Kredit götürmək və kredit kartından istifadə etmək

Bununla birlikdə, əsas borc üçün ayda 100 dollar əlavə bir qatqı təmin edəcəkləri təqdirdə, borc ömrü boyu təxminən 15.250 dollar qənaət edər və təxminən iki il əvvəl ödəməli olardılar.

Ödəmə

Videonuz: “Prostat Ruәnbalә”-Toloşi tәmşo(“Eci-Mur”2014)TALIŞ.TALYSH.TOLIŞ.

MəZmun

• Ödəniş nədir?
• Açar paketlər
• Ödənişin başa düşülməsi
• İstiqraz ödənişləri necə işləyir
• Kredit ödəmələri necə işləyir
• Vacibdir
• Mühasibatdakı ödəniş amili
• Bir İstehlakçı Ödəniş nümunəsi

Ödəniş nədir?

Ödəmə, bir şirkət, bir hökumət və ya bir istehlakçı tərəfindən əldə edilən ümumi borcun azalmasıdır. Ticarətdə tez-tez əvvəlki buraxılışdan daha az qiymətə korporativ istiqraz buraxmağı nəzərdə tutur. Bu şəkildə şirkət borc yükünü azaldır. Bir istehlakçı üçün bir geri ödəmə, ipoteka, avtomobil krediti, kredit kartı və ya qalan borcun azaldılması üçün hər hansı digər borc üçün daha böyük bir ödəniş etmək deməkdir.

Açar paketlər

• Ödəmə, bir borc və ya digər borc üçün borcun əsas məbləğində azalma deməkdir.
• Şirkətlər, ödəmə tarixinə çatmış əvvəlki turdan daha kiçik bir yeni borc verərək geri ödəmə əldə edirlər.
• İstehlakçılar, ipoteka kimi bir borca ​​görə minimum aylıq məbləğdən çox ödəməklə bir geri ödəmə əldə edə bilərlər.

Ödənişin başa düşülməsi

Ödəmənin məqsədi borcun əsas borc məbləğini azaltmaqdır. Məsələn, yalnız faizli ipoteka krediti üzrə ödəmə, geri ödəmə kimi qəbul edilə bilməz. Kredit kartı balansında adi minimum aylıq ödənişi və yeni alışların hamısını aşmayan bir ödəmə də olmaz. Bunun səbəbi borcun əsas borcu azalmır.

İstiqraz ödənişləri necə işləyir

Bir şirkət və ya bələdiyyə orqanı, ödəmə tarixinə çatmış, son nominal dəyərindən az olan ümumi nominal dəyəri olan yeni bir istiqraz buraxaraq bir geri ödəmə tətbiq edə bilər. Mükəmməl istiqrazlar şirkətin borcunu təmsil etdiyi üçün 1 milyon dollarlıq istiqraz ödəmək və yalnız 500.000 dollar dəyərində yeni istiqraz buraxmaq daha az borc yükü ilə nəticələnir. 1 milyon dollar borc tamamilə ödənilib və yeni borc əvvəlki məbləğin yalnız yarısıdır.

Kredit ödəmələri necə işləyir

Borcalan bir borc üçün tələb olunan minimum ödənişdən çox ödəməsi halında, artıq məbləğ əsas borcun ödənilməsinə yönəldilə bilər. Bu, vaxtında qalan əsas borcu azaldır və gələcəkdə daha az faizin yaranacağı deməkdir. Tək bir əlavə əsas ödəniş belə kreditin ömrü üçün faizləri azaldacaq.

Vacibdir

Bir ipoteka və ya digər kreditə əlavə əsas borc ödəmələri kreditin müddətini qısalda bilər və ümumi faiz ödənişlərini azalda bilər.

Mühasibatdakı ödəniş amili

Mühasibat uçotunda “ödəmə” termini də istifadə olunur. Ödəmə faktoru, zamanla ipoteka ilə təmin edilmiş qiymətli kağızlar və ya kredit portfeli kimi maliyyə məhsullarının ümumi fəaliyyətini və risk səviyyəsini qiymətləndirmək üçün bir yoldur. İqtisadi rifah dövründə borcalanlar borclarını sabit bir templə ödəməyə meyllidirlər. Ancaq çətin anlarda, daha çoxu ödəmələrində gecikmə halına gələ bilər, bu da pisləşən ödəmə faktorunda əksini tapacaqdır.

Bir İstehlakçı Ödəniş nümunəsi

Bir istehlakçının geri ödəməsinə ümumi bir nümunə, ipoteka üçün əlavə əsas ödənişlər etməkdir.

Fərz edək ki, bir ev sahibinin 300.000 dollar, 30 illik ipoteka ilə 5% faizlə qalan 20 illik ödənişi var. Onların normal aylıq ödənişi (əsas borc və faiz) təxminən 1,610 dollar olacaqdır.

Bununla birlikdə, əsas borc üçün ayda 100 dollar əlavə bir qatqı təmin edəcəkləri təqdirdə, borc ömrü boyu təxminən 15.250 dollar qənaət edər və təxminən iki il əvvəl ödəməli olardılar.

100 dollardan daha böyük bir əlavə ödəniş edə bilsəydilər, daha da qənaət edər və ipotekanı daha tez ödəyərdilər.

Kredit götürmək və kredit kartından istifadə etmək

Sual: Bank krediti ilə ev və avtomobil almaq caizdirmi?
CAVAB
Zərurət olmasa da ev nəfəqəyə aid olduğu üçün evi olmayanın kreditlə ev alması caiz olar, lakin zərurətsiz avtomobil və ya ticarət üçün kredit götürmək olmaz. Komissiya haqqı adlanan bir miqdar pul alınaraq, faizsiz kredit verilərsə, belə verilən krediti də götürmək caizdir.

Sual: Hər növ alış-verişdə kredit kartından istifadə etmək caizdirmi?
CAVAB
Kredit kartından istifadə etmək caizdir. Kredit kartı ilə bir malı taksitlə daha bahasına almaq da caizdir. Zərurətsiz kredit kartından nəğd çəkib, faiz ödəmək caiz deyildir. Bir də, zərurət olmadıqca kredit kartı borcunu vaxtında ödəməyib, qalanı üçün cərinə ödəmək caiz deyil. Həmçinin, kommunal ödənişləri də ödəməyib, cərimə ödəmək caiz deyildir. Pul olmayıbsa və ya unudaraq gecikdirilibsə, günah olmaz.

Faizlə kredit götürmək
Sual: Ev və qida kimi nəfəqəyə daxil olan şeylər istisna olmaqla, zərurətsiz kredit götürüb, faiz ödəmək caiz deyil. Nəfəqəyə daxil olmayanların caiz olması üçün bir yol, bir çarə yoxdurmu?
CAVAB
Zərurət olduqda faizlə də kredit pul götürmək caizdir, çünki “Zərurət haramları mübah qılar” buyurulur. Elə bir iş var ki, zərurətə girərmi-girməzmi bilinmirsə, belə hallarda faizsiz pul almağın bir neçə yolu belədir:
1- Dövrümüzdə kredit kartıyla alış-veriş etmək mümkündür. Bir mal taksitlə, kredit kartıyla 500 manata alınıbsa, bu malı başqasına 450 manata sata bilərik.

2- Kredit kartıyla bir qızılı taksitlə 500 manata almışıqsa, başqa zərgərə nəğd pulla 450 manata sata bilərik.

3- Əmələ gələcək faizə xidmət haqqı, komissiya haqqı kimi bir şey deyilirsə, yenə faizsiz alınmış sayılır, çünki alış-verişdə, hədiyyədə, and içməkdə, nikahda, nəzirdə niyyətə, məqsədə deyil, sözə baxılır.

4- Avtomobil, iş yeri, avadanlıq kimi bir şey alarkən, kredit təşkilatı və ya hər hansı bir bank almaq istənilən şeyi özü alıb vədəli olaraq daha bahalı satarsa, məsələn, 3 min manatlıq malı 4 min manata satarsa faiz olmaz, caiz olar.

Yəni dinimizə tabe olmaq istəyənə, bir çarə tapılar.

Nəfəqə və faiz
Sual: Din kitablarında, “Nəfəqə, qida, geyim və məskəndir” deyə bildirilir. Bunların birini təmin edə bilməyən bir kimsə zərurət qarşısında faizsiz borc tapa bilməsə, nəfəqəsini təmin edə biləcək miqdarda faizlə borc pul alması caiz olarmı?
CAVAB
Bəli, zərurət olduqda nəfəqə üçün caiz olar. (Əşbah şərhi, Uyunül-bəsair)

Avtomobil almaq
Sual: Müasir dövrün şərtlərində bank krediti ilə avtomobil almaq caizdirmi?
CAVAB
Müasir dövrün şərtlərində Bakı kimi böyük şəhərlərdə, Müsəlmanın özünü və ailəsini günahdan qorumaq üçün avtomobil almaq şərt olub, çünki haramdan qurtulmaq üçün çalışmaq fərzdir. Haram işləmə təhlükəsi yoxdurs,a avtomobil almağa ehtiyac yoxdur. Zərurət olduqda bankdan kredit götürmək də caiz olar. Əsas odur ki, avtomobilin zərurət olub- olmadığını müəyyən etməkdir.

Kredit kartındakı ballar
Sual: İki və ya daha artıq ortaqlı şirkətlərdə aktiv olaraq çalışan və ya arxa planda olan ortaqlar şirkətin müəyyən etdiyi hissədə maaş alırlar. Şirkətin qazanc və zərərinə ortaq olurlar. Ortaqlardan biri şəxsi adına və ya şirkət adına qurulmuş olan bank və ya şirkətin kredit kartını şirkətə mal tədarükü üçün istifadə edir. Bu kartlarla xərclərə görə bal adı altında, nəğd pul və ya müəyyən bir alış-veriş qarşılığında yenə bal indeksli təyyarə bileti və ya bu qədər bu məkanda tətil kimi müxtəlif mənfəətlər verir. Bu alınan mənfəətlər şirkətə aiddir, yoxsa kredit kartı sahibinə aiddir? Həmçinin, şirkətin ortaqlarından birinə və ya işçilərindən birinə firmalardan müxtəlif hədiyyələr gəlir. Bu hədiyyələr şirkətə aiddir, yoxsa hədiyyə göndərilən şəxsə aiddir?
CAVAB
Kredit kartıyla şirkətə alınan mallardan əldə edilən mənfəətlərin və şirkəti təmsilən aldığı hədiyyələrin hamısı şirkətin haqqıdır. İşçi və ya ortaqlardan biri, mən şəxsi kredit kartımla aldım və ya hədiyyə mənim adıma gəldi deyərək bu hədiyyələri özü götürərsə, şirkətə xəyanət etmiş olar. Bir hədisi-şərif məalı belədir:
“Allahü təala buyurur ki: Ortaqlardan biri digərinə xəyanət etmədiyi müddətdə Mən iki ortaqdan üçüncüsüyəm. Xəyanət edərsə aralarından çəkilərəm.” [Əbu Davud]

Bir ortaqlıqdan ki, Allahü təala çıxarsa, oraya şeytan girər və o şirkətdə narazılıqlar başlayar. Bu hədiyyələr mənim səylərimlə gəldi, bu ballar mənim kredit kartıma aiddir deyərək sahiblənməyə çalışmaqdan çox çəkinmək lazımdır.

Kredit kartının hədiyyələri
Sual: Kredit kartından istifadə etdikdə verilən hədiyyə ballarını, telefon konturlarını istifadə etmək caizdirmi?
CAVAB
Bəli, bir zərəri yoxdur.

Kreditlə ev tikmək
Sual: S. Əbədiyyədə, “Heç bir ölkədə, heç kimdən, bankdan və kooperativdən, zərurət olmadıqca, heç bir səbəblə borc pul alıb, faiz ödəmək caiz deyildir” deyilir. Heç bir ölkə qeyd olunduğuna görə, Fransa, Almaniya kimi qeyri-müsəlman ölkələrdə də kreditlə ev almaq caiz olmur?
CAVAB
Qida, geyim və qalmaq üçün yer [ev] nəfəqəyə daxildir. Bunun üçün evi olmayan şəxsin Fransa, Almaniya kimi qeyri-müsəlman ölkələrdə kreditlə [faizlə] ev alması caizdir. Çünki yenə S. Əbədiyyədə deyilir ki:
Fransa, Almaniya darül-hərbdir. Mültəqada bildirilir ki, “Darül-hərbdə Müsəlmanla kafir arasında faiz olmaz.” Məcmaul-ənhürdə deyilir ki, hədisi-şərifdə, “Darül-hərbdə Müsəlmanla kafir arasında faiz yoxdur” buyuruldu.

Görüldüyü kimi, evi olmayanın kirayə ev tuta bilsə də, ev nəfəqəyə aid olduğu üçün əksəriyyət Müsəlmanların yaşadığı bir məhəllədən kreditlə ev almaq caiz olur. “Caiz olmaz” demək, bu mötəbər kitabları qəbul etməmək sayılır.

Tələbə krediti
Sual: Ehtiyacı olan bir tələbə verilən tələbə kreditini götürə bilərmi?
CAVAB
Ehtiyac olduqda caiz olar.

Ev nəfəqəyə daxildir
Sual: S. Əbədiyyədə, “Kirayə ev tutmaq varkən, ev satın almaq zərurət deyildir” deyilir. Bu ifadə, “Kirayə ev tutmağa gücü çatanın faizli kreditlə ev alması caiz deyildir” mənasına gəlməzmi?
CAVAB
Bəli, o mənadadır, amma bu hissəni S. Əbədiyyə kitabını hazırlayan mərhum Ustadımızdan soruşmuşduq. Bu hökmün qeyri-müsəlman ölkələr üçün keçərli olmadığını, məsələn, Avropadakı bir Müsəlmanın, ev nəfəqəyə daxil olduğu üçün kreditlə ev ala biləcəyini bildirmişdilər. Yəni kirayə ev tuta bilən də kreditlə ev ala bilər.