9 və 11 -ci siniflərin buraxılış imtahan balları necə hesablanacaq

“İqtisadiyyat və hüquq” fakültəsi
Fakültəsində təhsil müddəti 4 ildir (bakalavr dərəcəsi). Qəbul üçün əsas şərt tam orta və orta ixtisas təhsilin olmasıdır.Tələbələrin təhsili dövlət büdcəsi hesabına və müqavilə ilə təmin olunur.
İxtisaslaşma:

Ayaqda sinir ağrısı müalicəsi

Ayaqda sinir ağrısı müalicəsi birinci növbədə mütəxəssisə müraciətdən başlamalıdır. Çünki ağrıların, eləcə də ayaqlarda istilik hissi kimi narahatlığın səbəbi həddindən artıq çoxdur. Ayaqların ağrımasına gətirib çıxaran ən geniş yayılmış amillər aşağıdakılardır:

Varikoz – damar genişlənməsi
Tromboflebit
Oturaq sinirinin iltihabı
Osteoporoz
Şəkərli diabet
Yastıpəncəlik
Artrit və s.

Ayaqda sinir ağrısı müalicəsi ev şəraitində bir çox üsullarla aparıla bilər. Lakin unutmayın ki, bu cəhdlər Sizi sadəcə simptomlardan azad edəcək, problem isə kökündən həll edilmədiyindən, bir müddətdən sonra yeni əlamətlərlə üzləşməli olacaqsınız.

Aşağı ətraflarda sinir ağrıları adətən bel və ya sağrı nahiyəsindən başlayaraq, ayaqlara yayılır. Bədənin bu hissəsindəki əzələ nevralgiyası əksər hallarda onurğanın bel nahiyəsinin patologiyası ilə əlaqədar baş verir. Həmçinin ağrılar ağırlıq qaldırma, soyuqdəymə, bəzən isə çanağın travması və oturaq sinirini sıxan şişlərlə bağlı meydana çıxa bilər.

Ayaqda sinir ağrısı nə ilə xarakterizə olunur?

Ağrılar adətən birtərəfli olur. Müşahidələrə əsasən qadınlarda çox zaman sağ, kişilərdə isə sol ayaq ağrayır;
Xəstəlik aşağı ətraflarda keyimə və paresteziyalar (hissiyyatın pozulması – ayaqda qarışqa gəzməsi, iynəbatırma hissi) ilə müşayiət olunur;
Ağrı belin aşağı hissəsi, sağrı nahiyəsi, bud və baldırın arxa tərəfi, daban və ayaq barmaqlarına yayılır.

İltihabi prosesə bəzən sinirin müəyyən bir hissəsi qoşulur. Bu halda zədələnmə sahəsinin ölçüləri dəyişir. Ayaqda sinir ağrısı daimi, yandırıcı və dartıcı xarakterli olub, kəskinləşmələrlə özünü büruzə verir. Ayağa qalxdıqda ağrı güclənir, uzandıqda isə zəifləyir.

Ağrı ilə yanaşı bəzi insanlarda oturaq sinirin iltihabının digər əlamətlərinə də rast gəlinir. Bunlara ayaqlarda şişkinlik, dabanın həddindən artıq tərləməsi və ya əksinə, tər ifrazının olmaması, dərinin qızarmasını misal göstərmək olar. Bir sıra hallarda ayaqlarda istilik hissi – yerli hərarətin yüksəlməsi və yaxud bu hissənin soyuması, sianoz (göyərmə) müşahidə edilir.

Ayaqda sinir ağrısı və varikoz

Bir çox insanlar ayaqda ağrı olduqda onu varikozla əlaqələndirirlər. Belə vəziyyətlərdə ağrının səbəbini üzə çıxarmaq üçün həkim müayinəsindən keçmək tövsiyə olunur. Əgər ağrı varikoz mənşəlidirsə damar həkimi – fleboloqa, əks halda isə travmatoloq və ya nevropatoloqa müraciət etmək lazımdır.

Ayaqda sinir ağrısı müalicəsi ilə nevroloqlar məşğul olur. Bu məqsədlə vitamin kompleksləri, spazmolitiklər, qeyri-steroid iltihab əleyhinə dərmanlar, qlükokortikosteroidlər və s. təyin olunur. Aşağı ətraflarda sinir ağrısı zamanı fizioterapiya da müsbət nəticə verir.

9 və 11 -ci siniflərin buraxılış imtahan balları necə hesablanacaq?

Tam orta təhsil səviyyəsi üzrə ümumtəhsil müəssisələrində təhsilalanların yekun qiymətləndirilməsinin (attestasiyasının) aparılması məqsədilə keçirilən buraxılış imtahanları 2020-ci ildə də 2019-cu ildə olduğu kimi Azərbaycan (rus, gürcü) dili, riyaziyyat və xarici dil fənləri üzrə keçirilir. İmtahanda şagirdlərə təqdim olunan tapşırıqların fənlər üzrə və ümumilikdə sayında dəyişiklik yoxdur. İmtahanda şagirdlərə ötən il olduğu kimi Azərbaycan (rus, gürcü) dili fənnindən 30, riyaziyyat fənnindən 25 və xarici dil fənnindən 30 olmaqla, ümumilikdə 85 tapşırıq təqdim olunur. Lakin cari ildə keçiriləcək buraxılış imtahanlarının imtahan fənləri üzrə tapşırıqların strukturunda sadələşdirilmə aparılaraq yazılı şəkildə cavablandırılması tələb olunan açıq tipli tapşırıqların sayı azaldılmışdır. Belə ki, imtahanda təqdim olunan yazılı şəkildə cavablandırılması tələb olunan açıq tipli tapşırıqların sayı Azərbaycan (rus, gürcü) dili fənni üzrə 10-dan 4-ə, riyaziyyat və xarici dil fənləri üzrə isə 7-dən 4-ə azaldılmaqla ümumilikdə 24‑dən 12-yə endirilmişdir. İmtahan fənləri üzrə tapşırıqların strukturu aşağıdakı kimidir:

Azərbaycan (rus, gürcü) dili

– Dil qaydalarına dair 10 qapalı tipli tapşırıq;

– Oxuyub-anlamaya dair 2 mətn (bədii, publisistik formalı) və hər mətnə aid 10 tapşırıq (cəmi 20 tapşırıq): qapalı tipli 8 və yazılı şəkildə cavablandırılması tələb olunan açıq tipli 2 tapşırıq.

Riyaziyyat

– Qapalı tipli 13 tapşırıq;

– Cavabların kodlaşdırılması tələb olunan açıq tipli 8 tapşırıq;

– Həllinin ətraflı şəkildə yazılması tələb olunan açıq tipli 4 tapşırıq.

Xarici dil

– Dinləyib-anlamaya dair mətn (publisistik və ya dialoq formalı) və mətnə aid 6 tapşırıq: qapalı tipli 5 və yazılı şəkildə cavablandırılması tələb olunan açıq tipli 1 tapşırıq;

– Qapalı tipli 16 tapşırıq;

– Oxuyub-anlamaya dair mətn və mətnə aid 8 tapşırıq; qapalı tipli 5 və yazılı şəkildə cavablandırılması tələb olunan açıq tipli 3 tapşırıq.

Şagirdlərin imtahan fənləri üzrə balları Cədvəl 1-də təqdim olunan qaydada hesablanır. Hər fənn üzrə toplanıla bilən maksimal bal 100-dür. Təhsil sənədinə yazılarkən hər bir fənn üzrə toplanan bal tam ədəd olmazsa, tam ədədə yuvarlaqlaşdırılır.

Ali təhsil müəssisələrinin və tam orta təhsil bazasında orta ixtisas təhsili müəssisələrinin ixtisasları üzrə müsabiqədə iştirak edənlər üçün ümumi bal hesablanarkən hər bir fənn üzrə toplanan nisbi ballar cəmlənir (Cədvəl 1). Bu zaman fənlər üzrə nisbi ballar hesablandıqdan sonra 0.1-ə qədər yuvarlaqlaşdırılır. İmtahanda toplanıla bilən maksimal ümumi bal hər fənn üzrə 100 bal olmaqla 300-dür.

Massaçusets Texnologiya İnstitutunda (MIT)-və ya dünyanın ƏN YAXŞI universitetlərindən birində təhsil almaq istəyirsən? O zaman CELT-ə müraciət et… Xaricdə təhsil almaq arzunu bizimlə gerçəkləşdir.

9-cu sinif buraxılış imtahanı

Nazirlər Kabinetinin 18 may 2020-ci il tarixli qərarı ilə “Ümumi təhsil pilləsində təhsilalanların yekun qiymətləndirilməsinin (attestasiyasının) aparılması Qaydaları”nda edilmiş müvəqqəti dəyişikliyə əsasən ümumi orta təhsil səviyyəsi (9-cu sinif) üzrə buraxılış imtahanları bir mərhələdə (buraxılış imtahanının ikinci mərhələsinin modeli əsasında) keçirilir. Buraxılış imtahanında şagirdlərə tədris dili fənnindən 30, xarici dil fənnindən 30 və riyaziyyat fənnindən 30 olmaqla, ümumilikdə 90 qapalı tipli tapşırıq təqdim edilir.

Şagirdlərin imtahan fənləri üzrə balları Cədvəl 2-də təqdim olunan qaydada hesablanır. Hər fənn üzrə toplanıla bilən maksimal bal 100-dür. Təhsil sənədinə yazılarkən hər bir fənn üzrə toplanan bal tam ədəd olmazsa, tam ədədə yuvarlaqlaşdırılır.

Buraxılış imtahanları ilə bağlı dəyişikliklər qüvvəyə minməzdən əvvəl ümumi orta təhsil səviyyəsi üzrə buraxılış imtahanları iki mərhələli olduğu zaman 2020-ci il martın 1-də imtahanın birinci mərhələsində iştirak etmiş şagirdlər bir mərhələli buraxılış imtahanını vermirlər. Həmin şagirdlərin hər bir fənn üzrə əldə etdikləri nəticələri 100 ballıq şkalaya keçirilərək onların imtahan nəticələri səhifəsinə yerləşdirilmişdir. Şagirdlərin 100 ballıq şkalaya uyğun balları onların təhsil sənədinə yazılır. Yeni şkalaya uyğun qiymətindən narazı olan şagirdlər üçün sentyabr ayında imtahan (buraxılış imtahanının ikinci mərhələsinin modelinə uyğun) keçirilməsi nəzərdə tutulur. Bu kateqoriyadan olan şagirdlər ümumi orta təhsil bazasında orta ixtisas təhsili müəssisələrinə qəbul üçün ərizə verdikləri təqdirdə müsabiqədə iştirak edə bilmək üçün bir mərhələli imtahanda (buraxılış imtahanının ikinci mərhələsinin modeli əsasında) iştirak etməlidirlər.

Ümumi orta təhsil bazasında orta ixtisas təhsili müəssisələrinin ixtisasları üzrə müsabiqədə iştirak edənlər üçün ümumi bal hesablanarkən hər bir fənn üzrə toplanan nisbi ballar cəmlənir (Cədvəl 2). Bu zaman fənlər üzrə nisbi ballar hesablandıqdan sonra 0.1-ə qədər yuvarlaqlaşdırılır. İmtahanda toplanıla bilən maksimal ümumi bal hər fənn üzrə 100 bal olmaqla 300-dür.

“Azərbaycan dili” (dövlət dili kimi) imtahanı

Qeyri Azərbaycan bölməsinin 9-cu və 11-ci sinif şagirdləri “Azərbaycan Respublikasında dövlət dili haqqında” Azərbaycan Respublikasının qanununa əsasən, uyğun olaraq ümumi orta və tam orta təhsil səviyyələri üzrə buraxılış imtahanı çərçivəsində “Azərbaycan dili” (dövlət dili kimi) fənnindən imtahan verirlər. İmtahan 2019-cu il “Azərbaycan dili” (dövlət dili kimi) imtahanı modelinə uyğun olaraq keçirilir və imtahanda şagirdlərə fənn kurikulumu əsasında hazırlanmış 30 qapalı tipli tapşırıq təqdim edilir. Tapşırıqların yerinə yetirilməsinə 45 dəqiqə vaxt ayrılır. İmtahan üzrə tapşırıqların strukturu aşağıdakı kimidir:

– Dil qaydalarına dair 10 qapalı tipli tapşırıq;

– Oxuyub-anlamaya dair 2 mətn (bədii və publisistik formalı) və hər mətnə aid 10 qapalı tipli tapşırıq (cəmi 20 tapşırıq).

Nece gire bilerem

Azərbaycan Milli Aviasiya Akademiyası
Aviasiya mütəxəssislərinin hazırlanması beş fakültə üzrə həyata keçirilir:
• Hava nəqliyyatının uçuş-texniki istismarı
• Aerokosmik
• Avianəqliyyat istehsalatı
• İqtisadiyyat və hüquq
• Qiyabi
Tədris Azərbaycan və rus dillərində aparılır. Qəbul üçün əsas şərt tam orta və orta ixtisas təhsilin mövcud olmasıdır. Akademiyanın maddi-texniki bazasına xüsusi dərs otağları olan müasir şəkildə təchiz olunmuş 4 tədris binası, tədris laboratoriyaları, müxtəlif təyyarə növləri olan yay tranejerləri, Məlumat Hesablama Mərkəzi və 1 müasir idman kompleksi daxildir. Xüsusi auditoriyalar müasir multimedia kompüter avadanlıqları, texniki tədris vasitələri ilə təchiz edilmişdir. MAA-da müasir elektron kitabxana, eləcə də elmi-texniki, tədris-metodiki, istinad olunan xüsusi ədəbiyyatı olan kitab fondu vardır. Kitabxana fondu daima yenilənir və artır. MAA tərkibində Aviasiya Elmi-Tədqiqat İnstitutunun (AETİ) da fəaliyyət göstərir. Bu institutun vəzifəsi elmi yenilikləri və onun sənayedə tətbiqinə qədər olan kompleks işlərin sürətli və səmərəli icrasını təmin etməkdir. MAA-da həmçinin əsas vəzifəsi gələcək nəsillərə Azərbaycanda aviasiya tarixini əks etdirən materialların axtarışı, toplanması, öyrənilməsi, qorunması, təbliği duran aviasiya muzeyi də fəaliyyət göstərir.

“Hava nəqliyyatının uçuş-texniki istismarı ” fakültəsi
Fakültə təhlükəsizliyi təmin edən və uçuş heyətini effektiv idarə edən mütəxəssilər hazırlayır. Fakültəsində təhsil müddəti 5 ildir. Qəbul üçün əsas şərt tam orta və orta ixtisas təhsilin olmasıdır.Tələbələrin təhsili dövlət büdcəsi hesabına və ödənişli əsaslarla təmin olunur.
İxtisaslaşma:
Aviasiya avadanlıqlarının istismarı
Hava naviqasiyası
Metrologiya və Klimatologiya
Aviasiya texnikası avadanlıqlarının istismarı
Aviasiya elektosistemlərinin və uçuş nəzarət və naviqasiya sistemlərinin texniki istismarı
Nəqliyyat radioavadanlıqlarının texniki istismarı

HNUTİ fakültəsinə aşağıdakı kafedralar daxildir:
1. Hava gəmilərinin uçuş istismarı
2. Aviasiya meteorologiyası
3. Uçuş aparatları və aviasiya mühərrikləri
4. Aviasiya radiotexnikası və elektronikası
5. Avionika
6. Nəqliyyat mexanikası və materialşünaslıq

“Avianəqliyyat istehsalatı” fakültəsi

Fakültəsində təhsil müddəti 5 ildir. Qəbul üçün əsas şərt tam orta və orta ixtisas təhsilin olmasıdır.Tələbələrin təhsili dövlət büdcəsi hesabına və müqavilə ilə təmin olunur.
İxtisaslaşma:
Hava nəqliyyatı istehsalının təşkili
Nəqliyyat sistemlərinin loqistikası
Aviasiya təhlükəsizliyinin təşkili
Xilasetmə və axtarış əməliyyatlarının təşkili
İxtisas:

Avianəqliyyat istehsalatının təşkili mühəndisliyi
Mühəndis -loqistik
Aviasiya təhlükəsizliyinin təşkili mühəndisliyi
Xilasetmə və axtarış əməliyyatlarının təşkili mühəndisliyi
Fakültəyə aşağıdakı kafedralar daxildir:
1. Avianəqliyyat istehsalatı
2. Aviasiya təhlükəsizliyi
3. Fizika
4. Ali riyaziyyat
5. Aviasiya psixofiziologiyası və reabilitasiya
“Aerokosmik” fakültəsi
Fakültədə təhsil müddəti: bakalavr dərəcəsi üçün 4 il, mühəndis ixtisası üçün 5 ildir. Qəbul üçün əsas şərt tam orta və orta ixtisas təhsilin olmasıdır.Tələbələrin təhsili dövlət büdcəsi hesabına və müqavilə ilə təmin olunur.

Uçuşlara avtomatlaşdırılmış istismar nəzarət sistemləri
İnformasiya və İdarəetmənin Avtomatlaşdırılmış nəzarət sistemləri
Havada hərəkətin idarə olunması
Uçuşların aeronaviqasiya təminatı
Keyfiyyətə nəzarət, diaqnostika üsul və cihazları
Aerokosmik monitorinq
Ətraf mühitin mühafizəsi və təbii ehtiyatlardan səmərəli istifadə olunması
İxtisas:

Sistem mühəndisliyi
Sistem mühəndisliyi – bakalavr
Mühəndis-menecer
Hava nəqliyyatının hərəkətinin idarə olunması mühəndisliyi
Cihazqayırma mühəndisliyi
Aerokosmik monitorinq mühəndisliyi
Ekologiya mühəndisliyi
Kompyuter mühəndisliyi

Aerokosmik fakültəsinə aşağıdakı kafedralar daxildir:
1. Aerokosmik informasiya texnologiyaları və idarəetmə sistemləri
2. Ətraf mühitin aerokosmik monitorinqi
3. Aeronaviqasiya
4. Avtomatika və aviasiya cihazları
5. Bədən tərbiyəsi

“İqtisadiyyat və hüquq” fakültəsi
Fakültəsində təhsil müddəti 4 ildir (bakalavr dərəcəsi). Qəbul üçün əsas şərt tam orta və orta ixtisas təhsilin olmasıdır.Tələbələrin təhsili dövlət büdcəsi hesabına və müqavilə ilə təmin olunur.
İxtisaslaşma:

İdarəetmə
Beynəlxalq iqtisadi münasibətlər
İqtisadiyyat və istehsal və xidmət sahələrinin idarə edilməsi
Gömrük işinin təşkili
Hüquqşünas
Beynəlxalq hüquq
İxtisaslar:
İqtisadçı
İnzibati menecer
Hüquqşünas

İqtisadiyyat və hüquq fakültəsinə aşağıdakı kafedralar daxildir:
1. İctimai fənlər
2. Dil və ədəbiyyat
3. Menecment
4. Beynəlxalq iqtisadi münasibətlər
5. Hüquqşünaslıq
6. İngilis dili

Fakültədə təhsil müddəti 6 ildir. Tədris müqavilə əsasında aparılır. Qəbul üçün əsas şərt orta peşə və orta ixtisas təhsilin olmasıdır.
İxtisaslaşma:
Hava nəqliyyatı istehsalının təşkili
Havadan hərəkətin idarə olunması
Aviasiya texnikası avadanlıqlarının istismarı
Aviasiya elektosistemlərinin və uçuş nəzarət və naviqasiya sistemlərinin texniki istismarı
Nəqliyyat radioavadanlıqlarının texniki istismarı
Aviasiya təhlükəsizliyinin təşkili
Beynəlxalq iqtisadi münasibətlər
Beynəlxalq hüquq
Gömrük işinin təşkili
Aviaşirkətlərinin xarici nümayəndəliklərin idarəolunması Diaqnostika
İstehsal və xidmət sahələrinin idarəolunması və iqtisadiyyatı
Metrologiya və klimatologiya
Ətraf mühitin mühafizəsi və təbii ehtiyatlardan səmərəli istifadə olunması

Əlaqə Göstər

Phone: +994124972829, +994124972824, +994124972628, +994124972830, +994124972838
Fax: +994124972829

Ətraflı məlumat

Абревиатура: MAA
Сайт: Open Link
Ректор: Arif Mir Cəlal oğlu Paşayev