Qan təzyiqini aşağı salmağın yolları
Yeməyi azaltmağın bir yolu evdə yemək hazırlamaqdır. Sodyum alımınızın 75 faizi yemək və qablaşdırılmış yeməklərdən gəlir. Dadmaq üçün duz yerinə daha çox ədviyyat istifadə edin. Daha çox kalium yemək (banan, kişmiş, orkinos və süd kimi qidalarda olur) natriumun bədəndən çıxarılmasına kömək edir. Kiçik bir səy qan təzyiqini iki ilə səkkiz nöqtəyə qədər aşağı sala bilər.
Qan təzyiqi hansı yaşda necə olmalıdır? Qan təzyiqi nədir? Uşaqların qan təzyiqi.
Qan təzyiqi hansı yaşda necə olmalıdır? Qan təzyiqi nədir? Uşaqların qan təzyiqi.
İnsanların səhhətləri barədə ən çox şikayət etdikləri şey qan təzyiqinin yüksək olmasıdır. Qan təzyiqi ən çox orta yaşdan yuxarı adamlara meydana gəlir və orqanizmdə bir çox narahatçılıqlara səbəb olur. Bu patoloji əlamət insanın əhval ruhiyyəsini, sinir sistemini və uzun müddət davam etdikdə daxili orqanlıarını da sıradan çıxarır. Arterial təzyiqi olan adamların halı gündə bir-neçə dəfə dəyişilir və onlar özlərini pis hiss edirlər.
Qan təzyiqi dedikdə arterial təzyiq nəzərdə tutulur. Bu qanın arteriya damarlarında işini və hərəkət sxeminin ölçüsüdür. Qan təzyiqiqni artması isə arteriyalara birlikdə kapillyarlarda da dəyişikliklərin baş verməsinə səbəb ola bilir.
Qan təzyiqinin yüksəlməsi ilk növbədə ürək əzələsinin sıxılmasından və qanın oraya 1 dəqiqədə axınından asılı olur. Qanın oraya hansı miqdar və sürətlə axması isə birbaşa ürəyə öz təsirini göstərir.
Qan təzyiqi normal olmadıqda xəstədə pis əhval-ruhiyyə, yuxusuzluq, əmək qabiliyyətinin aşağı düşməsi müşahidə edilir.
Arterial təzyiqin nə qədər olması cinsiyyətdən, yaşdan və xəstəliklərdən asılı olaraq dəyişkən olur.
Arterial təzyiqin normativləri aşağıdakı qaydada olmalıdır:
- * Sistolik arterial təzyiq – qanın vurulmasının ən yüksək həddidir.
- * Diastolik arterial təzyiq – ürək damarlarının pauzalar arası yığılmasını bildirən ən aşağı həddir.
Normal arterial təzyiq
Normal AT 120/80mm.c.süt. olmalıdır. Amma, insanlar müxtəlif olduqları kimi onların təzyiqləri də müxtəlif olur. Aşağıdakı cədvəl yaşına görə normal təzyiqin neçə olduğunu göstərir.
Yaş Kişilər Qadınlar
20 123/76 116/72
20-30 126/79 120/75
30-40 129/81 127/80
40-50 135/83 137/84
50-60 142/85 144/85
70 – və yuxarı 142/80 159/85
Uşaqlarda arterial təzyiq neçə olmalıdır?
Yaş Sistolik döyüntülərin sayı Diastolik döyüntülərin sayı
2 həftəyə qədər 60-96 40-50
2-4 həftə 80-112 40-74
2-12 ay 90-112 50-74
2-3 yaş 100-112 60-74
3-5 yaş 100-116 60-76
6-9 yaş 100-122 60-78
10-12 yaş 110-126 70-82
13-15 yaş 110-136 70-86
Cədvəldən göründüyü kimi insanın yaşı artdıqca onun qan təzyiqi də yüksəlir. Bu göstəricilərin fərqli olması isə insanda müxtəlif xəstəliklər səbəbindən baş verir. Bu zaman isə yeganə çıxış yolu həkimə müraciət eləmək və təzyiqin dəyişməsinə səbəb olan amili aradan qaldırmaqdan ibarətdir.
Qan təzyiqini aşağı salmağın yolları
Videonuz: Yüksək təzyiqi ən tez şəkildə necə aşağı salmaq olar?
MəZmun
- Arıqlamaq
- Sağlam yeyin
- Daimi məşq edin
- Natrium alımınızı azaldın
- Stresinizi azaldın
- Siqareti buraxmaq
- Reçeteli dərmanlar alın
- Vitamin və Əlavələr Alın
- Keyfiyyətli yuxu əldə edin
Yüksək qan təzyiqi həm infarkt, həm də insult keçirmə şansınızı artırır. Nömrələrinizi bilmək vacibdir, çünki yüksək təzyiqiniz varsa, bu rəqəmləri aşağı salmaq istərdiniz. Həkiminizlə qan təzyiqinizi aşağı salmağın ən yaxşı yolları haqqında danışın. İşdə təklif edə biləcəkləri bəzi şeylər.
Arıqlamaq
Əgər artıq çəkiniz varsa, 10 kilo arıqlamaq qan təzyiqinizi aşağı sala bilər. Yuxu apnesi ilə də kömək edəcək – yatarkən nəfəsiniz bir neçə dəfə qısalsa. (Qan təzyiqinizi yüksəldə bilər və ürəyinizi nizamsız olaraq döyünə bilər.) Sağlam qidalanma və idmanın davamlı bir qarışığı ilə yavaş -yavaş kilo verin.
Nişanlar ölçüsündə saxlamaq qan təzyiqinizin özünə qulluq etməsinə kömək edəcək. Evdə mütəmadi olaraq oxunuşlarınızı yoxlayın və hədəf aralığınızda qalmağa çalışın.
Sağlam yeyin
Hipertansiyonu dayandırmaq üçün DASH (Diyetik yanaşmalar) adlı bir proqram, qan təzyiqini idarə etmək və azaltmaq mövzusunda bir çoxları tərəfindən ən yaxşı pəhriz hesab edilir.
Əsas qaydalar uzaq durmaq və ya azaltmaqdır:
- Ümumi və doymuş yağlı qidalar
- İşlənmiş qidalar
- Şəkər
- Duz
- Karbohidratlar
- Kofein
- Alkoqol (qadınsınızsa gündə birdən çox içməyin; kişi olsanız iki və ya daha az)
Pəhriz eyni zamanda yükləməyi də təklif edir:
- Meyvə və tərəvəzlər, xüsusən də giləmeyvə, antioksidant baxımından yüksəkdir
- Bütün taxıllar
- Duzsuz qoz-fındıq kimi yüksək proteinli qidalar
- Yarpaqlı göyərti və ya lobya kimi kalium və maqneziumla zəngin qidalar
- Aşağı şəkərli qatıq kimi kalsiumla zəngin qidalar
Daimi məşq edin
Məşq düzgün yemək üçün ruh yoldaşıdır. İdman etsəniz və sağlam bir pəhrizə riayət etsəniz arıqlamaq ehtimalı daha yüksəkdir. Rəsmi tövsiyələr həftənin əksər günlərində ən azı yarım saatlıq məşq tələb edir. Təsir dramatik ola bilər: qan təzyiqi dörddən doqquz nöqtəyə enir. Unutmayın ki, məşq yalnız idman salonuna getmir. Bağçılıq, avtomobilinizi yumaq və ya ev işləri ola bilər. Ancaq ürək dərəcənizi artıran şeylər – aerobik fəaliyyətlər – gəzinti, rəqs, qaçış, velosiped sürmək və üzmək kimi işlər ürəyiniz üçün ən yaxşısıdır.
Natrium alımınızı azaldın
Qan təzyiqini yüksəltməkdə əsas günahkardır. Amerika Ürək Dərnəyi hipertansiyonlu insanlara gündə 1500 milliqramın altında saxlamağı tövsiyə edir. Nə qədər qazandığınızı bilmək üçün yemək etiketlərinizi yoxlayın. Tədricən azaltsanız, fərqi hiss etmə ehtimalınız azdır.
Yeməyi azaltmağın bir yolu evdə yemək hazırlamaqdır. Sodyum alımınızın 75 faizi yemək və qablaşdırılmış yeməklərdən gəlir. Dadmaq üçün duz yerinə daha çox ədviyyat istifadə edin. Daha çox kalium yemək (banan, kişmiş, orkinos və süd kimi qidalarda olur) natriumun bədəndən çıxarılmasına kömək edir. Kiçik bir səy qan təzyiqini iki ilə səkkiz nöqtəyə qədər aşağı sala bilər.
Stresinizi azaldın
Stressinizi azaltmaq qan təzyiqinizi normal saxlamağa kömək edir. Yoga və tai chi kimi ağıl-bədən məşqlərini sınayın. Meditasiya da sakitləşdirici musiqi dinləmək və ya musiqi etmək kimi stresə kömək edə bilər. Bir araşdırma, musiqinin fiziki fəaliyyətə bənzər faydaları olduğunu göstərdi.
Günəşdə oturmaq, endorfin adlı kimyəvi maddələri gücləndirə və qan təzyiqinizi aşağı sala bilər.
Və dəstək şəbəkəniz haqqında unutmayın. Əhvalınızı yüngülləşdirmək üçün ailənizə və dostlarınıza güvənin.
Streslə mübarizə apara biləcəyiniz digər şeylər bunlardır:
- Həqiqi gündəlik məqsədlər qoyun: Prioritetlərinizi müəyyənləşdirin və özünüzü çox şey etməyə çalışmayın.
- Nə edə biləcəyinizə nəzarət: Ən çox stresə səbəb olan şeylərlə əlaqədar bir şey edə biləcəyinizə baxın. Bəzən bir iş yoldaşı və ya bir ailə üzvü ilə fikirləri bir həll tapmağa sövq etməyə kömək edə bilər.
- Stresslərdən uzaq durun: Bir şeyin və ya birinin sizə stres verdiyini bilirsinizsə, onlardan qaçmaq üçün əlinizdən gələni edin.
- “Mənə” vaxt tapın: İstədiyiniz bir şeyi etmək üçün gün ərzində ara verin. Bəlkə də gəzintiyə çıxın və ya meditasiya etmək və ya dərindən nəfəs almaq üçün sakit bir yer tapın.
- Kiçik şeyləri qiymətləndirmək: Minnətdar olmaq və bu minnətdarlığı ifadə etmək sizi daha yaxşı hiss edə bilər-və ətrafınızdakı insanlara da bir seçim verin.
Siqareti buraxmaq
Siqareti söymək, bəlkə də ürəyiniz üçün edə biləcəyiniz ən yaxşı şeydir. Ümumiyyətlə sağlamlığınız üçün də faydalıdır. Siqaret çəkmək nəinki uzun müddət ərzində sizi incidir, həm də hər dəfə siqaret çəkdiyiniz zaman təzyiqiniz yüksəlir. Qan təzyiqinizi aşağı salın və həyatınızı tərk edərək həyatınızı uzatın. Başlamağa kömək lazımdırsa, həkiminizlə danışın.
Reçeteli dərmanlar alın
Bəzi insanlar üçün qan təzyiqi nəzarət altına almaq və saxlamaq üçün həyat tərzi dəyişiklikləri kifayətdir. Ancaq bir çox insanın dərmana ehtiyacı var. Həkimin təyin etdiyi kimi qəbul etmək vacibdir. Bu, dozaları azaltmamaq və ya günləri atmamaq deməkdir. Xatırlamaqda çətinlik çəkirsinizsə, elektron xatırlatmalar və ya gündəlik həb qutuları ilə kömək alın.
Vitamin və Əlavələr Alın
Araşdırmalar göstərir ki, bir neçə vitamin və mineral qan təzyiqini aşağı salmaqda faydalı ola bilər. Ancaq dərman almadan əvvəl həkiminizlə danışın. Aldığınız hər şeyi bildiklərindən əmin olun.
- C vitamini: Bu qan damarlarınızın astarlarını qoruyan antioksidanlara malikdir. Portağal suyu, kivi və çiyələk kimi meyvələr, brokoli, kələm, pomidor və şirin qırmızı bibər kimi tərəvəzlər kimi yaxşı bir qaynaqdır. Yetkinlər gündə 400 mq qəbul etməlidirlər.
- Kalium: Bu, işəməklə bədəninizin natriumdan xilas olmasına kömək edir. Kişilər gündə 3.400 mq, qadınlar isə 2.600 ətrafında olmalıdır. Banan və gavalı kimi meyvələrdə, kartof, pomidor və ənginar kimi tərəvəzlərdə olur.
- D vitamini: Bu, qan təzyiqi sağlamlığı ilə əlaqəli olan renin fermentini istehsal etməyə kömək edir. D vitamini somon, uskumru və ya süd kimi yağlı balıqlardan əldə edə bilərsiniz. Günəş işığından D vitamini qəbul edə və ya əlavə olaraq qəbul edə bilərsiniz.
Keyfiyyətli yuxu əldə edin
Ürək dərəcəsi və tənəffüs dərəcəsi kimi bir çox digər bədən funksiyası kimi, yuxuda olanda da qan təzyiqi aşağı düşür. Əgər kifayət qədər yuxu görmürsənsə, bu, qan təzyiqinin uzun müddət yüksək qalması deməkdir. Yuxusuzluğun vücudunuzun stress hormonlarını idarə etmə qabiliyyətinə təsir etməsi də mümkündür və bu da bir rol oynaya bilər.
Yaxşı bir yuxu əldə etmək üçün nizamlı bir cədvələ riayət etmək, günün erkən saatlarında məşq etmək və yatmazdan əvvəl yemək və içmək üçün heç bir şey olmamaq daha yaxşıdır.
Yüksək qan təzyiqini necə aşağı salmaq olar? – Bunları mütləq edin!
Hipertansiyon olaraq da bilinən yüksək qan təzyiqi ürək problemlərini, insult və digər ciddi xəstəlikləri riskini artıra bilən ümumi sağlamlıq problemidir. Mütəxəssislərin tövsiyələrinə əsasən, qan təzyiqini sağlam diapazonda saxlamağın bəzi yolları var.
Sağlam çəkini qoruyun: Artıq çəki və ya piylənmə yüksək qan təzyiqi riskinizi artıra bilər. Əgər çəkiniz normadan artıqdırsa, mütləq sağlam qidalanma və müntəzəm idman etməklə arıqlamağa çalışın.
Daimi məşq edin: Daimi fiziki fəaliyyət qan təzyiqinizi aşağı salmağa və ürək xəstəliyi riskinizi azaltmağa kömək edə bilər. Həftənin əksər günləri ən azı 30 dəqiqə orta intensivlikdə məşq etməyi hədəfləyin.
Sağlam pəhriz tətbiq edin: Meyvə, tərəvəz, paxlalılar və yağsız proteinlə zəngin bir pəhrizlə qidalanmağa üstünlük verin. Doymuş və trans yağları, natrium və əlavə şəkərləri yüksək olan qidalardan uzaq olun.
Natrium qəbulunu azaldın: Qidalanmada duzlu qidalara üstünlük vermək qan təzyiqinizi artıra bilər. Natrium qəbulunu gündə 2300 milliqramdan (mq) çox olmamaqla məhdudlaşdırmağa çalışın.
Alkoqol qəbulunu məhdudlaşdırın: Həddindən artıq spirtli içkilər içmək qan təzyiqinizi yüksəldə bilər. Kişilərin gündə iki, qadınlar isə gündə bir dəfədən çox spirtli içki qəbul etməməyi tövsiyə olunur.
Stressi idarə edin: Xroniki stress yüksək qan təzyiqi riskini artıran səbəblərdəndir. İdman, meditasiya və ya yaxınlarınızla vaxt keçirmək size stressdən uzaqlaşdıra bilər.
Siqareti tərgidin: Siqaret çəkmək qan damarlarınıza zərər verə bilər və yüksək qan təzyiqi riskinizi artıra bilər. Siqaret çəkirsinizsə, dərhal ondan imtina etməli və birdəfəlik tərgiməlisiniz.
Kifayət qədər yatın: Yuxusuzluq təzyiqi yüksəldən səbəblər arasındadır. Hər gün mütləq yeddi-səkkiz saat yatmaq lazımdır.
Bu tövsiyələrə əməl etməklə yüksək qan təzyiqinin qarşısını almağa və digər sağlamlıq problemləri riskinizi azaltmağa nail ola bilərsiniz.
Bütün hallarda qan təzyiqi probleminiz mütəmadi olaraq davam edirsə. həkim müayinəsindən keçməyiniz məsləhətlidir.
Sevinc Hüseynova
Saglamolun.Az
Comments are closed, but trackbacks and pingbacks are open.