Zümüzü düzgün tanıyaq və sevək! Psixoloqun tövsiyəsi

Bəs hər şey özümüzü tanımaqla bitirmi? Bilirəm ki, bütün insanlar özündəki bəzi xüsusiyyətləri eləcə də, fizioloji görünüşündə bəzi bəyənmədiyi cəhətlər var. Biz gərək özümüz özümüzdə müsbət fikirlər formalaşdıraq və öz enerjimizi yüksək tutaq. Bilirəm indiki həyat şərtləri bunu etməyə çox imkan vermir. Ancaq düşünün ki, bu həyat bizə bir dəfə verilir və çalışmalıyıq ki, bu şansı ən yaxşı şəkildə dəyərləndirək. Özümüzü sevək, dəyər verək. Bunu etmək üçün keçmişlə barışmaq, olanı qəbul etmək, bu günü əzmlə yaşamaq və sabaha inanmaq bizi rahatladar və sevgi üçün zəmin hazırlayar. Özünü sevmək özünü saymaqla başlayar. Özün ilə keyfiyyətli vaxt keçirmək, özünü inkişaf etdirmək üçün şərtdir. Özünü sevən insan yaşam enerjisinin önəmli bir bölümünü özünün dəyərlərini açığa çıxartmaq və istifadə etmək üçün sərf edər. Bu enerjimizin üçdə biri qədərdir. Digər üçdə birini ətrafımızdakılar ilə düzgün əlaqələr qurmaq üçün istifadə etməliyik. Qalan bölüm isə yaşamaq üçün vacib olan ehtiyacları ödəmək üçün yetərli olmalıdır. İdeal yaşama bölgüsü budur.

İşdəki rifah: özümüzü necə motivasiya edək

Xoşbəxtlikdən danışarkən nədən danışırıq? Xoşbəxtlik fikrindən danışan (satan) bir çox insan var. Əslində, bu incə olmaq və ya ət yeməmək kimi bir moda kimi görünür. Ancaq həyatda hər şey olduğu kimi, nədən danışdığımızı bilmək üçün xoşbəxtliyi həqiqətən öyrənən kimin yanına getməliyik: psixoloqlar.

Fərqli nəzəriyyələr bizə işarə edir iqtisadi rifah və ya sosial əlaqələr kimi cəhətlərdigərləri arasında xoşbəxtliyimizi ən çox təsir edənlər kimi. Əlbətdə vacibdirlər, amma xoşbəxtlik iş mühitimizi necə təsir edir?

Həyatımızın çox hissəsini işdə keçiririk və bir çox hallarda Bunu duyğusal bir tonla edirik, deyək ki, neytral.

Sizi maraqlandıra bilər: “Bertrand Russellə görə xoşbəxtliyin fəthi”

İş yerində xoşbəxtlik

İşləyiriksə müəyyən layihələrdən həyəcanlandıra bilərik və hətta komandamızla sıx əlaqə anlarını hiss edə bilərik. Xoşbəxtlik anları var. Ancaq əksər hallarda bu vəziyyət təsadüfən baş verir.

Normalda işi xoşbəxtliklə əlaqələndirmirik və bu problemin başlanğıcıdır. Təsadüfi olaraq bir iş şəraitində bir neçə insandan soruşsaq, çox güman ki, xoşbəxtliyin bir iş sahibi olmaqdan meydana gəldiyini, özlərini bunun üçün şanslı hesab etdiklərini söyləyəcəklər. Bu da belədirsə, işləyərkən xoşbəxt olmaq ikinci dərəcəli bir şeydir. Biz onsuz da xoşbəxt olmaq üçün başqa şeylər edirik, deyərdilər.

Ancaq işimizi mümkün xoşbəxtliklə əlaqələndirməməklə həyatımızın vacib bir hissəsini inkar etmirikmi? İşə xoşbəxt getmək hətta bir qədər ədəbsiz görünür. Birinin bunu göstərə biləcəyi yaxşı görünmür; alacağınız ən incə şey, qismətinizlə əlaqəli şərhlər, daha az düşüncəli olanlardır.

İşdə daha yaxşı rifah, daha yüksək performans

Ən maraqlısı budur iş yerində xoşbəxtlik mövzusunda araşdırma məhsuldarlıq və sağlamlığa təsirlərinin nə dərəcədə böyük olduğunu göstərirlər. İşləməkdən xoşbəxt olanlar daha çox performans göstərir və daha az itki var.

2015-ci ildə Gallup tərəfindən aparılan bir sorğu göstərir ki, Amerika işçilərinin yalnız 32% -i işlərində “fəal iştirak etdiklərini” bildirdilər. Əksəriyyət (52%) özlərini əlaqəli hiss etməyib və 17% -i özlərini iş mühitindən tamamilə uzaq düşmüş hesab etdilər.

Bir şey etməli olacağıq, düşünmürsən? Problemin çox hissəsi cansıxıcılıqdır. Eyni şeyi dəfələrlə etmək həmişəlik olmağın bir zəmanətidir. Sıxıntı və xoşbəxtlik bir araya gəlməz, bunlar edilməsi lazım olan ilk dəyişikliklərdir. Yeni strategiyalar və alətlər öyrənmək, şirkət şöbələri arasında hərəkətliliyi asanlaşdırmaq, fikir mübadiləsi üçün ümumi yerlər axtarmaq fürsətini tapmaq . ən yaxşı antidotlardan biri kimi görünür. cansıxıcılıqla mübarizə aparın və şirkətdəki rifahı və həvəsini təbliğ edin.

Sizi maraqlandıra bilər: “Transformasiya rəhbərliyi: nədir və bunu komandalara necə tətbiq etmək olar?”

İş qaydasının tələsi

İş mühitində xoşbəxtliklə birbaşa əlaqəli olan digər bir amil də gündəlik ilə əlaqəlidir. Səhər yeməyi və ya nahar vaxtı ofisi tərk etmək, digər departament və ya şirkətlərdən olan həmkarları ilə görüş yerləri, beynimizi aktiv bir tonda qalmağı gücləndirir. Buna əlavə olaraq, şirkətlər vaxtlarının bir hissəsini idman və təfəkkürü təbliğ etməyə həsr etsəydilər, təsirləri möhtəşəm olardı. Onsuz da bunu edən şirkətlərdə olur.

Sonsuz görüş vaxtlarının azaldılması, onları müəyyən bir cədvələ uyğunlaşdıraraq və növbələrin paylanmasından məsul bir moderatorla birlikdə, cansıxıcılığı aradan qaldırmaq üçün güclü bir elementdir. Qısa təqdimatlar. Qisa suallar. Tapşırıqların qısa dövrləri. Xoşbəxtlik əzələlərini formada saxlamağın açarı budur.

Və gülümsəyin. Bunu etmək xoşbəxtliklə sıx bağlıdır. Boş bir şey kimi görünə bilər, ancaq bir şayiə yaymaq kimi bir şeydir: əgər gülümsəyiriksə, ətrafdakılara təsir göstəririk. Müqavimət göstərənlər olacaq – hətta fəal şəkildə – amma təslim olmalı və ya özlərini təcrid olunmuş vəziyyətə gətirməli olacaqlar.

İşdə xoşbəxtliyi artırmaq

Şübhəsiz ki, hər zaman bizə işdən məmnun olmasaq, işdən çıxacağımızı deyəcək birimiz olacaq. Çox hörmətli bir seçimdir. Bu dövrlərdə mürəkkəbdir, amma mümkündür. Ancaq xoşbəxtliyin kənardan gəldiyi nöqteyi-nəzərdən gəlir. Buna görə səhnəni dəyişdirmək özümüzü dəyişdirməkdən daha yaxşıdır.

Seçiminiz sonuncunu sınamaqdırsa, bunu iş mühitində xoşbəxtliyə çevirmək üçün dəyərli ola biləcək bəzi fikirlər təklif edirəm. Bu, istədiyimiz hər hansı bir iş reallığı üçün tətbiq olunur. Bəzilərində daha mürəkkəb olacaq, ancaq fədakarlıq və inamla əldə edilir. Üstəgəl, şirkətin bütün səviyyələri buna əmindirsə, bunu etmək çox asan olacaq.

1. Nəyin sizi xoşbəxt etdiyini bilin

Xoşbəxt olub-olmamağımızı və nə dərəcədə olduğumuzu qiymətləndirmək asan görünür. Bu, o demək deyil. Ancaq daha mürəkkəb görünən budur bizi şəxsən xoşbəxt edən nəyi müəyyənləşdir. Fərqli, bənzərsizik, buna görə hər birimizin, bu şəkildə desək, özümüzün “xoşbəxt izimiz” olması məntiqli görünür. Bizi ürəkdən xoşbəxt edən.

Bu, yalnız iş mühiti ilə əlaqəli deyil, baxmayaraq ki, hər şey şübhəsiz bir-birinə bağlıdır. Bizi nəyin xoşbəxt etdiyini bilmək və bunun fərqində olmaq üçün bir siyahıda toplamaq təklif etdiyimiz ilk məşqlərdən biridir.

Bu xoşbəxtliyi unutmayaq həm zövq, həm də məqsəd daxildirvə yalnız fərz etdiyimiz müsbət duyğu deyil. Gəlin hər ikisini də yazaq. Bizi ləzzətləndirən və bizi bir şeydə fəal iştirak etdiyimiz hiss edən.

Əlaqədar məqalə: “Psixiatrik xəstəliklərlə əlaqəli iş asılılığı”

2. İş mühitinizdə xoşbəxtliyi fəal şəkildə qurun

Xoşbəxtlik yalnız baş vermir. Bizi passiv olaraq yalnız xoşbəxt edən şeylərin fərqində olmaq lazım deyil. Biz onu qurmalıyıq. Bunu reallaşdırın.

Xüsusilə çox məşğul olduğumuz zaman asan olmur. İdmana getmək üçün deşik tapmaq kimidir. Ancaq bir dəfə etdikdə, artıq onsuz yaşaya bilməzsən! Kiçiklər ilə kiçik başlayın şeylər sizi bir məqsəd və mənsubiyyət hissi ilə birləşdirir. Bunu etmək üçün tətildə bir dostunuzla səhər yeməyi içmək, ofisə gətirdiyiniz bir bitkiyə qulluq etmək, bir hesabat hazırlayarkən musiqi dinləmək . bunlar iş mühitinizə məna verən kiçik şeylərdir. Sən onu özün et.

Zahirən kiçik görünən bu dəyişikliklər işdə hiss etməyinizə çox əhəmiyyətli təsir göstərə bilər. Kiçik fərdi xoşbəxtlik mühitinizi iş yerində qurursunuz. İndidən nəyi dəyişdirmək istədiyinizi düşünməyə başlaya bilərsiniz. Yalnız özünüzdən asılı olan bir siyahı hazırlayın və həmkarlarınızla həmfikir olmaq və ya rəhbərlərinizə təklif etmək üçün təkliflər ehtiva edə biləcək başqa bir siyahı hazırlayın.

3. Məqsədli hiss etdiyiniz fürsətlərə baxın

Ola bilsin ki, əksər hallarda nə etmək istədiyimizi, istədiyimiz layihələri, kimlərlə işləyəcəyimizi seçmək imkanımız yoxdur. Gəlin bizə tapşırılan işə qarışmaq üçün bir yol tapaqMaraqlarımızın nə olacağını, hansı layihələrdə iştirak etmək istədiyinizi bizə kimin yönəltdiyini göstərməməyimizdən əlavə.

Bir növ, maraq və iştirakın ötürülməsi ilə bağlıdır. Bunu bizə tapşırılmış bir şeydə etsək, bizi də həyəcanlandıracaq bir şeydə nə etməyəcəyik!

4. Nəyin sizə enerji verdiyini, nəyin vermədiyini bilin

Bununla da biz misilsizik. Bəzi insanlar üçün əməkdaşlıq etmək və çətinlikləri həll etmək üçün başqaları ilə işləmək bizi özümüzü canlı hiss etməyə məcbur edir. Başqaları üçün təfərrüatlara tam diqqət yetirə bilmək və bunu baxımdan görmək axın hissi yaradır. Bir komandada işləməyə üstünlük verənlər də var, olmayanlar da. Daha enerjili hiss etdiyinizi düşünün, bilmək vacibdir. Həm də nə yoxdur. Çünki, bəzi məqamlarda istər-istəməz bunu etməlisən.

Paradoksal olaraq, hər ikisini tanıdıqda həm daha çox sevdiyimiz, həm də həyəcanlandığımız vəziyyətdə daha yaxşı performans göstərirlər – daha xoşbəxt olurlar. İkincisindən xəbərdar olmaqla və onlara qarşı mənfi gözləntiləri aradan qaldırmaq, rahat olduq və özümüzü təəccüblü dərəcədə daha yaxşı tapdıq.

Bəlkə sizi maraqlandırır: “Mükəmməlist şəxsiyyət: mükəmməlliyin mənfi cəhətləri”

5. Sizi bədbəxt edən şeyləri müəyyənləşdirin

Əlbətdə bu gül yatağı deyil. Hər şeyin səhv olduğu kimi görünən vaxtlar var. Xoşagəlməz bir vəziyyətlə qeyd olunan pis bir gün bizi həqiqətən acınacaqlı hiss edə bilər. Dəyişdirməyə çalışsaq da, bu baş verəcəkdir. Ancaq pis bir günün pis bir həyat demək olduğunu düşünməməliyik. Əksinə, pis anları tanımaq, yaxşıları daha da qiymətləndirməyə və onları inkişaf etdirməyə çalışmağa məcbur edəcəkdir.

Özümüzü düzgün tanıyaq və sevək! Psixoloqun tövsiyəsi

Özümüzü necə tanıyaq? Bilirəm ki, indi çoxunuz bu sualı eşidib təəcüblənirsiniz?

Öz içinizdə deyirsiniz: “Necə yəni özümüzü necə tanıyaq, mən özümü yaxşı tanıyıram.” Bəs heç düşünmüsünüz ki, nəyə görə keçmişə nəzər saldıqda bəzi hərəkət və davranışımız elə özümüzün təəcübünə səbəb olur. Özümüzü anlaya bilmirik, bu hərəkəti necə etdiyimizə cavab tapa bilmirik. Deməli, insan nə qədər özünü tanısa da bəzi situasiyalarda necə reaksiya verə biləcəyini qabaqcadan deyə bilməz. Özümüzü tanımaq üçün keçmişə nəzər salmalıyıq. Keçmişdə etdiklərimiz, seçdiklərimiz, üz çevirdiklərimiz, bacardıqlarımız gələcəkdə nələr edə biləcəyimizi göstərir. Özümüzü tanıyıb tanımadığımızı anlamaq üçün özümüzə belə bir sual verək. Özümüzü necə bilirik və necə görürük? Başqaları bizi necə bilir və necə görür. Bu iki sualın cavabı üst-üstə düşürsə, deməli, biz az da olsa özümüzü tanıyırıq.

Bəs hər şey özümüzü tanımaqla bitirmi? Bilirəm ki, bütün insanlar özündəki bəzi xüsusiyyətləri eləcə də, fizioloji görünüşündə bəzi bəyənmədiyi cəhətlər var. Biz gərək özümüz özümüzdə müsbət fikirlər formalaşdıraq və öz enerjimizi yüksək tutaq. Bilirəm indiki həyat şərtləri bunu etməyə çox imkan vermir. Ancaq düşünün ki, bu həyat bizə bir dəfə verilir və çalışmalıyıq ki, bu şansı ən yaxşı şəkildə dəyərləndirək. Özümüzü sevək, dəyər verək. Bunu etmək üçün keçmişlə barışmaq, olanı qəbul etmək, bu günü əzmlə yaşamaq və sabaha inanmaq bizi rahatladar və sevgi üçün zəmin hazırlayar. Özünü sevmək özünü saymaqla başlayar. Özün ilə keyfiyyətli vaxt keçirmək, özünü inkişaf etdirmək üçün şərtdir. Özünü sevən insan yaşam enerjisinin önəmli bir bölümünü özünün dəyərlərini açığa çıxartmaq və istifadə etmək üçün sərf edər. Bu enerjimizin üçdə biri qədərdir. Digər üçdə birini ətrafımızdakılar ilə düzgün əlaqələr qurmaq üçün istifadə etməliyik. Qalan bölüm isə yaşamaq üçün vacib olan ehtiyacları ödəmək üçün yetərli olmalıdır. İdeal yaşama bölgüsü budur.

Əgər bu yaşam bölgüsü ilə yaşamağı bacarsaq həyatımız daha maraqlı və dəyərli keçər. Bunu etməyə bu gündən başlayın sabahları gözləmək gec ola bilər. Ətrafımızda bəzi insanlar görürük onların yaşama həvəsinə heyran qalırıq. Şəxsən mən ətrafımda bəzi yaşlı insanlar görürəm, 70-80 yaşlarında özlərini hələ də bəyənir, qocalmadıqlarını düşünür və həyata müsbət baxırlar. Ona görə də uzun ömürlü və sağlam həyat tərzi keçirirlər. Bu yolu seçmək istəyənlər varmı?

Psixologiya və Konsultasiya Mərkəzinin psixoloqu

Özümüzü xəstəliklərdən necə qoruyaq?

Bakteriyalar təkhüceyrəli mikroorqanizmlərdir və dünya üzərində 3,5 milyard ildir ki, yaşadığı qeyd edilir. Dünyada ən çox yayılmış orqanizmlər olan bakteriyalar yer kürəsində həyatın davam etməsi üçün böyük önəm təşkil etməkdədir. Bakteriyalar və mikroblar bir çox xəstəliklərə zəmin hazırlayır.

Bronxit, asma, sətəlcəm, allergiya, faringit, qrip, vərəm kimi xəstəliklərin yaranmasının qaynağı məhz bakteriyalardır. Gözlə görünməyən bu bakteriyalar bütün yaşayış mühitində insan sağlamlığını təhdid edir ki, nəticədə xüsusilə də uşaqlar və yaşlılar, immunitet sistemi zəif olan insanların bu xəstəliklərdən yayınması mümkün olmur. Bakteriyaların qarşını almaq üçün alimlər tərəfindən müxtəlif kimyəvi dərmanlar hazırlanıb ki, bunlardan biri də son zamanlar fransız alimlərinin hazırladığı sprey dezinfektanlardır. Bu, bakteriya, mikrob və göbələklərin çoxalmasının qarşısını almağa imkan verir ki, həmin dezinfektan hazırda Türkiyədə də tətbiq edilir. Artıq payız fəslinin başladığını, havaların da tədricən soyuduğunu nəzərə alsaq, müxtəlif xəstəliklərin sayı artmağa başlayır. Gündəlik həyatda metro, avtobus kimi nəqliyyat vasitələri, lift, telefon, qapı tutacaqları, kompyuter klaviaturası və “mous”u həmin xəstəlikləri yaradan aktiv bakteriya mənbələri kimi çıxış edir. Belə bir şəraitdə bakteriyalardan necə qorunmaq olar?

Bədən müqaviməti aşağı düşdükcə, qrip və ona bənzər xəstəliklər yarana bilər

Azərbaycan Tibb Universitetinin Mikrobiologiya və immunologiya kafedrasının professoru, tibb elmləri doktoru Akif Qurbanov Milli.Az xəbər portalına bildirdi ki, havanın soyuqlaşması ilə bağlı xüsusilə yuxarı tənəffüs yollarının infeksiyaları aktivləşir: “Onlar qrip və qripəbənzər xəstəliklərdir. Çox vaxt bu xəstəliklərin törədiciləri viruslardır. Məsələn, qrip, qrip virusu tərəfindən törədilir. Qrip virusu xəstə insandan hava damcı yolu ilə sağlam insana yoluxur. Viruslar yuxarı tənəffüs yollarından orqanizmə düşür və qrip əlamətləri törədir. Bunlar, yuxarı tənəffüs yollarının iltihab əlamətləri, zökəm, öskürək, asqırma, angina və s. Amma bu cür xəstəliklərin qrip olması mütləq deyil. Çoxlu saylı bu cür viruslar və ya mikroorqanizmlər var ki, insanlarda buna bənzər əlamətlər törədə bilər”.

Mütəxəssisin sözlərinə görə, yuxarı tənəffüs yollarında normal mikroorqanizmlər yaşayır və bir az soyuq olduqda, orqanizmin müdafiə qabiliyyəti zəiflədikdə bu mikroorqanizmlər aktivləşir və qripəbənzər xəstəliklər törədir. Bu xəstəliklərin bəziləri heç də yoluxucu olmur. Sadəcə soyuqlayandan bir müddət sonra həmin əlamətlər boğazda qaşınma, göynəmə, burun tutulması, qızdırma kimi hallar ola bilər və bu sadəcə yuxarı tənəffüs yolları mikrobların aktivləşməsi ilə ola bilər ki, bu, bir neçə günə hətta müalicə tələb etmədən keçə bilər. Amma qrip, yuxarı tənəffüs yollarının kəskin respirator xəstəlikləri hava damcı ilə yoluxur və bu zaman maskalardan istifadə etmək həm özünü, həm də ətrafdakıları qorumaq üçün bir vasitədir. Professor deyir ki, havalar soyuqlaşdıqca biz bu xəstəlikləri daha çox görəcəyik: “Artıq bu əlamətlər hiss olunmaqdadır. Bədən müqaviməti aşağı düşdükcə, qrip və ona bəzər xəstəliklər yarana bilər”.

Mikroblar insanların həm dostu, həm də düşmənidir

A.Qurbanovun sözlərinə görə, hər 10 xəstəlikdən 9-nun səbəbi bakteriyalardır: “Bakteriya mikroorqanizmlərin ancaq bir qrupudur. Mikoorqanizmlərə bakteriyalar, viruslar, göbələklər və parazitlər daxildir. Onlar gözlə görünmür. Mikroblar insanların həm dostu, həm də düşmənidir. İnsan orqanizmində normal mikroorqanizmlər var və o olmasa, insan yaşaya bilməz. Məsələn, mədə-bağırsaq traktında çoxsaylı mikroorqanizmlər var, bu olmayanda, hətta sayı az olanda, insan özünü pis hiss edir, dizbakterioz yaranır. İnsan xəstəlik törədən mikroorqanizmlərdən daim qorunmalıdır”.

Mütəxəssis onu da qeyd etdi ki, mikroorqanizmlərdən qorxmaq lazım deyil, ən azından mikroorqanizmlər olmasaydı, insanlar qatıq, yaxud çörək yeyə bilməzdilər. Çünki südə, süd turşusu bakteriyaları, çörəyə maya göbələkləri əlavə olunur. Bundan başqa, torpaqda mikroorqanizmlər var, torpağın özünün mikrobları olmasa, yer üzü bütünlüklə bitki qalıqları, heyvan cəsədləri ilə örtülərdi. Onları çürüdən məhz mikroorqanizmlərdir. Mikrobların inkişafı, məişət tullantılarının torpağa qarışmasında müəyyən rol oynayır.

Professorun sözlərinə görə, qorunma tədbirlərini hamı bilməlidir: “İndi elə bir epidemiya yoxdur, amma keçmişdə vəba, taun olub və kütləvi qırğınlara səbəb olurdu. İndi bir az da ondan təhlükəli epidemiyalar var. Məsələn, indi QİÇS var və onun yoluxma yollarını hamı bilir. Eləcə də dünyada vərəm yayılmaqdadır. Bu, bizdən asılı olan səbəb deyil. Bu gün dünyada ekologiya, hava, su korlanıb, qidalarda konservantlar çoxluq təşkil edir ki, bu da zərərli qida hesab edilir. Bu ekoloji durumda, orqanizmin müdafiə qabiliyyətinin zəifləməsi çoxsaylı mikrobların xəstəlik törətməsi üçün şərait yaradır. Ekologiyanın qorunması isə ictimai bir məsələdir. Avtomobillərin sayının çox olduğu yerdə havanın təmiz olması problemdir. Suyun təmiz olması insanlardan asılıdr. Son zamanlar Oğuz-Qəbələ-Bakı su kəmərinin istifadəyə verilməsi çox təqdirəlayiq haldır. Nəhayət ki, insanlar təmiz su icməyə başlayacaqlar. Eləcə də yaşıllıqlar artırılmalıdır”.

Sprey dezinfektanların kütləvi tətbiqinə ehtiyac varmı?

Gündəlik bakteriyalardan qorunmaq yollarına gəldikdə isə A.Qurbanovun sözlərinə görə, kütləvi tədbirlərdən istifadə etmək yararlı deyil. Bunun üçün hər kəs özünü və ətrafdakıları qorumalıdır. Professorun fikrincə, burada KİV-in böyük əhəmiyyəti var, maarifləndirici tədbirlər aparıla bilər: “Hava damcı ilə yoluxma, əsasən, sıxlıq yarananda baş verir. İctimai nəqliyyatda bir nəfərin xəstə olması ətrafdakları yoluxdura bilər, adicə danışarkən, ağız suyunun görünməyən ayrazolları bir metrə qədər məsafə qət edir. Bədən müqavimətinin artırılması istiqamətində daim çalışmaq lazımdır. Vitaminli qidalardan, meyvə, tərəvəzdən istifadə edilməlidir. İkincisi, belə xəstələr gərək həm özlərini qorusunlar, həm də ətrafdakıları yoluxdurmasınlar”.

Fransa alimləri tərəfindən hazırlanan yeni sprey dezinfektana gəldikdə isə professor hazırda belə bir spreydən istifadə etdiyini deyir: “Aktoderm spreydən əlləri dezinfeksiya üçün istifadə edirəm. Bu spreylər çoxsaylıdır. Bundan həkimlər daha çox istifadə edirlər. Çünki xəstə ilə təmasda oluruq. Əslində vaxtaşırı əllərin sabunla yuyulması kifayət edir. Xüsusi dezinfaktanlara ehtiyac yoxdur. Ancaq çoxsaylı tibb işçiləri onlardan istifadə etməlidirlər, bunun kütləvi şəkildə tətbiqinə ehtiyac yoxdur”.