Liderlik nədir
Bunlardan savayı, lider ünsiyyətcil, öyrənməyəmeylli olmalıdır ki, onun rəhbərlik etdiyi insanlar da onun kimi olsun. Çünki, pis liderin başçılığı altında fəaliyyət göstərənlər ya gələcəkdə onun kimi lider olurlar, ya da işlərində məhsuldarlığları aşağı düşür.
11 İki nəfər arasındakı dialoq nümunələri
A İki nəfər arasında dialoq şifahi və ya yazılı məlumat mübadiləsidir. Gündəlik həyatda təbii olaraq ortaya çıxan bir ünsiyyət formasıdır. Məsələn, bir satıcı və bir müştəri bir məhsulun xüsusiyyətləri haqqında danışarkən və ya bir kişi və bir qadın ev problemi haqqında danışdıqda.
Ədəbiyyatda hətta özlüyündə bir janr kimi qəbul edilir. Bu fikir, Yunan fəlsəfəsinin bir çox əsərinin dialoq şəklində yazıldığına əsaslanır. Məsələn, Platon müəllimi Sokratın şəklini dialoqlarında bir xarakter kimi istifadə etdi və bunun sayəsində nəzəriyyələrini və fəlsəfi fikirlərini ortaya qoydu.
Dialoqlar ünsiyyət formalarıdır və bunlar ünsiyyət kontekstində müəyyən edilir. Yəni danışıq tərzi, səs tonu, jestlər, bütün bu ünsiyyət elementləri həmsöhbətlərin harada olduqlarından və kimlərə müraciət etdiklərindən təsirlənir.
İki nəfər arasındakı dialoq nümunələri
Garsonla müştəri arasında dialoq
-Garson: günün xeyir, miss, sizə necə kömək edə bilərəm?
-Müştəri: Günaydın, mənə adi hamburgerin olduğunu deyə bilərsənmi?
-Garson: Əlbətdə 200 qram ət, çedar pendiri, donuz əti, pomidor dilimləri və sousları var.
-Müştəri: Əla. Bir soda ilə müşayiət olunan birini istəyirəm.
-Garson: Çox yaxşı. Yeməyinizlə birlikdə bir desert istərdinizmi?
-Müştəri: Hələ bilmirəm. Burger gətirəndə deyəcəm.
-Garson: tamam. Sifarişinizi bir an sonra sizə çatdıracağam.
-Müştəri: Çox sağ olun.
Səmimi dialoq
– Alberto: Salam Marta, necəsən?
– Marta: Çox yaxşı! Necəsən?
– Alberto: Yaxşı. Mən sizi çoxdan görmürdüm.
– Marta: Düzdür, səyahət etdiyim, bu il Asiyanın bir neçə ölkəsi ilə tanış oldum.
– Alberto: Çox maraqlı səslənir! Xatirələr gətirdin?
– Marta: Bəli, getdiyim hər ölkədən bir açar üzük gətirdim.
Nəzakətli dialoq
– Kitabxanaçı: Günaydın, cavan oğlan.
– İstifadəçi: sabahınız xeyir. Kitab tapmaqda köməyə ehtiyacım var.
– Kitabxanaçı: Hansı mövzuda?
– İstifadəçi: Avtomobil, maşınımı düzəltmək istəyirəm.
– Kitabxanaçı: Bunun üçün mexanika kitabına ehtiyacınız var.
– İstifadəçi: Xeyr, bu mexaniki bir problem deyil, döşəmə problemidir.
– Kitabxanaçı: Avtomobil döşəməsi ilə əlaqəli bir şeyimiz olub olmadığını yoxlayacağam.
Dostlar arasında dialoq
– Pedro: Salam, Eduardo, bilirsən bu gün oyun saat neçədə başlayır?
– Eduardo: Salam! beş otuzdan başlayır.
– Pedro: O zaman vaxtında çatmaq üçün bir saat əvvəl yola düşəcəyəm.
– Eduardo: Yaxşı, səni orada görəcəyik.
Tanışlar arasında dialoq
– Ananın anası: salam?
– Juan: Salam, mən Juan, necəsən?
– Ananın anası: Salam, Juan, çox yaxşı, sən də?
– Juan: Çox yaxşı. Ana evdedir? Telefonuna cavab vermir.
– Ananın anası: Bazara gedib telefonunu burda qoyub getdi. Qayıdanda ona deyəcəyəm ki, səni çağırsın.
– Juan: Çox sağ olun, görüşənə qədər.
– Julianın anası: Heç bir problem yoxdu, çox yaxşısın.
Dostlar arasında dialoq
– Felipe: Salam Pedro!
– Pedro: Salam Felipe! necəsən? Sizi burada görmək nə qədər qəribədir?
– Felipe: Bir həftə əvvəl burda işləməyə başladım. Evə gedirəm.
– Pedro: Evindən uzaqsan. harda çalışırsan
– Felipe: Bir klinikada buradan bir neçə blok aralıda.
– Pedro: Yaxşı, mən də burada işləyirəm, indi bir-birimizi daha tez-tez görəcəyik. Gedək bir içki içək və tutaq.
– Felipe: Mükəmməl fikir, bir blok kənarda qiymətləri yaxşı olan bir bar.
– Pedro: Yaxşı, gedək danışmağa davam edək.
Gündəlik dialoq
– Pedro: Bu gün mənə qoşulmaq istərdinmi?
– Maria: Niyə? Hara gedirik?
– Pedro: Sevdiyiniz yerə, ticarət mərkəzinə.
– Maria: Çox yaxşı səslənir! Ad günümdəki hədiyyəni əvvəlcədən alacağıq?
– Pedro: Dəqiq deyil.
– Maria: Milad hədiyyəm?
– Pedro: Düşünürəm ki, tək getsəm yaxşıdır.
Rəsmi dialoq
– Tələbə: Müəllim, sizinlə danışmaq istəyirəm.
– Müəllim: de görüm sənə nə lazımdır?
– Tələbə: Son riyaziyyat dərsində izah edilən alqoritmləri başa düşməkdə çətinlik çəkirəm.
– Müəllim: Bu, yəqin ki, dərsdə diqqətinizi çəkdiyinizə görədir. Oturun, imtahana niyə hazırlaşmalı olduğunuzu birlikdə araşdıracağıq.
– Tələbə: Çox sağ olun müəllim.
Yarı rəsmi dialoq
– Ana: sabahınız xeyir.
– Qəssab: sabahınız xeyir. Sizə necə kömək edə bilərəm?
– Ana: Mənə iki kilo ət lazımdır, xahiş edirəm.
– Qəssab: Budur. Başqa bir şey?
– Ana: Xeyr, sənə nə qədər borcum var?
– Qəssab: Çox sağ olun. Gününüz mübarək.
Yad insanlar arasında dialoq
– Metro stansiyasına necə çatacağımı deyə bilərsənmi?
– Əlbəttə. Üç blok bu istiqamətdə gəzin, sonra sola dönün və stansiyanın qarşısında olacaqsınız.
– Əla çox təşəkkür edirəm !.
– Buyurun. Günləriniz yaxşı keçir.
– Eynilə, görüşənə qədər.
Kahin ilə ölməkdə olan insan arasında dialoq
– Ata, axirətdə nələrin olduğunu bilməkdən qorxuram.
– Oğul, qorxmamalısan. Yaxşı bir insan olsaydınız, cənnət hissələri sizə açıq olacaqdır.
– Anamla orada görüşəcəyimi düşünürsən?
– Əlbəttə. Cənnət səltənəti Tanrının bütün övladlarına sığınacaq verir və ananız mütləq imtiyazlı bir yerə sahib olacaqdır.
– Ata, mən çox yuxuluam.
– Rəbb, mərhəmətini gözləməsi lazım olan yerdə qulunu qəbul et.
İstinadlar
- Dialoq; tərifi, növləri və nümunələri. (2012) didactalia.net
- Dialoq. (2017) bibliatodo.com
- İfadə formaları; dialoq. palıd.pntic.mec.es
- Dialoq və mübahisələr, elm və texnologiya təhsili üçün əsas elementlər. (2017) uchile.cl
- Dialoqun xüsusiyyətləri. comboniane.org
- Dialoq. ecured.cu
Liderlik nədir
Hər hansısa bir məqsədə çatmaq üçün komanda üzvləri öz biliklərini, səylərini, işlərini səfərbər etməlidirlər. Səfərbər olunmuş gücləri isə komanda daxilində bir nəfər tənzimləməlidir. Həmin şəxs “Lider” adlanır. Amma hər liderdə liderlik bacarıqları , əfsuslar olsun ki, olmur.
Liderlik- komanda üzvlərinə göstəriş verməklə bərabər lazım olduqda praktiki olaraq işi izah etmək, iş bölgüsündə ədalətli olmaq və öz öhtəliyinə də müəyyən işləri götürməkdir.
Yaxşı lider hər zaman komandanın zəif tərəflərini öyrənməli və onları aradan qaldırmaqda 1 nömrəli yardımçı olmalıdır. İşçilərin səhvlərini deməli və öz səhvlərini işçilərin dilindən eşitməlidir. İşçilər liderdən qorxmamalı, əksinə ona güvənib hörmət etməlidirlər.
Bunlardan savayı, lider ünsiyyətcil, öyrənməyəmeylli olmalıdır ki, onun rəhbərlik etdiyi insanlar da onun kimi olsun. Çünki, pis liderin başçılığı altında fəaliyyət göstərənlər ya gələcəkdə onun kimi lider olurlar, ya da işlərində məhsuldarlığları aşağı düşür.
Bəzən insanlar müdirlə liderin eyni məna kəsb etdiyini zənn edir. Əksinə olaraq şəkildə göründüyü kimi liderlə müdir arasında kifayət qədər fərq var. Əsl lider komandasının bələdçisi olmalı və bu yolda işçiləri qədər əziyyət çəkməlidir.
Müdiri yalnız nəticənin maraqlandırmasına baxmayaraq lider üçün təkcə nəticə deyil, ona gedən yol da önəm kəsb edir.
Əgər siz lider olmaq istəyirsizsə, çalışın yaxşı lider olasız. Bunun üçün kifayət qədər çalışmaq və özünü-inkişaf etdirmək lazımdır. Müxtəlif kurslar və kitablar oxumalı, praktiki bacarıqları təcrübədən keçirmək lazımdır. Ölkəmizdə keçirilən müxtəlik beynəlxalq və yerli yarışlarda könüllü kimi fəaliyyət göstərib liderlik bacarıqlarınızı praktik cəhətdən yoxlaya və inkişaf etdirə bilərsiniz.
Sadəcə nəticələrin əldə edilməsilə yaxşı lider olunmur. Yaxşı liderlər zəhmət tələb edən nəticələrə qəsdən başqalarının köməyindən faydalanaraq nail olurlar. Onlar tək başına uğursuz şirkətləri şanslı təşkilata çevirə bilirlər. Onlar kampaniyanın inkişafını dəyişə bilərlər. Yaxşı liderlik ümumi nailiyyət üçün ən əsas vasitədir.
Yaxşı liderin səciyyəvi xüsusiyyətləri:
Yaxşı lider necə olur?
Aşağıda onların bəzi çox vacib səciyyəvi xüsusiyyətləri göstərilmişdir:
Özünü tanıma.
Siz daxili emosional vəziyyətiniz barədə gizli biliyə maliksiniz. Siz güclü və zəif tərəflərinizi bilirsiniz. Siz nə zaman axarında işlədiyinizi və nə zaman işlə həddən artıq yükləndiyinizi bilirsiniz. Maksimum potensiala çatmağınıza təkan verəcək imkanlarınız və çatışmazlıqlarınız da daxil olaraq özünüzü tanıyırsınız.
Özünü idarəetmə.
Siz güclü və effektiv yolla özünüzü idarə edə bilərsiniz. Siz məqsədə necə nail olmaq, tapşırıqları necə formalaşdırmaq və ləngimələri necə aradan götürmək lazım olduğunu bilirsiniz. Siz layihələr üçün necə enerji yaratmaq və qəzəbləndiyiniz zaman özünüzü necə sakitləşdirməyi bilirsiniz. Siz lazım olduğunda tez qərar verə , lakin masa arxasında bütün seçimləri tələsmədən müzakirə edə bilirsiniz.
Görmə.
Siz özünüzdən daha böyük olan hədəfə doğru çalışırsınız. Bu komandanın uğuru kimi kiçik, lakin dünya sülhünə nail olmaq kimi böyük görmə ola bilər. Gələcəyə istiqamətlənərək çalışmaq şəxsi maraqlar uğrunda çalışmaqdan daha ruhlandırıcıdır.
Motivasiya etmək bacarığı.
Liderlər insanlara nəyi etməli olduqlarını deyərək rəhbərlik etməməlidirlər. Əvəzində liderlər insanların onlara kömək etməyi istəmələrinə səbəb olmalıdırlar. Bunun əsas hissəsi başqalarına yardım etmək üçün şəxsi istəklərinizi təkmilləşdirməkdir. Başqaları sizin onlara kömək etmək istədiyinizi düşündükdə onlar da öz növbəsində sizə yardım edəcəklər.
Sosial şəbəkələri və buradakı əsas təsirediciləri başa düşmək liderliyin digər əsas hissəsidir. Kim təşkilatda rəsmi və qeyri-rəsmi olaraq ən böyük gücə malikdir? Kim qrupun ürəyi funksiyasını daşıyır?
Bunlar Yaxşı liderin ən vacib səciyyəvi xüsusiyyətləridir.
Emosional zəka və liderlik.
Bu səciyyəvi cəhətlərin çoxu emosional zəka ilə birbaşa bağlıdır. Yüksək emosional zəkaya malik liderlər təbii olaraq, daha çox özlərindən agah olurlar. Onlar zehni proseslərini dərk edir və özlərini necə idarə etməli olduqlarını bilirlər. Onlar həvəsində olduqları ilə daha çox təmasda olurlar. Onlar, şübhəsiz, başqalarının qayğısına daha çox qalırlar və əvəzində daha çox şəfqət alırlar. Onlar daha sosialdırlar.
Liderlik bacarıqları
Araşdırmalar göstərir ki, aşağıda qeyd edəcəyim 11 bacarıq mükəmməl liderlik üçün önəmli şərtlərdəndir.
1. İstəkləri və xarakterləri bilmək
Lider öz xarakterini və istəkllərinə əmin olmalıdır. Eyni zamanda onunla fəaliyyət göstərən şəxslər haqqında ətraflı məlumatlı olmalısınız. Onun istəklərini, məqsədini və xarakterini dəqiq anladıqda bu sizin işçilərlə münasibətin düzgün qurulmasına, hər bir şəxsə indivudal yanaşaraq onu inkişaf etdirmənizə və fəaliyyətinizi planlayarkən işçiləri düzgün fəaliyyətə istiqamətləndirmənizə kömək olacaq.
2. Resursları tanıımaq və istifadə etmək
Resurslara fəaliyyəti uğurla davam etdirmək üçün lazım olan hər şeyi daxil etmək olar. Ən başlıcası isə insanlardır. Cünki insanlar müəyyən bacarıq və bilik sahibləridir və onları bacarıqlarına uyğun sahəyə yönəltmək lazımdır. İşciləri öz bacarıqlarına uyğun sahəyə yönəltməklə həm onların həmin işə olan maraqlarınını artırmış oluruq və eyni zamanda onların bu sahədə təcrübələri artır və bacarıqları daha da çox inkişaf edir.
3. Komunikasiya
Mümkün qədər çox məlumat əldə etməklə öz bacarıqlarınızı inkişaf etdirin. Hər zaman diqqətlə dinləyin. Özünüzdə mütləq qeydlər aparın. Qarşı tərəfi başa düşmədikdə mütləq suallar verin. Siz hər hansısa məlumat çatdırdıqda, danışığa başlamadan öncə hər kəsin sizi dinləməyə hazır olduğuna əmin olun. Aramla və aydın şəkildə danışın. Diqoramlardan istifadə edin, dinləyicilərdən özlərində qeyd götürmələrini istəyin. Onalrın sizi tam başa düdüklərindən əmin olun. Onları sual verməyə həvəsləndirin.
4. Planlaşdırına
Planlaşdırma tapşırıqların yerinə yetirilməsində ən vacib məsələdir. Tapşırıqları, məqsədləri, alternativləri, resursları hesaba alın. Qərarlar qəbul edin, bütün seçimləri düzgün qiymətləndirin. Planı ümüumilikdə icra edin və qiymətləndirin.
5. Heyətin fəaliyyətini nəzarətdə saxlamaq
Lider heyyət üzvülərinin bütün fəaliyyətini nəzarətdə saxlamalı və onlara təsir etməlidir. Komandanın öz məqsədinə çatması üçün onların birgə fəaliyyəti şərtidir və komanda daxilində fikir ayrıseçkiliyinin, qruplaşmanın olmaması üçün onların bütün fəaliyyətini yaxından izləməli və məqsədə catmaq üçün onlara müsbət təsir etməlidir. Davamlı olaraq onların fəaliyyətini müşahidə edin, nə baş verdiyindən xəbərdar olun və bütün məsələlərə öz münasibətinizi bildirin.
6. Dəyərləndirmə
Dəyərləndirmə komandanın birgə performansının ölçüsünün artmasına kömək edir, dəyərləndirmə zamanı onların peformanslarının inkişaf etdirilməsinə müxtəlif yollar təklif edilir. Hər hansı fəaliyyətin sonunda bu suallar cavablandırılmalıdır:
- Tapşırıq yerinə yetirildimi?
- Tapşırıq yerinə düzgün yetirildimi?
- Tapşırıq yerinə vaxtında yetirildimi?
- Komandanın birgə fəaliyyətinin üstün və ya catışmayan cəhədləri oldumu?
- Komanda üzvüləri birgə fəaliyyətdən məmundurlarmı?
- Komanda konfliktləri həll edə bilirmi?
7. Nümunəvilik
Nümunəvilik hardasa ən vacib liderlik bacarığıdır. Heyyətə necə davranmalarını göstərən ən effektli üsuldur. Bu bacarıq olmadan diger bacarıqlar demek olar ki faydasızdır. Nümunə olmaq üçün bir əsas yol odur ki ozünüzü komanda üzvü kimi hiss edin və sizin liderin nece olmasını istədiyni müəyyənləşdirin.
8. Liderliyi paylaşma
Digər qrup rəhbərlərinə də öz bacarıqlarına uyğun səlahiyyətlər verin. Bütün təkliflərə daim açıq olun. Uyğun təklifləri dəyərləndirin. Bütün hakimiyyəti yalnız öz əlinizdə saxlamayın. Qrup rəhbərlərinə qərar qəbul etmələi üçün imkan yaradın.
9. Tövsiyə
İnsanlara problemlərini həll etməsi üçün kömək göstərin, lazımı zamanda onları həvəsləndirin,ruhlandırın və ya sakitləşdirin. İnsanlar qərar verməkdə çətinlik çəkdikləri zaman, seçim alternativləri olmaqdıqları zaman və s hallarda sizin tövsiyələriniz çox effektli ola bilər.
Necə tövsiyə etməli?-Öncəliklə situasiyanı dəqiqliklə başa düşün, diqqətlə dinləyin, ümumiləşdirin və faktları yoxlayın. Faydalı və faydasız seçimləri ayırd edin. Daha sonra imkan yaradın həlli şəxs özü qərarlaşdırsın. Tövsiyə həvəsləndirmək və məlumat ötürməkdir məsləhət vermək deyil.
10. Qrup təmsili
Qrupunuzu müxtəlif konfranslarda yığıncaqlarda təmsil edin. Qurupunuza üzv olmayanların fikirləri düşüncələri ilə tanış olun.Uyğun zamanlarda qurupunuzun və ya öz qərarlarınızı çatdırın.
11. Effektli təlim.
İşcilərin bilik və bacarıqlarını artırması, təkmilləşdirilməsi məqsədi ilə təlimlər, treyniqlər keçirdin. Hər kəsə öyrəndiklərini praktikada tədbiq etməsi üçün şərait yaradın. Bütün prosesləri qiymətləndirin.
- Sahibkar necə olmaq olar ?
- MBA nədir?
Comments are closed, but trackbacks and pingbacks are open.