İFAHİ XALQ ƏDƏBİYYATI

Отсутствие антагонизма по отношению к верованиям, понятиям и эстетическим взглядам предшественников-просветителей, в специфике формирования американской нации и культуры, отличия общественной ситуации в Америке и Европе в первые годы 19 века – все это является характерной особенностью американского романтизма. Необходимо отметить, что уже в творчестве первых романтиков был осуществлен переход к новому пониманию личности, к новому восприятию связей, соединяющих личность и универсум природы, личность и историю, личность и народ. Романтизм предстает и как эстетическая концепция, и как реально существующее направление в литературе. Эпоха романтизма совпала со временем активного освоения территории США, когда активно в жизнь людей входит фронтир. Дж.Ф.Купер на основе фронтира вкладывает и глубоко оригинальные формы творческого преобразования колоритного материала, и фольклорную эстетику США и мифологию индейцев, а также представляет свою галерею типов или полулегендарных героев. Предания и мифы, которые использует Дж.Ф.Купер в своей «Пенталогии и Кожаном Чулке» оказывали непосредственное воздействие на саму литературу. В США эпоха романтизма делает первые попытки постижения национальной культуры как полиэтнической и активно осваивает сокровища индейского художественного наследия.

Ədəbiyyat və Azərbaycan dili

Koroğlu — yarı mistik xalq qəhrəmanı (təqribən XVI əsrin II yarısı). Türk xaqlarının bir çoxunun folklorunda Koroğlu obrazı (bəzi türk xalqlarının folklorunda Goroğlu ) mövcuddur.

Xüsusiyyətləri

Koroğlu adlı qəhrəman türk xaqlarının folklorlarının ortaq motivlərindən biridir. Bəzi türk xalqlarının əfsanə və rəvayətlərində onun anasının işıqdan hamilə qaldığı, diri-diri torpağa basdırıldığı söylənilir. Koroğlu da məzarda dünyaya gəlir və ölmüş anasının döşünü əmərək həyatda qalır. Müxtəlif ölkələrdə uyarlanarak fərqli versiyaları izah edilər. Korluq anlayışı yalnız görməməyə deyil, görülməmələri də ehtiva edər. Qəhrəmanlar qorunmaq üçün görünməz olurlar. Xıdır zaman zaman kor olaraq betimlenir çünki onun gözə ehtiyacı yoxdur. Korluq müdrikliyi işarələr. Müxtəlif bölgələrdə bəzən fərqli adlarla xatırlanan atası Alı (İslamdan sonra Əli), korluq tanrısı həqiqi bir versiyasıdır. Koroğlunun adı da Əlidir. Kor sözü işıq demək olduğu kimi yer altı, dağ, torpaq kimi mənaları da vardır. Bütün bunlar bir yerdə baxdıqda Koroğlu adı üç fərqli mənanı ifadə edir.

Gözləri kor olan (gözə ehtiyac duymağa) adamın oğlu.
Torpağın, dağın (məcazi məzarın yəni ölümün) oğlu.
Korun yəni atəşin (müqəddəs gücün) oğlu.

Koroğlu özünü dəfələrlə qurda bənzədər. Anadoluda 16. əsrdə yaşayan və bu dastan qəhrəmanının adını alaraq onunla qaynaşan Koroğlu adlı xalq ozanıdır şeirləri də özüylə bütünleşmiştir. Beləcə Koroğlu ozanlıq qabiliyyəti ilə də bütünleşmiştir.

Haqqında

Cəlalilər hərəkatının başçılarından biri. XVI əsrin ortaları – XVII əsrdə Türkiyə şəhərlərini, Azərbaycan və s. əraziləri kəndli hərəkatı bürümüşdü. Azərbaycandakı cəlali dəstələrindən birinə Koroğlu başçılıq edirdi. Rəvayətə görə Koroğlunun əsl adı Rövşən olmuşdur. Koroğlu və silahdaşları haqqında yazılı mənbələrdə məlumat çox azdır. Tədqiqatçıların bəziləri Koroğlunun Xorasanda, digərləriAnadoluda, əksəriyyəti isə Azərbaycan ərazisində fəaliyyət göstərdiyini qeyd edirlər.

Şifahi xalq ədəbiyyatında Koroğlunun adı ilə bağlı hadisələr əfsanəviləşərək öz əksini “Koroğlu” dastanında tapmışdır. Dastanla hadisə və şəxsiyyətlər silsiləsinin tarixilik xətti pozulmamış, Koroğlunun igid döyüşçü, gözəl qoşmalar müəllifi olan istedadlı şair və aşıq olması tarixi həqiqət kimi qorunub saxlanılmışdır. Dastanda adları çəkilən şəxsiyyətlərin (Giziroğlu Mustafa bəy, Kosa Səfər, Cəfər paşa, Həsən paşa və s.) əksəriyyəti tarixi simalardır. Koroğlunun əsas istinadgahı Çənlibel qalası olmuşdur (müxtəlif ərazilərdə “Çənlibel” adlı çoxlu qalalar mövcuddur). XIX əsrə aid mənbələrdə yaşayış məntəqəsi kimi Çənlibelin adı çəkilir.

A.Təbrizlinin “Tarixlər kitabı” əsərində cəlali dəstələrindən 20-dən çox başçısının, o cümlədən Koroğlunun adı xüsusi qeyd edilir. Koroğlunun vuruşmalardakı mərdlik və şücaəti, kasıbların dostu, zülmkarların düşməni xalq qəhrəmanına çevirmişdir.

Azərbaycan Əlyazmalar İnstitutundakı əlyazmalarda aşıq-şair Koroğlunun çoxlu şerləri qorunub saxlanır.

ŞİFAHİ XALQ ƏDƏBİYYATI

Azerbaycan Milli İlimler Enstitüsü KKTC Doğu Akdeniz Üniversitesi “Ortaq Türk Keçmişindén Ortak Türk Gélécéyiné” 2010, Bakü, Azerbaycan.

Download Free PDF View PDF
Download Free PDF View PDF

Asia Minor Studies

Afganistan’ın tarihine bakıldığında eğitim kurumlarının zenginliği ve çeşitli dillerin bir arada barındığı görülebilmektedir. Afganistan’ın konumu dolayısıyla etrafındaki diğer Orta Asya milletlerinden de etkilendiği söylenebilir. Bu coğrafyada Hintçe ve Farsça gibi lisanlarla zenginleşen edebiyat dilinin etkisi, bu çeşitli kültürlerin bir araya gelip kaynaşmalarını sağlamış ve ortaya oldukça renkli bir görüntü çıkmıştır. Özellikle Afgan edebiyatında bu izlere sıkça rastlanmaktadır. Çalışmada, bu bilgiler ışığında Afganistan’daki eğitim anlayışı ve diller üzerinde durularak bu konu hakkında aydınlatıcı bilgiler verilecektir. When the Afghanistan history is considered, an abundance of educational institutions and various languages which had been existing together for years are noteworthy. Because of its location, we can easily say that it has been affected by other Central Asian countries. The effect of the literary language which has prospered with the languages like Indo and Persian in this geography, gave way to the integration of different cultures and a rich outlook. In special, we come across the examples under consideration in Afghanistan literature frequently. In this work, it has been attempted to discuss the educational institutions and languages in Afghanistan and thus to reach a conclusion on the related topic.

Download Free PDF View PDF
Download Free PDF View PDF
Download Free PDF View PDF
Download Free PDF View PDF

Эпоха раннего американского романтизма и «Пентало¬гия о кожаном чулке» Джеймса Фенимор Купера

Отсутствие антагонизма по отношению к верованиям, понятиям и эстетическим взглядам предшественников-просветителей, в специфике формирования американской нации и культуры, отличия общественной ситуации в Америке и Европе в первые годы 19 века – все это является характерной особенностью американского романтизма. Необходимо отметить, что уже в творчестве первых романтиков был осуществлен переход к новому пониманию личности, к новому восприятию связей, соединяющих личность и универсум природы, личность и историю, личность и народ. Романтизм предстает и как эстетическая концепция, и как реально существующее направление в литературе. Эпоха романтизма совпала со временем активного освоения территории США, когда активно в жизнь людей входит фронтир. Дж.Ф.Купер на основе фронтира вкладывает и глубоко оригинальные формы творческого преобразования колоритного материала, и фольклорную эстетику США и мифологию индейцев, а также представляет свою галерею типов или полулегендарных героев. Предания и мифы, которые использует Дж.Ф.Купер в своей «Пенталогии и Кожаном Чулке» оказывали непосредственное воздействие на саму литературу. В США эпоха романтизма делает первые попытки постижения национальной культуры как полиэтнической и активно осваивает сокровища индейского художественного наследия.

Download Free PDF View PDF

Starting points of literatures and cultures – Abstracts Book

Azerbaijan Comparative Literature Association and Azerbaijani Literature Department of Baku Slavic University welcome papers, panel and roundtable proposals from scholars and doctoral students for interdisciplinary conference to be held on November 27-28, 2015. The conference will cover a wide spectrum of issues, which could be considered criteria for the “nationality” of literary production and national culture. It is hard to know how to share national literature and culture without knowing how national literature begins, when and what the starting point is for the cultural heritage and literature of the contemporary nation. The related and seemingly settled terms nation (and national identity), national (or ethnic) culture and national literature are more questionable than they at first appear. The starting points and borders of national literatures and frontiers of any contemporary nation, new collapsed or established states do not coincide. The Ottoman Empire, the Mongol-Tatar Golden Horde, the Mughal dynasty, the Russian Empire, the Arabian caliphates, the Soviet Union – this is only part of the list of former states and collapsed frontiers. Both territory and cultural heritage should be shared among successor states. The definition of nation and identity has been repeatedly reconsidered in the last two decades of the post-socialist transition, and ancient history is mostly not on the agenda. Another related issue is exile literature, dissident literature and émigré literature. How can they be considered “national”? We invite scholars from various fields, backgrounds and approaches to explore these and other related questions: • What are the starting points of national literature and cultures? The state? Folklore? Epic? Classical literature? Alphabet? • What is starting point for literature itself? And what is literary text? Religious book, chronicle, any orally transferred text? • What are the criteria to define the beginning of literary or cultural nationality? The language of the text? Religion? The ethnicity of the author or their country of residence? • How does the concept of national literature and culture change through the changing components of identities? The state-ideology principle: what we share with others, as in the case of divided nations; the role of language in the “nationality” of literature and parallels between the role of Latin and Greek in Christian Europe, Arabic and Persian in Moslem Asia and the changing status of native language. As René Wellek and Austin Warren noted, the “problems of ‘nationality’ become especially complicated if we have to decide that literatures in the same language are distinct national literatures, as American and modern Irish assuredly are. Such a question as why Goldsmith, Sterne, and Sheridan do not belong to Irish literature, while Yeats and Joyce do, needs an answer” (Theory of Literature: A seminal study of the nature and function of literature in all its contexts. London: Penguin Books, 1985, p. 52). • How did religion as a component of identity influence literature and culture in the late ancient and medieval period? How did Soviet ideology shape the common features of different nations and ethnicities? Confirmed keynote speakers include: Gregory Nagy – Professor of Comparative Literature, Director of the Center for Hellenic Studies, Harvard University. Lecture: “Lives of Homer” Olga Davidson – Professor Institute for the Study of Muslim Societies and Civilizations, Boston University. Lecture: “Lives of Ferdowsi” Stefania Sini – Professor Comparative Literature Università del Piemonte Orientale (Italy); editor-in-chief of the journal Theory of Literature Enthymema ( http://riviste.unimi.it/index.php/enthymema (Italy). Lecture: Italian classic and folk epic: language, plot, style, between the divine and comedy A special panel on Nizami Ganjavi and Shota Rustaveli epics will be organized by the Theory of Literature Department of Literary Institute of ANAS (Azerbaijan National Academy of Sciences) and Department of Rustaveli Studies of Shota Rustaveli Institute of Georgian Literature and GCLA (Georgian Comparative Literature Association). Panel chairs: Prof. Irma Ratiani (confirmed) Azerbaijani side – TBA A special roundtable on the alphabet and language of national literature will be held with a talk by Prof. Irakli Kenchoshvili (Georgia) on the text of Azerbaijani songs in the Georgian alphabet n XVIII century.