Beynəlxalq münasibətlər” ixtisası: abituriyentlər və yeni qəbul olmuş tələbələr üçün

Lütfən, ensiklopedikliyi təsdiq etmək üçün məqalənin mövzusuna uyğun tərəfsiz, etibarlı mənbələr əlavə edin. Əgər belə mənbələr göstərilməzsə, məqalə birləşdirilə, yönləndirilə və ya silinə bilər.

Mahir Abdullayev – Wikipedia

Lütfən, ensiklopedikliyi təsdiq etmək üçün məqalənin mövzusuna uyğun tərəfsiz, etibarlı mənbələr əlavə edin. Əgər belə mənbələr göstərilməzsə, məqalə birləşdirilə, yönləndirilə və ya silinə bilər.

Vikipediyada bu adlı digər şəxslər haqqında da məqalələr var; bax: Mahir.

Mahir Abdullayev — şəhid.

Mahir Abdullayev
Doğum tarixi	24 may 1971
Doğum yeri	Ağdam, Quzanlı kəndi
Vəfat tarixi	2 sentyabr 1992 (21 yaşında)
Vəfat yeri	Sırxavənd

Mahir Abdullayev 1971-ci ıl mayın 24-də Quzanlı kəndində anadan olub. 1988-ci ildə kənd orta məktəbini bitirib, bir müddət kolxozda çalışıb. Mahir ikiillik hərbi xidmətini Rusiyanın Sverdlovski vilayətində başa vurub.

Azərbaycan milli ordusuna 1992-in ci ilin 4 iyulunda, cəbhədə döyüşlər qızğın çağında çağrılıb. Onun döyüş yolu Ağdam və Ağdərə bölgələrinin bir sıra məntəqələrindən o cümlədən, Fərrux, Canyataq, Gülyataq yüksəkliklərindən keçib. Fərrux istiqamətindəki döyüşlərdən birində tərkibində Mahirində vuruşduğu bölük mühasirəyə düşür və yalnız iki gündən sonra düşmənin halqasını yarıb çıxa bilirlər. Bu döyüşdə əsgərlərimizdən iki nəfər şəhid olur.

Mahirin son döyüşü 1992-ci ilin sentyabrın 2-də Sırxavənddə olub. Bu döyüşdə Mahir iki erməni quldurunu məhv edir, özü isə boğazından yaralanır. Komandirin təkidinə baxmayaraq yaralı- yaralı yenidən döyüşə girir və bu dəfə snayperdən açılan atəş nəticəsində həlak olur.

“Beynəlxalq münasibətlər” ixtisası: abituriyentlər və yeni qəbul olmuş tələbələr üçün

Bu məqalədə “Beynəlxalq münasibətlər” ixtisası üçün tələb olunan bilik və bacarıqlar, dörd il ərzində tədris olunan fənlər, məzunlar üçün iş imkanları haqqında söhbət açacağam. Əgər siz abituriyentsinizsə, bu məqalə ixtisas seçimində sizə yardımçı ola bilər. Əgər ali məktəbə yeni qəbul olmusunuzsa, o zaman sizi qarşıda nələr gözlədiyi haqqında təsəvvürünüz formalaşacaq.

Əvvəla onu qeyd edim ki, bu ixtisas əvvəllər III ixtisas qrupuna daxil olsa da, 2011-ci ildən etibarən II ixtisas qrupuna aiddir.

Əksər tələbələr “Beynəlxalq münasibətlər” ixtisasına hansısa ölkədə səfir olmaq arzusu ilə qəbul olurlar, müəyyən müddət sonra bu arzu xəyala çevrilir və əksər hallarda gerçəkləşmir. Məqsədim sizin ümidlərinizi qırmaq deyil, sadəcə reallıqlarla tanış etməkdir. Nəzərə alın ki, hər il ali məktəblərdən yüzlərlə tələbə bu ixtisas üzrə məzun olur və nəticədə illər ötdükcə “diplomatlar ordusu” yaranır. Azərbaycanın bu qədər diplomata ehtiyacı varmı? Ən əsası, bir çox abituriyentlər diplomat olaraq yalnız səfiri tanıyırlar, halbuki konsul da, diplomatik nümayəndəliyin müşaviri, 1-ci, 2-ci, 3-cü dərəcəli katibləri də, attaşe də diplomatdır. Bəs “Beynəlxalq münasibətlər” məzunu harada işləyə bilər?

• Xarici İşlər Nazirliyində, diplomatik nümayəndəlikərdə;
• Beynəlxalq təşkilatlarda;
• Xarici şirkətlərdə;
• Dövlət orqanlarının və yerli şirkətlərin beynəlxalq əlaqələr şöbələrində;
• Beynəlxalq və yerli qeyri-hökumət təşkilatlarında;
• Elmi-tədqiqat mərkəzlərində tədqiqatçı (bunun üçün ən azı magistr dərəcəsi lazımdır);
• Ali məktəblərdə ixtisas fənləri üzrə müəllim (bunun üçün ən azı magistr dərəcəsi lazımdır).

Təbii ki, heç də bütün məzunlar bu sahələrdə işləyəcək qədər uğur qazanmırlar. Bəs necə uğur qazana bilərik?

Əgər sizin xarici dil öyrənməyə marağınız və qabiliyyətiniz varsa, bu ixtisası seçə və gələcəkdə uğur qazana bilərsiniz. Doğrudur, hər bir ixtisas üçün xarici dil bilikləri vacibdir. Lakin beynəlxalq münasibətlər üçün bu onqat daha vacibdir. Əgər siz xarici dil bilmirsinizsə, xarici ölkələrlə necə əlaqə yarada bilərsiniz? Azərbaycanda bir çox şirkətlər ixtisasdan asılı olmayaraq ingilis və rus dillərini əsas şərt kimi tələb edirlər. Təbii ki, “beynəlxalq münasibətlər” ixtisası məzunu da bu dilləri mükəmməl bilməlidir. Əlavə olaraq üçüncü xarici dili də ən azı orta səviyyədə bilmək məsləhətdir. Onu da qeyd edim ki, ingilis, rus, fransız, çin, ərəb və ispan dilləri Beynəlxalq Millətlər Təşkilatının və bir çox digər təşkilatların rəsmi dilləri olduğundan, xarici dil seçimi zamanı bu dillərə üstünlük verməyiniz məqsədəuyğundur.

Xaricdə təhsil mütləq olmasa da, zəruridir. Xüsusilə xaricdə təhsil alarkən beynəlxalq təşkilatların təcrübə proqramlarında iştirak etmək sizə çox böyük üstünlüklər vəd edir.

Tədris olunan fənlərə gəldikdə isə, əgər siz tarix fənnini sevmirsinizsə, ixtisas seçiminiz haqqında bir daha düşünün. Çünki bəzən siz özünüzü Tarix fakültəsinin tələbəsi kimi hiss edəcəksiniz. Bütün ixtisaslara tədris olunan Azərbaycan tarixi fənnindən əlavə, “Beynəlxalq münasibətlər” ixtisası tələbələrinə Beynəlxalq münasibətlər tarixi, Avropa və Amerika ölkələrinin müasir tarixi, Asiya və Afrika ölkələrinin müasir tarixi, Türk xalqları tarixi fənləri də tədris olunur.

Dörd il ərzində sizə yuxarıda qeyd olunan fənlərdən əlavə, aşağıdakı fənlər və ya bir qədər fərqli adda oxşar fənlər tədris olunacaq:

• Beynəlxalq münasibətlər nəzəriyyəsi
• Beynəlxalq münasibətlərin formalaşmasının əsasları və təkamülü
• Avropa və Amerika ölkələrinin müasir xarici siyasəti
• Yaxın və Orta Şərq ölkələrinin müasir xarici siyasəti
• Beynəlxalq təşkilatlar
• Beynəlxalq iqtisadi münasibətlər
• İqtisadi diplomatiya
• Dünya iqtisadiyyatı
• Siyasi və iqtisadi coğrafiya
• Beynəlxalq hüquq
• Beynəlxalq müqavilələr
• Beynəlxalq təhlükəsizlik
• Dünya siyasəti
• Enerji diplomatiyası
• Geosiyasət
• Azərbaycanın xarici siyasəti
• Diplomatiya və konsul xidməti
• Diplomatik protokol
• Konfliktologiya
• Xarici dil

Bu fənlərlə yanaşı demək olar ki, bütün ixtisaslara tədris olunan fəlsəfə, mülki müdafiə, informatika kimi qeyri-ixtisas fənləri də tədris olunur.

Diplomatiya sahəsində ixtisaslaşmaq istəyən şəxslər həm də bir sıra qanunvericilik aktları ilə tanış olmalıdırlar:

• “Diplomatik xidmət haqqında” Azərbaycan Respublikası Qanunu
• “Azərbaycan Respublikasının Konsulluğu haqqında” Əsasnamə
• “ Azərbaycan Respublikasının ştatdankənar (fəxri) konsulu haqqında” Əsasnamə
• Azərbaycan Respublikasının Konsul Nizamnaməsi
• “Azərbaycan Respublikasının beynəlxalq müqavilələrinin bağlanması, icrası və ləğv edilməsi qaydaları haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanunu
• Azərbaycan Respublikasının beynəlxalq müqavilələrinin bağlanması və ya ləğv edilməsi haqqında təkliflərin mərkəzi icra hakimiyyəti orqanları və dövlətə məxsus müəssisələr tərəfindən verilməsi Qaydaları

Mahir Abdullayev oğurlandıqdan bir il sonra polkovnik-leytenant rütbəsi alıb [Video-oğurluq marşrutu, Eynulla Fətullayevlə görüş]

10 il bundan öncə, 2003-cü ilin oktyabrında oğurlanan Milli Təhlükəsizlik Nazirliyinin mayoru Mahir Abdullayevin Hüquqlarını İctimai Müdafiə Komitəsi avqustun 14-də mətbuat konfransı keçirib.

Komitə sədri Azad Mürsəliyev mətbuat konfransının məqsədi kimi M.Abdullayevlə bağlı hesabat və saytın təqdim olunmasını göstərib. Hesabatı İctimai Təhqiqat Qrupu hazırlayıb.

M.Abdullayevin 2003-cü ildə itkin düşməsi bir qrup yüksək vəzifəli şəxsin himayəsi altında baş verən insan oğurluğu sayılır. Bunun insan oğurluğu olmasına əsas kimi M.Abdullayevin qardaşı, keçmiş rektor Elşad Abdullayevin yaydığı video-materiallar göstərilir. Hesabatda keçmiş rektor E.Abdullayev bu hadisələrdə zərərçəkən kimi tanınır. Video-materiallarda göstərilən şəxslərin 3-4-ü barəsində insan oğurluğuna görə yox, dələduzluqla bağlı cinayət işi açılmasına etiraz olunur.

Hakimiyyətin Abdullayevlər ailəsinə qadağa, təhdidlər işə saldığı deyilib. Xaricdə müalicə almalı olan ailə üzvlərinin xaricə çıxması yasaq edilib. Ailə üzvlərinin əmlak və mülklərinə həbs qoyulub. Müdafiə komitəsinə qoşulanlar və qoşulmaq istəyənlər təhdid edilir, bəziləri təhdidlərdən çəkinməyə məcbur olublar.

M.Abdullayevin Kürdəmirdə yaşayan qohumu Mübariz Abdullayevə hüquq-mühafizə orqanları təzyiqlərə başlayıb. Məqsəd də Elşad Abdullayevdən külli miqdarda pulları vəzifəli şəxslərin yox, M.Abdullayevin tələb etməsinə dair etiraf almaqdır.

Daha bir maraqlı məsələ var. 2003-cü il oktyabrın 13-də oğurlanmasına baxmayaraq, 2004-cü ilin iyununda milli təhlükəsizlik naziri Namiq Abbasovun əmri ilə Mahir Abdullayevə növbəti polkovnik-leytenant rütbəsi verilib.

MTN-nin mayoru olan M.Abdullayevin 2003-cü ildə oğurlanmasına baxmayaraq, hələ də cinayətin üstünün açılmaması bunda bəzi vəzifəli şəxslərin maraqları olması ilə əlaqələndirilir.

İstintaqsa hadisəyə insan oğurluğu yox, itkin düşmək kimi yanaşır. Bu məsələdə Abdullayevlər ailəsinin bütünlükdə zərərçəkən kimi tanınmamasına narazılıq edilir. Məsələni ictimailəşdirdiyinə görə Abdullayevlər ailəsinə, komitə üzvlərinə təzyiqlər artır. Hakimiyyət cinayətin üstünün açılmasında maraqlı olmamaqda ittiham edilir.

Təhqiqat qrupu istintaqa tövsiyələr də verir. Bu işdə adı keçən bütün vəzifəli şəxslərin cinayət məsuliyyətinə cəlb olunması təklif edilir. Bu cinayət işi üzərində işləmiş 12-yə yaxın müstəntiq və prokurorun istintaqa peşəkar yanaşmadıqlarına görə cinayət məsuliyyətinə cəlb olunmaları tövsiyə edilib.

M.Abdullayevin böyük qardaşı İsmayıl Abdullayev qardaşı ilə bağlı cinayətin üstünün açılması üçün dövlət başçısı İlham Əliyevə bir daha müraciət edib. O, dövlət başçısına bu cinayətdə iştirakçı olan hər kəsin cinayət məsuliyyətinə cəlb olunmasını istədiyini qeyd edib.