Yeməklə olan vəsvəsəni necə aradan qaldırmaq olar

Bəzən yeməklə bağlı obsesif düşüncələr bizi tərk etmədikdə, nə qədər absurd görünsə də, hər hansı bir bədən hərəkəti etmək yaxşıdır, hətta kreslodan qalxmaq, zehni yayındırmaq və mənfi obsesif düşüncəni aradan qaldırmaq.

Ailədə ikinci uşaq – qısqanclığı necə aradan qaldırmaq olar?

Ailənin ilk uşağı biraz böyüdükdən sonra valideynlərindən “qardaş və ya bacı”sının olmasını istəyər. Lakin ailəyə yeni körpə gələndə ilk uşaqda narahatçılıq hissləri xoşbəxt hisslərdən daha çox olur. Bu zaman yaranan qısqanclığı necə aradan qaldırmaq olar? İkinci uşaq dünyaya gələndən sonra böyük uşağın həmişə gördüyü, adət etdiyi o xəyal dünyası dağılır. Çünki hər zaman hər kəsin diqqətinin yalnız ona verməyinə alışıb. Əgər ikinci uşağın dünyaya gəlməsi ilk uşaq üçün gözlənilməzdisə, bu zaman ortaya bir çox problemlər çıxır. Buna görə də valideynlər hər zaman ilk uşaqlara onları necə sevdiklərini, ailəyə yeni biri gəlsə belə aralarında fərq qoymayacaqlarını başa salıb göstərməlidirlər ki, uşaqlar arasında yersiz qısqanclıqlar və paxıllıq hissi olmasın. Ailələrdə vəziyyət müxtəlif olur, lakin yaxşı olar ki, ikinci hamiləlik planlı şəkildə olsun. Əsasən uşaqlar arasında 3-4 yaş fərqi idealdır. Hər şeyin bir səbəbi vardır. Əgər uşaqlar arasında yaş fərqi azdırsa, bu sadəcə valideynlərə yox uşaqların inkişafına da təsir göstərəcəkdir. Uşağın 1 yaşına kimi ana hər zaman onun yanında olmalıdır, nə qədər çox vaxt keçirdirsə, bu uşağın həm fiziki, həm də psixi inkişafına müsbət təsir göstərəcəkdir. 1 neçə ildən sonra ( körpəlik dövründə) təkcə ana ilə emosional bağlılıq deyil, körpə valideynlərin hər ikisi ilə ünsiyyətdə olmalı, onlarla daha çox vaxt keçirtməlidir. Artıq bu dövrdə uşaq gəzir, danışır və bir çox şeyləri dərk etdiyi üçün valideynlərə tez-tez “Niyə? Nəyə görə?” kimi suallar ünvanlamağa başlayır. Ətrafda olan hər şeyə toxunmaq, kəşf etmək anlamaq istəyir. Artıq 4 yaşlı uşaq bir çox şeyləri tam şəkildə anlayır və ana ona bildirməlidir ki, onunla çox vaxt keçirməsə belə yenə də onu sevir və dəyər verir. Uşaqlar arasında yaş fərqi normal olanda böyük bacı və ya qardaş balacanın qayğısına qalır və onlar bir yerdə oyunlar oynaya bilər. Lakin aradakı yaş fərqi çox olanda (6-7 yaş) bir biri ilə az ünsiyyətdə olurlar, eyni oyunlar artıq onları maraqlandırmır. Psixoloqların fikrincə : belə olan hallarda əgər uşaqlar arasında yaş fərqi çoxdursa, bu zaman valideyn hər ikisi ilə ayrılıqda məşğul olmalıdır. Təbii ki, hər şeyi yaş faktoruna bağlamaq olmaz, böyük uşağın neçə yaşı olursa olsun ailəyə yeni bir üzvün qədəm qoyması ilə bir çox dəyişikliklər olacağını əvvəlcədən onunla danışmaq lazımdır.

Ailənin yeni üzvü ilə tanışlığa hazırlaşırıq – Uşaqlar arasında rəqabət hələ ikinci uşaq ana bətnində olarkən başlayır. Bu vəziyyətlə bir çox valideynlər qarşılaşır ancaq bunun haqqında düşünmürlər. Hamiləlik zamanı ana artıq uşaqla əvvəl ki kimi çox zaman keçirtmir, onu qucağına almaq, onunla oyunlar oynamaq – bütün bunları əvvəl ki sıxlıqda etmədiyi üçün uşaq “Nəyinsə yolunda getmədiyini görür” və bunda özünü günahlandırmağa başlayır. Ümumiyyətlə uşaqların əksəriyyəti ailələrində baş verən dəyişikliklərdə özlərini günahlandırırlar. Ona görə də valideynlər uşaqlarını əvvəlcədən hazırlamalıdırlar. Artıq hamiləlik zamanı ana uşaqla ünsiyyət qurmalı və başa salmalıdır ki, onun çoxdan istədiyi bacı və ya qardaşı olacaq. Bu vəziyyət uşağın gözləmədiyi kimi də ola bilər ona görə də o xəyal qırıqlığı yaşamasın deyə ana hər şeyi ətraflı ona izah etməlidir. Öz çağalıq dövründəki şəkil, video və s. nə varsa göstərmək məsləhətlidir. Daha sonra uşağa hamiləlik haqqında məlumat vermək olar. Çünki anada olan fiziki, mənəvi dəyişikliklərin “Nəyə görə?” olduğunu, onunla əvvəl ki kimi vaxt keçirtmədiyinin səbəbini başa düşməlidir. Hər şeyi daha yaxşı dəqiq anlaması yaxın dostların, qohumların yeni dünyaya gələn körpəsi varsa, bunu ona əyani şəkildə göstərmək olar. Artıq ana doğuma yaxınlaşdığından bir müddət xəstəxanada olmalıdır və bu müddət ərzində uşağa xüsusi qayğı göstərmək lazımdır, çünki ananın gedişi ilə o düşünə bilər ki, kimsə anasını ondan alır və bu vəziyyət hər uşaqda özünü müxtəlif şəkildə göstərir. Bütün bunlara onu əvvəlcədən mütləq şəkildə hazırlamaq lazımdır. Bu mövzuda valideynlər uşaqlarını nə qədər hazırlasalar da, ilk vaxtlar uşağın yeni ailə üzvünə alışması elə də asan olmur. Təsəvvür edin ki, adət etdiyi hər bir şey dağılır. Əvvəl ki kimi olsa da artıq vəziyyət başqadır. Məsələn, o artıq evin kiçiyi deyil, hər kəs ona əvvəl ki sıxlıqda diqqət göstərmir. Hətta körpə bacı (qardaşı) ağladıqda və ya hər hansı bir problem olanda vaideynləri onu ordan uzaqlaşdırıb, başqa otağa göndərirlər və nəticədə uşaq unudulduğunu düşünür. Bu vəziyyətlə bağlı uşağın reaksiyası müxtəlif ola bilər. O yenidən çağalıq dövrünə qayıda bilər (çoxdan imtina etsə belə əmzikistəyə bilər, ona yenidən bez geyindirilməsini istəyər və s.). Valideynlər bütün bunlara təəccüblənməməli, normal qarşılamalıdırlar və uşağa onunla kiçik arasında bəzi fərqləri başa salmalıdır. Bu günə kimi onun etdiklərini ona göstərməli, inkişafı, qazandığı uğurları üçün onu təbrik etməlidir. Pis halda əgər uşaq adət etdiyi istiliyi, sevgini, diqqəti, qayğını valideyndən görmürsə, bunları başqa yerdə axtarmağa başlayacaqdır. Məsələn, dostların yanında. Dostlar yaxşıdır. Ancaq yadda saxlamaq lazımdır ailə ilə ünsiyyəti əvəz etmir. Artıq zaman keçdikcə ana və ata əvvəl ki kimi uşaqla vaxt keçirdə bilmir. Ancaq burda kəmiyyət deyil, keyfiyyət əsas götürülür. Yəni valideyn uşaqla az vaxt keçirdə bilər, amma bunu keyfiyyətli şəkildə etməsi uşaq üçün əvəz olunmazdır. Valideynin vaxtının olmaması uşağın günahı deyil. Amma yenə də uşağa vaxt ayırmaq mütləqdir (1 saat belə olsa). Və bu vaxt ərzində ana ilə uşağın arasına heçnə girməməlidir : nə körpənin ağlamağı, nə telefon zəngləri, nə də başqa kənar işlər. Ana uşağına nə qədər vaxt ayırıbsa, sona kimi o zamanı onunla keçirtməlidir. Bu çox vacibdir. Daha sonra yatmadan öncə uşaqla ünsiyyətdə ola bilər. Danışmaq, ona nağıllar oxumaq, gün ərzində nələr etdiyi haqda müzakirələr etmək və s. Bəzən bunların əksidə ola bilər : ana uşaqla həddən artıq maraqlanır, bir növ onu ərköyün kimi böyüdür. Buda əsasən anada günahkarlıq hissinin aşırı dərəcədə olmasıdır. Səbəbi nədir? Kökü ananın uşaqlığından gəlir. Ola bilər ki, vaxtilə o da evin böyük qızı olub və lazımi diqqət-qayğını valideynlərindən görməyib, kənarda qalıb. Bu gün o uşağına aşırı diqqət göstərməklə öz yaşadıqlarını ondan uzaqlaşdırmağa çalışır. Ən son halda valideyn uşağın danışıq və davranışında mənfi hallar görürsə, bu zaman mütləq peşəkara müraciət olunmalıdır. Peşəkar psixoloqlar bu problemin kökünün hardan gəldiyini və həlli yollarını yaxşı bilirlər. Problem nə qədər tez həll olunsa bir o qədər yaxşıdır. Davamlı olaraq psixoloq yanına getməyə ehtiyac yoxdur, bir neçə seansla problemi aradan qaldırmaq olar. Valideyn həm öz davranışına, həm də uşağın davranışlarına xüsusi diqqət yetirməlidir. Əgər qeyri-adi vəziyyətlər baş verirsə, bu zaman valideyn uşağın bu davranışlarını qeyd etməli və psixoloqa bildirməlidir. Psixoloq və valideynin birgə işi zamanı uğurlu nəticə alınacaqdır və yenidən problem yaranarsa, bunun həlli daha asan olacaqdır.

Yeməklə olan vəsvəsəni necə aradan qaldırmaq olar

Obsesiya, çox yemək və qida asılılığı bir-birinə qarışıqdır, üst-üstə düşür, amma fərqli şeylərdir. Yemək yemək zehni, fiziki rifah xaricində yemək hərəkətidir, insan özünü nəzarətsiz hiss edir və yeməklə doymayan aclığı təmin etməyə çalışır.

Yeməyə olan vəsvəsəyə gəldikdə, bu zehni və ya fiziki ola bilər və bu, əvvəlki ikisi ilə əlaqəli ola biləcək bir yeməkdir. Pəhrizdən çıxdığımızda zehni ola bilər, çünki çox istədiyimiz bəzi qidaların yeyilməməsi lazım olduğu düşünülür və ac olduğumuz zaman yeməkdən başqa bir şey düşünə bilmədiyimiz zaman fiziki ola bilər. Bu Psixologiya-Onlayn məqalədə izah edirik vəsvəsə necə dəf ediləcək yemək üçün və bu vəsvəsənin yaratdığı bəzi səbəblər nələrdir.

Qida bağımlılığı: mümkün səbəblər

Yemək vəsvəsəsi ehtimal ki, obsesif düşüncələrə aparan bir-birinə təsir edən bir neçə faktorun zirvəsidir. Bir insan bioloji, psixoloji və ya sosial səbəblər nəticəsində qidaya vəsvəsə edə bilər. Bir qida bağımlılığının inkişafına təsir göstərə biləcək bioloji səbəblər arasında hormonal balanssızlıqlar, müxtəlif beyin strukturlarındakı anormallıqlar, bəzi dərmanların istifadəsinin yan təsirləri və ya bu tip bağımlılık problemi olan qohumlarının olması ola bilər.

Yeməyə olan vəsvəsə də nəticəsi ola bilər psixoloji amillər. Bu kateqoriyaya daxil olan amillər emosional və ya cinsi istismar, travmatik hadisənin qurbanı və ya sağ qalmış olmaq, mənfi hallarla sağlam bir şəkildə mübarizə apara bilməmək, xroniki aşağı hörmət və ya ağrı və ya itki yaşamaqdır.

Bunlar kimi psixoloji amillər insanın qidanı müəyyən bir şəkildə yaşanan ağrılı duyğuları azaltmaq üçün bir müdafiə mexanizmi olaraq istifadə etməsinə səbəb ola bilər. Nəhayət, ailə ilə əlaqəli pozğunluqlar, yaşıdlarının və ya cəmiyyətin təzyiqi, sosial təcrid, uşaq istismarı, sosial dəstəyin olmaması və s. stresli həyat hadisələri.

Yemək asılılığı da ola bilər birlikdə baş verən digər xəstəliklərlə əlaqələndiriliryemək pozğunluqları (çox yemək pozğunluğu) və ya maddə istifadəsi kimi.

Yemək obsesiyası: simptomlar

Yeməklə olan vəsvəsəni necə aradan qaldıracağını bilmək üçün həqiqətən bu problemdən əziyyət çəkdiyimizi bilmək vacibdir. Bu qida bağımlılığı çoxsaylı əlamət və simptomlarla tanınır.

Aşağıdakı siyahı mümkün olanlardan bəziləridir qida vəsvəsəsinin simptomları:

• Nöqtəsinə qədər yeyin Xəstə hiss edirəm
• Bir insanın fiziki olaraq dözə bilməyəcəyi miqdarda qidaya can atmaq
• Ac olmasanız da, müəyyən qidaları yeməyə davam edin
• Gizli şəkildə yeyin
• Bəzi qidaları yeməyə vaxt sərf etmək üçün sosial qarşılıqlı münasibətlərdən, münasibətlərdən və ya funksiyalardan çəkinin
• Yemək üçün əhəmiyyətli miqdarda pul xərcləmək
• Enerjinin azalması, xroniki yorğunluq
• Diqqəti cəmləşdirmək çətindir
• Yuxusuzluq və ya həddindən artıq yuxu kimi yuxu pozğunluqları
• Narahatlıq
• Qıcıqlanma
• Baş ağrısı
• Həzm xəstəlikləri
• İntihar düşüncələri

Qida bağımlılığı: müalicə

Bəzi insanlar üçün qida bağımlılığı fiziki bir zərurət ola bilər və çoxluqla əlaqəli ola bilər, çünki tez-tez beyində dəyişikliklər yaradan və istəklərə səbəb ola biləcək yüksək dərəcədə işlənmiş qidalar yeyirik. Ancaq qida asılılığı zehni də ola bilər, bir asılılıq “prosesi” müəyyən vəziyyətləri / hissləri həll etməyi öyrəndiklərimizdən irəli gəlir.

Obsesif düşüncələrdən uzaqlaşın

Yemək vəsvəsəsi həddi aşmağa başladıqda, fiziki yerini dəyişdirməyə çalışmalısınız. Bu sizin üçün çox çətin ola bilər. Vəsvəti qırmaq üçün özünüzə güc tapan kimi özünüzü sərbəst hiss edəcəksiniz (mətbəx seçdiyiniz yer olmadıqca və bingeing tərəfə getməyincə).

Bəzən yeməklə bağlı obsesif düşüncələr bizi tərk etmədikdə, nə qədər absurd görünsə də, hər hansı bir bədən hərəkəti etmək yaxşıdır, hətta kreslodan qalxmaq, zehni yayındırmaq və mənfi obsesif düşüncəni aradan qaldırmaq.

Ac və ya aludə olduğunuzu müəyyənləşdirin

Növbəti addım budur həqiqətən ac olduğunuzu müəyyənləşdirin. Normalda yemək yeyib qurtardıqdan dərhal sonra qidaya qapılmağa başlayan insanlar var, o anın bitdiyini və onu uzatmaq istədiklərini düşünərək kədərlənirlər.

Beləliklə, əksər vaxt yemək vəsvəsəsi başlayır, əsl aclıq olmur.

Həqiqətən acsınızsa, vücudunuzun sizdən istədiyi şeylər barədə bir az özünüzü qiymətləndirə və onu qidalandıra bilərsiniz.

Ac deyilsinizsə, beyninizin həqiqətən istədiyi şeyə dair bir az özünüzü qiymətləndirin. Nəzarətdən kənar hiss edirsinizsə, bədəninizi hərəkətə gətirməyə çalışın və yenidən yemədən əvvəl düşüncələrinizi yenidən cəmləşdirməyə çalışın.

Bu barədə danış

Yuxarıda göstərilənlər nəticə vermirsə, bu barədə danışmaq kömək edə bilər. Bəzən vəsvəsəni təkbaşına qıra bilmədiyimiz zaman vəziyyətimizi bilən birini çağırıb başımızda nələrin baş verdiyini danışmaq bizə kömək edə bilər. Bəzən düşüncələri aradan qaldırmaq vəsvəsə dövründə davam etməyimizə mane olur.

Yemək haqqında obsesif düşüncələrinizdən danışmaq sizi rahat hiss etmirsə, bunları yaza bilərsiniz. Məqsəd bu düşüncələrdən qurtarmaqdır.

Digər xoşbəxtlik mənbələrini axtarın

Həyatımız boyunca hər cür şeyə aludə ola bilərik. Bunların əksəriyyətindən qaçınmaq olar, amma bu vəziyyətdə belə deyil, çünki yeməkdən qaça bilmərik, yemək etməliyik. Ancaq unutmamalıyıq ki, yemək yeganə xoşbəxtlik mənbəyimiz olmalıdır. Bir vəsvəsənin digərinə dəyişməsi həqiqətən uyğun deyil. Ancaq gündəlik həyatınıza yeni fəaliyyətlər daxil etmək, yalnız enerjinizi və düşüncələrinizi başqa bir şeyə yönəldərək, yalnız yeməkdən daha çox şeyə diqqət yetirməyinizə kömək edə bilər.

Nəhəng bir vəsvəsəni bölün müxtəlif mükafatlandırıcı fəaliyyətlər Fikrinizi başqa şeylərə yönəltmək şansı verəcəkdir. Həyatda yeməkdən çox şey var, amma işimiz bunların nə olduğunu tapmaqdır.

Bu məqalə sadəcə məlumatlandırıcıdır, Psixologiya-Onlayn-da diaqnoz qoymaq və ya müalicə tövsiyə etmək gücümüz yoxdur. Xüsusi işinizi müalicə etmək üçün sizi psixoloqa getməyə dəvət edirik.

Bənzər daha çox məqalə oxumaq istəyirsinizsə Yeməklə olan vəsvəsəni necə aradan qaldırmaq olar, Klinik Psixologiya kateqoriyamıza girməyinizi məsləhət görürük.

Ayaqqabı qoxusunu necə aradan qaldırmaq olar? – Bu üsullar köməyinizə çatacaq

Bir çox insan Internetdə ayaqqabı qoxusunu necə aradan qaldıracağını araşdırır. Yay aylarında isə ayaqqabı qoxusundan daha çox şikayət olunur. Ayaqqabılarda meydana gələn qoxu problemi insanların gündəlik qarşılaşdığı problemlər arasındadır. İnsanın həyat keyfiyyətini azaldan və narahatlıq yaradan ayaqqabı qoxusu bir çox fərqli səbəbə görə yarana bilər. Bu vəziyyət genetik ola bilər, uzun gəzintilərdən sonra yaranar və ya səhv ayaqqabı seçimi səbəbindən baş verə bilər. Hansı səbəbdən yaranmasına baxmayaraq, ayaqqabı qoxusunu aradan qaldırmaq üçün bir neçə fərqli praktik üsul var.

Bəs ayaqqabı qoxusundan necə qurtulmaq olar?

Milli.Az Lent.az-a istinadən bir neçə üsulu təqdim edir:

Soda

Soda ayaqqabı qoxusunu aradan qaldırmaq üçün ən çox qiymətləndirilən üsullardandır. Gecələr ayaqqabılara bir qaşıq soda qoyularsa, ayaqqabı qoxusu səhərə qədər yox olacaq.

Təbii maddələrdən istifadə

Qoxuya səbəb olan bakteriyaları məhv etmək üçün təbii maddələrdən istifadə edə bilərsiniz. Bunlara lavanda, adaçayı, portağal və limon qabığı daxildir. Eyni şəkildə, bu təbii maddələr gecə ayaqqabılara qoyula bilər. Belə olduqda, səhərə qədər qoxu yox olur.

Uşaq pudrası

Nəmi çəkmək xüsusiyyətlərinə görə uşaq pudrası ayaqqabıdakı qoxuları aradan qaldıra bilər. Etməli olduğunuz şey, ayaqqabıya bir qədər uşaq pudrası tökməkdir. Bundan ayaqların tərləməsinin qarşısını almaq üçün də istifadə edə bilərsiniz. Ayaqqabı geymədən öncə ayaqlarınıza bu pudradan çəkmək çox faydalı olacaq.

Bu üsullardan etibarlı şəkildə istifadə edə bilərsiniz. Hər birinin ortaq xüsusiyyəti bu üsulları gecədən ayaqqabıya tətbiq etməkdir. Belə olduqda, ayaqqabıdakı qoxunun səhərə qədər tamamilə yox olduğunu görmək mümkündür. Bunları hər dəfə ayaqqabı qoxusu sizi narahat etdikdə tətbiq edə bilərsiniz.

Milli.Az