Müəllim şeirləri

Evi oldu məzarının yas… himi…,
Dörd divarda əzab sıxdı cismini… .
Namərd aldı Bank adıyla ismini…,
Faiz-faiz , sələm-sələm əridi.
5.10.2019… 13:20

Gənclər Günü. məktəblər, gimnaziyalar, liseylər bayram ssenariləri

Youth Day – xüsusilə orta yaşlı və yaşlı insanlar arasında məktəblərdə ən məşhur bayram biridir. onun çox gənc hekayə, lakin bütün məktəblər, lisey, gimnaziya ilə, əlbəttə, hadisənin öz ənənələri var.

Necə bayram sərf yoxdur

27 iyun – əsas çətinlik bəlkə bayram tarixdir. düşərgələrdə valideynləri, kimsə iş tapdı və ya qohumları ziyarətə getdi tələbələrin bəziləri tətilə ola bilər. on tərtib Çünki Gənclər Günü sinif şagirdləri biri planlı tədbirlərdə iştirak edə biləcəklər əvvəlcədən müəyyən edilməlidir (s. D. maarifləndirilməsi sinif müəllimləri, baş müəllim, və) ssenari, təşkilatçıları. Nə təklif edə bilər? Əlbəttə tələbələr arasında ciddi sənət və ya idman hər cür ilə məşğul olan uşaqlar var. Siz istedad varsa, rəssamlar, onların iş sərgilər təşkil məktəb lobbisi ola bilər. Gənclər Günü ssenari inkişaf təşkilatçıları müvafiq mövzular üzrə plakatlar çəkmək uşaqlar göstəriş əvvəlcədən lazımdır. Onlar bütün bayram üçün ton qurmaq olacaq. müdaxilə və gənclər haqqında divar qəzetləri müxtəlif dərsləri (7-dən və final), bəyanatlar etməyin. Onlar qurumun əsas stendi bəzəyəcək. Siz ən maraqlı və informativ divar qəzeti üçün müsabiqə aça bilər. Siz kimə bütün bu təşkil xahiş edə bilər? Təbii ki, uşaq özləri və qonaqlar üçün – onların valideynləri. Belə tədbirlər böyük təhsil dəyər, t var. Üçün., Bu müstəqil olaraq, öz uşaqları baxmaq ataları və anaları Enable onlara olduqca müstəqil və yetkin yaradıcı insanlar, baxın. Amma geri problem: Gənclər günü, bayram ssenari. Onun əsas vəzifəsi – hər kəs mümkün qədər özlərini ifadə etmək imkanı verir. Bu uşaqlar hiss və bayram sahibləri və əsas günahkarları qeyd etmələri təmin etməkdir. Əlbəttə ki, məktəblilər arasında musiqi məktəbində məşğul olanlar var. proqramı ilə müzakirə sonra, solo və kollektiv çıxışları daxildir kiçik konsert hazırlamaq üçün tələb oluna bilər. otaqlar, onları birləşdirən şeir və bədii əlavə, siz asanlıqla ədəbi və musiqi tərkibi təşkil edəcək. Bu, yalnız Gənclər Gününə xətti ilə riayət etmək vacibdir, onun script adi və qazma obyazalovke olmadı. konsert tədbirin mövzu ilə bağlı maraqlı slayd şou ilə müşayiət olunur. məktəblərin idarə öz aralarında razılığa əgər gəlmişkən, bayram hətta qazanmaq və konsert rəssamların bir məktəb üçün tərk ediləcək. Və ya anadil evdə qonaq olacaq. biz kənd məktəblərində söhbət varsa, konsert stadion və ya bütün kəndlilər üçün əsas meydanında keçirilə bilər. Necə başqa Gənclər Günü diversifikasiya etmək? script asanlıqla “Hadi uşaqlar!” “Hadi qız”, rəqabət növü yerləşdirmək və ya edə bilər idman. Məktəb rəqs klubu varsa, yer rəvan diskoteka axır, Balo rəqs müsabiqəsinin axşam keçirəcək. Və ya KVN siniflər arasında tələbə və müəllim və şagirdlər və valideynlər komandaları arasında. Belə hadisələr razı bütün olacaq: özü gənc və yaşlı nəsil. güləş, futbol, mübarizə boksçular: Bu gənclər idman günü ssenari daxil ediləcək. Wonderful ənənə parkda hər hansı küçə və ya xiyabanı boyunca gül eniş edəcək. meşə və ya göl xarakteri getmək üçün böyük bir şirkətin olacaq əgər – bu bayram bir uğur idi ki, güman etmək olar. eyni mahnı nömrələri, çox rəqs də avtomobil maqnitofon və stereo ses melodiyalar altında yer və campfire ilə bir gitara var. Və nə qədər Romantika, Romantika! belə gənc xas eyni bir!

Gördüyünüz kimi, variantları çox var. Əsas odur ki, – iştirakçıların özləri ilə müzakirə etmək üçün bütün ən maraqlı həyata keçirmək məqsədi. özlərinə ilə gəlib. Və sonra gənclər festival şöhrət olacaq!

Müəllim şeirləri

Bir müqəddəs zirvə idi MÜƏLLİM,
Duyğu-duyğu, kəlam-kəlam əridi.
Bayram-bayram dərd topladı, qəm yedi,
Kədər-kədər, ələm-ələm əridi.

Vətən-Vətən, torpaq-torpaq çat oldu,
Dünya qurdu, bir quruca ad oldu…!
Kitab-kitab, dəftər-dəftər od oldu,
Vərəq-vərəq, qələm-qələm əridi.

Qarğış tutdu, qarğışlarla biçildi…,
Böyüklüyü kiçildikcə kiçildi… .
Seçilmişə “əl ağacı” seçildi…,
Gedən-gedən, gələn-gələn əridi… !.

Evi oldu məzarının yas… himi…,
Dörd divarda əzab sıxdı cismini… .
Namərd aldı Bank adıyla ismini…,
Faiz-faiz , sələm-sələm əridi.
5.10.2019… 13:20

Müəllim

Müəllim, ey əziz, ey gözəl insan,
Sənə nə söyləyim, olsun dəyərli?
Dünyada elə bir agac varmıdır,
Əkdiyin ağactək ola bəhərli?

Dünyada elə bir zirvə varmıdır,
Sənin fəth etdiyin zirvədən uca?
Mən necə yığım ki, etdiklərini
Müəllim adına sığsın qısaca?

Sən bizə həm ana, həm ata oldun,
Bizimlə bağlandı arzun, diləyin.
Bütün ömrün boyu bizlərdən ötrü
Şam kimi əridi vuran ürəyin.

Haçan dara düşdük, əlin uzadıb
Özünü köməyə yetirmisən sən.
Bizim sabahımız nur olsun deyə
Gözünün nurunu itirmisən sən.

Unudub evində qayğılarını
Məktəbdə büruzə vermədin bir an.
Görüb şagirdlərin ruhdan düşməsin,
Bizləri düşündün sən hər bir zaman.

Bəzən acıladın, danladın bizi,
Ki bizlər düşməyək pis səmtə, yönə.
Deyərdin, “eybi yox, inciyin məndən,
Vaxt gələr, minnətdar olarsız mənə”

Allah iki şəxsi sevər hər zaman,
Birisi şəhiddir, digəri alim.
Əgər Allah səni belə sevibsə,
Mən necə sevməyim de, ey müəllim?

Sənin sənətinin bərabəri yox,
O həm şərəflidir, həm də ki çətin.
Dünyada nə qədər sənət var isə,
Qoyub bünövrəsin sənin sənətin.

Yerin bizlər üçün daima uca,
Özü də, qəlbi də təmiz müəllim.
Haqqını yüz ömür ödəmək çətin,
Haqqını halal et, əziz müəllim!
Haqqını halal et, əziz müəllim!

MÜƏLLİMLƏR

(Əsl müəllimlərə ithaf olunur)

Ömrünü bəxş edib neçə ömürə,
Ağaran saçları nur əlaməti.
Nə qədər şagirdə qol-qanad verib,
Onunçün qazanıb el məhəbbəti.

Çox vaxt gec yataraq,tezdən oyanıb,
İtirib gözünün nurunu hətta,
Yorğunluq duysa da,məğrur dayanıb,
Təmənna duymayıb əsla həyatda.

Verib,bəxş eləyib istedadını,
Nə qədər layiqli insan yetirib,
Qürurla daşıyıb hər an adını,
Bu ada hər zaman şərəf gətirib.

Bəzən laqeydlik çıxıb önünə,
Acı söz dilinə gəlməyib əsla.
Şükürlər eyləyib hər bir gününə,
Keçibdir dərsini köhnə həvəslə.

Müəllim kimləri verib cahana,
Önündə İskəndər,Teymur əyilib,
Boynu qalstuklu adi insana,
Hətta prezidentə müəllim deyilib.

Təəssübün çəkibdir ana torpağın,
Hər an alnı açıq,üzü də ağdır,
Az maaş alaraq şax dayanmağın,
Bəlkə də özü bir qəhrəmanlıqdır.

Sizə üz tuturam,sizə yenə də,
Qəlbi saf,ürəyi təmiz müəllimlər.
Bir vaxt bilik ,savad verdiz mənə də,
Mən sizə borcluyam,əziz müəllimlər.

MÜƏLLİM
( Bütün Müəllim həmkarlarımı təbrik edirəm ! )
” Müəllim ” ! “Nə gözəl səslənir bu söz !”
Bu söz başdan – başa hikmətdi , hikmət !
Dünyada ən nəcib , ən müqəddəs borc ,
Müəllimə hörmətdir , müəllimə hörmət .
****
Bağbandır , bağçası bar verir hər an ,
Daim fəxr eləyir öz əməyiylə .
Gecəni , gündüzü dinclik bilməyib ,
Xalqa xidmət edir öz biliyiylə .
****
Sonsuza çatsa da çəki vahidi ,
Müəllimin əməyi çəkiyə gəlməz .
Müəllimin əməyin itirən kəslər
Heç zaman zirvəyə yüksələ bilməz .
****
Onun ziyasından nur alır Günəş ,
Acizəm şəninə söz deməyə mən .
Atadır , anadır əsl müəllim ,
Hazıram önündə baş əyməyə mən .

USTAC.AZ

Əlaqə: Tel: (+994) 70-390-39-93 E-mail: zauryazar@mail.ru

Поделиться ссылкой:

Bunu bəyən:

Bəyən Yüklənir.

Oxşar

Published by Yazarlar.Az

Bir cavab yazın Cavabı ləğv et

SİZİN ÜÇÜN FAYDALI KEÇİDLƏR

KİTABLAR>> BİTİK.AZ

Oxuyur: Orxan Yusifcanlı

Zaur Ustacın “45” adlı seçmə şeirlər kitabı . Qiyməti 5 AZN şəhərimizin əsas kitab mağazalarından soruşa bilərsiniz.

Təhsil Nazirliyi tərəfindən metodiki vəsaitə daxil olunmuş şeirlər – məktəbəhazırlıq qrupları üçün – Zaur Ustacın “Güllünün Şeirləri” kitabı . Qiyməti 5 AZN şəhərimizin əsas kitab mağazalarından soruşa bilərsiniz.

Moskva Kremlini tikən məşhur şamaxılı memar Əliş bəy Sübhan oğlu Kərəmli – Şirvanı haqqında Zaur Ustacın “Əliş və Anna” kitabı . Qiyməti 5 AZN şəhərimizin əsas kitab mağazalarından soruşa bilərsiniz.

Zaur Ustacın “QƏDİMLİYƏ BÜRÜNMÜŞ YENİLİK” adlı seçmə şeirlər kitabı . Qiyməti 5 AZN şəhərimizin əsas kitab mağazalarından soruşa bilərsiniz.

DİQQƏT
Hörmətli valideynlər və abituriyentlər!
Vaxt azalır!
Təbriz Tədris Mərkəzi mövcud şəraitlə əlaqədar olaraq dərslərin keyfiyyətini optimallaşdırmaq məqsədilə:

İyun ayının 1-indən etibarən gücləndirilmiş və sürətli təkrar dərs proqramı ilə abituriyent qəbulunu elan edir!
Dərslər canlı və fərdi şəkildə 1 saat müddətində keçiləcək!
Dərslər hər gün ardıcıl olaraq təşkil olunacaq!
Mövzu ətrafında uyğun yarpaq testlər və sınaq tapşırıqları yerinə yetiriləcək!
Dərslər peşəkar müəllim kollektivi tərəfindən keçirilir!
Övladlarınızın nəticələrinin yaxşılaşdırılmasını istəyirsinizsə, Sizi TTM-də gözləyirik!

ELAN YERLƏŞDİRMƏK İSTƏYƏNLƏR ÜÇÜN :

Əlaqə: 070-390-39-93

Zaur USTAC

Zaur Ustac 8 (14) yanvar, 1975-ci ildə Bakı şəhərində anadan olmuşdur. İlk təhsilini Ağdam rayonunun Yusifcanlı kənd orta məktəbində almış, ardıcıl olaraq Bakı Dövlət Universitetində, Bakı Ali Birləşmiş Komandanlıq Məktəbində, Beynəlxalq İxtiraçılıq və Biznes İnstitutunda və Şamaxı Humanitar Kollecində davam etdirmişdir. Birinci Qarabağ müharibəsinin iştirakçısı və hal-hazırda ehtiyatda olan zabitdir. Zaur Ustac 1988-ci ildən etibarən dövri mətbuatda çıxış edir. AJB-nin üzvü olan Zaur Ustac “QIZIL QƏLƏM” mükafatı laueratı, “Yazarlar” jurnalının təsisçisi və baş redaktoru, 2019 – cu ildən Prezident Təqaüdçüsüdür. Zaur Ustac “Günaydın”(Ağçiçəyim), “İstəməzdim şair olum, hələ mən”, “Gülzar”, “Şehçiçəyim”, “Məhdud həyatın məchul düşüncələri”, “Mum kimi yumşalanda”, “Bayatılar”, “Balçiçəyim”, “Bərzəxdə”, “Gülünün şeirləri”, “Sevin ki, seviləsiz…”, “Qəlbimin açıqcası”, “Ustadnamə”, “Nişangah”, “Çəhrayı kitab”, “Zimistan” (1), “Ülyahəzrət” (2), “45”, “Qədimliyə bürünmüş yenilik”, yaradıcılığının 30 illiyi yubiley tədbirləri çərçivəsində nəşr olunmuş “Otuz ildir əldə qələm” kimi şeirlər kitablarının, görkəmli memar Şamaxılı Əliş bəy Sübhan oğlu Kərəmli-Şirvaninin anadan olmasının 700 illiyi münasibəti ilə qələmə alınmış “Əliş və Anna” poemasının, “Usubcan əfsanəsi”, “Yaradanla baş-başa”, “Qələmdar” (3) adlı məqalə toplularının, 2019-20 tədris ilindən Azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirliyi tərəfindən məktəbəhazırlıq qrupları üçün nəzərdə tutulmuş “Məktəbə hazırlaşırıq” adlı iki hissəli metodik vəsaitin birinci, ikinci hissələrinə daxil edilmiş “Güllünün şeirləri” tədris vəsaitinin, üçüncü sinif şagirdləri, eyni zamanda yeni öyrənməyə başlayan istənilən yaş qrupundan olan şəxslər üçün nəzərdə tutulmuş “39 Həftə” – “39 Weeks” kimi tanınan məşhur ingilis dili üçün xüsusi proqramın və Azərbaycan Respublikasının Milli Qəhrəmanı Gizir Mübariz İbrahimovun əziz xatirəsinə həsr olunmuş “ Oriyentir ulduzu” (povest) kitabının müəllifidir.

ZAUR USTAC HAQQINDA PROFESSOR, TƏNQİDÇİ-ƏDƏBİYYATŞÜNAS QURBAN BAYRAMOV YAZIR:

Zaur Ustac – qələmdar olmaq missiyası
(Tənqidçinin xəfif eksklüziv münasibəti…)

Tanıdığım istedadlı gənclər sırasında olduqca işgüzar, zəhmətkeş, obyektiv, prinsipial, hər cür manipuliyasiyadan uzaq, sözə-qələmə bağlılıq, həssaslıq, sözü-qələmi müqəddəs hesab edən və bu müqəddəsliyi hər məqamda qorumağa çalışan, içində klassik, modern maarifçilik ruhu daşıyan, bir sözlə, qələmdar olmaq missiyasını Heraklsayağı çiyinlərinə götürən, yaradıcılığın Sizif cəfasına qatlaşan gənclərdən biri də Zaur Ustacdır. Olduqca səmimi, təvazökar qələmdardır və bu yeni sözü, yeni anlayışı da ədəbiyyat cameəsinə gətirən odur.

Zaur Ustacın müasir ədəbiyyatımızda vicdanlı, tərəfsiz, liberal – azad, sərbəst ədəbi davranışı təqdirəlayiqdir və deyərdim ki, yenidir, müasir ədəbi gəncliyə örnəkdir. Zaur Ustac radikalizmdən uzaq, sözün səmimiyyətinə sığınan qələmdardır. Zaur Ustac gənc olmasına baxmayaraq (hər halda məndən çox gəncdir), o, özündə elə bir yaradıcılıq gücü tapıb və ədəbi sifera yaratmağa müvəffəq olub ki, artıq onun özgür ədəbi nüfuzu, özgür yaradıcı çəkisi haqqında çəkinmədən danışmaq olar. Mənim qənaətim belədir və bu qənaəti ictimailəşdirməmək günah olardı. İstedadı və istedadlı ədəbi gücü məqamında görmək və qiymələndirmək, fikrimcə, mühüm əhəmiyyət kəsb edir. Bizim ədəbi tənqid üçün belə yanaşma prioritet olmalıdır.

Zaur Ustac maraqlı həyat yolu keçib, hərbçidir, istefada olan zabitdir. Onda hərbçi peşəsindən ədəbi yaradıcılığına sızan bir yaradıcılıq intizamı, ədəbiyyata yansıyan hərbçi “geosiyasi marağı” olduğunu sezirəm. Yaxşı bildiyini müdafiə etmək, onu ədəbi fikrə gətirmək, yeni nəsilə, gəncliyə əlahiddə vətənpərvərlik ruhu aşılamaq və bu işi maarifçilik səviyyəsinə yüksəltmək – onun ən ümdə “geosiyasi marağı” budur və bu da yenidir. Və bu, Zaur Ustacda istək, arzu deyil, deyərdim ki, onun şəxsi xarakterinə tamamilə yad, amma yaradıcılığına xas olan ədəbi ambisiyadır, ədəbi-bədii fəaliyyətinin nüvəsini təşkil edən amildir, ona məxsus ədəbi statusdur. Elə buna görə də onun yaradıcılığı çoxsahəli, çoxyönlü, çoxsəsli, polofondur…

Zaur Ustacın ədəbi fəaliyyəti çağdaşlıqla bərabər, ən çox gələcəyə, perspektivə yönəlikdir. Onun yaradıcılığı, həm də yaxşı olacaq dərəcədə sosialyönümlüdür. Zaurun fəaliyyəti səmərəli fəaliyyətdir, praktik iş görür, həyatın olaylarından çıxış edərək özünün yazılarında olaya çevrilir, olay içində olay yaradır. Yaddaşı çağdaşlığa daşıyır. Bir az obrazlı desək, qədimliyə bürünmüş yenilikdir, istər ədəbi mövzüda, istərə də ədəbi janrda… Onun yaradıcılığı impultiv deyildir, ardıcıllıq, mütəmadilik, məqsədyönlülük, prinsipiallıq üslubunu, yazı-mövzu yönümünü-yöndəmini şərtləndirən amillərdəndir. Ona görə də Zaur Ustacın yaradıcılığı bezdirici deyil, maraq doğurur, fəaliyyətə sövq edir, ədəbi zərurət olur…

Zaur Ustacın ədəbi fəaliyyətinin bir yönü də onun mövzu seçimidir. O, əksərən baxımsız qalmış, gözdən-könüldən iraq salınmış, unudulmuş yox, unutdurulan mövzulara da ürəklə, cəsarətlə göz yetirir, necə deyərlər, kölgədə saxlanılan həqiqətləri gün işığına çıxarır, yaddaşları dirildən kitaba çevirir. Bu da onun vətənsevərliyini fərqləndirən cəhətlərdəndir. Çünki o, sosial-ictimai maraqla mənəvi marağın kəsişmə bucağını müəyyən etməyi bacarır. O, ədəbi ştamplardan uzaqdır. Tarixi-mənəvi müstəvimizdə gəzişmələr edir. Maraqlı, aktual bədii konsepsiyalar, orijinal ədəbi konfiqurasiyalar axtarışındadır. Total azərbaycançılıq tərəfdarıdır. Bütün bunları, – hələ bizim sosial durumumuzu əyən bazar iqtisadiyyatının ərkəsöyün diqtəsi dövründə etməyin çətinliyini demirəm, – əzabını, məşəqqətini göz önünə gətirin… Amma şükürlər ki, onda qara duyğular yoxdur, dan şəfəqinin duruluğu, lacivərdliyi var. Bir də ki, onun yazılarında hər şeyi öz adı ilə çağırmaq istəyi üstündür və bu, ədəbi yaradıcılıq üçün vacib şərtlərdəndir. Yazıçı məşşatə olmamalıdır.

Zaur Ustacın qələmi kənarda yox, özəkdə, nüvədə gəzişmələr edir. O, həmişə çalışır ki, standart və ehkamlar yaradıcılığına yansımasın. Diqqətimi çəkən müsbət bir cəhət də odur ki, Zaur Ustac azərbaycançılıqla türkçülüyün sinergizmindən çıxış edir, yəni söhbət sosial-fəlsəfi mənada özünütəşkildən gedir. Burada eyniyyət yox, biri-digərinin qüvvətləndiricisi olmaq şərtdir. Yəni, türkçülük və azərbaycançılıq biri-digərinin tərkibidir, amma biri o biri deyil, hər ikisi müstəqildir. Bunların dərkində paralellik və ya qəti oxşarlıq axtarmaq sosiallaşmada ziyanlıdır, bu metodda qeyri-xəttilik üstündür (Lütfi Zadə metodu). Zaur Ustac ədəbi-metodoloji cəhətdən sinergetik yanaşma paradiqmanın metodoloji plüralizminə daha çox meyillidir. Əlbəttə, bu, onda hələ rüşeym halındadır, amma inanırıq ki, təməldə olan dinamikadadır, inkişafdadır. Belə ki, ədəbi yaradıcılıq mexanizmlərin ardıcıl fəaliyyətini nəzərdə tutan bu metod, insan varlığının hərtərəfli inkişafı, şəxsiyyətin özünüifadə və özünütəsdiq imkanları və bütövlükdə yaradıcılıq qabiliyyətlərinin reallaşdırılması üçün ən əlverişli şərait yaradır. Zaur Ustacda türkçülüyü və azərbaycançılığı təkcə qanla, soyla bağlamır, həm də şüurla bağlayır. Bu, əslində, Əli bəy Hüseynzadə, Məmməd Əmin Rəsulzadə və Əhməd bəy Ağaoğlunun konsepsiyasıdır. Biz qanla, soyla türkük, amma şüurla, düşüncəcə, təfəkkürcə Azərbaycanlıyıq! Bu, populizm deyil, həqiqətdir!

Zaur Ustacın qələm yoldaşları yazılarında orijinallığı qeyri-ənənəvi yollarda axtarırlar, amma onun məni qane edən cəhətlərindən biri də ənənvi yolda qeyri-adiliyi tapmaq və müxtəlif ədəbi ölçülərdə (deyək ki, janrlarda) şərh etmək bacarığıdır. Xalq həyatının müxtəlif məqamlarında, ən ağır anlarında, millətin şərəf və ləyaqəti naminə ayağa qalxmış, onun oğulları vətən yolunda qorxmadan dirigözlü ölümə gedən, “şər yuvalarına”, az qala əliyalın hücum çəkən oğulları – kişiləri, ərənləri, igidləri barəsində (məsələn, mərdliyin, igidliyin, qəhrəmanlığın oriyentir ulduzu olan Mübariz İbrahimov haqqında) bədii-publisist yazıları da belə xoş məramın nəticəsində ortaya gəlir, “yazıya pozu yoxdur” yaddaşına çevrilir, yaddaş kitabı olur: “Oriyentir ulduzu” (povest), “Gülünün şeirləri”, “Otuz ildir əldə qələm”, “Əliş və Anna” (poema), “Sevin ki, seviləsiz”, “Qəlbimin açıqcası”, “Çəhrayı kitab” və s. kimi iyirmidən çox kitabı kimi… Doğrudan da bu kitabları bir yerə cəm etsək, elə adını “Qəlbin açıqcası” qoyardım, çünki bu əsərlərin, demək olar ki, hamısı Zaur Ustacın oxucuya ünvanladığı ədəbi-bədii açıqcalardır, özü də səmimiyyətlə yoğrulmuş, ürəkdən, qəlbdən süzülüb gələn gizlinlər yox, məhz açıqcalar. Bir bayatısında dediyi kim, onun “can evindən qopub düşən” namələrdir. Bundan əlavə, o, ümumtəhsil məktəbləri üçün metodik vəsaitlərin, dərsliklərin, proqramların da maarifçi müəllifidir.

Bu məqamda, onun milliliyə, vətənsevərliyə, yurdabağlılığa söykənən bilgisi, axtarış və tapmaq şövqü məmnunluq doğurur. Bu, əslində, müasir Azərbaycan zehniyyətinin bənzərsiz xüsusiyyətindən irəli gəlir – unutqanlıq sindiromundan qurtuluş yolunu tapmaq və bunu şahrah yola çevirmək cəhdi. Bunu mənəvi ehtiyacları ödəyən, əsrarəngiz Azərbaycan ruhunu bərpa edərək epik bir prinsipə çevirmək cəhdi kimi də qəbul etmək olar. Əslində, indi bu prinsipi yaratmağa əşəddi ehtiyac var! Mənə elə gəlir ki, Zaur Ustac müstəqillik dövrü ədəbiyyatımızın, xüsusən, tarixi mövzularda qələmə alınan nəsr nümunələrinin yaratdığı ovqatdan güc alır, “Əliş və Anna” poemasında olduğu kimi, özünün istehlak enerjisinə çevirir, bu günün praqmatizmindən çıxış edir, yuxarıda qeyd etdiyim kimi, qədimliyə bürünmüş yenilik yaradır.

Gerçəyi dərk etməyin üsulu təkcə ağılla deyil, gərək ürəklə – hiss və duyğuylarla da dərk edəsən. Bu cəhət, hələlik embirional səviyyədə onun bədii təfəkkürünün dominantına çevrilməyə başlayıb və inanıram ki, tam dominantlıq alınacaq. Zaur Ustacın bir xoş prinsipi də var, ətrafına, mühitinə əlindən gələn yaxşılığı et! Bu deviz onundur: ”Yaxşılıq əlindən gəlmir, heç olmasa pislik eləmə!” O, həyatının bu çağına qədər hər cür formatda təzahür edən, min bir cildə girən pisliyə qarşı Ustac qələmini sipər edərək Qələmdar olmağı bacarıb, qələmin yükünü, sözün müqəddəsliyini dərk etdiyindəndir ki, “Söz müqəddəsdir” şeirində yazır:

Gəldin bu aləmə, ərkanı gözlə,
Yaxşı bax ətrafa, dövranı izlə,
Ustac əmanəti, aram ol sözlə,
Qələmlə elə yaz, qoy izi düşsün.

Zaur Ustacın (Mustafayev Zaur Mustafa oğlunun) 45 yaşı var, ardıcıl olaraq Bakı Dövlət Universitetində, Bakı Ali Birləşmiş Komandanlıq Məktəbində, Beynəlxalq İxtiraçılıq və Biznes İnstitutunda və Şamaxı Humanitar Kollecində təhsil alıb. Birinci Qarabağ müharibəsinin iştirakçısı və hazırda ehtiyatda olan zabitdir. 1988-ci ildən yaradıcılığa başlayıb, 32 ildir ki, ədəbi cameənin əli qələmli nümayəndəsidir. Ləqəbi “Ustac”dır; AJB-nin üzvü, “Qızıl Qələm” mükafatı laueratı, “Yazarlar” jurnalının təsisçisi və baş redaktoru, “Ustac.az” fərdi inkişaf və yaradıcılıq mərkəzi”nin təsisçisi, naşir, müasir dövrün maarifçi-demokratıdır. İntellektualdır, kreativ təfəkkürlü, qüvvətli və sağlam məntiq sahibidir. Mən onu təmiz qəlbli, doğru sözlü, mətanətli, tam mənası ilə dürüst, fikir və yoluna dərin bir inam bəsləyən, fədakar bir gənc yazıçı-publisist, şair, nasir, tərcüməçi, naşir, ən ümdəsi, ziyalı kimi görür və belə də qiymətləndirirəm… Və bir yazıçı olaraq Zaur Ustacın gələcək çəki-düzənini bu sadaladıqlarımda, konkret mövqeində, QƏLƏMDARLIĞINDA görürəm. Eyni zamanda, toz qonmayan Qələmdar qürurunda, təmkinində görürəm! Çünki bilirəm ki, təmkin və qürur mənəviyyatı hər zaman bütün fəsadlardan, yanlışlıqlardan qoruyar… ALLAH QORUSUN!

MüƏLLiM GüNü

Bilmirəm səbəb nədir, yeni bayramların təqvim günləri yadımda qalmır.Sovet dövrünə aid bütün bayramları dəqiqliklə xatırlayıram. Görünür bu da təbliğatın gücüylə bağlıdır. Dövlətin hansı ideologiyaya qulluq etməsi məlum olanda öz vətəndaşlarına da nəyi təbliğ edəcəyi dəqiq bilinir. O vaxtdan bizə miras qalmış bir bayram var ki, oktyabrın birinci həftəsi qeyd olunur – Müəllim günü. Müəllim sözü elə böyük anlamın, yükün daşıyıcısıdır ki, hər əlinə jurnal alıb sinfə girənə bu adla müraciət etmək onun məna çalarlarını azaldacaq. Bizim birinci və ən böyük müəllimimiz həyatın özüdür. Həyat bizə nə öyrədir?

Təhsil nazirimiz çıxışlarının birində demişdi ki, “”Təhsil haqqında Qanun” Konstitusiyadan sonra ən vacib qanun sayılmalıdır”. Biz də bu fikirlə razıyıq. Amma həyat təcrübəsində gördüyümüz tamam başqa şeylərdir.Konstitusiyanın maddələrinə nə qədər əməl edirik və bizim əməllərimiz böyüməkdə olan nəslin tərbiyəsinə nə şəkildə xidmət edir?

Hər bir valideyn istəyir ki, zəhmət çəkib böyütdüyü, gözünün yağını yedirtdiyi övladı həm də yaxşı diplom almış olsun. Fikir verdinizmi, mən təhsil demədim, diplom dedim. Yəni bizim üçün təhsildən daha önəmli olan diplomdur. Diploma olan maraq da bizə sovetlərdən miras qalıb. Amma insafla danışsaq həmin rejim özü vətəndaşların savadlı olmasına çalışırdı. Məsələn, deyək ki, hansısa bir dağ kəndindən bir çobanın oğlu canına cəfa verib oxusaydı ümid ola bilərdi ki, lap gedib Moskvada təhsil ala biləcək. Və çobanın ali məktəbdə oxuyan oğluna baxıb, ürəyindən qara qanlar axan kolxoz sədri məcbur idi ki, öz kütbeyin oğlunu da hardasa instituta düzəltsin, qonşudan geri qalmasın. Bax, əsas bu prinsip idi – “qonşudan qalma dala”.

Bir vaxtlar “oxutmuram, əl çəkin” deyənlər sonra rüşvət verib uşaqlarına diplom satın alırdılar. Unikal millətik, pulumuzu veririk ki, uşağımız oxumayıb diplom alsın. Diplom qızların cehizinin tərkib hissəsi idi. Ən bahalı mebelin yanında Tibb İnstitutunun diplomu olmalı idi. Orda oxuyan qızları istəyənlər də çox olurdu – ona görə yox ki, həkimdir. Hamı bilirdi ki, orda oxuyan qızlar varlı qızlarıdır. Əksəriyyəti də ərə gedəndən sonra işləmirdi. Və yaxşı ki, işləmirdi. Təsəvvür eləyin, bunlar həkim olsaydılar nə qədər adamı şil-şikəst eləyərdilər. Ona görə də bu gün imkanlı adamlar öz xəstələrini burda müalicə elətdirməyib xaricə aparanda normal qarşılamaq lazımdır. Çünki onlar dünən öz bacı və qardaşlarının necə oxuduqlarını çox yaxşı xatırlayırlar. Varlı oğlanlar da bir qayda olaraq hüquq fakültəsindən diplom alırdılar. Demək istədiyim odur ki, bizim millətin təhsilə olan istəyi dönüb dolaşıb diplomla məhdudlaşırdı. Bizi başımızdakı yox, bu kiçik, amma bahalı kağız parçası maraqlandırırdı.

Bu millətin içində ağ xalata və hüquq-mühafizə orqanlarına maraq hardandı? Bəlkə tarixi səbəbləri var? Deyək ki, əvvəllər bu işlərdə başqa millətlər çalışırdı. Yəqin onlardan asılı olmaq insanları bezdirmişdi. Amma ona qalsa, müəllim və mühəndislər haqqında da eyni sözü demək olar. Belə çıxır ki, məsələ təkcə tarixi köklərdə deyil. Çox yerlərdə körpə oğlan uşaqlarını sevəndə, oxşayanda “mənim milisioner balam” deyirlər. Yəni arzulayırlar ki, uşaqları tapança gəzdirsin, ona “rəis” desinlər, onlardan qorxsunlar. Əsas olan da bu qorxudur. Çünki qorxu pul qazanmağa zəmanət verir. Biz paqonun, uniformanın, zabit şərəfinin nə olduğunu anlamaq istəmirik. Nə zaman ki, bizim cəmiyyətdə insanlar yaratdıqları qorxuya, xofa görə yox, ağlına, qabiliyyətinə, istedadına görə mövqe tutacaqlar, pul qazanacaqlar – bax o zaman bizdə təhsilin nəyə yarayacağı da anlaşılacaq. Uşaqlar o vaxt həqiqətən yaxşı oxumağa başlayacaq ki, gözünün işığı ilə qazandığı biliklər onlara gələcəyini qazandıracaq. Uşaqlar bütün eybəcərlikləri bizdən daha yaxşı görürlər, canlarına hopdururlar. Və sabah gedib “milisioner” olanda, qanunun aliliyini təmin eləməli olanlar ən çox qanunu tapdalayan şəxslərə çevrilirlər. Həyat ən böyük müəllimdir.

Mənimlə razılaşarsınız ki, bu gün zəhməti, əməyi ən az qiymətləndirilənlər maarif, təhsil işçiləridir. 45 dəqiqə 45 uşağın qarşısında boğazını cır-dağıt, 45 dəqiqə 45 uşağın nazıyla oyna, müqabilində 1000 manat pul al. 1000 manatı küçədə bizə yaxınlaşıb “Allah səni xoşbəxt eləsin” deyən dilənçilərə veririk. 45 uşağın hərəsi bir ailədən gəlir, hərənin bir xasiyyəti var, hərənin cibində bir mobil telefon, danışmaq istəyəndə müəllimi sayan yoxdur. Uşaqların geyimi-gecimi, əyni-başı müəllimlərdən qat-qat yaxşıdır, bahalıdır. Müəllim özünü pis aparan uşaqları tənbeh eləyə bilmir – çünki Sovet dövründən fərqli olaraq indi bu uşaqların harınlamış valideynləri xalqdan oğurladıqları pulları gizlətməyə çalışmır. Uzaqbaşı, müəllimin qabağına 5-6 şirvan atırlar, o da susur. Müəllim məcburdu ki, direktorun ad günündə pul yığsın, məktəbə gələn yoxlamanı yola salmaq üçün pul yığsın, təmir üçün pul yığsın, daha nələr, nələr üçün pul yığsın, hətta süpürgə üçün pul yığsın. Müəllim məcburdu, amma niyə məcburdu, bundan danışaq.

Özümün oxuduğum vaxtlarda yadımdadır ki, Azərbaycan və rus bölmələrindəki təhsil və tədrisin keyfiyyəti fərqli idi. Təhsilin keyfiyyətini qoyaq bir tərəfə. Bu bölmələrdə oxuyan uşaqların düşüncəsi, təfəkkürü fərqli idi. Rus bölməsinin şagirdləri müstəqil idilər, etiraz eləyə bilirdilər. O vaxtlar həmin məktəblərdə ruslar, ermənilər, yəhudilər dərs deyirdilər. Bizim oxuduğumuz Azərbaycan bölməsində dərs deyən müəllimlərimizin çoxunun uşağı rus məktəblərində təhsil alırdılar. Belə çıxır ki, onlar öz səviyyələrinin nə olduğunu anladıqlarından övladlarına müəllimi başqa millətdən seçirdilər. Hələ XIX əsrin sonlarından məşhur Qori seminariyasında hazırlanan müəllimlərin sözün əsl mənasında böyük bir müəllimi vardı – Aleksey Osipoviç Çernyayevski. O da rus idi. Azərbaycanın ən ucqar mahallarına işığı onun tələbələri aparmışdı. O vaxtdan bəri müəllim sözü çox devalvasiyaya uğrayıb. Bu gün qəbul imtahanlarında ən az bal toplayanları pedaqoji təhsil müəssisələrinə götürürlər. Deməli, 20 ildən sonra məktəblərimizdə təhsilin səviyyəsindən heç danışmağa dəyməz. Savadsız müəllimlərin millətə vurduğu ziyanı heç bir müharibə də vura bilmir. Özünün şəxsiyyəti olmayan şəxsiyyət, fərd yetişdirə bilərmi? Özünün qul, kölə yox, insan olduğunu anlamayan vətəndaş yetirə bilərmi? Birinci düyün budur – vətəndaş, insan yetirə bilməsəniz, etiraz edə bilən, müstəqil düşünə bilən fərdlər yetirə bilməsəniz sizdən qat-qat aşağı adamlara əl açmağa məcbur olacaqsınız. Nə qədər ki, dərs dediyiniz siniflərdə əllərini qabaqda cütləmiş, şüursuz, işıqsız gözlərlə baxan şagirdlərimiz olacaq, siz də hələ neçə illər süpürgə pulu yığmağa məhkum olacaqsınız. Əgər şagirdinizin bu gün sizə etiraz etməyə cəsarəti çatırsa, ağzının üstündən vurmayın. Bəlkə sabah əl çalanlar ordusundan bir nəfər azala bilər, bəlkə sabah bir nəfər düz danışan direktor, nazir, baş nazir çoxala bilər?

Sentyabr ayı bitdi. Oktyabrın birinci həftəsində müəllimlərin sözün əsl mənasında bayramıdır. Amma sözün əsl mənasında müəllim sözünün çəkisi çox ağırdır. Həqiqi müəllim oxuduğunuz kitablar, şəxsən tanımadığınız filosoflar, baş verən hadisələr də ola bilər. Mənim müəllimim atam idi. Təəssüf, hələ də onun öyrətdiklərini tətbiq etmək üçün ünvan axtarışındayam. Bilmirəm o pis müəllim idi, ya cəmiyyətimiz bərbad məktəbdir. Amma siz uşaqlar, bizə baxıb korlanmayın. Kimi müəllim sayırsınızsa, onu təbrik edin, süpürgə xırda məsələdir.