Müştəri qapısında avtomobili necə tələb etmək olar
26 Sentyabr , 2019 11:01
Müştərilərlə necə rəftar etmək olar
Heç bir müştəri işi görən hər kəs gün boyu sakit və məmnun qalmağın çətinliyini bilir. Müştəri şikayətləri, mürəkkəb və ya qəribə istəklər və səhv etdikdə yalnız orada olan bir menecer – bu hazır deyilsinizsə böhran üçün reseptdir. Hər bir müştəriyə nəzakət və inamla necə yanaşmağı öyrənmək üçün bu təlimatı oxuyun.
Addım
Üsulun 1-i: Yaxşı xidmət vərdişlərini inkişaf etdirmək
- Qabiliyyətlərinizlə fəxr edin. Müdürlər ümumiyyətlə “işinizlə” fəxr etməyinizdən danışırlar, lakin xidmət işləri o qədər də maraqlı deyil. Bunun əvəzinə işi “etmək” bacarığınızla fəxr edin. Hər növbəni necə idarə etdiyinizə heyran olmağa başlayın. Daha yaxşısını edə biləcəyinizə inanmaqdan daha yaxşısını etmək üçün özünüzü dəstəkləmək üçün daha yaxşı bir yol yoxdur.
- Xüsusilə aşağı səviyyəli nazirlik işlərində sizə şəxsi təcrübəniz yoxdur deyə münasibət göstərilə bilər, amma bu həqiqətə uyğun deyil. Müştərilərə, hətta fastfuddan idarə olunan pəncərədə idarə etmək üçün stress, əzm və sosial bacarıq tələb edir.
- Əgər çox tərləyirsinizsə və ya bir neçə saatdan sonra qoxusu verən və ya daha yaxşı görünməyən başqa bir vəziyyətiniz varsa, təcili təmizləyici ləvazimatların işləməsinə gətirmək və təravət etmək üçün növbənizin ortasında 5 dəqiqə çıxmaq üçün bir yolunuz olub olmadığını nəzərdən keçirin.
- Həmkarlarınıza və bəli, hətta müdirinizə də gülümsəməyi unutmayın. Bir az özünü tükəndirməkdən başqa bir şeyə dəyməz və işinizə davam gətirə bilsəniz, işdəki stresi azaldır. Təbəssüm yoluxucu olur.
- Növbəti dəfə alış-verişə və ya bir restorana baş çəkəndə diqqət yetirin və bəzi ofisiantların daima kədərləndiyini və bir az hirsli olduqlarını görəcəksiniz. Bunun səbəbi, işə o qədər cəmlənmədikləri və “edə bilən” və “edə bilməyən” kiminlə ünsiyyət quracağından çox narahat olduqlarıdır. Onların sizi xoşagəlməz hiss etdikləri barədə düşünün və digər insanları bu cür hiss etməmələri üçün söz verin.
- Özünüzdən əmin deyilsinizsə və ya başqalarının sizin haqqında nə düşündüyünə görə əsəbləşirsinizsə, narahatlığınızı evdə tərk edərək müştərilərlə münasibətdə daha inamlı olmağa kömək edə bilərsiniz. Sənin haqqında düşündüklərinə deyil, ehtiyaclarına və istəklərinə diqqət yetirin. Bunlar şəxsi həyatınızın bir hissəsi deyildir, buna görə də sizin haqqında nə düşündüklərinə əhəmiyyət verməyin.
- Mütəmadi olaraq müştərilərə əsəbləşirsinizsə və ya tez-tez gizli (hətta yaxşı olanları) mühakimə edirsinizsə, bu pislikləri evdə tərk etmək rahatlaşmağınıza və işinizi daha səmərəli aparmağınıza kömək edəcəkdir. Unutmayın ki, müştərilər işin qanıdır, maaşlarınız da.
- Heç vaxt bir müştəri ilə görüşdüyünüz digər müştərilərlə pis bir təcrübə aparmayın. Hadisəni təcrid edin və olduğu kimi görün – xoşagəlməz, lakin gizlidir. Bunu başa düşdükdən sonra qulaq asmaq asan olur. Pis müştəri təcrübəsinin pisləşməsinin yeganə vaxtı, onu keçsəniz. Müştərinin sözlərini ürəkdən götürməyərək mənfi əhval-ruhiyyənin sizinlə ilişib qaldığına əmin ola bilərsiniz.
- Həmd aldıqda qürur duy. Bununla birlikdə daha yaxşı bir xidmət göstərməyə çalışmağı dayandırmaq üçün bir bəhanə kimi istifadə etməyin. Müştərilərdən ən yaxşı rəyləri alan insanlar, özlərini yaxşı və rahat hiss etməyə çalışmağa davam edənlərdir.
- Unutmayın ki, təsadüfi xidmət işlərində belə, zaman-zaman zehni xəstəliklər, əlillik və ya danışma pozğunluğu olan müştərilərin yanına girəcəksiniz. Müştərilərinizi hər zaman ciddi qəbul etməyi vərdiş halına gətirsəniz, heç bir şeyin kiməsə nəzarət etmədiyi bir şeylə kobud davranmağınızdan heç vaxt özünüzü yöndəmsiz hiss etməyəcəksiniz.
- Bəzən müştərilər sənin haqqında zarafat edirlər. Yaxşıdır; sizin üçün əyləncəli olmaya bilər, amma unutmayın ki, bu tamamdır və sonradan həyatınızda bir dəyişiklik etməyəcəkdir. Oxuduğunuz addımları xatırlayın və təcrübədən özünüzü ayırın. Bunu ürəkdən qəbul etmə.
- Çox vaxt ciddi bir şəkildə “zarafat” istəyi alsanız, zarafatı uğursuz edə və kobud davranmadan təhqiredici bir müştərinin diqqətini çəkə bilərsiniz. Müştəri, ehtimal ki, cavab verməyəcəyinizi güman edir; ancaq istəyinizi yerinə yetirmək üçün hər hansı bir iş görəcəyinizi görəndə sizin fikriniz yaxşılığa doğru dəyişəcəkdir.
- Bir müştəri ilə işləmək üçün müdirinizi çağırmaq məcburiyyətində qaldığınız zaman əsəbi və əsəbi görünməyin; əksinə, məmnun olduğundan əmin olmaq üçün atdığınız əlavə bir addım kimi qəbul edin. Müştərilər öz xeyirləri üçün işlədiyinizi hiss etmək, istəklərinin sizi narahat etdiyinə görə günahkar və əsəbiləşməməyinizi istəyirlər.
- Əməliyyat başa çatdıqdan sonra nəzarətçidən (müştəri getdikdən sonra) nə etdiklərini izah etmələrini və növbəti dəfə oxşar vəziyyət yarananda nə etməli olduğunuzu izah etmələrini xahiş edin. Bəzən müştərilərinizə növbəti dəfə daha yaxşı bir təcrübə qazandırmaq üçün yeni şeylər və faydalı məlumatlar öyrənə bilərsiniz.
- Başqa heç kim kömək edə bilmirsə, gülərüz və ünsiyyətcil olun. Müştərilər növbənin uzun olmasının günahınız olmadığını bilirlər; yavaş-yavaş yavaş yavaş səhv etsəniz, yəqin ki, sizi bağışlamazlar.
3-cü üsul 2: Müştəri problemləri və müştəri şikayətləri
- Yalnız qaydalardan daha çox məlumat əldə edin. Xidmət müəssisələrinin əksəriyyətində işçilər üçün aydın qaydalar mövcuddur. Bununla birlikdə, hər zaman müştərini məmnun etmək üçün qaydaları pozmağa imkan verən ikinci, daha çevik bir “qayda” mövcuddur. Bunu bilmək sizə iş görməkdən daha çox kömək edəcək (müştərini daha tez-tez sakitləşdirən) problemə girmədən.
- Çox vaxt yalnız rəhbərlik bu istisna edə bilər, ancaq qaydaları poza biləcəyiniz qədər müştəri vəziyyətlərini soruşun və öyrənin. Bəzən qəzəblənən müştərini sevindirmək sadəcə onlar üçün bir istisna edəcəyinizi göstərir. Bunu təhlükəsiz şəkildə necə edəcəyinizi öyrənin.
- Bir şeyə əhəmiyyət verməyin. Bəzən müştərilər nəzakətlərini itirir və kobud və ya mənalı bir şey söyləyirlər. Ondan doqquz dəfə, deyilənlərə cavab vermədən onu laqeyd etsəniz, müştəri dərhal dediklərinə görə günahkar olacaq və bundan sonra sakitləşəcəkdir.
- Əgər bir təhqirə dərhal cavab verə bilsəniz, düşünməmisiniz ki, bu, “yaxşı bir alluziya” idi, daha yaxşıdır. Müştəri müqavilənin sonunda xoş olacaq, çünki ona təhqir ikinci pulsuz şansı verilir və əsl niyyətlərini həyata keçirməməyinizi istəyir.
- Xeyirxahlıqla öldürün. Bu, passiv-aqressiv olmaq demək deyil; bu problemli müştərilərə sevimli müştərilərə cavab verməklə eyni şəkildə cavab vermək deməkdir. Sizə xəyanət edən əksər müştərilər yenidən şikayət etmək üçün cavab almağa çalışırlar. Onlara bu məmnuniyyəti verməyin. Heç olmasa müştəri sərhədləri keçib şifahi olaraq sizə zərər verənə qədər xidmətinizi təbəssüm və xoş münasibətlə təmin etməyə davam edin. (Bu zaman daha kəskin tədbirlər görmək lazım ola bilər).
- Müştərilər haqqında danışmaq yaxşıdır, amma digər müştərilərdən uzaq olmaq və ayrıldıqdan sonra bunu etmək. Həmkarlarla pis müştərilər haqqında danışmaq üçün bir yeriniz yoxdursa, özünüzə qənaət edin və evdə sərf edin.
- Rəhbərliyə danışın. Müştəri təkrar-təkrar problem yaşadıqda, həmin müştəri ilə münasibət qurmaq üçün mağaza rəhbərliyi komandasına müraciət etmək lazımdır. Müştərinin həqiqətən sizin və iş yoldaşlarınıza problem yaratdığını söyləyin, onda nə edəcəyiniz barədə məsləhət istəyin. Bəzi hallarda problemli müştərilər mağazadan çıxarılacaq; Əksər hallarda menecer müştəriyə xidmət etmək üçün məsuliyyət daşıyır.
- Sərhədlərinizi bilin. “Müştəri hər zaman haqlıdır”, müştərinin sənin üzərində gəzməsinə imkan verən bir şey deyil, xidmət göstərişidir. Müştəriləri sevindirmək üçün əlinizdən gələni etmək işin utanc və əzabına dözməkdən fərqlidir. Güclü olmaq və şeylərin sizi kədərləndirməməsi vacibdir, bəzən müştəri sərhədləri pozacaq. Belə vaxtlarda sakitcə ondan dayanmağı xahiş edə və hisslərinizi izah edə bilərsiniz.
- Təəssüf ki, müştəri təhqirinə cavab vermək azadlığınız şirkətdən şirkətə dəyişir. Ancaq ümumiyyətlə, bir tamaşaçı qarşısında şəxsən sizə hücum edildiyi, təhqir edildiyi və ya aldadıldığı təqdirdə hərəkət edə bilərsiniz.
- Müştəri hələ də sizə hücum etməyi dayandırmırsa, həmkarınızdan kömək istəyin. Müştəriləri yükü götürməyə hazır olan bir menecer və ya iş yoldaşının köməyi ilə idarə etmək üçün hər zaman bir şeyiniz var.
- Stendinizi qoruyun. Çox nadir hallarda bir müştəri vaxtını heç bir səbəb olmadan gününüzü məhv etməyə sərf etmək qərarına gəlir və heç bir menecer və ya iş yoldaşı kömək edə bilməz. Bu zaman əvvəlcə özünüzü qorumalısınız. Müştərilərinizi emosiya ilə qışqırmağa vadar etməyin, amma təzyiqə məruz qalmağı qəbul etməyin. Bir menecer axtararkən müştəri gözləyin; bir menecer istəmirlərsə, sizə kömək edə bilməyəcəyinizi söyləyin və ayrılmaq məcburiyyətindədirlər. Onlara gözlə baxın və dediklərinizdən vaz keçməyin.
- Yenidən sakit və nəzarətdə olmaq bu vəziyyətdə vacibdir. Səsinizi qaldırmayın, kobud bir şey söyləməyin və ağlamayın. Özünüzü gülümsəməyinizə və qəzəblənməyinizə imkan verməyin. İdarə olunmayan duyğuların hər hansı bir əlaməti, müştərini qəzəbləndirəcək və ya onu sizə təcavüz etməyə davam edəcəkdir.
- Onlardan ayrılmalarını istəməyin, getmək üçün “ehtiyac duyduqlarını” söyləyin. Özünüzü izah edə bilərsiniz, amma çox çəkməyin. Kütləvi müştəri istismarından əziyyət çəkirsinizsə və heç kim sizə kömək edə bilmirsə, addım atılmaqdansa qaydaları pozmaq daha yaxşıdır. Yaxşı bir patron, belə bir həddindən artıq vəziyyətdə özünüzü müdafiə etdiyinizə görə atəş etməz.
3-ün 3 metodu: Müsbət işçi atmosfer yaratmaq
- Əməkdaşların sizin üçün nə üçün vacib olduğunu başa düşün. Yanında bir iş yoldaşının olmasının bir çox faydası var. İş yoldaşlarınızla görüşsəniz, gündəlik təcrübənizi duyğulandıra bilən, işinizdəki stress səviyyənizi aşağı salan insanlar var. Sizi bəyənən iş yoldaşlarınızdan soruşmaq daha asandır və soruşulmadan sizə kömək etmək daha çoxdur. Nəhayət, iş yoldaşları idarəetmə dəyişiklikləri, qarşıdan gələn rəylər və etdiyiniz və etmədiyiniz bir şey barədə intizam tənbehinə səbəb ola biləcək xəbərdarlıqlar edə bilər.
- Təcrübəli xidmət işçiləri tez-tez deyirlər ki, müştərilər üçün işləmək sizin və iş yoldaşlarınızın bir-birini bəyənməyincə üzləşə bilər və hətta əyləncəlidir. Özünüzü dəyərli komandanın bir hissəsi kimi hiss etmək iş məmnuniyyətinizi artırır.
- Müştərilər kimi iş yoldaşları ilə rəftar edin. Xüsusilə, hər bir iş yoldaşını sevməsəniz və ya onlara əhəmiyyət verməsəniz də və geri gülümsəməsəniz də, gülümsəyin və salamlayın. İnsanlar şübhə ilə doludur, amma demək olar ki, hamı onu sevən birini gizlətməyə çalışmadan gülümsəməyi bacarır.
- Həmkarları ilə ünsiyyət qurarkən “özünüzü” evdə tərk etmək qaydalarına da əməl etməlisiniz. Onlarla emosional olmayın. Söhbəti yüngül tutun və heç bir əhəmiyyəti yoxdur.
- İş yoldaşlarınızın fikirlərinizlə razılaşacağını düşünməyin. Bunun əvəzinə onlardan bir şey haqqında nə düşündüklərini soruşun ki, onları təhqir etməməyiniz və ya küncə salmamağınız üçün fikirlərinizlə cavab verə bilərsiniz.
- Dost olun. Çox sosial deyilsinizsə də, işdə görün. İşdə vərdiş etdikdən sonra iş yoldaşlarını işdən sonra qəhvə və ya pivə üçün müşayiət etməyə dəvət edin – və hər həftə “bəli” dediklərini etməyə davam edin. Əgər sizi dəvət etsələr, digər insanların tədbirlərində vaxt keçirməyə razılıq verin. (Yoxdursa, narahat olmayın – bu, bəlkə də şəxsi bir şey deyil.) Birgə fasilə və ya boş vaxtınız olanda iş yoldaşları ilə söhbət edin.
- Digər insanları sizinlə daha çox vaxt keçirməyə məcbur etməyin. Bəzən iş yoldaşlarınız maraqlanmayacaq. Tamam budur – yenə də bunu ürəkdən qəbul etmə. Kimsə onları rədd etməyə davam edərsə, sosial dəvətləri dayandırın; Əgər kimsə tək istirahət etmək və sizinlə danışmaq istəmədiyi görünürsə, xoş ovqatları yalnız “salam” olaraq endirin.
- Çətin iş. Sonda iş yoldaşlarınızı heyrətləndirməyin ən yaxşı yolu yaxşı işçi olmaqdır. Boş vaxtınız olanda, iş yoldaşlarının yükünü azaltmaq üçün iş tapın. Mümkünsə, həmişə etməli olduqları işlərdə həmkarlarına kömək etməyə çalışın. Soruşulacağını gözləməyin; köməyinizi təklif edin. Daha təcrübəli iş yoldaşlarından həqiqətən yaxşı və ya tez bir şey etdiklərini soruşun və məsləhətlərini ürəkdən qəbul edin – hər kəs öz bacarıq və ya biliklərinə görə qiymətləndirilməyi sevir.
- Qeybət etmə. Başqalarından dedi-qodu etməmələrini xahiş etməyinizə ehtiyac yoxdur (bu yalnız onları qəzəbləndirəcək), amma bunu etməyəsiniz. Xüsusilə, onların yoxluğunda kimsə haqqında danışmaq ehtiyacını hiss edirsənsə, istədikləri vaxt səni eşidə biləcəkləri kimi danış. Biri başqasından “Bilmirəm, onunla işləmək yaxşıdır” kimi sözləri söylədikdə neytral olun. Başqalarının problemlərinə rəğbətlə yanaşa bilərsiniz, ancaq bunu özünüzə yaraşdırmayın.
- Bölüşmək istədiyiniz bir iş yoldaşı haqqında maraqlı və ya faydalı məlumatınız varsa, mənfi mühakimə və duyğular yaratdığınız müddətcə yaxşıdır. Bildiklərinizi söyləyin və başqalarına emosional cavabı doldurmasına icazə verin.
- Aydın ünsiyyət. İş yoldaşları ilə tanış olmaq təkcə xoş olmaq deyil. Həm də ortaya çıxdıqları zaman sakit və aydın şəkildə hərəkət etməyi bacarmalısınız. Həmkarlarınız artıq sizi həmişə gülümsəyən və onlarla danışmaqdan məmnun olan biri kimi tanıyırlar; İndi onlara dost olduğunuz üçün tapdalana bilməyəcəyinizi göstərin. Bir iş yoldaşınız işinizdən faydalanırsa, vacib işlərə mane olursa və ya işinizə müdaxilə edirsə, mümkün qədər tez məlumat verin.
- Yenə də duyğuları yoldan çıxart. Özünüzü aydın və sakit izah edin. Məsələn, “Müştərilərimi kimə kömək etdiyini soruşmadan götürdüyünüzü görürəm və bu mənə pul xərcləyir. Mən həmişə kömək edən müştərilərimdən soruşuram və dediklərinə komissiya borcu verirəm. Səndən yalnız xahiş edirəm, mənim üçün də belə et. “
- Bəzi hallarda həmkarları ilə belə şeylər danışmaq rahat olmaya bilər. Bu vəziyyətin həllində bir rəhbərdən kömək istəmək yaxşıdır. Ancaq özünüzü təhlükəsiz hiss edirsinizsə, bir iş yoldaşı ilə şəxsən danışmağın həmkar tərəfindən daha hörmətli və dürüst hesab ediləcəyini unutmayın, çünki məsələnizi həll etmək üçün imkan vermədən menecerinizə demədiniz.
Avtomobili necə satmalı
Avtomobili olmayanlar onu almağa, avtomobili olanlar isə onu satmağa çalışırlar. Bu məlum fikirdə yüz faiz də olmasa, hər halda müəyyən qədər həqiqət var. Əgər avtomobilinizi satmaq istəyirsinizsə, onda nə etməlisiniz?
Əlbəttə, ilk növbədə öz niyyətiniz barədə potensial alıcılara məlumat verməyiniz gərəkdir. Ən sadə variant bu barədə dostlarınıza, qohumlarınıza və işdəki həmkarlarınıza deməkdir. Lakin yaxınlarınıza avtomobil satmağa dəyərmi – bu heç də sadə sual deyil.
Birincisi, onlar nədənsə əmindirlər ki, siz dostluq münasibətləri xətrinə ilkin qiymətin, az qala, əlli faizini onlara güzəşt edəcəksiniz. İkincisi, satışdan sonra “xoşbəxt alıcılar” iradlar irəli sürməyə başlayacaqlar: avtomobilin burası sınıb, orası işləmir. Odur ki, əvvəlcədən şərt qoyun ki, sonradan iradları qəbul etməyəcəksiniz.
Daha bir məsləhət: avtomobili heç vaxt möhlətli ödəmə şərti ilə satmayın. Siz pulunuzu tələb etdikdə avtomobilin yeni sahibləri onlara yararsız, daim sınaraq xarab olan avtomobil satdığınızı bildirəcəklər. Siz haqlı olaraq hirslənəcəksiniz. Sonrakı hadisələri təsvir etməyəcəyik, çünki onlar satış prosesinə aid deyil.
Avtomobil kənar şəxslərə təklif olunursa, möhlət barədə söhbət belə gedə bilməz.
Təmizliyin faydası . və ziyanı
Təcrübə göstərir ki, təmiz, parıldayan avtomobillər bazarda insanların diqqətini daha tez cəlb edir. Buna görə də kuzovun polirolla işlənilməsi yaxşı olardı. Əgər avtomobilin səthində kələ-kötür yerlər varsa, onda bunu etmək məsləhət deyil, çünki parıltının işığında həmin yerlər daha aydın nəzərə çarpır, kuzov parıldamırsa və tozludursa, onlar o qədər də gözə çarpmır. Alıcıları asfaltdakı ləkələr də qorxudur. Ola bilər ki, həmin ləkələr sizin avtomobilinki deyil, yaxud sizin avtomobilinki olsa belə, bu, heç də ciddi təmir tələb edən nasazlıq deyil, amma buna baxmayaraq, yenə də çalışın ki, avtomobilinizin olduğu yerdə asfaltda ləkələr olmasın. Avtomobilinizi saxlamaq üçün münasib yer seçin.
Avtomobilin satışı barədə qəzetdə və İnternetdə məlumat vermək olar. Bir qayda olaraq, İnternedəki elanlar ilk növbədə qeyri-adi və ya bahalı avtomobil almaq istəyənlərin diqqətini daha tez cəlb edir. Ekzotik, köhnə, ölkəmiz üçün nadir olan markalar, habelə ölkə avtomobillərinin “lüks” variantları daha çox uğur qazanmaq şansına malikdir. Artıq göründüyü kimi, avtomobil satışında İnternet getdikcə demokratikləşir.
Böyük şəhərlərdə avtomobillər elanlar üzrə ixtisaslaşan qəzetlər vasitəsilə daha yaxşı satılır. Lakin avtomobilinizə görə kifayət qədər böyük məbləğə ümid bəsləyirsinizsə, pullu reklam verməyiniz məsləhətdir. Bu, sizin şanslarınızı daha da artırar.
Alıcı ilə ilk ünsiyyət
Fərz edək ki, siz görüş barəsində razılığa gəlmisiniz. Ciddi müştəri avtomobili görmədən telefonda onun qiymətini aşağı salmağa cəhd etməz. Əgər sizə qəribə alış şərtləri, məsələn, avtomobili hansısa əşya ilə dəyişdirmək, avtomobildə nasazlıq aşkar edildikdə onu geri qaytarmaq və s. kimi şərtlər təklif edirlərsə, o halda söhbəti dərhal bitirmək lazımdır.
Texniki baxış və sənədləşmə
Alıcı xahiş edə bilər ki, avtomobilin diaqnostikası üçün onunla texniki xidmət stansiyasına gedəsiniz. Stansiyada diaqnostikanın haqqını alıcı ödəyir, çünki bu onun təşəbbüsüdür.
Bir qayda olaraq, alıcılar qiyməti bir qədər aşağı saldırır, satıcılar isə bir qədər güzəştə gedirlər. Əgər qiymət barədə razılığa gəlmisinizsə, yaxşı olar ki, əqdi müvafiq qaydada rəsmiləşdirəsiniz və “kağızları” qoruyub saxlayasınız. Əqddən məhkəməyə 3 il ərzində şikayət vermək olar. Hər şey qanun əsasında rəsmiləşdirilibsə, məhkəmə sizin tərəfinizdə olacaqdır.
Digər bir halda satıcı alıcıya etibarnamə verir. Formal qaydada o, avtomobilin mülkiyyətçisi olaraq qalır və avtomobili ona istənilən vaxt qaytarıb ödənilmiş pulu geri tələb etmək olar. Amma bu, nəzəri mülahizədir, praktikada isə digər xoşagəlməz hallar baş verə bilər.
Çox vaxt elə hallar olur ki, etibarnamə üzrə satılmış avtomobilin sürücüsü piyadanı vuraraq gizlənir. Avtomobilin nömrəsi şahidlərin yadında qalır və siz polis bölməsinə gətirilirsiniz. İndi sübut edin ki, sükan arxasında başqa şəxs olub! Belə hallarla rastlaşmamaq üçün əlavə xərclərin çəkilməsinə rəğmən, avtomobilinizi satmaq qərarına gəldikdə, onu DYP-nin qeydiyyatından çıxarmaq məsləhətdir.
Yəqin ki, etibarnamə üzrə satışla bağlı yuxarıdakı nümunə kifayətdir, hərçənd ki, digər ibrətamiz əhvalatlar da danışmaq olar.
Daha bir variant: siz avtomobilinizi təhvil verirsiniz və özünüzə yeni (yaxud işlənmiş) avtomobil alarkən onun dəyəri nəzərə alınır. Belə mübadilənin çatışmayan cəhəti sizin avtomobilinizin çox aşağı qiymətə alınmasıdır.
Satış prosesində olduqca mühüm məqam pulun alındığı məqamdır. Pullar hesablanarkən gözünüzü onlardan çəkməyin və aldığınız pul dəstini heç vaxt geri verməyin (hətta alıcı bunun üçün tutarlı bəhanə gətirsə belə). Yaxşı olar ki, dostlarınızdan kimsə yanınızda olsun.
© 2007 Bütün hüquqlar qorunur. Məqalələrdən və şəkillərdən istifadə edərkən “avtomobil.az”a istinad zəruridir.
Ehtiyat hissələri bazarında problemlər – hansı avtomobillər daha ucuz təmir olunur? – ARAŞDIRMA – VİDEO
Ehtiyat hissələri bazarında problemlər – hansı avtomobillər daha ucuz təmir olunur? – ARAŞDIRMA – VİDEO Avtomobillərin ehtiyat hissələri və təmiri sahəsində baş verən proseslər hər dövr üçün aktual məsələ xarakteri daşıyır. Bunun da əsas səbəbi ölkəmizdə ildən-ilə avtomobil istifadəçilərinin sayının artmasıdır.
26 Sentyabr , 2019 11:01
https://static.report.az/photo/0aa0420b-4cd5-4fb3-ba80-6f01277b5f71.jpg
Avtomobillərin ehtiyat hissələri və təmiri sahəsində baş verən proseslər hər dövr üçün aktual məsələ xarakteri daşıyır. Bunun da əsas səbəbi ölkəmizdə ildən-ilə avtomobil istifadəçilərinin sayının artmasıdır. Təsadüfi deyil ki, statistik göstəricilərə əsasən, Azərbaycanda avtomobil istifadəçilərinin sayı 2000-ci ilə nəzərən 2018-ci ildə 3,5 dəfə artaraq 332 min 26 ədəddən 1 milyon 170 min 672 ədədə yüksəlib. 2018-ci ildə ölkəmizdə ən çox istifadədə olan avtomobil modelləri “VAZ-2101, “VAZ-2103”, “VAZ-2106” avtomobilləri olub. Digər sıralarda isə ardıcıl olaraq “Mercedes”, “Hundai”, “Toyota”, “Opel”, “VAZ-2121”, “KİA”, “Nissan” modelləri gəlir. 2000-cil ildən etibarən ölkədə ən çox artım məhz “Mercedes” (194 363 ədəd artım), “VAZ-2105” və “VAZ-2107” (107 110 ədəd artım), “Toyota” (49 888 ədəd artım), “Opel” (43 330 ədəd artım), “VAZ-2101”, “VAZ-2103”, “VAZ-2106” (cəmi 37 422 ədəd artım), “KİA” (33 561 ədəd artım) və “Nissan” (31 993 ədəd artım) modellərində qeydə alınıb. “Mercedes” modellərinin sayı 41,77 dəfə artaraq 4 653 ədəddən 194 363 ədədə, “VAZ-2105 və “VAZ-2107” modellərinin sayı 6,45 dəfə artaraq 19 639 ədəddən 126 749 ədədə, “Toyota” modellərinin sayı 55,88 dəfə artaraq 909 ədəddən 50 797 ədədə, “Opel” modellərinin sayı 62,3 dəfə artaraq 707 ədəddən 44 037 ədədə, “VAZ-2101”, “VAZ-2103” və “VAZ-2106” modellərinin sayı 1,23 dəfə artaraq 162 354 ədəddən 199 776 ədədə, “KİA” modellərinin sayı 54,8 dəfə artaraq 625 ədəddən 34 186 ədədə, “Nissan” modellərinin sayı 26,6 dəfə artaraq 1 252 ədəddən 33 245 ədədə yüksəlib. “Hundai” modelləri isə Azərbaycanda 2001-ci ildən etibarən istifadə olunub. Əgər 2001-ci ildə Azərbaycanda 1 795 ədəd “Hundai” modeli var idisə, 2018-ci ildə bu rəqəm 38 dəfə artaraq 68 179 ədəd olub. “Report” Azərbaycanda avtomobillərin ehtiyat hissələri bazarı və təmiri sahəsində mövcud olan vəziyyəti, eyni zamanda ehtiyat hissələrinin qiymətlərini araşdırıb. Mövzu ilə bağlı “Report”a açıqlama verən nəqliyyat üzrə ekspert Elməddin Muradlı bildirib ki, keçən ilin müvafiq dövrü ilə müqayisə aparsaq bu il avtomobil ehtiyat hissələrinin qiymətində təqribən 15-20% artım var: “10 ildən sonra “Hundai”n xərcini yığıb-yığışdıra bilmədim” “Azərbaycanda bir sıra ənənəvi avtomobil modelləri var ki, onlar daima öz populyarlığını qoruyub saxlayır. Rusiya istehsalı olan avtomobilləri nəzərə almasaq, bu cəhətdən ilk sıralarda “Mercedes”, “Honda” modelləri gəlir. Bu modellər möhkəmliyinə və uzunömürlülüyünə görə xüsusi olaraq seçilir. “Kia” və “Hundai” modelləri yaxşı satılsa da, əksər alıcılar bu avtomobillərdən şikayət edir. Şikayətlənənlər bu avtomobillərin ən çox mühərrikində problemlərin yarandığını və təqribən 10 ildən sonra avtomobilin xeyli xərc apardığını qeyd edirlər. Analoji hal ilə mən özüm də rastlaşmışam. Mənim 2006-cı il istehsalı olan bir “Hundai” avtomobilim var idi. 2016-cı ilə qədər normal işlədi, amma 2017-ci ildən etibarən onun xərcini yığıb-yığışdıra bilmədim. Bir dostum da “Hundai” almışdı. Avtomobil təqribən 80 min kilometr gedəndən sonra mühərriki xarab oldu. “Nissan” avtomobilləri dözümlü olsa da ehtiyat hissələri xeyli bahadır. Bəzən “Nissan” avtomobili üçün bir detalı almaq istəyəndə satıcılar bildirirlər ki, bu detal tək deyil, digər detallarla birlikdə komplekt halda satılır. Bu zaman qiymət daha da baha olur. Eyni halı “Subaru” avtomobillərinə də aid etmək olar. Bəzən “Subaru”nun bir şamını dəyişmək üçün ustalar mühərrikin sökülməli olduğunu qeyd edirlər. Hazırda ehtiyat hissələri ilə bağlı çox ciddi problemlərimiz var. Çünki bu sahədə bazara xeyli zay məhsul daxil olub. Devalvasiya səbəbindən təzə ehtiyat hissəsi almağa gücü çatmayan əhali ikinci əl ehtiyat hissəsi almağa, yəni “ölüxanalar”a üz tutdu. Bu zaman təzə ehtiyat hissələrinin satışı ilə məşğul olan şəxslər vəziyyətdən çıxmaq üçün həmin ehtiyat hissələrinin dublikatını gətirməyə başladılar. Bu dublikatlar isə çox zaman xarici ölkələrdə zavodda deyil, hər hansı bir sexdə istehsal olunur. Əhali də ucuz olduğu üçün həmin malları almağa üstünlük verir. Məsələn, “Mercedes”in orijinal əyləc qəlibi (“nakladka”) 100-130, bəzən isə 200 manata olursa, eyni detalın ikinci və ya üçüncü dərəcəli istehsala məxsus olanları 40-60 manata satılır. Müştəri ehtiyat hissəsi almağa gedəndə mağazada ona seçim etmək üçün orijinal, yarım orijinal, nisbətən zay və tam zay olmaqla eyni detalın bir neçə növünü təqdim edirlər. Bunların hər biri də fərqli qiymətə olur. Sürücülərin də hamısı avtomobil mütəxəssisi olmadığından çox zaman satıcının yalan və ya doğru danışdığını, təqdim olunan növlərin hansının həqiqətən orijinal olduğunu bilmirlər. Düşünürəm ki, bu və digər səbəblərə görə ehtiyat hissələri bazarında ciddi bir nəzarət mexanizmi olmalıdır. Səhv qoyulmuş və ya keyfiyyəsiz detala görə qəza hadisəsi baş verəndə avtomobilə, yaxud sürücüyə dəyən ziyanı həmin ehtiyat hissəsini satan mağaza ödəməlidir. Ehtiyat hissələrini satan şəxs başa düşməlidir ki, onun etdiyi kiçik bir yanlışlıq sürücünün həyatını itirməsinə səbəb ola bilər. Ehtiyat hissələrinin ucuzluğuna görə ön sırada Rusiya istehsalı olan avtomobillər gəlir. Sonrakı yerləri Almaniya, Yaponiya, Koreya və Fransa avtomobilləri tuturlar. Amerikada istehsal olunan maşınların qiyməti çox baha olur, ehtiyat hissələri və servis xidmətləri də çətinliklə tapılır. Qeyd etdiyimiz sıralama 2-ci əl avtomobillərə aiddir. Son model avtomobillərin isə qiymətləri çox qarışıq və bahadır. Elə avtomobillər var ki, Bakıda onların ehtiyat hissələri yalnız bir mağazada satılır. Son dövrlərdə Azərbaycanda avtomobil ehtiyat hissələrinin qiymətində artım var. Keçən il ilə müqayisə aparsaq qiymətlərdə 15-20% yüksəlmə olduğunu görə bilərik. Hətta elə detal var ki, keçən il 100 manata satılırdısa, bu gün onun qiyməti 170-180 manatdır”. Ekspertin fikrinə görə ehtiyat hissələrinin baha olmasının səbəbkarı alverçilər deyil. Onun sözlərinə görə, ehtiyat hissələrinin Azərbaycana yüksək qiymətlərlə gəlməsi gömrük rüsumlarının baha olması ilə bağlıdır: “Bu yaxınlarda Almaniyadan Azərbaycana satış üçün avtomobil yağları gətirən bir şirkətin nümayəndəsi ilə həmsöhbət oldum. Həmin şəxs mənə bildirdi ki, nüfuzlu müştəri olduğuna görə Almaniyadakı şirkətlərdən biri ona 1 konteyner yağ hədiyyə edib. Lakin bizim gömrük məntəqəsindən yağı rüsum ödəmədən keçirməyə qoymayıblar. O adam həmin yağın bir qədərini burada öz yaxınlarına hədiyyə edəcəkdi, qalan hissəsini isə aşağı qiymətlə nisbətən imkansız insanlara satacaqdı. Lakin yuxarı məbləğdə gömrük rüsumu ödədiyinə görə məcbur qalıb baha qiymətə satdı. Nəzərinizə çatdırım ki, bu kimi hallar satıcılarda ikrah hissi yaradır. Əgər biz Gürcüstanda 20 manata satılan detalı Azərbaycanda 120 manata alırıqsa, burada əsas rolu gömrük rüsumlarının yuxarı olması oynayır. Nəyə görə bir çox iqtisadi parametrlərinə əsasən, Azərbaycandan geri qalan Gürcüstan bu sahədə bizi özündən asılı vəziyyətə salmalıdır? Necə olur ki, “Mercedes”in alın şüşəsi bizim bazarda 700 manata satılır, Gürcüstanda isə 220 manatadır?! Amma avtomobillərin idxal gömrük rüsumu aşağı düşsə əhali daha təzə maşın almaqda maraqlı olar. Amma bu gün bu, mümkün deyil. Çünki Gürcüstandan 10 min manata aldığın maşın üçün əlavə olaraq 10 min manat da gömrük rüsumu ödəməlisən”. “Allahın təkəri nə olan şeydir ki, ondan ötrü Dubaya gedirik?” “Ehtiyat hissələrinin arasında elələri var ki, onlar adi kauçukdan, paslanmayan poladdan, aliminiumdan hazırlanır. Bu detalları dünyanın ən geridə qalmış ölkələri belə istehsal edirlər. Azərbaycanın da bu detalları istehsal etmək üçün potensialı var. Biz özümüzün avtomobil sənayemizi artıq qurmağa başlamışıq. Yaxşı olar ki, ehtiyat hissələrini də özümüz istehsal edək. Məsələn, avtomobilin şamlarını, dairəvi dayağını (“şaravoy”), çarxlarını özümüz hazırlaya bilərik. Çünki bunların hazırlanması xüsusi bir elektrotexnologiya tələb etmir. Allahın təkəri nə olan şeydir ki, ondan ötrü Dubaya gedib işlənmiş təkər gətiririk?” “Sən onsuz da qiymətdə sürücünün belini qırırsan…” “Digər avtomobil təmiri məntəqələri ilə müqayisədə servislərdə qiymətlər daha baha olur. Bunun da səbəblərindən biri odur ki, servislər ehtiyat hissələrini özləri satır. Fərdi fəaliyyət göstərən ustalar kimi müştərini hansısa dükandan ehtiyat hissəsi almağa göndərmir. Bu azmış kimi, servislərdə xidmət haqqları da yüksək olur. Bəzi servislər xoşagəlməz bir biznes şəbəkəsi qurmaq istəyirlər. Belə ki, onlar, özlərində hansısa ehtiyat hissəsi olmayanda müştəridən o ehtiyat hissəsini kənardan gətirmək üçün “taksi pulu” alırlar. Bu “taksi pulu” isə heç də adi halda həmin məsafə üçün sifariş etdiyimiz taksilərlə eyni qiymətdə olmur. Düşünürəm ki, servislər müştəri məmnuniyyətini təmin etmək üçün taksi xidmətini pulsuz etməlidirlər. Sən onsuz da qiymətdə sürücünün “belini qırırsan””, – ekspert xüsusi vurğulayıb. Onun fikirlərindən sonra yola çıxaraq müxtəlif avtomobil modelləri üzrə ehtiyat hissələrinin qiymətlərini öyrəndik. Aşağıdakı cədvəldə paytaxtın mağazalarında satılan bir sıra təzə ehtiyat hissələrinin qiymətləri qeyd olunub: Qeyd edək ki, “Report” olaraq paytaxtda yerləşən bir neçə avtomobil təmiri məntəqəsində iş prosesi ilə tanış olduq. Avtomobil ustalarının bildirdiyinə görə, avtomobillərdə ən çox problem sürət qutusu və mühərrikdə yaşanır. Təzə avtomobillərə nisbətən köhnə avtomobillərin ehtiyat hissələrini əldə etmək daha asandır. Bundan əlavə, bəzi “inomarka”lar var ki, onların təmirində Rusiya istehsalı olan avtomobillərin ehtiyat hissələrindən istifadə etmək mümkündür. Aşağıda sözügedən təmir məntəqələrindən hazırladığımız reportajı təqdim edirik: Video: Vüqar Xanlarov
Comments are closed, but trackbacks and pingbacks are open.