Tarixə qədərki dövrlərdən bəri musiqi tarixi

The musiqi tarixi min illər əvvəl tarixə qədər başlayır. İlk musiqi növləri təxminən 3 milyon il əvvəl Daş dövründə meydana gələ bilərdi. Təxminən insanların alətlər yaratmaq üçün daşdan istifadə etdiyi vaxtdır.

Musiqinin altına necə şəkil qoya bilərəm?

Sakitlikdir, ətraf qaranlıq, dəhlizlər kimsəsiz.

Qarşıda bizi nələrin gözlədiyini, hansı situasiyalarla qarşılaşacağımızı bilmirik.

Bir-birimizə tutuna-tutuna irəliləyirik.

Qəfildən naməlum istiqamətə yol alan bir avtobusun içərisində olduğumuzun fərqinə varırıq.

Axı, bu necə ola bilərdi? Biz ki, bir binanın qaranlıq dəhlizləri ilə irəliləyirdik, necə oldu ki, birdən-birə avtobusa düşdük?

Ətrafa baxırıq, yenicə gördüyümüz sərnişinlər də çaş-başlıq içərisindədirlər.

Elə indi duyuq düşüblər ki, naməlum istiqamətə gedən bu avtobusu idarə edən sərxoş bir sürücünün iradəsindən asılı vəziyyətdədirlər.

Bəlli olmayan ünvana, məqsədi və məramı aydın olmayan sürücü ilə eyni avtobusda, eyni taleni yaşamağa məhkum olan sərnişinlər həyatın bu sürprizinə müqavimət göstərirlər.

Və elə bu ekstremal vəziyyətdə çarəsiz sərnişinlərin hər birinin əsl məni ortaya çıxır.

“Yolçuluq”, “Sərxoş gecə”, “Çıxış yolu”

10 mart – Milli Teatr Günü ərəfəsində yolumuzu Azərbaycan Dövlət Musiqili Teatrından saldıq.

Teatrın 4-cü mərtəbəsində, bolqar yazıçısı Stanislav Stratiyevin “Avtobus” pyesi əsasında “Çarəsiz sərnişinlər” tamaşasının stolarxası məşq prosesini izləyirik.

Xalq artisti Pərviz Məmmədrzayev (virtuoz), əməkdar artistlər Əzizağa Əzizov (kəndçi), Ələkbər Əliyev (ağılsız), Şövqi Hüseynov (ağıllı), Əkbər Əlizadə (məsuliyyətsiz), aktyorlar Əliməmməd Novruzov (ər), Ülviyyə Əliyeva (arvad), Aydan Həsənova (qız), Nicat Həbibov (oğlan) hər biri öz rolları barədə danışır, müzakirə aparırlar.

Tamaşanın quruluşçu rejissoru əməkdar incəsənət xadimi Mehriban Ələkbərzadə məlumat verir ki, tamaşa alleqorik, eksentrik musiqili komediyadır: “Musiqi heç də müşayiət deyil, həm də yeri gələndə monoloq ifadəsinə çevrilə biləcək formadadır. Tamaşa 3 hissədən ibarət olacaq, “Yolçuluq”, “Sərxoş gecə”, “Çıxış yolu”. Tamaşa insan kimlikləri üzərində qurulub. Burada bir neçə mesaj verilir. İstənilən şəraitdə insan kimliyi qorunmalıdır. Fərdi yox, ümumi xilaslar naminə çalışmaq lazımdır. Çarəsizliyin sonu uçurumdur. İnsan elə şeyləri itirməlidir ki, qazandıqları ona dəysin. Yaxud elə şeylər itirməlidir ki, ona görə peşman olmasın”.

Teatr məbədgah, həyat məktəbidir. Ağlayan, gülən, qəhərlənən, şadlanan tamaşaçının müqəddəs ünvanıdır. İnsan mənəviyyatının zənginləşməsinə ən böyük töhfə verən incəsənətdir. Mütləq ki, səhnəyə qoyulan bütün tamaşaların insanlığa ötürdüyü dəyərli bir mesaj var.

Zəngin teatr ənənəsi

Azərbaycan teatrının da zəngin ənənəsi var və artıq bu il yaranmasının 146-cı ildönümünü qeyd edir.

1883-cü ildə Hacı Zeynalabdin Tağıyevin təşəbbüsü ilə Bakıda ilk teatr binası tikilib. 1922-ci ildən binada Akademik Milli Dram Teatrı, 1960-cı ildən isə Azərbaycan Dövlət Musiqili Teatrı fəaliyyət göstərib. 1988-ci ildə uçmaq təhlükəsi olduğuna görə həmin bina sökülüb və yeni bina inşa olunub.

Azərbaycanda milli musiqili komediya janrının yaradıcısı isə dahi bəstəkar Üzeyir bəy Hacıbəyli olmuşdur. Onun 1909-cu ildə yazdığı “Ər və arvad” musiqili komediyasının ilk tamaşası 24 may 1910-cu ildə Bakıda, Nikitin qardaşlarının sirk binasında göstərilmişdir. Məhz bu tamaşa ilə də Azərbaycan Musiqili Komediya Teatrı təşəkkül tapmışdır. Sonrakı illərdə Üzeyir Hacıbəylinin “O olmasın, bu olsun”, “Arşın mal alan” (1913) musiqili komediyaları oynanılmışdır.

1938-ci ilə qədər musiqili komediyalar Azərbaycan Opera və Balet Teatrında oynanılırdı. 1938-ci ildə müstəqil Musiqili Komediya Teatrı (Azərbaycan və rus bölmələri ilə) təşkil edildi və teatr 1938-ci ilin sentyabr ayından rəsmi olaraq Azərbaycan Dövlət Musiqili Komediya Teatrı statusu aldı.

1985-90-cı illərdə respublikada baş verən ictimai-siyasi hadisələr, Qarabağ müharibəsi burada çalışan sənət adamlarının yaradıcılığına mənfi təsir göstərdi. Uzun illik təmir işləri kollektivdə təəssüf ki, bir süstlük yaratdı. Lakin 1993-ci ildə ulu öndər Heydər Əliyevin göstərişi ilə binada təmir və bərpa işlərinə yenidən başlanıldı. Sənət və sənət adamlarına xüsusi diqqət və qayğı göstərən Heydər Əliyev 1995-ci ildə təmir və bərpa işləri ilə yaxından tanış oldu, öz dəyərli tövsiyələrini verdi.

1998-ci il oktyabr ayının 10-da isə böyük sənət məbədinin açılışında iştirak etdi. Bu, teatrın yenidən inkişaf etməsinə böyük təkan verdi. Kollektiv bir-birinin ardınca yeni-yeni tamaşalar hazırlayaraq repertuarı zənginləşdirməyə başladı.

Prezident İlham Əliyevin Sərəncamı ilə Azərbaycan Dövlət Musiqili Komediya Teatrının binası 2011-2013-cü illərdə yenidən təmir olunub istifadəyə verildi.

2013-cü ildə isə Nazirlər Kabinetinin qərarı ilə Azərbaycan Dövlət Musiqili Komediya Teatrı Azərbaycan Dövlət Musiqili Teatrı adlandırıldı.

Hazırda teatrda 460 yerlik zal ən müasir avadanlıqla təchiz olunub. Oturacaqlar və mebel yeniləri ilə əvəzlənib, 360 dərəcə fırlanan səhnə tamamilə yenidən qurulub. Burada ən müasir səs-akustika sistemi quraşdırılıb. Səhnənin işıq sistemləri də müasir layihə və texnologiyalar əsasında yenilənib. Binanın bütün xidməti və qrim otaqlarında əsaslı təmir işləri aparılıb. Yenilənmiş havalandırma sistemi ən müasir standartlara uyğundur. Əsaslı bərpa işlərindən sonra teatrdakı səsyazma studiyası və kiçik tamaşa zalı da yeni görkəm alıb.

Son: üç, iki, bir, başladıq.

Elə ilk andan teatrın ab-havasını duymağa başlayırıq. Əksəriyyətini ekranlardan tanıdığımız məşhur aktyorlarla dəhlizlərlə irəlilədikcə, hər mərtəbəyə qalxdıqca yeni bir aləmlə rastlaşırıq. Yenicə qurulmuş və məşqinə hazırlaşılan bir tamaşanın səhnəsindəyik. Gözəl əl işləri ilə hazırlanmış dekor kötüklər, gül-çiçəklər, qızıl açar.

Budur, haradansa qaranlıqdan rejissorun səsi eşidilir.

– Son: üç, iki, bir, başladıq.

Səhnə işıqlanır və musiqi sədaları altında tənha qoca Karlo kiçik daxmasında oduncaqdan insan fiquru düzəldir.

Taq-taq-taq. Birdən hazırladığı taxta əşya canlanır və hərəkətə gələrək uzun burunlu şən və dəcəl Buratinoya çevrilir. Şıltaq, inadkar, bu qeyri-adi taxta oğlan atası hesab etdiyi Karlonu çox sevsə də, nəzakət qaydalarından çox uzaq, tənbəl, dərs oxumağı sevməyən biridir. Yaxşı cəhətləri isə sadiq dost olmağı bacarmağı və macəra dolu təhlükəli anlarda meydana cəsur igid kimi atılmağıdır.

Özümüzü nağıl aləmində hiss edirik və anidən rejissorun kəsdik, ara veririk anonsu ilə sehrli aləmdən ayrılırıq.

Görkəmli rus yazıçısı Aleksey Tolstoyun 1936-cı ildə qələmə aldığı “Qızıl açar və yaxud Buratinonun macəraları” povesti əsasında hazırlanan “Buratino” nağıl-tamaşası yaradıcı gənclərə dəstək məqsədilə səhnəyə qoyulur. Tamaşanın bədii rəhbəri sənət ocağının direktoru, əməkdar incəsənət xadimi Əliqismət Lalayevdir. Dünyanın bir çox teatr məkanlarında tamaşaçılara müxtəlif versiyalarda göstərilən oduncaq adam – Buratino haqqında rəvayətlər bu dəfə musiqili teatrın gənc rejissoru Elməddin Dadaşovun quruluşunda və fərqli şəkildə təqdim olunur.

Fürsəti fövtə verməyib rejissorla danışırıq. Elməddin Dadaşov deyir ki, 2005-ci ildə böyük gülüş ustası Hacıbaba Bağırovun özəl dəvəti ilə Azərbaycan Dövlət Musiqili Teatrına gəlib: “Artıq 14 ildir ki, bu teatrla nəfəs alıram. Bir çox tamaşalarda ikinci rejissoram. Elə tamaşalar da var ki, onlarda aktyor kimi də iştirak edirəm”.

Rejissor məlumat verir ki, “Buratino” filmində səslənən mahnılar ilk dəfə olaraq öz doğma dilimizdə səslənəcək: “Tamaşada maraqlı tendensiya üzə çıxartdım. Elə aktyorlarımız var idi ki, onlar uşaq tamaşaları ilə məşğul deyildilər. Artistlər Səmayə Musayeva, Nahidə Orucova, Möylə Mirzəliyev, Ağaxan Şərifovu gətirib gənc nəsillə bərabər tamaşada rollar verdim. Bu, təbii ki, onlar üçün də maraqlı oldu”.

Elməddin Dadaşov onu da vurğuladı ki, musiqili teatr heç zaman tamaşaçı qıtlığından əziyyət çəkmir: “Xoşbəxt teatrlardanıq ki, bizə tamaşaçı axını çoxdur. Burada həm də zövq müxtəlifliyi var. Tamaşaçı seçim edir, bu gün gəlib macar bəstəkarı İmr Kalmanın, sabah Əli Səmədlinin əsərinə, digər gün isə Antuan de Sent- Ekzüperinin uşaq tamaşasına baxır”.

Buratinonun ifaçısı gənc aktyor Zaur Əliyevlə həmsöhbət oluruq. İncəsənət Universitetinin musiqili teatr rejissorluğunu bitirən Zaur Əliyev 2013-cü ildən bu teatrda işləyir: “Əvvəlcə texniki heyətdə işıqçı, sonra işıq rəssamı oldum. Daha sonra direktor Əliqismət Lalayev diplom işimi bəyəndi və təklif verdi ki, tamaşa hazırlayım. Mən “Peter Pen” tamaşasını hazırladım. Həmçinin tamaşalarda aktyor kimi çıxış edirəm. Çalışıram ki, oynadığım bütün rolların obrazını olduğu kimi tamaşaçıya çatdıra bilim”.

Canım, qanım, dünyaya baxan gözlərim – TEATR

“Mən bu sənətə həqiqi istəklə, körpəlikdən vurğun olub gəlmişəm. Müəllim də ola bilərdim, amma teatra sevgim məni İncəsənət İnstitutuna gətirdi. Teatr mənə canım, qanım, dünyaya baxan gözlərim kimidir. Teatrın hər şeyi, adicə tozu da mənə çox əzizdir”.

Bayaqdan səhnədə heyranlıqla izlədiyimiz 74 yaşlı əməkdar artist Səmayə Musayeva fikirlərini bölüşür: “46 ildir ki, musiqili teatrın səhnəsindəyəm. İnstitutu bitirən kimi bu tetra işə gəlmişəm və buradan da heç yana getməmişəm. Məni bura çox şey bağlayır. İlk növbədə, sənətim və peşəkar aktyorlar. O zaman aktrisa Şəfiqə Qasımova var idi. Bax, onun səsi məni bu teatra bağladı. Şəfiqə xanımda bir səs var idi ki, mənə elə gəlirdi ki, sanki o oxuyanda divarlar titrəyir”.

Səmayə xanım deyir ki, çox əziyyətlər çəksə də, teatra olan istəyim soyumur: “Bələkdəki övladımı qucağıma alıb onunla birgə instituta gedirdim. Müəllimlərin yazığı gəlirdi mənə, deyirdilər ki, səndə bu necə oxumaq həvəsidir.

Oğlum 20 Yanvarda şəhid oldu. Onda 44 yaşım var idi. Təsəvvür edin ki, məni göydə Allah, yerdə teatr yaşatdı. Bu sənətim olmasaydı, Allah bilir nə olacaqdı. ”

“Teatrda işləyənlər sənət fədailəridir” deyir aktyor Möylə Mirzəliyev: “34 illik zəhmətim var bu sənətdə. Bu sənəti birinci növbədə sevmək, onun xəstəsi olmaq lazımdır. Nə qədər qayğılarımız da olsa, bu sənəti sevirik. Fədaiyik”.

Fasilə bitir və aktyorlar yenidən səhnəyə çıxırlar.

Artıq Buratino qızıl açarla qapını açaraq sehrli dünyaya daxil olmaq istəyir.

Bu zaman gözlənilmədən səhnəyə çıxan teatrın direktoru Əliqismət Lalayev işarə edir ki, vacib bir məsələ ilə bağlı məşqlərə ara verilsin: “Sevincimin həddi-hüdudu yoxdur. Elə indi Azərbaycan Respublikasının Prezidenti cənab İlham Əliyev “Azərbaycan Dövlət Musiqili Teatrına və Azərbaycan Dövlət Rus Dram Teatrına “akademik” statusu verilməsi haqqında sərəncam imzaladı. ”

Aktyorlar tərəfindən qopan sevinc nidaları, alqış sədaları Əliqismət müəllimin sözlərini yarımçıq kəsir.

Artıq Akademik status alan musiqili teatrın kollektivini sevindirən isə nə ad, nə şöhrət idi.

Onları sadəcə, sənətə verilən dəyər, əziyyətlərinin qiyməti duyğulandırır, ürəklərində fərəh hissi oyadırdı.

“Heç bir ölkədə incəsənət adamlarına bu qədər qayğı göstərilmir”

Əliqismət müəllim teatra verilən bu yüksək dəyərlə bağlı sevinc hisslərini bizimlə bölüşür: “Azərbaycan teatrlarının fəaliyyətinə dövlət qayğısını bir daha təsdiq edən bu rəsmi sənəd qəlbimizdə fərəh hissi doğurdu. Cənab Prezidentin və Birinci vitse-prezident Mehriban xanım Əliyevanın hər bir azərbaycanlı ailəsinin güzəranını daha xoş, sabahını daha gözəl və xoşbəxt etmək naminə yürütdüyü uğurlu siyasət Azərbaycanın böyük inkişaf yolu keçməsinə, ölkəmizin bütün sahələrinin, o cümlədən mədəniyyət və incəsənətinin ildən-ilə inkişaf etməsinə səbəb olub. Son illər ərzində respublikamızın hər bir teatrında olduğu kimi, Azərbaycan Dövlət Musiqili Teatrında da çox böyük işlər görülüb, uğurlu nəticələr əldə edilib. Məhz Prezident İlham Əliyevin diqqət və qayğısı, o cümlədən bilavasitə rəhbərliyi sayəsində teatrımızda təmir, yenidənqurma və bərpa işləri aparılıb. Şübhəsiz ki, teatr binasının təmiri və demək olar ki, yenidən qurulması yeni məkanda daha böyük yaradıcılıq işlərinin aparılmasına xidmət etdi”.

“Mənə elə gəlir ki, dünyanın heç bir ölkəsində incəsənət adamlarına bu qədər qayğı göstərilmir” – söyləyən Əliqismət Lalayev deyir ki, qürur duyuruq ki, ulu öndər Heydər Əliyevin incəsənət xadimlərinə böyük qayğısı bu gün də Prezident İlham Əliyev tərəfindən uğurla davam etdirilir: “Azərbaycan sənətçisinin, Azərbaycan ziyalısının böyük xoşbəxtliyi də elə bundadır. Buna görə də biz incəsənət adamları, teatr ictimaiyyəti cənab Prezidentin etimadını doğrultmağa çalışırıq”.

Dövlət başçısı martın 4-də sərəncam imzalayaraq Prezidentin Ehtiyat Fondundan bu teatra 200 min manat ayırdı.

Bir müddət öncə isə Prezident İlham Əliyev və Birinci vitse-prezident Mehriban xanım Əliyeva mədəniyyət və incəsənət xadimləri ilə görüşdü. Dövlət başçısı görüşdə teatr işçilərinin əməkhaqlarının azlığı ilə əlaqədar qaldırılan məsələni nəzarətə götürərək bununla bağlı təkliflər hazırlanmasına və əməkhaqlarının əhəmiyyətli dərəcədə artırılmasına dair tapşırıq da vermişdi.

Bayram əhval-ruhiyyəsində olan bu sənət ocağını xoş təəssüratlarla tərk edirik.

Əminik ki, əsrlər keçsə də, tamaşaçılarımız incəsənətimizin bir qolu olan teatrdan, teatrlarımız da tamaşaçı alqışından heç vaxt məhrum olmayacaq.

Ağaəli MƏMMƏDOV (foto),

Tarixə qədərki dövrlərdən bəri musiqi tarixi

The musiqi tarixi min illər əvvəl tarixə qədər başlayır. İlk musiqi növləri təxminən 3 milyon il əvvəl Daş dövründə meydana gələ bilərdi. Təxminən insanların alətlər yaratmaq üçün daşdan istifadə etdiyi vaxtdır.

Daş əşyaların və alətlərin yaradılması və toxumların, köklərin əzilməsi və hətta daşların toqquşması kimi fəaliyyətlər ilk alət ritmini yaratmış ola bilər. Həm də bu erkən insanlar təbii səsləri təqlid etməyə çalışa bilərdilər.

Dilin növün mənşəyindən bir neçə min il sonra təxminən 50-150.000 il əvvəl meydana gəldiyi təxmin edilir Homo sapiens, təxminən 300.000 il əvvəl. Mümkündür ki, dilin ən erkən formaları vokal musiqisinin ən erkən formalarına səbəb olmuşdur.

Tarixə qədər musiqinin olması ehtimalına davam edərək, kəşf edilən ən qədim musiqi alətlərindən biri, təxminən 43.000 il əvvələ aid Divje Babe fleytasıdır. 1995-ci ildə Sloveniyada tapıldı və iki dairəvi perforasiya olan bir ayı bud sümüyüdür.

Hər halda, tarixə aid musiqini fosil qeydləri kimi dəlil çatışmazlığı səbəbindən öyrənmək çox çətindir. Lakin aşağıda görəcəyimiz kimi, ilk mədəniyyətlərdən bəri musiqi haqqında çox məlumat var.

İlk mədəniyyətlərdəki musiqi

Qədim Çağ sivilizasiyalarında musiqi dini və mədəni ilham mənbələri ilə əlaqəli idi.

Misir

Misir sivilizasiyasının musiqi ilə çoxsaylı əlaqələri var idi. Misir Neolit ​​dövründə rituallarda və sehrlərdə musiqidən istifadə olunurdu. Daha sonra Köhnə Krallıqda fleyta, lira və lütfən istifadə edilmişdir.

Mesopotamiya

Ən qədim mahnı təxminən 3400 il əvvəl, Suriyanın Uqarit şəhərində mixi yazılı şəkildə yazılmışdır. Bir sıra musiqi parçaları olan “Hurriya mahnıları” nın bir hissəsidir.

Yunan sivilizasiyası

Yunanlar musiqini dini və mifoloji ilə əlaqələndirirdilər. Bəzi alətlərin qiymətləndirilməsi miflər daxilində mənşəyinə görə verilmişdir. Məsələn, lira Hermes tərəfindən hazırlanmış bir alət idi; kimi tanınan fleyta sinif otaqları, Afina tərəfindən; və Pan tərəfindən yaradılan şpris.

Yunan mədəniyyəti daxilində musiqi festivallar, dini mərasimlər, toylar, oyunlar, cənazələr və ziyafətlərin bir hissəsi idi. simpoziumlar.

O dövrdə istifadə olunan digər alətlər arasında Sistrum, nəlbəkilər və ya kymbala, kithara, truba və ya salpinx, dəf, timpanum, marakalar və kimi liranın bəzi versiyaları phorminx və üçbucaqlı formalı arfalar.

Musiqi həm də fiziki və zehni xəstəliklərə qarşı terapevtik güclərə aid edildi. Onu həm mənəvi səviyyədə, həm də ruhunda dinləyən hər kəsi təsir edə biləcəyi iddia edildi.

Eramızdan əvvəl VI və V əsrlərdə insanların lira və aulos oynamağı öyrənməsi üçün musiqi məktəbləri yaradılmışdı.Yunanlar simli alətlərə xüsusi diqqət yetirirdilər, çünki sözlər buraxmalarına və eyni zamanda oynamalarına icazə verirdilər.

Roma imperiyası

Eramızdan əvvəl 27 ilə AD 305 arasında gedən Qədim Romada musiqi, mədəniyyətləri daxilində fərqli fəaliyyətlərin bir hissəsi idi. Oyunlarda, dini tədbirlərdə, dəfn mərasimlərində və digər festivallarda eşidildi.

Yunanlılar və Etrusklar, Roma musiqisi içərisində əsas təsir edənlər idi, baxmayaraq ki, ərazilərin fəthi səbəbiylə Kiçik Asiya, Şimali Afrika və Galya bölgəsi kimi digər mədəni təsirlər mənimsənildi.

Əvvəlki sivilizasiyalarda olduğu kimi, şəkil sənəti də bu dövrdə ən çox istifadə edilən alətləri ortaya qoydu. Alətlərinin bəzi kateqoriyalarına aşağıdakılar daxildir:

–Nəfəsli alətlər: Roma tubası, qarğıdalı, tibia, çəngəl kimi tanınan askaullar və fleytaların bəzi versiyaları.

–Simli alətlər: bu kateqoriya daxilində lirlər var idi; sivilizasiyanın əsas alətlərindən biri olan zit; və qədim Yunanıstanda da məşhur olan lute.

–Zərb alətləri: Bunlar arasında taxtadan və ya metaldan hazırlanmış və vaxt saxlamaq üçün istifadə edilən skabellum; kökənləri Misir və Yunanıstandan gələn sistrum və qeydlər kimi bəzi davullar; və kastanetlər.

Orta əsrlər

Orta əsrlər, Roma İmperiyasının süqutu ilə 5-ci əsrdən, Amerikanın kəşfi ilə 15-ci əsrə qədərdir. Bu dövrdə musiqi üçün ən aktual cəhətlərdən biri, Avropa cəmiyyətində bir çox ölçüyə rəhbərlik edən Katolik Kilsəsinin böyük təsiri idi.

Orta əsrlərdə musiqi monofoniya ilə xarakterizə olunurdu, yəni mahnı və musiqi vahid melodik bir xətt üzrə gedirdi. Bu dövr 12-ci əsrə qədər davam edə bilər. Daha sonra harmoniya, ritm genişləndirmələri və səs mürəkkəbliyi yolunu açacağı polifoniya inkişaf edəcəkdi.

Zamanla sağ qalmış ən tanınmış monofonik mahnılardan biri kilsə ənənəsi ilə sıx əlaqəli Qriqorian mahnılarıdır.

12-ci əsrdən etibarən Fransadakı San Marcial de Limoges məktəbi kimi musiqi tədrisinə həsr olunmuş müxtəlif məktəblər də açılmağa başladı; Notre Dame Məktəbi; və “Worcester parçaları” və “Old Hall əlyazması” kimi bəzi musiqi arxivləri bu gün qorunub saxlanılan İngilis məktəbi.

Bu dövrün musiqisinə dair məlumatları əks etdirən sənədlərin əksəriyyəti dini mahiyyət daşıyır, çünki kilsə rahibləri musiqi yazıları hazırlamaq qabiliyyətinə malik olan nadir qurumlardan biri idi.

İntibah musiqisi

İntibah dövründə, XV-XVI əsrlər arasında yeni bəstə formaları və musiqi üslublarının daha çox müxtəlifliyi meydana gəldi. Bu dövrdə səsləndirilən musiqilərin çoxu kütlə və motet kimi tanınan üslubları davam etdirərək dinə xidmət etməyə davam etdi, ikincisi isə XIV əsrin sonlarına doğru inkişaf etdi.

XV əsrin əvvəllərində musiqi mühitinin çox hissəsi İngilis və Şimali Avropa bəstəkarlarının təsiri altındadır.

İlk İntibah dövründəki ən görkəmli bəstəkarlar arasında həm kilsə xidmətinə, həm də dünyəvi musiqiyə verdiyi töhfələri ilə seçilən Guillaume Dufay (1397-1474) Fransız şeiri daxil olmaqla melodik lirika ilə təcrübələr apardı. .

XVI əsr üçün ən görkəmli bəstəkarlarından biri də Josquin des Prez (1450 / 1455-1521) idi. Franko-Flaman məktəbindən də ən məşhur simvollardan biri idi. Şanson və frottole kimi üslublarla dini, dünyəvi musiqiyə qədər olan əsərləri.

Instrumental musiqinin təkamülünə gəldikdə, canzona, ricercare, fantaziya, varyasyonlar və rəqsdən ilhamlanan əks nöqtəli bəstələr kimi müxtəlif üslubların inkişafı var.

Musiqi alətlərinə gəldikdə, 16-cı əsrdə istehsalçılar ölçüsü və diapazonu müxtəlif olan alətlər ailələri yaratmağa başladılar. Dövrün ən populyarları arasında şavm və ya şavm və trombondur. Ən səmimi musiqi üçün fleyta, arfa və lütdən tez-tez istifadə olunurdu. Həm skripka, həm daşıyıcı orqan, həm də zit var.

Barok musiqisi

1600-cü illərdən 1750-ci illəri əhatə edən bu dövrün musiqisi, geniş üslub müxtəlifliyinin tərkib hissəsi olan kompozisiyalardakı ehtişam, dramaturgiya və enerji tonu ilə xarakterizə olunurdu.

Milli musiqi üslublarındakı fərqlər, dünyəvi musiqi ilə dini musiqi arasındakı ziddiyyət kimi daha aydın oldu.

Vokal səviyyəsində ən qabarıq formalar opera, kantata və oratoriya idi. Instrumental musiqiyə gəldikdə, sonata, konsert və uvertura ortaya çıxdı. Ən vacib və aktual bəstəkarlar arasında “yeni musiqi” nin ilk bəstəkarı kimi görünən Claudio Monteverdi və Antonio Vivaldi, Johann Sebastian Bach və George Frideric Handel kimi digərlərini qeyd edə bilərik.

Klassik musiqi dövrü

Klassik musiqi dövründə instrumental musiqi simfoniya, konsert və ya sonata kimi formalarla güclənməyə başladı. Opera köçürülsə də, yox olmayıb və əsərlər əvvəllər italyan dilində olduğu üçün xüsusilə ana dillərində yaradılmağa davam etdi.

Bu dövrün ən görkəmli musiqiçiləri arasında gənc yaşlarında Joseph Haydn, Wolfgang Amadeus Mozart, Christoph Willibald Gluck və Ludwig van Bethoven var.

Romantizmdə musiqi

19-cu əsrdən etibarən musiqi duyğusal və dramatik ilə əlaqəli bir ifadə formasına çevrildi. Ən çox üstünlük verən media arasında opera, orkestr, fortepiano və fortepiano müşayiəti ilə oxuma var.

Romantizm duyğusallığı, subyektivliyi, fərdiyyətçiliyi və millətçiliyi əhatə etdi. Tamaşaçı ilə ifaçı arasındakı münasibət intellektualdan daha çox hissiyyat təcrübəsindən asılı idi.

Mesaj həm də bəstəkarların və ifaçıların şəxsi düşüncələri və hissləri ilə təyin olundu.

Romantizmin ən görkəmli bəstəkarlarından Robert Schumann, Frederik Şopen, Vincenzo Bellini Hector Berlioz, Johann Strauss II, Pyotr I. Çaykovski, Ciuseppe Verdi, Richard Strauss, Giacomo Puccini və Jean Sibelius

Müasir musiqi

20-ci əsrdən günümüzə qədər musiqinin inkişafını müəyyən edənlərin çoxu Arnold Schoenberg və Igor Stravinsky’nin əsərləri idi.

Bir tərəfdən, Schoenberg ənənəvi harmoniya, uyğunlaşma və dissonans konsepsiyalarına meydan oxudu, atonallıq və 12 tonluq texnikası və ya on iki ton kimi tanınacaq şeyləri hazırladı. Budur, aralarında spesifik bir əlaqəsi olan 12 ton bir oktavanın təşkilini təklif edir.

Digər tərəfdən, İqor Stravinsky “barbarlıq” adlanan üslubu ilə zərbəli dissonans və metrik balanssızlığa əsaslanan bir sınaq dövrü gətirdi.

Sonradan, iyirminci əsrdə elektron səviyyədə irəliləmələr, radio, səsyazma mühiti, gücləndiricilər və musiqi alətləri kimi cihazların elektron versiyalarda inkişafına kömək etdi və bu da musiqi istehsalında, diffuziyasında və yeni janrların yaranması.

Mövcud musiqinin başlanğıcında 1920-ci illərdə cazdan bəhs edilə bilər, zərb alətləri daha aktual olmağa başladı. Sonra fərqli alt növləri ilə yelləncək, bebop və qaya kimi daha çox üslub ortaya çıxacaqdı.

Elektron musiqinin tətbiqi bu gün pop musiqisinin yaranması üçün ən böyük təkanlardan biri olardı. Səslə manipulyasiya və onun reproduksiyası, çox vaxt xüsusi alətlərə ehtiyac olmadan redaktə proqramları ilə müxtəlif imkanlar yaradır, lakin yenə də musiqinin nəzəri mənbələrindən musiqi yaratmaq üçün istifadə edirlər.

İstinadlar

1. Köpp-Zibil, H (2018). Qədim Misirdə ən erkən musiqi. Amerika Şərq Araşdırmaları Məktəbləri. Cild VI, № 1 asor.org saytından bərpa edildi
2. Cailloce L (2018). Qədimliyin musiqisi. CNRS Xəbərləri. News.cnrs.fr-dən bərpa edildi
3. Orta əsrlərdə musiqi. Qərbi Michigan Universiteti. Wmich.edu-dan bərpa edildi
4. Musiqi tarixi. Vikipediya, pulsuz ensiklopediya. En.wikipedia.org saytından bərpa edildi
5. Josquin des Prez. Vikipediya, pulsuz ensiklopediya. En.wikipedia.org saytından bərpa edildi
6. Homofoniya. Vikipediya, pulsuz ensiklopediya. En.wikipedia.org saytından bərpa edildi
7. İntibah dövründəki musiqi. Heilbrunn Sənət Tarixinin Zaman Çizelgesi. Görüşdü Metmuseum.org saytından bərpa edildi
8. Barras C (2014). İlk insanlar, hətta heyvanlar da musiqini səsləndirirdilər? BBC Earth. Bbc.com saytından bərpa edildi
9. Cartwright M (2013). Qədim Yunan Musiqisi. Qədim tarix ensiklopediyası. Ancient.eu-dən bərpa edildi
10. Britannica Ansiklopediyasının Redaktorları (2016). Barok Musiqi. Britannica Ensiklopediyası. Britannica.com-dan bərpa edildi
11. Thomas R (2017). Qərb musiqisi. Britannica. Britannica.com-dan bərpa edildi
12. Neandertal ‘fleyta’ haqqında həqiqət. National Geographic. Nationalgeographic.es saytından bərpa edildi
13. Wildridge J (). Tarixə qədərki musiqinin xüsusiyyətləri: Giriş. Cmuse.org saytından bərpa edildi

CD və DVD qutularını geri qaytara bilərsinizmi?

Böyümək bir çoxumuz üçün əyləncəli oldu. Klassik filmləri gördükdə və ruhları canlandıran musiqi dinləyəndə uşaqlığımızı müşayiət edən xatirələr bu günlərdə hələ də həyəcan verici haldır. Bir çoxumuz üçün bu, evdə və ya ofislərimizdə niyə bir çox CD və DVD çantamızın olduğunu izah edir.

Ancaq sonra, artıq çox və cansıxıcı olmağa başlayırlar. Onlarla nə edəcəyinizi düşünürsünüz. Və təkrar emalın bir seçim olub olmadığını düşünürsən.

Yaxşı, bu problemlə üzləşsəniz, artıq narahatlığınız yoxdur. Bu yazıda CD və DVD çantalarını geri qaytara biləcəyinizi söyləyəcəyik.

CD və DVD qutuları geri çevrilə bilərmi?

Klassik filmlərin və musiqinin böyük bir pərəstişkarı olmaq, evinizdə və ya ofisinizdə bir yerə yığılmış bir çox CD və DVD çantanızın olması deməkdir. Bunun bir xüsusiyyəti, bir müddət sonra demək olar ki, artıq olmasıdır. Və yenidən evdə heç bir dəyərli istifadə etmədən.

Bundan əlavə, bu hazırkı texnoloji əsrdə, YouTube -da və ya klassik vizual və səs sənətlərini əlçatan edən hər hansı digər onlayn kanalda asanlıqla onlara qovuşa bilərsiniz.

İndi onlardan bezdiyinizə görə onlarla nə etməli olduğunuzu düşünürsünüz? Və bəzi anlar üçün onları geri qaytarmaq bir seçim halına gəlir.

Yaxşı, bunu həqiqətən düşünürsünüzsə, yaxşı xəbər budur.

Bəli, onları geri qaytara bilərsiniz. CD və DVD qutularınız tamamilə yararsız deyil. Tip 6 plastik material kimi təsnif olunsalar da, yenə də təkrar emal edə bilərsiniz. Bir çox təkrar emal mərkəzi onları toplayır və yeni plastik halına gətirir.

Beləliklə, istirahət edin, ətraf mühitin çirklənməsinə töhfə verməyinizə ehtiyac yoxdur. Həmişə CD və DVD çantalarınızı geri qaytara bilərsiniz.

DVD çantalarını zibil qutusuna qoya bilərəmmi?

CD və DVD qutuları təkrar emal olunsa da, onları zibil qutusuna atmalısınız. Bunun səbəbi olduqca sadədir.

CD və DVD qutuları plastik materiallardan hazırlanır. CD və DVD plastik materialları 6 nömrəli plastik materialdır. Buna polistirol material da deyilir.

Buradakı iş ondadır ki, onlar təkrar emal oluna bilər, lakin bütün təkrar emal mərkəzləri onları təkrar emal üçün qəbul etmirlər. Beləliklə, onları zibil qutusuna atsanız, yerli geri çevrilə bilən kollektorlarınız üçün bir problem ola bilər.

Bunun əvəzinə etməli olduğunuz şey, geri dönüşüm üçün CD və DVD qutularını qəbul edib -etmədiyini yerli geri dönüş mərkəzinizlə təsdiqləməkdir. Əgər belədirsə, onda CD və DVD qutularını qablaşdıra və təkrar emal edilə bilən kollektor üçün zibil qutusuna ata bilərsiniz.

Həmçinin baxın Gelgit Yuyucu Podları Ətraf Mühit üçün Pisdirmi?

Köhnə CD və DVD -ləri necə ata bilərəm?

CD və DVD qutularının atılması sizə çox asan görünə bilər. Onları zibil qutusuna atmaq və unutmaq deyilmi?

Yaxşı, düşündüyünüzdən daha çox şey var. İş ondadır ki, onları düzgün şəkildə atmasanız, ətraf mühitə başqa bir zərər verə bilərlər.

CD və DVD çantaları ilə işləyərkən həmişə plastik material olduğunu unutmayın. Yanlış şəkildə atılması, nəticədə yanlış yerə düşəcəkləri və ətraf mühitə zərər verəcəyi mənasına gəlir.

İndi bunları necə düzgün şəkildə atarsınız? Birincisi, CD və DVD qutularınızı yerləşdirmək üçün özünüzə kiçik bir kağız torba və ya polietilen torba almalısınız.

CD və DVD qutularını qoyduqda və pisliyi az qala doldurduqda, çantanı birdəfəlik çöpə qoymadan əvvəl bağlaya bilərsiniz.

Geri dönüşüm cəmiyyətinizin CD və DVD çantalarını alacağından əmin olmadığınız üçün, onları qəbul edərsə, etməli olduğunuz ən doğru şey, yerli geri dönüş mərkəzinizlə təsdiq etməkdir. Çantalı CD və DVD çantalarınızdan pulsuz alınmasını istəyə bilərsiniz.

Beləliklə, indi CD və DVD çantalarınızı toplamağa başlayın. Düzgün şəkildə ataraq ətraf mühiti buraxdığı zəhərli maddələrdən xilas edə bilərsiniz. Təkrar emal etməyi və pul qazanmağı təklif edərək bir qədər qənaət edə bilərsiniz. Seçim sənindir.

DVD və CD çantalarını atmaq ətraf mühitə zərər verirmi?

Bilməli olduğunuz ilk şey, əşyaların atılmasının ətraf mühitə zərər vurma şansının yüksək olmasıdır. Problem ondadır ki, atdığımız şeylərin bioloji parçalanma dərəcəsindən əmin deyilik. Beləliklə, əşyaları atmadan əvvəl onu tutmaq həmişə gözəldir.

İndi əlində olan suala gəlincə, CD və DVD qutularını atmaq ətraf mühitə pis təsir edəcəkmi? Yaxşı, CD və DVD plastik materialdır. Onlarda olan şey, plastik materialların #6 olmasıdır, yəni çox möhkəmdir.

Beləliklə, onları atsanız, yalnız zibillikləri zibilləyirlər. Bəli, bu, ətraf mühitə zərər verən əsas çirklənmə səbəbidir.

Bundan əlavə, yuyulma da var. Adətən, daimi istilik səbəbindən bu cür plastiklər yuyulub torpağa və su obyektlərinə yol tapır. Təəssüf ki, bu plastiklərdə orqanizm və ətraf mühit üçün təhlükəli olan maddələr və kimyəvi maddələr var. Məsələn, plastiklər su orqanlarının əsas çirkləndiriciləridir.

Zibilxanaların Səbəbləri, Təsirləri və Çözümlərinə də baxın

Niyə CD və DVD -lərinizi atmamalısınız?

CD və DVD çantalarınızı atmamaq üçün bir çox səbəb var. Görkəmli olanlardan biri də budur onlardan təkrar istifadə etməyin yaradıcı yollarını tapa bilərsiniz. Hələ ehtiyacınız ola bilərsə, niyə qaynaqlarınızı atmaq istərdiniz?

Bunları yaradıcı məqsədlər üçün necə tətbiq edəcəyinizi bilmirsinizsə, rahatlayın! Tezliklə buna nail olacağıq.

CD və DVD çantalarınızı atmamağın başqa bir səbəbi budur onlar plastik materialdır. Əslində, bu plastik material altı nömrədir, yəni çox möhkəmdir. Bunun mənası sadədir. Onları atsanız, ətraf mühitə daha çox ziyan vurmuş olarsınız.

Birincisi, plastik materialların parçalanması yüzlərlə il çəkir. Yenə də parçalana bilmədikləri üçün poliqonları zibilliyə ata bilərlər.

Sonra daşqın olarsa, sel onları su yollarına yuya bilər. Bu baş verdikdə və CD və DVD çantaları dənizə yol tapsalar, oradakı su həyatına zərər verə bilərlər. Bu ətraf mühitin çirklənməsinə və deqradasiyasına töhfə verir.

Beləliklə, əsas nəticə CD və DVD çantalarınızı atmamaqdır. Onları atsanız xeyirdən daha çox zərər verər.

DVD çantanızdakı tullantıları necə azaltmaq olar? (Yenidən istifadə yolları)

Bugünkü dünyada, xüsusilə bioloji olaraq parçalanmayan tullantıları minimum həddə endirməyin yollarını daim düşünməlisiniz.

CD və DVD hallarını azaltmaq, yalnız ehtiyacınız olanları almaq deməkdir, bu hamısı deyil. Maksimuma çatdıra biləcəyiniz digər müxtəlif variantlar var. Və sizə hər şeyi izah edəcəyik.

1. Təkrar emal

Yaxşı, indiyə qədər danışdığımız şey budur.Həmişə CD və DVD tullantılarınızı geri qaytara bilərsiniz. Bunun sayəsində zibilxanalarda qalmırlar.

Əksinə, yeni məhsullar istehsal etmək üçün xammal olaraq qalırlar. Bunların üstünlüklərinin çox olduğunu söyləməliyik. Yalnız ətraf mühiti çirklənmədən qoruyur, həm də tükənən təbii ehtiyatların istehlakını azaldır.

Bununla birlikdə, onu təkrar emala göndərməzdən əvvəl, yerli geri dönüş mərkəzinizin CD və DVD qutularının geri çevrilməsi üçün qəbul etdiyinə əmin olun.

2. Upcycle

Doğrudan da, heç nə əbədi deyil. Heç bir şeyin tamamilə yararsız hala gəlməsi də doğrudur. Əsas məqsədini itirmiş olsa belə, həmişə başqa bir şey üçün istifadə edə bilərsiniz. Eyni şey evlərinizdə, məktəblərinizdə və ofislərinizdə köhnə CD və DVD çantalarından istifadə etmək üçün də gedir.

Beləliklə, tullantıları azaltmaq üçün bir şey, ehtimal olunan tullantıları faydalı materiallara çevirməkdir. Beləliklə, seçimlərinizin nə olduğunu merak edirsiniz? Buyurunuz.

3. Fotoalbom

Foto albom hazırlamaq üçün düzbucaqlı CD və DVD qutularından istifadə edə bilərsiniz. Etməyiniz lazım olan şey, uyğunlaşa biləcək bir neçə şəkil çəkməkdir. Sonra etdikdən sonra onları qutulara yerləşdirin.

Həmçinin baxın: Kağız salfetlər geri çevrilə bilərmi? (Və onları kompost edə bilərsiniz)

Ayrıca, CD və DVD hallarının çoxu şəffafdır. Beləliklə, hər zaman bir düzbucaqlı qutuya iki fərqli fotoşəkil qoya bilərsiniz. Ancaq əks istiqamətə baxdıqlarından əmin olun.

Növbəti şey, ehtimal ki, yapışdırıcı ilə bağlaya biləcəyiniz kiçik bir çubuq əldə etməkdir. Daha gözəl etmək üçün çubuqda dörd qutuya qədər istifadə edə bilərsiniz.

4. Boyama Çantaları

Uşaqlarınız üçün rəngləmə halları hazırlamaq üçün CD və DVD çantalarınızdan istifadə edə bilərsiniz. Övladlarınızın ilk həftə ərzində rəngli karandaşlarını itirməsini istəmirsinizsə, onları alırsınız. Rəngli qələmləri ayırd edə bilərsiniz.

Bir hissəsini saxlaya, qalanını CD və DVD qutularına qoya bilərsiniz. Bununla birlikdə, rəngli karandaşları qoyduğunuz zaman düşməməsi üçün qutunu bağladığınızdan əmin olun.

5. Simit Konteyner

Əlbəttə ki, CD və DVD qutularınızla simit qəlyanaltılarınız üçün uyğun bir qab tapa bilərsiniz. Ancaq bu dəfə yalnız yuvarlaq CD və DVD qutularından istifadə etməlisiniz.

Ofis masanıza və ya avtomobilinizə yerləşdirə bilərsiniz. Narahat olma; yaxşı fikirdir. Əslində, CD və ya DVD çantalarından istifadə etməklə simitlərinizi əzilməkdən qoruyacaq və yuvarlaq və üstün formasını qoruyacaqsınız.

6. CD Case və Təqvim

Masalarınızda çox işləyə bilərsiniz və həmişə tarixlərlə ayaqlaşmalısınız. Yaxşı, köhnə CD və DVD qutunuzdan masanız üçün bir təqvim qutusu hazırlaya bilərsiniz.

Etməyiniz lazım olan tək şey, istifadə etmək istədiyiniz təqvim üzünün bir hissəsini almaqdır. Sonra, düzbucaqlı CD və DVD qutusu ilə eyni ölçüdə olduğundan əmin olun. Nəhayət, təqvimi CD və ya DVD qutusuna qoyun və iş masanıza qoyun.

7. Yağış Duş Başlığı

Bu yaxınlarda duş başlığı problemi ilə qarşılaşmısınızsa, DVD və ya CD çantanız varsa özünüzü ölümdən narahat etməyinizə ehtiyac yoxdur.

Etməli olduğunuz şey CD və DVD qutusunda kiçik deliklər açmaqdır. Suya davamlı bir yapışqan alın və deşilmiş CD və DVD çantasını duş başlığına tutmaq üçün istifadə edin.

Sonra, duşu açmadan əvvəl suyun gücünə müqavimət göstərə biləcək qədər güclü olduğundan əmin olun. Bundan sonra getməyiniz yaxşıdır.

Nəticə

Şübhəsiz ki, CD və DVD çantalarınızda çoxlu xatirələr var. Və keçmişdəki bu partlayışdan zövq almaq xoş olsa da, ətrafınıza zərər verməməlidir. Yaxşı, buna görə təkrar emal etməyi düşünməlisiniz. Daha da çox, CD və DVD çantalarınızı dəyişdirməyə qərar verə bilərsiniz.

Sizə əla variantlar dedik. Beləliklə, onlara yaxınlaşın və əylənin.