Menecmentin əsasları

D) ticarət avtomatlar vasitəsilə əmtəə və xidmətlərin satış üsulu.

Menecmentin inkişafı tarixi və elmi əsasları

Menecmentin inkişafının əsas mərhələləri
İdarəetmə nəzəriyyəsinin inkişafı və idarəetmə təcrübəsi bir neçə tarixi dövrü əhatə edir.

I – Qədim dövr. İdarəetmənin inkişafının bu dövrü vaxta görə ən uzun dövrüdür. Təxminən 9-7 min il eramızdan əvvəl başlayaraq ХVIII əsrə qədər olan dövrü əhatə edir. Birgə əməyin nizamlanmasının və təşkilinin ilk, ən sadə, rüşeym formaları icma quruluşunda mövcüd olmuşdur. Bu zaman idarəetmə bütün qəbilə, tayfa və icma üzvləri ilə məsləhətli şəkildə həyata keçirilmişdir. Yunan filosofu Sokrat birinci olaraq idarəetmənin xüsusi fəaliyyət formasını xarekterizə etmişdir (е.ə. 470-399 il). Platon (е.ə. 428-348 il) işə dövlət idarəçiliyi formalarının təsnifatını vermiş, idarəetmə orqanlarının funksiyalarını fərqləndirməyə cəhd göstərmişdir.

İdarəetmənin II dövrü – sənayeləşmə dövrüdür (1775-1890 illər). Dövlət idarəetməsinin yaranmasının və inkişafının tədqiqi bu dövrdə А.Smitə məxsusdur. О, əmək bölgüsünün müxtəlif formalarının geniş təhlil etmiş, dövlətin və dövlət başçısının işini izah etmişdir (vəzifələrinin xarakteristikalarını vermişdir).

İdarəetmə nəzəriyyəsi və təcrübəsində ilk çevriliş – hesablama texnikasının yaradılması və istifadəsidə bu dövrə aiddir. 1833-cü ildə inglis riyaziyyatçısı Ç. Bebbiç analitik maşının layıhəsini hazırladı. Bu maşın rəqəm hesablama texnikasının əs*ladı sayıla bilər.

İdarəetmənin III dövrü – sistemləşdirmə dövrüdür (1895-1960). İdarəetmə elmi həmişə hərəkətdə və inkişafdadır. Yeni istiqamətlər, məktəblər, axınlar yaranır, elmi aparat dəyişilir və təkmilləşir, nəhayət tədqiqatçıların özləri və onların baxışları dəyişilir. Zaman keçdikcə menecerlər fəaliyyət istiqamətlərini özlərinin konkret təşkilatlarının tələbatlarından onları əhatə edən mühitdə fəaliyyət göstərən idarəetmə qüvvələrinin öyrənilməsinə yönəltmişdir. Onlardan bəziləri özlərinin idarəetmə problemlərini əvvəllər də mövcud olmuş üsullarla həll edirdi. Digər tədqiqatçılar isə idarəetməyə daha sistemləşdirilmiş yanaşmaları axtarırdılar.

İdarəetmənin VI dövrü-məlumatlar (informasiya) dövrüdür (1960-cı illərdən indiyədək).

İdarəetmənin son nəzəriyyələri əsasən kəmiyyət idarəetmə məktəbinin nümayəndələri tərəfindən yaradılmışdır. Bu məktəb riyaziyyatın və kompüter texnikasının idarəetmədə tətbiqi nəticəsində meydana gəlmişdir. Onun nümayəndələri idarəetməyə riyaziyyatla ifadə oluna biləcək məntiqi proses kimi baxirlar. XX əsrin 60-ci illərində riyazi aparatdan istifadəyə əsaslanan idarəetmə konsepsiyasının hazırlanması genişlənmişdir. Bunun köməyilə riyazi analizin və menecerlərin subyektiv qərarlarının inteqrasiyası əldə edilir.

Menecmentin əsasları

2.
Rəhbər, yaxud kadrlar şöhbəsinin müdiri nöqteyi nəzərdən şirkət nəyə deyilir?

A). Hakimiyyətlə, partnyorlarla, sahibkarlarla, işçilərlə və o biri tərəfmüqabillərlə ünsiyyətlə olan qeydiyyatdan keçmiş təşkilatır

B) Müxtəlif bazarın hədəflərinə nail olmaq məqsədilə kolletivdir

C) Bir məsulun müəyyən yolla ,əldə edən bir müəssisədir

D) Bazarın hansısa bir seqmentini tutan (artıran ,yaxud itirən) bir institutdur

E) Brendə ,yaxud ticarət markasına malik olan təşkilatdır
3.
Alıcı nöqteyi nəzərdən şirkət nəyə deyilir?
A) Bir məsulun müəyyən yolla əldə edən bir müəssisədir.

B) Müxtəlif bazarın hədəflərinə ,nail olmaq məqsədilə kolletivdir

C) Hakimiyyətlə, partnyorlarla, sahibkarlarla, işçilərlə və o biri tərəfmüqabillərlə ünsiyyətlə olan qeydiyyatdan keçmiş təşkilatır

D) Bazarın hansısa bir seqmentini tutan (artıran ,yaxud itirən) bir institutdur

E) Brendə ,yaxud ticarət markasına malik olan təşkilatdır
4.
Marketoloq nöqteyi nəzərdən şirkət nəyə deyilir?
A) Bazarın hansısa bir seqmentini tutan (artıran yaxud itirən) bir institutdur.

B) Bir məsulun müəyyən yolla əldə edən ,bir müəssisədir

C) Müxtəlif bazarın hədəflərinə ,nail olmaq məqsədilə kolletivdir

D) Hakimiyyətlə, partnyorlarla, sahibkarlarla, işçilərlə və o biri tərəfmüqabillərlə ünsiyyətlə olan qeydiyyatdan keçmiş təşkilatır

E) Brendə ,yaxud ticarət markasına malik olan təşkilatdır
5.
MİSAL- 3790 ədəd X malı istehsal edilib. İdxal 105 ədəd – İxrac 42 ədəddir. İlin əvvəlinə ticarət təşkilatlarının anbarlarında qalıqlar 287 ədəddir. İlin sonuna ticarət təşkilatlarının anbarlarında qalıqlar 466 ədəddir. İllik bazarın həcmini hesablayın
A) 466 B) 4832

E) 4032
6
Hakimiyyətlə, partnyorlarla, sahibkarlarla, işçilərlə və o biri tərəfmüqabillərlə ünsiyyətlə olan qeydiyyatdan keçmiş təşkilat kimi şirkəti kim tərif edir?
A) Gömrük işçisi

B) Rəhbər, yaxud kadrlar şöbəsinin müdiri

C) Hüquqşunas yaXüd vergi müfəttişi.

7.
Müxtəlif bazarın hədəflərinə nail olmaq məqsədilə kolletiv kimi şirkəti kim tərif edir?

B) Hüquqşunas yaxud vergi müfəttişi

C) Rəhbər, yaxud kadrlar şöhbəsinin müdiri.

E) Gömrük işçisi
8.
Bir məsulun müəyyən yolla əldə edən bir müəssisə kimi şirkəti kim tərif edir?
A) Rəhbər, yaxud kadrlar

B) Hüquqşunas yaxud vergi müfəttişi

E) Gömrük işçisi

9.
Bazarın hansısa bir seqmentini tutan (artıran yaxud itirən) bir institut kimi şirkəti kim tərif edir?

E) Gömrük işçisi

Şirkətin əsl mahiyyətini özündə əks etdirən tərif hansıdır?
A) Sirkət səhmlərinin sahibkarlarına gəlir gətirmək məqsədilə yaradılmış institutdur

B) Hakimiyyətlə, partnyorlarla, sahibkarlarla, işçilərlə və o biri tərəfmüqabillərlə ünsiyyətlə olan qeydiyyatdan keçmiş təşkilatır

C) Müxtəlif bazarın hədəflərinə nail olmaq məqsədilə kolletivdir

D) Bir məsulun müəyyən yolla əldə edən bir müəssisədir

E) Bazarın hansısa bir seqmentini tutan (artıran yaxud itirən) bir institutdur

11.
MİSAL- 3780 ədəd X malı istehsal edilib. İdxal 110 ədəd – İxrac 44 ədəddir. İlin əvvəlinə ticarət təşkilatlarının anbarlarında qalıqlar 284 ədəddir. İlin sonuna ticarət təşkilatlarının anbarlarında qalıqlar 462 ədəddir. İllik bazarın həcmini hesablayın

A) 462	B) 4824
C) 3780	D) 110

E) 4024
12.
Mübadilə nəyə deyilir?
A) İstənilən obyektinin əvəzinə ayrı obyektin təklif aktı

B) Etiyacları və tələbatları ödəməyə və diqqətin cəlb edilməsi, alınması, istifadəsi yaxud istehlak edilməsi üçün təklif olunan hər bir şeydir

C) Alıcılıq qabiliyyəti ilə əsaslandırılmış əmtəə və xidmətə olan ehtiyacdır Bir məsulun müəyyən yolla əldə edən bir müəssisədir

D) Strateji marketinq üsuludur. Burada şirkətlərin bazarda ən uğurlu biznes aparma üsulları təhlil olunur

E) Əmtəənin qeyri adi satışına nail olan reklam kampaniyası (yaxşı satılan filmi də belə adlandırırlar
13.
Əmtəə nəyə deyilir?
A) İstənilən obyektinin əvəzinə ayrı obyektin təklif aktı

B) Etiyacları və tələbatları ödəməyə və diqqətin cəlb edilməsi, alınması, istifadəsi yaxud istehlak edilməsi üçün təklif olunan hər bir şeydir.

C) Alıcılıq qabiliyyəti ilə əsaslandırılmış əmtəə və xidmətə olan ehtiyacdır Bir məsulun müəyyən yolla əldə edən bir müəssisədir

D) Strateji marketinq üsuludur. Burada şirkətlərin bazarda ən uğurlu biznes aparma üsulları təhlil olunur

E) Əmtəənin qeyri adi satışına nail olan reklam kampaniyası (yaxşı satılan filmi də belə adlandırırlar
14.
Bençmarkinq (benchmarking) nəyə deyilir?
A) Strateji marketinq üsuludur. Burada şirkətlərin bazarda ən uğurlu biznes aparma üsulları təhlil olunur

B) Alıcılıq qabiliyyəti ilə əsaslandırılmış ,əmtəə və xidmətə olan ehtiyacdır Bir məsulun müəyyən yolla əldə edən bir müəssisədir

C) Etiyacları və tələbatları ödəməyə , diqqətin cəlb edilməsi, alınması, istifadəsi yaxud istehlak edilməsi üçün təklif olunan hər bir şeydir

D) İstənilən obyektinin əvəzinə ,ayrı obyektin təklif aktı.

E) Əmtəənin qeyri adi satışına nail olan ,reklam kampaniyası (yaxşı satılan filmi də belə adlandırırlar
15.
MİSAL- 3770 ədəd X malı istehsal edilib. İdxal 115 ədəd – İxrac 46 ədəddir. İlin əvvəlinə ticarət təşkilatlarının anbarlarında qalıqlar 281 ədəddir. İlin sonuna ticarət təşkilatlarının anbarlarında qalıqlar 458 ədəddir. İllik bazarın həcmini hesablayın

A) 458	B) 4816
C) 3770	D) 115

E) 4016

16.
Blokbaster (blockbuster) nəyə deyilir?

A) Əmtəənin qeyri adi satışına nail olan reklam kampaniyası (yaxşı satılan filmi də belə adlandırırlar

B) Alıcılıq qabiliyyəti ilə əsaslandırılmış ,əmtəə və xidmətə olan ehtiyacdır Bir məsulun müəyyən yolla əldə edən bir müəssisədir

C) Etiyacları və tələbatları ödəməyə və diqqətin cəlb edilməsi, alınması, istifadəsi yaxud istehlak edilməsi üçün təklif olunan hər bir şeydir

D) İstənilən obyektinin əvəzinə ,ayrı obyektin təklif aktı.

E) Strateji marketinq üsuludur. Burada şirkətlərin ,bazarda ən uğurlu biznes aparma üsulları təhlil olunur

17.
Audimetr (peoplemetr) nəyə deyilir?

A) televizora birləşən və kanalların köçürmələrini qeyd edən cihazdır

B) Alıcılıq qabiliyyəti ilə əsaslandırılmış əmtəə , xidmətə olan ehtiyacdır Bir məsulun müəyyən yolla əldə edən bir müəssisədir

C) Etiyacları və tələbatları ödəməyə , diqqətin cəlb edilməsi, alınması, istifadəsi yaxud istehlak edilməsi üçün təklif olunan hər bir şeydir

D) İstənilən obyektinin əvəzinə ,ayrı obyektin təklif aktı.

E) Strateji marketinq üsuludur. Burada şirkətlərin ,bazarda ən uğurlu biznes aparma üsulları təhlil olunur
18.
Pareto qanunu.

19.
Autosorinq (outsourcing) nəyə deyilir ?

A) Biznesin bəzi qeyri vacib fəakiyyətlərini subpodyadçı olan xüsusiyyətləşdirilmiş təşkilattara tapşırmaq üsuludur

B) İnternetin müxtəlif resurslarında ,bannerlərin mübadiləsnin təşkilidir.

C) Əsas seqmenti öz əlində saxlamaq niyyətində olan bazarın ,əsas hissəsini əldə edən şirkətin planı

D) Reklam vasitəsi – panellərdə ,elanların yerləşdirilməsi

E) Ticarət nişanı, ticarət markası – istenilən marketinq obyekti haqqında məlumat kompleksi; hüquqi cahətdən müdafiyə olunmuş produktun simvolikası
20.
MİSAL- 3760 ədəd X malı istehsal edilib. İdxal 120 ədəd – İxrac 48 ədəddir. İlin əvvəlinə ticarət təşkilatlarının anbarlarında qalıqlar 278 ədəddir. İlin sonuna ticarət təşkilatlarının anbarlarında qalıqlar 454 ədəddir. İllik bazarın həcmini hesablayın

A) 454	B) 4808
C) 3760	D) 120

E) 4008

21.
Banner şəbəkəsi (banner network) nəyə deyilir ?

A) Ticarət nişanı, ticarət markası – istenilən marketinq obyekti haqqında məlumat kompleksi; hüquqi cahətdən müdafiyə olunmuş produktun simvolikası

B) əsas seqmenti öz əlində saxlamaq niyyətində olan bazarın ,əsas hissəsini əldə edən şirkətin planı

C) Reklam vasitəsi – panellərdə ,elanların yerləşdirilməsi

D) İnternetin müxtəlif resurslarında bannerlərin mübadiləsnin təşkilidir

E) Biznesin bəzi qeyri vacib fəakiyyətlərini subpodyadçı olan xüsusiyyətləşdirilmiş ,təşkilattara tapşırmaq üsuludur
22.
«Bazarın lideri» strategiyası(market leader strategy) nəyə deyilir ?

A) Biznesin bəzi qeyri vacib fəakiyyətlərini ,subpodyadçı olan xüsusiyyətləşdirilmiş təşkilattara tapşırmaq üsuludur

B) Reklam vasitəsi – panellərdə elanların yerləşdirilməsi

C) Ticarət nişanı, ticarət markası – istenilən marketinq obyekti haqqında məlumat kompleksi; hüquqi cahətdən müdafiyə olunmuş produktun simvolikası

D) Əsas seqmenti öz əlində saxlamaq niyyətində olan bazarın əsas hissəsini əldə edən şirkətin planı

E) İnternetin müxtəlif resurslarında ,bannerlərin mübadiləsnin təşkilidir.

23.
Bilbord (billboard) nəyə deyilir ?
A) Reklam vasitəsi – panellərdə elanların yerləşdirilməsi

B) Ticarət nişanı, ticarət markası – istenilən marketinq obyekti haqqında məlumat kompleksi; hüquqi cahətdən müdafiyə olunmuş produktun simvolikası

C) Biznesin bəzi qeyri vacib fəakiyyətlərini ,subpodyadçı olan xüsusiyyətləşdirilmiş təşkilattara tapşırmaq üsuludur

D) İnternetin müxtəlif resurslarında ,bannerlərin mübadiləsnin təşkilidir

E) Əsas seqmenti öz əlində saxlamaq ,niyyətində olan bazarın əsas hissəsini əldə edən şirkətin planı
24.
Brend (brand) nəyə deyilir ?
A) Biznesin bəzi qeyri vacib fəakiyyətlərini subpodyadçı olan xüsusiyyətləşdirilmiş təşkilattara tapşırmaq üsuludur

B) Ticarət nişanı, ticarət markası – istenilən marketinq obyekti haqqında məlumat kompleksi; hüquqi cahətdən müdafiyə olunmuş produktun simvolikası

C) İnternetin müxtəlif resurslarında bannerlərin mübadiləsnin təşkilidir

D) Əsas seqmenti öz əlində saxlamaq niyyətində olan bazarın əsas hissəsini əldə edən şirkətin planı

E) Reklam vasitəsi – panellərdə elanların yerləşdirilməsi
25.
MİSAL- 3750 ədəd X malı istehsal edilib. İdxal 125 ədəd – İxrac 50 ədəddir. İlin əvvəlinə ticarət təşkilatlarının anbarlarında qalıqlar 275 ədəddir. İlin sonuna ticarət təşkilatlarının anbarlarında qalıqlar 450 ədəddir. İllik bazarın həcmini hesablayın

A) 450	B) 4800
C) 3750	D) 125

E) 4000

26.
Çətir brendi (umbrella brand) nəyə deyilir ?

A) Əsas seqmenti öz əlində saxlamaq niyyətində olan , bazarın əsas hissəsini əldə edən şirkətin planı

B) istehlakçının yaddaşında brendin konkret ,insanla əlagələndirilmə üsulu

C) Reklam vasitəsi – panellərdə , elanların yerləşdirilməsi

D) bir brend vasitəsilə əmtəələrin qrupunu əhatə etmək taktiki yanaşma.

E) brendi alış-satış ,qeyri maddi obyekt kimi təsəvvür yanaşması
27.
Personlaşdirilmiş Brend (brand personality, brand individuality) nəyə deyilir?
A) istehlakçının yaddaşında brendin konkret insanla əlagələndirilmə üsulu.

B) Əsas seqmenti öz əlində saxlamaq niyyətində olan bazarın əsas hissəsini əldə edən şirkətin planı

C) brendi alış-satış qeyri maddi obyekt kimi təsəvvür yanaşması

D) bir brend vasitəsilə əmtəələrin qrupunu əhatə etmək taktiki yanaşma.

E) Reklam vasitəsi – panellərdə elanların yerləşdirilməsi
28.
Brend Kapital şəkilində (Brand equity) nəyə deyilir?
A) Əsas seqmenti öz əlində saxlamaq niyyətində olan bazarın əsas hissəsini əldə edən şirkətin planı

B) istehlakçının yaddaşında brendin konkret insanla əlagələndirilmə üsulu

C) brendi alış-satış qeyri maddi obyekt kimi , təsəvvür yanaşması.

D) bir brend vasitəsilə əmtəələrin qrupunu əhatə etmək taktiki yanaşma.

E) Reklam vasitəsi – panellərdə elanların yerləşdirilməsi
29.
Dempinq (dumping) nəyə deyilir?
A) rəqibləri bazrdan çıxardmaq və öz yerini bərkidmək məqsədilə malları aşağı qiymətlə satmaq strategiyası.

B) biznesin inkişafı və gəlirin təmin etmək məqsədilə , malları çox aşağı qiymətlə satılması

C) əmtəənin , hər atributu istehlakçının məhsul haqqında ümumi mövqeyinı əsasən təyin edilmə yanaşması

D) Nəyinsə ,yaxud kiminsə emosional təsuratı. Kütləvi şuurda formalaşır və stereotip kimi qəbul olunur

E) şirkətin qeyri-maddi aktivlərin qiymətləndirilməsi (məsələn hörməti, texniki kompetentliyi, iş əlaqələri, marketinq üsulları, istehlakçıların loyallığı və s.)
30.
MİSAL- 3740 ədəd X malı istehsal edilib. İdxal 130 ədəd – İxrac 52 ədəddir. İlin əvvəlinə ticarət təşkilatlarının anbarlarında qalıqlar 272 ədəddir. İlin sonuna ticarət təşkilatlarının anbarlarında qalıqlar 446 ədəddir. İllik bazarın həcmini hesablayın

A) 446	B) 3792
C) 3740	D) 130

E) 3992
31.
Diversifikasiya (diversification) nəyə deyilir?
A) biznesin inkişafı və gəlirin təmin etmək məqsədilə malları çox aşağı qiymətlə satılması

B) rəqibləri bazardan çıxardmaq ,öz yerini bərkidmək məqsədilə malları aşağı qiymətlə satmaq strategiyası.

C) əmtəənin hər atributu istehlakçının məhsul haqqında ümumi mövqeyinı ,əsasən təyin edilmə yanaşması

D) Nəyinsə ,yaxud kiminsə emosional təsuratı. Kütləvi şuurda formalaşır və stereotip kimi qəbul olunur

E) şirkətin qeyri-maddi aktivlərin qiymətləndirilməsi (məsələn hörməti, texniki kompetentliyi, iş əlaqələri, marketinq üsulları, istehlakçıların loyallığı və s.)
32.
Dekompozisiya yanaşması (decompositional approach) nəyə deyilir?
A) rəqibləri bazardan çıxardmaq , öz yerini bərkidmək məqsədilə malları aşağı qiymətlə satmaq strategiyası.

B) biznesin inkişafı , gəlirin təmin etmək məqsədilə malları çox aşağı qiymətlə satılması

C) əmtəənin hər atributu istehlakçının məhsul haqqında ümumi mövqeyinı əsasən təyin edilmə yanaşması

D) Nəyinsə ,yaxud kiminsə emosional təsuratı. Kütləvi şuurda formalaşır və stereotip kimi qəbul olunur

E) şirkətin qeyri-maddi aktivlərin qiymətləndirilməsi (məsələn hörməti, texniki kompetentliyi, iş əlaqələri, marketinq üsulları, istehlakçıların loyallığı və s.)
33.
İmij (image) nəyə deyilir?
A) əmtəənin hər atributu istehlakçının məhsul haqqında ümumi mövqeyinı ,əsasən təyin edilmə yanaşması

B) biznesin inkişafı , gəlirin təmin etmək məqsədilə malları çox aşağı qiymətlə satılması

C) rəqibləri bazrdan çıxardmaq , öz yerini bərkidmək məqsədilə malları aşağı qiymətlə satmaq strategiyası.

D) Nəyinsə yaxud kiminsə emosional təsuratı. Kütləvi şuurda formalaşır və stereotip kimi qəbul olunur

E) şirkətin qeyri-maddi aktivlərin qiymətləndirilməsi (məsələn hörməti, texniki kompetentliyi, iş əlaqələri, marketinq üsulları, istehlakçıların loyallığı və s.)
34.
Qudvil (goodwill) nəyə deyilir?
A) Nəyinsə yaxud kiminsə emosional təsuratı. Kütləvi şuurda formalaşır və stereotip kimi qəbul olunur

B) biznesin inkişafı və gəlirin təmin etmək məqsədilə malları çox aşağı qiymətlə satılması

C) rəqibləri bazrdan çıxardmaq və öz yerini bərkidmək məqsədilə malları aşağı qiymətlə satmaq strategiyası.

D) əmtəənin hər atributu istehlakçının məhsul haqqında ümumi mövqeyinı əsasən təyin edilmə yanaşması

E) şirkətin qeyri-maddi aktivlərin qiymətləndirilməsi (məsələn hörməti, texniki kompetentliyi, iş əlaqələri, marketinq üsulları, istehlakçıların loyallığı və s.)
35.
MİSAL- 3730 ədəd X malı istehsal edilib. İdxal 135 ədəd – İxrac 54 ədəddir. İlin əvvəlinə ticarət təşkilatlarının anbarlarında qalıqlar 269 ədəddir. İlin sonuna ticarət təşkilatlarının anbarlarında qalıqlar 442 ədəddir. İllik bazarın həcmini hesablayın

B) müxtəlif sorğu anketləri doldurmaqdan həzz almaq xəstəliyidir.

C) sorğu anketlərə cavab vermək qorxusu ilə müşəidə olunan xəstəlikdir.

D) ticarət avtomatlar vasitəsilə əmtəə və xidmətlərin satış üsulu.

E) müxtəlif müddətlərdə respondentlər qrupundan məlumat yığması.
37.
Kvestomaniya (Questomania) nəyə deyilir?
A) müxtəlif müddətlərdə respondentlər , qrupundan məlumat yığması.

B) sorğu anketlərə cavab vermək qorxusu ilə ,müşəidə olunan xəstəlikdir.

C) ticarət avtomatlar vasitəsilə əmtəə , xidmətlərin satış üsulu.

D) müxtəlif sorğu anketləri doldurmaqdan həzz almaq xəstəliyidir.

E) Reklam əsasında yox, malın və təcrübənin bir distribüterdən o birisinə çatdırmaq əsasında qurulmuş marketinq.
38.
Kvestofobiya (Questophobia) nəyə deyilir?
A) sorğu anketlərə cavab vermək qorxusu ilə müşəidə olunan xəstəlikdir.

B) müxtəlif sorğu anketləri doldurmaqdan , həzz almaq xəstəliyidir.

C) ticarət avtomatlar vasitəsilə əmtəə , xidmətlərin satış üsulu.

D) müxtəlif müddətlərdə respondentlər ,qrupundan məlumat yığması.

E) Reklam əsasında yox, malın və təcrübənin bir distribüterdən o birisinə çatdırmaq əsasında qurulmuş marketinq.
39.
Vendinq (vending) nəyə deyilir?
A) müxtəlif müddətlərdə respondentlər , qrupundan məlumat yığması.

B) müxtəlif sorğu anketləri doldurmaqdan , həzz almaq xəstəliyidir.

C) sorğu anketlərə cavab vermək qorxusu ilə , müşəidə olunan xəstəlikdir.

D) ticarət avtomatlar vasitəsilə əmtəə və xidmətlərin satış üsulu.

E) Reklam əsasında yox, malın və təcrübənin bir distribüterdən o birisinə çatdırmaq əsasında qurulmuş marketinq.
40.
MİSAL- 3720 ədəd X malı istehsal edilib. İdxal 140 ədəd – İxrac 56 ədəddir. İlin əvvəlinə ticarət təşkilatlarının anbarlarında qalıqlar 266 ədəddir. İlin sonuna ticarət təşkilatlarının anbarlarında qalıqlar 438 ədəddir. İllik bazarın həcmini hesablayın

A) 438	B) 3776
C) 3720	D) 140

Menecmentin təŞKİlati quruluşU

İ.e.d. Şahbazov K.A., dos. Məmmədov M.H., dos. Həsənov H.S.

(müqəddimə, fəsil 1, 2, 3, 4, 5, 7, 8, 9, 10, 11, 15, 16, 17, 19, 20, 21, 23);

i.e.d. Şahbazov K.A., dos. Qəndilova S.T. (fəsil 6); i.e.d. Şahbazov

K.A., dos. Məmmədov M.H., dos. Həsənov H.S., Məmmədov R.Ə.

(fəsil 12); i.e.d. Şahbazov K.A., dos. Məmmədov M.H., dos.Həsənov

H.S., i.e.n. b/m. Ələsgərova A.A. (fəsil 13); i.e.d. Şahbazov K.A., dos.

Mustafayeva G.M., Nağıyev P.Y. (fəsil 14);

e.d. Şahbazov K.A., dos. Qurbanov N.H. (fəsil 22); i.e.d.

Şahbazov K.A.,i.e.n., dos.Musayeva S.B., b/m İbrahimli Z.H. (fəsil 18);

i.e.d. Şahbazov K.A., dos. Məmmədov M.H., dos. Həsənov H.S., i.e.n.,

İmanov Ə.R., i.e.n., Novruzov Q.S. (fəsil 24, 25).

Dərslik menecment fənni tədris olunan Ali məktəblərin tələbələri,

magistrləri, aspirantları və müəllimlər; biznes məktəblərinin

dinləyiciləri, sahibkarlar və menecerlər, habelə geniş oxucu kütləsi üçün

nəzərdə tutulmuşdur. Eyni zamanda dərslikdən dövlət və bələdiyyə

idarəçiliyinin bir sıra məsələlərini öyrənənlər də faydalana bilərlər.

@ “Təhsil” EİM, 2005

M Ü N D Ə R İ C A T

TƏŞƏKKÜLÜ VƏ

MENECMENTIN

§1. Menecmentin mahiyyəti . 13

§3. İnsan və təşkilatın qarşılıqlı əlaqəsi. 23

§4. İnsan və təşkilatın qarşılıqlı əlaqəsində rol və

şəxsiyyət aspektləri. . 26

§5. İnsanm təşkilata adaptasiyası . 34

FƏSİL 2. MENECMENTİN MƏRHƏLƏLRİ VƏ ELMİ MƏKTƏBLƏRİ

§1. Menecmetin ilkin tarixi və şərtləri . . 40

§2. Müxtəlif məktəblərin fərqləndirilməsi əsasında

menecmentə yanaşmalar. 50

§3. Proses yanaşma. 81

§4. Sistemli yanaşma . 85

§5. Situasiyalı yanaşma . . . 88

FƏSİL 3. TƏŞKİLAT MENECMENTİN OBYEKTİ KİMİ

§1. Formal və qeyri-formal təşkilatlar . 90

§2. Təşkilatın xarakteristikası. 92

§3. Təşkilatın daxili və xarici mühiti. 103

§4. Təşkilatm uğur qazanmasının tərkib hissələri. 109 §5.

Sosial məhsuliyyət və menecmentin etikası. 116

FƏSİL 4. MENECMENTİN TƏŞKİLATI FORMALARI

§1. Fərdi müəssisələr . 128

§2. İstehsal kooperativləri . 131

§3. Dövlət müəssisəsi . 133

§4. Yoldaşlıq müəSvSİsələrinin təşkili və idarə edilməsi 135

§5. Cəmiyyətlər(məhdud və əlavə məhsuliyyətli cəmiyyətlər,

açıq və qapalı tipli səhmdar

§6. Kiçik müəssisələrin idarə edilməsi . 147

§7. Birjalar . 152

§9. İnvestisiya kompaniyaları və fondları . 165

§10. Müqavilə birlikləri . 168

Menecmentin tosəkkülü vo inkişafı

mühüm vəzifələrindən biridir. Bu vəzifəni həll etmədən təşkilatın

effektli idarə edilməsi qeyri-mümkündür.

İnsanın təşkilatdakı işi özündə onun daima təşkilatı əhatə edən

mühitlə qarşılıqlı təsir prosesini birləşdirir. Çox vaxtı bu proses hər iki

tərəf üçün ağrılı olur. Onu tənzimləmək o qədər də asan olmur. İnsan

yeni təşkilati mühitə daxil olaraq onu əhatə edən mühitlə qarşılıqlı

təsirdə olan çoxlu sayda problemlərlə qarşılaşır. Bir çox kolliziyalar’

təşkilati mühitdə meydana çıxır; o, təşkilatda hər bir yeni insanın

fəaliyyətə başlaması ilə mütləq deformasiya və dəyişikliklərə gətirib

Təşkilati mühit – bu iş vaxtı ərzində insanların toqquşduğu

(qarşılaşdığı) təşkilat hissələridir. Birinci növbədə bu iş yerləri və onun

bilavasitə əhatəsidir. Lakin, əksər insanlar üçün təşkilati mühit anlayışı

onların iş yerlərindən daha genişdir və özündə istehsal profili, sahədəki

vəziyyət, bazardakı vəziyyət, təşkilatın ölçüsü, onun yerləşdiyi ərazi,

sistemi, təşkilatın fəlsəfəsi, ünsiyyəti, əmək münasibətləri, işdəki

həmkarları və bir çox digər bu kimi xarakteristikaları \ . . təşkilatın tərkib

hissələrini birU)şdirir. Təşkilatm hər bir üzvü özünün xüsusi əhatəsinə

İnsanın sosializasiya adlandırılan təşkilatı mühitə daxil olması

imkanları yalnız bu əhatənin xarakteristikasından deyil, həm də eyni

dərəcədə insanların xarakterik xüsusiyyətlərindən asılıdır. Hər bir insan

şəxsiyyətin çoxplanlı strukturuna malikdir və təşkilatla qarşılıqlı

fəaliyyətdə o, konkret hərəkətləri və əməliyyatları yerinə yetirən

mexanizm kimi deyil, cəhd etməyə, arzuya, emosiyaya,

əhval-ruhiyyəyə, müəyyən etiqad malik olan ağıllı və şüurlu canlıdır.

İnsanlarm təşkilatı mühitlə qarşılıqlı münasibətləri zamanı

anlaşılmamazlığa, qarşıdurmaya və münaqişələrə gətirib çıxarılan əksər

səbəblərin əsasında duran iki məqama xüsusi diqqət yetirmək lazımdır:

fərdə təşkilatı mühit və orada onun yeri haqqında verilən

fərdə münasibətdə təşkilatın ümüdləri, onda fərdin rolu və yeri.

Fərd təşkilatda müəyyən yer tutmaq, müəyyən işləri yerinə

yetirmək və müəyyən mükafatlar almağı nəzərdə tutaraq onunla

‘ Kolleziya (lat. collesio) – bir-birinə zidd olan baxışların, cəhdlərin, qüvvələri,

maraqların toqquşması, çarpışması 24

Dostları ilə paylaş:

Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2023
rəhbərliyinə müraciət