Yüksək səslə musiqiyə qulaq asan sürücülər – Bu qədər cərimələnəcək – VİDEO

Milli.Az “Xezerxeber.az”a istinadən xəbər verir ki, həmin şəxslər 150 manatdan 2 min 500 manatadək məbləğdə cərimə oluna bilərlər.

Özü düzəlməyəcək. Qulaqda səslər nədən yaranır və müalicəsi nədir

Tinnitus çoxlarına tanışdır. Statistikaya görə, dünya əhalisinin ən azı 10%-i bundan əziyyət çəkir, baxmayaraq ki, bəzi həkimlər hətta hər beş nəfərdən birinin qulaqda səsləri eşitdiyini düşünürlər. Və bu hal keçmirsə, çox ciddi bir narahatlığa səbəb olur. Tinnitus – eşitdiyimiz xəyali səslər – bir xəstəlik deyil, tamamilə fərqli xəstəliklərdən danışa bilən bir simptomdur.

Bu gün “Özü düzəlməyəcək” layihəsində qulaqda səslərin olmasının səbəbini öyrənməyə çalışacayıq. Qan təzyiqi döyünür, otit aşağı tezliklə təsir edir, spazm isə müəmmalı şəkildə şıqqıldayır. Layihə Respublika Diaqnostika Mərkəzinin (RDM) mütəxəssisləri ilə birgə hazırlanıb.

Bunun bir xəstəlik olmadığı halda

Qulaqda olan səslərin tibbi adı var – tinnitus. Şikayət adətən səs-küy, qulaqlarda cınqıltı kimi xarakterizə olunur, lakinbağırtı, şıqqıltı, fışıldama və ya uğultu kimi də səslənə bilər.Səs sakit və ya yüksək ola bilər.Bir insan bir və ya hər iki qulağında səs eşidə bilər.

Tinnitus yalnız xəstəlik əlaməti deyil. Qulağa düşmüş maye, yad bir cisim, böcək və ya adi kükürd probkası ola bilər – bütün bunlar tinnitusa səbəb ola bilər. Çox vaxt dərman qəbulu ona səbəb olur (məsələn, gentamisin, streptomisin, furosemid, sisplatin). 200-dən çox dərmanın tinnitusa səbəb olduğu deyilir. O, insan onları qəbul etməyə başlayanda və ya dayandıranda baş verir. Tinnitusaatmosfer təzyiqinin kəskin düşməsi(təyyarədə uçduqdan, paraşütla tullandıqdan və ya dayvinqdənsonra), havanın dəyişməsi səbəb ola bilər. Bəzən səslərstresolduqda görünür.

Tinnitus çox nadir hallarda ciddi bir xəstəliyin əlamətidir. Bəzi insanlarda tinnitus arada gəlib-gedir və sadəcə kiçik qıcıqlanmaya səbəb olur. Bəzən isə davamlı ola və gündəlik həyata əhəmiyyətli təsir göstərə bilər. Ağır hallar çox xoşagəlməz ola bilər, konsentrasiyaya təsir edə və yuxusuzluq və depressiya kimi problemlərə səbəb ola bilər. Bir çox hallarda tinnitus zamanla yox olur. Ancaq səbəbin tapıb müalicə oluna biləcəyini bilmək və problemlə mübarizə yollarını tapmaq üçün həkimə müraciət etmək vacibdir.

Həkimin qəbuluna nə vaxt yazılmalı

1. Qan təzyiqinin artması. Bu, tinnitusun ən çox yayılmış səbəblərindən biridir. Yüksək qan təzyiqi və ya aterosklerozu ürək döyüntüsünü təqlid edən döyünən səslər kimi eşidirik. Ürək-damar sistemi ilə bağlı problemlərin olduğunu bilirsinizsə, bu simptom xüsusilə diqqətlə araşdırılmalıdır. Qan dövranı pozğunluqları insulta səbəb ola bilər.

Nə etməli? Səslərin yarandığı və yoxa çıxdığı zaman təzyiqi ölçün. Göstəricilərdəki fərq böyükdürsə, tinnitusun səbəbi aydındır. Kardioloqa müraciətinizi təxirə salmayın. Daha da pisləşdiyi halda, tinnitusa baş ağrısı, gözlərin önündə sineklərin çırpınması, ürək bölgəsində ağrı əlavə olunur, dərhal təcili tibbi yardıma zəng edin.

1. Beyin damarlarının aterosklerozu. Bu xəstəliklə damarlar elastikliyini itirir və qanın hərəkəti ilə vaxtında pulsasiya edə bilmir. Bu, damarlarda qan axınının turbulentləşməsinə gətirib çıxarır, buna görə də hər pulsasiya ilə səs-küy hiss olunur.

1. Udlaq və ya orta qulaq əzələlərinin spazmı.Spazm baş verdikdə, eşitmə borusuna bağlanan əzələ kəskin şəkildə daralır, buna görə də bir şıqqıltı eşidirsiniz. Bu spazmlar bədənin içində meydana gələn bir növ sinir tikidir. Danışdıqda, çeynədikdə, udduqda və fiziki iş zamanı görünə bilər. Bu problem ciddi deyil, ancaq narahatlıq verirsə, nevroloqla əlaqə saxlamağa dəyər.

1. Otit. İltihabla ortaya çıxan digər simptomlarla tanına bilər. Bu xarici eşitmə kanalının qaşınması və qızarması, toxunduqda ağrı, eşitmə kəskinliyinin azalması, qulaqdan irinli axıntısıdır. Otit tez-tez qulağa su düşdükdə, qulaq kanalının zədələnməsində və ya tənəffüs yolu infeksiyalarının komplikasiyasından sonra baş verir.

1. Osteoxondroz və onurğanın boyun belindəki digər dəyişikliklər. Bu cür problemlər tez-tez qan axınının pozulmasına səbəb olur. Eşitmə siniri və beynin arxa hissələri qan axınının çatışmazlığına reaksiya verir və siz cingiltiyə bənzər bir səs eşitməyə başlayırsınız.

1. Miqren. Əsas simptomu, adətən başın yarısına təsir edən çırpınan, şiddətli ağrıdır. O, qulaqlarda uca səslər ilə müşayiət olunur.

1. Yaşla bağlı eşitmədə dəyişikliklər. Tinnitus bütün formalarda – şıqqıldama, nəbz vuran, uğultu, səs-küy – yaşlılarda eşitmə itkisinin yaxınlaşmasının ilk simptomudur.

1. Menyer xəstəliyi. Bu, digər simptomlarla müşayiət olunan daxili qulaq xəstəliyidir: başgicəllənmə, aşağı tezliklərdə eşitmə itkisi, qulaq tutqunluq hissi. Menyer sindromu adətən yalnız bir qulağa təsir edir və 40-60 yaş arası böyüklərdə daha çox görülür. Menyer xəstəliyinin simptomları, daxili qulaqda labirint adlanan mayenin yığılmasından qaynaqlanır.

1. Seyrək skleroz. Tinnitus başgicəllənmə, əzalardakı hərəkətsizlik, dəridə “sürünmə” hissi, sidik qaçırma ilə birləşirsə, sinir sistemində bu ciddi xəstəliyinin inkişafından şübhələnmək olar. Onun təzahürləri son dərəcə müxtəlif ola bilər, buna görə dəqiq bir diaqnoz yalnız hərtərəfli müayinədən sonra bir mütəxəssis tərəfindən edilə bilər.

1. Eşitmə sinirinin neyrinoması (şiş).Eşitmə kəskinliyinin tədricən azalması (karlığa qədər) və başgicəllənmə ilə birlikdə qulaqda səs-küy və ya zəng çalması ilə xarakterizə olunur. Neyroma, qulaq ətrafındakı strukturları sıxmağa başlayana qədər uzun müddət asemptomatik ola bilər, bu da eşitmə itkisinə, hərəkət koordinasiyasının pozulmasına səbəb olur. Təsvir edilən simptomlar görünsə, diaqnozun müayinəsi və aydınlaşdırılması üçün ən qısa müddətdə LOR həkiminə müraciət etməlisiniz.

Faydalı məlumat əldə etmək və alış-verişi daha da düşünülmüş etmək istəyirsiniz?

Bizim yollamalara abunə olun və yeni məqalələr haqqında bildirişlər alın!

Yüksək səslə musiqiyə qulaq asan sürücülər – Bu qədər cərimələnəcək – VİDEO

Yüksək musiqi sədaları altında maşın idarə edən sürücülər böyük məbləğdə cərimə edilə bilərlər.

Milli.Az “Xezerxeber.az”a istinadən xəbər verir ki, həmin şəxslər 150 manatdan 2 min 500 manatadək məbləğdə cərimə oluna bilərlər.

Daxili İşlər Nazirliyinin mətbuat xidmətindən “Xəzər Xəbər”ə bildirildi ki, mənzillərdə, yaşayış evlərinin girişlərində və həyətlərində, küçələrdə, istirahət yerlərində və digər ictimai yerlərdə gecə vaxtı saat 24-dən 7-dək səs-küy salmağa, ucadan mahnı oxumağa, musiqi alətlərini ucadan ifa etməyə, televizorları, radioqəbulediciləri, maqnitofonları və digər aparatları gur səslə oxutmağa, məişət səs-küyünə qarşı mübarizə tələblərini başqa üsulla pozmağa görə-fiziki şəxslərə yüz əlli manatdan iki yüz manatadək məbləğdə, vəzifəli şəxslərə iki min manatdan iki min beş yüz manatadək məbləğdə inzibati tənbeh tədbiri tədbiq edilir:

Milli.Az

Melodiyanı yüksək səslə necə dəyişə bilərik

Kulis.az Vüqar Vanın “Baləlinin fabulası ətrafında” adlı yazısını təqdim edir.

Dənniyərəm bunları, quşlar üçün dən olsa,
Tək diyərəm sözümü mən, əlli dənə sən olsa,
Əgər Rəşad sənətdə tərpənə-tərpən olsa,
Meyxananın taleyi qeyri-müəyyəndədi.

Çoxdandır Baləli haqqında yazmaq istəyirdim. Baləliyə yeni baxış bucağından baxmaq, onu yenidən dəyərləndirmək, sosial-fəlsəfi-kulturoloji sima kimi tədqiq etmək istəyirdim. Amma buna hələ tam hazır deyildim, yazı yubandıqca-yubanırdı.

Dünən isə bir şəkil sosial şəbəkələrdə gündəm oldu. Baləligil meyxana deyir və restoran ağzına qədər qarakurtkalı adamlarla doludur.

Doğrudan da, ilk dəfə idi o qədər xiridar görürdüm. Bu şəklə baxıb dərin düşüncələr daldım və özümə dedim:

“Artıq vaxtdır. Yaraqlan, yasaqlan. İgid ağzını açmaz, əlini açar. Dur və Baləli haqqında yazını yaz”.

1-ci hissə

Özümün meyxana ilə münasibətlərimi çoxdan aydınlaşdırmışam. Məncə, hər kəs meyxana ilə münasibətlərini aydınlaşdırmalıdır. Meyxananı dinləmirəm, meyxanaya baxıram. İnternetdə olan məşhur meyxana videolarının çoxuna baxmışam. Orda adamlar nə edirlər, meyxanaçılar necə davranırlar, söz deməmişdən əvvəl hansı halda olurlar, nə qədər siqaret çəkirlər, nə qədər çay içirlər, nə geyinirlər, yaxşı söz deyiləndə necə reaksiya verirlər, üzərlik gətirən ofisianta nə qədər bəxşiş verirlər, sintezator çalanla necə əlaqəyə keçirlər, bir-birlərinin növbəsinə girəndə nə edirlər, istedadsız, təzə başlayan biri mənasız söz deyəndə köhnələr necə davranırlar, bir-birinə atmaca atan meyxanaçıların reaksiyaları necə olur, zarafatlaşanda necə zarafatlaşırlar, xiridarlar özlərini necə aparırlar, şabaşı necə verirlər, nə qədər şabaş atırlar stolun üstünə, hansı mövzulara daha çox reaksiya gəlir, kimi daha çox sevirlər, bir-birlərindən “filan söz deyilib?!”i necə soruşurlar, təkrar edəndə nə olur, gülməli söz deyəndə nə edirlər, yeni bənd uzananda sintezator öz məharətini necə göstərir və s. Maraqlıdır. Meyxanaya baxmaq lazımdır. Onlar nə deyirlər, elə də fikir vermirəm.

2-ci hissə

Baləlinin arxetipi necədir? Gəlin, Baləlini təsvir edək.

Arıq və uzundur. Ovurdları batıq, gözləri domba, burnu şiş, çənəsi yekə, dodaqları nazik, qulaqları xaricə doğru çoxçıxıntılıdır. Saçları alnına yapışmış şəkildə sola, bəzən sağa daranmış olur. Alnı, demək olar ki, görünmür. Saçları bir ara ağarmışdı, son vaxtlar qaralıb. Deyəsən, rəngləyir. (Özü bilər, kimin nəyinə lazım?). Dişlərini təzəliklə düzəltdirib.

Əsasən, qara gödəkcə, qara cins şalvar və qara corab geyinir. Əgər toydadırsa, əynində qara “vadalaska”, qara sviter, qara köynək olur. Yox, əgər efirdədirsə, göy “vadalaska”, göy sviter, göy köynək geyinir. Aksessuar olaraq boyunbağı, saat və üzük taxır. İnstaqramda paylaşdığı şəkillərdə şəhadət barmağını göyə tutur. Qap-qara “Geländewagen‎” sürür. Ayaqqabı seçimi də qara makasindir.

Qaranın müxtəlif çalarlarına üstünlük verən Baləlinin təkcə stili yox, həm də taleyi qaradır. Taleyi qara olmasa, olmazdı. Hər bir azərbaycanlı “mujikin” taleyi qap-qara olmalıdır. Əgər taleyin qara deyilsə, heç vaxt əsl oğlanlıqdan söhbət gedə bilməz. Taleyin qaralığı, geyimə, danışığa, hərəkətlərə də yansıyır, onları da qara edir. Məsələn, mənim taleyim qırmızı, sarı və çəhrayıdır deyə, geyimimə, davranışlarıma, fikirlərimə də onlar yansıyır. Amma mən hara, Baləli hara? Adicə, talelərimizi götürsək, mən dərhal uduzuram. Bir var çəhrayı taleyi olan oğlan, bir var qap-qara, zil qara taleyi olan oğlan. Qara taleyi olan oğlanlara atəşin salamlar.

Lotu və oğru şairdir. Sözümü qəribçiliyə salmayın. Meyxana dinləyənsinizsə, bilərsiz ki, Baləlinin hər üç qafiyəsindən beşi “lotu şairəm mən”lə başlayır, “oğru şairəm mən”lə bitir. Düzü, bu yarlıkların nə demək olduğunu tam dərk edə bilmirəm. Lotu şairi hardasa başa düşmək olar, hardasa lotu şairi başa düşə bilərəm. Amma “oğru şair” dedikdə, nə deyilmək istəyir, mənə aydın olmur. Şair hara, oğurluq hara? Bildiyim qədərilə kriminal dünyada “oğru” bir addır. Müəyyən bir qəhrəmanlığa görə onu verirlər. Hər halda, özü bilər. Əgər elə deyirsə, deməli, bir bildiyi var.

3-cü hissə

Baləli necə meyxanaçıdır? Necə oldu, birdən-birə belə məşhurlaşdı?

Baləli gənc yaşlarından Pərvizin, Aydının, Vüqarın, Rəşadın, Bayramın, Kərimin yanında meyxana deyir. Onu lap köhnə toylarda da görmək olar. Cavan, arıq, sısqa bir oğlandır. Bəli, ta ovaxtdan var. Ayağa durub, deyəcəyi bəndi yüksək səslə təkrarlayan, fikirləşəndə səsli fikirləşən, bəzən əsəbi, bəzən gülməli, bəzən mənasız, bəzən mənalı, çox siqaret çəkən, bəzi bəndləri ölçüyə uyğun gəlməyən, ikinci-üçüncü misrada çaşan, deyişmələrdə sintezatorun sürətinə çatdırmayıb pörtən, qışqıran, qollarını ölçə-ölçə danışan, heç kimin fikir vermədiyi cavan bir oğlan idi.

Bəs nə oldu, necə oldu ki, Baləli hazırda ən məşhur meyxanaçılardan biridir? Ən çox sevilən, ən çox arzulanan sənətkardır.

Baləli son dövrlər, xüsusən, 2 ildir məşhurlaşmağa başlayıb. Əvvəlcə, Rəşadın ən yaxın dostu, “lotu, oğru şair” olaraq, sonradan “muzikalni trend qafiyələr” açaraq. İndi hamı Baləlinin “trend qafiyələrini” gözləyir. Toylarda o mikrofonu əlinə götürəndə, xiridarlar “trend olsun Baləli, trend olsun” deyərək qışqırırlar. Bilməyənlər üçün qeyd edək ki, “trend video” Yutubda ölkə daxilində ən çox baxılanlar siyahısına düşən video deməkdir. Doğrudan da, Baləlinin açdığı “muzikalni qafiyələr”in çoxu trend olur. Bir günə yüz minlərlə baxılır.

Rəşad Dağlı tutulandan sonra Baləli daha da məşhurlaşdı. Rəşadın ən yaxın dostu olaraq, sanki meyxana məşəlini daşıyan o oldu. Hər məclisdə mütləq Rəşad haqqında bir bənd deyərək də, onu yada salır, özünü sədaqət simvolu, əsl dost olaraq göstərir.

4-cü hissə

Baləliyə qədər olan meyxana, belə demək olarsa, modernist meyxana idi. Ritm vardı və əsasən sözə, deyişməyə, bacarığa, çevikliyə, zəkaya, hazırcavablılığa, yumora fikir verilirdi. Meyxana birxətli idi. A-da başlayıb, Z-də bitirdi. Meyxanaçının avazına, səsinə yox, dediyi sözə, “peçat atvetinə” reaksiya gəlirdi. Həyat, sevgi və vətən haqqında deyilən bəndlərdə, aqressiya, narkomaniyanın təbliği, kriminal həyat, demək olar ki, təbliğ olunmurdu. Bakı kəndlərinin koloriti, təbiiliyi özünü qədimyanə meyxanalarda göstərirdi. Kültəyə hesablanan fikirlər az idi. Heç bir meyxanaçı ayağa duranda “necə deyim ki, trend olsun” deyə fikirləşmirdi. Bir sözlə, meyxana şou yox, iş idi.

Baləli bir mərhələ oldu. Sanki meyxana yeniləndikcə, öz-özünü yox etməyə başladı. Baləli modernist meyxananı rədd etdi, beləcə meyxana post-modernist mərhələyə adladı. Baləli də ilk reformistlərdən, ilk post-modernist meyxanaçılardan biri, hətta birincisi oldu. Baləlidən əvvəl ta ovaxtlar bunu Bayram Kürdəxanlı etmişdi. Necə istəyirdi, elə də deyirdi. Amma tək və yeyib-içən oğlan idi deyə, heç kim Bayrama dəymirdi, əksinə, onun elədiyi xoş qarşılanırdı, adama şirin gəlirdi. Baləli isə bunu sistemli şəkildə eləməyə başladı. Məzmunun yerini forma tutdu. Əcaib, qəraib qafiyələr deyilməyə başladı. Çətin əruz bəhrləri, yerini get-gedə “yüngül muzikalniyə” verdi. İşin içinə kütlə sevgisi, kütləyə hesablanmış məsələlər girdikcə, vəziyyət dəyişdi, kristal meyxana eroziyaya uğramağa başladı.

Əsl meyxana xiridarları bu haldan narahatdır. Hazırkı meyxananın musiqisini ondan ayır, yerdə heç nə qalmır. Ancaq yüngül diringi, şit sözlər, bayağı ifadələr, saxta patriotizm, əttökən sevgi, yalançı dramaturgiya, yaxşı oğlanlar və dünyasını dəyişən meyxanaçılara süni hörmət qalır. Halbuki, belə olmamalı idi. Bilmirəm, doğrudan da, Aydın, Vüqar, ən sonda da Rəşad gedəndən sonra bu hal yaranmağa başladı, ya meyxanaçılar da bir yenilik istəyirdilər. Bircə onu bilirəm ki, vəziyyət getdikcə faciəli hal almağa başlayır. Həqiqi sözün, həqiqi meyxananın dəyəri sıfırın ətrafında hərlənir. Post-modernist meyxana bizə yaxşı heç nə vəd etmir. Yutubda son vaxtlar deyilmiş ciddi meyxanaya rast gəlmək mümkün deyil. Hamısı ya “muzikalni”dir, ya da “remix”.

Bəlkə də, ən yaxşısı budur. Bir sənət inkişaf edərək daha da pisləşirsə, zamanın sınağından çıxmırsa, müasir tendensiyalara yaxış cavab vermirsə, köhnəlibsə, məhv olmağa məhkumdur. Gözləyək, görək.

• Hip-hop tarixində ən çox gəlir gətirən tur açıqlandı
• Məşhur aktyor evində ölü tapıldı
• Prezident Şuşada “Heydər Əliyev və Qarabağ” fotosərgisi və Gül Festivalı ilə tanış oldu