İqtisadiyyat və idarəetmə (mühazirələr)

Yükləməyə Keç [887,39 Kb] [ : 315] –>

iqtisadiyyat

4. чего или какая: научная дисциплина, изучающая какую-л. отрасль производственной, хозяйственной деятельности. İstehsalat iqtisadiyyatından mühazirə лекция по экономике производства, ticarət iqtisadiyyatından imtahan экзамен по экономике торговли

прил. экономический:

1. относящийся к экономике как научной дисциплине. İqtisadiyyat terminləri lüğəti словарь экономических терминов

2. связанный с изучением экономики. İqtisadiyyat elmi экономическая наука, iqtisadiyyat ensiklopediyası экономическая энциклопедия, iqtisadiyyat fakültəsi экономический факультет

см. iqtisadiyyat.

прил. экон. многоукладный (имеющий несколько или много укладов). Çoxukladlı iqtisadiyyat многоукладная экономика

сущ. факультет (учебнонаучное и административное подразделение высшего учебного заведения, где преподаются научные дисциплины какой-л. одной отрасли знаний). Filologiya fakültəsi филологический факультет, hüquq fakültəsi юридический факультет, tarix fakültəsi исторический факультет, iqtisadiyyat fakültəsi экономический факультет, fizika-riyaziyyat fakültəsi физико-математический факультет, fakültənin dekanı декан факультета

прил. факультетский. Fakültə sistemi факультетская система, fakültə şurası факультетский со вет.
прил. региональный:

1. относящийся к определенному региону, району, области, стране, группе стран. Regional analiz региональный анализ, regional iqtisadiyyat региональная экономика

2. построенный по территориальным признакам. Regional saziş региональное соглашение

См. также в других словарях:

• iqtisadiyyat — ə. «iqtisadi» c. 1) t. ölkənin iqtisadi quruluşu; 2) t. təsərrüfatdan bəhs edən elm, iqtisad elmi … Klassik Azərbaycan ədəbiyyatında islənən ərəb və fars sözləri lüğəti
• iqtisadiyyat — is. <ər. «iqtisad»dan> 1. Hər hansı bir ictimai quruluşun, cəmiy yətin istehsal qüvvələrinin inkişafına uyğun olan istehsal münasibətlərinin məcmusu. İqtisadiyyatımızın durmadan tərəqqisi mədəniyyətimizin misilsiz yüksəlməsinə səbəb… … Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
• iqtisadiyyatçı — is. İqtisadiyyat, iqtisadiyyat elmləri mütəxəssisi … Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
• Echelles du Levant — Échelles du Levant Les échelles du Levant sont les ports et les villes de l Empire ottoman, situés au Proche Orient ou en Afrique du Nord, pour lesquels le sultan avait renoncé à certaines de ses prérogatives, notamment en matière juridique, en… … Wikipédia en Français
• Échelles du Levant — Les échelles du Levant sont les ports et les villes de l Empire ottoman, situés au Proche Orient ou en Afrique du Nord, pour lesquels le sultan avait renoncé à certaines de ses prérogatives, notamment en matière juridique, en faveur de négociants … Wikipédia en Français
• Échelles du levant — Les échelles du Levant sont les ports et les villes de l Empire ottoman, situés au Proche Orient ou en Afrique du Nord, pour lesquels le sultan avait renoncé à certaines de ses prérogatives, notamment en matière juridique, en faveur de négociants … Wikipédia en Français
• Налоговые вести Азербайджана — «Налоговые вести Азербайджана» азерб. Azərbaycanın vergi xəbərləri Специализация: научный журнал Периодичность: ежемесячник Сокращённое название: НВА … Википедия
• humanitar — sif. <lat. himanites – bəşəriyyət>: humanitar elmlər – ictimai elmlər, insanı və onun mədəniyyətini öyrənən elmlər (tarix, iqtisadiyyat, filologiya və s.) … Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
• iqtisad — is. <ər.> bax iqtisadiyyat 1 ci mənada. Uca mədəniyyət yüksək iqtisaddan asılıdır. M. S. O.. Siyasi iqtisad – bəşər cəmiyyəti inkişafının müxtəlif pillələrində ictimai istehsalı və onun paylaşdırılması qanunlarını öyrənən elm … Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
• suverenlik — is. Müstəqillik, öz dövlətində hökmran olma, başqa dövlətlərdən asılı olmama; hakimiyyət hüququ. <Asiya ölkələri> müstəqil milli xarici siyasətlərini davam etdirərək öz dövlət suverenliklərini xeyli möhkəmlətmiş və milli iqtisadiyyat… … Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
• təsərrüfat — is. <ər.> 1. iqtis. Hər hansı bir ictimai quruluşun istehsal üsulu, istehsal münasibətlərinin məcmusu. Kapitalist təsərrüfatı. Natural təsərrüfat. Sadə əmtəə təsərrüfatı. Kapitalist təsərrüfat sistemi. 2. İstehsala xidmət edən, istehsalı… … Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti

İqtisadiyyat və idarəetmə (mühazirələr)

Bu mühazirələr toplusunda Azərbayacanda İKT sferasının müasir vəziyyətinin təhlili və inkişaf perspektivliyi, İKT sferasının tənzimlənməsinin hüquqi əsasları və təkmilləşməsi istiqamətləri, İnformasiya Bazarı Və Onun Tənzimlənməsi, Dünya ölkələrinin inkişafında və müasir iqtisadiyyatda İKT-larının rolu və perspektivləri, Informasiya texnologiyalari və onlarin iqtisadiyyatda tətbiqi, Verilənlər bazasi. Verilənlərin tipləri və modulları, Verilənlər Bazasını İdarəetmə Sistemləri (VBİS), İqtisadi informasiyanın işlənməsi, Rəqəmsal iqtisadiyyat və onun üstünlükləri. İnternet iqtisadiyyat, inkişaf mərhələləri və xüsusiyyətləri, Elektron Kredit, Bank, Maliyyə Əməliyyatlari, Elektron hakimiyyət və idarəetmə, onların keyfiyyət meyarlari. Elektron dövlət və elektron hökumət, Elektron hakimiyyətin beynəlxalq təcrübəsi Elektron hökumətin elektron xidmətlər göstərməsinin beynəlxalq standartları, Elektron Hakimiyyət Və Elektron İdarəetmənin Təşkilinin Qayda Və Prinsipləri, Azərbaycanda elektron hakimiyyət və elektron idarəetmənin vəziyyəti və perspektivləri mövzularına dair mühazirə mətnləti toplanmışdır.

Yükləməyə Keç [887,39 Kb] [ : 315] –>

İnformasiya iqtisadiyyatı və cəmiyyətin informasiyalaşdırılması

İnformasiya iqtisadiyyatı və cəmiyyətin informasiyalaşdırılması İnformasiya iqtisadiyyatı bəşəriyyət tarixinin inkişafının qanunauyğun təzahürüdür. İqtisadiyyatın təkamülü istehsal faktorlarının strukturunun transformasiyasının nəticəsidir. Bu prosesdə əhəmiyyət material dəyərlilərdən ideal faktorlara keçir. Əgər əvvəlki iqtisadi inkişaf mərhələlərinin əsas faktorları torpaq-kapital-əmək hesab olunurdusa, keçən əsrin sonlarından başlayaraq bu faktorlara informasiya da qoşulmuşdur və beləliklə, istehsalın əsas faktorları torpaq-kapital-əmək-informasiya ardıcıllığı şəklini almışdır. Bu inkişafın sonuncu mərhələsi sahibkarlıq, idarəetmə və yaradıcılıqla təcəssüm olunan qabliyyət dövrü olacaq. İnformasiya iqtisadiyyatı- özlüyündə unikal, yeni bir sahədir. Lakin bununla bərabər iqtisadi inkişafın informasiya tipi istehsalda iştirak edən qüvvələrin mərhələlərlə inkişafı kimi meydana gəlmişdir. Cəmiyyətin bir səviyyədən digərinə keçidi innovasiyaların köməyi ilə həyata keçirilir. XX əsrin sonlarında bəşəriyyətin informasiyalaşmış cəmiyyət səviyyəsinə keçidi informasiyanın geniş miqyaslı mənimsənilməsi və istifadəsinin nəticəsində baş vermişdir. Hal-hazırda iqtisadi inkişaf üçün informasiyanın daha yüksək forması olan elmi biliklərdən daha geniş istifadə edilir. Ümumiyyətlə cəmiyyətin spiralvari inkişafının hər bir mərhələsi özündən əvvəlki mövcud olan struktura yeni element və tərkib hissələrinin əlavə olunması ilə müşahidə olunur. Belə ki, cəmiyyətin ilkin inkişaf mərhələsi olan aqrar cəmiyyət insanın fiziki qabliyyəti, əl alətləri və təbii faktorlarla təcəssüm edilirdi. İndustrial cəmiyyətdə bu struktura maşın və elektrik enerjisi əlavə edilmişdir. Nəhayət sonuncu informasiyalaşmış cəmiyyətdə mövcud olan srtuktura insan biliyi. Informasiya texnologiyaları və

Post on 29-Jul-2015

Documents

nformasiya iqtisadiyyat v cmiyytin informasiyaladrlmasnformasiya iqtisadiyyat briyyt tarixinin inkiafnn qanunauyun tzahrdr. qtisadiyyatn tkaml istehsal faktorlarnn strukturunun transformasiyasnn nticsidir. Bu prosesd hmiyyt material dyrlilrdn ideal faktorlara keir. gr vvlki iqtisadi inkiaf mrhllrinin sas faktorlar torpaqkapital-mk hesab olunurdusa, ken srin sonlarndan balayaraq bu faktorlara informasiya da qoulmudur v bellikl, istehsaln sas faktorlar torpaq-kapitalmk-informasiya ardcll klini almdr. Bu inkiafn sonuncu mrhlsi sahibkarlq, idaretm v yaradclqla tcssm olunan qabliyyt dvr olacaq. nformasiya iqtisadiyyat- zlynd unikal, yeni bir sahdir. Lakin bununla brabr iqtisadi inkiafn informasiya tipi istehsalda itirak edn qvvlrin mrhllrl inkiaf kimi meydana glmidir. Cmiyytin bir sviyydn digrin keidi innovasiyalarn kmyi il hyata keirilir. XX srin sonlarnda briyytin informasiyalam cmiyyt sviyysin keidi informasiyann geni miqyasl mnimsnilmsi v istifadsinin nticsind ba vermidir. Hal-hazrda iqtisadi inkiaf n informasiyann daha yksk formas olan elmi biliklrdn daha geni istifad edilir. mumiyytl cmiyytin spiralvari inkiafnn hr bir mrhlsi zndn vvlki mvcud olan struktura yeni element v trkib hisslrinin lav olunmas il mahid olunur. Bel ki, cmiyytin ilkin inkiaf mrhlsi olan aqrar cmiyyt insann fiziki qabliyyti, l altlri v tbii faktorlarla tcssm edilirdi. ndustrial cmiyytd bu struktura man v elektrik enerjisi lav edilmidir. Nhayt sonuncu informasiyalam cmiyytd mvcud olan srtuktura insan biliyi. Informasiya texnologiyalar v informasiya kimi yeni elementlr lav edilir. Eyni zamanda qeyd etmk lazmdr ki, qeyd olunan inkiaf mrhllrinin hr biri inkiaf mddtin gr d ciddi frqlnirlr. Bel ki, industrial cmiyyt zndn vvlki aqrar cmiyyti 8-10 min il vz etmidirs, informasiyalam cmiyyt industrial cmiyyti 200-300 il rzind vz etmidir. nformasiya iqtisadiyyatnn ml glmsinin sbblrindn biri d masir dvrd iqtisadi inkiafn sas aparc halqas olan insan faktorunun hmiyytinin dyimsidir. Bu hr eydn vvl insan faktorunun istehsalat prosesindki rolunun kardinal dyimsi il izah olunur. Hazrki iqtisadi inkiafda btn texnologiya v sullarn ttbiqinin son mqsdi proses insan mdaxilsinin v onun itiraknn minimuma endirilmsidir. nformasiyalam cmiyyt keid frdin xsi xarakteristikalarnn, onun analitik qabliyytlrinin, informasiya qbuletm qabliyytinin, kommunakativliyinin, yrnm v drketm qabliyytinin yksl olmasn tlb edir. Bu sbbdn d insan faliyytinin yeni sahlri meydana glir v bu sahlrin tdqiqi tlbat ortaya xr. nkiafn sas tkanvericisi kimi insan kapitalnn yeni biliklr v vrdilrl pxtlmsi n plana kilir. Btn bunlar is informasiya iqtisadiyyat kimi yeni elmi yanamalarn inkiaf etdirilmsini, mhz informasiya mhitind iqtisadi inkiafn tdqiq edilrk yrnilmsini gndm gtirir. nformasiya iqtisadiyyat fnninin predmeti iqtisadi resurslar tkil edn KT lvazimatlarna v proqram tminatna investisiya qoyuluunu, informasiya v kommunikasiya mhsullar v xidmtlrinin istehlakn, onlarn mvcudluunu v

istifadsini tdqiq etmk, iqtisadiyyatn v mumilikd lknin inkiafndak rolunu yrnmkdir. nformasiya iqtisadiyyat fnni masir KT-larnn dvltin idar edilmsind, ticart, tkilati ilrd, beynlxalq laqlrin yaradlmasnda, dnya lklrinin qabaqcl tcrblrini ttbiqind istifad sviyysini yrnir, mmkn imkanlar aradrr v beynlxalq istifad qaydalarnn yrdilmsini nzrd tutur. 1.Cmiyytin informasiyaladrlmas Cmiyytin inkiaf tarixind nc qlobal sosial-texniki inqilab kimi qeyd olunan masir KT (nformasiya kommunikasiya texnologiyalar, Information and Communication Technologies) informasiyann ld edilmsi, emal, saxlanmas v trlmsi mqsdil proqram-texniki vsaitlrin, istehsalat proseslrinin v metodlarnn ymdr. KT-y aiddir nformasiya proseslri hr-hans ntic ld etmk mqsdil informasiya zrind aparlan mliyyatlar ardcll ymdr. sas informasiya proseslrin aiddir: informasiyann axtar, seimi, yaradlmas, saxlanmas, trlmsi, kodladrlmas, emal v qorunmas. Kodlama bir lifbann simvollarnn digr lifbann simvollar il vz olunmas.) ictimai hyatn informasiyaladrlmas prosesi kimi reallar.nformasiya cmiyyti (C) quruculuu v ya baqa szl desk Cmiyytin informasiyaladrlmas lknin intellektual potensialndan smrli istifad edrk hrtrfli inkiafn tmin edilmsi, korrupsiya il mbariz, yoxsulluq v isizliyin aradan qaldrlmas, cmiyytd akarlq v ffafln brqrar edilmsi, btvlkd ictimai hyatn demokratiklmsi cn gcl vasitdir. Azrbaycanda informasiyalam cmiyytin sas xsusiyytlrin qlobal informasiya mhitinin yaradlmas, sosial v iqtisadi faliyytin yeni formalarnn (msafdn thsilalma, elektron ticart, tele i, elektron demokratiya, elektron hkumt v s.) meydana glmsi, informasiya v bilik bazarnn yaradlmas, mxtlif sviyyd informasiya mbadilsi sistemlrinin inkiaf, vtnda v tkilatlarn istniln mlumat almaq, onu yaymaq v ondan istifad etmk kimi hquqlarnn tam tmin edilmsi v s. aiddir.nformasiyaladrma anlay ken srin 80-90- c iilrind yeni elmi istiqamt kimi formalam v qsa mddt rzind cmiyytin informasiya ehtiyatlar il tminatnda mhm rol oynamdr.Proqnozlara sasn XXI sr dnyada qlobal informasiyaladrma v kompterldirm sri olacaqdr. Elektron inqilab dalasnda dnyada yzlrl, minlrl milli, regional kompter sistemlri, bklri yaranacaq v ksr lklrd informasiya cmiyyti, informasiya iqtisadiyyat (yni idraka, mlumata, biliklr saslanan iqtisadiyyat) yaranmaqla planetar telekomunikasiya sistemi formalaacaqdr. Bunlar is dvltin sosial idaretm, inkiaf, hquq, demokratiya proseslrin msbt tsir gstrckdir.Yksk informasiyalam lklrin inkiaf gstrir ki, sas maliyy v maddi ehtiyatlar thsil v yksk informasiya mdniyytin malik olan kadrlarn hazrlanmasna ynltmk v aadak sas problemlr diqqt etmk lazmdr: Ktlvi kompter istifadilri hazrlamaqla kompter savadszln lv etmk; Ktlvi kompter savadll irisindn xsusi sahlr zr pekar mtxsislr hazrlamaq;

nformasiyaladrma mhsulun maya dyrini azaltmaqla istehsal artrmaa, halinin hyat sviyysini, savadln yksltmkl, yni sosial- iqtisadi informasiyaya keid n tkan vermidir. Masir informasiya texnologiyalar vasitsil cmiyytd aparlan informasiyaladrma prosesi iqtisadi, maliyy, maddi qnatlri nzr alaraq informasiyann dyrini daha da artrmdr. Cmiyytin informasiya siyasti onun inkiafn avtomatik olaraq srtlndirir. Msln, ekspertlrin ryin gr sz azadl v ktlvi informasiya vasitlri zrind xsusi mlkiyyt cmiyytin inkiafn 20%, bazar iqtisadiyyat 25%, torpaq zrind xsusi mlkiyyt is hyat sviyysini 50% yksldir. Cmiyytin informasiyaladrlmas o vaxt mmkn olar ki, cmiyytin z d informasiya kimi azad olsun. Cmiyytin informasiyaladrlmasnn sas mqsdi: nformasiyaladrma prosesinin hmanistldirilmsi; urun inkiafn mit inkiafndan ox qabaa aparmaq; Maddi v mk ehtiyatlarna qnat etmk; nsan sivilizasiyasnn yaamas, inkiaf n atom v ekoloji flaktlrin qarsn almaq; Cmiyytin demilitariziyas; Hr bir insann vahid informasiya fzasna daxil olub cmiyytin v znn inkiaf n bu ehtiyatlardan istifad etmsin rait yaratmaqdr. Cmiyytin qanuni v hormonik inkiafn tmin etmk n hmin cmiyytd, pul, gc diktaturasn deyil, informasiya diktaturasn yaratmaq lazmdr. Pulun informasiya kredit kartlar, pul banklarnn informasiya banklar il vz edilmsi cmiyytd ourluun v neqativ hallarn qarsn tamamil alar. Bir ox lklrd sz azadlnn, demokratiyann, znidaretmnin inkiafna tkan vermi v kosmik informasiya sivilizasiyasna keidin sasn qoymudur. nformasiyaladrma elmin btn sahlrinin astronomiyann, kimyann, biologiyann, tibbin, sosiologiyann, texnikann, kosmosun, hquqi sahlrin inkiafna byk tsir gstrmi v cmiyytin inkiafnda sas qvv rolunu oynamaqla onun thlksizliyind d byk hmiyyt malikdir.