Bolşeviklər: mənşəyi, ideologiyası və liderləri

İşin xüsusi xarakterinə görə əlavə məzuniyyətin minimum müddəti iş növləri və işçi kateqoriyaları Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin təsdiq etdiyi siyahı ilə müəyyənləşdirilir.

Məzuniyyətlər haqqında AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASININ QANUNU

Azərbaycan Respublikası vətəndaşlarının konstitusiya hüququ olan istirahət hüququnun qanunvericiliklə təmin edilməsi məqsədi ilə bu Qanun işçilərin normal istirahəti, əmək qabiliyyətinin möhkəmləndirilməsi, sağlamlığının mühafizəsi və bərpası, uşaqlarının tərbiyəsi və fizioloji tələbatının təmin edilməsi, həmçinin vətəndaşların təhsil hüququnun həyata keçirilməsi üçün məzuniyyətlərdən istifadə hüququnu və qaydasını tənzimləyir.

Qanun Beynəlxalq Əmək Təşkilatının Konvensiyalarına uyğun olaraq, bütün növ Məzuniyyətlərin minimum müddətlərini müəyyən etməklə yanaşı, kollektiv müqavilələrin (sazişlərin) və ya əmək müqavilələrinin (bağlaşmalarının) şərtlərinə əsasən işverənlərə həmkarlar ittifaqları və ya əmək, sosial, iqtisadi hüquqlarının müdafiəsi üçün işçilərin birləşdikləri digər nümayəndəli təşkilat (bundan sonra “həmkarlar ittifaqı” adlanacaq) ilə birlikdə işçilərin məzuniyyət hüquqlarını qanunvericilikdə nəzərdə tutulan. müddəalara nisbətən genişləndirmək səlahiyyətlərini təsbit edir.

I f ə s i l ÜMUMİ MÜDDƏALAR
Maddə 1. Vətəndaşların məzuniyyət hüququ

Mülkiyyət formasından, təsərrüfatçılıq və təşkilati-hüquqi tabeliyindən asılı olmayaraq, bütün idarələrdə, müəssisələrdə, təşkilatlarda (bundan sonra “müəssisələr” adlanacaq) işverənlərlə əmək münasibətlərində olan işçilər vəzifəsindən, iş rejimindən, əmək şəraitindən və əmək müqaviləsinin (bağlaşmasının) müddətindən asılı olmayaraq, bu Qanunla müəyyən edilmiş məzuniyyətlərdən istifadə etmək hüququna malikdirlər.

Əmək müqaviləsində (bağlaşmada) başqa hal nəzərdə tutulmayıbsa, Azərbaycan Respublikasının müəssisələrində işverənlərlə əmək münasibətlərində olan əcnəbi vətəndaşlar və vətəndaşlığı olmayan şəxslər də məzuniyyət hüququna malikdirlər.

Qanunvericiliklə müəyyənləşdirilən hallar istisna olmaqla, işçilərin məzuniyyət hüququnu məhdudlaşdırmaq qadağan edilir.

İşçilərin məzuniyyət hüququnu məhdudlaşdırmağa yönəldilən əmək müqavilələrinin (bağlaşmalarının) şərtləri etibarsız sayılır.

Maddə 2. Məzuniyyət hüququndan istifadə edən işçilərin hüquqi təminatları

Məzuniyyətdə olduğu müddət ərzində işçinin iş yeri, vəzifəsi, habelə qanunda nəzərdə tutulan hallarda orta aylıq əmək haqqı saxlanılır. Həmin müddət işçinin əmək stajına (həmçinin ixtisası üzrə) daxil edilir.

Kollektiv müqavilələrdə (sazişlərdə) məzuniyyətdə olan işçilər üçün əlavə maddi, sosial-məişət təminatlarının verilməsi nəzərdə tutula bilər.

Müəssisənin tamamilə ləğv edilməsi halları istisna olmaqla, işverənin təşəbbüsü ilə məzuniyyətdə olan işçinin işdən çıxarılmasına və ya intizam məsuliyyətinə cəlb edilməsinə yol verilmir.

Maddə 3. Məzuniyyətin növləri
İşçilərin Məzuniyyət hüququ aşağıdakı məzuniyyət növləri ilə təmin edilir:
əsas və əlavə məzuniyyətlərdən ibarət olan əmək məzuniyyətləri;
anaların və uşaqların mühafizəsi üçün, habelə təhsil və yaradıcılıqla əlaqədar sosial məzuniyyətlər;
ödənişsiz məzuniyyətlər.
Maddə 4. İşçilərin ayrı-ayrı kateqoriyalarının məzuniyyət hüququnun tənzimlənməsi

Bu Qanun kolxozların, kəndli və fermer təsərrüfatlarının, kooperativlərin, habelə yaradıcılıq ittifaqlarının üzvlərinə, onlar qanunvericiliklə müəyyən edilmiş qaydada sosial sığorta ayırmalarını ödədikdə şamil edilir. Bu təşkilatların üzvlərinin əmək məzuniyyəti hüququnun təmin edilməsi şərtləri onların nizamnamələri ilə tənzimlənə bilər.

Hərbi qulluqçulara məzuniyyətlərin verilməsi onların xidmət etdikləri hərbi qurumların daxili nizamnamələri, həmçinin “Hərbi qulluqçuların statusu haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanunu ilə tənzimlənir. Onlara sosial məzuniyyətlər bu Qanuna və Azərbaycan Respublikasının digər qanunvericilik aktlarına əsasən verilir.

Müvəqqəti və mövsümi işçilərin məzuniyyət hüququ onlar işdən çıxarkən müqavilə müddətində işlədikləri vaxta mütənasib olaraq müvafiq pul əvəzi ödənilməklə həyata keçirilir.

Əvəzçilik üzrə işləyənlər əsas iş yerində verilən məzuniyyətlə bir vaxtda, qulluq etdikləri əlavə iş yerində də ödənişli məzuniyyət almaq hüququna malikdirlər.

II f ə s i l ƏMƏK MƏZUNİYYƏTİ
Maddə 5. Əmək məzuniyyəti anlayışı

Əmək məzuniyyəti işverənlə əmək münasibətlərində olan işçinin əməyinin və istehsalın xarakterinə görə normal istirahəti, əmək qabiliyyətinin bərpası, sağlamlığının mühafizəsi və möhkəmləndirilməsi üçün işdən ayrılmaqla öz mülahizəsi ilə istifadə etdiyi istirahət vaxtıdır.

Əmək məzuniyyəti hər il müvafiq iş ili üçün verilir. İş ili işçinin işə götürüldüyü gündən başlanır və növbəti ilin həmin günü başa çatır.

Əmək məzuniyyəti müvafiq vəzifə, peşə, ixtisas üzrə əmək vəzifələrini yerinə yetirən işçilərə verilən illik əsas məzuniyyətdən və istehsalın, əməyin xarakterinə görə verilən əlavə məzuniyyətdən ibarət olub, istər birlikdə, istərsə də ayrılıqda verilə bilər.

Maddə 6. Əsas məzuniyyət və onun müddətləri

Əsas məzuniyyət işçinin əmək müqaviləsində (bağlaşmasında) göstərilmiş vəzifəsi, peşəsi, ixtisası üzrə minimum müddəti bu Qanunla müəyyən edilmiş məzuniyyətdir.

Mülkiyyət növündən asılı olmayaraq bütün müəssisələrdə işçilərə əsas məzuniyyət 21 təqvim günündən az olmayaraq verilməlidir.

Əmək stajından asılı olaraq əsas məzuniyyətlər bu Qanunun 12-ci maddəsində nəzərdə tutulan miqdarda artırılır.

Aşağıdakı işçilərə əsas Məzuniyyət 30 təqvim günü müddətində verilməlidir : .
kənd təsərrüfatı istehsalında çalışan işçilərə;
müəssisələrin, idarələrin və təşkilatların rəhbər işçilərinə və mütəxəssislərinə;

xüsusi rejimli tədris müəssisələri istisna olmaqla, tədris müəssisəsində pedaqoji iş aparmayan rəhbər işçilərə və inzibati-tədris heyəti işçilərinə;

tədris müəssisələrinin metodistlərinə, təlimatçılarına, kitabxanaçılarına, laborantlarına, emalatxana rəhbərlərinə, dayələrə, dəyişək xidmətçilərinə, bədii rəhbərlərinə;

elmi dərəcəsi olmayan elmi işçilərə;
həkimlərə, orta tibb işçilərinə və əczaçılara.

Bu maddənin dördüncü hissəsinin ikinci abzasında göstərilən işçilərin siyahısını Azərbaycan Respublikasının Nazirlər Kabineti təsdiq edir.

Natamam iş vaxtı (natamam iş günü və ya natamam iş həftəsi) şəraitində işləyən işçilərə əmək məzuniyyəti heç bir məhdudiyyət qoyulmadan yerinə yetirdikləri işə və ya çalışdıqları vəzifəyə uyğun müddətdə verilir.

Dövlət qulluqçularının əsas məzuniyyətinin müddəti dövlət qulluqçularının statusunu tənzimləyən qanunvericilik aktı ilə müəyyən edilir.

Maddə 7. Pedaqoji və elmi fəaliyyətlə məşğul olan işçilərin əmək məzuniyyətləri

Pedaqoji və elmi fəaliyyətlə məşğul olan aşağıdakı işçilərin əmək məzuniyyətləri bu maddədə nəzərdə tutulan müddətdə verilir:

tədris müəssisələrinin rəhbər işçilərinə və illik normanın üçdə bir hissəsindən az olmamaqla pedaqoji iş aparan inzibati-tədris heyəti işçilərinə; xüsusi rejimli tədris müəssisələrinin rəhbər işçilərinə, tərbiyəçilərinə, dərnək və musiqi rəhbərlərinə, təlimatçılarına; bütün ixtisaslardan və adlardan olan müəllimlərə, uşaq birliyi təşkilatının rəhbərlərinə, magistrlərinə, hərbi rəhbərlərinə, əmək təlimi ustalarına və təlimatçılarına; sosial təminat orqanlarının və səhiyyə təşkilatlarının bilavasitə pedaqoji fəaliyyətlə məşğul olan işçilərinə — 56 təqvim günü;

uşaq evlərinin, məktəbəqədər uşaq tərbiyə müəssisələrinin rəhbər işçilərinə; tədris müəssisələrinin tərbiyəçilərinə, dərnək və musiqi rəhbərlərinə; metodika kabinetlərinin və mərkəzlərinin metodistlərinə və təlimatçılarına — 42 təqvim günü;

elmi tədqiqat müəssisələrinin, habelə ali məktəblərin elmi tədqiqat bölmələrinin elmlər doktoru (doktor) elmi dərəcəsi olan əməkdaşlarına, rəhbərlərinə və onların elmi işlər üzrə müavinlərinə, elmi katiblərinə; müvafiq elmi şuranın qərarı əsasında müstəqil elmi tədqiqat işləri aparan elmi işçilərə—56 təqvim günü; sadalanan işçilərin elmlər namizədi (magistr) elmi dərəcəsi olduqda isə 42 təqvim günü.

Maddə 8. Teatr-tamaşa və digər müəssisələrin bəzi kateqoriyalardan olan işçilərinin məzuniyyətlərinin tənzimlənməsi

Teatr-tamaşa müəssisələrinin bədii rəhbər və artist heyətinin, bilavasitə səhnəyə xidmət edən işçilərinin, televiziya, radio və kinematoqrafiya qurumlarının bədii rəhbər və artist heyətinin, habelə Azərbaycan Respublikasının dövlət müəssisələrinin və birgə müəssisələrinin xarici ölkələrdə olan işçilərinin əmək məzuniyyətlərinin müddətlərini Azərbaycan Respublikasının Nazirlər Kabineti müəyyən edir.

Maddə 9. İşçilərin fizioloji keyfiyyətlərinə görə verilən əsas məzuniyyətlər və onların müddətləri

Yaşı 16-dan az olan işçilərə əsas məzuniyyət — 42 təqvim günü, 16 yaşından 18 yaşınadək işçilərə isə 36 təqvim günü müddətində verilir.

Əlilliyin qrupundan, səbəbindən və müddətindən asılı olmayaraq (Çernobıl AES-də baş verilmiş qəzanın nəticələrinin aradan qaldırılmasında iştirak edib əlil olan şəxslərdən başqa) bütün işləyən əlillərə əsas məzuniyyət 42 təqvim günündən az olmayaraq verilir. .

Maddə 10. Azərbaycan xalqı qarşısında xüsusi xidmətləri olan şəxslərin məzuniyyəti

Azərbaycan Respublikasının azadlığı, suverenliyi və ərazi bütövlüyü uğrunda xəsarət alan şəxslərə, o cümlədən Azərbaycanın Milli Qəhrəmanlarına, Sovet İttifaqı Qəhrəmanlarına və “İstiqlal” ordeni ilə təltif olunmuş şəxslərə məzuniyyət 42 təqvim günündən az olmayaraq verilir.

Maddə 11. Əməyin şəraitinə və xarakterinə görə əlavə məzuniyyətlər

Yeraltı işlərdə çalışan, əmək şəraiti zərərli və ağır olan işçilərə onların sağlamlığının qorunması məqsədilə əsas məzuniyyətlərindən savayı əlavə məzuniyyətlər verilir.

Əlavə məzuniyyət hüququ verən, əmək şəraiti zərərli və ağır olan istehsalatların, iş yerlərinin, peşə və vəzifələrin siyahısı, həmin Məzuniyyətlərin minimum müddəti göstərilməklə, Azərbaycan Respublikasının Nazirlər Kabineti tərəfindən təsdiq edilir.

Əmək şəraiti zərərli və ağır olan işçilərə əlavə məzuniyyət müvafiq istehsalatda, iş yerində, peşə və ya vəzifədə iş ili ərzində faktik işlədiyi vaxta mütənasib olaraq verilir. Tam müddətli əlavə məzuniyyət hüququ işçi həmin iş yerlərində üst-üstə azı altı ay işlədikdə əmələ gəlir.

Əmək fəaliyyəti yüksək həssaslıq, həyəcan, zehni və fiziki gərginliklə, səhhətə mənfi təsir göstərən digər amillərlə bağlı olan işçilərə işin xüsusi xarakterinə görə əlavə məzuniyyətlər verilir.

İşin xüsusi xarakterinə görə əlavə məzuniyyətin minimum müddəti iş növləri və işçi kateqoriyaları Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin təsdiq etdiyi siyahı ilə müəyyənləşdirilir.

Bu maddədə göstərilmiş iş yerlərində çalışan işçilərə kollektiv müqavilələrlə (sazişlərlə) qanunvericilikdə müəyyən edilmiş əlavə məzuniyyətin minimum müddətindən artıq əlavə məzuniyyətin verilməsi nəzərdə tutula bilər. Belə əlavə məzuniyyət həmçinin işçi işə götürülərkən bağlanan əmək müqaviləsi (bağlaşması) ilə də müəyyən edilə bilər.

Bolşeviklər: mənşəyi, ideologiyası və liderləri

The BolşeviklərRus dilində “əksəriyyətin üzvü” mənasını verən bir termin, Leninin rəhbərlik etdiyi Rusiya Sosial Demokratik İşçi Partiyasının (POSDR) ən radikal qrupu idi. Bu siyasi qrup, 20-ci əsrin əvvəllərində Rusiyada çar rejiminə son qoymaq istəyən bir neçə marksist kollektivi bir araya gətirdi.

POSDR-in 1903-cü ildə keçirilmiş ikinci qurultayı zamanı partiya daha çox sosial demokrat xəttinin tərəfdarları olan Menşeviklər və Çar rejiminə silahlı mübarizə yolu ilə son qoyulmasını və proletariat diktaturasının yeridilməsini dəstəkləyən bolşeviklər arasında bölündü. İki fraksiya arasındakı fərqlər zaman keçdikcə artdı.

O dövrdə Rusiya Rus-Yapon müharibəsində (1904-1905) məğlubiyyətdən şiddətlənən ciddi bir iqtisadi və sosial böhran keçirirdi. 1905-ci il inqilabi cəhdi uğursuz olsa da, bolşeviklər ölkədə getdikcə daha da güclənirdilər. 1912-ci ildə Menşeviklər sırf bolşeviklərə həvalə olunan partiyadan qovuldu.

1917-ci il Fevral İnqilabı Çarı hakimiyyətdən qovdu və Rusiyaya menşeviklər tərəfindən dəstəklənən liberal xarakterli müvəqqəti hökumət verildi. Elə həmin ilin oktyabrında yeni bir inqilab Sovet İttifaqını yaradan Leninin bolşeviklərini hakimiyyətə gətirdi.

Mənşəyi və tarixi

1898-ci ildə Maksın fikirlərini izləyən müxtəlif qruplar Rusiya Sosial Demokratik İşçi Partiyasını qurdular. Beş il sonra, iki fərqli sektorun ortaya çıxdığı ikinci bolşeviklər və bolşeviklər meydana gəldi.

Menşeviklər Rus çar rejimini necə devirmək və sosializmi implantasiya etmək barədə daha mülayim fikirlərə sahib idilər. Leninin rəhbərlik etdiyi bolşeviklər daha radikal tezislər tuturdular.

Əvvəlcə, bolşeviklər sosializmə doğru irəliləməyin yeganə yolunun inqilab və daha sonra proletariat diktaturasının qurulması olduğunu iddia etdilər.

Bu məqsədi həyata keçirmək üçün Leninə görə fəhlə sinfi və kəndlilərin çarı qovmaq və burjuaziyanın xəyanətlərini dayandırmaq üçün birləşməsi lazım idi. Lüksemburq, Lüksemburq, Lüksemburg, Lüksemburq, Lüksemburg, Lüksemburg, Lüksemburg, Lüksemburg, Lüksemburq, Lüksemburq, Lüksemburq, Lüksemburg, Lüksemburq, Lüksemburq, Lüksemburq, Lüksemburg, Lüksemburg, Lüksemburq, Lüksemburq, Lüksemburq, Lüksemburq, Lüksemburq, Lüksemburq, Lüksemburq, Lüksemburq, Lüksemburq, Lüksemburq, Lüksemburg, Lüksemburq, Lüksemburq, Lüksemburq, Lüksemburq, Lombard, Lüksemburg, Lüksemburq, Lüksemburq, Lüksemburq, Lombard, Lüksemburg

Konkret təklifləri arasında torpaq sahiblərindən torpaqların alınması və kəndlilərə çatdırılması və Rusiyanın hakim olduğu millətlərə öz müqəddəratını təyinetmə hüququnun tanınması idi.

Qurultayda ən çox sürtüşməyə səbəb olan məqamlardan biri də bolşeviklərin partiyaya mənsub ola biləcəyini məhdudlaşdırmaq cəhdi idi.

Səsvermədə bölünmə

Konqresdəki səslər yekdil deyildi. Bəzi məsələlərdə qalib gələnlər bolşeviklər, digərləri menşeviklərə üstünlük verdilər. Nəhayət, çarizmə qarşı və sosializmə yönəlmiş maksimumlardan birinin minimum proqramı təsdiq olundu ki, bu da demək olar ki, Leninin tezislərini özündə cəmləşdirdi.

Lakin təşkilati cəhətdən qalib gələnlər Yuli Martovun rəhbərlik etdiyi Menşeviklər idi.

Mərkəzi Komitəyə və İskra dövrünün Redaksiya Komitəsinə üzv seçkilərinin nəticəsi bolşeviklər üçün əlverişli idi, baxmayaraq ki, qurultaydan az sonra nəşr menşeviklərin əlində idi.

1905-ci il inqilabı

Uğursuz 1905-ci il inqilabından sonra Bolşeviklər 1903-cü ildə elan etdikləri eyni proqramı davam etdirdilər. 1912-ci ildə partiya ikiyə bölünənə qədər Menşeviklərlə fikir ayrılıqları artmaqda davam etmədi.

Həmin il Trotskinin rəhbərlik etdiyi üçüncü bir blok bolşeviklər və menşevikləri fikir ayrılıqlarını kənara qoymağa çalışmışdı. Bu cəhd uğursuz nəticələndi.

Birinci Dünya müharibəsi

Birinci Dünya Müharibəsi 1914-cü ilin iyulunda başladı. Sosial və iqtisadi baxımdan çox sarsıntılı bir dövr keçirən Rusiya, Birləşmiş Krallıq və Fransa ilə müttəfiq olaraq münaqişəyə əvvəldən qatılmışdı.

Bolşeviklər Sosial Demokratiyanın beynəlmiləlçi sektoru ilə birlikdə müharibəyə qarşı idilər, çünki bunun yalnız yeni bazarlar əldə etmək üçün imperialist burjuaziya arasında apardığı bir mübarizə olduğunu düşünürdülər.

Tezisinə görə, müharibə üzvləri maraqlandıqları səbəblərdən bir-birlərini öldürmək üçün əsgər olaraq göndəriləcək proletariatın mənafeyinə zidd idi.

Sözdə “müdafiəçi” lərlə qarşılaşan bolşeviklər, eyni zamanda “vətəni qorumaq” anlayışına qarşı, sinif mübarizəsini gizlətmək üçün sadə bir bəhanə hesab etdikləri bir fikrə qarşı nümayiş etdirdilər.

Bütün bu səbəblərdən, imperialist müharibəni rədd etməyə və onu inqilabi bir daxili müharibəyə çevirməyə çağırdılar.

Bu ideyalarda bolşeviklər Menşevik partiyasının dəstəyinə sahib idilər, baxmayaraq ki bu, təşkilatı birləşdirməyə xidmət etmirdi.

1917 Fevral İnqilabı

1917-ci ilin fevralında inqilabi bir hərəkat Rusiya Çarını devirməyi bacardı və ölkə müvəqqəti hökumətin əlində qaldı. Bunu Menşeviklər, Liberallar və Sosial İnqilabçılar dəstəklədi, bolşeviklər isə buna qarşı mövqe tutdu.

Bu hökumətin başında, ilk dörd ayda Georgi Lvov var idi. Daha sonra bu vəzifəni Alexander Kerensky boynuna götürdü.

Bu müvəqqəti hökumətin gücü, praktik olaraq olduqca məhdud idi, çünki həqiqi qüvvə böyük şəhərlərdəki Sovetlərin hamısı kimi menşevik çoxluğundan hakim olmağa keçən Petrograd Sovetinin əlində idi. bolşeviklər tərəfindən.

Oktyabr inqilabı

Oktyabr ayında yeni bir inqilabi patlama (Rus Ortodoks təqviminə görə, Qərb təqvimində Noyabr) Kerenski hökumətini devirdi və Bolşevikləri hakimiyyətə gətirdi.

Bir neçə həftə sonra Rusiya Təsis Məclisi üçün seçkilər oldu. Səslərin 24% -i bolşevik namizədlərinə verildi, bu 707 yerdən 170-nə bərabər idi.

Bolşevik postulatlarının əksinə səs çoxluğu ilə Məclis yeni hökuməti və Sovetlərin səlahiyyətlərini tanımaqdan imtina etdi. Bunu nəzərə alaraq Lenin orqanizmin ləğvi barədə qərar verdi.

1918-ci ilin martında bolşeviklər bütün gücləri əllərində saxlayaraq Rusiyanın Kommunist Partiyası (Bolşeviklər) adlandırılan təşkilat adlarını dəyişdirdilər. Daha sonra Sovet İttifaqı (Bolşevik) Kommunist Partiyası adlandırılmaq üçün yenidən dəyişdirildi.

Yalnız 1952-ci ilədək bolşevik termini partiyanın rəsmi adından itdi.

Bolşeviklərin ideologiyası

Sovet İttifaqının qurulduğu bolşevik ideologiyasının əsas fikirləri bunlardır:

– Bu ideologiyanın əsası Karl Marksın kommunist təklifləri idi. Bununla birlikdə, orijinal Marksizm İngiltərə və ya Almaniya kimi sənayeləşmiş ölkələr üçün nəzərdə tutulmuşdu, Rusiya isə bu şərtləri yerinə yetirmədi. Reallığa bu uyğunlaşma, Marksın irəli sürdüyü və daha sonra Bolşevik lideri Lenin tərəfindən formalaşdırılan fikirlər arasındakı bəzi fərqləri izah edir.

– Rusiyada mövcud olan avtokratiyanı və ölkədə hələ də mövcud olan feodal sistemini ləğv etməyə çalışdılar. Bu şəkildə yuxarı quru təbəqəsi yox olacaq və torpaqları kəndlilər arasında paylanacaqdı.

– Ölkəni idarə etmək planı, işçi sinfinin hakimiyyəti ələ alması üçün əvvəlki addım olaraq proletariat diktatorluğunu qurmaq idi.

Böyük bolşevik liderləri

Lenin (1870-1924)

Lenin adı ilə tanınan Vladimir İliç Ulyanov, çar rejiminə qarşı çıxdığı üçün Sibirdə sürgündə olduğu üçün təməlində iştirak edə bilmədiyi Rusiya Sosial Demokratik İşçi Partiyasındakı bolşevik sektorunun lideri idi.

1917-ci il Oktyabr inqilabının qələbəsindən sonra Lenin Sovet Sosialist Respublikaları İttifaqının əsas lideri oldu. Marksist düşüncəyə verdiyi töhfələrə Leninizm deyilir.

Leon Trotski (1879 – 1940)

Troçki, menşevik fikirlərinə rəğbət göstərməklə başladı və hətta ideoloji cəhətdən Leninlə qarşı-qarşıya qaldı.

Daha sonra Bolşevik tezislərinə qatıldı və Oktyabr İnqilabının əsas təşkilatçılarından biri oldu. Troçki eyni zamanda Qırmızı Ordunun qurucusu idi və inqilabdan sonra baş verən vətəndaş müharibəsindən sonra Hərbi İşlər üzrə Komissar vəzifəsini icra etdi.

Leninin varisi Stalinlə qarşıdurması onu sürgünə getməyə məcbur etdi. 1940-cı ildə Meksikada bir Stalinist agent tərəfindən öldürüldü.

İstinadlar

1. Tarix Ensiklopediyası. Bolşeviklər. Ensiklopediadehistoria.com saytından əldə edilmişdir
2. İqtisadiyyat. Bolşevik. Ekonomipedia.com saytından əldə edilmişdir
3. Əlavə. Bolşevik Partiyası. Ecured.cu saytından əldə edilmişdir
4. Britannica Ensiklopediyasının Redaktorları. Bolşevik. Britannica.com-dan əldə edildi
5. History.com Redaktorları. Rusiyada bolşeviklər üsyan qaldırdı. History.com-dan əldə edildi
6. Amerika Tarix Birliyi. Bolşevik inqilabı nə idi? Historians.org saytından alındı
7. BBC. Oktyabr İnqilabının müvəffəqiyyətinin səbəbləri, 1917. bbc.co.uk-dan əldə edildi

Elmi Məqalə Necə Yazılır

Əvvəlcədən hazırlanmış bir plan, bu cür məcburi alt hissələrdən ibarət bir elmi məqalə yazmağa kömək edəcəkdir: giriş, istifadə olunan metodların təsviri, işin nəticələrinin təsviri, müzakirə və əsas nəticələr. Tədqiqat aparmağı tələb edən elmi işi təsvir etmək üçün əsas məqsədi məqalə müəllifinin qoyduğu əsas məqsəd və vəzifələri oxucunun diqqətinə çatdırmaq olan düzgün qurulmuş bir girişə ehtiyacınız olacaq. Girişin əsas məqamları aşağıdakılardan ibarət olmalıdır:

1. Elmi fərziyyənin mahiyyəti;
2. Tələb olunan məlumat;
3. Tədqiqatın başlanmasına səbəb olan səbəblər;
4. Bu mövzuda əvvəllər aparılan işlərin kritik qiymətləndirilməsi;
5. Bu mövzunun aktuallığı;
6. Məqalənin aydın bir konturu.

Məqalənin girişində işləyərkən məqsədləri qiymətləndirmə metodikasının xülasəsi aşağıdakı məqamların təhlilinə qədər azaldılır:

1. Tədqiqatın əsas məqsədi mümkün qədər aydındır;
2. Tədqiqatlarda aşkar ziddiyyətlərin olması;
3. Tematik ədəbiyyatdan istifadə dərəcəsi;
4. Mövzunun aktuallığı.

Tədqiqat metodları ardıcıl olmalı, tədqiqatla əlaqəli bütün suallara cavab verməlidir. Bütün metodlar məlumatlara görə müvafiq ixtisas və avadanlıqlara sahib olan hər hansı bir alimə belə bir təcrübə aparmağı təmin etmək üçün əlçatan, spesifik və məntiqi bir şəkildə təsvir edilməlidir. İşin nəticələri girişdə göstərilən fərziyyəni təsdiq etməli və ya təkzib etməlidir. Bu hissəyə qrafiklər, şəkillər və ümumiləşdirilmiş məlumatları sadələşdirməyə kömək edə biləcək hər şey daxil edilə bilər. Nəticələrdə işin nəticələrini ümumiləşdirmək lazımdır. Elmi məqalənin yekun bölməsi müəllifin məqsədlərini, metodlarını, tədqiqat nəticələrini və nəticələrini özündə cəmləşdirən mücərrəd olmalıdır.