Maşınqayırma

Dördüncü region – Rusiya və keçmiş SSRİ-yə daxil olan respublikaların daxil olduğu regiondur. Ümumi kontekstdə bu region maşınqayırmanın demək olar ki, bütün sahələri fəaliyyət göstərən regiondur. Lakin az miqdarda elmtumlu maşınqayırma məhsulu əsasən Rusiyada istehsal edilir. İstər Rusiyada və istərsə də MDB ölkələrində mürəkkəb olmayan maşınqayırma məhsulları istehsal edilir. Ümumdünya maşınqayırma məhsulunda regionun xüsusi çəkisi 12-15%-ə çatır. Regionun maşınqayırma sənayesi əsasən Rusiyada yerləşmişdir. Bu ölkədə raket-kosmik texnika istehsalı, aviasiya, maşınqayırma və məişət elektronikası yüksək səviyyədə inkişaf etmişdir.

Перевод “maşınqayırma” на русский

машиностроение, машиностроение — самые популярные переводы слова «maşınqayırma» на русский. Пример переведенного предложения: A.Sergeyevin rəhbərliyi ilə institut federal tədqiqat mərkəzinə çevrilir və в 2016-cı ildə mərkəz özünə filial kimi REA Mikrostruktur İnstitutunu və REA Maşınqayırma Problemləri İnstitutunu birləşdirir. ↔ Под руководством А. М. Сергеева институт был реорганизован в федеральный исследовательский центр и в 2016 году присоединил к себе в качестве филиалов Институт физики микроструктур РАН и Институт проблем машиностроения РАН, также расположенные в Нижнем Новгороде.

maşınqayırma
+ Добавить перевод Добавить maşınqayırma

“maşınqayırma” в словаре азербайджанский – русский

машиностроение

noun neuter
Показать алгоритмически созданные переводы

Автоматический перевод ” maşınqayırma ” в русский

Glosbe Translate
Google Translate

Переводы с альтернативным написанием

Maşınqayırma
+ Добавить перевод Добавить Maşınqayırma

“Maşınqayırma” в словаре азербайджанский – русский

машиностроение

Фразы, похожие на «maşınqayırma» с переводом на русский

технология производства

Переводы «maşınqayırma» на русский в контексте, память переводов

A.Sergeyevin rəhbərliyi ilə institut federal tədqiqat mərkəzinə çevrilir və в 2016-cı ildə mərkəz özünə filial kimi REA Mikrostruktur İnstitutunu və REA Maşınqayırma Problemləri İnstitutunu birləşdirir.

Под руководством А. М. Сергеева институт был реорганизован в федеральный исследовательский центр и в 2016 году присоединил к себе в качестве филиалов Институт физики микроструктур РАН и Институт проблем машиностроения РАН, также расположенные в Нижнем Новгороде.

WikiMatrix

“Arsenal” komandasında çıxış etdiyi dönəmdə Berqkamp Bat universitetində maşınqayırma ixtisası üzrə təhsil almış və bakalavr dərəcəsini almışdır.

После окончания боя он победоносно поднял руки, и лицо его было свежее без синяков и рассечений.
WikiMatrix

Bununla əlaqədar maşınqayırma üzrə bir professor «Dəqiq tənzimlənmiş Kainat» adlı məqaləsində öz müşahidələrini bölüşür: «Son 30 il ərzində bu qədər alimin Kainatın sadəcə kor təsadüf nəticəsində yarandığını qəbul etmək üçün böyük iman tələb olunduğunu etiraf edərək nəyə görə öz fikirlərini dəyişdiyini başa düşmək çətin deyil.

В статье «Вселенная, созданная по чертежам», один крупный специалист в области машиностроения отметил: «Нетрудно понять, почему за последние 30 лет многие ученые поменяли свои взгляды. Требуется немалая вера, чтобы согласиться с мнением, будто происхождение Вселенной объясняется случайной космической катастрофой.

maşınqayırma

3. коллектив, предприятие и т.п. , которому принадлежит ведущая роль в какой-л. сфере жизни, деятельности и т.п. Azərbaycan neft maşınqayırma sənayesinin flaqmanı флагман азербайджанского нефтяного машиностроения

прил. флагманский. Flaqman bayrağı флагманский флаг, flaqman gəmisi флагманский корабль:
1) корабль, на котором находится командующий
2) самый крупный корабль какого-л. пароходства, специальной флотилии

1. проектировать (разрабатывать, составлять проект какого-л. сооружения, постройки и т.п. ), спроектировать. Maşınqayırma zavodunu layihələndirmək спроектировать машиностроительный завод, dəmir yolunu layihələndirmək спроектировать железную дорогу

2. проектировать (предполагать, намечать, собираться создать или сделать что-л.), запроектировать

прил. геол. нефтепромысловый. Neft-mədən maşınqayırma zavodu завод нефтепромыслового машиностроения, neft-mədən geologiyası нефтепромысловая геология, neft-mədən avadanlığı нефтепромысловое оборудование

сущ. от глаг. qayırmaq:
1. изготовление
2. подделка. Bu həqiqi qızıldır, yoxsa qayırmadır это – настоящее золото или подделка
3. самоделка

4. строение (вторая часть сложных существительных). Cihazqayırma приборостроение, maşınqayırma машиностроение

1. самодельный. Qayırma radioqəbuledici самодельный радиоприемник
2. поддельный. Qayırma daşqaşlar поддельные драгоценности
3. искуственный. Qayırma dişlər искусственные зубы, qayırma güllər искусственные цветы

См. также в других словарях:

• maşınqayırma — is. Maşın emalı, maşın istehsalı. Maşınqayırma zavodu. Maşınqayırma sənayesi … Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
• maşınqayıran — is. 1. Maşınqayırma sənayesi işçisi. 2. Bax maşınqayırma … Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
• avadanlıq — is. 1. Ev şeyləri, müxəlləfat, dir dirrik. Evinə avadanlıq almaq. 2. Bir iş üçün lazım olan təchizat və ləvazimat; maşınlar, alətlər, cihazlar, mexanizmlər, qurğular və s. Bəziləri hətta işdən kənar vaxtda elektrik stansiyası üçün müəyyən… … Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
• çənə — is. 1. Üzün ağzı əmələ gətirən iki yarımdairə sümüyü; üst çənə burundan aşağıda, ağızdan yuxarıda, alt çənə ağızdan aşağıda yerləşir, alt çənə mütəhərrikdir, qalxıbenir. Xanım masanın üstündən kitabı götürdü, dirsəyinə dayaq verərək əlini… … Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
• dişli — sif. 1. Dişi, dişləri olan; diş diş. Dişli çarx. Kənd təsərrüfatı maşınqayırma zavodları üç cür dişli mala buraxırdı. 2. məc. dan. Sözükeçən, ağızlı, nüfuzlu. Dişli adam. – <Allahyar:> Özün bilirsən ki, onlar dişli tayfadırlar. İ. Ş … Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
• gilqarışdıran — sif. xüs. Tikinti işlərində gil məhlulu hazırlamaq üçün gili su ilə qarışdıran. Gilqarışdıran qurğu. // is. mənasında. Gil məhlulu hazırlamaq üçün gili su ilə qarışdıran maşın. Maşınqayırma zavodundan . . gilqarışdıranlar ixrac edilir.… … Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
• gilqarışdırıcı — sif. xüs. Tikinti işlərində gil məhlulu hazırlamaq üçün gili su ilə qarışdıran. Gilqarışdıran qurğu. // is. mənasında. Gil məhlulu hazırlamaq üçün gili su ilə qarışdıran maşın. Maşınqayırma zavodundan . . gilqarışdıranlar ixrac edilir.… … Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
• qayırma — 1. «Qayırmaq»dan f. is. 2. sif. Saxta, uydurma, qondarma. . . Sədr və katibin imzaları da qayırma və uydurma imzalardır. M. S. O.. // Süni. Qayırma diş. – . . Balaca bir binada bomba hazırlandığını göstərən alət və hissələr və bir qayırma saqqal… … Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti

Maşınqayırma

Maşınqayırma — ağır sənayenin bir sahəsi olub müxtəlif maşınlar, avadanlıqlar, cihazlar, həmçinin müdafiə əhəmiyyətli məhsullar və istehlak malları istehsal edən iqtisadiyyat sahəsi.

Mündəricat

• 1 Ümumi xarakteristika
• 2 Azərbaycanda maşınqayırma
• 3 Maşınqayırmanın sahələri
• 4 İqtisadiyyatda rolu
• 5 Maşınqayırma sənayesinin coğrafiyası
• 6 Ədəbiyyat

Ümumi xarakteristika

İqtisadiyyatın bütün sahələrini əmək aləti ilə təmin etdiyinə görə mütəxəssislər maşınqayırmanı sənayenin ürəyi adlandırırlar. Maşınqayırma elmtutumlu sahədir və elmi-texniki tərəqqinin bələdçisidir. O eyni zamanda elmi-texniki nailiyyətlərin sınaqdan keçirilməsi poliqonudur. Yeni texniki, texnoloji, təşkilati, estetik, erqonomik ideyalar burada yaranır, burada həyata vəsiqə alır. Əhalinin daha savadlı hissəsi burada çalışır.

Maşınqayırma klassik mühəndislik elmi olub, təkcə maşınların, mühərriklərin və ötürmələrin hazırlanması ilə məhdudlaşmır. Müasir maşınqayırma texnikanın başqa sahələri ilə kəsişən bir çox yeni sahələri də əhatə edir. Bu sahənin kökü fizikaya əsaslanan mexanika, termodinamika, materialşünaslıq və o cümlədən konstruksiyaetmə, simulyasiya, modelləşdirmə kimi müasir informasiya texnologiyası ilə də bağlıdır. Maşınqayırma özü-özlüyündə 100-dən çox ayrı-ayrı istehsallar, sahələr, yarımsahələr, elmi-texniki komplekslərdən ibarətdir. Yeni iş yerlərinin yaradılmasında, yeni məhsulların bazara çıxarılmasında, ölkə iqtisadiyyatının güclənməsində, ölkənin iqtisadi müstəqilliyinin artmasında, hərbi cəhətdən güclü olmasında maşınqayırmaya alternativ sahə yoxdur. Bütün bunlarla yanaşı maşınqayırma ölkənin iqtisadi gücünün barometridir. Maşınqayırmanın səviyyəsinə görə ölkənin sosial-iqtisadi inkişafı haqqında fikir söyləmək olar: maşınqayırması yaxşı olan ölkənin inkişaf səviyyəsi də yüksək olur. Bu gün sənaye cəhətdən inkişaf etmiş ölkələrin iqtisadiyyatında aparıcı mövqe maşınqayırmaya və onunla əlaqədar olan istehsal və sosial infrastrukturlara məxsusdur. Geri qalmış ölkələr bir çox cəhətdən elə ona görə geri qalmış ölkələr adlandırılır ki, onların maşınqayırma sənayesi geri qalmışdır. İnkişaf etmiş ölkələr geri qalmış ölkənin yeraltı sərvətlərini daşıyıb aparırlar, emal sənayesinin inkişafı haqda düşünmürlər. Belə ölkələrdə maşınqayırma bir qayda olaraq ya heç inkişaf etmir, ya da çox zəif səviyyədə olur. Bu cür hal ölkəni, əmək alətləri əldə etmək nöqteyi-nəzərincə inkişaf etmiş ölkələrdən asılı edir. Sonda bu cür asılılıq hərbi münaqişələrə də səbəb olur.

Azərbaycanda maşınqayırma

Əsas məqalə: Azərbaycanda maşınqayırma sənayesi
Maşınqayırmanın sahələri

Ənənəvi olaraq maşınqayırma aşağıdakı sahələrə bölünür: ağır maşınqayırma, ümumi maşınqayırma, dəqiq maşınqayırma, orta maşınqayırma, metal avadanlıqların istehsalı, maşın və avadanlıqların təmiri. Azərbaycanda maşınqayırma üzrə mütəxəssislər Azərbaycan Texniki Universiteti və Azərbaycan Dövlət Neft və Sənaye Universitetinda hazırlanırlar.

İqtisadiyyatın bütün bölmələrində və maşınqayırmanın özündə texnoloji tərəqqi prinsipcə yeni cihaz, alət, tərtibat tələb edir. Bütün bunlar maşınqayırmada istehsal edilir və elm-tutumlu məhsullardır. İnkişaf etmiş ölkələr elmi-tədqiqat və layihə-təcrübə işlərinə çəkilən xərclərin yarısından çoxunu maşınqayırmaya yönəldirlər. Beynəlxalq statistika maşınqayırma sənayesini beş qrupa bölür: metalyayma, qeyri-elektrik maşınqayırması, elektrik maşınqayırması, nəqliyyat avadanlıqları və dəqiq alətlər. Maşınqayırmanın inkişafına yönəldilən vəsaitin sahələrdaxili bölüşdürülməsində bu bölmələrin inkişafına differensial yanaşılır, tələb və təklif nəzərə alınır.

İqtisadiyyatda rolu

Maşınqayırma məhsulunun ticarəti də dünya ticarətində mühüm yer tutur. Dünya ixracının ümumi həcmində maşın və avadanlıqların xüsusi çəkisi 37%-ə çatır. Ümumi ixracda maşınqayıma məhsulunun xüsusi çəkisi Yaponiyada 64%, ABŞ və Almaniyada 48%, İsveçdə 44%, Kanadada 42%, təşkil edir. Maşın və avadanlıqların dünya üzrə ticarətinin 80%-i inikşaf etmiş ölkələrin payına düşür. İnkişafda olan ölkələrin payı 10%, Rusiyanın isə dünya maşınqayırma məhsulu üzrə ixracdakı payı cəmi 1%-dən də az təşkil edir. Bu rəqəmlər bir daha sübut edir ki, maşınqayırma aparıcı sahədir, lakin hər bir istənilən ölkə onu inkişaf etdirmək iqtidarında deyil. İnkişaf etmiş ölkələr isə bu problemin öhdəsindən uzun illərdir ki, bacarıqla gəlirlər. Bir qayda olaraq, bu ölkələrin sənayesində maşınqayırmanın xüsusi çəkisi yüksək (32-38%) olur. Dünya maşınqayırmasının sənaye məhsulu həcmindəki xüsusi çəkisi təxminən 35% təşkil edir. Emal sənayesinin də tərkibində maşınqayırma və metal emalı üstün yer tutur. Son illər dünya emal sənayesi məhsulunun həcmində maşınqayırma və metalemalı sahəsinin xüsusi çəkisi 42-44%-ə çatmışdır.

Maşınqayırma sənayesinin coğrafiyası

Dünya iqtisadiyyatına aid ədəbiyyatlarda planetimizdə dörd əsas maşınqayırma regionu fərqləndirilir. Birinci region – Şimali Amerikanı əhatə edir. Bu region digər regionlardan özünün aparıcı mövqe tutması ilə fərqlənir. Dünya maşınqayırmasının 30%-ə qədəri bu regionun payına düşür. Ən mütərəqqi maşınqayırma məhsullarının istehsalı (müasir kompüter texnikası, təyyarə, raket-kosmos texnikası, müxtəlif hərbi texnika və sursatlar) əsasən bu regionda istehsal edilir. Bu regionda baş mövqe ABŞ-a məxsusdur. ABŞ-ın sənayesi dünya sənayesində dayanıqlı yüksək yer tutur. Amerika sənayesinin strukturunda aparıcı yeri maşınqayırma tutur.

Maşınqayırmanın strukturu da mütərəqqidir. Elektron, elektrotexnika, avtomobil sənayeləri maşınqayırmada xüsusi yer tutur. Aviaraket-kosmik texnika istehsalı da ABŞ maşınqayırma sənayesində xüsusi yer tutur. Elektron maşınqayırmasında yüksək xüsusi çəkiyə sənaye və hərbi tə-yinatlı məmulatlar malikdir, məişət tipli əşyalar nəzərə çarpacaq dərəcədə azlıq təşkil edir. Amerika sənayesində maşınqayırmadan sonra ikinci yeri kimya sənayesi tutur. Bu sahənin müəssisələri neft və qaz çıxarılan rayonlarda yerləşdirilmişdir. Kimya sənayesinin zavodları Meksika körfəzində və ABŞ-ın şimalında daha çoxdur. Bunun da səbəbi idxal neftin bu yerlərdən ölkəyə daxil olmasıdır. Amerika sənayesinin digər inkişaf etmiş ölkələrdən fərqli cəhəti hasilat sənayesinin yüksək inkişaf etməsidir. Amerika təbii resurslarla zəngin bir ölkədir. Burada zəngin neft, qaz, daş kömür, əlvan və qiymətli metal yataqlarıı vardır. Neft, qaz sənayesi qabaqcıl mövqelərdə dayanır. Maşınqayırma sənayenin bütün bu sahələrini yüksək texniki-iqtisadi göstəriciləri olan avadanlıqlarla təmin edir.

Şimali Amerikanın ikinci böyük ölkəsi olan Kanada da sənaye cəhətdən yüksək səviyyədə inkişaf etmişdir. Bu ölkədə sənayenin aktiv hissəsi – emal sənayesi daha çox inkişaf edib. Bununla yanaşı bu gün Kanada nikel, uran, asbest, alüminium kimi xammal materiallarını hasil və istehsal edir və bu sahədə dünya üzrə aparıcı mövqe tutur. İstehsalın artım sürətinə görə Kanada sənayesində “xammal” resursları sənayesi – neft və qaz sənayesi qabağa gedir. Təklifin azalması və qiymətin tez-tez dəyişməsi Kanadanın xammalla əlaqədar olan ənənəvi sahələrinin müəssisələrində mənfəət normasının və kapital qoyuluşunun azalması müşahidə olunur. Eyni zamanda sənayenin aparıcı sahəsi olan maşınqayırmada yüksəliş olur: burada son zamanlar elektron, elektrotexnika kimi elmtutumlu maşınqayırma sənayesinin məhsulları nəzərə çarpacaq dərəcədə yüksəlmişdir. Ümumi maşınqayırmanın inkişafında, telekommunikasiya vasitələrinin istehsalında, kimya və avtomobil sənayesində inkişaf sürətlə gedir. Kanada sənayesinin başlıca xüsusiyyətlərindən biri də sənayenin aktivində xarici investorların payının 40%-ə çatmasıdır ki, onların da 70%-i ABŞ kompaniyalarına məxsusdur. Sənayenin digər sahələrində isə xarici kapital daha üstün yer tutur. Məsələn, kimya sənayesində fəaliyyət göstərən kompaniyaların aktivlərinin 63%-i, elektrik enerjisi sənayesində – aktivlərin 62%, avtomobil sənayesində isə bu rəqəm hətta 92% təşkil edir.

İkinci region – Qərbi, Mərkəzi və Şərqi Avropanı əhatə edir. Bu region dünya maşınqayırma məhsulunun 30%-ni verir. Bu regionda ənənəvi baza sənaye sahələrindən olan metallurgiya, maşınqayırma və metal emalı, kimya sənayesi yaxşı inkişaf etmişdir. Maşınqayırmanın mikroelektronika, robototexnika, optik elektronika kimi müasir və qabaqcıl sahələrinin inkişafına görə Qərbi Avropa dünya güc mərkəzlərinin qalan ikinsindən – ABŞ-dan və Yaponiyadan geri qalır. Yüksək texnoloji məhsullar hələlik əsasən Almaniyada istehsal edilir. Mərkəzi və Şərqi Avropa ölkələri orta səviyyədə inkişaf etmiş ölkələr qrupuna daxildirlər. İqtisadiyyatın strukturunda sənaye və aqrar sənaye mühüm yer tutur. Lakin sosialist sisteminin dağılması sənayenin bu ölkələrdə inkişafına mənfi təsir göstərdi. Son illərdə bəzi dövlətlərdə (məsələn, Polşada) iqtisadi inkişaf özünü göstərir ki, bu da sənayenin inkişafı üçün yaxşı perspektiv yaradır. Bu ölkələrin Avropa Birliyinə daxil olması prosesi başa çatdıqdan sonra sənayenin inkişafı üçün yeni imkanlar yarana bilər.

Üçüncü region – Şərqi və Cənubi Şərqi Asiyanı əhatə edir. Dünya maşınqayırma məhsulunun təxminən 25%-i bu regionun payına düşür. Region gəmiqayırma, avtomobil sənayesi, məişət elektronikası sənayesi sahəsində irəlidə gedir. Yaponiya bu regionda maşınqayırmanın inkişafını idarə edir. Elmtutumlu maşınqayırma əsasən Yaponiyada inkişaf edir. Nisbətən çox da mürəkkəb olmayan məhsulların istehsalını isə Yaponiya yeni sənaye ölkələrinə istiqamətləndirir.

Dördüncü region – Rusiya və keçmiş SSRİ-yə daxil olan respublikaların daxil olduğu regiondur. Ümumi kontekstdə bu region maşınqayırmanın demək olar ki, bütün sahələri fəaliyyət göstərən regiondur. Lakin az miqdarda elmtumlu maşınqayırma məhsulu əsasən Rusiyada istehsal edilir. İstər Rusiyada və istərsə də MDB ölkələrində mürəkkəb olmayan maşınqayırma məhsulları istehsal edilir. Ümumdünya maşınqayırma məhsulunda regionun xüsusi çəkisi 12-15%-ə çatır. Regionun maşınqayırma sənayesi əsasən Rusiyada yerləşmişdir. Bu ölkədə raket-kosmik texnika istehsalı, aviasiya, maşınqayırma və məişət elektronikası yüksək səviyyədə inkişaf etmişdir.

• Rezo Əliyev. Maşınqayırmanın tarixinə dair. Bakı, “Təhsil” NPM, 2008.

Avqust 08, 2021
Ən son məqalələr

Bafutia

Bagel

Bageriya

Baham adaları

Baham adalarında təhsil

Bahadur

Bahadur Əliyev

Bahadur (Bostanabad)

Bahadur Abbasov

Bahadur Baxşıyev

Ən çox oxunan

Qərbi marksizm

Qərbi ermənicə

Qərbi friz dili

Qərbi poles mikrodili

Qərbi Çjou (sülalə)

maşınqayırma, ağır, sənayenin, sahəsi, olub, müxtəlif, maşınlar, avadanlıqlar, cihazlar, həmçinin, müdafiə, əhəmiyyətli, məhsullar, istehlak, malları, istehsal, edən, iqtisadiyyat, sahəsi, mündəricat, ümumi, xarakteristika, azərbaycanda, maşınqayırma, nın, sah. Masinqayirma agir senayenin bir sahesi olub muxtelif masinlar avadanliqlar cihazlar hemcinin mudafie ehemiyyetli mehsullar ve istehlak mallari istehsal eden iqtisadiyyat sahesi Mundericat 1 Umumi xarakteristika 2 Azerbaycanda masinqayirma 3 Masinqayirmanin saheleri 4 Iqtisadiyyatda rolu 5 Masinqayirma senayesinin cografiyasi 6 EdebiyyatUmumi xarakteristika RedakteIqtisadiyyatin butun sahelerini emek aleti ile temin etdiyine gore mutexessisler masinqayirmani senayenin ureyi adlandirirlar Masinqayirma elmtutumlu sahedir ve elmi texniki tereqqinin beledcisidir O eyni zamanda elmi texniki nailiyyetlerin sinaqdan kecirilmesi poliqonudur Yeni texniki texnoloji teskilati estetik erqonomik ideyalar burada yaranir burada heyata vesiqe alir Ehalinin daha savadli hissesi burada calisir Masinqayirma klassik muhendislik elmi olub tekce masinlarin muherriklerin ve oturmelerin hazirlanmasi ile mehdudlasmir Muasir masinqayirma texnikanin basqa saheleri ile kesisen bir cox yeni saheleri de ehate edir Bu sahenin koku fizikaya esaslanan mexanika termodinamika materialsunasliq ve o cumleden konstruksiyaetme simulyasiya modellesdirme kimi muasir informasiya texnologiyasi ile de baglidir Masinqayirma ozu ozluyunde 100 den cox ayri ayri istehsallar saheler yarimsaheler elmi texniki komplekslerden ibaretdir Yeni is yerlerinin yaradilmasinda yeni mehsullarin bazara cixarilmasinda olke iqtisadiyyatinin guclenmesinde olkenin iqtisadi musteqilliyinin artmasinda herbi cehetden guclu olmasinda masinqayirmaya alternativ sahe yoxdur Butun bunlarla yanasi masinqayirma olkenin iqtisadi gucunun barometridir Masinqayirmanin seviyyesine gore olkenin sosial iqtisadi inkisafi haqqinda fikir soylemek olar masinqayirmasi yaxsi olan olkenin inkisaf seviyyesi de yuksek olur Bu gun senaye cehetden inkisaf etmis olkelerin iqtisadiyyatinda aparici movqe masinqayirmaya ve onunla elaqedar olan istehsal ve sosial infrastrukturlara mexsusdur Geri qalmis olkeler bir cox cehetden ele ona gore geri qalmis olkeler adlandirilir ki onlarin masinqayirma senayesi geri qalmisdir Inkisaf etmis olkeler geri qalmis olkenin yeralti servetlerini dasiyib aparirlar emal senayesinin inkisafi haqda dusunmurler Bele olkelerde masinqayirma bir qayda olaraq ya hec inkisaf etmir ya da cox zeif seviyyede olur Bu cur hal olkeni emek aletleri elde etmek noqteyi nezerince inkisaf etmis olkelerden asili edir Sonda bu cur asililiq herbi munaqiselere de sebeb olur Azerbaycanda masinqayirma Redakte Esas meqale Azerbaycanda masinqayirma senayesiMasinqayirmanin saheleri RedakteEnenevi olaraq masinqayirma asagidaki sahelere bolunur agir masinqayirma umumi masinqayirma deqiq masinqayirma orta masinqayirma metal avadanliqlarin istehsali masin ve avadanliqlarin temiri Azerbaycanda masinqayirma uzre mutexessisler Azerbaycan Texniki Universiteti ve Azerbaycan Dovlet Neft ve Senaye Universitetinda hazirlanirlar Iqtisadiyyatin butun bolmelerinde ve masinqayirmanin ozunde texnoloji tereqqi prinsipce yeni cihaz alet tertibat teleb edir Butun bunlar masinqayirmada istehsal edilir ve elm tutumlu mehsullardir Inkisaf etmis olkeler elmi tedqiqat ve layihe tecrube islerine cekilen xerclerin yarisindan coxunu masinqayirmaya yoneldirler Beynelxalq statistika masinqayirma senayesini bes qrupa bolur metalyayma qeyri elektrik masinqayirmasi elektrik masinqayirmasi neqliyyat avadanliqlari ve deqiq aletler Masinqayirmanin inkisafina yoneldilen vesaitin sahelerdaxili bolusdurulmesinde bu bolmelerin inkisafina differensial yanasilir teleb ve teklif nezere alinir Iqtisadiyyatda rolu RedakteMasinqayirma mehsulunun ticareti de dunya ticaretinde muhum yer tutur Dunya ixracinin umumi hecminde masin ve avadanliqlarin xususi cekisi 37 e catir Umumi ixracda masinqayima mehsulunun xususi cekisi Yaponiyada 64 ABS ve Almaniyada 48 Isvecde 44 Kanadada 42 teskil edir Masin ve avadanliqlarin dunya uzre ticaretinin 80 i iniksaf etmis olkelerin payina dusur Inkisafda olan olkelerin payi 10 Rusiyanin ise dunya masinqayirma mehsulu uzre ixracdaki payi cemi 1 den de az teskil edir Bu reqemler bir daha subut edir ki masinqayirma aparici sahedir lakin her bir istenilen olke onu inkisaf etdirmek iqtidarinda deyil Inkisaf etmis olkeler ise bu problemin ohdesinden uzun illerdir ki bacariqla gelirler Bir qayda olaraq bu olkelerin senayesinde masinqayirmanin xususi cekisi yuksek 32 38 olur Dunya masinqayirmasinin senaye mehsulu hecmindeki xususi cekisi texminen 35 teskil edir Emal senayesinin de terkibinde masinqayirma ve metal emali ustun yer tutur Son iller dunya emal senayesi mehsulunun hecminde masinqayirma ve metalemali sahesinin xususi cekisi 42 44 e catmisdir Masinqayirma senayesinin cografiyasi RedakteDunya iqtisadiyyatina aid edebiyyatlarda planetimizde dord esas masinqayirma regionu ferqlendirilir Birinci region Simali Amerikani ehate edir Bu region diger regionlardan ozunun aparici movqe tutmasi ile ferqlenir Dunya masinqayirmasinin 30 e qederi bu regionun payina dusur En mutereqqi masinqayirma mehsullarinin istehsali muasir komputer texnikasi teyyare raket kosmos texnikasi muxtelif herbi texnika ve sursatlar esasen bu regionda istehsal edilir Bu regionda bas movqe ABS a mexsusdur ABS in senayesi dunya senayesinde dayaniqli yuksek yer tutur Amerika senayesinin strukturunda aparici yeri masinqayirma tutur Masinqayirmanin strukturu da mutereqqidir Elektron elektrotexnika avtomobil senayeleri masinqayirmada xususi yer tutur Aviaraket kosmik texnika istehsali da ABS masinqayirma senayesinde xususi yer tutur Elektron masinqayirmasinda yuksek xususi cekiye senaye ve herbi te yinatli memulatlar malikdir meiset tipli esyalar nezere carpacaq derecede azliq teskil edir Amerika senayesinde masinqayirmadan sonra ikinci yeri kimya senayesi tutur Bu sahenin muessiseleri neft ve qaz cixarilan rayonlarda yerlesdirilmisdir Kimya senayesinin zavodlari Meksika korfezinde ve ABS in simalinda daha coxdur Bunun da sebebi idxal neftin bu yerlerden olkeye daxil olmasidir Amerika senayesinin diger inkisaf etmis olkelerden ferqli ceheti hasilat senayesinin yuksek inkisaf etmesidir Amerika tebii resurslarla zengin bir olkedir Burada zengin neft qaz das komur elvan ve qiymetli metal yataqlarii vardir Neft qaz senayesi qabaqcil movqelerde dayanir Masinqayirma senayenin butun bu sahelerini yuksek texniki iqtisadi gostericileri olan avadanliqlarla temin edir Simali Amerikanin ikinci boyuk olkesi olan Kanada da senaye cehetden yuksek seviyyede inkisaf etmisdir Bu olkede senayenin aktiv hissesi emal senayesi daha cox inkisaf edib Bununla yanasi bu gun Kanada nikel uran asbest aluminium kimi xammal materiallarini hasil ve istehsal edir ve bu sahede dunya uzre aparici movqe tutur Istehsalin artim suretine gore Kanada senayesinde xammal resurslari senayesi neft ve qaz senayesi qabaga gedir Teklifin azalmasi ve qiymetin tez tez deyismesi Kanadanin xammalla elaqedar olan enenevi sahelerinin muessiselerinde menfeet normasinin ve kapital qoyulusunun azalmasi musahide olunur Eyni zamanda senayenin aparici sahesi olan masinqayirmada yukselis olur burada son zamanlar elektron elektrotexnika kimi elmtutumlu masinqayirma senayesinin mehsullari nezere carpacaq derecede yukselmisdir Umumi masinqayirmanin inkisafinda telekommunikasiya vasitelerinin istehsalinda kimya ve avtomobil senayesinde inkisaf suretle gedir Kanada senayesinin baslica xususiyyetlerinden biri de senayenin aktivinde xarici investorlarin payinin 40 e catmasidir ki onlarin da 70 i ABS kompaniyalarina mexsusdur Senayenin diger sahelerinde ise xarici kapital daha ustun yer tutur Meselen kimya senayesinde fealiyyet gosteren kompaniyalarin aktivlerinin 63 i elektrik enerjisi senayesinde aktivlerin 62 avtomobil senayesinde ise bu reqem hetta 92 teskil edir Ikinci region Qerbi Merkezi ve Serqi Avropani ehate edir Bu region dunya masinqayirma mehsulunun 30 ni verir Bu regionda enenevi baza senaye sahelerinden olan metallurgiya masinqayirma ve metal emali kimya senayesi yaxsi inkisaf etmisdir Masinqayirmanin mikroelektronika robototexnika optik elektronika kimi muasir ve qabaqcil sahelerinin inkisafina gore Qerbi Avropa dunya guc merkezlerinin qalan ikinsinden ABS dan ve Yaponiyadan geri qalir Yuksek texnoloji mehsullar helelik esasen Almaniyada istehsal edilir Merkezi ve Serqi Avropa olkeleri orta seviyyede inkisaf etmis olkeler qrupuna daxildirler Iqtisadiyyatin strukturunda senaye ve aqrar senaye muhum yer tutur Lakin sosialist sisteminin dagilmasi senayenin bu olkelerde inkisafina menfi tesir gosterdi Son illerde bezi dovletlerde meselen Polsada iqtisadi inkisaf ozunu gosterir ki bu da senayenin inkisafi ucun yaxsi perspektiv yaradir Bu olkelerin Avropa Birliyine daxil olmasi prosesi basa catdiqdan sonra senayenin inkisafi ucun yeni imkanlar yarana biler Ucuncu region Serqi ve Cenubi Serqi Asiyani ehate edir Dunya masinqayirma mehsulunun texminen 25 i bu regionun payina dusur Region gemiqayirma avtomobil senayesi meiset elektronikasi senayesi sahesinde irelide gedir Yaponiya bu regionda masinqayirmanin inkisafini idare edir Elmtutumlu masinqayirma esasen Yaponiyada inkisaf edir Nisbeten cox da murekkeb olmayan mehsullarin istehsalini ise Yaponiya yeni senaye olkelerine istiqametlendirir Dorduncu region Rusiya ve kecmis SSRI ye daxil olan respublikalarin daxil oldugu regiondur Umumi kontekstde bu region masinqayirmanin demek olar ki butun saheleri fealiyyet gosteren regiondur Lakin az miqdarda elmtumlu masinqayirma mehsulu esasen Rusiyada istehsal edilir Ister Rusiyada ve isterse de MDB olkelerinde murekkeb olmayan masinqayirma mehsullari istehsal edilir Umumdunya masinqayirma mehsulunda regionun xususi cekisi 12 15 e catir Regionun masinqayirma senayesi esasen Rusiyada yerlesmisdir Bu olkede raket kosmik texnika istehsali aviasiya masinqayirma ve meiset elektronikasi yuksek seviyyede inkisaf etmisdir Edebiyyat RedakteRezo Eliyev Masinqayirmanin tarixine dair Baki Tehsil NPM 2008 Menbe https az wikipedia org w index php title Masinqayirma amp oldid 4880264, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.