Geodeziyanın mənası

A) 5550km; 4440km

2315a qrupu “Mühəndis geodeziyası” fənnindən test sualları Müəllim: Hüseynova Sevil Hüseyn

3. Suxurların yüksək temperatur şəraitində parçalanması nə adlanır?

B) Kimyəvi aşınma

D) Fiziki aşınma

4. Öz aralarında birləşmiş nöqtələrin ardıcıllığından ibarət olan fəza obyektidir:

5. Astronomik amillərə aid olmayan amil:

Yerin kütləsi və ölçüləri
Günəş sistemində Yerin vəziyyəti və hərəkəti
Yerin fırlanma oxunun orbit müstəvisinə meyliliyi
Yerin öz oxu ətrafında fırlanma sürəti
Günəşin işığı

A) Yerüstü nöqtələrin yüksəkliyini təyin etmək üçün çöldə aparılan əməliyyatqır.

B) sahələrin üfiqi şüa vasitəsi ilə ölçməsidir.

C) verilmiş sahənin şaquli xətti vasitəsi ilə təyin edilməsidir.

D) Yerin ölçülərini təyin etmək üçün

E) cavabların hamısı düzgündür

7. Relyef nəyə deyilir?

A) Yerin fiziki kələ-kötürlüklərinin cəminə

B) Dağ və qayalıqlara

C) Hələ-kötürlüklü sahələrə

D) Dağlıq yerlərə

E) Dağ, təpə, dərə olan yerlərə

8. Düzənliklər mənşəyinə görə neçə cür olur ?

9. Bakıdan şimal qütbünə qədər olan məsafə nə qədərdir?

10. Xəritə nəyə deyilir?

A) Yer səthinin müstəvi üzərində müəyyən riyazi qanunlarla kiçildilmiş şərti-simvolik təsvirinə

B) Məhəllin üfüqi proyeksiyasının kağız üzərində kiçildilmiş oxşar (təhrifsiz) təsvirinə

C) Ərazinin üfüqi proyeksiyasının kağız (müstəvi) üzərində kiçildilmiş oxşar (təhrifsiz) təsvirinə

D) Məhəlin şaquli kəsiminin kağız üzərində kiçildilmiş qrafikinə

E) Göstərilənlərin hamısı düzgündür

11. Zəlzələ hadisələri nəyə deyilir?

A) yerin ani vaxt ərzində titrəməsinə

B) yarğanların sürətlə inkişafına

C) kanyon və terrasların tədricən genişlənməsinə

D) vulkan püskürməsinə

E) sürüşmələrin əmələ gəlməsinə

12. Məhəldə nisbi hündürlüyü ölçmək üçün istifadə olunan alət:

Havanın temperaturu (sapand termometrdən) ölçülür; 2.Aneroidin temperaturu ölçülür; 3.Aneroidin əqrəbi üzrə hesabat götürülür (təzyiq ölçülür); 4. Saatla vaxt qeyd edilir. 5. Məlumatları qeyd edir.

B) Göstərilənlərin hamısı;

14. 150 0 -lik azimutla hərəkət edən turist hansı azimutla geri qayıdacaq?

A) Proyeksiyalar təhrifsizdir

B) Kartoqrafik proyeksiyadan istifadə edilir

C) Dörd proyeksiya növü var

D) Təhrifli təsvirdir

E) Rəngli təsvirdir

16. Suxurları yuyulması, yonulması nə adlanır?

17. Miqyas nəyi bildirir?

A) ərazinin plan və xəritədə neçə dəfə kiçildiyini

B) obyektin təsvirini

C) ərazinin okean səviyyəsindən nisbi hündürlüyünü

D) obyektlərin bir-birindən hansı istiqamətdə yerləşməsin

E) mütləq və nisbi hündürlükləri

18. Tele və radioötürücülər, zavod və fabriklərin tüstü boruları, silos və su qüllələri planda hansı şərti işarələrlə təsvir olunur?

19. Şimal-şərq istiqamətini göstərən azimut:

A) Alp, Qafqaz makro relyef formalarıdır

B) Kimyəvi aşınma rütubət tələb edir

C) Kanal, su anbarı antropogen relyefdir

D) Dağ və düzənliklər relyef adlanır

E) Bitkilərin suxurlara təsiri üzvi aşınmadır

21. Mütləq hündürlüyü 200m-ə qədər olan düzənliklərə nə deyilir?

B) Yüksək düzənlik

D) İlkin düzənlik

22. Süxurların aşınıb-parçalanması və alçaq yerlərə aparılması neçə adlanır?

23. . azimut deyilir.

A) Meridianın şimal istiqaməti ilə verilmiş xəttin istiqaməti arasındakı bucağa

B) Yerin səthində verilmiş xəttin istiqaməti arasındakı bucağa

C) Meridianın verilmiş xəttin istiqaməti arasındakı istiqamətə

D) Ekvatora paralel verilmiş xəttin istiqaməti arasındakı bucağa

E) Yerin öz oxu istiqamətində və Meridianın verilmiş xəttin arasındakı bucağa

24. Evklid kimdir?

A) Eramızdan əvvəl III əsrdə həndəsəşünas, geodeziya elmini həndəsə üzərində əsaslandırmışdır.

B) Geodeziya elmini elmə ilk dəfə gətirən

C) Xəritəni ilk dəfə öyrənən.

D) geodeziya elmini xəritə üzərində əsaslandırmışdır.

E) Riyaziyyat və həndəsə geodeziya elminə tətbiq edən

25. Sadə geodeziya alətləri

A) bussol, astrolyabiya, qaniometr, ekker və s.

B) teodolit, taxeometr, menzula, nivelir

C) xətkeş, nivelir, menzula, bussol.

D) nivelir, aerofotoaparat.

26. Yerli şəraitdən asılı olaraq polad lentlə ölçülmüş xətlərin nisbi səhvi aşağıdakı kəmiyyətlərlə xarakterizə olunur:

A) Hamar, bərk və düz yerdə 1\2000;

B) Nisbətən hamar və ya azacıq kələ-kötür olan yerdə 1\1000;

C) Qumlu, şumlanmış, daşlı və kollu yerlərdə 1\100.

D) 1\300; 1\200; 1\100.

E)Qumlu1\3000, şumlanmış1\2000, daşlı və kollu yerlərdə 1\1000.

27. Coğrafi koordinat nədir?

A) Coğrafi enlik və uzunluq

B) Paralel və meridianlar

C) Məntəqənin azimutu

D) Qrinviç meridianı və 0 dərəcə paralel

E) horizontallar və meridian

28. Konturlu şəri işarələrə aiddir:

E) kənd təsərrüfatı

29. Yerin ilk qlobuslarından birini tərtib etmişdir:

30. Coğrafi mövqe nədir?

A) Hər hansı bir obyektin digər ətraf obyektlərə nisbətən yerləşməsi

B) Hər hansı bir obyektin yerini dəyişməsi

C) Yerin fırlanması

D) Hər hansı bir obyektin digər ətraf obyektlərlə paralel yerləşməsi

E) Yerin kosmosdan görünüşü

31. Plan nəyə deyilir?

A) Yer səthinin müstəvi üzərində kiçilmiş, oxşar üfqi proyeksiyasına

B) yer səthində ölçmələrə

C) müstəvi üzərində köçürülmüş proyeksiyalara

D) müstəvi üzərində şaquli və paralel şəkilən xətlərə

E) Cavabların hamısı düzgündür

32. Geodeziya –. haqqında elmdir.

A) yer səthində ölçmələr

B) yeri müstəvi üzərində ölçüsü

C) yer səthində nişanlamalar

D) xəritənin riyazi üsulla planlaşdırılması

E) kosmosun öyrənilməsi

düzənlik, dağətəyi, dağlıq və yüksək dağlıq
dağlıq, dağətəyi, düzənlik və səhraliq
düzənlik, dağətəyi, ovalıq
çəmənlik, dağətəyi, dağlıq və aşağı dağətəyi
yüksək dağlıq, dağətəyi, dağlıq və səhralıq

A) şimaldan saat əqrəbinin hərəkəti istiqamətində 0-dan 360 0 –yə qədər

B) cənubdan saat əqrəbinin hərəkəti istiqamətində 0-dan 360 0 –yə qədər

C) şimaldan saat əqrəbinin hərəkəti istiqamətində 0-dan 180 0 –yə qədər

D) şimaldan saat əqrəbinin hərəkəti istiqamətində 45 0 -dan 360 0 –yə qədər

E) şimal-qərbdən saat əqrəbinin hərəkəti istiqamətində 0-dan 360 0 –yə qədər

35. Rumb nəyə deyilir?

A) Meridianın yaxın (şimal, yaxud cənub) istiqaməti ilə verilən xəttin istiqaməti arasında əmələ gələn bucağa

B) cənub istiqaməti ilə verilən xəttin istiqaməti arasında əmələ gələn bucağa

C) şimal istiqaməti ilə verilən xəttin istiqaməti arasında əmələ gələn bucağa

D) Meridianın uzanan (şimal, yaxud cənub) istiqaməti ilə verilən xəttin istiqaməti arasında əmələ gələn bucağa

E) Yer səthinin şimal, yaxud cənub istiqaməti ilə verilən xəttin istiqaməti arasında əmələ gələn bucağa

36. Miqyaslarına görə xəritələr üç növ olur:

A) irimiqyaslı 1:10000-1:100000; orta miqyaslı 1:200000 – 1:1000000; xırda miqyasmlı 1:1000000 dan xırda miqyaslı xəritələrdir.

B) 1:1000-1:100000; 1:20000 – 1:1000000; 1:100000 miqyaslı xəritələrdir.

C) iri 1:10000; orta 1:200000 – 1:1000000; xırda 1:1000000-dan xırda miqyaslı xəritələrdir.

D) iri 1:20000; orta 1:200000 – 1:1000000; xırda 1:1000000-dan xırda miqyaslı xəritələrdir.

E) iri 1:10000; orta 1:200000 – 1:1000000; xırda 1:12000000-dan xırda miqyaslı xəritələrdir

37. Yerin su səthinin sahəsi.

A) Yamacın dikliyi artdıqca horizontalların sıxlığı artır

B) İki qonşu horizontal arasındakı məsafə kəsmə yüksəklik adlanır

C) Horizontala perpendikulyar çəkilmiş xətlərə berqştrix deyilir

D) Yamacın dikliyi artdıqca horizontal arasındakı məsafə artır

E) Planda relyef horizontallarla göstərilir

39. Ölçmə işləri zamanı üç cür səhvə rast gəlmək olur:

1) kobud; 2) sistematik 3) təsadüfi 4) mexaniki 5) nisbi

40. Mütləq yüksəklik nəyə deyilir?

A) Yerin səviyyə səthindən Yer üzərində verilmiş nöqtəyə qədər olan şaquli məsafənin uzunluğuna

B) Şərti qəbul edilmiş səviyyə səthindən Yer üzərində verilən nöqtəyə qədər olan şaquli

C) İki nöqtədən keçən səviyyə səthləri arasındakı məsafənin uzunluğuna

D) Yerin səviyyə səthindən Yer üzərində verilmiş nöqtəyə qədər olan üfüqi məsafənin

E) Yerin mərkəzindən Yer üzərində verilən nöqtəyə qədər olan şaquli məsafənin uzunluğuna

41. Yerin tam kürə deyil, qütblərdən basıq olduğunu, yəni ellipsoid formasında olması fikrini söyləmişdir.

42. Sahələr hansı nisbi səhvlə hesablanır?

43. Kiçik konturların sahəsini ölçmək üçün istifadə olunur.

44. Ortofotoşəkillərdən nə kimi istifadə etmək olar?

A) Məsafə, bucaqlar və sahələri ölçmək üçün

B) Fəza obyektlərini ölçmək üçün

C) Mənbələrdən alınan məlumatları köçürmək üçün

D) Monitorinqdə effektiv məlumatlar üçün

E) Təbii fəlakətlərin oyrənilməsi üçün

45. Durbinlər neçə cür olur?

A)2 cür: xaricdən fokuslanan, daxildən fokuslanan.

B) xarici və daxili

C) Dəqiq və gözəyayı

D) 3 cür: sadə, mexaniki və avtomat

E) Bütün cavablar düzgündür.

46. Şəkildə hansı koordinat sistemi əks olunmuşdur?

A) Qauss-Krügerin zona koordinat sistemi

B) Fəza koordinat sistemi

C) Düzbucaqlı koordinat sistemi

D) Geodeziya koordinat sistemi

E) Astronomik koordinat sistemi

47. Profil nəyə deyilir?

A) Verilmiş istiqamət üzrə yerin şaquli kəsiyiminin kiçilmiş təsvirinə

B) müstəvi üzərində şaquli və paralel şəkilən xətlərə

C) müstəvi üzərində müəyyən riyazi ölçülərlə kiçildilmiş miqyasına

D) müstəvi üzərində köçürülmüş proyeksiyalara

E) Yer səthinin müstəvi üzərində kiçilmiş, oxşar üfqi proyeksiyasına

48. Yer səthinin neçə faizini quru dəniz və okeanlar təşkil edir

A) 29%-ni quru, 71%-ni isə dəniz və okeanlar

B) 20%-ni quru, 73%-ni isə dəniz və okeanlar

C) 22%-ni quru, 51%-ni isə dəniz və okeanlar

D) 23%-ni quru, 171%-ni isə dəniz və okeanlar

E) 19%-ni quru, 111%-ni isə dəniz və okeanlar

49. Tarazlar quruluşuna görə iki cür olur:

A) silindrik və dairəvi

C) nivelir, aerofotoaparat

E) planşet, kipregel

50. Nivelirin yoxlanılması hansı variantda düzgündür?

A) silindrik tarazın oxu alətin şaqul oxuna perpendikulyar olmalıdır

B) silindrik tarazın oxu alətin şaqul oxuna paralel olmalıdır

C) silindrik tarazın oxu alətin şaqul oxuna nisbətən 45 0 bucaq altında olmalıdır

D) silindrik tarazın oxu alətin şaqul oxuna nisbətən 60 0 bucaq altında yerləşdirilməlidir

E) silindrik tarazın oxu alətin şaqul oxuna nisbətən 75 0 bucaq altında yerləşdirilməlidir

51. Yerin fiziki səthi ibarətdir:

A) okean və dənizlərdən, materik və adalardan

B) dəniz və çaylardan, materik və adalardan

C) okean və dənizlərdən, materik və qitələrdən

D) okean, materik və adalardan

E) okean və dənizlərdən, su anbarlarından

52. Torpağın məhsuldarlığının azalması əsasən hansı hallarda baş verir? Düzgün olmayan cavabı tapın!

A) Bitkilərin suvarma normasına düzgün riayət edildikdə

B) Torpağın eroziyası nəticəsində

C) Torpağın şoranlaşdırılması nəticəsində

D) Torpağın intensiv çirklənməsi nəticəsində

E) Suvarma prosesində olan pozuntular nəticəsində

53. Teodolitlə planalma.

A) Yerin konturlu planını almaq üçün teodolit və başqa alətlərlə çöldə aparılan ölçülərdir.

B) Xəritə işləmək üçün taraz və başqa alətlərlə çöldə aparılan ölçülərdir.

C) Yerin konturlu planını almaq üçün teodolit və tarazla aparılan ölçülərdir.

D) Yerin təsvirini almaq üçün teodolit, alidada və başqa alətlərlə çöldə aparılan qiymətlərdir.

E) Hər hansı layihəni yerinə yetirmək üçündür.

54. Formaca miqyas neçə cür olur:

A) ədədi, izahlı, xətti və eninə.

B) ədədi, gözəyarı,

C) kobud, sistematik və təsadüfi.

D) əl ilə, kağız üzərində

E) cavabların hamısı

55. Eninə nivelirləmə necə aparılır?

A) uzununa nivelirləməyə perpendikulyar xətt üzrə aparılır

B) uzununa nivelirləməyə paralel xətt üzrə aparılır

C) uzununa nivelirləməyə nisbətən 45 0 bucaq altında aparılır

D) uzununa nivelirləməyə nisbətən 75 0 bucaq altında aparılır

E) uzununa nivelirləməyə nisbətən 30 0 bucaq altında

56. Yer kürəsinin bərk örtüyünə nə deyilir?

A) litosfer deyilir

B) atmosfer deyilir

C) hidrosfer deyilir

57. Yeri təcrübi işlərdə orta raidusu nə qədər olan kürə kimi qəbul edirlər?

58. Hidroloji abidələr nədir ?

A) Şəlalələr, bulaqlar, bataqlıqlar

B) Okean hövzələri

E) Buludluluq, rütubətlilik, şeh

59. dəqiq geodeziya alətləri

A) teodolit, taxeometr, menzula, GPS, nivelir, aerofotoaparat

B) bussol, astrolyabiya, qaniometr, ekker və s.

D) Menzula, taxomer, bussol, relutka və s

60. AR-nın torpaq ekoloji ekoloji qiymətləndirmə xəritəsi hansı miqyasda tərtib edilmişdir?

A) 1:600000 miqyasında

B) 1:200000 miqyasında

C) 1:100000 miqyasında

D) 1:60000 miqyasında

E) 1:1200000 miqyasında

61. Hansı miqyas orta miqyaslı xəritəyə aiddir?

62. Gözəyarı planalmanı hansı alətlərlə həyata keçirmək mümkün deyil?

A) menzula, xətkeş,ruletka, pərgar və s.

B) Teodolit, fussot

C) Pozan, planşet, ruletka

D) Ekger, ruletka, çöl pərgarı

E) Ekker, kompas, teodolit

63. Planın miqyası 1:20000 olarsa miqyasın izahlı forması necədir?

64. Aşağıdakılardan hansı informasiya mənbəyidir?

B) coğrafi dəyişikliklər

C) Topoqrafik çəkilişlər

D) Yeni texnologiyaların həyata keçirilməsi

65. Paris şəhəri ilə Ankara şəhərləri arasında həqiqi məsafə 2700 km-dir. Bu məsafə xəritədə isə 3 sm-ə bərabərdir. Həmin xəritənin miqyasını və eyni zamanda miqyasına görə hansı qrupa aid olduğunu müəyyənləşdirin.

A) 1: 9000000 kiçik miqyas

B) 1: 90000000 böyük miqyas

C) 1: 9000 orta miqyas

D) 1: 900000 kiçik miqyas

E) 1: 90000000 kiçik miqyas

66. 50 dərəcə şm.e. 30 0 ş.u. yerləşən məntəqədən ekvatora və şimal qütbünə qədər məsafə nə qədərdir?

A) 5550km; 4440km

B) 33330km; 6660km

C) 4440km; 6660km

D) 5550km; 3330km

67. Doğru cavabı seçin:

A) Məntəqə şərqdə yerləşərsə onun uzunluğu şərq uzunluğu adlanır

B) Coğrafi uzunluq ekvatordan hesablanır

C) Coğrafi uzunluq 0-90 dərəcə arasında yerləşir

D) Coğrafi enlik başlanğıc meridianından hesablanır

E) Coğrafi enlik 0-180 dərəcə arasında yerləşir

68. Xəritənin məqsədindən və miqyasından asılı olaraq, orada təsvir olunan obyektlərin seçilməsinə və ümumiləşdirilməsinə nə deyilir?

69. Qədim xəritələrdə hansı quru sahəsi təsvir olunmamışdır?

A) Şimali Afrika

C) Cənubi Amerika

D) Cənubi Avropa

E) Şimali Amerika

ölçüdən
formadan
rəngdən
sıxlıqdan
onun təbiətindən

A) Durbinin vizir xətti ilə onun üfüqi səth üzərində alınan proyeksiyası arasında qalan bucağa

B) Durbinin vizir xətti ilə şaqul xətti arasındakı bucağa

C) İki istiqamət arasında qalan üfüqi bucağa

D) Şaqul xətti ilə durbinin vizir xəttinin üfüqi proyeksiyası arasında qalan bucağa

E) Zenit məsafəsinin 180 0 tamamlayıcısına

72. X. Kolumb Amerikanı hansı ildə kəşf edib?

73. Ferman Magellanın səyahəti coğrafiya elminə hansı töhfəni verdi?

A) Yerin kürə şəklində olması fikri əyani sübut edildi

B) Antarktida kəşf olundu

C) Amerika kəşf olundu

D) Avstraliya materiki kəşf olundu

E) Yerin geoid şəklində olması fikri əyani sübut edildi.

74. Mənşəyinə görə düzənliklər hansı qrupa ayrılır?

A) ovalıq və yüksək düzənlik

B) akkumulyativ və yayla

C) akkumlyativ və denudasion

D) denidasion və çökəklik

E) reltef və düaənlik

75. Quruda dağlar necə yaranır?

A) İki materik tavalarının toqquşmasından

B) Litosfer tavalarının kənarlaşmasından

C) Zəlzələ nəticəsində

D) Ekzogen amillərlə

E) Suxurların aşınmasından

76. Dağlar hansı əlamətinə görə qruplaşdırılmır?

77. dəniz səviyyəsindən 20 metr qədər olan sahəyə nə deyilir?

78. Hansı doğrudur:

A) Nahamarlıqların cəmi relyef adlanır

B) Şahid dağlar antrogen relyefə aiddir

C) Suxurların yuyulması akkumulyasiya adlanır

D) Suxurların parçalanması denudasiya adlanır

E) Temperaturun dəyişməsi kimyəvi aşınmanı yaradır

79. Üfüqün əsas istiqamətlərinin azimutları:

A) şimal-0° (360°), şərq-90°,cənub-180°,qərb-270°. Aralıq istiqamətlərin azimutla-rı: şimal-şərq -45°, cənub-şərq -135°, cənub-qərb -225°, şimal-qərb – 315°.

B) şimal-360°, şərq- 90°, cənub-90°, qərb – 135°. Aralıq istiqamətlərin azimutları: şimal-şərq-45°, cənub-şərq-270°, cənub-qərb-225°, şimal-qərb – 315°.

C) şimal- 0°, şərq- 45°, cənub – 180°, qərb – 270°. Aralıq istiqamətlərin azimutları: şimal-şərq – 90°, cənub-şərq -135°, cənub-qərb – 225°, şimal-qərb – 315°.

D) şimal-315°, şərq-180°, cənub -90°, qərb – 270°. Aralıq istiqamətlərin azimutları: şimal-şərq – 45°, cənub-şərq -135°, cənub-qərb – 225°, şimal-qərb – 360°.

E) Göstərilənlərin heç biri

80. Xəritələrin rəqəmsalla ifadəsi üsulunun digər üsullardan fərqi nədir?

A) Boyük zaman fərqi tələb etməməsi

B) Spektral diapazonunun müxtəlifliyi

C) Cisimlərin şüalanma intensivliyi

D) Mikrodalğalı diapazondakı səthi

81. Azimut hansı qiymətlərə malikdir?

82. Fiziki coğrafi atlasda soyuq və isti cərəyanlar nə rəngdədir?

A) Qırmızı və göy

B) Mavi və bənövşəyi

D) Narıncı və çəhrayı

E) Yaşıl və sarı

83. Kartoqrafiyanın kralı kimdir?

84. Dünyanın quru hissəsinin nə qədər sahəsi tropik torpaqlar altındadır?

85. az dəqiqliklə planalma yerinə yetirili.

A) sadə geodeziya alətlərindən istifadə etməklə, əsasən, gözəyarı

B) Menzula , taxomer,bussol, relutka və s

C) teodolit, taxeometr, menzula, GPS, nivelir

D) bussol, astrolyabiya, qaniometr, ekker və s.

E) Göstərilənlərin heç biri

86. Yerin quru sahəsi.

87. Qrinviç meridianı hansı şəhərdən keçir

88. Plan üçün doğru deyil:

A) Dərəcə torundan istifadə edilir

B) Plan məhəllin yuxarıdan quşbaxışı görünüşünə deyilir

C) Planalma iki üsulla yerinə yetirilir

D) Miqyasdan istifadə edilir

E) Təhrifsiz təsvirə deyilir

89. Doğru cavabı seçin:

A) Məntəqə şərqdə yerləşərsə onun uzunluğu şərq uzunluğu adlanır

B) Coğrafi enlik başlanğıc meridianından hesablanır

C) Coğrafi uzunluq ekvatordan hesablanır

D) Coğrafi enlik 0-180 dərəcə arasında yerləşir

E) Coğrafi uzunluq 0-90 dərəcə arasında yerləşir

90. Xəritələrin rəqəmsal ifadəsi üsulu nəyə əsaslanır?

A) Skanerlərdən istifadəyə

B) Şüaların səpələnməsinə

C) İşıq diapazonunun gücünə

D) Rentgen şüalarına

91. Ekvator üzərində 40dərəcə ş.u.-dan şərqə doğru 5661km məsafədə yerləşən məntəqənin coğrafi koordinatı:

A) Ekvator-91dərəcə ş.u.

B) Ekvator- 11dərəcə q.u.

C) Ekvator-51dərəcə ş.u

D) 51dərəcə şm.e.- 40dərəcə ş.u.

E) 40dərəcə şm.e.- 91dərəcə ş.u.

92. Nivelir nədir?

A) Nisbi hündürlük ölçülür

B) Üfüqün cəhətləri təyin edilir

C) Küləyin istiqaməti ölçülür

D) Mütləq hündürlük ölçülür

E) Okeanın dərinliyi ölçülür

93. Verilmiş horizontalın kəsmə yüksəkliyi 10»ı-dir. C nöqtəsinin hündürlüyünü müəyyənləşdirin.

300 0
200 0
250 0
350 0
120 0

Şimal
Cənub
Şərq
Qərb
Şimal-çərq

97. Xəritə və ortofotoşəkillərin fərqi nədir?

A) Ortofotoşəkillər sonsuz sayda obyekt haqqında informasiyaya malikdir

B) Ortofotoşəkillər okeanların səthi haqqında məlumat verir

C) Ortofotoşəkillər yalnız fəlakətlərin öyrənilməsini təmin edir

D) Ortofotoşəkillər dağ süxurlarının tipini müəyyən edir

Aero kosmik planalma
Dəqiq planalma
Qütb planalması
Gözəyarı planalma
Marşrut planalma

dayanaqlıq
sıxlıq, özlülük, yanma istiliyi
xüsusi çəki, zərbə özlülüyü
əyilmə, rəng, sıxlıq
zərbə özlülüyü, yanma istiliyi, əyilmə

101. Sahələr hansı nisbi səhvlə hesablanır?

102. 90 0 -lik azimut hansı istiqaməti göstərir?

103. Bunlardan biri relyef forması deyil:

104. Dağ süxurlarının gətirilib çökdürülməsi prosesi adlanır

105. Yarımada nəyə deyilir?

A) hər tərəfdən su ilə əhatə olunmuş quru sahəsi

B) qurunun suya çox daxil olmuş hissələrinə

C) dağların uca zirvələrinə

D) suyun quruya çox daxil olmuş hissələrinə

E) okeanda yerləşən quru sahələrə

106. Dağlar üçün doğru deyil:

A) 1000-2000m hündürlüyündə olan dağlar alçaq dağlar adlanır

B) Zirvə ilə ətək arasındakı sahə yamac adlanır

C) Şiş uclu zirvə pik adlanır

D) Nisbi hündürlüyü 200m-dən artıqdır

E) Yaşına görə 2 yerə ayrılır

107. Dəqiq geodeziya alətləri

A) teodolit, taxeometr, menzula, GPS, nivelir, aerofotoaparat

B) bussol, astrolyabiya, qaniometr, ekker və s

C) xətkeş, nivelir, menzula, bussol.

D) plançet, miqyasölçən, səviyyə ölçən və s.

E) durbin, teodolit, bussol və s.

108. Şəkildə hansı koordinat sistemi əks olunmuşdur?

A) Coğrafi koordinat sistemi

B) Astronomik koordinat sistemi

C) Fəza koordinat sistemi

D) Zona koordinat sistemi

E) Geodeziya koordinat sistemi

109. Miqyası 1:400000 olan xəritə üzərində bataqlığın sahəsi 6sm 2 çəkilmişdirsə onun həqiqi sahəsini tapın.

110. Doğru cavabı seçin:

A) Xəritə təhrifli təsvirdir

B) Qlobus təhrifli təsvirdir

C) 1:20000000 orta miqyaslıdır

D) Miqyasına görə iki cür olur

E) Kiçik ərazilərin təsvirində kiçik miqyasdan istifadə edilir

111. Paralellər üçün doğru deyil:

A) Qütbləri birləşdirir

B) Uzunluğu ekvatordan qütbə kimi azalır

C) Ekvatora paralel çəkilib

D) Uzunluğu müxtəlifdir

E) 40dərəcəlik paralel qövsünün uzunluğu 85,4km-dir

112. Paralel və meridianlar üçün oxşar əlamət:

A) Dərəcə torunun tərkib hissələridir

B) Paralel və meridianlar coğrafi koordinatı əmələ gətirir

C) Uzunluqları müxtəlifdir.

D) Uzunluqları ekvatordan qütbə doğru azalır

E) Uzunluqları eynidir

113. Dərəcə torundan ilk dəfə hansı coğrafiyaçı istifadə eləyib?

114. İzahlı miqyas – ədədi miqyası sözlə ifadə edir. Məs: 1:50 000 miqyası izahlı şəklində belə yazılır:

D) «1 sm-də 500 mm»

115. 1:50000 necə miqyaslı xəritədir?

116. 1:20000 miqyaslı xəritə miqyasına görə. Verilmiş miqyası izahlı miqyasa çevirin

A) kiçik miqyaslı;1sm-200m

B) Böyük miqyaslı;1sm-200km

C) Orta miqyaslı;1sm-20m

D) Orta miqyaslı;1sm-0,2km

E) Böyük miqyaslı;1sm-0,2km

117. Xətti miqyas –

A) ədədi və izahlı miqyasın qrafiki ifadəsidir.

B) Yerin ədədi və izahlı qrafiki təsviridir

C) Yer səthinin plan və xəritədə neçə dəfə kiçildiyini göstərən kəsr ədəddir.

D) Planın ədədi və izahlı qrafiki təsviridir.

E) Göstərilənlərin heç biri

118. Yerin ümumi sahəsi.

E) Göstərilənlərin heç biri

119. Coğrafi koordinat üçün doğru fikir deyil:

A) Uzunluq ekvatordan hesablanır

B) Uzunluq 0-180 dərəcə arasında dəyişir

C) Ekvatordan şimal şimal enliyi adlanır

D) Başlanğıc meridianından qərb qərb uzunluğu adlanır

E) Enlik 0-90 dərəcə arasında dəyişir

120. Planalma üç cür olur:

A) üfüqi, şaquli və üfüqi-şaquli

B) Yerdən və havadan, müstəvi üzərində

C) xətti və eninə, ədədi

D) ədədi və xətti, gözəyarı

E) təhrifli, təhrifsiz,sadə

121. Refraksiyanın təsirini zəiflətmək üçün nə etmək lazımdır?

A) Bucaqölçməni səhər tezdən aparmaq

B) Cihazın dayanıqlığnı təmin etmək

C) Bucaqölçmə səhni aradan qaldırmaq

D) Bucaqölçməni yağışlı havada aparmaq

E) Üçayağın və üçlüyün tərpənməzliyini təmin etmək

122. Bakı hansı paraleldə yerləşir?

123. Hansı cavab doğrudur:

A) Kartoqrafiyanın kralı adını Merkartor almışdı

B) Qlobus təhrifli təsvirdir

C) İlk xəritə Ptolomeyə aiddir

D) Erotosfenin xəritəsində dərəcə toru çəkilmişdir

E) Miqyas kiçildikcə təsvirin dəqiqliyi artır

124. Məhəldə uzunluğu 80 km olan çay xəritədə 10 sm olarsa, xəritənin miqyası nə qədər olar?

125. Miqyasın növləri

A) Ədədi İzahlı (adlı) Xətti

B) Eninə, İzahlı (adlı) Xətti

C) İri, kiçik, xırda

D) dəqiq, gözəyarı

E) Göstərilənlərin heç biri

126. 1:500 000 neçə miqyaslı xəritədir?

127. Dərə nəyə deyilir.

A) Bir tərəfə alçalan uzunsov çökəkliyə

B) Qapalı dərinliyə

C) Mailliyi cüzi olan hamar relyef formasına

D) yüksəkliyi 200 metrdən az olan yerə

E) Göstərilənlərin heç biri

128. Azərbaycanın ortoqrafik xəritəsi hansı xəritə növüdür?

B) tematik, kompleks

129. Ərazi əhatə etməsinə görə xəritələr neçə qrupa bölünür?

130. Aşağıda qeyd olunmuş miqyaslara aid qruplaşmanı seçin

a) 1 sm-100 km b) 1: 253000

1) İzahlı miqyas 2) Ədədi miqyas 3) Xətti miqyas

4) Orta miqyas 5) Kiçik miqyas 6) Böyük miqyas

A) a- 1, 5; b- 2, 4 ; c- 3, 6 ;

B) a- 1, 6 ; b- 2, 5; c- 3, 4 ;

C) a- 1, 5; b- 2, 4 ; c- 3, 5;

D) a- 3,5; b- 1,4; c- 3,6 ;

E) a- 2, 6; b-2 ,4; c-3, 5.

132. Kiçik miqyaslı xəritələrdə torpaq konturlarının birləşdirilməsi prosesi necə adlanır?

133. Geodeziya öyrədir?

B) Yerın qatlarının quruluşunu

C) Bitki örtüyünü

D) Dəniz və okeanların səthini

E) Göstərilənlərin heç biri

134. Xəritələr məzmununa görə hansı qruplara bölünür?

A) ümumicoğrafi, tematik, kompleks

B) tematik, ümumicoğrafi, topoqrafik

C) topoqrafik, ümumicoğrafi, kompleks

D) ümumicoğrafi, fiziki, siyasi, iqtisadi

E) kompleks, topoqrafik

135. Xətti miqyasda xətt neçə santimetrdən bir bərabər hissələrə bölünür ?

136. Miqyası 1:2000000 olan birinci xəritədə A və B məntəqələri arasındakı məsafə 6 sm-ə bərabərdir. Ikinci xəritədə həmin məsafənin 40 sm olduğunu bilərək onun miqyasını tapın

137. Hansında təhrif yoxdur?

138. 1:500 miqyası göstərir ki:

A) məsafələr 500 dəfə kiçildilib.

B) məsafələr dəyişməyib.

C) məsafələr 5 dəfə kiçildilib.

D) məsafələr 5 dəfə böyüdülüb.

E) məsafələr 500 dəfə böyüdülüb.

A) qədim yunan sözü olub (geodaisiya) yer bölmək və ya hissələrə ayırmaq mənasını verir.

B) ərəbcə geodaisiya- saat əqrəbi istiqamətində ölçülən bucaqdır

C) ərəbcə – istiqamətlə verilən hissələr arasında qalan bucaqdır deməkdir

D) coğrafi xəritələr və digər kartoqrafik əsərlər, onların xüsusiyyətləri, yaradılması və istifadə olunması üsulları haqqında elmdir

E) Göstərilənlərin heç biri

140. Məhəllin planında istifadə olunan şərti işarələr əsasən hansı qruplara bölünür?

A) Konturlu, xətti, miqyassız

B) Konturlu, izahlı, xətti

C) Ədədi, izahlı, konturlu

D) Ədədi, izahlı, xətti

E) Xətti, miqyassız, ədədi

141. Dərəcə toruna nələr aiddir?

A) Meridian və paralel

C) Coğrafi qütblər

D) Coğrafi enlik və coğrafi uzunluq

142. Plan nəyə deyilir?

143. Qurunun səthi ibarətdir:

A) dağ, təpə, dərə, çökəklik və s. kimi relyef formalarından

B) dənizlər, çaylar, göllər

C) materik və qitələrdən

D) ekean və qurudan

E) Göstərilənlərin heç biri

144. Geodeziyada tətbiq olunan koordinat sistemləri.

A) Göstərilənlərin hamısı

B) Düzbucaqlı, Qütb, koordinat sistemləri

C) Coğrafi, Beynəlxalq koordinat sistemləri

D) Bipolyar, Coğrafi, Beynəlxalq koordinat sistemləri

E) Bipolyar, Coğrafi, Beynəlxalq koordinat sistemləri

145. Qlobusda paralellər və meridianlar adətən neçə dərəcədən bir çəkilir ?

A) 215-20 dərəcədən bir

B) 0-25 dərəcədən bir

C) 10-15 dərəcədən bir

D) 5-10 dərəcədən bir

E) 25-30 dərəcədən bir

A) coğrafi xəritələr və digər kartoqrafik əsərlər, onların xüsusiyyətləri, yaradılması və istifadə olunması üsulları haqqında elmdir

B) yer bölmək və ya yerin hissələrini öyrənən elmdir

C) Bir tərəfə alçalan uzunsov çökəkliyə

D) Yerüstü nöqtələrin yüksəkliyini təyin etmək üçün çöldə aparılan əməliyyatdır

E) Göstərilənlərin heç biri

147. Xəritə üçün doğru deyil:

A) Azərbaycanın torpaq xəritəsi məzmununa görə ümumcoğrafi xəritədir

B) Məzmununa görə ümumcoğrafi və tematik xəritələrə ayrılır

C) 1:200000-dən 1:1000000-dək olan xəritələr orta miqyaslıdır

D) Miqyasına görə 3cür olur

E) Xəritə təhrifli təsvirdir

148. Miqyasın növləri

A) Ədədi, izahlı, xətti

B) izahlı sahə plan

C) Xətti, zahlı, sahə

D) Ədədi, tematik, xətti

E) Ədədi, izahlı, topoqrafik

149. 1:1000000 miqyaslı xəritə tərtib etmək üçün.

A) Yer səthi 4 0 -dən bir çəkilmiş paralellərlə sıralara və 6 0 -dən bir çəkilmiş meridianlarla sütunları bölünür.

B) Yer səthi 2 0 -dən bir çəkilmiş paralellərlə sıralara və 4 0 -dən bir çəkilmiş meridianlarla sütunları bölünür.

C) Yer səthi 4 0 -dən bir çəkilmiş paralellərlə sıralara və 8 0 -dən bir çəkilmiş meridianlarla sütunları bölünür.

D) Yer səthi 6 0 -dən bir çəkilmiş paralellərlə sıralara və 8 0 -dən bir çəkilmiş meridianlarla sütunları bölünür.

E) Göstərilənlərin heç biri

150. Yüksək dəqiqlikli planalma yerinə yetirilir.

A) dəqiq geodeziya alətlərindən, dəqiq planalma sadə geodeziya alətlərindən istifadə etməklə

B) sadə geodeziya alətlərindən istifadə etməklə,

D) yerüstü və havadan

E) Göstərilənlərin heç biri

151. Düzxətli konturlar yer səthi üzərində çoxbucaqlılar əmələ gətirir ki, buna da geodeziyada . deyilir.

E) Göstərilənlərin heç biri

152. Mütləq yüksəklik – .

A) səviyyə səthindən Yer üzərində verilən nöqtəyə qədər olan şaquli məsafədir.

B) şərti qəbul edilmiş səviyyə səthindən yerdə verilmiş nöqtəyə qədər olan şaquli məsafədir.

C) Yer üzərində möhkəm bərkidilmiş, üfüqi koordinatları və mütləq yüksəkliyi dəqiq təyin olunmuş nöqtələrdir

D) Yer səthindən yüksəkdəki nöqtəyə qədər olan məsafədir.

E) Göstərilənlərin heç biri

153. Relyef təsvirinin üsulları

A) ştrixlər üsulu, rəngləmə üsulu, horizontallar üsulu

B) miqyaslı və miqyassız

C) təhrifli və təhrifsiz

D) eninə, xətti, ədədi

E) Göstərilənlərin heç biri

154. 1:15000000 miqyası olan Afrikanın iqlim xəritəsi miqyasına və məzmununa görə hansı qrupa aiddir

A) Kiçik miqyaslı; Tematik

B) Böyük miqyaslı; Ümumcoğrafi

C) Orta miqyaslı; Tematik

D) Orta miqyaslı; Kompleks

E) Kiçik miqyaslı; Ümumcoğrafi

155. 1:10000 1:500000 1:1000000

A) Böyük miqyas 1sm-5km kiçik miqyas

B) 1sm-100m orta miqyas 1sm-10m

C) 1sm-10m orta miqyas 1sm-10km

D) Böyük miqyas orta miqyas 1sm-10m

E) 1sm-100m 1sm-5m kiçik miqyas

156. Yerin xayalı oxunun Yer səthinə toxunduğu nöqtələr adlanır?

B) Maqnit qütbləri

C) Qütb dairələri

D) Coğrafi qütblər

157. 1:4000000 miqyaslı xəritədə çayın uzunluğu 2sm-dir.Çayın həqiqi uzunluğu nə qədərdir?

168. İlk dünya səyahəti hansı illərdə yerinə yetirilmişdir?

A) 1519-1522-ci illərdə

C) 1490-1500-cü illərdə

D) 1522-1530-vu illərdə

E) Göctərilənlərin heç biri

169. Holland səyyahı A. Tasman Avstraliya sahillərində nə vaxt olmuşdur?

E) Göctərilənlərin heç biri

160. İfadə olunmasına görə miqyas neçə cür olur ?

161. Nəyə görə Aralıq dənizi həmişə istidir?

A) Şimal okeanından gələn soyuq suların çox az bir hissəsi cəbəllütarıq boğazından keçdiyi üçün

B) Vulkanlar olduğu üçün

C) Hasarlarla örtüldüyü üçün

D) Cənubda yerləşdiyi üçün

E) Musson iqliminə malik olduğu üçün

162. Dünyanın təsvir olunmasında hansı miqyasdan istifadə olunur ?

A) Kiçik miqyasdan

B) Ən böyük miqyasdan

C) Orta miqyasdan

D) Böyük miqyasdan

E) Ən kiçik miqyasdan

163. 1 dərəcəlik meridian qövsünün uzunluğu nə qədərdir?

164. 1:50000 miqyasının izahlı forması hansıdır?

A) 1sm-də 500 metr

B) 1sm-də 5 kilometr

C) 1sm-də 50 metr

E) 1sm-də 70 kilometr

165. Qrinviç . Başlanğıc kimi qəbul olunmuşdur. Nöqtələrin yerinə hansı söz yazılmalıdır?

166. Məntəqənin hansı paralel və meridian üzərində yerləşdiyini bilməklə nəyi müəyyən etmək olar?

A) Coğrafi mövqeyini

B) Yerin ölçülərini

C) Yerin formasını

E) Göstərilənlərin hamısı

167. Ekvator üzərində yerləşən A və B məntəqələri arasında 4440 km məsafə vardır. Miqyası 1:20000000 olan xəritə üzərində həmin məntəqələr arasında məsafə nə qədər olar?

A) okeanla birbaşa əlaqəsi olmayan təbii su çuxuru

B) qurunun okeana daxil olan hissəsi

C) dənizin quruya daxil olan hissəsi

D) okeanla birbaşa əlaqəsi olan təbii su çuxuru

E) quruda yaranan çökəkliklərə okeanlardan axan su

169. Xəritədə 1sm məsafənin həqiqi uzunluğu 100 m olarsa, bu xəritənin miqyasını təyin edin.

E) Göstərilənlərin heç biri

170. Dünyada ən böyük atlas hansı şəhərdədir?

171. Meridian sözünün mənası nə deməkdir ?

A) Günorta xətti

172. Alpinist dağın zirvəsinə qalxmaq üçün əvvəlcə 0 0 -ə azimutla 500 m, sonra 90 0 azimutla 100 m, sonra yenə 360 0 -ə azimutla 50 m, daha sonra 200 m. 270 0 azimutla, ən sonda isə yenə 0 0 -ə azimutla 150 m hərəkət edərək təyin olunmuş məntəqəyə çatdı. Alpinistdə olan 1: 50000 xəritə ilə o nə qədər məsafə qət etmişdir və olduğu nöqtə azimutun hansı istiqamətindədir.

A) Yerin xəyali oxu ilə Yer səthinin kəsişdiyi nöqtələrə coğrafi qütblər deyilir

175. Miqyası 1:500000 olan xəritədə çayın uzunluğu 2sm-dir.Çayın həqiqi uzunluğu nə qədərdir?

176. Bakı şəhərinin ekvatora və şimal qütbünə qədər olan məsafəni təyin edin.

A) 4440km və 5550km

C) 5550 və 7770km

D) 8800km və 7770km

177. Dərəcə toru nədir?

A) Meridian və paralellərin kəsişməsindən alınan şəbəkə

C) Yerin xəyalı oxu ilə Yer səthinin kəsişdiyi nöqtə

E) Göstərilənlərin hamısı

178. Ekvator sözünün mənası nə deməkdir ?

179. Miqyas ifadə olunmasına görə 3 cür olur:

A) ədədi, izahlı, xətti.

B) eninə, dəqiq, ədədi

C) xətti,sadə, ədədi

D) xırda, orta, iri

E) Göstərilənlərin heç biri

180. Ərazidən keçən dəmir yolu xəttinin uzunluğu 500 m-dir. Yolun uzunluğu təsvirdə 10 sm-dir. Miqyası tapın.

E) Göstərilənlərin heç biri

181. 3330km-lik meridian qövsü neçə dərəcədir?

182. Ekvatordan qütblərə doğru getdikcə paralellərin uzunluğu

D) Həm artır, həm də azalır

183. Ekvatorun 1 dərəcəlik qövsünün uzunluğu neçə kilometrdir ?

Azimut -bucaq
Cənub şərq-135dərəcə
Şimal-360dərəcə
Kompas-üfüqün cəhəti

185. Orta miqyaslı qlobusda ekvatorun uzunluğu neçə santimetr verilir?

186. Geodeziyada ən çox işlədilən koordinat sistemləri:

A) coğrafi, müstəvi düzbucaqlı, zona və qütb koordinat sistemləridir.

B) Sahələr, analitik və mexaniki

C) maili, şaqulii düzbucaqlı, zona koordinat sistemləridir.

D) coğrafi, müstəvi düzbucaqlı və qütb koordinat sistemləridir.

E) Göstərilən cavabların hamısı düzdür.

187. Yer səthində bir nöqtənin digər nöqtədən yüksəklik fərqinə nə deyilir?

Mütləq hündürlük
Nisbi hündürlük
Kəsmə hündürlük
Azimut
Göstərilənlərin heç biri

90 dərəcə-ş
145 dərəcə-cş
100 dərəcə-cş
270 dərəcə- q
0 dərəcə- şm

E) Göstərilənlərin hamısı

315 0
225 0
215 0
135 0
221 0

192. Planalmada bu alətdən istifadə edilmir:

193. Havadan planalma necə adlanır?

A) Aero kosmik planalma

B) Qütb planalması

C) Marşrut planalma

D) Gözəyarı planalma

E) Dəqiq planalma

şimal
cənub
şərq
qərb
cənub-qərb

İstiqamətin yönünü bildirir
Şimaldan cənuba olan bucaq
Şimala olan istiqamətlə verilən istiqamət arasında qalan saat əqrəbi istiqamətlə ölçülən bucağa deyilir
Azimut bucağı yoxdur
Günorta xətti

290 0
300 0
180 0
360 0
250 0

A) ədədi miqyasın qrafiki ifadəsidir.

B) eninə miqyasın birgə ifadəsidir.

C) ədədi və xətti miqyasın birgə ifadəsidir.

D) planda göstərilən qrafikdir

E) Göstərilənlərin heç biri

199. Düzənlik nəyə deyilir.

A) Mailliyi cüzi olan hamar relyef formasına

B) Qapalı dərinliyə

C) Bir tərəfə alçalan uzunsov sahəyə

D) sahəsi 20 metrdən az olan yerə

E) Göstərilənlərin hamısı

200. Planetimizin ən böyük relyef forması hansıdır?

A) Materik çıxıntıları

E) Göstərilənlərin hamısı

201. Miqyaslı şərti işarələr sırası hansıdır?

A) Meşə, bağ, tarla

B) Meşə, mayak, çay

C) Bağ, çay, bulaq

D) Bulaq, tək ağac, mayak

E) Bulaq, yol, kanal

202. Dəqiqliyinə görə planalma üç yerə bölünür.

A) yüksək dəqiqlikli planalma; dəqiq planalma; az dəqiqlikli planalma.

B) Aerofotoplanalma, gözəyarı, dəqiq

C) yerüstü və havadan, aerofotoplanalma

D) yerüstü, havadan, gözəyarı

E) Göstərilənlərin heç biri

203. Planalmanın növləri.

A) yerüstü, havadan

C) yüksək dəqiqlikli planalma, dəqiq planalma

E) Göstərilənlərin hamısı

204. Azərbaycan ərazisinin 1:10000 miqyaslı xəritəsini tərtib etmək üçün hansı ölçüdə olan kağız vərəqi lazımdır

B) 540 x140 m olan

C) 514 x140 m olan

D) 510 x360 m olan

E) 110 x20 m olan

205. Eninə miqyasın mütləq dəqiqliyi.

A) onun əsasının 1/100-ə bərabərdir

B) onun əsasının 1/200-ə bərabərdir

C) onun əsasının 1/1000-ə bərabərdir

D) onun əsasının 1/300-ə bərabərdir

E) onun əsasının 1/150-ə bərabərdir

205. İlk kompas harada kəşf olunub?

207. Dəqiq planalma sadə geodeziya alətləri

A) bussol, astrolyabiya, qaniometr, ekker və s.

B) əsasən, gözəyarı

C) teodolit, taxeometr, menzula, GPS, nivelir

D) Menzula , taxomer,bussol, relutka və s

E) Göstərilənlərin heç biri

208. Menzula komplekti hansı hissələrdən ibarətdər?

A) ştativ, dayaq, planşet, kipregel, oriyentir-bussolu, iki tamasa və böyük çətirdən

B) limb, alidada, vernyer, taraz, durbindən

C) pərgar, ştativ, limb və s.-dən

D) bussol, astrolyabiya, qaniometr, ekkerdən

E) dayaq, vernyer, astrolyabiya, ştativdən

209. Məntəqənin coğrafi enlik və coğrafi uzunluğu birlikdə adlanır:

B) üfüqün əsas və aralıq cəhətləri

D) coğrafi koordinat

210. Miqyas nəyi bildirir?

A) obyektin təsvirini

B) ərazinin plan və xəritədə neçə dəfə kiçildiyini

C) ərazinin okean səviyyəsindən nisbi hündürlüyünü

D) obyektlərin bir-birindən hansı istiqamətdə yerləşməsini

E) Yerin öıçüsünü

211. 90 0 azimut üfüqün hansı cəhətinə uyğun gəlir?

212. İlin fəsillərinin yaranmasına səbəb:

A) Yerin günəş ətrafında hərəkəti

B) Yerin öz oxu ətrafında hərəkəti

C) Yer və Ay arasında məsafənin dəyişməsi

D) Ayın Yer ətrafında hərəkəti

213. Doğru cavab hansıdır:

A) Planalma iki cür olur

B) Sadə alətlərlə dəqiq planalma həyata keçirilir

C) Yerüstü planalma 4 cür olur

D) Marşrut üsulu dəqiq planalmaya aiddir

E) Qütb üsulu havadan planalmaya aiddir

214. Teodolit aşağıdakı hissələrdən ibarətdir:

A) limb, alidada, vernyer, taraz, durbin

B) Bussol, astrolyabiya, qaniometr, ekker və s. vasitəsi ilə

C) Bussol, alidada, qaniometrvə s.

D) taxometr, ruletka, planşet

E) Göstərilənlərin hamısı

215. Plana əsasən aşağıdakılardan hansını təyin etmək olmaz?

A) Mütləq hündürlüyü, çay şəbəkəsinin sıxlığını

B) Yamacların meyillik istiqamətini, cəhətləri

C) Yaşayış məntəqələrinin yerini, yolların və prospektlərin uzunluğunu

D) Coğrafi enliyi, yağıntıların illik miqdarını

E) Nisbi hündürlüyü, cəhətləri

216. Kompasın əqrəbinin göstərdiyi əsas istiqamətlər hansıdır?

B) Cənub şərq-şimal qərb

C) Şimal şərq-cənub qərb

E) Saat əqrəbi istiqamətində

217. Dəqiq planaalmanın alətləri hansılardır?

A) teodolit, bussol və s

218. Biri düzgündür:

A) 136 dərəcəlik azimutla gedən 316 dərəcə azimutla geri qayıdacaq

B) Günəş qərbdə çıxır şərqdə batır

C) Üfüqün 8 azimutu var

D) Berqştrix səthin hündürlüyünü bildirir

E) Kompasın dərəcəsi 0-180 0 arasında dəyişir

219. Planşet kompas çöl pərgarından nə vaxt istifadə edilir:

A) Dəqiq planalmada

B) Kosmik planalmada

C) Gözəyarı planalmada

E) Təhrifsiz planalmada

220. Ən geniş istifadə olunan qrafik tipləri hansılardır?

1. Sütunlu dioqram 2. Sektor dioqram 3. Səpələnmə dioqram

221. Hər hansı təzahürün dinamikada təsvir olunması üçün istifadə olunan xəritə növüdür?

B) Regional xəritə

C) Sistematik xəritə

D) İzoxət xəritələr

E) Dünya xəritəsi

222. Relyefin həcmi xəritəsi necə göstərilir?

A) Yer səthinin sahəsi aerofotoşəkildə müəyyən bucaq altında göründüyü kimi

B) Relyefin topoqrafiq modelinin bərpası kimi

C) Böyüdücü transferoskop qurğuları kimi

D) Fotoqrammetrik təhlilin çəkilişi kimi

223. Xəttin eni nəyə bərabərdir?

224. Şəkildə nivelirləmənin hansı forması göstərilib?

A) Ortadan nivelirləmənin mürəkkəb forması

B) Ortadan nivelirləmənin sadə forması

C) Triqonometrik nivelirləmənin mürəkkəb forması

D) İrəliyə nivelirləmənin mürəkkəb forması

E) İrəliyə nivelirləmənin sadə forması

225. Həndəsi nivelirləmə –.

A) nöqtələrin yüksəlişini üfqi şüa vasitəsi ilə təyin etməyə deyilir.

B) verilmiş sahənin şaquli xətti vasitəsi ilə təyin etməyə deyilir.

C) sahələrin üfqi şüa vasitəsi ilə təyin ölçməyə deyilir.

D) nöqtələrin yüksəlişini üfqi şüa vasitəsi ilə təyin etməyə deyilir.

E) nişanlanmış nöqtənin üfqi xətt vasitəsi ilə təyin etməyə deyilir.

226. Relyefin qarışıq düşməsi və radial təhrif olunmalar aradan qaldırılmış, dəyişdirilmiş aerofotoşəkillər nə adlandırılır?

B) Kosmik fotoşəkillər

D) Kiçik miqyaslı fotoşəkillər

E) Aqrotexniki fotoşəkillər

227. Miqyasın düzgün olmayan secimı ilə əlaqədar problemləri nələr vasitəsi ilə aradan qaldırmaq olur?

A) Düzəlış əmsalları vastəsi ilə

228 Plan və xəritənin ümumi cəhətlərindən biri:

A) Coğrafi koordinat verilir

C) Məntəqənin yerləşdiyi iqlim qurşağı bilinir

B) Şərti işarəli təsvirlərdir

D) Məntəqənin ekvatora görə mövqeyi bilinir

E) Göstərilən cavabların hamısı

229. Sahələr hansı nisbi səhvlə hesablanır?

230. Səviyyə səthi ilə məhdud cismə nə deyilir.

231. Yerin ilk qlobuslarından birini tərtib etmişdir:

232. Yerin kürə formasında olması fikrini ilk dəfə hansı alim söyləmişdir?

D) Fernan Magellan

233. Konturlu şərti işarələrə aiddir

234. Müxtəlif məzmunlu və miqyaslı xəritələrin toplusu adlanır:

B) teatik xəritə

C) kontur xəritə

235. Yer səthindən keçməklə onun coğrafi qütblərini birləşdirən ən qısa şərti xətlər adlanır:

hidrosfer deyilir
atmosfer deyilir
kosmik fəza deyilir
litosfer deyilir
stratosfer deyilir

A) azimut, rumb və direksion bucaqları adlanan cəhət bucaqları vasitəsi ilə

B) bussol, astrolyabiya, qaniometr, ekker və s. vasitəsi ilə

C) xətkeş, nivelir, menzula, bussol vasitəsi ilə

D) Limb, Alidada, Vernyer, Taraz, Durbin

E) Göstərilənlərin heç biri ilə

238. Planlar üçün ədədi miqyaslar qəbul olunmuşdur

A) 1:100; 1:200; 1:500; 1:1000; 1:2000 və 1:5000 kimi

B) 1:10; 1:20; 1:50; 1:100; 1:200 və 1:500 kimi

C) 1:50; 1:100; 1:200; 1:300; 1:1000 və 1:10000 kimi

D) 1:200; 1:500; 1:1000; 1:2000; 1:5000 və 1:10000 kimi

E) 1:100; 1:200; 1:500; 1:1000; 1:10000 və 1:50000 kimi

239. F.Magellan neçənci illərdə dünya səyahətinə çıxmışdır?

240. Xəritə . deyilir.

A) Yer səthinin müstəvi üzərində müəyyən riyazi qanunlarla kiçildilmiş şərti-simvolik təsvirinə

B) Yerin üzərində müəyyən həndəsi və riyazi qanunlara əsaslanmış görünşə

C) Ölkələrin, okean və dənizlərin kiçildilmiş təsvirimə

D) Verilmiş istiqamət üzrə yerin şaquli kəsiyimnin kiçilmiş təsvirinə

E) Heç bir cavab düz deyil

241. Yer Günəşdən uzaqlığına görə neçənci planetdir ?

242. Yerin mərkəzindən ekvatora qədər olan məsafə qütblərə qədər olan məsafədən nə qədər uzundur ?

243. Miqyas nəyə deyilir?

A) Xətlərin üfiqi proyeksiyasının plan və ya xəritədə kiçilmə dərəcəsini göstərən ədədə

B) Çox kiçik ölçülərə

C) Xətkeşlə ölçülmüş sahəyə

D) müstəvi üzərində müəyyən riyazi qanunlarla kiçildilmiş ölçüyə

E) Xətlərin üfiqi proyeksiyasının plan və ya xəritədə göstərən qiymətə

244. Əl-Biruninin yaratdığı qlobus nədən idi ?

atmosfer adlanır
hidrosfer adlanır
ozonosfer adlanrı
litosfer adlanır
biosfer adlanır

A) torpaqəmələgətirən ana suxurların

B) Daş suxurların

C) Daş suxurların

D) əhəng suxurların

E) düz ssuxurların

247. Ərazidə düz bucaq qurmaq üçün tətbiq olunan cihaz hansıdır?

248. Yer Günəş ətrafında hansı sürətlə fırlanır ?

A) Saniyədə 30 km

B) Saniyədə 20 km

C) Saniyədə 50 km

D) Saniyədə 40 km

E) Saniyədə 10 km

249. Miqyas nəyi bildirir?

A) ərazinin plan və xəritədə neçə dəfə kiçildiyini

B) okean səviyyəsindən olan hündürlüyü

C) nisbi hündürlüyü

D) obyektlərin istiqamətini

E) obyektlərin təsvirini

250. İşğal zonasında olan ərazidə yerləşir?

A) Bəsitçay qoruğu

B) Pirqulu qoruğu

D) Hirkan qoruğu

E) Qobustan qoruğu

251. 1:600000 miqyaslı xəritədə 12sm 2 olan gölün sahəsi həqiqətdə nə qədərdir?

252. Qlobusda paralellərin 1 0 lik qövsünün uzunluğu qiyməti nəyə əsasən müxtəlifdir?

A) Yer kürə formasında olduğu üçün hər bir paralelin uzunluğ qiyməti dəyişir

B) Dərəcə torunun ekvatordan qütbə doğru getdikcə sahəsinin kiçildiyi üçün

C) Paralellər üfüqi istiqamətdə çəkildiyi üçün

D) Bütün meridianların uzunluqları bir- birinə bərabərdir

E) Hər bir paralelin uzunluğu ekvatorun uzunluğuna bərabərdir.

253. Torpağın pozulması nədir?

A) torpağın üst qatının təsərrüfat üçün yararsız hala düşməsidir

B) torpağın quruluşunun dəyişməsidir

C) məhsuldarlığın artırılmasıdır

D)insan fəaliyyətinin məhdudlaşdırılmasıdır

E) torpaqda pozulma halları olmur

254. Aşağıdakı əlamətlərdən hansı doğrudur?

A) 90 dərəcəlik paralel 0 km-dir

B) Meridianların uzunluğu müxtəlifdir

C) Bir dərəcəlik paralel qövsünün uzunluğu 111,1km-dir

D) Paralel sözünün mənası günorta xətti deməkdir

E) Paralellərin uzunluğu eynidir

255. 1:400000 miqyaslı xəritədə eni 3sm uzunluğu,5sm olan ərazi həqiqətdə nə qədərdir?

dünya okeanı, qitə suları, yeraltı sular
bulaqlar, göllər, nohurlar
dənizlər, göllər, çaylar
çaylar gölməçələr, dənizlər
bataqlıqlar, gölməçələr, okeanlar

A) nivelir ilə şaxıs arasındakı məsafəni

B) şaxısdan götürülən hesabatı

C) yerin radiusunu

E) yerin basıqlığını

258. İlk dəfə Yerin ölçülərini hesablamağa kim cəhd etmişdir?

B) Ameriqo de Vespuççin

C) Xristofor Kolunb

D) Klavdi Ptolemey

259. 1:500000 miqyaslı xəritədə eni 4sm, uzunluğu 5sm olan ərazi həqiqətdə nə qədərdir?

270. Yerin qütb radiusunun uzunluğu nə qədərdir?

271. Geodeziya nəyi öyrənir?

A) Yer planetini bütövlükdə və onun ayrı-ayrı hissələrini həndəsi nöqteyi-nəzərdən öyrənən elmdir.

B) müsrəvi üzərində xəritələrin işarələnməsinə

C) Yer səthinin riyazi ölçülərlərini həndəsi nöqteyi-nəzərdən öyrənən elmdir.

D) Yerin olcülərini

E) Kosmosu və Yeri

palçıq vulkanları və zəlzələlər;
radioaktiv elementlərin parçalanması;
aşınmalar;
sürüşmələr;
tektonik proseslər və eroziya.

A) Nöqtələrin nişanlanması, Xətlərin paylanması, Yer üzərində xətlərin polad lentlə ölçülməsi.

B) şərti qəbul edilmiş səviyyə səthindən şaquli məsafələrin ölçülməsi.

C) limb, alidada, vernyer ilə ölçülməsi.

D) taraz, durbinlə təyin edilib ölçülməsi.

E) sahədə gözə çarpan bütün nöqtələri, qütb koordinatlarını təyin edib, onları kağız üzərinə köçürülməsi.

274. Parter dedikdə.

A) bağ və ya parkın süni çəmənliklə örtülmüş açıq sahəsi, çiçəkliklər, heykəllər və parkın digər memarlıq detalları başa düşülür.

B) adətən qoruq və bağ sahələri başa düşülür.

C) dağ və təpə sahələrnin ölçülməsi başa düşülür.

D) çəmənliklə örtülmüş açıq sahələr, qoruq və yasaqlıqlarin sahələri başa düşülür.

E) Yerin formasının ölçülməsi başa düşülür.

275. Profil hansı kağızda qurulur?

D) vatman və ya kalka

E) Kalka və ya millimetrli

276. Teodolit nə üçün tətbiq edilir?

A) Horizontal və şaquli busaqların ölçülməsi üçün

B) Məsafənin ölçülməsi üçün

C) Həddi ölçmək üçün

D) səviyyə ölçmək üçün

E) temperaturu ölçmək üçün

277. Fikirlərdən hansı doğrudur:

A) 0 dərəcə meridian Qrinviç meridianı adlanır

B) Məntəqə cənub şərqdə yerləşərsə onun uzunluğu cənub uzunluğu olacaq

C) Şərqdə yerləşən məntəqənin enliyi şərq enliyi adlanır

D) Coğrafi uzunluğun qiyməti xəritənin kənarında yerləşir

E) Coğrafi enliyin qiyməti ekvatorun üzərində yazılır

278. Sahələr hansı üsullarla ölçülür?

A) qrafiki, pallet, analitik və mexaniki üsullarla

B) analitik və mexaniki üsullarla

C) qrafiki, pallet üsullarla

D) analitik, mexaniki və fixiki üsullarla

E) göstərilənlərin hamısı ilə

279. Adi şəraitdə Yer səthinin ölçü lenti ilə ölçülməsi hansı nisbi səhvi ilə xarakterizə olunur?

280. Geodeziya elmi hansı elmlərlə sıx əlaqədardır?

A) astronomiya, riyaziyyat, fizika, kimya, kartoqrafiya, coğrafiya və s. elmlər ilə

B) kimya, biologiya, tərsimi həndəsə, coğrafiya, ekologiya və s.

C) tarix, biologiya, həndəsə, sosiologiya və s.

D) iqtisadiyyat, tarix, torpaqşünaslıq və s.

E) riyaziyyat, iqtisadiyyat, kimya, tarix

281. Profil nəyə deyilir?

A) Məhəlin şaquli kəsiminin kağız üzərində kiçildilmiş qrafikinə

B) Yer səthinin müstəvi üzərində müəyyən riyazi qanunlarla kiçildilmiş şərti-simvolik təsvirinə

C) Məhəllin üfüqi proyeksiyasının kağız üzərində kiçildilmiş oxşar (təhrifsiz) təsvirinə

D) Ərazinin üfüqi proyeksiyasının kağız (müstəvi) üzərində kiçildilmiş oxşar (təhrifsiz) təsvirinə

E) Göstərilənlərin heç biri

282. Qapalı dərinliyə (çökəkliyə) deyilir.

E) Göstərilənlərin heç biri

283. Qədim yazılı mədəniyyət abidələri hansı qoruq ərazisindədir?

284. Dağın düzənliyə qovuşduğu yer nə adlanır?

285. İlk coğrafiya xəritəsinin müəllifi kimdir?

286. Teodolot necə istifadə olunur?

A) Horizontal və şaquli bucaqların olçülməsi üçün

B) Məsafəni ölçmək üçün

C) Yüksəkliyi ölçmək üçün

D) Müqyasın göstərilməsi üçün

E) Göstərilən cavabların heç biri

287. Yer səthi relyefinin təsvir edilməsində istifadə olunan rənglər neçə rəngli şkaladan istifadə edilərək verilir?

A) Üçrəngli şkala

B) Altırəngli şkala

C) Dördrəngli şkala

D) Beşrəngli şkala

E) 2 və 3rəngli şkala

288. Təbii komplеkslərin ən yüksək mühafizə formalarından biri hansıdır?

B) еkoloji parklar

D) təbiət abidələri

289. Konturlu və ya sahəvi şərti işarələrlə nələr təsvir olunur?

A) Materiklər, ölkələr, taxıl zəmisi

B) Taxıl zəmisi, kanallar, meşələr

C) Meşələr, adalar, çaylar

D) Körpülər, teleqüllələr, meşələr

E) Şəhər və kənd

290. 1:200000 miqyaslı xəritədə eni 2sm uzunluğu,3sm olan ərazi həqiqətdə nə qədərdir?

291. Aşağıda verilmiş hansı miqyas Qlobusun kiçik miqyasına uyğun gəlir.

292. Ekvatorla qütb radiusu arasındakı fərq nə qədərdir?

293. Təbii amillər içərisində əsas rol oynayır:

A) İqlim şəraiti və relyef

B) Yalnız iqlim şəraiti

C) Yalnız relyef

D) Antropogen amillər

E) Antropogen amillər və relyef

294. A və B şəhərləri arasındakı məsafə miqyası 1:600000 olan xəritədə 5sm, digər xəritədə 15sm-dir.İkinci xəritənin miqyasını tapın?

295. Planda xətti şərti işarələrlə təsvir olunur

A) yol, neft kəməri, çay

B) heykəl, bulaq, teleqüllə

C) elektrik xətləri, su kəməri, bataqlıq

D) məktəb, meşə, cığır

296. Martin Behaymin hazırladığı qlobusda hansı quru ərazilər təsvir edilmişdir?

1.Asiya 2.Antraktida 3.Avropa 4.Şimali Amerika

5. Afrika 6.Avstraliya 7.Cənubi Amerika

297. 1:200000 miqyaslı xəritədə 10sm 2 olan gölün sahəsi həqiqətdə nə qədərdir?

298. A və B şəhərləri arasındakı məsafə miqyası 1:1000000 olan xəritədə 6sm, digər xəritədə 2sm-dir. İkinci xəritənin miqyasını tapın?

299. Miqyası 1:500000 olan xəritədə 4 sm² ölçüdə çəkilmiş ərazinin yer səthi üzərində həqiqi sahəsi nə qədərdir?

300. Profil nəyə deyilir?

A) Məhəllin şaquli kəsiminin kağız üzərində kiçildilmiş qrafikinə

B) Sahənin şaquli kəsiminin kağız üzərində kiçildilmiş qrafikinə

C) Sahənin şaquli kağız üzərində kiçildilmiş təsvirinə

D) Yerin şaquli kəsiminin müstəvi üzərində qrafikinə

E) Göstərilən cavabların hamısı düzdür.

301. 30, 120, 335 dərəcəli azimutlar üfüqin hansı cəhətlərinə uyğun gəlir?

B) Şimal-Şərq, Cənub-Şərq, Şimal-Qərb

C) Şimal, Cənub, Şərq

D) Şimal, Cənub, Qərb

E) Şimal-Şərq, Cənub-Şərq, Cənub-Qərb

302. Xəritə üzərində sahələri ölçmək üçün tətbiq olunan alət

303. Atmosfer təzyiqini ölçmək üçün istifadə olunur.

A) Göstərilənlərin hamısından

B) civəli, mayesiz, qaz və metal barometrlərdən

C) topoqrafik yüksəklikölçənlərdən

D) hipsometrlərdən, baroqraflardan

E) barometr-aneroidlərdən, xüsusi diferensial barometrlərdən

304. Xəritədə bucaqlar, xətlər, konturlar, sahələr mütləq nə olunur?

305. Ədədi miqyas nəyə deyilir?

A) Plan və ya xəritə üzərində hər hansı xəttin uzunluğunun ona uyğun yer üzərindəki xəttin üfüqi proyeksiyasına olan nisbətinə

B) Yer üzərində hər hansı xəttin uzunluğunun ona uyğun plan və ya xəritə üzərindəki xəttin üfüqi proyeksiyasına olan nisbətinə

C) Plan və ya xəritə üzərində hər hansı xəttin uzunluğunun ona uyğun yer üzərindəki xəttin üfüqi proyeksiyası ilə hasilinə

D) Plan və ya xəritə üzərində hər hansı xəttin uzunluğunun ona uyğun yer üzərindəki xəttin üfüqi proyeksiyası ilə cəminə

E) Plan və ya xəritə üzərində hər hansı xəttin uzunluğunun ona uyğun yer üzərindəki xəttin kiçildilmə dərəcəsinə

306. Xətti miqyas nəyə deyilir?

A) Ədədi miqyasın qrafiki ifadəsinə

B) Eninə miqyasın qrafiki ifadəsinə

C) Uzununa miqyasın qrafiki ifadəsinə

D) Eninə miqyasın ədədi ifadəsinə

E) Uzununa miqyasın ədədi ifadəsinə

307. Miqyas nəyə deyilir?

A) Xətlərin üfüqi proyeksiyasının plan və ya xəritədə kiçilmə dərəcəsini göstərən ədədə

B) Bucaqların üfüqi proyeksiyasının plan və ya xəritədə kiçilmə dərəcəsini göstərən ədədə

C) Bucaqların şaquli proyeksiyasının plan və ya xəritədə kiçilmə dərəcəsini göstərən ədədə

D) Xətlərin şaquli proyeksiyasının plan və ya xəritədə kiçilmə dərəcəsini göstərən ədədə

E) Sahələrin üfüqi proyeksiyasının plan və ya xəritədə kiçilmə dərəcəsini göstərən ədədə

308. Horizontal nəyə deyilir?

A) Yüksəklikləri eyni olan nöqtələri birləşdirən səlis əyri xətlərə,

B) Koordinatları eyni olan nöqtələri birləşdirən səlis əyri xətlərə,

C) Koordinatları müxtəlif olan nöqtələri birləşdirən səlis əyri xətlərə ,

D) Yüksəklikləri müxtəlif olan nöqtələri birləşdirən səlis əyri xətlərə,

E) Dərinlikləri eyni olan nöqtələri birləşdirən səlis əyri xətlərə,

309. Taxeometrik planalmada nə ölçülür?

A) Bütün tərəflər, üfüqi və şaquli bucaqlar

B) Bütün üfüqi bucaqlar və şaquli bucaqlar

C) Bütün tərəflər və üfüqi bucaqlar

D) Bütün tərəflər və şaquli bucaqlar

E) Yalnız bütün tərəflər

310. Teodolit gedişində nə ölçülür?

A) Bütün tərəflər və üfüqi bucaqlar

B) Bütün üfüqi bucaqlar və şaquli bucaqlar

C) Bütün tərəflər, üfüqi və şaquli bucaqlar

D) Bütün tərəflər və şaquli bucaqlar

E) Yalnız bütün tərəflər

311. Nivelirləmə nəyə deyilir?

A) Yer səthində nöqtələrin yüksəkliklərini təyin etmək üçün aparılan ölçmə işlərinə

B) Yer səthində nöqtələrin yüksəkliklərini və koordinatlarını təyin etmək üçün aparılan ölçmə işlərinə

C) Yer səthində nöqtələrin geodezi və düzbucaqlı koordinatlarını təyin etmək üçün aparılan ölçmə işlərinə

D) Yer səthində nöqtələrin koordinatlarını təyin etmək üçün aparılan ölçmə işlərinə

E) Yer səthində nöqtələrin yüksəkliklərini və qütb koordinatlarını təyin etmək üçün aparılan ölçmə işlərinə

312. Həndəsi nivelirləmə necə aparılır?

A) Üfüqi şüa vasitəsilə nivelir aləti ilə

B) Maili şüa vasitəsilə teodolit aləti ilə

C) Maili şüa vasitəsilə nivelir aləti ilə

D) Üfüqi şüa vasitəsilə teodolit aləti ilə

E) Maili və üfüqi şüa vasitəsilə nivelir aləti ilə

313. Hindistana gedən dəniz yolunu kim inkişaf etdi?

A) Vasko Da Qama

B) Xristafor Kolumb

E) Ameriqo De Vespuçi

314. Üfüqi planalmada nə təyin edilir?

A) Yer səthində yerləşən nöqtələrin üfüqi koordinatları

B) Yer səthində xətlərin uzunluqları

C) Yer səthində nöqtələrin yüksəklik fərqi

D) Yer səthində yerləşən nöqtələrin şaquli koordinatları

E) Yer səthində yerləşən nöqtələrin üfüqi və şaquli koordinatları

315. Təbii canlı laboratoriya sayılır?

B) istənilən ərazilər

Е) doğru cavab yoxdur

316. Şərti yüksəklik nəyə deyilir?

A) Hər hansı nöqtədən keçən səviyyə səthindən Yer üzərində verilən nöqtəyə qədər olan şaquli məsafənin uzunluğuna

B) Qrinviç meridian müstəvisi ilə nöqtədən keçən meridian müstəvisi arasında qalan ikiüzlü bucağa

C) Nöqtədən endirilmiş normalla ekvator müstəvisi arasında qalan bucağa

D) Nöqtədən endirilmiş şaqul xətt ilə ekvator müstəvisi arasında qalan bucağa

E) Nöqtədən endirilmiş normalla Qrinviç meridian müstəvisi arasında qalan bucağa

317. Litosferin qalınlığı qeyri müəyyən hədlərdə dəyişir. Aşağıdakı göstəricilərdən hansı həqiqətə uyğundur?

A) yüksək dəqiqlikli planalma; dəqiq planalma; az dəqiqlikli planalma.

B)Çox dəqiq planalma; orta planalma; az dəqiqlikli planalma.

C) dəqiqlikli planalma; dəqiq planalma; orta dəqiqlikli planalma.

D) Yüksək planalma; orta planalma; az dəqiqlikli planalma.

E) Düzgün cavab yoxdur.

319. Yerin əyriliyinin həndəsi nivelirləməyə təsiri düsturu.

Geodeziyanın mənası

Nə geodeziya adlanır yer kürəsinin forma və ölçülərini təyin etməyi hədəfləyən elm. Söz, bu şəkildə, ‘yerin bölünməsi’ mənasını verən Yunan γεωδαισία (geodaisía) dilindən gəlir.

Beləliklə, elmi bir intizamdır Yerin təmsilçiliyi ilə məşğul olur, şəkli və səthi; xarici cazibə sahəsinin, okean dibinin səthinin və yerin kosmosdakı oriyentasiyası və mövqeyinin müəyyənləşdirilməsi kimi cəhətlər.

Digər tətbiqetmələr arasında, geodeziya, məsələn, bir ölkənin kartoqrafiyasını çəkmək üçün istifadə olunan koordinatları (en, uzunluq, hündürlük) istifadə edərək yer səthindəki bir nöqtənin yerini müəyyənləşdirmək üçün vacibdir.

Beləliklə, geodeziya, ölçmə və hesablamalar sayəsində topoqrafiya, fotogrammetriya, kartoqrafiya, mülki mühəndislik, naviqasiya, coğrafi informasiya sistemləri və digərləri üçün fənlər üçün istinad rolunu oynayan məlumatdır.

Topoqrafiya
Xəritəçəkmə

İldə Riyaziyyatdigər tərəfdən əyri səthlərdə ölçmə və hesablama üçün geodeziya tətbiq olunur.

Bu termin əvvəlcə istifadə edilmişdir Aristotel Yerin bölgələrdə bölgüsünün öyrənilməsinə müraciət etmək.

Yuxarı və alt geodeziya

Geodeziya bir təhsil fənni olaraq iki böyük sahəyə bölünür: üstün geodeziyabu, Yer fiqurunun qlobal baxımdan müəyyənləşdirilməsi və təmsil olunması ilə məşğul olan və daxilində digər qolların sayıldığı nəzəri geodeziyadır. fiziki geodeziya və riyazi geodeziya; və alt geodeziya, həmçinin çağırıldı praktik geodeziya və ya topoqrafiya, Yerin kiçik hissələrinin nümayəndəliklərinin yetişdirilməsindən məsuldur.

Həndəsi geodeziya

Nə həndəsi geodeziya Yerin forma və ölçülərini həndəsi baxımdan təyin etməkdən məsul olan geodeziya hissəsi adlanır. Bu mənada yer səthindəki nöqtələrin koordinatlarını təyin edə bilir.

Mühndis geodeziyası

Tələb olunan iş Bacarığı:
– Müəssisənin geodeziya xidmət sahəsinə texniki və metodiki işlərini həyata keçirir;
– Bina və qurğuların, layihələrə uyğun dəqiq nişanlanmaşını, bölünmə əməliyyatlarının görülməsini və inşa olunmasını təmin etmək məqsədi ilə, kompleks geodeziya işlərini yerinə yetirir;
– Layihədəki dəyişikliklər və ya hər hansı səbəblərdən meydana gələn xətaların aradan qaldırılması üçün layihədə düzəlişləri etməlidir;
– Tikinti-quraşdırma işlərinin layihəyə uyğunluğunun təmin edilməsi;
– Tikinti sahəsində görülən işlərə nəzarət edir və daha məsuliyyətli və ciddi geodeziya işlərinin icrasında birbaşa iştirakını təmin edir;
– Sifarişçi, Podratçı və Subpodratçıdan geodeziya işlərinin təhvil-təslimini həyata keçirir;
– Ölçmənin dəqiqlik həddini şərh edən standartlar fondunu və başqa sənədlərə tətbiq olunması texniki sənədlərin nizama salınması, tərtibi qaydalarını bilmək;
– Geodeziya ölçmə işlərinin nəticələrinin riyazi hesablanması və layihəninn verilmiş planına uyğun kodlaşdırma işinin doğruluğnda məsuliyyət daşıyır;
– İşlərinin icrasında əmək mühafizəsi, təhlükəsizlik texnikası, istehsalat sanitariyası və yanğın əleyhinə mühafizə üzrə norma və qaydaları.

Tələb olunan təhsil və biliklər:
– Müvafiq sahə üzrə ali təhsil;
– Geodeziya mühəndisi olaraq inşaat sektorunda İSO standartlarına uyğun işini təşkil edən şirkətdə ən az 3 il (fasiləsiz) iş təcrübəsi olmalı (Beynəlxalq şirkətdə işləyənlərə üstünlük verilir);
– Geodeziya işlərinin icrası üzrə müvafiq icra hakimiyyəti orqanlarının qərar, sərəncam, əmrlərini, digər istinad edilən rəhbər tutulan metodiki və normativ sənədləri;
– Geodeziya alətlərini və onların istismar olunma qaydalarını;
– Azərbaycan dilində əla yazmaq, oxumaq və fikrini ifadə etmək qabiliyyəti olamlı. (İngilis dilini bilənlərə üstünlük veriləcək)
– Microsoft Office və AutoCad proqramlarını əla səviyyədə bilməli;
– Komandada işləmək bacarığına sahib olmalı;
– Yüksək ünsiyyət və analitik düşünmə bacarığı;
– Tikinti layihələrində iş təcrübəsi olan namizədlərə üstünlük veriləcək.

Digər tələb və şərtlər:
– Yaş həddi: 25-45
– Əmək haqqı: Təhsil, iş stajı, iş bacarığı və s. nəzərə alınmaqla əmək haqqı qarşılıqlı razılaşma əsasında müəyyən olunur.
– İş rejimi: 6 günlük iş həftəsi
– Nahar şirkət tərəfindən verilir

Qeyd olunan tələblərə uyğun namizədlərdən öz CV-lərini (Azərbaycan dilində) hr@smts.az elektron ünvanına mövzu yerinə “Geodeziya mühəndisi” yazaraq göndərmələri xahiş olunur. Yalnız seçilmiş namizədlər müsahibəyə dəvət olunacaqlar.
Son müraciət tarixi: 2021-08-27

Geodeziyanın mənası

2315a qrupu “Mühəndis geodeziyası” fənnindən test sualları Müəllim: Hüseynova Sevil Hüseyn

Geodeziyanın mənası

Yuxarı və alt geodeziya

Həndəsi geodeziya

Mühndis geodeziyası

Related posts: