Yanıqları necə tez müalicə etmək olar
Yanmış dərinin sağalması uzun müddət çəkə bilər. Xoşbəxtlikdən, bərpa prosesini sürətləndirməyin müxtəlif yolları var. Yanğınızın ciddi olduğunu düşünürsünüzsə, tibbi yardım axtarmaqla başlayın. Daha kiçik yanıqlar üçün diqqətinizi yaranın təmizlənməsinə və qorunmasına yönəldin. Bədəninizə sağlam qidalanaraq bərpası üçün lazım olan yanacağı vermək də kömək edəcək.
Cinsi əlaqədən sonra uşaqlıq yolu necə təmizlənməli?
Qadınlarda cinsi bölgə təmizliyi çox önemlidir. Cinsi əlaqədən sonra uşaqlıq yolu necə təmizlənməlidir? Mükəmməl təmizlik necə edilməli? Cinsi əlaqədən sonra sabunla uşaqlıq yolunu yumaq doğrudurmu?
Cinsi əlaqədən sonra çox qadınlar sabu,n ya da kosmetik məhsul istifadə etməklə uşaqlıq yolunu yuyurlar. Bəs uşaqlıq yolunu yumaq, həm də sabunla yumaq nə qədər doğrudur? Bu cür yuyunma əslində uşaqlıq yolu infeksiyalarına zəmin hazırlamırmı?
Qadın Xəstəlikləri və Doğum Mütəxəssisi Op. Dr. Kağan Kocatepe bu barədə belə deyir: “Cinsi əlaqə sonrası yuyunma iki səbəblə edilir: Birincisi, spermaları yuyaraq uzaqlaşdırıb, hamiləlikdən qorunmaq. İkincisi, qarşı tərəfdən bir şeyə bulaşma ehtimalı varsa, bunu aradan qaldırmaq. Ancaq hər ikisini də yuynmaqla aradan götürmək mümkün deyil. Çünki spermalar çox hərəkətli hüceyrələr olduğu üçün onsuz da əlaqə anında yollarına girərlər. Yuyunmaqla hamilə qalma ehtimalını ancaq 10-dan 9-a sala bilər, daha çox mümkün deyil. Uşaqlığı suyla yumaq, infeksiya törədici bakteriyaların, viruslar və ya göbələklərin aradan qaldırılmasını təmin etməz. Təmizlik baxımından heç bir mənası olmadığı kimi ayrıca zərəri də ola bilər . Bu səbəbdən uşaqlıq yolu içinin yuyulmasını heç bir şəkildə məsləhət bilmirik. uşaqlıq yolunu sabunla yuyulmamalıdır. Çünki uşaqlıq yolunda xüsusi turş bir mühit vardır və sabunun o turş mühiti pozma ehtimalı çox yüksəkdir. Ancaq, xarici genital bölgə yuyulmalıdır. Uşaqlıq yolunu sabunla yumaq, yanma hissinə səbəb ola biləcəyi kimi, bu bölgədəki yaxşı xasiyyətli bakteriyaların və bədən müdafiə işçilərinin yox olmasına səbəb ola bilər. Bu da ciddi infeksiyalara gətirib çıxarar. Uşaqlıq yolu üçün çıxarılan təmizləmə mayeləri yalnız xarici genital bölgə üçün nəzərdə tutulmuşdur.
Uşaqlıq yolunu təmizləmək lazımdırmi? Normalda bədənin çölə baxan hər bölgəsinin özünü təmizləmə mexanizmi vardır. Bu səbəbdən uşaqlıq yolunun da özünə xas təmizləmə mexanizmi mövcuddur. Uşaqlıq yolu boynunda davamlı olaraq olan ifrazata, içərisində bakteriyaları öldürməyə istiqamətlənən leykositlər və bəzi yaxşı xasiyyətli bakteriyalar daxildir. Bunun sayəsində uşaqlıq yolu heç bir şey edilməsə də təmiz qalacaq bir mühitdir. Təmizləməyə istiqamətlənən əlverişsiz bir şeylər edilsə, bu vəziyyət uşaqlıq yolunun əleyhinə işləyə bilər.
Vajina təmizliyində kosmetik məhsuldan istifadə etmək doğrumu? Kosmetik məhsulların içində bir çox kimyəvi maddə mövcuddur. Bundan hər hansı birinə qarşı allergik bir vəziyyət söz mövzusu olsa, “vaginit” deyilən çox ciddi vajina infeksiyaları və ya iltihabları meydana gələ bilər.
Uşaqlıq yolunun təbii bir baryeri vardır və oradakı təbii bakteriya mühiti pis xasiyyətli bakteriyaları uzaqlaşdırmaq üçün çalışır. Burada kosmetik məhsuldan istifadə edilərsə, o təbii bakteriya mühiti pozub infeksiyalar əmələ gətirə bilər. Bu səbəbdən, kosmetik məhsulların birbaşa olaraq uşaqlıq yolunun içinə tətbiqi məsləhətli deyil. Uşaqlıq yolunun təmizliyi necə aydın olar? Cinsi həyatı olmayan bir qadının, hələ də bəkarət pərdəsi varsa, uşaqlıq yolunun gigiyena mövzusunu özünə dərd etməsinə ehtiyac yoxdur. Ancaq, cinsi həyat başladıqdan sonra qadınlar, öz özlərinə uşaqlıq yolunun gigiyenik vəziyyətini test etmək istəsələr, uşaqlıq yolu daxilindəki ifrazatın qoxusuna, miqdarında artım olub olmadığına və rənginə baxa bilərlər. Bəzən normalda qoxu yoxkən, əlaqə sonrasında ortaya pis bir qoxu çıxa bilər. Bu, enfeksiyon bir vəziyyətə işarədir. “Bakterial vajinoz” deyilən xüsusi bir bakteriya növü söz mövzusu ola bilər. Bunun müalicəsi də çox asandır. Uşaqlıq yolunun gigiyenasından şübhələnən qadınlar, həkimə müraciət edərək, ediləcək testlər nəticəsində əgər bir infeksiya varsa, vaxtında müalicə alaraq tam sağlam və komplekssiz həyat sürə bilərlər”
Yanıqları necə tez müalicə etmək olar
Yanmış dərinin sağalması uzun müddət çəkə bilər. Xoşbəxtlikdən, bərpa prosesini sürətləndirməyin müxtəlif yolları var. Yanğınızın ciddi olduğunu düşünürsünüzsə, tibbi yardım axtarmaqla başlayın. Daha kiçik yanıqlar üçün diqqətinizi yaranın təmizlənməsinə və qorunmasına yönəldin. Bədəninizə sağlam qidalanaraq bərpası üçün lazım olan yanacağı vermək də kömək edəcək.
addım
3-cü hissənin 1-ci hissəsi: Dərhal tədbir görülməsi
- Yanma dərəcəsini müəyyənləşdirin. Bəzi yanıqları evdə müalicə etmək yaxşıdır, digərləri isə həkim nəzarətini tələb edir. Yanıq aldıqdan dərhal sonra zədənizin dərəcəsini qiymətləndirmək üçün bir az vaxt ayırın. Qarşıdakı 5 gün ərzində maddələr mübadiləsinin pisləşməsi mümkündür, ona görə də onun necə sağaldığını izləyin.
- Kiçik bir birinci dərəcəli yanıq dəriniz qızaracaq, ancaq blister olmayacaq. Əksər hallarda 10 gündən az müddətdə yara izi olmadan sağalmağı gözləyə bilərsiniz.
- Ördək yanması həm qızartı, həm də blisterlərə səbəb olur. Ağrının səviyyəsi olduqca yüksək ola bilər və tez-tez çapıq və ya infeksiyanın qarşısını almaq üçün həkimə müraciət etmək yaxşı bir fikirdir.
- Üçüncü dərəcəli yanıq dərinin bir neçə qatına nüfuz edən dərin yanıqdır. Təcili yardım tələb edir.
- Bu, yanmanın birinci, ikinci və ya üçüncü dərəcəli olmasından asılı olmayaraq sərfəlidir. Bununla belə, bədənin geniş sahələrini əhatə edən ağır yanıqlara soyuq su tökməyin. Bu, yanıqları olan insanı hipotermiya və şoka daha həssas edə bilər.
- Yanığın üzərinə buz qoymaq əslində dəriyə daha çox zərər verə bilər. Bunun əvəzinə, ərazidən axan soyuq suya yapışın.
- Yaş təbəqə və ya sarğı istifadə etməyin.
- Məsələn, yanıq qolun üstündə yerləşirsə, yanıq olan şəxs arxası üstə uzanıb yanmış qolunu yanında uzanan yumşaq yastığa qoymalıdır.
- Geyimlər isti saxlaya bilər, ona görə də paltar yapışmayıbsa, mümkün qədər tez çıxarın. Neylon kimi bir-birinə yapışa bilən material işıqlı qalmalıdır.
3-cü hissənin 2-ci hissəsi: Həkiminizin tövsiyələrinə əməl edin
- Həkimə nə vaxt müraciət edəcəyinizi bilin. Tez sağalmanın bir hissəsi fəal olmaq və əlavə köməyə ehtiyac duyduğunuzu bilməkdir. Əgər qızdırırsınızsa və ya yaranızdan pis qoxu çıxmağa başlayırsa, həkiminizlə əlaqə saxlayın. Bunlar infeksiya əlamətləri ola bilər. Yaranız daha da qızarır, ağrılı, şişirsə və ya çox miqdarda maye axırsa, həkimə müraciət etməlisiniz.
- Xüsusilə xaric olan maye hazır deyilsə, həkimə müraciət etmək lazımdır.
- Həkiminizin göstərişi ilə sarğıları dəyişdirin. Yüngül yanıqlarınız və öz-özünə tətbiq olunan sarğılarınız varsa, onları hər gün kir üçün yoxlaya bilərsiniz. Əgər daha ağır yanıqlarınız və tibbi müalicə olunan sarğılarınız varsa, yəqin ki, hər 4-7 gündən bir onları çıxarıb dəyişdirməlisiniz. Gün. Sağalmanı sürətləndirmək üçün sarğılarınızı mümkün qədər təmiz və quru saxlamaq vacibdir.
- Antibiotiklər və ya steroidləri təyin edildiyi kimi qəbul edin. Həkiminiz dərman təyin edərsə, onlar daha çox xəstəlik və ya infeksiya ehtimalından narahatdırlar. Yanğınız yoluxmuş olarsa, bu, sağalma prosesini ləngidir. Buna görə sizə verilən hər hansı bir antibiotik və ya steroidin tam kursunu almaq çox vacibdir.
- Məsələn, həkiminiz infeksiyalara qarşı mübarizə aparmaq üçün oksasilin kimi ümumi bir antibiotik təyin edə bilər. Və ya ümumi sağalma müddətini qısaltmaq üçün sizə steroid həbləri və ya iynə vura bilərlər.
- Yaranı həkim tərəfindən təsdiqlənmiş losyonla masaj edin. Yanmış dərinizə tez-tez satılan kosmetika və ya losyonların çoxunu tətbiq etməkdən çəkinmək istərdiniz. Bununla belə, həkiminiz sizə xüsusi bir losyon təyin edə bilər və ya çapıqların qarşısını almaq və qaşınmanı azaltmaq üçün istifadə edə biləcəyiniz xüsusi bir marka təklif edə bilər. Adətən gündə təxminən 4 dəfə bu losyonu dərinizə tətbiq etməlisiniz.
- Losyonu tətbiq edərkən əhatə dairəsini və udulmasını artırmaq üçün barmaqlarınızı dairəvi hərəkətlə hərəkət etdirin.
- Şiddətli yanıqlar üçün göstərişlərə uyğun olaraq təzyiq paltarı geyin. Kiçik yanıqlar halında, boş paltarların istifadəsi şəfa verən dərinin daha da qıcıqlanmasının qarşısını ala bilər. Amma ikinci və üçüncü dərəcəli yanıqlarda təzyiq layneri taxmaqla sağalma prosesini sürətləndirmək olar. Bu geyim dərinizə qarşı təzyiqi bərabərləşdirir və onu qabarlarla deyil, hamar bir şəkildə sağalmağa təşviq edir.
- Fiziki və ya peşə terapevtiniz sizin üçün xüsusi, quraşdırılmış təzyiq paltarı sifariş edə bilər.
3-cü hissə: Müalicəni artırmaq üçün əlavə yolları sınayın
- İltihab əleyhinə dərman qəbul edin. İbuprofen şişkinliyi tez bir zamanda azalda bilər və vücudunuzun dərinin özünü yaxşılaşdırmağa diqqətini asanlaşdıra bilər. Hər hansı bir dərman üçün təlimatları diqqətlə oxuyun. Reçeteli dərman qəbul edirsinizsə, reseptsiz dərman qəbul etməzdən əvvəl həkiminizlə məsləhətləşin. Yəqin ki, hər 4-6 saatdan bir həb qəbul etməlisiniz.
- Şiddətli yanıqlara krem və ya məlhəm, məsələn, vazelin sürtməkdən çəkinin, çünki bu, həkiminizin yanıqları görmək və qiymətləndirmək qabiliyyətinə mane ola bilər.
- Reçetesiz brülörlərdən istifadə edin. Apteklərdə və ərzaq mağazalarında yanıqların aradan qaldırılması və sağalması üçün nəzərdə tutulmuş krem və gellərin geniş çeşidi var. Aloe vera və ya hidrokortizon ehtiva edən bir məhsul axtarın. Neft əsaslı məhsullardan və ya benzokain və ya lidokain olan məhsullardan çəkinin. Bu maddələr dərinin qıcıqlanmasına səbəb ola bilər.
- İstənilən OTC metodu üçün təlimatları diqqətlə oxuyun və əməl edin.
- Aloe vera dərinin qida maddələrini bərpa etməyə kömək edir, hidrokortizon isə qaşınmanı minimuma endirir.
- Vitamin E kapsullarını həkiminizlə məsləhətləşdikdən sonra yerli olaraq tətbiq edin. E vitamini kapsullarını yerli aptekdən ala bilərsiniz. E vitaminini yerli olaraq tətbiq etmək üçün ucunu steril iynə ilə delin və sonra geli yanmış dərinizə sıxın. Bu, yeni dəri əmələ gəlməyə başlayan kimi dərinin yenidən qurulmasına kömək edə bilər. Alternativ olaraq, sadəcə olaraq bir kapsulu olduğu kimi udmaq kifayətdir.
- E vitamini ilə birlikdə sink və C vitamini qəbul etməyi düşünün, çünki bu birləşmə yaraların tez sağalmasına kömək edə bilər.
- Yaraya bal tətbiq edin. Yerli olaraq yetişdirilən, üzvi bal alın. Barmaqların uclarını bal ilə örtmək üçün bir qaşıq istifadə edin. Sonra kiçik dairələrə keçin və balı zədələnmiş dərinizə sürtün. Gündə 2-3 dəfə təkrarlayın. Bal, pis bakteriyaların qarşısını almağa və şişkinliyi minimuma endirməyə kömək edir, bu da sürətli sağalmanı təşviq edir.
- Siz həmçinin steril cunaya bir az bal sürtüb yaranızı ona sarıya bilərsiniz. Bu, əllər və ocaq arasında təması minimuma endirdiyi üçün infeksiyadan narahat olduğunuz halda ən yaxşı işləyən üsuldur.
- Yerli olaraq yetişdirilən üzvi bal tapa bilmirsinizsə, antibakterial xüsusiyyətlərə malik Manuka balını axtarın.
- Bol su içmək. Gündə ən azı 8 stəkan içməyi hədəfləyin. Bədəninizin özünü sağaltması və dehidrasyonun qarşısını almaq üçün əhəmiyyətli miqdarda suya ehtiyacı var. Sidikiniz demək olar ki, şəffaf olmalıdır. Daha sarıdırsa, daha çox su içməyə çalışın.
- Qidalandırıcı bir pəhriz saxlayın. Yanıqlar vücudunuzun bir sıra kalorilərlə işləməsinə səbəb olur. Əsasən, onlar sağalma dövründə maddələr mübadiləsində artım yaradırlar. Yumurta və ya fıstıq yağı kimi proteinlə zəngin qidalar yediyinizə əmin olun. Zərərli yeməklərdən və şirə kimi “boş” kalorilərdən çəkinin.
- Tək bir yanma maddələr mübadiləsinin 180% artmasına səbəb ola bilər.
- Yemək yeyin və ya omeqa-3 əlavələri qəbul edin. Sağalma prosesinin bir hissəsi olaraq vücudunuz yara ətrafındakı iltihabın səviyyəsini aşağı salmalıdır. Təzə balıq kimi qidaları yemək şişkinliyi minimuma endirməyə və müalicə üçün yanacaq təmin etməyə kömək edə bilər.
- Omeqa-3 ilə zəngin olan digər qidalara soya, qoz və kətan toxumu daxildir.
- 8-9 saat arası alın yatmaq hər gecə. İşığı tamamilə söndürün və ya qaranlıq pərdələrdən istifadə edin. Sizinlə yaşayan hər kəsdən gecə sizi narahat etməmələrini xahiş edin. Yuxu maskasından istifadə edin və otağı kifayət qədər sərin saxlayın. Yatağa getdikdən sonra ilk bir neçə saat ərzində vücudunuz böyümə hormonunun yaradılmasını sürətləndirir. Bu hormon sağalma prosesini sürətləndirə bilər.
- Boş paltar geyin. Dərinizə birbaşa yapışmaq əvəzinə, ondan axan pambıq qarışıqları ilə gedin. Əks halda, paltarınız yaraya ilişib, onu çəkdiyiniz zaman daha çox zərər verə bilər. Paltarınızı boş saxlamaq həm də yanıq ətrafına havanın axmasına imkan verir ki, bu da tökülməni və sağalmanı sürətləndirə bilər.
- Yanmış sahəni yığmaqdan çəkinin. Blisterlərin açılması və ya zədələnmiş dərinin soyulması sizi çirkin infeksiyaya qarşı daha həssas edir. Hər hansı bir ölü dəri öz-özünə tökülənə qədər gözləyin, çünki o, altındakı yeni dərinin böyüməsini qoruyur.
- Paltarınız və ya bandajınız yaraya ilişibsə, yumşaq bir şəkildə çəkməzdən əvvəl parçanı təmiz su ilə doyurmağa çalışın.
İcma sualları və cavabları
Yanıqların sağalması üçün nə qədər vaxt lazımdır?
Bu cavabı dəqiqliyi və hərtərəfliliyi üçün təsdiq edən təlim keçmiş tədqiqatçılar komandamızdan biri yazmışdır.
Bu, yanığın ölçüsündən və şiddətindən asılıdır. Kiçik birinci dərəcəli yanıq təxminən 10 günə sağalır, ikinci dərəcəli kiçik yanıq isə 2-3 həftəyə qədər sağalır. Üçüncü dərəcəli yanıq tam sağalmaq üçün bir neçə ay çəkə bilər. İkinci və ya üçüncü dərəcəli yanıq olduğunu düşünürsünüzsə, infeksiyanın qarşısını almaq üçün həkimə müraciət edin.
Nə yandırmalıyam?
Bu cavabı dəqiqliyi və hərtərəfliliyi üçün təsdiq edən təlim keçmiş tədqiqatçılar komandamızdan biri yazmışdır.
Yanmağı necə təmizləmək olar?
Bu cavabı dəqiqliyi və hərtərəfliliyi üçün təsdiq edən təlim keçmiş tədqiqatçılar komandamızdan biri yazmışdır.
Yanmış bir uşaq üçün ən yaxşı yemək hansıdır?
Məsləhətlər
- Yaraya toxunmazdan və ya onun üzərindən keçən cunaya toxunmazdan əvvəl həmişə əllərinizi isti su və sabunla yaxşıca yuyun. Bu, bakteriyaların bölgəyə yayılmasını minimuma endirir.
- Yanıqlarınıza yerli olaraq aloe vera tətbiq etməyi düşünün. Bu, birinci və ikinci dərəcəli yanıqlarda yaraların sağalmasını təşviq edə bilər, lakin onun effektivliyini müəyyən etmək üçün hələ də əlavə tədqiqatlar aparılmalıdır.
Xəbərdarlıqlar
- Əgər üzünüz yanıq varsa, yaraya makiyaj tətbiq etməkdən çəkinin. Bu, sağalmanı yavaşlata və potensial olaraq infeksiyaya səbəb ola bilər.
- Yanğınız əvvəlcə daha az görünsə də, həkimə müraciət edib-etməmək barədə instinktlərinizə etibar edin.
Hallüsinasiya (qarabasma). Səbəblər
Hallüsinasiya ilə bağlı zarafatlar əyləncəli və gülməli gələ bilər. Lakin bu hallüsinasiyalar sizdə baş verdikdə artıq elə də gülməli olmur.
İndiki zamanda daimi stress hallüsinasiyalara gətirib çıxarda bilər. Amma bunlardan qurtulmaq elə də asan deyil. Bəs hallüsinasiya nədir?
Hallüsinasiya — mövcud olmayan bəzi obyektləri görmək, eşitmək, qoxusunu hiss etmək, toxuna bilmək kimi səhv duyğuların beyin tərəfindən gərçək kimi qəbul edilməsidir. Hallüsinasiya termini illüziya ilə bənzərlik təşkil edir. İllüziya müəyyən bir görüntünün göz tərəfindən səhv qəbul edilməsinə deyilir. İllüziyalar insanın görmə bucağı dəyişdiyi zaman baş verir. Hallüsinasiyalarda isə adam gördüyü şeylərin həqiqi olduğuna inanır və onları realda hiss edirmiş kimi yaşayır.
Psixoz xəstəliklərində hallüsinasiya hallarına tez-tez rast gəlinir. Xəstə səhv, real olmayan bir çox şeyi gerçəklik kimi qavrayır. Paranoid-şizofreniyaya tutulmuş xəstələr mələk, cin və şeytanlara oxşar varlıqların onu öldürməyə və ya yaxşılıq etməyə gəldiklərini iddia edirlər. Hipnoz yuxusu altında da bəzən müvəqqəti hallüsinasiyalar yaranır. Hallüsinasiyaların təsiri altına düşən xəstə intihar edə bilər. Gözə görünən hallüsinasiyalara əsasən müxtəlif şəkillər aiddir. Onlar qəribə, qeyri-adi heyvanlar, qorxunc başlı insanlar və s. görürlər.
Hallüsinasiyaya tutulan xəstələrdə yanlış qavrayış üstünlük təşkil edir. Onlar öz qavrayış hissinə əmindirlər. Onlara elə gəlir ki, onların gördüyü və düşündüyü qeyri-real hadisələr ətraf mühitdə gərçəkdən mövcuddur.
Psevdohallüsinasiya anlayışı da mövcuddur. Psevdohallüsinasiyada xəstələr öz yanlış xarakterini dərk edirlər. Hallüsinasiyanı illüziyadan fərqləndirmək lazımdır. İllüziya (latınca illusio — yanlış fikir, yalan) — real, mövcud olan obyektin və ya hadisənin təhrif olunmuş qavrayışıdır. Amma hallüsinasiya zamanı yanlış qavrayış subyekt özü olmadığı halda yaranır.
Hallüsinasiya sağlam insanda da yarana bilər. Həddindən çox işləmək, sistematik yuxusuzluq müəyyən vaxtdan sonra hallüsinasiyanın yaranmasına gətirib çıxarır.
Kiçik uşaqlar, hətta bəzi böyüklər də yatmazdan əvvəl və ya yuxudan oyananda hallüsinasiyaya tutulur. Buna səbəb isə gözlərin erkən sürətli hərəkəti adlı yuxu fazasıdır. Bu fazada insanlar parlaq yuxular görürlər. Hallüsinasiya psixoloji və ya somatik xəstəliklər zamanı, bəzi dərmanların, spirtli içki və ya narkotik maddələrin qəbulu nəticəsində də yarana bilər. Həmçinin, psixoloji depressiya da bura aiddir. Depressiyanın bu ağır formasına adətən hamiləlikdən sonrakı dövrdə və yaşlı xəstələrdə tez-tez rast gəlinir.
Hallüsinasiyanın təzahürü vaxtında müalicə edilməzsə, bu xəstəlik tərəqqi edə bilər. Mütləq həkimə, psixoloq və ya psixiatra müraciət etmək lazımdır. Müasir preparatlar uğurla bu işin öhdəsindən gələ bilir. Bu psixi pozuntunun öhdəsindən daha yaxşı nəticəni isə psixiatr və psixoloqun birgə fəaliyyətindən əldə etmək olar. Özünüzü və sağlamlığınızı qoruyun. Sağlamlıq insan üçün çox vacib və əhəmiyyətlidir.
Psixologiya və Konsultasiya Mərkəzinin psixoloqu
Comments are closed, but trackbacks and pingbacks are open.