Xsi məlumatlarınızı Google Axtarış sistemindən necə sildirə bilərsiz

Web dizayn üçün qrafiklər loqotiplər, fotoşəkillər, clipart və ya nişanlar olaraq istifadə edilə bilər. İstifadə rahatlığı baxımından dizayn çox dar olmamalı, səhifənin açılma sürətinə təsir etməyəcək ölçüdə olmalı, veb səhifənin məzmunu ilə uyğun olmalı və uyğun şəkildə yerləşdirilməlidir.

SEO Nedir?

SEO Nedir? İngilis dilində Search Engine Optimization , hərfi tərcüməsi “Axtarış Sistemi Optimizasiyası” sözünün qısaltmasıdır. Bu optimizasiyanın əsas məqsədi saytları axtarış sistemlərində (Google, Yahoo, Bing, Yandex, Ask. ) ən ön sıralarda çıxartmaqdır. Başqa sözlə desək bu optimizasiya vasitəsilə istənilən sahə üzrə xidmət göstərən veb saytların daha çox kütlə ilə əlaqəsini təmin etmək mümkündür. Hal-hazırda bütün sayt sahibləri axtarışlarda mümkün qədər öz saytının ilk sıralarda tapılmasını istəyir.

Burada məqsəd, saytlarda yer alan məlumat, xidmət və ya satışların daha çox kütləyə çatdırılmasını təmin etməkdir. Əsas məsələ sayt ziyatərçilərinin sayının artırılmasıdır. Ziyarətçilərin tapılması işində axtarış sistemlərinin önəmli rolu vardır. İnsanlar internetdə axtardıqları hər şeyi, o cümlədən bilmədikləri saytları tapmaq üçün axtarış sistemlərinə müraciət edirlər. Axtarış motorları da öz növbəsində bütün xırdalıqları nəzərə alaraq axtarılmış sözlərə ən uyğun nəticələri göstərməyə çalışır.

SEO nedir sualından sonra ən çox maraq doğuran mövzu, bu sahənin istifadə sahələridir. Bu proses əsasən 3 istiqamətdən ibarətdir:

• Sayt daxili SEO və ya On Page SEO – Bu optimizasiyanın əsas məqsədi səhifədə olan məlumatları düzgün formada yerləşdirmək və səhifəyə gələn istifadəçiləri maksimum rahat bir istifadə ilə təmin etməkdir. Buraya saytın məzmunu, dizaynı, müəlliflik, mətnlərin həcmi, açar sözlərin sıxlığı kimi elementləri nümunə göstərə bilərik.

Məsələn “SEO nedir?” adlı bir məqalə hazırladığımızı fikirləşək.

*Bu yazının ilkin olaraq başlığı və ya Meta Title etiketi olmalıdır;

*Başlıq açar sözlə başlamalı və maksimal olaraq 60 simvolu əhatə etməlidir;

*Daha sonra mətnin qısa icmalı kimi qəbul edə biləcəyimiz və 160 simvolu əhatə edən bir açıqlama yazılmalıdır. Bu açıqlama Meta Description adlanır və daxilində minimum 2 dəfə açar söz istifadə olunur.

*Mövzu ilə əlaqəli ən az bir şəkil olmalıdır. Şəkillər üçün şəkilin məzmununa uyğun ad və ALT tag bölməsi yazılmalıdır.

*Saytınızın içindəki hər hansı bir yazıya və ya hər hansı bir digər sayta link vermək də önəmlidir. Belə olduqda saytınız axtarış sistemləri tərəfindən daha çox seçiləcəkdir. Həmçinin sayt daxili linkləmə Crawl Budget dəyərinin də optimallaşmasına səbəb olur ki, bu da sayt üçün olduqca faydalıdır.

Bununla birlikdə saytınızda istifadə etdiyiniz HTML, CSS və digər scriptlərin də doğru şəkildə yazılması vacibdir. Saytınızın daxilindəki kodlarda səhv nə qədər az olsa o qədər yaxşıdır.

• Sayt xarici SEO və ya Off Page SEO

Sayt xarici SEO nedir? Bu optimizasiya növü əsas olaraq digər saytlardan sizin saytınıza verilmiş linklərdir. Yəni BackLink olaraq adlandırdığımız termindir. Axtarış motorlarına görə bir sayta dərəcəsi yüksək saytlardan nə qədər çox backlink verilmişsə bu sayt o qədər məşhur və güvənli sayt deməkdir. Ancaq bəzi veb sayt sahibləri qısa zamanda yüzlərlə backlink alaraq süni şəkildə saytın reytinqini artırmağa çalışır. Hətta bunun üçün ödənişli servislər də vardır. Lakin başda Google olmaqla axtarış sistemləri bunu qəti şəkildə qadağan edir və bunun qarşısını almağa çalışır.

Saytınızı üst sıralara çıxarmaq üçün Google sisteminin qaydalarına riayət etmək, daha doğrusu istifadəçilərin tələblərinə uyğun saytı optimizasiya etmək lazımdır. Həmçinin diqqət edilməli olan digər bir vacib məsələ, saytın daxilindəki kontentlərin bənzərsiz olmasıdır. Əgər saytınızdaki məzmunun kopya olduğundan şübhələnirsinizsə, bu linkə keçid alaraq, məzmununuzu yoxlaya bilərsiniz.

Google bir saytın məşhurlaşmağa başladığını, istifadəçi sayının nizamlı artmasından və sayt haqqında linklərin və məlumatların paylaşılmasından anlamaqdadır. Bu paylaşımların kanallarının sayı artdıqca həmin saytlar axtarış sistəmlərində daha ön sıralara çıxartmaqdır. SEO nedir və SEO-nun üstünlükləri nələrdir suallarınıza sonraki yazılarımızda daha ətraflı cavab verəcəyik.

Müəllif: Web Coder

Veb Dizayn

Web dizayn nədir sualının ən sadə cavabı, fikirləri müəyyən bir məqsəd üçün yönəltmək və təşkil etmək və onları praktikaya çevirmək prosesidir. Bu proseslər başa çatdıqdan sonra aktiv bir veb saytın dizaynı böyük həcmdə hazırlanmış olur. Veb dizaynı hazırlandıqdan sonra son istifadəçilər veb brauzerin köməyi ilə internet vasitəsilə veb saytlara daxil ola bilərlər. Bu veb dizaynın nə olduğu sualına verə biləcəyimiz ən qısa cavab ola bilər. İndi isə bu mövzuya daha ətraflı nəzər salaq.

Veb Dizayn Elementləri

Dizaynın hər sahəsində olduğu kimi, veb dizaynda da müəyyən əsas struktur parçaları yaradılaraq işlər aparılır. Aşağıdakı qısa başlıqlarda bunları sizə təqdim edirik və keyfiyyətli bir işin vacib detallarını sizinlə paylaşırıq.

1)Quruluş

İstifadə ediləcək qrafiklər və mətnlər müəyyən bir qaydada olmalıdır. Veb saytların əhəmiyyətli bir məqsədi, istifadəçilərə ilk baxışdan axtardıqları məlumatları tez bir zamanda tapmalarına kömək etməkdir. Web dizayn quruluşunun balanslı, ardıcıl olması və bütövlüyünü nizamlı olaraq qoruması son dərəcədə vacibdir

2)Rəng

Rəng seçimi müştəri tələblərinə və məqsədinə bağlıdır. Dizayn sadəcə ağ-qara rənglərlə edilə bilsə də, bir insanın və ya bir təşkilatın şəxsiyyəti və markası veb dostu rənglərdən istifadə edərək özünü ifadə edə bilər.

3)Qrafika

Web dizayn üçün qrafiklər loqotiplər, fotoşəkillər, clipart və ya nişanlar olaraq istifadə edilə bilər. İstifadə rahatlığı baxımından dizayn çox dar olmamalı, səhifənin açılma sürətinə təsir etməyəcək ölçüdə olmalı, veb səhifənin məzmunu ilə uyğun olmalı və uyğun şəkildə yerləşdirilməlidir.

4)Şriftlər

Müxtəlif şriftlərdən istifadə edərək veb saytın dizayn keyfiyyətini artıra bilərsiniz. Əksər veb brauzerlər yalnız “veb dünyasında məşhur” şriftləri aydın şəkildə göstərə bilir, buna görə də bir dizayner olaraq bu tip tanınmış şriftlərlə işləmək məsləhət görülür.

5)Məzmun

Məzmun və dizayn, şəkillər və mətn vasitəsilə saytın vermək istədiyi mesajın gücünü artırmaq üçün birlikdə işləyə bilər. Oxucularını təəccübləndirmək və həvəs oyatmaq üçün onlara istədiklərini vermək lazımdır, beləliklə istifadəçilər saytda daha çox vaxt keçirəcəklər. İstifadə etdiyiniz yazılı mətn həmişə mövzuya uyğun və faydalı olmalıdır. Web dizayn zamanı mətndə məzmuna uyğun açar sözlər olmalı, axtarış sistemləri üçün optimallaşdırılmış və uyğun uzunluqda olmalıdır.

6)İstifadəçi Dostu Veb Dizaynının Yaradılması

Bir veb saytı hazırlayarkən, bir saytın gözəl və vizual olaraq təsir edici olması üçün veb dizaynının əsas şərtləri ilə birlikdə istifadəçi davranışları haqqında da düşünmək lazımdır. Aşağıda sadalanan amillərə diqqət yetirməklə istifadəçi dostu interfeyslər asanlıqla əldə edilə bilər.

7)Naviqasiya

Veb dizaynı saytının arxitekturasını yaradarkən, istifadəçilərin veb sayta necə baxdıqlarını və axtardıqlarını nəzərə alaraq menyular və digər naviqasiya vasitələri yaradılmalıdır. İstifadəçilər üçün səmərəli, ehtiyac duyduqları məlumatı tapmağı və sayt daxilində asanlıqla hərəkət etməyə kömək edəcək bir şəkildə dizayn edilməlidir.

8)Multimedia

Dizayndakı əlaqəli video və audio bölmələri istifadəçilərə məlumatı qavramaqda asan və tez bir şəkildə kömək edə bilər. Bu, istifadəçiləri veb saytında daha çox vaxt keçirməyə təşviq edə bilər.

9)Uyğunluq

Səhifənin düzgün göstərilməsini artırmaq, hər dəfə eyni performansı əldə etmək son dərəcə vacibdir. Fərqli brauzerlərdə və əməliyyat sistemlərində problemsiz işləyə biləcək bir web dizayn hazırlamağa diqqət edin.

10)Texnologiya

Texnologiyadakı irəliləyişlərdən istifadə etmək, dizaynerlərə hər zaman təzə, dinamik və peşəkar bir veb dizaynında kömək edir və yenilik əlavə etmək azadlığı verir.

11)İnteraktiv

Web dizayn daxilində istifadəçi şərhləri əlavə edərək aktiv istifadəçi əlaqələrini artırın. E-poçt formaları və e-bülleten qeydləri təqdim edərək istifadəçinizi daimi istifadəçilərə çevirin.

Müəllif: Web Coder

AİDA modeli nədir? AİDA modeli və mərhələləri.

Əgər marketinq sahəsinə yeni addım atırsınızsa AİDA modeli terminini tez-tez eşidəcəksiniz. Doğru hədəf kütləsinə xitab edərək satışlarınızı artırmaq istəyirsinizsə AİDA modelinin nə olduğunu bilməlisiniz. Əgər bu haqqda məlumatlı deyilsinizsə o zaman doğru yerdəsiniz. Bugünkü yazımda siz, AIDA modelinin nə olduğu ilə tanış olacaqsınız.

AİDA modeli nədir?

AİDA ingilis dilində awareness, interest, desire, action sözlərinin qisaltmasından yaranmışdır. AİDA modeli marketinqdə alıcıların hər hansı bir məhsulu alarkən keçdiyi mərhələləri təsvir edir. Bir çox istifadəçi reklam və ya marketinq strategiyaları yolu ilə markaların fərqinə vardığı üçün AİDA modeli bir reklam və ya marketinq strategiyalarının marka seçimində müştərilərə necə təsir etdiyini açıqlayır. AİDA modeli 19-cu əsrdən bu yana reklam dünyası və marketinqdə ən çox istifadə edilən modellərdən biridir.

AIDA modelinin mərhələləri:

Awareness

Satış qıfının ilk mərhələsi tanınmadır. Burada siz mümkün olduqca öz markanızın adını tanıtmağa və daha çox insanın sizdən xəbərdar olmasına çalışmalısınız. Bunu tez və qısa bir zamanda etmək üçün reklamlara baş vura bilərsiniz. Tanınma bütün markalar üçün olduqca önəmli bir hissədir. Dünyada ən çox tanınan markalar belə hər zaman awarenes’i qoruyub saxlama ehtiyac duyur. Məhz bu səbəbdən bu bölməni önəmsəməli və yaddaşlarda qalmağa çalışmalısınız.

Interest

Awarenesin ilkin olaraq önəmini vurğuladıq amma unutmayın ki bu uğurlu bir marka yaratmaq üçün yetərli deyil. Sizin markanız həmçinin insanlarda maraqda oyatmalıdır. Əgər markanız insanlarda maraq yaratmırsa o zaman onlar sizdən məhsul almağa istəkli olmayacaqlar. İnsanlarda maraq yaratmaq üçün hədəf kütlənizi düzgün seçməli və bu kütlənin ehtiyaclarına uyğun məhsullar təklif etməlisiniz. Buna misal olaraq Adidas markasını göstərmək olar. Adidas reklam üzü olaraq Messini seçdiyində düzgün bir qərar vermişdi çünkü beləcə futbolsevərlərin və həmçinin digər insanların marağını markaya yönəldə bilmişdi. Adidasın istehsal etdiyi idman ayaqqabılarına maraq artdı və idmansevərlər bu ayaqqabıları sahib olduğu özəlliklərə görə almış oldu. Beləcə Adidasın istehlakçı sayı beləcə artmış oldu.

Desire

İnsanlar arasında maraq və istək yaratmaq eyni anda baş verə bilər. Bu səbəbdən insanlara niyə sizin markanızı seçməli olduğunu izah etməlisiniz. Burada siz, istifadəçilərə sizin məhsulunuzda olan lakin digərlərində olmayan xüsusiyyətləri vurğulaya bilərsiniz.

Action

Yaxşı reklam istifadəçiləri sizin məhsulunuzu almağa təşvik etməlidir. Əgər məhsulunuz insanlarda maraq, diqqət və istək yaratmağı bacardısa bu zaman onlar məhsulunuzu almaq üçün hərəkətə keçəcəklər. Burada həmçinin marka olaraq siz, alıcının xidmətdən məmnun qalmasını və məhsulu yenidən almağa istəkli olmasını təmin etməlisiniz.

Müəllif: Web Coder

SEO-dostu vebsayt

İstənilən şirkətin edə biləcəyi ən böyük rəqəmsal marketinq səhvlərindən biri yeni bir veb-saytı qurub onu optimallaşdıra bilməməkdir.

Bu cür SEO-dostu olmayan saytlar axtarış sisteminin optimallaşdırılmasını əngəlləyir, mobil istifadəçiləri məyus edir və beləliklə, satış potensialını azaldır. Bu da öz növbəsində veb-saytların yenidən dizayn olunmasına gətirib çıxarır.

Əksər vaxtlarda SEO problemlərinin yaranmasında səbəb açar sözlərin düzgün tapılmaması və açar söz strategiyasının yaradılmamasıdır. Saytın heç bir açar söz araşdırması/strategiyası olmadıqda, tərkibindəki səhifələr bütün açar söz hədəfləri üçün əl çatan olmayacaq.

Yüksək keyfiyyətli yazılmış və optimallaşdırılmış məzmun veb-saytınızı SEO dostu etmək üçün başlıca strategiyalardan biridir. Google, nüfuzlu, əlaqəli, faydalı və cəlbedici olan məzmunu müəyyənləşdirmək və sıralamaqda son dərəcə ustadır. Məzmun Google -da xüsusi açar sözlər ətrafında və xüsusi ölçüdə yazılmalıdır.

Səhifənin yüksək sürətli yükləmə sürəti həm veb-sayt istifadəçiləri, həm də axtarış sistemləri üçün yüksək böyük bir üstünlükdür. Düzgün dizayn və keyfiyyətli hostinq təminatçısı birləşərsə, bir şirkətin veb saytının ildırım kimi yüklənməsi təmin oluna bilər.

Müəllif: Web Coder

LOQO DİZAYN

Marka logosu bir şirkətin siması olaraq xarakterizə edilə bilən və çox vaxt potensial bir müştərinin işiniz və sizlə əlaqədar fərqinə varacağı ilk şeydir.

Loqo yalnız bir görüntüdən daha çox şeydir və müştərilər üçün tanınma nöqtəsidir və şirkətinizin brendə çevrilməsi və bütün marka memarlığı üçün vacib bir təməldir.

Müştərilərin bir neçə saniyə ərzində bir şirkət haqqında fikir formalaşdırdıqları və yaxşı dizayn edilmiş bir loqotip işinizi peşəkar, etibarlı və ən yaxşı səviyyədə təqdim etdiyinizi göstərərək potensial və hədəfli müştərilərə çatdırır.

Uğurlu bir loqo üçün 2 saniyə kifayətdir ki, şirkətin potensial müştərilərini məhsullarının bazarda rəqiblərlə müqayisədə hər hansı bir dəyərə sahib olduğuna inandırsın.

Marka loqosunun əhəmiyyəti mövzusunda ən kritik məqamlardan biri loqoların vizual və yaddaqalan olmasıdır. Məsələn, Gucci çantasında markanın loqotipi onun real dəyərindən qat -qat çox satmaq üçün kifayətdir. Loqotipiniz izləyicilərinizi şirkətinizə aparır. Loqotiplər markanızın tanınma nöqtəsidir və müştərilərin markanızı tanımaq üçün istifadə etdikləri simvoldur.

İdeal olaraq, insanların loqotipinizin görmə qabiliyyətini dərhal şirkətinizin etdikləri ilə əlaqələndirməsini və daha da əhəmiyyətlisi, markanız və bütövlükdə şirkət haqqında hiss etmələrini və görselleştirmelerini istəyərsiniz. Yaxşı bir logo vizual bir element və estetik baxımdan xoş bir element olduğu üçün markanız haqqında yalnız şirkətinizin adının çata bilməyəcəyi müsbət xatırlatmalara səbəb olur.

Hər hansı bir şirkət məhsul təklifləri ilə və ya bir bütün olaraq marka ilə emosional bir əlaqə qurmaq üçün logoların rəng sxemlərindən faydalana bilər. Məsələn, meyvə şirəsi satan bir şirkət tropik yerlərdəki tətillərlə bağlı xoş duyğular oyatmaq üçün narıncı, sarı, yaşıl rənglərindən istifadə edə bilər. Yaxud, yüksək keyfiyyətli saatlar, qara qalstuklar satan markalar rəsmiyyət yaratmaq qara rəngdən istifadə edə bilər.

Müəllif: Web Coder

Mobil tətbiqlərdə UI/UX dizaynının əhəmiyyəti

İnsanların əksəriyyəti rəqəmsal mediadan istər masaüstü, istərsə də mobil telefonlarda istifadə edir. Hər iki platformanın çox sayda istifadəçisi var. Mobil və onunla əlaqəli texnologiyalar dünya miqyasında populyarlıq qazandıqca insanların heç bir maneə olmadan daha rahatlıqla texnologiyalardan yararlanma gözləntiləri gündən-günə yüksəlir. Bu baxımdan mobil tətbiqiniz üçün UI/UX dizaynının rolu danılmazdır.

Mobil proqramın UI/UX dizaynı istifadəçi təcrübəsini artırır və buna görə də mobil tətbiqinizin uğurunda əsas rol oynayır. UI/UX dizaynının rolunu anlamaq üçün əvvəlcə hər iki terminin izahını bilmək gərəklidir.

“UI” abbreviaturası ingilis dilində “User Interface” olub istifadəçi interfeysi deməkdir. Bu dizayn, istifadəçilərin mobil proqramla qarşılıqlı əlaqəsidir. İstifadəçi interfeysinə tətbiqin bütün idarəetmələri, düymələri, blokları və elementləri daxildir.

İstifadəçi interfeysinin məqsədi istifadəçi ilə proqram arasında səmərəli və effektiv qarşılıqlı əlaqəni yaratmaqdır. UI-nin yaradılması dedikdə rəng və ən son dizayn prinsiplərinin seçilməsi nəzərdə tutulur.

“UX” abbreviaturası isə ingilis dilində “User Experience” olub, istifadəçi təcrübəsi deməkdir. UX-ın başlıca məqsədi isə istifadə rahatlığı və istifadəçinin sayta daxil olarkən saytda asan şəkildə axtarış etməkdir. Daha dəqiq desək, mobil tətbiqin işləmə üsulunu müəyyənləşdirməyi və istifadəçilərin tələblərinə cavab verməyi əhatə edir. UX aydın, rahat və istifadəçi dostu olmalıdır.

Proqramçı üçün mobil proqramda UI/UX-in rolunu bilmək vacibdir. Siz əla funksionallığı olan bir mobil tətbiq yarada bilərsiniz, lakin dizayn hissəsinə diqqət yetirilməzsə, bu, tətbiqi yararsız edəcək. Tətbiqin uğurlu olması üçün onun funksionallığı və UI/UX arasında düzgün balansın olması vacibdir.

UI və UX-i təkmilləşdirmək üçün nələr edə bilərsiniz ?

1. Saytın ahəngini qorumaq – tətbiqin dizaynı ikona və düymələrlə məhdudlaşmamalı, həm də rənglər və naxışlar onlarla vahidlik təşkil etməlidir.

2. Yükləmə sürəti – Sürət UX dizaynının ən vacib aspektlərindən biridir. Səhifənizin dizaynı elə olmalıdır ki, çox yükləmə vaxtı tələb etməsin, çünki istifadəçilər vaxtlarına qənaət etmək istəyirlər.

3. Ənənəvi elementlərdən istifadə – tətbiqdə hər bir istifadəçinin tanıya biləcəyi elementlərdən istifadə etmək məsləhət görülür, beləcə, o heç bir çaşqınlıq olmadan problemsiz tətbiqdən yararlanacaq.

4. İnteraktiv tətbiq – istifadəçi dostu tətbiqlər ən ideal hesab edilir. İnteraktiv proqram istifadəçilərə rahatlıqla bir pəncərədən digərinə keçmək imkanı verir.

Müəllif: Web Coder

Linkedin-də Uğur Qazanmağın 7 Asan Yolu

Son dövrlərin populyar sosial şəbəkə platforması olan Linkedinin əslində Facebook, Twitter, Snapchat və İnstagram-dan daha uzun müddət əvvəl istifadəyə verildiyini bilirdinizmi? Linkedin peşəkarların bir arada olduğu ən böyük biznes yönümlü şəbəkədir. Bu şəbəkə 200-dən çox ölkədə 500 milyondan çox istifadəçiyə malikdir. Linkedin-də istər iş sahibi, istər işsiz biri kimi yeni imkanlar əldə edə bilərsiniz. Linkedin sizə profilinizi, təcrübənizi, tövsiyələrinizi və əlaqələrinizi nümayiş etdirmək imkanı verir. İşə götürənlər namizədlər haqqında fikir formalaşdırmaq istəyərkən Linkedin profilinizə nəzər yetirə bilər. Yəni, hesabınız sizin haqqınızda ilkin peşəkar təəssürat yarada, eləcə də, iş dünyasında sizə, biznesinizə qarşı etibarlılıq yarada və nailiyyətlərinizi önə çıxara bilər. Bu günkü bloq yazımızda sizlərə Linkedin platformasında asanlıqla və zaman itirmədən inkişaf əldə etməyin 7 üsulundan bəhs edəcəyik.

1) Güclü təməl qurun – Linkedin profili sizin onlayn mövcudluğunuzu peşəkar şəkildə əks etdirir. Məsələn, potensial müştəri adınızı axtarışa verdikdə Linkedin hesabınızın həmin axtarış nəticələrində ilk sıralarda çıxması ehtimalı yüksəkdir. Dolayısıyla, yaradacığınız ilkin təəssürat çox vacibdir. İlkin təəssürat dedikdə profil məlumatlarındakı ən xırda detallar belə nəzərdə tutula bilər (öz paylaşımlarınız, başqalarının paylaşımlarına bildirdiyiniz “reaction” və şərhlər, iştirak etdiyiniz qrup müzakirələri və s.). Oxşar tələblər Linkedindəki “iş statusu”-nuza da aiddir. Peşəkar görünmək istəyirsiniz? Daim iş statusunuzu yeniləməlisiniz; öz üzərinizdə çalışıb yeni “activity”-lərinizlə hesabınızı zənginləşdirmək olar. Xülasə, profilinizi tamamlayaraq peşəkar imicə sahib olun, fikirlərinizi, peşəkarlığınızı nümayiş etdirən media faylları paylaşın və müştərilərinizin digər sosial şəbəkə hesablarınızı asanlıqla tapa bilsin deyə onların linklərini də daxil edin. Güclü təməli olan profil yaratmağa birdəfəlik iş kimi baxmayın – davamlı fəaliyyətdə olun.

2) “Networking” yaradarkən məntiq yürüdün. Əlaqələrinizi heç vaxt məhdudlaşdırmayın; fərdi dəvət göndərilərsə və şəxsin peşəkar profili (şəkil daxil olmaqla) varsa, əlaqə yaratmaqdan çəkinməyin. Şəxsi və ya peşəkar nöqteyi-nəzərdən insanlarla əlaqə saxlamağınız məntiqlidirsə, o zaman ağıllı şəbəkənizi qurun. Ola bilsin ki, bu gün bütün bu bağlantılara ehtiyacınız olmaya bilər, bəs 5 il sonra? Sonradan sağlam təməlin qoyulması üçün şəbəkənizə indidən investisiya qoyun. Müxtəlif sahədən olan insanlarla yaradılmış əlaqələr sizə nə vaxtsa hər cür qapıları aça və heç vaxt təsəvvür etmədiyiniz imkanları yarada bilər.

3) Davamlı olaraq hesabınıza zaman ayırın və dəyər verin – yeni müştəriləri biznesinizə yönləndirməyin ən dəqiq yoludur desək, yanılmarıq. Linkedin-də fərqlənmək və yaddaqalan olmaq istəyirsinizsə, davamlı olaraq aktiv olmalısınız. Dəyər vermək o deməkdir ki, siz bağlantılarınızla daim ən yaxşı və ən uyğun məzmunu paylaşırsınız. Bağlantılarınızı motivasiya edəcək, ruhlandıracaq, problemlərini həll etməyə, daha yaxşı hiss etməyə və ya həyatlarında daha çox şey əldə etməyə kömək edə biləcək məzmunlar paylaşın. Ümumi mövzularla yanaşı, zaman-zaman məhz öz sahənizlə də bağlı məzmunu paylaşmaq vacibdir. Beləliklə, özünüzü sahənizdə peşəkar kimi təqdim edə biləcəksiniz. Əgər həqiqətən bir mütəxəssis kimi görünmək istəyirsinizsə, öz fikirlərinizi dərc etməlisiniz. Çünki günün sonunda, Linkedin-də marketoloq yox, marketinq üzrə influencer kimi tanınmaq daha vacib rol oynayır. Siz daim aktiv olmaqla və keyfiyyətli məzmun paylaşmaqla bağlantılarınıza şəxsi və ya peşəkar həyatlarında növbəti səviyyəyə qalxmalarına kömək edəcəksiniz.

4) Yeri gəldikdə başqalarını önə çəkin, reklam edin. Bağlantılarınıza kömək etmək onları və bizneslərini inkişaf etdirməyin sürətli yoludur. Problem ondadır ki, insanların çoxu şəbəkələşmənin bu aspektinə diqqət yetirmirlər, çünki onlar öz məhsullarını satmağla məşğuldurlar. Kontaktlarınızı tanıtmaqla, yeni tanışlıqlar və tövsiyələr vasitəsilə müvafiq formada onları birləşdirin. Buna şəbəkənizi təhlil etməklə başlaya bilərsiniz – şəbəkənizdə qarşılıqlı fayda əldə edə biləcək insanları müəyyən edə bilərsiniz. Yaxud bağlantılarınızla görüşlər və ya kiçik qrup tədbirləri təşkil edin. İnsanları bir araya gətirmək çox əhəmiyyətli bacarıqdır və sizi “influencer” kimi mövqeləndirir. Həmçinin, əlaqələrinizi ictimaiyyət qarşısında tanıdın, yaxşı mənada qiymətləndirin və bağlantılarınızın nailiyyətlərini daim dəyərləndirin. Bu cür fəaliyyətlər başqaları üçün çox böyük önəm kəsb edir və nəticədə, siz bu prosesdə özünüz üçün də biznes uğurlarına nail olacaqsınız.

5) Linkedin üzvləriylə münasibətdən çəkinməyin. Bu, Linkedində uğurlu olmaq üçün ən vacib ipucudur. Əgər siz bu sosial şəbəkədə introvert birisi olaraq mövcud olacaqsınızsa, yuxarıda sadalanan məsləhətlərin heç biri yararlı olmayacaq. Şəbəkənizdə lazımi insanlarla daha dərin əlaqələr qursanız, təsir gücünüzün artacağına şahid olacaqsız. Uğur əldə etmək liderlik, güvən, bəyənilmə və təsir yaratmaq kimi bir çox meyarlar əsasında yaranır. Linkedində əlaqə yaratmağa çalışın. Şəbəkə üzvlərinizlə dialoqa başlaya biləcəyiniz sualları və paylaşa biləcəyiniz şərhləri düşünün. Söhbətlərə başlamaq başqalarını işə cəlb etməyə təşviq edir ki, bu da şəbəkənizi əvvəllər heç görmədiyiniz və ya görüşmədiyiniz insanlarla genişləndirmək üçün qapı açır.

6) Linkedin alqoritmindən bəhrələnin – Linkedinə daxil olduğunuz zaman bəzi yazıları dərhal görürsünüz, digərləri isə bəzən başqa məzmunların arasında gözdən qaçır. Məzmununuzun başqaları tərəfindən görülməsindən əmin olun. Bunun üçün Linkedin alqoritminin necə işlədiyini bilmək kifayətdir. Linkedin alqoritmi 3 fərqli filtrlə işləyir:

• Keyfiyyət – paylaşılan məzmun spam olmamalıdır. Əks halda, Linkedin botları, dərhal məzmununuzu siləcək!
• Qarşılıqlı təsir(interaction) – aktivliyiniz postunuzun əldə etdiyi bəyənmələr, şərhlər və paylaşımlara əsasən ölçülür. Siz hətta bir neçə sözdən ibarət mem (qısa mətn) paylaşa bilərsiniz! Vacib olan bağlantılarınızın üzündə gülüş yaratmaqdır.
• Etimad – Linkedin yaxşı məzmun yazan insanları bəyənir. Əgər yeni başlayırsınızsa, davamlı olaraq yaxşı yazılar yazmaq zaman keçdikcə etimad qazandıracaq.

Bonus: Nə qədər çox postunuz olsa, Linkedin sizi bir o qədər önə çıxaracaq. İlk başlarda kifayət qədər yüksək “engagement” əldə etməyə bilərsiniz. Ancaq daha çox paylaşımınız olarsa, məzmun daha yaxşı sıralanar və istifadəçilərin qarşısına daha çox çıxar.

7) Keyfiyyətli postlar hazırlayın – Linkedin yazıları uzun bir kitab deyil kimi deyil, qısa bir xülasə formasında olmalıdır. Linkedin-də məzmun oyununundan qalib çıxmaq istəyirsənsə:

• Qısa və pozitiv yazılar yazın.
• Diqqət çəkmək istəyirsinizsə, şəkil əvəzinə video kontentdən yararlanın.
• Video sevmirsinizsə, sırf mətn kontentlərinə üstünlük verin.
• Sual-cavablar təşkil edin.

Məzmununuza daha çox trafik əldə etmək istəyirsinizsə, hamının yatdığı gecə yarısı saatlarında paylaşım etməyin. Gecələr məzmun yazmağı xoşlayırsansa, səhərə saxlayın! İdeal olaraq, insanların işlədiyi saatları – səhər 9-dan axşam 5-ə kimi olan vaxt aralığını seçin.

Nəticə olaraq bunu demək olar ki, Linkedin hesabı yaratmaq hələ yolun başlanğıcıdır, və bu yolda uğurlu olmaq üçün sadalanmış məsləhətləri gözdən keçirməkdə fayda var. Linkedini CV-nizi yaxud işinizi virtual şəkildə nümayiş etdirmək üçün bir yer olaraq düşünə bilərsiniz, lakin bu şəbəkə bundan daha çox məna kəsb edir. Profil məlumatlarını doldurmaq təkcə sizi axtaran insanlara kömək etmir, həm də Linkedin-in profilinizi axtarış nəticələrində göstərmə ehtimalını artırır. Unutmayın ki, Linkedin hər zaman “tam və təbii” profillərə üstünlük verir.

Müəllif: Web Coder

Black Friday və Cyber Monday günlərində satışlarınızı necə artıra bilərsiniz?

Endirimli alış-veriş günləri olan Black Friday və Cyber Monday hər zaman olduğu kimi bu il də dünyada maraqla qarşılanır. Hər ilin noyabr ayının son həftələrində texnoloji alətlərdən tutmuş geyimə qədər bir çox məhsulun endirimə düşdüyü bu ərəfədə bir çox şirkətlər endirim kampaniyaları, kuponları təşkil edir. Bəs bu günlərdə satışlarınızı necə artıra bilərsiniz? Bu suala cavab vermək üçün əvvəlcə sözügedən günlərin yaranma səbəblərini, satış statistikalarını, alıcı psixologiyasını, ümumiyyətlə, bu endirim festivallarının məğzini anlamaq lazımdır.

Əvvəla, belə günlər dünyanın bütün ölkələrində iqtisadiyyatı, müxtəlif sektorları dirçəltmək məqsədiylə keçirilir. Azərbaycanca “Qara Cümə” kimi tərcümə olunan Black Friday bütün dünyada keçirilən alış-veriş festivalına verilən addır. Bu gün Şükranlıq günündən (Thanksgiving Day), yəni noyabrın 4-cü cümə axşamından sonrakı cümə gününə təsadüf edir və Milad alış-veriş mövsümünün ilk günü hesab olunu. Black Friday bu il noyabrın 26-na, cümə gününə təsadüf edir. İlin ən böyük satış dövrü olan Black Friday endirimləri normalda 24 saat davam edir. Lakin artan tələbat səbəbindən endirimlər 3-4 gün davam edə, hətta 10 gün öncədən başladıla bilər. Nə üçün bir çox insanın alış-veriş etdiyi bu günə Qara Cümə deyilir? Bu sualın dəqiq bir cavabı yoxdur, amma bir sıra iddialar var. İlk ehtimal budur ki, 1869-cu il sentyabrın 24-də Wallstreet-də işləyən iki iş adamı, Cey Qould və Cim Fisk “birja krizi” yaratmışdı. İki dost birjada dəyəri artırmaq üçün ABŞ-dan bacardıqları qədər qızıl alaraq birjada çaxnaşma dalğası yaratdılar. Bu dəyişiklik bir anda bir çox ABŞ vətəndaşına ziyan vurdu. Media ölkədəki vəziyyəti ümumiləşdirmək üçün “Black Friday” ifadəsindən istifadə etdi.

Başqa bir iddia 1800-cü illərin sonlarına doğru mağazaların Şükran günündən bir gün sonra endirimlər təklif etməsiylə bağlıdır. Zamanla bu endirimlər hər il sistemli şəkildə həyata keçirilməyə başlayıb və beləliklə, 1920-ci illərdə bu ənənəvi hal almağa başlayıb. 1961-ci ildəki Şükran günü sonrası endirim vaxtı bir çox xoşagəlməz hadisə baş verib: alış-verişin çoxluğu, yol qəzaları və insanlar arasında yaşanan zorakılıq halları və s. Bundan sonra Şükran Günü sonrası satışlara Black Friday adı verilib və polis də bu addan şəhərin mərkəzində, alış-veriş məkanlarında piyadaların və avtomobillərin hərəkətini təsvir etmək üçün istifadə edib.

1950-ci illərdə insanlar xəstə olduqlarını bəhanə edərək Şükran Günündən sonrakı gün istirahətlərini uzatmaq üçün istirahət etməyə başladılar. Mağazaların açıq olduğunu bilən insanlar artıq təlaşla alış-verişə başlamışdılar. Şirkətlər kimin həqiqətən də xəstə olduğunu müəyyən etmək əvəzinə həmin günü ödənişli məzuniyyət elan etdilər. Beləliklə, Qara Cümə tarixi adını almadan çox əvvəl məşğul alış-veriş günü idi. Geyimə, texnoloji məhsullara, avtomobillərə, xidmətlərə də tətbiq olunan Black Friday günü mağazalar çox erkən açılır və gec bağlanır. ABŞ-da başlayan və sürətlə Avropaya yayılan Black Friday günü insanlar hətta gecə yarısından etibarən böyük endirimlər üçün mağazaların qapılarında uzun növbələr yaradırlar.

Black Friday alıcılarının ümumi sayı 2017-ci ildə 174,6 milyondan ikən, 2019-cu ildə 189,6 milyona qədər artmışdı. Bununla belə, hazırkı pandemiya səbəbindən onların sayı 186,4 milyona düşüb. Lakin ilk dəfə olaraq onlayn Black Friday alıcılarının sayı 100 milyona çatıb. Bu, ötən illə müqayisədə 8% artım deməkdir.

Black Friday ilə bağlı maraqlı statistika:

• İstehlakçıların 73%-i endirimlərdən və ya mövsüm üçün əldə edə biləcəkləri ən yaxşı təkliflərdən yararlanmaq üçün Black Friday alış-verişi etməyi planlaşdırır. 23%-i isə onlayn alış-verişə nifrət etdiklərinə görə ənənəvi alış-veriş etməyi üstün tutur.

• Black Friday alış-veriş qərarlarına təsir edən amillər arasında pulsuz çatdırılma (49%), promosyonlar/məhdud müddətli satışlar (36%), istifadəsi asan vebsayt/proqram (21%) daxildir.

• Black Friday xüsusi endirimlərində pulunua orta hesabla 37% qənaət edilir.

• Black Friday alıcılarının 50,4%-i qadınlardır.

Cyber Monday (Kiber Bazarertəsi) endirimləri isə Black Friday-in onlayn alternativi olaraq başladılmışdır. Bu gün ilk dəfə 2005-ci ildə təşkil edilib və onu başladan, adlandıran təşkilat Shop.org olmuşdur. Həmin dövrdə onlayn alış-veriş yayılmağa başlamışdı. Xüsusilə bazar ertəsi günlərində artım müşahidə olunurdu və böyük mağazalar yalnız onlayn endirimlər təklif etməyə başladı.Bunu etməkdə əsas məqsədlərdən biri də Black Friday ilə rəqabət aparmaq idi. Bəs sual olunur: əgər məqsəd rəqabət aparmaqdırsa, niyə Cyber Saturday yox, Cyber Monday ? Çünki araşdırmalar nəticəsində insanların daha çox bazar ertəsi günü internetdən alış-veriş etdikləri müəyyən olunmuşdu. Digər bir tərəfdən həmin vaxtlarda heç də hər kəsin evində sürətli internet əlaqəsi yox idi – bu da insanların alışverişi bazar ertəsi etməyinin ən əsas səbəbi idi. Çünki, onlar sürətli internetlə alış-verişlərini internetdə etməyə üstünlük verirdilər.Buna görə də bazar ertəsi onlayn mağazalar üçün ən ideal gün olmağa başladı. İnternet alış-veriş statistikasını izləyən Adobe Digital Insights-a görə, 2009-cu ildə Cyber Monday-də əldə olunan qazanc 2018-ci ildə artıq 8 qatına çıxmışdı. 2010-cu ildə ilk dəfə olaraq 1 milyard dolları keçərək 1 milyard 38 milyon dollar qazanc əldə edilmişdi. 2011-ci ildə rəqəmlər artmağa davam edərək 1,3 milyard dollara çatdı. 2012-ci ildə əldə edilən 1,5 milyard dolların 12,9 faizini mobil cihazlar vasitəsilə edilən alışlar təşkil edirdi.

2013-cü ildə Cyber Monday xərcləri 20 faiz artaraq 2,29 milyard dollara çatdı və Black Friday çərçivəsində edilən alışlarda azalma müşahidə edildi. 2015-ci ildə xərclərin ümumi həcmi 3,04 milyard dollara çatıb. 2016-cı ildə 5,6 milyard, 2017-ci ildə isə 6,59 milyard dollar xərclənib. 2018-ci il ən yüksək xərcləmə rekordu qırdı. 2020-ci ildə Cyber Monday onlayn alış-veriş üçün ən əlamətdar gün oldu, çünki o, rəqəmsal gəlir üzrə bütün zamanların rekordunu qıraraq 10,8 milyard dollara çatdı. Bu, bütün zamanların ən böyük e-ticarət satış günü olaraq tarixə keçdi. Əlbəttə ki, bunda dünyanı sarsan pandemiyanın və onun gətirdiyi bir sıra məcburiyyətlərin rolu böyük oldu.

Bəs bu iki fərqli endirim günlərinin arasındakı fərqlər nələrdir? Ən böyük fərq odur ki, Black Friday pərakəndə satış məntiqini və Cyber Monday isə onlayn satış məntiqi əsasında yaranmışdır. Başqa sözlə desək, Cyber Monday başladığı illərdə insanlar cümə günləri mağazalarda, bazar ertəsi isə kompüter başında alışveriş edirdilər. İndi onlayn satışlar ən az Cyber Monday qədər Black Friday günü də edilir. Minlərlə insan mağazaların qapısında gözləməyə davam etsə də, Black Friday onlayn ticarətin ən böyük paydaşlarından birinə çevrildiyini danmamalıyıq.

Hansı günün endirimləri daha yaxşıdır ? Black Friday endirimlərini nəzərdən keçirsək, Cyber Monday ilə müqayisədə daha yüksək tariflər təklif edir. Çünki mağazalar hətta insanları qapıdan keçirtmək bahasına bəzi məhsullara zərər vurma riskini də alırlar. Bütün bunlar bir satış strategiyasıdır. Digər tərəfdən, insanların Cyber Monday endirimlərindən yararlanmaq üçün növbə gözləmək və ya insanlarla dava etmək məcburiyyətində qalmaması qiymətlərin artmasına səbəb olur. Çünki satıcılar bir neçə düyməni basmaqla mağazaya getmək arasındakı fərqi bilirlər.

Maraqlı bir nüans isə bu endirim günlərinə sosial medianın təsiridir. Sosial şəbəkə istifadəçilərin sayı hər il artır və onların üçdə biri sevimli mağazalarının Facebook, Instagram səhifələrini və endirim kampaniyalarını izləyir. İki dəfə çox istifadəçi məhsul almadan əvvəl rəylərə baxdıqlarını bildirib. Mağazalar da istehlakçıların sosial mediadan istifadə vərdişlərinə əsaslanaraq sosial mediada məhsul və kampaniyaları tanıdır. Bu mağazaların yarıdan çoxu öz internet saytlarını mobil istifadə üçün optimallaşdırır, hətta satıcıların 20%-i də planşet istifadəsi üçün veb-saytlarını optimallaşdırır. Onların bir çoxu reklam lövhələrində və jurnallarda məhsulun sosial mediadakı satış səhifələrini də vurğulayır

İndi isə keçək əsas mövzuya: Black Friday və Cyber Monday günlərində satışları təbii şəkildə necə artıra bilərik ? Əgər satışlarınızı onlayn formada edirsinizsə, izləməli olduğunuz məsləhətlər:

• Məhsullarınızı optimallaşdırın.
• Lazımi məhsullara düzgün endirimləri tətbiq edin – saytda bütün məhsulların endirimdə olması heç də inandırıcı görsənməyəcək.
• Ödəniş formanızı ən rahat formada təşkil edin – əgər ödəniş bölməsi qəliz olarsa, alıcı həvəsdən düşə, saytınızı tərk edə bilər.
• Saytınıza trafik çəkmək üçün sosial medianın gücündən istifadə edin – əvvəlcədən endirim kampaniyaları barədə elan verin. Yaxud sosial şəbəkələrdən gələn izləyicilərə xüsusi endirim tətbiq edin.
• Yüksək keyfiyyətli e-poçt marketinq kampaniyaları yaradın– vizual cəhətdən diqqət cəlb edən e-poçt məktubları daha uğurlu qəbul edilir.
• Veb-saytınızdakı şəkilləri çeşidləyin.
• Çatdırılma xərclərini düzgün planlayın.
• Müştəri xidməti ən üst səviyyədə təmin edin – endirim günlərindən sonra belə bu sizin üçün avantaja çevriləcək.
• Veb saytınızı müxtəlif brauzerlərdə sınayın – işlək vəziyyətdə olmasına, həmçinin istifadəçi rahatlığına diqqət yetirin.

İstər onlayn, istər ənənəvi satışlarınızı artırmaq üçün etməli olduğunuz ilk şey düzgün planlamadır. Məhsullarınızı və büdcənizi planlı şəkildə satış strategiyanıza uyğunlaşdırmalısınız. Edəcəyiniz kampaniyalar və endirimlər üçün nə cür büdcəniz olduğunu və bu büdcə ilə məhsullarınızı necə qiymətləndirə biləcəyinizi strateji olaraq planlaşdırmaq bu endirim günlərindən faydalanmağınızı təmin edəcək. Black Friday və Cyber Monday satışlarınıza hazırlaşarkən strateji addımlar atmalısınız; hansı mövsümdə olduğunuzu və hansı məhsulların hansı bölgədə daha çox sevildiyini müəyyən etməli və əlinizdə olan məhsul/xidməti buna uyğun təşkil etməlisiniz. Xüsusilə sosial media məzmunu vasitəsilə reklamlarınızı “engagement”-ə uyğun gün və saatlarda yerləşdirərək daha təsirli etməlisiniz. Əsasən onlayn alış-verişdə aktual olduğu bu dövrdə internet saytınızın təhlükəsiz olması sizin üçün böyük əhəmiyyət kəsb edir. Veb saytınızın trafikinin artacağı bu günlərdə hər hansı problemlə qarşılaşmamağınız və satışlarınızın kəsilməməsi üçün endirim günlərindən əvvəl texniki tədbirləri görməlisiniz. Satışlarınızda rol oynayan hər bir komanda üzvü bu gərgin prosesə hazır olmalıdır.

Black Friday və Cyber Monday çərçivəsində edəcəyiniz endirim və kampaniyalarla bağlı diqqət yetirilməli olan digər bir məsələ də endirimlərinizin etibarlılığıdır. Bir araşdırmaya görə, məhsulların 85%-i Black Friday günündən əvvəl eyni və ya daha ucuz, Black Friday-dən sonra məhsulların yalnız 1%-i ucuz qiymətə olur. Ona görə də təklif etdiyiniz endirimlər və kampaniyalar real və etibarlı olmalıdır. Bu gərgin dövrdə satışlarınızı artırmaq vacib olsa da, uzun müddətdə müştəri məmnuniyyətini qorumaq sizin üçün daha vacibdir. İnsanlar alış-veriş etməyə istəklidirlər, lakin əmin olun ki, onlar saxta vəd və təkliflərin də fərqindədirlər.

Marketinq və reklam prosesinizə başlamazdan əvvəl istehlakçı auditoriyanızı kateqoriyalara ayırmalısınız. Qeydiyyatdan keçmiş müştərilərinizə göndərdiyiniz elektron məktublarla özünüzə daha yaxın auditoriya yarada bilərsiniz. Keçmiş müştərilərinizə gəldikdə isə, onların əvvəlki seçimlərinə, yaş qruplarına və bölgələrinə uyğun plan qurmalı və kontentinizi buna uyğun formalaşdırmalısınız. Beləliklə, müştərilərinizi tam olaraq axtardıqları məhsullarla qarşılaya, fərdiləşdirilmiş kampaniyalar təklif edərək onların alış-veriş ehtimalını artıra bilərsiniz. E-poçt məktubu göndərərkən diqqət cəlb edən bir başlıq alıcıya endirim və ya kampaniyanın qısamüddətli olduğunu və bunun qaçırılmamalı bir fürsət olduğunu hiss etdirmək üçün təsirli bir üsul olacaq. Statistikaya görə, e-poçt marketinqinə xərclədiyiniz hər 1 dolları 42 dollar olaraq geri qaytara bilərsiniz. Bu o deməkdir ki, mövcud müştərilərinizi əldə saxlamaq yeni müştərilər əldə etmək qədər vacibdir.

Black Friday və Cyber Monday münasibətilə endirim edənlərdən biri də bizik:

Webcoder olaraq BÜTÜN xidmətlərimizə 20% endirim tətbiq edirik. Xidmətlərimizə daxildir:

• Saytların hazırlanması (Unikal dizayn, Front-end proqramlaşdırma, Back-End proqramlaşdırma, Kontentin yazılması)

• SEO Xidməti (SEO aylıq hesabatı, Açar sözlər, SEO kopiraytinq, Texniki optimallaşdırma, Mobil sayt optimallaşdırılması)

• Mobil Tətbiq (iOS, Android, Windows, Blackberry)

• Brendinq (Loqo dizaynı, Dizayn işləri, Korporativ stil)

• SMM Xidmətləri (Qurulması və optimallaşdırılması, Orijinal sosial şəbəkə postları

• Neyminq (Ad vermə, Sloqanın təyini)

Şəxsi məlumatlarınızı “Google Axtarış” sistemindən necə sildirə bilərsiz?

Bu yaxınlarda “Google” bəyan edib ki, istifadəçilər tələb edərsə, internetin axtarış nəticələrindən onlara aid məlumatları (ev ünvanı, e-poçt ünvanı, şəxsiyyət vəsiqəsinin və telefonun nömrəsi) silər.

Bu yeni imkandan necə yararlanmaq olar?

Sözügedən yeniliyi öz rəsmi bloqunda elan edən şirkət bildirir ki, əsas məqsəd istifadəçilərə “Google Axtarış” sistemində onlayn görünmək məsələsində “daha çox söz sahibi olmaq” imkanı yaratmaqdır. Artıq sistemə daxil olan zaman istifadə edilən məxfi məlumatları bu yenilik vasitəsilə axtarış nəticələrindən sildirmək mümkün olacaq.

• Əvvəl pandemiya, sonra müharibə: çətin zamanlarda xoşbəxt olmaq üçün nə etməli?
• Uşaqlar və texnologiya: qazanılan vərdişlər uşağa necə təsir edir?

Şəxsi məlumatları “Google Axtarış” sistemindən sildirmək üçün nə etmək lazımdır?

Şəxsi məlumatları “Google Axtarış” sistemindən sildirmək üçün öncə silinməsini istədiyiniz informasiyaları sorğu formasında qeyd etməlisiz. Orada “”Google Axtarış”da gördüyünüz məlumatı silmək” variantını seçməklə onların “”Google”-un axtarış nəticələrində və veb saytında” olduğunu bildirirsiz.

Bu mərhələdə “Google” sizdən müvafiq saytın administratoruyla danışıb-danışmadığınızı soruşur. Administratorla danışmaq istəyirsizsə, “Xeyr, bunu necə edə bilərəm?” variantını seçə və “Google”-un tövsiyələrini oxuya bilərsiz.

Əks halda “Xeyr, danışmaq istəmirəm” variantını seçərək şəxsiyyət vəsiqəsi nömrəsi, məxfi sənədlər, çılpaq və ya ədəbsiz elementlər, başqa saytlarda mənfəət məqsədilə istifadə olunmuş informasiya kimi şəxsi məlumatlarınızın silinməsini seçə bilərsiz.

Bu seçimləri “Google”-a yönləndirmək üçün hazırlanmş formada adınızı, yaşadığınız ölkəni, məlumatlarınızın dərc olunduğu səhifələrin və “Google Axtarış” nəticələrinə aid səhifələrin ünvanlarını, o cümlədən, məzmunun axtarışda tapılmasını təmin edən açar sözləri daxil etməlisiz.

Son olaraq sizinlə əlaqə məlumatlarının sizi təhdid və ya təqib etmək məqsədilə paylaşıldığını düşünürsüzsə, “Bəli” variantını seçib imzanızı yaratmalısınız.

Məlumatın axtarış nəticələrindən silinməsi onun internetdən silinməsi demək deyil

“Google” bildirir ki, məlumatların silinməsi tələbini onların səhifədə dərc edilmiş məzmunuyla eyni zamanda araşdıracaq. Şirkət qeyd edir ki, məqsəd istifadəçi üçün faydalı (ümumi) məlumatlara, məsələn, xəbərlərə girişin məhdudlaşdırılmasına yol verməməkdir.

Vurğulanır ki, məlumatın “Google Axtarış” sistemindən silinməsi onun internetdən silinməsi demək deyil:

“Məzmunu “Google Axtarış”dan silsək də, o, internetdə mövcud ola bilər. Yəni həmin məzmun yerləşdiyi səhifədə görünə və ya sosial media və digər axtarış sistemləri vasitəsilə tapıla bilər. Buna görə də saytın administratoruyla əlaqə saxlamaq və ondan məzmunu silməyi xahiş etmək faydalı ola bilər”.

Daha əvvəl “Google” istifadəçilərin maliyyə təhlükəsizliyini riskə atan bank hesabı məlumatlarının, kredit kartı nömrələrinin və bu tip digər şəxsi məlumatların axtarış nəticələrindən silinməsi tələblərini qəbul edirdi.

Yaşı 18-dən az olan şəxslərə aid görüntülərin silinməsi tələbi

Bir qədər əvvəl şirkət başqa bir yenilik tətbiq etmişdi – güclü ictimai maraq və ya xəbər yüklü vəziyyətlər istisna olmaqla, artıq yaşı 18-dən az olan şəxslərə aid görüntülər onların valideynləri və ya qəyyumlarının tələbiylə “Google Axtarış” sistemindən silinə bilər.

Bu sorğu formasından 18 yaşı tamam olmamış şəxslərin görüntülərini axtarış nəticələrindən sildirmək üçün də istifadə etmək mümkündür. Bunun üçün yuxarıda sadalanan mərhələlərdən keçmək və silinəcək məzmunun “hazırda yaşı 18-dən az olan şəxsin görünrüləri” olduğunu qeyd etmək lazımdır.

Azərbaycanlı sənətçi: “Adımı Google-da axtarışa verəndə biabırçı məqalələr çıxır” – FOTO

Yəqin ki, Azərbaycanda ikinci belə bir müğənni yoxdur ki, 30 yaşı tamam olmamış, 25 illik səhnə təcrübəsinə malik olsun. Təbii ki, həmsöhbətim Xəyalə Manaflı istisna olmaqla. Ötən əsrin 90-cı illərinin ən çox sevilən uşaq sənətçisi olan Xəyalə, yeni əsrdə də yetərincə maraqlı mahnılar yazdırdı, teleaparıcı kimi fəaliyyət göstərdi, tanındı, sevildi. Amma son iki ildə çox nadir hallarda efirdə görünür. Təbii ki, səbəbsiz deyil bütün bunlar. Onunla söhbətimizdə də bu barədə danışmışıq.

– Xəyalə xanım, uzun müddətdir görünmürsünüz. Yaradıcılıqda hansı yeniliklər var?

– Yaradıcılığımda hələ ki elə bir dəyişiklik yoxdur. Əslində yaradıcılığımla bağlı müsahibə verməməyə çalışıram. Yeniliyim olanda bunu internetdə, sosial şəbəkələrdəki səhifəmdən yayıram.

– Bu qaydanı nə vaxtdan tətbiq edirsiniz?

– İki ilə yaxındır ki, bu qaydanı özümə tətbiq etmişəm.

– Səbəb nədir?

– Məsələn, bir yaxın jurnalist məndən müsahibə alır, ona səmimi şəkildə fikirlərimi çatdırıram. Jurnalistikaya aidiyyatı olmayan digər cırtdan saytlar da həmin söhbətləri özlərinə uyğun fırladıb, lazımsız cümlə quruluşlarını, demədiyim fikirləri əlavə edirlər. Sonra da haradansa şəkillərimi tapırlar və yazırlar ki, Xəyalə Manaflının yeni fotosessiyası. Mənim adımdan yazılan fikirlər isə tamaşaçının qıcığına səbəb olur. Tamaşaçı da deyir ki, buna nə oldu? Bu niyə belə kobuddur? Bu şeylər məni çox yordu.

– Deməli, mətbuatdan inciksiniz.

– Mətbuatdan incik deyiləm. Çox savadlı jurnalist dostlarım var ki, onlara iradım ola bilməz. Hansısa sanballı portal xəbəri yayır, cırtdan saytlar isə istinadsız, özünə sərf edən başlıqla məqalə buraxır. Nəticədə adımı Google-da axtarışa verəndə biabırçı məqalələr çıxır.

– Adətən sənət adamları 50-60 yaşda kənara çəkilirlər. Amma mənə elə gəlir ki, son iki ildə sizdə həmin mərhələ yaşanır. İşlədiniz, tanındınız və kənara çəkildiniz. Sanki hər şey çox tez baş verdi. Özünüz hiss edirsiniz bunu?

– Mən belə düşünmürəm və bunu mənə deyən ilk insan deyilsiniz. Amma mənim özümün də yaradıcılıq, həyat prinsipim var. İnsanların gözünü, beynini, qulağını yormaq istəmirəm. Hər gün hansısa kanalda hansısa verilişə çıxmaq gündəmdə qalmaq deyil. Mənə görə bu daha yorucudur.

– Bir zamanlar özünüz də hər gün efirdə olurdunuz.

– Yox, hər gün efirdə olmamışam.

– Teleparıcı kimi hər gün efirdə idiniz.

– Teleaparıcılıq başqa bir şeydir. Əgər aparıcıyamsa, hər gün bir saat canlı efirdə olmalıyam. Amma sırf müğənni kimi hər gün efirdə olmaq üçün kimlərdənsə xahiş etmək, tapşırıqla haralarasa çıxmaq, yaddan çıxmamaq naminə həftədə üç dəfə efirdə görünmək mənlik deyil.

– Heç vaxt efirə çıxmaq üçün kimdənsə xahiş etməmisiniz?

– Heç vaxt. Mənim yaradıcılığım hamıdan fərqli olub.

– Nə fərq olub?

– Beş yaşından ilk uşaq estrada müğənnisi olmuşam, böyük səhnədə ifalarım olub, dövlət səviyyəli tədbirləri aparmışam. Görün rejissorlar mənə nə qədər güvəniblər ki, az yaşımda səhnədə prezidentin iştirak etdiyi tədbiri apara bilmişəm.

– Amma yaş baxımından sizin gündəmdə olan vaxtınız indidir.

– Mən gözə girməyi, gündəmdə olmağı heç vaxt istəməmişəm. Bunun başqa fəsadları var. Söhbət gizli və açıq fəsadlardan gedir.

– Konkret hansı fəsadlardan söhbət gedir?

– Ən adi fəsadları deyəcəm. İnsanları bezdirmək çox pisdir. Mən istəmərəm kimsə desin ki, “eee, yenə bu?” Bu şeyləri eşitmək, yaxud kiminsə bunu ürəyindən keçirməyini istəmirəm. İkincisi, digər fəsadlardır ki, onları demək istəmirəm. Çünki dinləyici, tamaşaçı, oxucu bunu bilməməlidir.

– Belə hesab etmək olarmı ki, Xəyalə Manaflı özünü bir qədər də biznesə həsr etdiyi üçün yaradıcılıq planında durğunluq var?

– İndi söhbət etdiyimiz məkan media işçiləri üçün nəzərdə tutulub. Digər şəxslər də gələ bilərlər, amma biz əsas üstünlüyü mediaya veririk. Bura bir aydır fəaliyyət göstərir. Kənardan görünə bilər ki, mən gözdən uzağam, yada düşmürəm. Amma əslində elə deyil. Elə verilişlər var ki, bəhanə edib getmirəm.

– Məsələn, hansı verilişlər?

– O məkanda mənə aidiyyatı olmayan nələrdənsə, yaxud həkim məsləhətindən, hüquq məsləhətindən söhbət gedəcəksə, altı qonağın içində iki müğənni, bir rəqqas, həkim olacaqsa, mənim orada nə işim var? Əgər saat yarım ərzində cəmi bir mahnı oxuyacağamsa, ora niyə çıxıram? Məni görsünlər deyə çıxım? Bu yaxınlarda internet televiziyalarının birində qonaq oldum. Mövzu ilə maraqlandım məni qane etdi və getdim. Aparıcı və mən çox maraqlı söhbətlər etdik, ürəyimizi boşaltdıq.

– Xəyalə Manaflını müğənnilər arasında ən yaxşı teleaparıcı, yoxsa teleaparıcılar arasında ən yaxşı müğənni hesab etmək olar?

– Onu siz, yaxud tamaşaçılar deyə bilərlər. Bu barədə dəqiq nəsə deyə bilmərəm. Mənimçün aparıcılıq və müğənnilik eyni yaşda, eyni vaxtda başlayıb. Beş yaşımda “7-17” müsabiqəsinin həm aparıcısı, həm iştirakçısı idim. Sonra müsabiqənin qalibi oldum və aparıcı olaraq davam etdim. Ardınca aparıcı kimi 14-15 şəxsi verilişim oldu, sərbəst layihələr etdim. Təbii ki, müğənniliyim də öz yerində. Aparıcı kimi təhsilim olmasa da, müğənni olaraq ali təhsil almışam. Bakı Musiqi Akademiyasında xalq artisti Xuraman Qasımovanın sinfini bitirmişəm. Fikrimcə, aparıcılıqda canlı efir təcrübəsi təhsildən daha vacibdir. Ola bilər, mən aparıcılığın təhsilini almamışam, amma bu peşənin peşəkarları ilə ünsiyyətdə olmuşam, görüb-götürmüşəm.

– Yaxın vaxtlarda sizi teleaparıcı kimi yenidən efirdə görə bilərikmi?

– Belə təkliflər çox olur. İndi bir layihə üzərində dayanmışam. Hazırda o verilişin sponsor məsələləri ilə məşğuldurlar, mən isə verilişə aparıcı kimi dəvətliyəm. Öz istədiyim bir-iki layihə var idi. Bəzi prodakşnlara o layihəni təqdim etdim. Çünki çox “mənəm-mənəm” deyirdilər. Ancaq layihənin qol-qanadını sındırıb, bir neçə ay fəaliyyət göstərdikdən sonra dayandırdılar. İnşallah, özümün yetərincə pulum olduğu zaman layihələrimi maliyyələşdirəcəyəm.

– Solo-konsertiniz olub?

– 1994-cü ildə iki gün anşlaqla solo-konsert vermişəm.

– Sizə elə gəlmirmi ki, bütün uğurlarınız uşaqlıq illərinizə təsadüf edir?

– Bir səmimi söz deyim. Sizcə, hər şey pula bağlıdır?

– Hər şey yox, amma çox şey pula bağlıdır.

– Əfsus ki, bizim o çox şeylər pula bağlıdır. Solo-konsert vermək üçün maliyyə dəstəyi olmalıdır. Mən konserti bir zal və 30 nəfərlik qonaqla vermək istəmirəm.

– Bəs o vaxt solo-konsert verəndə pula ehtiyac yox idi?

– Xeyr, onda tam başqa cür idi, başqa aləm idi.

– Amma çox qocaman danışdınız.

– (gülür) Neyləyim ki, mən elə böyüdüm? Nə edim ki, iki dövr arasında – sənətə, musiqiyə dəyər verən yaxşı bir dövr, musiqi deyil, başqa şeyə dəyər verən ikinci dövrdə – qaldım.

– Başqa şeylər deyərkən?

– (gülür) Niyə qazırsınız? Bunu tamaşaçı da, dinləyici də, siz də bilirsiniz. Hər kəsin həyatı göz qabağındadır və jurnalistlər bundan daha yaxşı xəbərdardırlar. Məni bir neçə yaş nəsli görüb və sevir. Bu, mənimçün hər şeydən – məşhurluqdan da, gündəmdən də üstündür.

– Son zamanlar sənət adamlarının filmlərə, seriallara çəkilməyi dəb halını alıb. Sizə belə bir təklif olubmu?

– Bir neçə təklif oldu. Söhbət çiy oldu, özüm “yox” dedim. Amma özüm uşaqlıqda bir neçə filmə çəkilmişəm. Hacı Zeynalabdin Tağıyevin həyatı haqda bir film idi. Mən onun bacısının uşaqlıq illərini oynayırdım. Təəssüf ki, maliyyə probleminə görə efirə getmədi.

– Təzada baxın, milyonçu haqqında çəkilən film maliyyəyə görə efirə getmir.

– O şey mənim də fikrimdən keçib. O vaxt “Vahidbank” filmi dəstəkəyirdi. Hacı Zeynalabdinin atasını isə Hacı İsmayılov oynayırdı. İndi də yaxşı bir film, ssenari olsa, çəkilərəm. Seriala çəkilmək istəməzdim. Serial bu gün var, sabah yoxdur. Bədii filmə çəkilməyi çox istərdim.

– Son olaraq, planlarınız nədən ibarətdir? Bu templə də davam edəcəksiniz, yoxsa hansısa dəyişikliklər oalcaq?

– Bu templə gedəcəyəm. Fərqli bir şeylər təqdim olunarsa, məmnuniyyətlə qəbul edərəm, yenilik etmək istəyərəm. Amma hazırda elə bir şey yoxdur.

Böyütmək üçün şəkillərə klikləyin.