Təqdimat nədir? müxtəlif mənaları

8. Голубинюк А. С. Mетоды исследования качества

“Qİda məhsullarinin müASİr təDQİqat üsullari”

tarixli iclasında müzakirə edilmiş və bəyənilmişdir. Protokol № 02.

Azərbaycan Dövlət İqtisad Universitetinin Tədris-Metodiki

Şurasında baxılmış və təsdiq edilmişdir. 04. 02. 2011-ci il, protokol

Azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirliyi Elmi-Metodiki

Şurasının “İqtisadiyyat” bölməsinin 02 may 2011 il tarixli qərarı ilə

təsdiq edilmişdir. Protokol № 09.

İZAHAT VƏRƏQİ

Respublikamızda Ali təhsilin yeni üsulda (kredit sistemi,

baloniya prosesi) formalaşdırılması ilə əlaqədar olaraq,

050642-“Qida məhsulları mühəndisliyi” istiqamətində bütün

ixtisaslar üzrə bakalavr pilləsində təhsil alan tələbələr üçün tədris

planının “Seçmə fənlər” blokunda “Qida məhsullarının müasir

tədqiqat üsulları” fənninin tədris edilməsi nəzərdə tutulmuşdur.

050642-“Qida məhsullraı mühəndisliyi” istiqamətində bütün

ixtisaslar üzrə “bakalavr” pilləsini başa vurmuş bakalavr –

mütəxəssislər, qida xammallarının, eləcə də uyğun texnoloji

əməliyyatlardan keçirilməklə istehsal edilən müxtəlif çeşidli hazır

qida məhsullarının həm orqanoleptiki (sensor), həm fiziki-kimyəvi,

həm reoloji və həm də mikrobioloji keyfiyyət göstəricilərinin təyin

edilməsi üsullarını bilməlidir. Bu baxımdan tədrisin bakalavr

mərhələsində “Qida məhsullarının müasir tədqiqat üsulları”

fənninin keçirilməsi kifayət qədər yüksək elmi və praktiki

Proqramın məzmunu 60 saatlıq (4 kredit) kursun həcminə tam

uyğundur. Kafedrada işçi proqram (sillabus) tərtib edilən zaman o,

qismən dəyişdirilə bilər və həmçinin bu qayda ilə daxil olan

mühazirə və laboratoriya məşğələrinin mövzuları daha da

dərinləşdirilə və ya ixtisar edilə bilər.

Təsdiq edilmiş tədris planına müvafiq olaraq, fənnin tədrisi

üçün proqramda cəmi 60 saat (4 kredit) dərs yükü nəzərdə

tutulmuşdur ki, bunun da 30 saatı (2 kredit) mühazirə və 30 saatı (2

kredit) laboratoriya dərslərinin payına düşür. Fənnin Y-4

semestrində keçirilməsi planlaşdırılmışdır.

Proqramda, tədris olunması nəzərədə tutlan mühazirə və

laboratoriya dərsləri mövzularının daha da dərindən və hərtərəfli

mənimsənilməsi məqsədi ilə, tələbələrə müstəqil iş şəklində

tapşırıqlar verilə bilər ki, bu da mühazirəçi müəllim tərəfindən

yerinə yetirilir. Bununla yanaşı, əlavə olaraq işləniləcək sərbəst iş

mövzuları, tədris prosesi üçün hazırlanması vacib sayılan

sillabuslarda mütləq nəzərdə tutulmalıdır.

Fənnin tədrisinin sonunda bir imtahan nəzərdə tutulmuşdur.

KURS ÜZRƏ MÖVZULARIN PLANI VƏ SAATLARIN

Mövzuların adı

Mühazirə saat-

larının miqdarı

Giriş. Qida məhsullarının müasir tədqiqat

üsullarının əhəmiyyəti . . . . . . . . .

Spektrial analiz üsulları . . . . . . . .

2.1. Absorbsiyalı spektroskopiya . . . . . . .

2.2. İnfraqırmızı spektroskopiya . . . . . . .

2.3. Atom-absorbsiyalı spektroskopiya . . . . .

III. Xromatoqrafik analiz üsulları . . . . . .

3.1. Xromatoqrafiyanın nəzəri əsasları və

3.2. Qaz xromatoqrafiyası . . . . . . . . . .

3.3. Ali yağ turşularının təyini . . . . . . . .

3.4. Qida məhsullarının aromatının analizi . . .

Kağız üzərində paylaşdırıcı xromatoqrafiya .

3.6. Nazik təbəqəli xromatoqrafiya . . . . . .

3.7. Kоlonkalı xromatoqrafiya . . . . . . . .

Lüminessentli analiz üsulları . . . . . .

4.1. Lüminessentli analiz üsullarının əsasları. Qida

məhsullarının kimyəvi tərkibinin təyini . . .

Reoloji analiz üsulları . . . . . . . . .

5.1. Reologiyanın əsas anlayışları. Reoloji

xüsusiyyətlərin təyin üsulları . . . . . . .

5.2. Əsas reoloji xüsusiyyətlərin təyini üçün

istifadə edilən cihazlar . . . . . . . . .

Qida məhsullarının keyfiyyətinə nəzarət

üçün işlədilən cihaz və texniki vasitələr . .

6.1. Dənəvər (səpələnən) qida məhsullarında

hərarətin və rütubətin məsafədən ölçülməsi . .

MÖVZULAR VƏ ONLARIN MƏZMUNU

I. GİRİŞ. QİDA MƏHSULLARININ MÜASİR

TƏDQİQAT ÜSULLARININ ƏHƏMİYYƏTİ – 2 saat

Qida məhsulları istehsal etmək məqsədilə istifadə edilən qida

xammallarının müxtılifliyi haqqında ümumi məlumat. Keyfiyyət

anlayışı, məhsulun keyfiyyətini şərtləndirən amillər.

Fənnin predmeti, məqsəd və vəzifələri, digər fənlərlə qarşılıqlı

əlaqəsi, qısa inkişaf tarixi.

Qida məhsulları istehsalında bu fənnin əhəmiyyəti, hazır

məhsulların keyfiyyətinin yüksəldilməsində rolu.

II. SPEKTRIAL ANALİZ ÜSULLARI – 6 saat

2.1. ABSORBSIYALI SPEKTROSKOPIYA-2 saat

Absorbsiyalı spektroskopiyanın nəzəri əsasları haqqında.

Fotoelktrik spektroskopiyanın sxemi. Spektroskopiyanın əsas

qanunu (Buqer-Lambert qanunu). Molyar udulma əmsalı. əsas

fotometrik vahidlər. Xromofor qrupların udulması.

Spektral analizdə xətalar mənbəyi haqqında.

2.2. İNFRAQIRMIZI SPEKTROSKOPİYA – 2 saat

Infraqırmızı spektoskopiya haqqında ümumi məlumat.

Infraqırmızı şüalanma oblastları.

Infraqırmızı spektrlərin alınması və analiz nümunələrinin

Infraqırmızı spektrlərin şifrələrinin oxunması.

2.3. ATOM – ABSORBSİYALI SPEKTROSKOPİYA – 2 saat

Atom – absorbsiyalı spektroskopiyanın nəzəri əsasları. Ikişüalı

atom-absorbsiyalı spektrofotometrin sxemi. Atom-absorbsiyalı

spektroskopiya üsulunun əsas nailiyyətləri.

Nümunələrin analiz üçün hazırlanması qaydaları.

Nümunələrin külləşdirilməsi. mikroelementlərin üzvi həlledicilərlə

Əsas mineral maddələri təyin edərkən olan həssaslıq.

Alovun seçilməsi işıq mənbəyi. Ayrı-ayrı elementlərin

(kalium, natrium, kalsium, dəmir, mis, manqan, sink) təyin edilmə

xüsusiyyətləri. Alovsuz spektroskopiya.

III. XROMATOQRAFİK ANALİZ ÜSULLARI -14 saat

3.1. XROMATOQRAFİYANIN NƏZƏRİ ƏSASLARI VƏ

XROMATOQRAFİYA NÖVLƏRİ – 2 saat

Xromatoqrafik ayırma prinsipi. Xromatoqrafiya nədir?

Xromatoqrafiyanın əsas növləri və onların təsnifatı. Sıxışdırıcı və

aşkarlayıcı xromatoqrafiya üsulları.

3.2. QAZ XROMATOQRAFİYASI – 2 saat

Qaz xromatoqrafiyası üsulunun əsasları və prinsipləri. Qaz

Detektorların xüsusiyyətləri, növləri.

Xromatoqrafik kolonkaların xüsusiyyətləri.

Qaz xromatoqrafiyasında keyfiyyət analizi.

Qaz xromatoqrafiyasında miqdar analizi. Xromatoqrafik

piklərin sahələrinin müəyyən edilməsi. mütləq və nisbi kalibrləşmə

qrafikləri. Eksperimentin keçirilmə metodikası.

3.3. ALİ YAĞ TURŞULARININ TƏYİNİ – 2saat

Qaz-maye xromatoqrafiyası (QMX) haqqında ümumi

məlumat. Lipidlərin çıxardılması. Metilləşdirmə üsulları.

Qeyri-polyar fazalarda xromatoqrafik ayrılma. Polyar

fazalarda xromatoqrafik ayrılma.

Yağ turşularının keyfiyyət və miqdarca analizi. Qida

məhsullarının yağ-turşu tərkibinin analizi.

3.4. QİDA MƏHSULLARININ AROMATININ ANALİZİ –

Aromatın analizi zamanı qarşıda duran əsas vəzifələr.

Aromatın analizi haqqında ümumi məlumat, analiz üsullarının

Aromatik maddələrin qaz ekstraksiyası. Aromatik maddələrin

üzvi həlledicilərlə ekstraksiyası. Distilyasiya (qovma) metodu.

Distilyatın qovulması və eyni zamanda qatılaşdırılması üçün

qurğu. Vakkum distilyasiya üsulu . Aromatik maddələrin

xromotoqrafik ayrılması. Ayrılmış komponentlərin tutulması üçün

içlədilən qablar haqqında məlumat.

İylərin kimyəvi fraksiyalaşdırılması.

3.5. KAĞIZ ÜZƏRİNDƏ PAYLAŞDIRICI

XROMATOQRAFİYA – 2 saat

Kağız üzərində paylaşdırıcı xromatoqrafiya üsulunun əsasları.

Hisə verilmiş məhsulların fenol tərkibinin təyini. Fenolların

diazosulfo törəmələrinin xüsusiyyətləri.

Kağız üzərində paylaşdırıcı xromatoqrafiya üsulu ilə

şəkərlərin, aminturşularının təyini.

3.6. NAZİK TƏBƏQƏLİ XROMATOQRAFİYA (NTX) – 2

Nazik təbəqəli xromatoqrafiya (NTX) üsulunun əsasları. NTX

NTX üsulu ilə lipidlərin fraksiya tərkibinin təyini.

NTX üsulu ilə fosfolipidlərin fraksiyalaşdırılması

NTX üsulu ilə vitaminlərin təyini.

NTX üsulu ilə pestisidlərin qalıq miqdarının təyini.

NTX üsulu ilə karbohidratların, aminturşuların ayrılması.

3.7. KOLONKALI XROMATOQRAFİYA – 2 saat

Kalonkalı xromatoqrafiya üsulu haqqında ümumi məlumat.

Kalonkalarda paylaşdırıcı xromatoqrafiya və bu üsulun

Adsorbsiyalı xromatoqrafiya üsulu, bu üsulun əsasları və

İon – mübadilə xromatoqrafiyası, bu üsulun əsasları, tətbiqi,

yağ turşularının ayrılması və metilləşdirilməsi.

Hel xromotoqrafiyası, bu üsulun əsasları. Molekulyar

ələklərdə zülalların xromatoqrafiyası.

IV. LÜMİNESSENTLİ ANALİZ ÜSULLARI – 2 saat

4.1. LÜMİNESSENTLİ ANALİZ ÜSULLARININ

ƏSASLARI. QİDA MƏHSULLARININ

KİMYƏVİ TƏRKİBİNİN TƏYİNİ – 2 saat

Lüminessentli analiz üsullarının əsasları. Qida məhsullarının

yaxşı keyfiyyətinin təyini. Qida məhsullarının kimyəvi tərkibinin

təyini. Südün tərkibində zülalların, yağların, vitaminlərin təyini.

Qida məhsullarının zərərsizliyinə nəzarət.

Fluoressentli və hemilyminessentli indikatorlar.

V. REOLOJİ ANALİZ ÜSULLARI – 4saat

5.1. REOLOGİYANIN ƏSAS ANLAYIŞLARI. REOLOJİ

XÜSUSİYYƏTLƏRİN TƏYİN ÜSULLARI -2saat

Reologiyanın əsas anlayışları (ölülük, bərklik, elastiklik,

möhkəmlik, plastiklik və s.).İdeal-elastik, ideal-plastik və ideal-özlü

Reoloji xüsusiyyətlərin strukturunun tipləri və təyin üsulları.

Deformasiya kinetikası əyriləri (P

5.2. ƏSAS REOLOJİ XÜSUSİYYƏTLƏRİN TƏYİNİ ÜÇÜN

ISTİFADƏ EDİLƏN CİHAZLAR – 2 saat

Axın deformasiyasını ölçmək üçün işlədilən cihazlar. Vayler-

Rebinder cihazı. İki modifikasiyada Vayler-Rebinder cihazının

sxemi. Maili səthdə axın deformasiyasını ölçmək üçün Nikolayev

cihazı. Volaroviçin rotasiyalı viskozimetri. Binqam mayesinin axın

əyrisi. Kapillyar viskozimetrlər. Şarlı Heppler viskozimetri. Konik

Düzxətli sıxılma deformasiyasını ölçmək üçün işlədilən

cihazlar. Nikoloyev və Şpihelhlyas cihazı. Dinamometrik tərəzilər.

VI. QİDA MƏHSULLARININ KEYFİYYƏTiNƏ

NƏZARƏT ÜÇÜN İŞLƏDİLƏN CİHAZ VƏ TEXNİKİ

VASİTƏLƏR -2 saat

6.1. DƏNƏVƏR QİDA MƏHSULLARINDA HƏRARƏTİN

VƏ RÜTUBƏTİN MƏSAFƏDƏN ÖLÇÜLMƏSİ – 2 saat

Qida məhsullarının tərkibi və xassələrinin avtomatik təyini

Avtomatik nəzarət üçün texniki vasitələrə olan tələblər.

Dənəvər qida məhsullarında hərarətin və rütubətin məsafədən

ölçülməsi haqqında məlumat.

Rütubətin məsafədən ölçülməsinin həcmi və konduktometrik

üsulları. Nəmlik ölçən cihaz və onun ötürücü sxemi.

LABORATORİYA MƏŞĞƏLƏLƏRİNİN MÖVZULARI

Laboratoriya işlərinin yerinə yetirilməsi və təhlükəsizlik

texnikası tədbirləri ilə tanışlıq . . . . . . . . . . . . .

Laboratoriyada mövcud olan avadanlıq, qurğu və cihazlarla

Şirəli və maye qida məhsullarında həll olan quru maddələrin

refraktometrik üsulla təyini . . . . . . . . . . . . . .

Müxtəlif qida məhsullarının (qənnadı məhsulları, qida

konsentratları, konserv məhsulları, meyvə – giləmeyvə şirələri

və s.) dequstasiya qiymətləndirilməsinin aparılması . . . .

Makro – və mikroelementlərin atom – absorbsiyalı

spektrofotometriya metodu ilə təyini . . . . . . . . . .

Di – və trikarbon turşularının keyfiyyət tərkibinin təyini

Meyvələrdə liqninin miqdarının spektrofotometrik metodla

Alkoloidlərin tərkibinin və miqdarının xromatoqrafiya metodu

Toxumların və vegetativ orqanların efir yağlarının qaz – maye

xromatoqrafiyası metodu ilə təyini . . . . . . . . . . .

Pektin maddələrinin karbazol üsulu ilə təyini . . . . . .

Süd piyinin oksidləşmə dərəcəsinin təyini. Kərə yağında piyin

oksidləşmə dərəcəsinin təyini. Yağların oksidləşmə

dərəcəsinin (Kreys-Luriyə görə) floroqlyusinlə təyini . . .

Bitki mənşəli məhsullarda fenol birləşmələrinin təyini . . .

Nazik sellüloza təbəqəli xromatoqrafiya metodu ilə şəkərlərin

Qaz – maye xromatoqrafiyası metodu ilə monosaxaridlərin

Zülalların sefadekslərdə xromatoqrafiyası . . . . . . . .

Fosfolipidlərin nazik təbəqələrdə ayrılması ilə təyini . . . .

Aminturşularının aminoanalizatorlarda təyini . . . . . . .

Tiaminin və riboflavinin nazik təbəqəli xromatoqrafiya üsulu

tətbiq edilməklə spektrofotometrik təyini . . . . . . . .

Efir yağlarının ayrı-ayrı komponentlərinin miqdarının

infraqırmızı və ultrabənövşeyi spektrlərin udulmasına görə

Tərəvəzlərdə, meyvələrdə, süddə və onun emal məhsullarında

xlorlu üzvi zəhərli kimyəvi birləşmələrin təyini . . . . . .

Efir yağlarının fiziki və kimyəvi göstəricilərinin təyini . . .

Efir yağlarındakı aldehidlərin və ketonların təyini . . . . .

İon mübadiləsi və kağız xromatoqrafiyası metodu ilə üzvi

Kağız xromatoqrafiyası metodu ilə şəkərlərin miqdarca təyini

Poliamid təbəqədə fraksiyalandırmaqla katexinlərin və

Məsləhət görülən ədəbiyyat

1. Analitik kimyanın əsasları. Kitab 1 və kitab 2. /Y.A.

Zolotov, E.N.Doroxova, V.İ.Fadeyeva və b. – M.: 436 s.

2. Fərzəliyev.E.B., Əliyev Ə.Y. Yeyinti məhsullarının ümumi

texnologiyası.- Bakı, İqtisad Universitei, 2005 – 392 s.

3. Fərzliyev E.B. “Yeyinti məhsullarının ümumi

texnologiyası” fənnindən laboratoriya işlərinin yerinə yetirilməsinə

dair metodiki göstərişlər – Bakı,: İqtisad Universiteti, 2002.-60s.

4. Fərzliyev E.B. “Meşə qida məhsulları və dərman

bitkilərinin emal texnologiayası” fənnindən laboratoriya işlərinin

yerinə yetirilməsinə dair metodiki göstərişlər – Bakı,: İqtisad

5. Лабораторный практикум по общей технологии

пищевых производств / А.А. Винoградова, Г.М. Мелькина, Л.А.

Фомичева и др. Под ред. Ф.П.Ковальской.- М.: Агропромиздат,

6. Методы биохимического исследования растений /

А.И.Ермаков, В.В.Арасимович, Н.П. Ярош и др. Под ред. А.И.

Ермаков.- Л.: Агропромиздат, 2002.- 430 с.

7. Плахотин В.Я. Контроль качества пищевых продуктов.

– Киев.: Урoжай. 1988. – 144с.

8. Голубинюк А. С. Mетоды исследования качества

пищевых продуктов. – М. : Дели, 2006.- 222с.

Dostları ilə paylaş:

Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2023
rəhbərliyinə müraciət

Təqdimat nədir? müxtəlif mənaları

bağışlanmaz səhv – aydın məlumat və əyləncə təqdim üsulları mövcud zaman, müasir texnologiya böyük potensialından istifadə etmək deyil. Hətta ən köhnə ali fikirlərini təqdimat təqdim tələbələri təmin edir. təqdimat nədir? Bir neçə dəyərlər. Biz ayırt edə bilərsiniz ən azı iki – texniki və geniş dar kommunikativ.

elm özü məlumat əldə edin .

Nə dar mənada təqdim olunur? Bu məktəbli, tələbə, menecer və ya işçi hesabat lazım olan xüsusi mövzu təmsil (multimedia ilə) slaydlar bir yaxşı müəyyən edilmiş ardıcıllıqla edir. Hazır təqdimatlar sayda web aşkar olunur. Olsun və ya onlardan istifadə etmək olar? Təbii elmlər – bu özünüz üçün daha yaxşıdır, lazım deyil. çox yaxşı bacarıq – bu halda, yalnız gələcək proqram özü ilə işləmək üçün necə öyrənmək də maddi öyrənmək, lakin deyil. Belə biologiya, kimya, fizika təqdimatlar üçün baxmaq və özləri daha yaxşı etmək deyil. Elm – ümumi inkişafı – kəşfiyyat, humanitar əsasında. ümumi inkişaf həmişə vaxt yoxdur, kəşfiyyat daim işləməlidir.

ümumi mənası

Nə geniş mənada təqdim olunur? Bu kompüter və ya onlara olmadan istifadə ictimaiyyətə məlumatların çox anlayışdır. Geniş, təqdimat danışan – bu sizin ictimai təqdimat edilməsi. Necə hazırlamaq üçün?

təlim avadanlıq

Təcrübəsiz məruzəçi improvizasiya arxasında mühazirələr saat minlərlə yalnız professor ödəyə bilər ki, bilməlidir. Gələnlər də hərtərəfli hazırlamaq lazımdır. Bu ideal, güzgü qarşısında yaxşı təcrübə olacaq – bütün annoying vərdişləri qeyd video aradan qaldırılması üçün. Eyni zamanda, və müddəti kifayət qədər dəqiq bilirsiniz. Bu əmma var idi ki, slayd-dən slide keçid öyrənmək üçün xüsusilə vacibdir. Çıxışının natiq mətn iştirak etməyin. yalnız qısa arayış circuit cəlb edir. Bu halda, bu məruzəçi oxu effekti yaratmaq deyil. “Off” dərhal mətn daxil zığıltı dinləmək.

natiq səhər yeməyi

İndi orta əhəmiyyət kəsb görünür şey haqqında. bu qida enerji partlayış çox tez etmək, eyni zamanda podgadat, yorğunluq ilə əvəz çünki, şou əvvəl karbohidrat qida çəkinin , bir karbohidrat qida görə başqalarının çıxışları qeyri, bu çox çətindir. pendir və ya toyuq döş – Buna görə də, protein qidalar aşağı yağ yemək. Siz süd lakin heç bir şəkər ilə bir qəhvə içmək olar. başqa sağlamlıq vəziyyəti, hamar və yaxşı olacaq zülal qida konsentrasiya edir.

Göz göz

effektiv təqdimat nədir? Bu performans olan bir natiq birbaşa ona aiddir ki, hiss. Bu necə nail olmaq olar? Siz göz əlaqə lazımdır. Demək olar ki, hər. Daim tamaşaçı gözü ilə hərəkət. Zehni hər dinləmək ilə əlaqə saxlayın. Və qorxuram baxmaq deyil. Siz yalnız luchitsya xoşbəxtlik qulaq asmaq lazımdır ki, insanların təqdimat kimi olacaq.

Təlim, düzgün qidalanma, auditoriya ilə əlaqə – və təqdimat xatırlayıram. özlərini və öz işlərini təqdim etmək – bu, böyük bacarıq var. O, əlbəttə lazımlı olacaq.

Tədqiqat metodlarının ən çox yayılmış 8 növü

The Tədqiqat metodları Bunlar bir təhsil sahəsinə tətbiq olunan sistematik və nəzəri təhlil yolu ilə nəticələr əldə etmək üçün məlumat toplamaq, sualları formalaşdırmaq və cavablandırmaq üçün alətlərdir.

Tədqiqat sosioloqlar, psixoloqlar, tarixçilər, jurnalistlər, akademiklər, alimlər, yazıçılar və digər tədqiqatçılar üçün çox faydalı olan bir sıra metodları əhatə edir.

Məlumat əldə etmək bir çox hallarda nəticələri qiymətləndirmək üçün fərqli çəkmə metodları və statistik ölçmə tərəziləri vasitəsi ilə sənədli və insan mənbələrindən istifadə edərək geniş axtarışları tələb edir.

Tədqiqat metodları bir problemi tapır və məhdudlaşdırır, daha sonra yoxlanılan və ya dəstəklənən fərziyyələr yaratmaq üçün vacib məlumatları toplamağa imkan verir. Bu şəkildə, iş araşdırması üçün ən uyğun qərarlar qəbul edə bilərsiniz.

İstifadə ediləcək metodologiya bir çox hallarda: müsahibələr, sorğular, demoqrafik analiz, risklər və ya təhdidlər, tarixi və müasir məlumatlar, nəşrlər, kitablar və digər araşdırma yollarını əhatə edə bilər.

Müxtəlif prosedurlardan istifadə edərək istintaq bu günə qədər kəşf edilməmiş və ya sadəcə müəyyənləşdirilməyən və ya etibarlı nəticələr əldə etmək üçün dərindən öyrənilməmiş həqiqəti tapmaq üçün stimullaşdırılır.

Hər bir araşdırmanın məqsədləri məhdudlaşdırılsa da, bu axtarışlara bir sıra hədəflər daxil edilə bilər: yeni biliklər əldə etmək, vəziyyətin, qrupun və ya şəxsin xüsusiyyətlərini bilmək, hadisənin tezliyini təyin etmək və ya digərləri arasında səbəblərə və dəyişkənlərə görə fərziyyəni yoxlamaq. .

Tədqiqat metodlarının növləri

Bir istintaqın motivatorları, hadisənin çıxılması, müşahidəsi və ya təcrübəsi ilə atılan fərziyyələri başa düşərək cavab tapılmasına gətirib çıxaracaq yolu bilmək üçün vacibdir.

İstifadə ediləcək hər bir tədqiqat metodu öyrəniləcək vəziyyətin xüsusiyyətlərindən və tələblərdən asılı olacaqdır ki, bundan sonra işdə qarşıya qoyulmuş məqsədlərə ən uyğun proseduru seçə biləsiniz.

Kəmiyyət metodu

Bu metodun məqsədi ətraflı məlumat və nəzəri prinsiplərdən istifadə edərək bir işin genişləndirilmiş məlumatlarını aşkarlamaq və tapmaqdır.

İnsan davranışını və bunun səbəbini anlamaq lazımdır. Bu metodda tədqiqat obyekti mümkün qədər böyük obyektivliyi təmin etmək üçün hər hansı bir fərdi düşüncədən ayrılmış xarici hesab olunur.

Tədqiqatı, iş nümunəsi ilə əlaqəli ümumi qanunlara işarə edərək normativdir.

Məlumat toplanması ümumiyyətlə digərləri arasında obyektiv testlərdən, ölçü alətlərindən, statistik məlumatlardan, testlərdən ibarətdir. İştirakçı, hərəkətli və etnoqrafik tədqiqatlara bölünür.

Keyfiyyətli metod

Pozitivist və neopozitivist prinsipə əsaslanır və məqsədi təklif olunan bir nəzəriyyəni qurmaq və gücləndirmək üçün kəmiyyət dəyərlərini və hadisələrini öyrənməkdir.

Şərh, müşahidə, müsahibə və hekayələr yolu ilə humanist bir perspektivdən subyektiv və fərd üzərində dayanır.

Bu metodda vəziyyətlərlə əlaqəli riyazi modellərdən və nəzəriyyələrdən istifadə olunur. Təbii elmlərdə, biologiyada, fizikada və başqaları arasında mütəmadi olaraq istifadə olunur.

Sizi maraqlandıran keyfiyyət və kəmiyyət tədqiqatları: xüsusiyyətləri və fərqləri.

İnduktiv metod

Bu metod vasitəsilə real vəziyyətin sistematik müşahidəsindən başlayan ümumiləşdirilmiş mövzuları və nəzəriyyələri kəşf etməyə kömək edən ümumi qənaətləri formalaşdıran faktların fərdi öyrənilməsi yolu ilə müəyyən vəziyyətlər təhlil edilə bilər.

Yəni, ümumi qanunları müəyyənləşdirmək üçün öyrənmə elementlərinin təcrübəsi və müşahidəsi əsasında fərziyyələrin formalaşdırılmasına istinad edilir. Qanunauyğunluqları axtarmaq üçün dəyişənlərdə sıralanan məlumatların toplanmasından ibarətdir.

Deduktiv metod

Son nəticələrə dəstək ola biləcək məntiqi mülahizələr və fərziyyələr vasitəsilə konkretə diqqət yetirmək üçün ümumi bir metoddan bəhs olunur.

Bu proses əvvəllər təklif olunmuş təhlillərə, qanunlara və prinsiplərə əsaslanaraq təsdiqlənmiş və müəyyən hallarda tətbiq olunduğu sübuta yetirilmişdir.

Bu metodda bütün tədqiqat səyləri müşahidə olunan və ya yaşananlara deyil, toplanan nəzəriyyələrə əsaslanır; Çözümlərin həyata keçirilməsinə gedən yolu çıxarıb araşdırma vəziyyətini müəyyənləşdirmək və yekunlaşdırmaq üçün bir şərtdən başlayır.

İnduktiv və deduktiv metod: xüsusiyyətləri və fərqləri ilə maraqlana bilərsiniz.

Analitik metod

Tədqiq ediləcək bütün işi təşkil edən bölmələrin bölünməsindən, səbəb, nəticə və təbiət əlaqələrinin qurulmasından məsuldur.

Aparılan təhlillərə əsasən davranışları anlamaq üçün bənzətmələr və yeni nəzəriyyələr yaradıla bilər.

Hər bir elementi ayrı-ayrılıqda daha dərindən öyrənmək üçün ümumi nəzəriyyəni təşkil edən elementləri parçalayaraq konkretin mücərrəd şəkildə başa düşülməsində inkişaf edir və bu yolla tədqiqat fenomeninin mahiyyətini açmaq üçün mahiyyətini bilirik.

Sintetik metod

Bir obyektin və ya hadisənin dağınıq hissələrinin yenidən qurulmasına baxın, onları dərindən araşdırın və hər detalın xülasəsini yaradın.

Bu metodun prosesi mücərrəddən konkretə qədər vahid təşkil edən hər seqmenti bir araya gətirmək və onu başa düşmək üçün inkişaf etdirilir.

Düşüncə və sintez yolu ilə təhlilin görkəmli elementləri metodik və qısa şəkildə dərindən öyrənilir, öyrənilənlərin hər bir hissəsini və xüsusiyyətlərini tam başa düşmək üçün.

Sizi maraqlandıra bilər Analitik-sintetik metod nədir?

Elmi metod

Nəzəri bilikləri subyektivliyə səbəb olmayan etibarlı alətlərdən istifadə edərək etibarlılıq və elmi yoxlama ilə əldə etmək üçün bir sıra texnika və prosedurlar təklif edir.

Bəzi təcrübələr vasitəsilə eyni hadisəni çoxaltmaq bacarığı, fərqli şəxslərin tetiklediği fərqli kontekstdə eyni mexanizmlərdən istifadə edilərək nümayiş etdirilir.

Bu metod bir iş araşdırmasında təsirli və sübut olunmuş cavablar vermək qabiliyyətinə malikdir.

Tədqiqat problemlərinə həll yolları verən və qanunları elan etməyə sövq edən fenomenlərin obyektiv şəkildə izahına imkan verdiyi üçün ən faydalı prosedurlardan biri hesab olunur.

İnkişafı toplanan bilikləri fəth etmək, sifariş vermək və anlamaq üçün düzəliş və inkişaf axtaran saf və tam prinsiplərlə nizamlı bir şəkildə sərt və aydın şəkildə məntiqlidir.

Müqayisəli metod

Münasibətləri tapmaq üçün fərziyyələrin yoxlanılması üçün istifadə olunan və müqayisəli təhlillər aparmaq üçün çoxsaylı halların sənədləşdirilməsinə əsaslanan oxşarlıqlar və sistematik müqayisələrin axtarışı prosesi.

Əsasən fərqləri və münasibətləri tapmaq və beləliklə bir işi və ya problemi müəyyənləşdirmək və gələcəkdə tədbir ala bilmək üçün iki və ya daha çox elementi yan-yana yerləşdirməkdən ibarətdir.

Müqayisədən istifadə yeni bir fərziyyələrə və ya böyümə və inkişaf nəzəriyyələrinə səbəb ola biləcəyi üçün mövzunu başa düşməkdə faydalıdır.

Müşahidə, təsvir, təsnifat, müqayisənin özü və nəticəsinin önə çıxdığı bir neçə mərhələyə malikdir.

İstinadlar

1. Bisquerra, R. Tədqiqat metodlarının təsnifatı. (1989). Qurtarıldı: dip.una.edu.ve.
2. Derek Qarnizon. Tədqiqat metodları. Mənbə: nersp.nerdc.ufl.edu.
3. C.R Kothari. Tədqiqat metodologiyası. (2004). Qurtarıldı: modares.ac.ir.
4. Araşdırma metodları. Mənbə: teach-ict.com.
5. Martyn Shuttleworth. Müxtəlif tədqiqat metodları. Mənbə: explorable.com.
6. Francisco Bijarro Hernández. Elmi Tədqiqatlar üçün Strateji İnkişaf. Eumed.net saytından bərpa edildi.