Press "Enter" to skip to content

Funksional mətnlər: xüsusiyyətləri, funksiyaları, növləri, nümunələri

Direktorun müavinlərinin vəzifələri məktəbin nizamnaməsində müəyyən olunmuşdur. Bu sənəddə tədristərbiyə üzrə iş bir neçə müavin arasında funksional vəzifələrin bölüşdürülməsi əsaslandırılmışdır.

Bürclərin mənfi və müsbət xüsusiyyətləri

QOÇ Bürcü Xüsusiyyətləri
Uğurlu musiqi : Sürətli templi parçalar və marşlar
Ən müəyyən xüsusiyyəti : Cəsarət
Ən böyük idealı : Zəfər
Ən böyük səhvi : Tələsikçilik
Ən böyük arzusu : Liderlik
Hər şeydən əvvəl sizi təbrik etməklə işə başlayaq. Çünki sizin qədər canlı, enerjili və həyata rəng qatan kəslər azdır. Sizin üçün dünyanın duzu, bibəri də deyə bilərik, siz, insana şövq verən, cəsarətləndirən, sevindirən tiplərdənsiniz. Olduğunuz yerdə kimsənin canı sıxılmaz. Çünki canınız istədiyi zaman qarşınızdakıları əyləndirməsini, onların hər şeyi unutmalarını təmin edə bilərsiniz. Lakin bu yalnız siz arzu etdiyiniz zaman olar. Çünki siz hər şeydən əvvəl özünü düşünən bir tipsiniz.

BUĞA bürcünün xüsusiyyətləri
Üstün qabiliyyətiniz: İstiqanlı olmaq və istədiyini bilmək
Əməliniz: Davamlı irəli atılam
Xoşlandığınız musiqi: Simfoniyalar
Çox yaxşı razılaşdığınız bürclər: Başaq, Oğlaq
Yaxşı razılaşdığınız bürclər: Əkizlər, Yencək, Balıq, Qoç
Pis razılaşdığınız bürclər: Vedrə, Aslan, Əqrəb
Müvəffəqiyyətli olacağınız peşələr: Az qala hər peşəyə qabiliyyətiniz var Əsgərlik, doktor/həkimlik, kimya sahəs(n)i, stomatologiya, memar, müteahit,

ƏKİZLƏR Bürcü və xüsusiyyətləri
Üstün qabiliyyətiniz: Üstün zəka
Xüsusiyyətiniz: Köməkçi olmaq, sevinc yaratmaq
Məqsədiniz: Böyük ad etmək, məşhur olmaq
Məğlub et/yeyilməniz lazım olan xasiyyətiniz: Çox danışmaq
Xoşlandığınız musiqi: Müasir Qərb Muziği, hərəkətli və canlı parçalar
Müvəffəqiyyətli olacağınız peşələr: bankçı, vəkil, diplomat, ədəbiyyatçı, yazar, zərgər, jurnalistika, radio serverliyi, kompüter mütəxəssisliyi

XƏRÇƏNG bürcünün xüsusiyyətləri
Üstün qabiliyyətiniz: Səbirli olmaq
Xüsusiyyətiniz: Mərhəmətli, yumşaq xasiyyətli, yaxşı niyyətli olmaq
Məqsədiniz: Daim yüksəlmək
Məğlub et/yeyilməniz lazım olan xasiyyətiniz: Diqqətsizlik
Xoşlandığınız musiqi: Romantik mahnılar
Müvəffəqiyyətli olacağınız peşələr: Turizm, oteliçilik, idxalat-ixracat, pilotluq, gəmiçilik

ŞİR bürcünün xüsusiyyətləri

Xüsusiyyətiniz: Comərdlik, igidlik
Məğlub et/yeyilməniz lazım olan xasiyyətiniz: Özünü bəyənmək
Xoşlandığınız musiqi: Şən və oynaq parçalar
Çox yaxşı razılaşdığınız bürclər: Yay, Qoç
Yaxşı razılaşdığınız bürclər: Başaq, Tərəzi, Əkizlər, Yencək
Pis razılaşdığınız bürclər: Əqrəb, Vedrə, Öküz
Müvəffəqiyyətli olacağınız peşələr: Əsgərlik, doktor/həkimlik, kimyaçı, stomatoloq, gözəllik mütəxəssisi
ASLAN, şəxsiyyətində canlılığı, həyat gücünü, ehtirası, igidliyi və zadəganlığı təmsil edər. Gedişi, canlı hərəkətləri, istiliyi, möhkəm və sakit/sakin görünüşü ilə tanınar. Əsla özündən şübhəyə salmayacaq güclü bir quruluşa malikdir və son dərəcə isti ürəklidir

QIZ bürcünün xüsusiyyətləri

Xüsusiyyətiniz: Diqqətli və hər şeylə əlaqədar olmaq
Məqsədiniz: Müvəffəqiyyət yolunda daim yüksəlmək
Məğlub et/yeyilməniz lazım olan xasiyyətiniz: Utancaqlıq və cəsarətsizlik
Xoşlandığınız musiqi: Köhnə, romantik mahnılar
Çox yaxşı razılaşdığınız bürclər: Öküz, Oğlaq
Yaxşı razılaşdığınız bürclər: Əkizlər, Yencək, Balıq, Qoç
Pis razılaşdığınız bürclər: Vedrə, Aslan, Əqrəb
Müvəffəqiyyətli olacağınız peşələr: Müxtəlif elm budaqları, xüsusilə əczaçılıq və texniki sahələr, ədəbiyyatçı
Ozellikler: Başaqların gözə dəyən başqa bir xüsusiyyəti də özlərinə çox diqqət yetirmələridir. Bu, başqa bürclərin sinirinə toxuna bilər

TƏRƏZİ bürcünün xüsusiyyətləri

Xüsusiyyətiniz: Hörmət və zəriflik
Məqsədiniz: Zəngin olmaq, nizamlı bir həyat
Məğlub et/yeyilməniz lazım olan xasiyyətiniz: Nümayişdən xoşlanmaq
Xoşlandığınız musiqi: Romantik əsərlər
Çox yaxşı razılaşdığınız bürclər: Vedrə, Əkizlər
Yaxşı razılaşdığınız bürclər: Əqrəb, Yay, Aslan, Başaq, Tərəzi
Pis razılaşdığınız bürclər: Qoç, Oğlaq, Yencək
Müvəffəqiyyətli olacağınız peşələr: Musiqiçi, rəssam, heykəltəraş, şair, səhnə və film artistliyi, əl sənətləri, memar, çiçəkçi, ətirçi, hazır paltarçı
Ozelliyi: Tərəzi ətrafını sevə sevə kitablarla doldurar. Ancaq oxuyacağı üçün deyil. Oxuması üçün sadə bir cib kitabı kifayətdir. Arada bir, iddialı bir ədəbi əsəri də oxuya bilər, amma ən çox eşq romanları oxucu və rəngli jurnalları qarışdırar.

ƏQRƏB bürcünün xüsusiyyətləri

Xüsusiyyətiniz: Dayanıqlılıq və araşdırma
Əməliniz: Zənginlik
Məqsədiniz: Həyat boyu zənginlik
Məğlub et/yeyilməniz lazım olan xasiyyətiniz: Ağrımamaq, laqeyd yanaşmaq
Uğurlu rəngləriniz: Korkırmızısı, qara
Xoşlandığınız musiqi: Marşlar və canlı musikler
Çox yaxşı razılaşdığınız bürclər: Balıq, Yencək
Yaxşı razılaşdığınız bürclər: Yay, Oğlaq, Başaq, Tərəzi
Pis razılaşdığınız bürclər: Öküz, Aslan
Nə yaxşı nə pis: Qoç, Əkizlər
Müvəffəqiyyətli olacağınız peşələr: İdarəçi, organizator, sənaye lideri, satış idarəçisi, müdir, operator stomatoloq, texniki mühəndis, jurnalist, musiqiçi

OXATAN BÜRCÜ TƏMƏL XÜSUSİYYƏTLƏR

Üstün qabiliyyətiniz: Özünə güvən
Xüsusiyyətiniz: Yaxşılıq etmək
Əməliniz: Böyük ünə qovuşmaq
Məqsədiniz: Çox gəzib görmək, çox seye qovuşmaq
Məğlub et/yeyilməniz lazım olan xasiyyətiniz: Başqalarını kiçik hesab etmək
Xoşlandığınız musiqi: Pop muziği
Çox yaxşı razılaşdığınız bürclər: Qoç, Aslan
Pis razılaşdığınız bürclər: Balıq, Əkizlər, Başaq
Müvəffəqiyyətli olacağınız peşələr: Bankçılıq, komissiyaçılıq, menajerlik, müdirlik, idarəçilik, siyasət, hakimlik, vəkillik
Bir Yayla dolanmaq elə çox asan deyil. Digər tərəfdən bu bürc olmasaydı, Adəm və Həvva’ dan bəri dünyada çox bir şey dəyişməzdi

OĞLAQ bürcünün xüsusiyyətləri

Üstün qabiliyyətiniz: Qərar və müqavimət
Xüsusiyyətiniz: Dürüstlük
Əməliniz: Yüksəlmək
Məğlub et/yeyilməniz lazım olan xasiyyətiniz: Çox maraqlılıq
Xoşlandığınız musiqi: Xalq musiqisi
Çox yaxşı razılaşdığınız bürclər: Öküz, Başaq
Pis razılaşdığınız bürclər: Qoç, Yencək, Tərəzi
Müvəffəqiyyətli olacağınız peşələr: Mədənçilik, cütçülük, memarlıq, planlayanlıq, meşəbəyilik, əsgərlik, doktor/həkimlik
Çöldən baxınca özündən əmin, güclü, sarsılmaz və məsafəli görünər, amma içində diqqət, sevgi və maraq/əlaqəyə həsrət duy/eşidər.

DOLÇA bürcünün xüsusiyyətləri
Xüsusiyyətiniz: İnsancıl, iradəli
Məqsədiniz: Yüksəlmək, başqalarına kömək etmək
Yeyilməniz lazım olan xasiyyətiniz: Laqeydlikçilik və pula dəyər verməmək
Xoşlandığınız musiqi: Müasir əsərlər
Çox yaxşı razılaşdığınız bürclər: Əkizlər, Tərəzi
Yaxşı razılaşdığınız bürclər: Oğlaq, Balıq, Qoç
Pis razılaşdığınız bürclər: Öküz, Aslan, Əqrəb
Müvəffəqiyyətli olacağınız peşələr: Doktor/həkimlik, elm, elçilik, yazıçılıq, nəşriyyat, mətbəəçilik, mühasibat, tərcüməçilik
Təməldə yaxşı, anlayışlı, köməksevər və xoşgörüşlü olan Dolça, tərəf tutmaqdan qaçınar. Buna görə tez-tez zəifliklə günahlandırılar. Dolça bir şeyi görmək istəməzsə, görməz

BALIQLAR bürcünün xüsusiyyətləri

Üstün qabiliyyətiniz: Başqalarına qarşı maraq/əlaqə, şəfqət
Xüsusiyyətiniz: Canlılıq
Məqsədiniz: Sərvətə və xoşbəxtliyə çatmaq
Məğlub et/yeyilməniz lazım olan xasiyyətiniz: Öz dəyərinizi kiçik hesab etmə
Xoşlandığınız musiqi: Hüzur/dinclik verən yüngül musiqi
Çox yaxşı razılaşdığınız bürclər: Yencək, Əqrəb
Yaxşı razılaşdığınız bürclər: Oğlaq, Vedrə, Qoç, Öküz
Pis razılaşdığınız bürclər: Əkizlər, Başaq
Müvəffəqiyyətli olacağınız peşələr: Doktor/həkimlik, müəllimlik, artist, ictimai kömək vəzifəlisi, din adamlığı, musiqiçi, yazar
Balıq insanları fikirləriylə başqalarını həyəcanlandıra bilmək üçün çox səy göstərərlər. Onlar üçün əhəmiyyətli olan tək şey, yaradıcılıqlarını peşə baxımdan istifadə etməkdir, məsələn bir reklam agentliyində. O zaman davamlı əmr götürməkdən şikayət etməyən köməkçiləri varsa peşələrində yüksələ bilərlər.

Funksional mətnlər: xüsusiyyətləri, funksiyaları, növləri, nümunələri

The funksional mətnlər və ya instrumental bir və ya daha çox tapşırıq, fəaliyyət və ya hərəkəti yerinə yetirmək üçün addımlar, təlimatlar və ya hərəkətləri göstərənlərdir. Bir problemi həll edə və ya müəyyən bir məqsədə nail ola bilmək üçün birbaşa, aydın və dəqiq şəkildə oxucuya yönəldilirlər.

Bu tip mətnlərin bəzi nümunələri yemək bişirmə reseptləri, elektron cihazlarla birlikdə verilən istifadə kitabçaları, stil və ya protokol təlimatları, dərs cədvəlləri, yazılı testdəki təlimatlar və ya yol nişanlarıdır.

Dilin apellyasiya funksiyası bu tip mətndə üstünlük təşkil edir. Bu, məzmunun alıcıdan bir cavab yaratmaq üçün yazıldığı deməkdir. Bu cavab ümumiyyətlə mətndə göstərilən təlimatlara əsaslanan bir hərəkətdir.

Funksional mətnlər gündəlik həyatda böyük əhəmiyyət kəsb edir, çünki əks halda çox mürəkkəb olacaq fəaliyyətlərin yerinə yetirilməsini asanlaşdırır. İstifadəsi, oturma otağı üçün bir masa yığmaqdan tutmuş, evdə bir qazma qurğusunun necə etibarlı şəkildə istifadə olunmasına qədərdir.

Funksional mətnin xüsusiyyətləri

Mətnin işlək hesab edilməsi üçün müəyyən xüsusiyyət və ya xüsusiyyətlər təqdim etməlidir. Onların arasında biz var:

Hədəfə çatmaq və ya problemi həll etmək istəyir

Funksional mətnlər bir problemi həll etməyə çalışır, bir şey etmək istəyən üçün faydalıdır. Məsələn, oyun konsolunun necə yığılacağını izah edən bir mətn və ya velosiped təmir etmək üçün bir mətn.

Rəsmi və ixtisaslaşdırılmış dildə yazılmışdır

Bu mətnlər rəsmi, şəxssiz bir dil ilə yazılır və birbaşa və dəqiq şəkildə yönəldilir. Hər şey bir-birinə uyğun olmalıdır və anlaşma əldə etmək üçün bir qayda saxlamalıdır.

Digər tərəfdən, işlək mətnlər daha yaxşı izahlar vermək üçün tez-tez ixtisaslaşdırılmış dil daxil edirlər. Məsələn, bir bağçılıq mətnində bir bitkiyə qulluq xüsusi bir botanika termini daxil edə bilər.

Xüsusi bir funksiyanı yerinə yetirirlər

Bu mətnlər vahid bir əməli həyata keçirmək üçün istifadə olunur və məzmunu obyektiv olması ilə xarakterizə olunur. Ayrıca, təlimatları anlamağa kömək etməyən lazımsız şeylərin daxil edilməsi də buraxılır.

İllüstrasiyalar

Bəzi hallarda, funksional mətnlərdə izah ediləcəkləri daha yaxşı başa düşmək üçün qrafik elementlər ola bilər. Bu oxucuya əlavə kömək edir.

Normal olaraq, hər bir elementin yerləşdiriləcəyi boşluqlar və izləniləcək hərəkətlər olan hissələrin təsvirləri və ya quraşdırma planları daxildir.

Funksional mətnlərin funksiyaları

Funksional mətnlərin müxtəlif funksiyaları ola bilər:

İzah edin

İşlək bir mətn sadəcə bir şeyin necə ediləcəyini izah edə bilər, problemi həll etmək və ya müəyyən bir məqsədə çatmaq üçün addım-addım ata bilər. Nümunələr:

  • Kompüter problemini həll etmək üçün təlimatlar
  • Yazı üçün üslub bələdçisi

Baxın

Funksional mətnlər də istinad edə bilər; Əsasən konkret bir hadisəni nəql etmək və ya bildirməkdir. Bu, emitentin hər hansı bir fikir və ya rəyini ehtiva etmir. Bundan əlavə, dəqiq və təsdiqlənən məlumatlardır. Nümunələr:

  • Yeni bir peyvəndin istifadəyə verilməsi. (Elmi xəbərlər).
  • Dünya yoxsulluq dərəcələri. (Xəbər hesabatı)

İnandırmaq

Funksiyası alıcıya onu doğru olana inandıran bir mesaj ötürmək və reaksiya yaratmaqdır. Bunun üçün oxucunu istədiyi yola aparan apellyasiya texnikaları tətbiq olunmalıdır. Dominant dili istifadə etmək adi haldır. Nümunələr:

  • Tanıtım broşuraları.
  • Reklam afişaları.

Müraciət etmək

Funksional mətnin başqa bir mümkün funksiyası yazıçıdan konkret istəklər etməkdir. Nümunələr:

  • İstefa məktubları
  • Bir dairə dairəsi

Funksional mətnlərin növləri

Əsas mətn növləri aşağıdakılardır:

Reklam

Bu tip funksional mətn, alıcını müəyyən bir məhsul və ya xidmət almağa təşviq etmək üçün əsas missiya kimi çıxış edir.Yerləri və ya tədbirləri tanıtmaq üçün məlumatlar da ola bilər. Ümumiyyətlə, məqsədiniz ictimaiyyətin diqqətini cəlb etmək olduğundan kifayət qədər təəccüblü qafiyələr və ya cümlələr istifadə edirsiniz.

Jurnalist

Jurnalistik funksional mətnlər məlumat vermək, öyrətmək və yenidən yaratmaq üçün hazırlanmışdır:

  • Aydınlığı və etibarlılığı göstərən etibarlı məlumatlardan ibarət olmalıdır. Bunlar qərəzsiz edilməlidir. Buna görə subyektivliyə heç bir şəkildə icazə verilmir.
  • Bu tip mətnlər bir faktla bağlı fikirlərə təsir göstərir. Alıcının təfsirinə görə fərqli olacaq və kollektiv reaksiya verəcəkdir.
  • Parlaqlaşdırmaq üçün məzmuna da sahib ola bilər və əlavə olaraq təqdim edilə bilər.

Ədəbi

Onlar vaxtında qalmaq üçün edilir. Bunlar geniş kütləyə, yazıçı ilə oxucuları arasında əlaqə qurmağa yönəlib. Əsas janrları dramatik, epik və lirikdir.

Alimlər və texniki işçilər

Bunlarda dilin istinad funksiyası üstünlük təşkil edir. Dəqiq, aydın şəkildə təqdim edilməli və təsdiqlənə bilən olmalıdırlar.

Tarixi

Bunlar bir hekayə hazırlamaq üçün istifadə olunur. Bunlara simvollar və etdikləri hərəkətlər daxil edilməlidir. Onlar ümumiyyətlə qədim dövrlərdə qoyulur.

Əyləncə

Onlar əyləndirmək məqsədi ilə hazırlanır. Fikir budur ki, oxucudan oxumaqdan bir şey öyrənəcəyini gözləmədən fikirlərini yayındırır.

Məlumat

Bunlar əsasən müəyyən bir hadisəni və ya vəziyyəti tanıtmaq üçün istifadə olunur. Bunlar alıcını məlumatlandırmağa əsaslanır. Emitentin fikri və ya hissləri vacib deyil və ifadə edilməməlidir.

Digər təsnifat

Funksional mətnlər şəxsi, məktəb və iş kimi də təsnif edilə bilər:

Şəxsi

Səmimi şəkildə yazılıblar. Bunlar insanın öz məlumatlarına, gündəlik təcrübələrinə, gələcək planlarına və digərlərinə əsaslanır. Nümunələr:

  • Gündəmlər.
  • CV-lər.
  • Gündəliklər

Məktəblilər

Öyrənilən məlumatları tutmaq üçün edilirlər. Bitirdikdən sonra tədris üçün istifadə olunurlar. Bunlar funksional vəziyyətə gətirən digər alternativlər arasında povestlər, izahatlar və ya diaqramlar ehtiva edə bilər.

Hazırlanmasında həssas bir dil və əsas qaydalar istifadə edilmişdir. Effektiv başa düşülməsinə imkan verən bir forma saxlanılmalıdır. Nümunələr:

  • Diaqramlar
  • Konseptual xəritələr.

Əmək

Onlar iş yerində müəyyən bir funksiya ilə hazırlanmışdır. İşlə bağlı məlumat vermək, məqsədi ünsiyyət qurmaqdır. Nümunələr:

  • Memorandum.
  • Müraciət məktubları.

Funksional mətnlərin nümunələri

Təlimatlar və ya təlimatlar

Təlimatlar və ya təlimatlar funksional mətnlər hesab edilə bilər, çünki müəyyən bir məqsədə çatmaq və ya problemi həll etmək üçün bir şey etməyi izah etmək funksiyasına malikdirlər.

Məktəbin funksional mətni: cKiçik Qırmızı papaq hekayəsini kəsiklərlə necə yaratmaq olar?

İlk addım Kiçik Qırmızı papaq süjetini beş əsas səhnədə yazmaqdır. Hər biri fərqli bir vərəqdə. Bunlar:

  • Kiçik Qırmızı papaq anası ilə danışır və sonra yeməklə nənəsinin yanına gedir.
  • Kiçik Qırmızı papaq meşəyə tərəf gedir.
  • Kurtla görüşən Kiçik Qırmızı papaq.
  • Nənənin evində kiçik qırmızı papaq.
  • Ovçu nənənin evinə gəlir.
  • Son.

Hər anı ayrı vərəqlərdə təsvir etdikdən sonra səhnələrin hər birini rəsm bloklarında çəkməyə başlayırlar. Kenarlar üçün H6 qələmi, doldurma üçün açıq rənglər və yuvarlaq formalar təklif olunur.

Rəsmləri bitirmək üçün Lego, kəsilməli və müvafiq səhnədə yapışqan çubuqla yapışdırılmalıdır.

Məclis təlimatları

İstifadəçi təlimatına bənzər, lakin ev əşyaları və ya mebellərin yığılması və ya tikilməsi üçün daha spesifikdir. Bunlar istifadəçi parçaları necə uyğunlaşdıracağını bilməsi üçün dəstək rolunu oynayan təsviri mətn və şəkillər daxildir. IKEA şirkətinin təlimatları buna nümunədir.

Fərdi funksional mətn: siş qaydası

Cənab Juan Méndez

Bu məktubun məqsədi, şirkətinizdə bir aqronom vəzifəsinə müraciət etmək istədiyimi bildirməkdir. Kənd təsərrüfatı mühəndisliyi sahəsində 10 illik təcrübəm var. Los Andes Universidadını fərqlənmə diplomu ilə bitirmişəm.

Daha çox fikirləşmədən səninlə vidalaşıram.

Hörmətlə: Mühəndis José Monagas.

Yazılı imtahanda təlimat

Hər hansı bir təlimat funksional mətn nümunəsidir. Buna görə yazılı imtahanlarda göstəricilər belə bu tip mətnlərdir:

Təlimatları diqqətlə oxuyun. Aşağıdakı suallardan ikisini seçin və boş səhifədə inkişaf etdirin.

Hər cavabın giriş abzası, iki və ya üç inkişaf paraqrafı və yekun abzası olmalıdır. Hər cavab üçün minimum 300 söz, maksimum 450 söz.

Cədvəl

Cədvəllər işləyən mətnlərdir, çünki mühazirənin və ya tədbirin veriləcəyi yer və vaxt barədə məlumat verir.

Dərman vərəqəsi

Bir dərmanın broşurası, tərkibi, xüsusiyyətləri, dozası, riskləri, istifadə qaydaları və ya qarşısının alınması kimi bəzi məhsullar haqqında məlumatları ehtiva edən çap olunmuş bir kağızdır. Apteklərdə satılan dərmanlara xasdır.

İstifadəçi təlimatları:SIM kartı telefonunuza necə quraşdırmaq olar?

Təlimatlarda bir kompüterin düzgün işləməsini təmin etmək üçün istifadəçinin yerinə yetirməli olduğu addımlar təqdim olunur. Bunlar funksional mətnin bariz nümunəsidir:

Cihaz sönənə qədər telefonun ev düyməsini üç saniyə basın. Batareya qapağını və batareyanı çıxarın.

SIM kartı “SIM1” VƏ “SIM2” sözləri ilə işarələnmiş hər hansı bir yuvaya daxil edin. Kartdakı qızıl kontaktların telefona baxdığından əmin olun.

Telefon kataloqu

Telefon kitabçaları faydalı ola biləcək təlimatlar verir. Yalnız əlaqə məlumatları təqdim etmir, eyni zamanda müəyyən müəssisələrin yerləşdiyi ünvanı da göstərirlər.

Siqnal

Dövlət və xüsusi məkanlarda mövcud olan işarələr funksional mətnlərin nümunəsidir: bir neçə sözlə dəqiq təlimat və göstərişlər verirlər.

Bunlara bəzi nümunələr:

– Yavaşla, məktəb zonası.

– Yavaşla, təhlükəli döngə.

– Qadınlar tualeti / Kişi tualeti.

– Dayanma. Maşın dayanacağı.

Broşüralar

Bəzi broşura və broşuralar funksional mətnlərə nümunədir. Məsələn, bir mağazanın açılışını elan edənlər:

Bu cümə axşamı, 28 sentyabr, musiqi mağazanız Buenos Momentos’un möhtəşəm açılışı olacaq. Burada notalardan ən yaxşı markaların musiqi alətlərinə qədər tapa bilərsiniz. İştirak edin! Səni gözləyəcəyik!

Digər nümunələr

  • Mətbəx tərifləri
  • Bir əsərin biblioqrafiyası üçün APA tərzi

İstinadlar

  1. Funksional mətnlər. (S. f.). (Yox): Oxu və Yazı Çalıştayı II. T-l-r-ii.blogspot.com saytından bərpa edildi.
  2. Funksional mətnlərin funksiyaları və xüsusiyyətləri. (2019). (Yox): Oxu və Yazı Layihəsi. Proyecturayred2a.blogspot.com saytından bərpa edildi.
  3. Funksional mətnlər. (S.f). (Yox): Sinoptik cədvəl. Qalib gəldi.
  4. Funksional mətnlərin təsnifatı. (2017). (Yox): Təsnifatı. Qurtarıldı: org.

TƏHSİL MÜƏSSƏLƏRİNDƏ İDARƏETMƏNİN ƏSAS FUNKSİYALARI

Məktəb rəhbərinin idarəetmə mədəniyyəti onun peşə-pedaqoji mədəniyyətinin bir hissəsidir. Son illərdə pedaqoji mədəniyyət problemləri sahəsində psixoloji-pedaqoji tədqiqatlar aparılır. Pedaqoji mədəniyyət anlamı pedaqoji dəyərlər, pedaqoji texnologiya və pedaqoji yaradıcılıq kateqoriyalarında açılır.

Məktəb rəhbərlərinin idarəetmə mədəniyyəti özünü müxtəlif növ idarəetmə fəaliyyətində, məktəbi idarəetmə də dəyərlərin və texnolo-giyaların mənimsənilməsində, ötürülməsində və yaradılmasında göstərir. Bu mənada idarəetmə mədəniyyətinə aksioloji, texnoloji və şəxsiyyət-yaradıcı komponentlər daxildir.

Məktəbi effektli idarə etmək üçün hazırda böyük əhəmiyyət kəsb edən biliklər, ideyalar, konsepsiyalar pedaqoji dəyərlər kimi çıxış edir.

Pedaqoji sistemləri idarəetmə dəyərləri müxtəlifdir. Onlar aşağıdakılar ola bilər:

1) dəyərlər-məqsədlər. Onlar iyearxiyanın müxtəlif səviyyələrində tam pedaqoji idarəetmənin məqsədinin əhəmiyyəti və mənasını açıb göstərir.

Bu məqsədlərə daxildir:
təhsil sistemini idarəetmə məqsədi;
məktəbi idarəetmə məqsədi;
pedaqoji və şagird kollektivini idarəetmə məqsədi;
şəxsiyyətin özünütərbiyəsini və özünüinkişafını idarəetmə məqsədi və s.
Dəyərlər-məqsədlər idarəetmə fəaliyyətinin özünəməxsus tənzimləyicisidir;

2) dəyərlər-biliklər. İdarəetmə sahəsində biliklərin əhəmiyyəti və mənasını açır. Buraya idarəetmənin metodoloji əsasları, məktəbdaxili rəhbərlik, pedaqoji prosesin idarə olunmasının effektiv meyarlarını bilmək və s. daxildir.

3) dəyərlər-münasibətlər. Pedaqoji prosesin iştirakçıları arasında qarşılıqlı münasibətlərin, özünə münasibətin, özünün peşə fəaliyyətinə münasibətin, pedaqoji və şagird kollektivlərində şəxsiy-yətlərarası münasibətlərin, bu kollektivlərin məqsədyönlü formalaşdırılması və idarə olunmasının əhəmiyyətini açır;

4) dəyərlər-keyfiyyətlər. İdarəetmənin subyekti olan məktəb rəhbərinin-menecerin müxtəlif fərdi, kommunikativ, davranış keyfiyyətlərini açır. Bu keyfiyyətlər xüsusi qabiliyyətləri əks etdirir: öz fəaliyyətini proqnozlaşdırmaq və onun nəticələrini qabaqcadan görməyi bacarmaq qabiliyyəti; öz məqsəd və hərəkətinin başqalarının məqsəd və hərəkəti ilə əlaqələndirmək qabiliyyəti; əməkdaşlıq etmək və əlbir idarə etmək qabiliyyəti və s.

Məktəb direktorunun idarəetmə mədəniyyətinin texnoloji komponenti idarəetmə qaydalarını və priyomlarını özündə birləşdirir. Məktəbdaxili idarəetmənin texnologiyası spesifik pedaqoji vəzifələri həll etməyi nəzərdə tutur. Bu vəzifələrin həlli pedaqoji prosesin təhlili və planlaşdı-rılması, təşkili, nəzarət və tənzimləmə sahəsində rəhbərin bacarıqlarına əsaslanır. Direktorun idarəetmə mədəniyyətinin səviyyəsi yuxarıda göstərdiyimiz tipdə olan vəzifələrini həll etmək priyormlarına və qaydalarına yiyələnmək səviyyəsindən asılıdır.

Şəxsiyyət-yaradıcılıq komponenti məktəb direktorunun idarəetmə mədəniyyətini yaradıcı akt kimi açıb göstərir. İdarəetmənin alqoritmik (alqritm-eyni tip vəzifələri həll etmək üçün əməliyyatların həyata keçirilmə ardıcıllığını dəqiq müəyyənləşdirən göstərişlərdir olmasına baxmayaraq, məktəb direktorunun fəaliyyəti yaradıcı fəaliyyətdir. Rəhbər-menecer idarəetmə dəyərlərinə və texnologiya-larına yiyələn-dikcə onları yeniləşdirir, onları interpretasiya (özü başa düşdüyü kimi aydınlaşdırmaq) edir. Bu, həm rəhbərin şəxsiyyət xüsusiyyətləri, həm də idarəetmənin obyektinin xüsusiyyətləri ilə müəyyən olunur. Məktəb direktoru idarəetmə fəaliyyətində bir şəxsiyyət, bir rəhbər kimi, bir təşkilatçı və tərbiyəçi kimi özünü realizasiya edir.

Təhsil müəssisələrini rəhbər şəxslərinin funksional vəzifələri ümumtəhsil məktəbinin və ya digər təhsil müəssisəsinin nizamnaməsi ilə müəyyən olunur. Təhsil müəssisəsinə rəhbərliyi direktor və onun müavinləri həyata keçirirlər. Təhsil-tərbiyə prosesinin idarə olunmasında direktor əsas yer tutur.

Ümumtəhsil müəssisəsinin direktoru aşağıdakı funksional vəzifələri yerinə yetirir:

1) təhsil-tərbiyə prosesini planlaşdırır və təşkil edir, onun gedişinə və nəticələrinə nəzarəti həyata keçirir, tədris müəssisəsinin işinin keyfiyyəti və effektliyi üçün cavab verir;

2) dövlət və ictimai orqanlarda tədris müəssisəsinin mənafeyini təmsil edir;
3) sinifdənxaric və məktəbdənkənar işlərin təşkili üçün lazımi şəraiti yaradır;

4) özünün müavinlərini seçir, onların funksional vəzifələrini müəyyən edir, tədris müəssisəsinin pedaqoji kadrlarını yerləşdirir;

5) tədris müəssisəsinin pedaqoji, inzibati, tədris-tərbiyəvi və xidmətçi heyətini işə qəbul edir və işdən azad edir;

6) tədris müəssisəsinə ayrılmış büdcə vəsaitinin müəyyən olunmuş qaydada rasional istifadə olunmasını təşkil edir;

7) tədris müəssisəsinin pedaqoji işçilərinin yaradıcı inkişafı üçün təhsil-tərbiyənin qabaqcıl forma və metodlarını tətbiq etmək, pedaqoji eksperimentlər keçirmək üçün onlara şərait yaradır;

8) təhsili idarəedən müvafiq orqanlar qarşısında öz fəaliyyəti üçün məsuliyyət daşıyır.

Şagird özünüidarəsi, peşəyönümü, valideynlərlə işlə əlaqədar məsələlər məktəb direktorunun diqqət mərkəzində olur.

Məktəbdə işlərin ayrı-ayrı istiqamətlərinə rəhbərlik direktorun müavinlərinə həvalə olunur. Bu vəzifələr aşağıdakılardır:

tədris-tərbiyə işləri üzrə direktor müavini, sinifdənxaric və məktəbdənkənar iş üzrə təşkilatçı, elmi-tədqiqat işi üzrə direktor müavini (bəzi məktəblərdə bu vəzifə təsis olunub), ayrı-ayrı fənləri dərindən öyrənən siniflər üzrə direktor müavini, təsərrüfat işləri üzrə direktor müavini (köməkçisi).

Direktorun tədris-tərbiyə işi üzrə müavini pedaqoji prosesin təşkilinə, təhsil proqramlarının və dövlət təhsil standartlarının yerinə yetirilmə-sinə cavab verir; şagirdlərin biliklərinin keyfiyyətinə və onların davranışına nəzarəti həyata keçirir; müəllimlərin və şagirdlərin tədris yükünü tənzimləyir; tədris məşğələlərinin cədvəlini tərtib edir;məktəbdə metodik işə, pedaqoji innovasiyaların tətbiqinə rəhbərlik edir; müəllimləri pedaqoji mədəniyyətlərini yüksəltdiklərinə görə stimullaşdırır.

Direktorun müavinlərinin vəzifələri məktəbin nizamnaməsində müəyyən olunmuşdur. Bu sənəddə tədristərbiyə üzrə iş bir neçə müavin arasında funksional vəzifələrin bölüşdürülməsi əsaslandırılmışdır.

Direktorun idarəetmə fəaliyyətinin effektliyi məktəbin inzibati aparatında hüquqların və vəzifələrin məqsədəuyğun dəqiq bölüĢdürülməsindən çox asılıdır. Məktəb direktoru lazım gəldikdə instruktiv və operativ müşavirələr, pedaqoji şuranın iclaslarını keçirir.

Rəhbərlik metodları haqqında məsələ iş üslubu haqqında məsələ ilə sıx bağlıdır. Üslub idarəetmə fəaliyyəti prosesində meydana çıxan bu və ya digər vəzifələrin və problemlərin həlli üçün həmin şəxs üçün daha çox tipik olan metodların məcmuyudur.

İdarəetmə nəzəriyyəsi və sosial psixologiya sahəsində mütəxəssislər rəhbərlik üçün xas olan üç əsas üslubu fərqləndirirlər:

Comments are closed, but trackbacks and pingbacks are open.