Perspektiv-tematik plan. Dərslərin perspektiv-tematik planlaşdırılması
Məqsəd qoyma, bütün pedaqoji fəaliyyətlər üçün məqsəd və vəzifələrin müəyyənləşdirilməsinə və təyin edilməsinə yönəlmiş şüurlu bir prosesdir. Müəllim işinin əvvəlcədən planlaşdırılmasına ehtiyac hiss edir, konkret pedaqoji vəziyyətləri nəzərə alaraq əsas vəzifələri modelləşdirməyə hazırdır. Təcrübəli müəllim müasir cəmiyyətin təhsil müəssisələri üçün müəyyənləşdirdiyi hədəfləri məktəblilərlə birgə fəaliyyətə çevirə bilir.
6-cı sinif perspektiv planlaşdırma (Azərbaycan tarixi)
Hörmətli həmkarlar, kurikulumun tələblərinə uyğun olaraq müəllim planlaşma hazərlayarkən sərbəstdir. Sizə təqdim etdiyimiz planlaşma tövsiyyə xarakterlidir. Bizim planlaşmada əksini tapan kiçik və böyük summativlərin verilməsi təqribi xarakter daşıyır. Sizin dərs saatlarınız düzgün tarix bölgüsünə şərait yaradacaqdır. Bu zaman Siz dəqiq müəyyən edə bilərsiniz ki, şagirdlər üçün kiçik və böyük summativ qiymətləndirməni hansı zamanda reallaşdıracaqsınız. İnteqrasiya imkanlarını həyata keçirməklə yanaşı verilən resusların siyahısı Sizlərin istəyi ilə daha da zənginləşdirilə bilər. Düzgün planlaşma təlim strategiyamızın tərkib hissəsisdir. Günün planlaşmasına gedən yol illikdən başlar və sonda təlim nəticələrinə səmərəli sürətdə çatmasına xidmət edər. Azərbaycan tarixinin keçmişini şagirdlərdə bilik və bacarığa çevirmək Siz müəllimlərin bələdçiliyi əsasında ola bilər. Unutmayaq ki, biz çox önəmli bir fənnin-ölkəmizin tarixinin yükünün daşıyıcalarıq. Doğru seçimlər və düzgün strategiya bacarığımız şagirdlərimizdə vətənə məhəbbət, keçmişini öyrənməklə gələcəyini qurmaq imkanı verəcəkdir.
Diqqət! GİZLİ MƏTN! Siz gizli mətnə baxmaq üçün qeydiyyatdan keçməlisiniz.
Perspektiv-tematik plan. Dərslərin perspektiv-tematik planlaşdırılması
Yeni federal əyalət standartlarına görə dərslərin perspektiv-tematik planlaşdırılması bir şərtdir. Onun müəyyən xüsusiyyətləri var. Onları daha ətraflı təhlil edək.
Plan komponentləri
Pedaqoji məktəbi bitirən hər bir şəxs bir sinif hazırlığında müəyyən qaydaların olduğunu bilir. Akademik fənlər üçün perspektivli-tematik bir dərs planı, hər hansı bir müasir müəllimin dərsə hazırlanmasında məcburi bir əlaqədir.
Tədris ili üçün hazırlanmış tədris materialının ayrıca başlıqlara və mövzulara bölünməsini əhatə edir. Ümumiyyətlə perspektiv-tematik planı nəzərə alsaq, mövzuların adlarından əlavə təqvim vaxtını, ev tapşırıqlarını, həmçinin şagirdlərin əldə etməli olduqları bacarıq və bacarıqları göstərdiyini qeyd etmək lazımdır.
Planlaşdırma məqsədi
Gələcək təqvim, kompleks tematik plan hər bir mövzu üçün lazımi sayda təlim sessiyasını təyin edir. Dərslər sistemini əks etdirdiyindən şagirdlər tərəfindən yeni bacarıq və biliklərə yiyələnmənin, əvvəllər öyrənilmiş materialın konsolidasiyası və ümumiləşdirilməsinin məntiqi ardıcıllığını izləmək mümkündür. Təhsil prosesi mütləq təhsil və təhsil prosesinin əsas əlaqələrini əhatə edir:
- yeni material öyrənmək;
- əldə edilmiş biliklərin sistemləşdirilməsi prosesi;
- öyrənilmiş materialın təkmilləşdirilməsi və konsolidasiyası;
- ZUN-un praktik tətbiqi;
- tələbələrin bacarıq və bacarıqlarının təhsili;
- tələbələrin təhsil nailiyyətlərinə nəzarət.
Müəllim bütün mövzunun materialını dərsin məzmununa uyğun olan ayrı hissələrə ayırır, oxuduqca düzəldir (mürəkkəblik dərəcəsinin artması ilə).
Tədris proqramında mövzuların ayrılması qaydaları
Perspektivli-tematik plan müəyyən qaydalara əsasən tərtib olunur:
- hər dərsdəki yeni materialda şagirdlərin öyrənməli olduqları 3-4 sual olmalıdır;
- dərs üçün seçilmiş material, məzmununa görə, tam olmalı, müəyyən bir didaktik məqsədi daşımalıdır;
- fərdi dərslər üçün tədris materialının düzülüşünün ardıcıllığı məntiqi zəncirə sadiq qalmağı, daxili qarşılıqlı əlaqəni və tədris tapşırıqlarının mürəkkəbliyinin tədricən artmasını təmin edir.
Dərs zamanı nəzərə alınacaq tədris materialının miqdarını təyin edərkən, dərsə ayrılan müddət ərzində dərinləşərək nəzərdən keçirilmə ehtimalını nəzərə almaq lazımdır.
Perspektivli təqvim, kompleks tematik planlaşdırmanın müəyyən bir əsası var. Yeni tədris materialını öyrənmək üçün hazırlanmış dərslərdən ibarətdir, birləşmiş tipli dərsləri də əhatə edir. Həm də perspektivli tematik plan bütün ekskursiyaların, laboratoriya, praktik işlərin, nəzarət dərslərinin siyahısını əhatə edir. Cədvəldə dərsin sıra nömrəsi, dərsin (mövzu) adı, əsas elementləri, ev tapşırığı göstərilir.
Bəzi tematik planların xüsusiyyətləri
Yeni federal təhsil standartlarına görə, iqtisadiyyat üçün perspektivli-tematik plan (və ya hər hansı digər akademik intizam) bu əsas anlayışları və məktəblilərin mənimsəməli olduqları UUN-u ehtiva edir. Təhsil materialının dərin mənimsənilməsinə imkan yaradan fənlərarası əlaqələr qeyd edilməlidir.
Korreksiya işinin perspektiv-tematik planı ondan fərqlənir ki, hər yeni dərsdən əvvəl uşaqların dərsə olan psixoloji əhval-ruhiyyəsi, fiziki vəziyyəti nəzərə alınmaqla məqsəd düzəldilir.
Maddi və texniki avadanlıq
Müəllim cədvəldə məqsədlərinə çatmaq üçün lazım olan vacib maddi-texniki avadanlıq obyektlərini qeyd edir. Beləliklə, texnologiya üçün perspektiv-tematik plan İKT və əyani vəsaitlərin istifadəsini nəzərdə tutursa, müəllim bunların alınması, təmiri və istehsalı lazım olduğunu qeyd edir.
Planın müddəti
Perspektivli iş planı, əvvəlcə tərtib olunduğu tədris proqramının işlədiyi müddətdə istifadə edilə bilən uzunmüddətli bir sənəddir.Eyni zamanda, müəllimin planlaşdırma düzəlişləri etmək, mövzu adlarını dəyişdirmək, məqsədinə çatması üçün lazım olan əsas vasitələri tamamlamaq hüququ vardır.
Bir təlim dərsində müəllim əvvəlcədən planlaşdırmada göstərilən bütün məqsəd və vəzifələri yerinə yetirmirsə, cədvəldə dəyişikliklər edir. Akademik intizamın xüsusiyyətlərindən asılı olaraq müəllimlər cədvəl formasını seçir, intizamın məzmununu göstərir, təhsil prosesində istifadə olunan vasitələri qeyd edirlər.
Metodologiya
Uzunmüddətli planlaşdırma, seçilən formadan asılı olmayaraq, bir neçə metodoloji metodun məcburi nəzərdən keçirilməsini əhatə edir:
- Təhsil materialları müəyyən bir hədəf auditoriyası üçün seçilir, mövzulara və hissələrə bölünür. Xüsusi peşələrə cavab verirlər və proqramın izahlı qeydində təsvir olunurlar.
- Həftədə tədris olunan fənnin saat sayını bilməklə, plan dərslərin semestrə, aylara bölünməsini göstərir. Planlaşdırmada fərdi dərslər arasında həmişə məntiqi əlaqə var. Planlaşdırma ilə tanış olarkən bütöv, vahid bir sistem olduğu təəssüratını almaq lazımdır.
- Akademik mövzunun xüsusiyyətlərindən asılı olaraq praktiki konsolidasiyaya ehtiyacı olan nəzəri məsələlərin sahəsi müəyyənləşdirilir.
Təcrübəli müəllim uzunmüddətli planlaşdırma tərtib edərkən gənc nəslin tədrisi və tərbiyəsi problemlərini həll edəcəyi texniki vasitələri də müəyyənləşdirir.
Əsas detallar
Uzunmüddətli planlaşdırmada məktəblilərin praktik hərəkətlərinə, müstəqil və laboratoriya işlərinə diqqət yetirmək vacibdir. Əsas məqam şagirdin təhsil işinin təxmini nəticəsini müəyyənləşdirmək, dərsin məqsədi ilə əlaqələndirmək və tədris məhsulunu müəyyənləşdirməkdir. Müəllim nəzarət vasitələri, tətbiqetmə formaları və metodlarını diqqətlə nəzərdən keçirməlidir. Hazır perspektiv-tematik planlaşdırma sayəsində gənc bir mütəxəssisin fəaliyyəti xeyli dərəcədə sadələşdirilir. Təcrübə göstərir ki, təhsil və təlimin son nəticəsi tematik planların tamlığı və düşüncəli olmasından asılıdır. Təcrübəli müəllimlər bu barədə bilirlər, lazımi elementləri planlaşdırmaya maksimum dərəcədə daxil etməyə çalışırlar ki, iş prosesində ilkin plana əhəmiyyətli düzəlişlərə vaxt itirməsinlər.
Məqsəd qoyma, bütün pedaqoji fəaliyyətlər üçün məqsəd və vəzifələrin müəyyənləşdirilməsinə və təyin edilməsinə yönəlmiş şüurlu bir prosesdir. Müəllim işinin əvvəlcədən planlaşdırılmasına ehtiyac hiss edir, konkret pedaqoji vəziyyətləri nəzərə alaraq əsas vəzifələri modelləşdirməyə hazırdır. Təcrübəli müəllim müasir cəmiyyətin təhsil müəssisələri üçün müəyyənləşdirdiyi hədəfləri məktəblilərlə birgə fəaliyyətə çevirə bilir.
Gənc müəllimlərin yaşadığı çətinlik, müasir məktəblilərin fizioloji və psixoloji xüsusiyyətləri nəzərə alınaraq təlim nəticələrinin təcrübəyə doğru köçürülməsindədir.
Müəllimin apardığı hazırlıq işləri konkret bir tədris dərsinin düşünülmüş planında əks olunur. Əlbətdə ki, bu müəllimin qoyduğu bütün məqsəd və vəzifələrə çatmağın tam zəmanəti hesab edilə bilməz, ancaq pedaqoji cəmiyyətdə keyfiyyətli bir dərs keçirilməsinin ilkin şərti kimi tanınan planlaşdırma.
Dərs üçün tapşırıqların mətnində aşağıdakı sözlər olmalıdır: müəyyənləşdirmək, əsaslandırmaq, göstərmək. Müəllim əvvəllər yaxşı bir yazılı plan hazırlamamışsa, dərs keçirərək yüksək nəticələr əldə edə bilməz. Bu proses yaradıcı bir fəaliyyətdir, müəllimdən əhəmiyyətli bir vaxt tələb edəcəkdir. Dərs planı ev tapşırığının həcmini və məzmununu göstərir. Planlaşdırma quruluşuna müəllim şəxsiyyətinin xüsusiyyətləri, eləcə də tələbə populyasiyasının xüsusiyyətləri təsir göstərir.
Nəticə
İstədiyində təhsil və tematik planlama özet və ya konspekt şəklində verilə bilər.Məzmunu tədris olunan akademik intizama, məktəblilərin yaş xüsusiyyətlərinə və Rusiya Federasiyası Təhsil Nazirliyi tərəfindən mövzu üçün müəyyən edilmiş tələblərə tamamilə uyğun olmalıdır.
Planlaşdırmada xüsusi diqqət yeni nəzəri materialın təqdimatına yönəldilməlidir. Plan müəllimin istifadə edəcəyi bütün nümayişlərin, hesablamaların, illüstrasiyaların təsvirini nəzərdə tutmur, istifadə olunan mənbəyə bir keçid göstərmək kifayətdir.
Təhsil mövzusunun ayrı-ayrı bölmələri üçün vaxt ayırmaq hər bir tədris dərsinin rasional istifadəsinə kömək edir, müəllimə işindən maksimum nəticə əldə etməyə kömək edir. Mütəxəssislər işləyərkən düzəlişlər, dəqiqləşdirmələr və müəyyən əlavələr etmək üçün tematik planlaşdırmada bir sütunu boş qoyurlar. Müəllim tədris ilinin ilkin planlaşdırılmasına lazımi diqqət verməklə bir çox problemi aradan qaldırır.
Comments are closed, but trackbacks and pingbacks are open.