Natrium hidroksid (NaOH): quruluşu, xüsusiyyətləri, istifadəsi, sintezi

2 saat₂O + 2 e – => H₂ + AH – (azalma)

Alqoritm və proqram anlayışı

Gündəlik həyatımızda hər hansı bir işi icra edərkən bir sıra qayda və qanunları yerinə yetiririk. Bir misala baxaq. Tutaq ki, biz kofe hazırlamaq istəyirik. Onda biz, ardıcıl aşağıdakı işləri yerinə yetirməliyik.
1. Suyu qaynadırıq;
2. Qaynar suyu bir stəkana tökürük;
3. Stəkana lazımı qədər kofe tökürük;
4. Lazımı miqdarda şəkər tozu əlavə edib qarışdırırıq;
Dörd bənddən ibarət bu hərəkətlər ardıcıllığı kofe hazırlamaq alqoritmidir.

Alqoritm – latınca qayda-qanun deməkdir. Alqoritm sözü IX əsrin məşhur özbək riyaziyyatçısı Məhəmməd İbn Musa əl-Xarəzminin (yəni Xarəzmli Musa oğlu Məhəmməd) adının latın hərflərilə olan “alqoritmi” yazılışıyla bağlıdır. Əl-Xarəzminin yazdığı traktatın XII əsrdə latın dilinə tərcümə olunması sayəsində avropalılar mövqeli say sistemi ilə tanış olmuş, onluq say sistemini və onun hesab qaydalarını alqoritm adlandırmışlar.
Ümumiyyətlə, alqoritm-verilmiş məsələnin həlli üçün lazım olan əməliyyatları müəyyən edən və onların hansı ardıcıllıqla yerinə yetirilməsini göstərən formal yazılışdır.
Hesablama maşınlarının əsas fərqləndirici xüsusiyyətlərindən biri də onun proqramla idarə olunmasıdır. Yəni, istər sadə, istərsə də mürəkkəb məsələni maşının həll etməsi üçün proqram tərtib edilməlidir.
Proqram – maşının addım-addım yerinə yetirəcəyi təlimatlar və yaxud əmrlər toplusudur. Hər bir proqram tərtib edilərkən müəyyən bir alqoritmdən istifadə edilir. Yəni, proqram hər bir alqoritmi maşının başa düşəcəyi formada ifadə edir. Başqa sözlə proqram – maşının girişinə verilən informasiyaları çıxış informasiyalarına çevirən, xüsusi şəkildə tərtib olunmuş sonlu sayda ardıcıl əmrlərdən ibarət alqoritmdir.

Alqoritmin xassələri. Məsələnin maşında həlli üçün tərtib edilən alqoritm bir çox şərtləri ödəməlidir. Bu şərtlərə alqoritmin xassələri deyilir. Həmin xassələr aşağıdakılardır:
1. Alqoritm sonlu sayda mərhələdən sonra qurtarmalıdır. Buna, alqoritmin sonluluq xassəsi deyilir.
2. Alqoritmin hər bir addımı dəqiq və birqiymətli təyin olunmalıdır. Bu alqoritmin müəyyənlik xassəsidir.
3. Alqoritmin müəyyən sayda giriş qiymətləri (məsələnin başlanğıc şərtləri) olmalıdır. Bu şərtlər proqram icra olunmamış və ya olunduqca maşına daxil edilə bilər.
4. Alqoritmin yerinə yetirilməsi nəticəsində giriş qiymətlərindən asılı olan bir və ya bir neçə çıxış qiymətləri alınmalıdır.
5. Alqoritm sadə və səmərəli olmalıdır, yəni alqoritmin nəticəsi (cavabı) mümkün qədər sadə əməliyyatlar vasitəsilə və ən qısa yolla alınmalıdır.
6. Alqoritm ümumi olmalıdır, yəni müəyyən məsələ üçün tərtib olunmuş alqoritm, həmin tipdən (sinifdən) olan bütün məsələlər üçün yararlı olmalıdır. Bu alqoritmin kütləvilik xassəsidir

Alqoritmin təsvir vasitələri. Alqoritmi mümkün qədər əyani şəkildə göstərmək üçün aşağıdakı təsvir vasitələrindən istifadə olunur:
1. Adi dildə;
2. Blok-sxemlə;
3. Alqoritmik dildə.

1. Alqoritmin adi dildə təsviri (nəqli). Bu zaman əməliyyatlar, icra olunacaq hərəkətlərin nəqli şəkildə ardıcıl sadalanması kimi verilir. Məsələn, kofenin hazırlanmasını ifadə edən alqoritmin təsviri buna misal ola bilər.

2. Alqoritmin blok-sxem təsviri. Mürəkkəb alqoritmlərin təsviri zamanı blok-sxemlərdən istifadə olunması daha geniş yayılmışdır, çünki bu halda alqoritmin blok-sxem şəklində təsviri daha əyani olur. Bu zaman, adətən alqoritmin bir addımına bir blok uyğun olur. Lakin bir blokda bir neçə eyni tipli mərhələ və ya bir mərhələ bir neçə blokda təsvir oluna bilər. Bloklar standart işarələr şəklində ifadə olunur və bir-birləri ilə şaquli və ya üfüqi xətlərlə birləşdirilir. Birləşdirici xətlərin uclarında istiqaməti göstərən ox işarəsi qoyulur.

3. Alqoritmin proqramlaşdırma dili vasitəsilə təsvir edilməsi (alqoritmik dildə). Alqoritmin proqramlaşdırma dilində təsviri, maşının icra edəcəyi hər bir kiçik əməliyyatın müəyyən əmrlərlə göstərilməsindən ibarətdir. Proqramlaşdırma dili vasitəsilə təsvir çox dəqiq olmalıdır, çünki maşın ancaq ona verilmiş proqramdakı əmrləri icra edə bilir. Çox vaxt proqramı yazmamışdan əvvəl məsələnin həll alqoritminin blok-sxemini qururlar, sonra isə ona uyğun proqram yazılır. Alqoritmin proqramlaşdırma dili vasitəsilə təsviri onun ixtiyari proqramlaşdırma dilində yazılmasının mümkünlüyünü göstərir. Yəni tam kvadrat tənliyin alqoritmini istənilən proqramlaşdırma dili vasitəsilə təsvir edə (proqramlaşdıra) bilərik. Proqramlaşdırma dilləri haqqında bir qədər sonra məlumat veriləcək. Tam

kvadrat tənliyin həll alqoritminin (a-A, b-B, c-C olmaqla) FORTRAN dilində yazılışını belə göstərmək olar:

Alqoritmin tipləri. EHM- də müxtəlif tipli məsələləri həll edərkən əsasən üç tipli alqoritmlərdən istifadə olunur: xətti (düz), budaqlanan və dövri.
Xətti alqoritmlər sadə hesablama prosesini ifadə edən bir neçə ardıcıl əməliyyatlardan ibarət olur və onlar yazıldığı ardıcıllıqla da icra olunur.

Budaqlanma alqoritmlərin tərkibində bir və ya bir neçə məntiq mərhələsi olur. Bu mərhələdə müəyyən kəmiyyətlərin hər hansı bir şərti ödəyib-ödəmədiyi yoxlanılır və ona uyğun olaraq sonrakı gedişin istiqaməti seçilir. Yəni nəzərdə tutulan şərt ödənilirsə, bir istiqamətə, həmin şərt ödənilmirsə, başqa istiqamətə doğru hərəkət edilir. Beləliklə, alqoritmdə budaqlanma baş verir.

Proqramlaşdırmada tez-tez eyni əməliyyatlar qrupunun çoxlu sayda təkrar olunması lazım gəlir. Bu halda dövr alqoritmindən istifadə olunur. Dövrlər sadə və mürəkkəb olur. Sadə dövrlü alqoritmin bir dövrü olur. Əgər hər hansı bir alqoritmdə bir neçə daxili dövr iştirak edirsə, onda belə dövrlərə mürəkkəb dövr deyilir. Mürəkkəb dövrləri əmələ gətirən sadə dövrlər kəsişə bilməz.

Proqramlaşdırma dilləri. Dil dedikdə – istənilən işarələr sistemini başa düşəcəyik. İşarə dedikdə isə informasiyanı ötürmək üçün xüsusi seçilmiş bir obyekt nəzərdə tutulacaq. Məsələn: kağızdakı hərf, əl işarəsi, sifətin ifadəsi, çeviricinin vəziyyəti və s. Bu çox ümumi bir tərif olduğundan bura heyvanların təbii dillərini, insanların dillərini də daxil etmək olar. Müxtəlif dillərin olması bir dildən başqa bir dilə tərcümə (translyasiya) problemini yaradır. Belə baxanda, bizim bütün fəaliyyətimiz bu və ya başqa mənada translyasiya ilə bağlıdır. Biz şüurumuzda olan daxili təsəvvürləri nitqə, hərəkətə və s. çeviririk və tərsinə.
Yeni obyekt yaratmaqla, biz onunla bağlı yeni bir dil də yaradırıq. Məsələn, elmin inkişafı xüsusi elmi dilin yaranmasına gətirib çıxartdı (riyaziyyat, fizika və s.).
Bir qayda olaraq, sadə qurğuları, düymələri basmaqla, dəstəkləri hərəkətə gətirməklə idarə etmək heç də çətin olmur. Amma elə mürəkkəb obyektlər var ki, onları idarə etmək üçün insan ya çətinlik çəkir, ya da ola bilsin ki, heç bacarmır. Bu halda, insanla maşın arasında, bir növ vasitəçi – tərcüməçiyə ehtiyac olur. Belə qurğulara EHM–ləri misal gətirmək olar. Onları idarə etmək üçün insan üçün sadə olan, onun dilinə yaxın olan bir giriş dilinə ehtiyac olur.
Qeyd edək ki, EHM -lər insan tərəfindən yaradılmış obyektlər sırasında ən çətin idarə olunanlardandır. Bu məsələ o qədər obeyktin mürəkkəbliyindən yox, daha çox onun dilinin ( maşın dili – 2-lik kodlar) insan dilindən uzaq olmasıdır. Ona görə də istehsalçıların və proqramçılarin maraqlarını nəzərə alaraq bir ünsiyyət vasitəsinə ehtiyac yaranır.
Proqramlaşdırma dilləri adi dillərdən “sözlərin” (ancaq translyatorun başa düşdüyü) sayına və əmrlərin ciddi yazılış qaydasına görə fərqlənir. EHM-də proqram yazmaq üçün istifadə olunan formallaşmış dillərə proqramlaşdırma dilləri deyilir.
Istənilən proqramlaşdırma dilinin əsas elementləri bunlardır: dilin əlifbası, sintaksisi və semantikası.
Dilin əlifbası dedikdə, həmin dildə işlənən bütün simvollar nəzərdə tutulur.
Sintaksis- əlifbada olan simvollardan dilin ayrı-ayrı konstruksiyalarının (komandaların, operatorların) düzəldilməsinin formal qaydalarıdır. Bu qaydalar müxtəlif həll alqoritmlərini proqramlaşdırmağa imkan verir.
Semantika- dilin bu və ya digər sintaksis konstruksiyalarının təsviridir. Məsələn, əgər proqramın bu yerində y =a*(b+c) ifadəsinin hesablanması yazılıbsa, onda semantika qaydaları maşına “göstərir” ki, əvvəlcə (b+c) cəmini tapsın, sonra həmin cəmi a-ya vursun.
Beləliklə, hər hansı verilənlərin emalı prosesini birbaşa həyata keçirməyə imkan verən proqramlar, dili təyin edən sintaksis qaydalara uyğun olaraq əlifbadakı simvolların birləşməsi nəticəsində və semantika qaydalarını nəzərə almaqla işlənib hazırlanır.
Translyator və kompilyatorlar. Proqramlaşdırma dili vasitəsilə hazır proqram yox, ancaq qurulmuş alqoritmi təsvir edən mətn yaradılır. İnsanın başa düşdüyü dildə olan bu proqram maşının başa düşdüyü dilə çevrilməlidir. Bunun üçün kompüterdə translyatorlar və kompilyatorlar olur.
Proqram ancaq onların translyatorları olan halda icra oluna bilərlər. Translyatordan fərqli olaraq kompilyatorlar exe-faylların yaradılması üçün istifadə olunur ki, onlar da sərbəst icra oluna bilərlər (yəni, proqpamin yazildiğı mühitdən (sistemdən) asılı olmadan).
Proqramlaşdırma dillərinin səviyyələri. Müxtəlif tip prosessorlar müxtəlif tip əmrlər sisteminə malikdir. Əgər proqramlaşdırma dili konkret prosessor tipinə yönəlibsə və onun xüsusiyyətlərini nəzərə alırsa, onda ona aşağı səviyyəli proqramlaşdırma dili deyirlər. Assembler aşağı səviyyəli proqramlaşdırma dilidir. Çünki o, bir əmri mnemonika adlanan simvol işarəmələrinin köməyilə ədədlər şəklində yox, maşın kodları şəklində verir. Assemblerin köməyilə çox səmərəli və kompakt proqramlar yaratmaq mümkündür. Assemblerdən adətən, sistem əlavələrin, drayver-proqramların, kompüterin aparat resurslarına müraciət edən proqram modullarının hazırlanması üçün istifadə olunur. Aşağı səviyyəli proqramlaşdırma dillərindən, adətən yüksək səviyyəli peşəkar proqramçılar istifadə edir. Bu dillərdə tutulan proqramlar yaddaşda az yer tutmaqla yanaşı, daha sürətlə icra olunurlar. Yüksək səviyyəli proqramlaşdırma dilləri isə adi dilə daha yaxın və insan üçün daha aydın başa düşüləndir.

Çox yayılmış, bəzi proqramlaşdırma dilləri haqqında məlumat verək.
Fortran – Cim Bekus tərəfindən 1954-cü ildə yaradılmış ilk kompilyasıya olunan proqramlaşdırma dilidir. Bu dildə ilk dəfə olaraq proqramlaşdırmanın ən vacib anlayışları realizə olunmuşdur. Ondan bütün dünyada istifadə olunur. 2000-ci ildə onun yeni F2k versiyası yaradılmışdır. Fortrandan əsasən riyazi, texniki məsələlərin proqramlaşdırılması üçün istifadə olunur.
Cobol – 1960-cı illərdə yaradılıb. Əsasən iqtisadiyyat sahəsində biznes məsələlərinin həlli üçün nəzərdə tutulan kompilyasiya olunan bir dildir. Bu dil özünün “çoxsözlülüyü” ilə fərqlənir. Bəzən onun əmrləri ingilis ifadələrindən heç də fərqlənmir. Bu dildə, hal-hazırda aktiv surətdə istismar olunan çoxlu sayda əlavələr hazırlanmışdır.
Pascal – 1970-ci illərin sonunda Niklaus Virt tərəfindən yaradılmışdır. Ondan böyük layihələrin hazırlanmasında müvəffəqiyyətlə istifadə etmək üçün imkanlar nəzərdə tutulmuş, proqramın strukturuna olan tələblər gücləndirilmişdir.
Basic – Bu dil üçün həm kompilyatorlar, həm də interpretatorlar mövcuddur. İlk dəfə proqramlaşdırmanı öyrənmək məqsədilə 1960-cı illərdə yaradılan bu dil dünyada ən geniş yayılmış dillərdəndir.
C – Bu dil yaranan gündən kütləvi istifadə üçün nəzərdə tutulmamışdır. Sadəcə, assembleri əvəz edən bir proqram kimi planlaşdırılmışdır. Yəni o, həm assembler kimi effektiv və kompakt proqramlar yaratmaq imkanına malik olmaqla yanaşı, həm də konkret tip prosessorlardan asılı olmalı idi.
C++ – C-nin obyektyönümlü genişlənməsi olan bu dil 1980-cı ildə yaradılmışdır. Bu dildə proqramçının məhsuldarlığını kəskin şəkildə artıra biləcək çoxlu sayda imkanlar nəzərdə tutulmuşdur.
Java – Bu dil 1990-cı illərin əvvəlində C++ dilinin əsasında yaradılmışdır. O, C++-da olan bütün aşağı səviyyəli imkanları aradan çıxardaraq əlavələrin işlənib hazırlanmasını sadələşdirməyə yönəlmişdir.
Baza verilənlərin proqramlaşdırma dilləri. Bu qrup dillər alqoritmik dillərdən həll etdiyi məsələlərə görə fərqlənir. İlk bazalar böyük informasiya massivlərinin emalına və müəyyən əlamətə görə bir qrup informasiyanın seçilməsinə ehtiyac olanda yaradılmışdır. Bunun üçün strukturlaşdırılmış sorğular dili SQL (structured query language) dili yaradılmışdır. O güclü riyazi nəzəriyyəyə əsaslanmaqla verilənlər bazasını effektiv emal etməyə imkan yaradır.
Böyük verilənlər bazalarını idarə etmək, onları effektiv emal etmək üçün VBİS (verilən bazasının idarəetmə sistemi) yaradıldı. Hal-hazırda dünyada 5 aparıcı VBİS istehsalçısını göstərə bilərik: Microsoft (SQL Server), İBM (DB2), Oracle Software AG (Adabas), İnformix və Sybase. Onların məhsulları şəbəkədə minlərlə istifadəçinin eyni zamanda işini dəstəkləyir, verilənlər bazaları isə paylanmış şəkildə bir neçə serverdə saxlanıla bilər.
İnternet üçün proqramlaşdırma dilləri. HTML (HiperText Markup Language) çox tanınmış, sadə bir dil olmaqla, mətnin formatlaşdırılması, şəkillərin əlavə olunması, şiriflərin və rənglərin verilməsi, istinadların və cədvəllərin tərtib olunması kimi elementar əmrlərə malikdir. Çox WEB- səhifələr HTML- də və onun genişləndirilmiş variantlarında yazılmışdır.
1980-cı illərdə PERL dili işlənib hazırlandı. O, böyük mətn fayllarının effektiv emal olunması, mətn hesabatlarının qenerasiya olunması və məsələlərin idarə olunması vasitəsi kimi yaradılmışdı. Onun sətrlərlə, massivlərlə işləmək funksiyaları, verilənlərin çevrilməsi vasitələri, sistem informasiya ilə işləmək imkanları da çox genişdir.
Windows əməliyyatlar sisteminin yaranması ilə bağlı bu mühitdə işləyən yeni proqramlaşdırma dilləri də meydana çıxmışdır. Bunlardan Visial Basic, Visial Delphy, Visial C və b. göstərmək olar. Bu proqramların köməyilə müxtəlif tip praktik məsələləri həll etmək olar. “Visial” yazısı onu göstərir ki, həmin proqram vasitəsi qrafik istifadəçi interfeysinə malikdir. Yəni Windows sisteminə aid olan bütün imkanlardan həmin proqram vasitəsi istifadə edə bilər.

Natrium hidroksid (NaOH): quruluşu, xüsusiyyətləri, istifadəsi, sintezi

The natrium hidroksid Kimyəvi formulu NaOH olan və çox güclü bir metal bazadan və ya qələvidən ibarət olan qeyri-üzvi bir birləşməsidir. Suda onun 5% -li məhlulu 14-ə yaxındır.

Natrium karbonat əmələ gətirmək üçün havadan karbon dioksidi qəbul edə bilən çox higroskopik bir ağ qatı maddədir. Ticarət baxımından plastik şüşə içərisində hap kimi uzun müddət havada qala bilməyən və ya spatula ilə işlənməyən həblər şəklində gəlir.

Natrium hidroksid kalsium hidroksidin sodyum karbonatla reaksiya verərək sintez edilə bilər. Hal hazırda, duzlu suyun elektrolizi ilə sintez olunur və xlor qazı istehsalının yan məhsuludur.

NaOH-un yüksək təməlliyini nəzərə alaraq, kağız, sabun, yuyucu, boya və s. İstehsalı kimi çox sayda istifadəyə və tətbiqə malikdir. Ev təmizliyi, su təmizlənməsi, alüminium emalı, dərman istehsalı və s. Də istifadə olunur; və hər şeydən əvvəl bu ikincil bir nümunədir.

Natrium hidroksid çox aşındırıcıdır, dəridə və gözlərdə qıcıqlanma və yanmalara səbəb ola bilər. Tozunu nəfəs alaraq ağciyər ödeminə səbəb ola bilər. Bu arada, onun qəbulu həzm sistemində ölümlə nəticələnə biləcək qədər ciddi ziyana səbəb ola bilər.

Struktur

Susuz

Yuxarıdakı şəkil NaOH təşkil edən ionları göstərir. Na kationu + bənövşəyi kürə ilə, hidroksil anyon (hidroksid və ya hidroksil) OH ilə təmsil olunur – qırmızı və ağ kürə tərəfindən. Hər iki Na ionu + və OH – Qarşı yüklərinin elektrostatik cazibəsi ilə bir-biri ilə qarşılıqlı əlaqə qururlar.

Bu cür qarşılıqlı təsirlər yönlü deyil, buna görə də bir ion cütlüyünün cazibəçiləri + Ah – müəyyən bir məsafədə başqalarına təsir edə bilər. Nəticə budur ki, Na ionları + OH ilə eyni şəkildə bir-birinizi dəf edin – , nizamlı və dövri (kristal) bir quruluş qurduqları minimum enerji kristalını təyin edənə qədər.

Buna görə susuz NaOH (su olmadan) ortorombik kristalları görünür:

İonları kifayət qədər birləşmiş vəziyyətdə qalırlar ki, NaOH-un susuz kristalı 323ºC-də əriyir (mühitdə rütubət olmadıqca).

Nəmləndirir

Həm Na + OH kimi – Su molekulları tərəfindən asanlıqla həll olunan (nəmlənmiş) ionlardır. Bu, kristallarının retikulyar enerjisi üzərində və yuxarıda nəmlənməsinə üstünlük verir, buna görə NaOH su ilə təmasda olduqda çox enerji buraxır.

Bununla birlikdə, susuz kristallar həll olunmamış su molekullarını saxlaya bilər; yəni natrium hidroksid çox sayda hidrat, NaOH nH əmələ gətirə bilər₂O. Su molekulu OH ilə hidrogen əlaqəsi yarada bilər – (HOH-OH – ) və ya Na ilə əlaqələndirin + (Na + -OH₂).

NaOH və H arasındakı mol nisbətindən asılı olaraq₂Və ya, monohidratlar (NaOHH₂O), dihidratlar (NaOH 2H₂O), trihemidratlar (NaOH 3.5H₂O), tetrahidratlar (NaOH 4H₂O), heptahidratlar (NaOH 7H₂O) və başqaları.

Bu hidratların hər biri sulu NaOH məhlulundan fərqli kütlə faizləri ilə və fərqli temperaturda kristallaşa bilər. Nəticədə, NaOH mürəkkəb suda çözünürlük diaqramı nümayiş etdirir.

Ümumiyyətlə hidratların kristalları daha az sıx və ərimə nöqtələri daha azdır. Bunun səbəbi su molekullarının Na arasındakı qarşılıqlı əlaqəyə “mane” olmasıdır + və OH – , ion cazibələrinin qurbanına dipol-dipol qüvvələri əlavə etmək.

Fiziki və kimyəvi xassələri

Adlar

IUPAC üstünlük verilən ad: sodyum hidroksid. Digər adlar: kostik soda, askarit (daha az yayılmışdır)

Molar kütlə

Görünüş

Ağ, seroz və ya qeyri-şəffaf qatı və ya kristallar.

Ərimə nöqtəsi

Qaynama nöqtəsi

Suda çözünürlük

25 ° C temperaturda 1000 q / L. Bu suda nə qədər həll ola biləcəyini göstərir.

Sulu məhlulları viskozdur, viskozite dəyəri suyun səksən qatına bərabərdir və əvvəlcə çox istilik yayırlar. Onlarla təmasda olsanız, dəridəki yağ turşularının sabunlaşması səbəbindən dərini sürüşkən hala gətirirlər.

Əsaslıq (pKb)

pH

Suda% 5 w / w həllinin pH dəyəri 14-ə yaxındır

Kırılma göstəricisi (nD)

580.4 nm dalğa uzunluğunda: 320 ° C-də 1.433 və 420 ° C-də 1.421.

Sabitlik

Tərkibindəki qablar, sodyum karbonat meydana gəlməsinin qarşısını almaq üçün hermetik olaraq bağlanmalıdır. Bunun səbəbi, ətrafdakı nəm və CO tərkibindəki nəmi qəbul etməsinə səbəb olan yüksək higroskopikliyi ilə əlaqədardır.₂.

Ayrışma

Çürüməyə qədər qızdırıldıqda natrium oksid tüstüsü yayılır.

Avtomatik alovlanma nöqtəsi

Viskozite

4,0 cPoise 350 ° C-də

Buxarlanma istiliyi

1,388 ºC-də 175 kJ / mol

Səth gərginliyi

18 ° C-də suda% 2.72 nisbətində bir məhlulda 74.35 din / sm.

Reaktivlik

Turşuları ilə

Üzvi və qeyri-üzvi mineral turşuları ilə reaksiya verir, suyun və müvafiq duzun yaranmasına səbəb olur. Sülfürik turşusu vəziyyətində reaksiya ekzotermikdir.

Turşu oksidləri ilə

Kükürd dioksidlə reaksiya göstərir, məsələn, bir sulfit duzu və su verir:

Metallarla

Sulu məhlulları bəzi metallarla reaksiya verərək kompleks natrium duzları istehsal edir. Məsələn, sink ilə reaksiya bir sodyum sinkat meydana gətirir:

Sintez

Natrium hidroksid əsasən iki metodla sintez olunur: əvvəllər istifadə olunan sodyum karbonatın istifadəsi və hazırda daha çox sənaye istifadəsində olan sodyum xloridin elektrolizi.

Natrium karbonat və kalsium hidroksidin reaksiyası

Natrium karbonat, kostikləşdirmə adlanan bir müddətdə kalsium hidroksidlə reaksiya verir:

Kalsium karbonat çökür və buxarlanma ilə konsentrə olan üst səthdə sodyum hidroksidi buraxır.

Natrium karbonat əvvəllər Solvay prosesindən gəlir:

Natrium xloridin elektrolizi

Duzlu suda olan natrium xloridin elektrolizi, hidrogen qazı, xlor qazı və sulu məhlulda sodyum hidroksid istehsal edir:

Elektrolitik kamera titan metaldan hazırlanmış anot (+) olan bölmədən və duzlu suyun qoyulduğu yerdən ibarətdir. Bu bölmə katot bölməsindən (-) məsaməli bir membranla ayrılır.

Anodda aşağıdakı reaksiya baş verir:

2 Cl – => Cl₂ + 2 e – (oksidləşmə)

Bu vaxt katodda bu reaksiya meydana gəlir:

2 saat₂O + 2 e – => H₂ + AH – (azalma)

Natrium (Na + ) anod bölməsindən katot bölməsinə, onları ayıran membran vasitəsilə diffuziya edərək natrium hidroksid əmələ gətirir.

Proqramlar

Təmizlik məhsulları

Natrium hidroksid evdə və işdə istifadə olunan sabun və yuyucu maddələr hazırlamaq üçün istifadə olunur. Natrium hidroksid və xlorun birləşməsi ağ paltarların yuyulmasında istifadə olunan xlor ağartıcıları meydana gətirir.

Həm də drenajlarda yağ yığılmasını aradan qaldırır və sabunlaşma prosesi yolu ilə sabuna çevrilməklə məhv olur. Bu, evlərdən və digər binalardan tıxanan santexnika maddələrinin çıxarılmasına imkan verir.

Əczaçılıq və dərman məhsulları

Natrium hidroksid, aspirin kimi ümumi ağrı kəsiciləri etmək üçün istifadə olunur. Qan pıhtılarının meydana gəlməsini maneə törədən antikoagulyant təsiri olan dərmanlar və hiperkolesterolemi azaltmaq üçün dərmanlar.

Enerji prosesləri

Natrium hidroksid, batareyalar kimi işləyən yanacaq hüceyrələrinin istehsalında, nəqliyyat da daxil olmaqla müxtəlif tətbiqetmələr üçün elektrik enerjisi istehsalında istifadə olunur. Natrium hidroksidin müdaxiləsi ilə istehsal olunan epoksi qatranlar külək turbinlərində istifadə olunur.

Su müalicəsi

Natrium hidroksid suyun turşuluğunu neytrallaşdırmaq və ondan ağır metalların çıxarılmasına kömək etmək üçün istifadə olunur. Sudan dezinfeksiya edən sodyum hipoklorit istehsalı üçün də istifadə olunur.

Natrium hidroksid, alüminium hidroksidi meydana gətirmək üçün alüminium sulfat ilə reaksiya verir: hissəciklərin çöküntüsünü artırmaq üçün onların təmizlənməsini təmin etmək üçün su təmizləyici qurğularda istifadə olunan bir flokulyasiyaedici maddədir.

Kağız istehsalı

Natrium hidroksid, sellüloz əldə etmək üçün ağacın müalicəsində sodyum sulfidlə birlikdə kağızın əsasını təşkil edən demək olar ki, təmiz formada istifadə olunur. Kağızın təkrar emalında da istifadə olunur, çünki mürəkkəbin ayrılmasına kömək edərək yenidən istifadə olunmasına imkan verir.

Sənaye istehsalı

Natrium hidroksid rayon, spandeks, partlayıcı maddələr, epoksi qatranlar, şüşə və keramika istehsalında istifadə olunur. Toxuculuq sənayesində boyalar hazırlamaq və pambıq parçaları emal etmək üçün istifadə olunur.

Şəkər qamışı təmizləyən qurğularda aşağı temperaturlu sodyum hidroksid şəkər qamışı bagasından etanol istehsalı üçün istifadə olunur.

Risklər

Natrium hidroksid olduqca aşındırıcı bir qarışıqdır, buna görə dəri ilə təmasda yanmalara, qabarcıqlara və hətta qalıcı izlərə səbəb ola bilər.

Gözlə təmasda şiddətli yanıqlara, şişməyə, ağrıya, görmə bulanmasına, ağır hallarda qalıcı korluğa səbəb ola bilər.

Natrium hidroksidi udmaq dodaqları, dili, boğazı, yemək borusunu və mədəni yandıra bilər. Adi simptomlar arasında ürəkbulanma, qusma, mədə krampları və ishal var.

Natrium hidroksidin tənəffüsü nadir hallarda olsa da və yalnız havada birləşmənin tozunun olması və ya onu ehtiva edən bir duman əmələ gəlməsi səbəbindən baş verə bilər, ciyərlərdə qıcıqlanma meydana gətirir.

Xroniki ifşa halında bu, təcili tibbi yardım olan ağciyər ödeminə və kəskin nəfəs darlığına səbəb ola bilər.

İstinadlar

1. Shiver & Atkins. (2008). Qeyri-üzvi kimya. (Dördüncü nəşr). Mc Graw Hill.
2. Vikipediya. (2019). Natrium hidroksid. En.wikipedia.org saytından bərpa edildi
3. Milli Biotexnologiya Məlumat Mərkəzi. (2019). Natrium hidroksid. PubChem verilənlər bazası. CID = 14798. Qurtarıldı: pubchem.ncbi.nlm.nih.gov
4. Amerika elementləri. (2019). Natrium hidroksid məhlulu. Yenilənib: americanelements.com
5. Kimyəvi Təhlükəsizlik faktları. (2019). Natrium hidroksid. Buradan götürülmüşdür: chemicalafetyfacts.org
6. NJ Səhiyyə. (2015). Natrium hidroksid. [PDF]. Nj.gov saytından bərpa edildi
7. Kanada İş Sağlamlığı və Təhlükəsizliyi Mərkəzi. (2019). OSH Cavablar Faktlar: natrium hidroksid. Qurtarıldı: ccohs.ca
8. Ausetute. (s.f.). Natrium hidroksid və elektrolizlə xlor istehsalı. Qurtarıldı: ausetute.com.au

Dərman bitkiləri və onların istifadəsi

Videonuz: Biologiya – Dərman bitkilərinin müalicəvi xüsusiyyətləri və onlardan istifadə qaydaları The dərman bitkiləri bitki mənşəli maddələrdir bir növ vəziyyətin müalicəsi və ya qarşısının alınması üçün funksional ola bilər. Bəzi hallarda bu bitkinin hamısıdır, digər hallarda isə sanitariya prosesi üçün təsirli hissəni saxlamaq üçün ekstraktın bölünməsi və ya çıxarılması lazımdır. Bir çox hallarda insanlar dərman bitkiləri fikrini əsasən keçmiş dövrlərlə əlaqəli rituallarla qarışdırmağa meyllidirlər, burada ezoterik obyektlərin və ya sağlamlıqla heç bir əlaqəsi olmayan elementlərin bir sağlamlıq probleminin həlli üçün alətlərə çevrildiyi. sağlamlıq, nəzərəçarpacaq dərəcədə irrasional bir yolda.

Əksinə, dərman bitkiləri istənilən şəfa yaratmağa imkan verən birləşmələr ehtiva edirvə bəzən də əczaçılıq sənayesi bəzi bitki növlərində müşahidə edilə bilənlərə bənzər farmakoloji molekullarının sintezi və işlənməsi ilə məhdudlaşır. dərman bir bitkini təqlid edir eyni təsiri əldə etmək.

1. Axşam primrose: Yağda istifadə olunur və romatoid artrit halları üçün və eyni zamanda səviyyəni azaldığı xolesterol problemləri üçün tətbiq olunur.
2. Zəfəran: Yaşlı dəri dejenerasyonunun qarşısını alır və iştahanı azaldır (bu kilolu olanlar üçün faydalıdır)
3. Çobanyastığı: Ümumiyyətlə infuziya ilə hazırlanır, bağırsaq problemlərini həll etmək çox funksionaldır.
4. Efedra: Ümumiyyətlə infuziyada istifadə olunur, astma üçün kanıtlanmış bir vasitədir və ümumiyyətlə nəfəs alma müddətini yaxşılaşdırmağa meyllidir.
5. Zəncəfil: Artrit kimi əzələ problemlərinin müalicəsində də işləyən güclü bir həzmdir.
6. Şalğam: Ümumiyyətlə bir bulyonda hazırlanan və sinə, öskürək və ya bronxitin iltihablı xəstəliklərini həll etmək üçün faydalıdır.
7. Cascara sagrada: Yaxşı bilinmir, lakin çox təsirli bir bağırsaq laksatif və ya tonik kimi işləyir.
8. Valerian: Əsas istifadəsi gevşetici və anksiyolitikdir.
9. Okaliptus: Yağ kimi gələ bilər və ya sadəcə təbəqələrə ayrılır. Yaralar və dəri xəstəlikləri üçün şəfa verir.
10. Sarımsaq: Məşhur bitki sidikqovucu və ya bəlğəmgətirici təsir kimi bəzi funksiyalara malikdir.
11. Xaşxaş: Hipertenziyaya qarşı və ağrı kəsici kimi işləyir.
12. Nanə: Nanə, müəyyən qidaların dadını yaxşılaşdırmaqla yanaşı, qidanın ən çox mənimsənildiyi nazik bağırsağa yeməyin keçmə müddətini azaldır. Bu şəkildə tullantıların istehsalı minimuma endirilir.
13. aloe vera: Dəri yanmalarını və nəticələrini yüngülləşdirir.
14. Anis: Həvəsləndirici, iltihab əleyhinə və həzm xüsusiyyətləri ilə baş ağrısını sakitləşdirməyə də kömək edir. Formulyasiyası ümumiyyətlə bir yağdadır.
15. Limon: Balsamik və müalicəvi xüsusiyyətlərin yanında təmizləyici və sidikqovucu aiddir.
16. Tablo: Bədəni minerallaşdırır, qanı təmizləyir. Ümumiyyətlə bulyonda və ya bişdikdən sonra böyrək xəstəliklərinə qarşı istehlak etməklə faydalıdır.
17. Rozmarin: B vitamini ilə yüklənmiş, kilo almağın qarşısını aldığı üçün dərman bitkisi sayıla bilər. Ümumiyyətlə salatlarla istehlak olunur.
18. Mallow: Fərqli vitamin növləri olan çiçəklər və yarpaqlar istifadə olunur. Farenjitdə tez-tez istifadə olunur.
19. Kəklikotu: Ümumiyyətlə şorbada istehlak olunur və funksionaldır parazitlərlə mübarizə aparın bağırsaq, öskürək, bronxit və ya laringit.
20. Ginseng: Diabetdə çox təsirli olan bədənə böyük bir enerji mənbəyi.