Bir Xərc Analizi Necə Aparılır

Bir çox şirkət müştərilərinə kredit verir. Nəticədə satışdan alınan nağd vəsait müəyyən müddətə təxirə salına bilər. Böyük debitor borcları olan şirkətlər üçün, satış satışını nağd hala gətirmək üçün müddəti müəyyənləşdirməyə kömək edən satışa çıxarılan günləri (DSO) izləmək faydalıdır. Orta yığım müddəti, şirkətin ümumi nağd dönüşüm dövründəki vacib bir cəhətdir.

Maliyyə analizi nədir?

Maliyyə təhlili , müəssisələrin, layihələrin, büdcələrin və digər maliyyə ilə əlaqəli əməliyyatların nəticələrini və uyğunluğunu müəyyənləşdirmək üçün qiymətləndirmə prosesidir. Tipik olaraq maliyyə təhlili, müəssisənin sabit, ödəmə qabiliyyətli, likvid və ya pul yatırımını təmin etmək üçün kifayət qədər gəlirli olub olmadığını təhlil etmək üçün istifadə olunur.

Maliyyə analizi daxili olaraq aparılırsa, maliyyə təhlili menecerlərə gələcək iş qərarları verməyə və ya keçmiş uğurlar üçün tarixi tendensiyaları nəzərdən keçirməyə kömək edə bilər. Xarici olaraq aparılarsa, maliyyə təhlili investorlara ən yaxşı investisiya imkanlarını seçməyə kömək edə bilər.

Maliyyə təhlilinin iki əsas növü var : f undamental təhlil və texniki analiz.

Fundamental təhlil bir əmsalın daxili dəyərini təyin etmək üçün əmsallar və maliyyə hesabatı məlumatlarından istifadə edir.Texniki analiz isə bir qiymətlinin dəyərinin artıq qiymətə görə təyin olunduğunu düşünür və zaman keçdikcə dəyər tendensiyalarına diqqət yetirir.

Maliyyə təhlili iqtisadi meylləri qiymətləndirmək, maliyyə siyasətini təyin etmək, işgüzar fəaliyyət üçün uzunmüddətli planlar qurmaq və investisiya üçün layihə və ya şirkətləri müəyyən etmək üçün istifadə olunur. Bu, maliyyə nömrələrinin və məlumatların sintezi yolu ilə həyata keçirilir. Maliyyə təhlilçisi bir şirkətin maliyyə hesabatlarını – mənfəət və zərər hesabatlarını, pul vəsaitlərinin hərəkəti haqqında hesabatını hərtərəfli araşdıracaqdır. Maliyyə təhlili həm korporativ maliyyə, həm də investisiya maliyyələşdirmə şəraitində aparıla bilər.

Maliyyə məlumatlarını təhlil etməyin ən çox yayılmış yollarından biri digər şirkətlərin və ya şirkətin öz tarixi fəaliyyətinə nisbət vermək üçün maliyyə hesabatlarındakı məlumatlardan nisbətlərin hesablanmasıdır.

Məsələn, aktivlərin gəlirliyi şirkətin öz aktivlərindən nə dərəcədə səmərəli istifadə etdiyini və gəlirlilik ölçüsü olaraq təyin olunduğu ümumi nisbətdir. Bu nisbət eyni sənayedəki bir neçə şirkət üçün hesablana bilər və daha böyük bir analizin bir hissəsi olaraq bir-biri ilə müqayisə edilə bilər.

Maliyyə təhlili necə istifadə olunur ?

Korporativ maliyyə təhlili mühasibat şöbəsi tərəfindən aparılır və iş qərarlarının verilməsini yaxşılaşdırmaq üçün rəhbərliklə paylaşılır. Bu tip daxili analizlər yerinə yetirməyə dəyər olan layihələri tapmaq üçün xalis cari dəyər (NPV) və daxili gəlirin nisbəti (IRR) kimi əmsalları əhatə edə bilər.

Bir çox şirkət müştərilərinə kredit verir. Nəticədə satışdan alınan nağd vəsait müəyyən müddətə təxirə salına bilər. Böyük debitor borcları olan şirkətlər üçün, satış satışını nağd hala gətirmək üçün müddəti müəyyənləşdirməyə kömək edən satışa çıxarılan günləri (DSO) izləmək faydalıdır. Orta yığım müddəti, şirkətin ümumi nağd dönüşüm dövründəki vacib bir cəhətdir.

Korporativ maliyyə analizinin əsas sahəsi şirkətin gələcək fəaliyyətinin qiymətləndirilməsinə xalis mənfəət və ya mənfəət marjası kimi şirkətin keçmiş fəaliyyətini ekstrapolyasiya etməyi əhatə edir. Tarixi meyl analizinin bu növü mövsümi tendensiyaları müəyyənləşdirmək üçün faydalıdır.

Məsələn, pərakəndə satışçılar Yeni il bayramına qədər bir neçə ayda satışlarda kəskin artım müşahidə edə bilər. Bu, biznesə büdcələri proqnozlaşdırmağa və keçmiş meyillərə əsaslanaraq zəruri minimum inventar səviyyəsi kimi qərarlar qəbul etməyə imkan verir.

İnvestisiya maliyyəsində şirkətdən kənar bir analitik investisiya məqsədləri üçün təhlil aparır. Təhlilçilər ya yuxarıdan , ya da aşağıdan yuxarıya doğru bir investisiya yanaşması edə bilərlər. Yuxarıdan aşağıya yaxınlaşan yanaşma əvvəlcə yüksək məhsuldar sektorlar kimi makroiqtisadi imkanları axtarır və sonra bu sektorun ən yaxşı şirkətlərini tapmaq üçün aşağıya doğru sürüklənir. Bu baxımdan, müəyyən şirkətin əsaslarına son baxmaqla potensial uğurlu olanları investisiya kimi seçmək üçün xüsusi şirkətlərin səhmlərini daha da təhlil edirlər.

Digər tərəfdən aşağıdan yuxarıya doğru bir yanaşma, konkret bir şirkətə baxır və keçmiş maliyyə göstəricilərinə və gözlənilən gələcək fəaliyyətə baxaraq korporativ maliyyə analizində istifadə olunanlara oxşar nisbət təhlilini aparır. Aşağıdan yuxarı investisiya yatırımı investorları hər şeydən əvvəl mikroiqtisadi amilləri nəzərə almağa məcbur edir. Bu amillərə şirkətin ümumi maliyyə sağlamlığı, maliyyə hesabatlarının təhlili, təklif olunan məhsul və xidmətlər, təklif və tələb və zamanla korporativ fəaliyyətin digər fərdi göstəriciləri daxildir .

Bir Xərc Analizi Necə Aparılır

Xərclər, şirkətin maliyyə və iqtisadi fəaliyyət müddətində həyata keçirdiyi bütün ödənişlərdir. Üstəlik, mövcud vergi qanunvericiliyinə uyğun olaraq, yalnız iqtisadi cəhətdən əsaslandırılmış və sənədləşdirilmiş xərclər xərc kimi tanınır. Xərclərə qənaət etmək üçün planlaşdırılmış təxminlər və mühasibat məlumatları əsasında təhlil edilir. Bir xərc analizi necə aparılır

Vacibdir

• – təhlil olunan dövr üçün müəssisənin planlaşdırılmış xərclər smetası;
• – eyni dövr üzrə xərclər haqqında faktiki mühasibat məlumatları.

Təlimat

Addım 1

Müvafiq xərc maddələri üçün büdcə və mühasibat məlumatlarını müqayisə edin. Zəruri hallarda, mühasibatdakı adları smeta sənədlərində göstərilən maddələrə uyğun gəlmirsə, faktiki xərcləri qruplar üzrə əvvəlcədən paylayın və birləşdirin.

Addım 2

Maliyyət smetasının bütövlükdə və ayrı-ayrı maddələr üzrə icrasını qiymətləndirin. Hansı maddələr üçün faktiki məsrəflərin smetada göstərilənlərdən kənarlaşdığını aşkar edin. Maliyyətlərin müəyyən edilmiş normalarına uyğunluğunu yoxlayın və təxmin edilən məlumatlardan kənarlaşma səbəblərini müəyyənləşdirin.

Addım 3

Maliyet smetasında ən çox hansı paya sahib olduğuna baxın. Bunun üçün planlaşdırılan məlumatlardan ciddi sapmalar varsa, xərcləri təsdiqləyən ilkin sənədlərdən nümunə götürün. Həqiqi məlumatları inkişaf etmiş xərc dərəcələri ilə müqayisə etdiyinizə əmin olun.

Addım 4

Maliyyətin aşılması istehsal prosesindəki dəyişikliklərdən qaynaqlanırsa, növbəti dövr üçün təxminlər edilərkən bu xərc maddəsi üçün hesablamaları dəyişdirmək üçün normaları yenidən təsdiqləməyi düşünün.

Addım 5

Sapma olduğu hər bir xərc maddəsini təhlil edin. Xərclərin aşmasına və ya qənaət olunmasına səbəb olan amilləri müəyyənləşdirin və bunlardan hansının xərclərin məbləğinin planlaşdırılmış məlumatlardan kənarlaşmasına daha çox təsir etdiyini göstərin.

Addım 6

Təhlildə izahlı bir qeyd yazın. Hər xərc maddəsinin sapmasını izah edin. Növbəti dövr üçün planlaşdırılan xərclər smetasında dəyişikliklərin mümkünlüyünü müəyyənləşdirin.

Финансовый анализ

Финансовый анализ – это изучение основных показателей финансового состояния и финансовых результатов деятельности организации с целью принятия заинтересованными лицами управленческих, инвестиционных и прочих решений. Финансовый анализ является частью более широких терминов: анализ финансово-хозяйственной деятельности предприятия и экономический анализ.

На практике финансовый анализ проводят при помощи таблиц MS Excel или специальных программ. В ходе анализа финансово-хозяйственной деятельности производятся как количественные расчеты различных показателей, соотношений, коэффициентов, так и их качественная оценка и описание, сравнение с аналогичными показателями других предприятий. Финансовый анализ включает анализ активов и обязательств организации, ее платежеспособности, ликвидности, финансовых результатов и финансовой устойчивости, анализ оборачиваемости активов (деловой активности). Финансовый анализ позволяет выявить такие важные аспекты, как возможная вероятность банкротства. Финансовый анализ является неотъемлемой частью деятельности таких специалистов, как аудиторы, оценщики. Активно используют финансовый анализ банки, решающие вопрос о выдаче организациям кредитов, бухгалтера в ходе подготовке пояснительной записки к годовой отчетности и другие специалисты.

Основы финансового анализа

В основе финансового анализа лежит расчет специальных показателей, чаще в виде коэффициентов, характеризующих тот или иной аспект финансово-хозяйственной деятельности организации. Среди самых популярных финансовых коэффициентов можно выделить следующие:

1) Коэффициент автономии (отношение собственного капитала к общему капиталу (активам) предприятия), коэффициент финансовой зависимости (отношение обязательств к активам).

2) Коэффициент текущей ликвидности (отношение оборотных активов к краткосрочным обязательствам).

3) Коэффициент быстрой ликвидности (отношение ликвидных активов, включающих денежные средства, краткосрочные финансовые вложения, краткосрочную дебиторскую задолженность, к краткосрочным обязательствам).

4) Рентабельность собственного капитала (отношение чистой прибыли к собственному капиталу предприятия)

5) Рентабельность продаж (отношение прибыли от продаж (валовой прибыли) к выручке предприятия), рентабельность по чистой прибыли (отношение чистой прибыли к выручке).

Методики финансового анализа

Обычно используют следующие методы финансового анализа: вертикальный анализ (например, вертикальный анализ отчетности), горизонтальный анализ, прогнозный анализ на основе трендов, факторный и другие методы анализа.

Среди законодательно (нормативно) утвержденных подходов к финансовому анализу и методик можно привести следующие документы:

• Распоряжение Федерального управления по делам о несостоятельности (банкротстве) от 12.08.1994 г. N 31-р
• Постановление Правительства РФ от 25.06.2003 г. N 367 “Об утверждении Правил проведения арбитражным управляющим финансового анализа”
• Положение ЦБР от 19.06.2009 г. N 337-П “О порядке и критериях оценки финансового положения юридических лиц – учредителей (участников) кредитной организации”
• Приказ ФСФО РФ от 23.01.2001 г. N 16 “Об утверждении “Методических указаний по проведению анализа финансового состояния организаций”
• Приказ Минэкономики РФ от 01.10.1997 г. N 118 “Об утверждении Методических рекомендаций по реформе предприятий (организаций)”

Важно отметить, что финансовый анализ – это не просто расчет различных показателей и коэффициентов, сравнение их значений в статике и динамике. Итогом качественного анализа должен явится обоснованный, подкрепленный расчетами вывод о финансовом положении организации, который и станет основой для принятия решений менеджментом, инвесторами и другими заинтересованными лицами (см. пример подобного финансового анализа). Именно этот принцип был положен в основу разработки программы ” Ваш финансовый аналитик”, которая не только готовит полный отчет по результатам анализа, но и делает это без участия пользователя, не требуя от него знаний финансового анализа – это сильно упрощает жизнь бухгалтеров, аудиторов, экономистов.

Источники информации для финансового анализа

Очень часто заинтересованные лица не имеют доступа к внутренним данным организации, поэтому в качестве основного источника информации для финансового анализа выступает публичная бухгалтерская отчетность организации. Основные формы отчетности – Бухгалтерский баланс и Отчет о прибылях и убытках – дают возможность рассчитать все основные финансовые показатели и коэффициенты. Для более глубокого анализа можно использовать отчеты о движении денежных средств и капитала организации, которые составляются по итогам финансового года. Еще более детальный анализ отдельных аспектов деятельности предприятия, например, расчет точки безубыточности, требует исходных данных, лежащих за пределами отчетности (данные текущего бухгалтерского и производственного учета).

Для примера, получить финансовый анализ по данным вашего Баланса и Отчета о прибылях и убытках можно бесплатно в онлайн режиме на нашем сайте (как за один период, так и за несколько кварталов или лет).

Z-модель Альтмана (Z-счет Альтмана)

Z-модель Альтмана (Z-счет Альтмана, Altman Z-Score) – это финансовая модель (формула), разработанная американским экономистом Эдвардом Альтманом, призванная дать прогноз вероятности банкротства предприятия.

Анализ предприятия

Под выражением “анализ предприятия” обычно подразумевают финансовый (финансового-экономический) анализ, или более широкое понятие, анализ хозяйственной деятельности предприятия (АХД). Финансовый анализ, анализ хозяйственной деятельности относятся к микроэкономическому анализу, т.е. анализу предприятий как отдельных субъектов экономической деятельности (в отличие от макроэкономического анализа, который подразумевает изучение экономики в целом).

Анализ хозяйственной деятельности (АХД)

С помощью анализа хозяйственной деятельности организации изучаются общие тенденции развития предприятия, исследуются причины изменения результатов деятельности, разрабатываются и утверждаются планы развития предприятия и принимаются управленческие решения, осуществляется контроль за выполнением утвержденных планов и принятых решений, выявляются резервы с целью повышения эффективности производства, оцениваются результаты деятельности фирмы, вырабатывается экономическая стратегия её развития.

Банкротство (Анализ банкротства)

Банкротство , или неплатежеспособность – это признанная арбитражным судом неспособность должника в полном объеме удовлетворить требования кредиторов по денежным обязательствам и (или) исполнить обязанность по уплате обязательных платежей. Определение, основные понятия и процедуры, связанные с банкротством предприятий (юридических лиц), содержатся в Федеральном законе от 26.10.2002 г. N 127-ФЗ “О несостоятельности (банкротстве)”.

Вертикальный анализ отчетности

Вертикальный анализ отчетности – техника анализ финансовой отчетности, при которой изучается соотношение выбранного показателя с другими однородными показателями в рамках одного отчетного периода.

Горизонтальный анализ отчетности

Горизонтальный анализ отчетности – это сравнительный анализ финансовых данных за ряд периодов. Данный метод также известен под названием “трендовый анализ”.

Коэффициент восстановления платежеспособности

Коэффициент восстановления платежеспособности – это финансовый коэффициент, показывающий возможность восстановления нормальной текущей ликвидности предприятия в течение 6 месяц после отчетной даты.

Коэффициент утраты платежеспособности

Коэффициент утраты платежеспособности – это финансовый коэффициент, показывающий вероятность ухудшения показателя текущий ликвидности предприятия в течение следующих 3 месяцев после отчетной даты.

Коэффициенты и анализ платежеспособности

Платежеспособность предприятия (организации) – это способность субъекта экономической деятельности полностью и срок погашать свою кредиторскую задолженность. Платежеспособность является одним из ключевых признаков нормального (устойчивого) финансового положений предприятия.

Модель Сайфуллина-Кадыкова

Модель Сайфуллина-Кадыкова – это формула для прогноза возможного банкротства предприятия на основе его финансовых данных. Российские экономисты постарались адаптировать модели предсказания банкротства к условиям отечественной экономики.

Модель Таффлера (Z-счет Таффлера)

Модель Таффлера – методика прогнозирования банкротства предприятий на основе его финансовых показателей, предложенная в 1977 году британскими учеными Р. Таффлером и Г. Тишоу.

Ретроспективный анализ

Ретроспективный (оценочный) анализ – это анализ данных с учётом изменения во времени, начиная от текущего момента времени к какому-либо прошедшему периоду времени.

Точка безубыточности

Точка безубыточности – это объём производства и реализации продукции, при котором расходы будут компенсированы доходами, а при производстве и реализации каждой последующей единицы продукции предприятие начинает получать прибыль.