Qaynaq: qaynaq üsulları və texnologiyası. qaynaq proseslərinin təsnifatı

Çox qaynaq planlaşdırılır metal, tərkibində asılıdır. Belə ki, doldurucu çubuqlar bu göstərici seçilmiş məbləğindən asılı olaraq, və metal qalınlığı nəzərə almaqla – onların diametri. diqqətli hazırlıq əvvəl sorunsuz qaynaq üçün.

Konstruksiya materiallarinin texnologiyasi fənnindən MÜhaziRƏLƏR

Qızmar həcmi ştamplama prosesində xüsusi alətin – ştampın koməyi ilə qızmar pəstahdan istənilən formalı döyük əmələ qətirilir. Qızmar həcmi ştamplama zamanı pəstah ştampın işərisində əvvəlcə sərbəst, sonra isə məcburi deformasiyaya uğradılır. Qızmar həcmi ştamplama üçün polad və əlvan metal ərintilərindən hazırlanmış pəstahlar götürülür. əksər hallarda en kəsiyi dairəvi, kvadrat, düzbucaqlı olan və ya dövriyayıqdan istifadə edilir. Mürəkkəb formalı döyükləri ştamplama ilə aldıqda ilkin pəstahın formasının dəyişməsi metalın ştamp daxilində yenidən bölüşdürülməsi, həcmin deformasiyası hesabına əldə edilir. Bunun üçün ilkin metal yüksək plastikliyə malik olmalıdır. Plastikliyi artırmaq üçün metal döymə temperaturunadək qızdırılır. Odur ki, həcmi ştamplama həm də qızmar ştamplama adlanır.

1. məhsuldarlıq dəfələrlə artır;
2. daha mürəkkəb formalı və hamar səthli döyüklər almaq mümkün olur;
3. döyüklərin forması hazır məhsulun formasına daha çox yaxın olduğundan emal payı və müsaidəki azaltmaqla metala qənaət edilir;
4. ağır zəhmətli mexaniki emalı azaltmaq və ya ixtisar etmək mümkün olur;

Həcmi ştamplama ilə çəkisi 100-200 kq-a qədər olan döyüklər alınır.Hər bir ştamp yalnız bir növ məhsul almaq üçün yararlı olduğundan həcmi ştamplama külli istehsalda sərfəlidir. Həcmi ştamplama metodu iki-açıq və qapalı növə ayrılır.

Mövzu 17. Qaynaq birləşmələri alınmasının fiziki əsasları.

Birləşdirilən detalların təmas səth­ləri arasında molekulyar və ya atomlar-arası möhkəm əlaqə yaratmaq. Birləşməni yaratmaq üçün qaynaq olu­na­caq səthlər nəmdən, çirkdən, pasdan və səthə hopmuş (ad­sor­b­siya olunmuş) yad atomlardan təmizlənməli, həmçi­nin qay­naq edilən səthlər bir-birinə çox yaxın olmalı.

Müxtəlif qaynaq üsulları tətbiq edərək qaynaq zonasından materiala energetik təsir göstərməklə qaynaq üçün lazımi şərait yaradılır.

Qaynaq birləşməsini yaratmaq üçün istifadə olunan enerjinin növündən asılı olaraq bütün qaynaq üsulları termiki, termomexaniki və mexaniki olmaqla üç sinfə ayrılır.

Metalların müxtəlif enerji mənbələri vasitəsilə əridilərək və ya plastiki haladək qızdırmaqla bütöv şəkildə birləşdirilməsi proseslərinə qaynaq və qaynaqlanma deyilir. Bəzi hallarda qaynaq qızdırılmadan da aparılır ki, bu zaman qaynaq ediləcək metal səthləri metalın axma həddindən yüksək təzyiqlə bir-birinə sıxılmalıdır. Qaynaq pərçim birləşmələrinə və başqa texnoloji üsullara nisbətən aşağıdakı üstünlüklərə mailkdir: qaynaq birləşməsinin möhkəmliyi yüksək olur; metala qənaət edilir; əmək sərfi və maya dəyəri 15-30% azalır; məhsuldarlıq yüksək olur; qaynaq konstruksiyaları xeyli yüngül və sadə alınır; qaynaq birləşmələri üçün istənilən profilli metallardan istifadə etmək mümkündür; tökmə məmulatlarını qaynaq və ya ştamp-qaynaq məmulatları ilə əvəz etdikdə hissələrin çəkisi 50-70% azalır; təmir-bərpa işlərində qaynaqsız keçinmək mümkün deyildir.

Qaynaq, xalq təsərrüfatının müxtəlif sahələrində geniş ölçüdə tətbiq edilməkdədir: vaqon, avtotraktor, zavod və korpusları, domna və Marten sobaları, körpülər, qazholderlərin, neft və benzin saxlayıcı rezervarların, hidroelektrik stansiyaların və s. inşaatında qaynaq üsullarından müvəffəqiyyətlə istifadə edilir.

Qaynaqdan istifadə edərək çuqun, polad, mis, bürünc, tunc, maqnezium, alüminium və onların ərintisindən ibarət olan metal hissələri birləşdirərək bütöv konstruksiya və ya mexanizm almaq mümkündür. Qaynaq ilk dəfə Rusiyada ixtira edilmişdir. 1802-ci ildə Peterburq tibb-cərrahiyyə akademiyasının professoru V.V.Petrov 2000-dən artıq elektrik elementlərini yığaraq batareya düzəltmişdir. O, batareyaların qütblərini iki kömür elektrodla birləşdirmiş və bunları bir-birinə yaxınlaşdırdıqda göz qamaşdırıcı qüvvətli elektrik qövsü almışdır.

Birləşməni yaratmaq üçün qaynaq olu­na­caq səthlər nəmdən, çirkdən, pasdan və səthə hopmuş (ad­sor­b­siya olunmuş) yad atomlardan təmizlənməli, həmçi­nin qay­naq edilən səthlər bir-birinə çox yaxın olmalı. Qaynaq birləşməsini yaratmaq üçün istifadə olunan enerjinin növündən asılı olaraq bütün qaynaq üsulları termiki, termomexaniki və mexaniki olmaqla üç sinfə ayrılır. Istilik enerjisindən istifadə edib, əritməklə aparılan qaynaq üsulları (elektrik qövsü,plazma,elektrik-posa,lazer,qaz və s.) termiki sinfə aid edilir. Istilik enerjisi və təzyiq vasitəsilə aparılan qaynaq üsulları (kontaktlı,diffuziyalı və s.) termomexaniki sinfə aid edilir. Mexaniki enerji və təzyiqdən istifadə etməklə aparılan qaynaq üsulları (ultrasəs, sürtünmə ilə,soyuqla və s.) mexaniki qaynaq sinfinə aid edilir. Qaynaq texnikasında ən çox yayılmış birləşmə növləri aşagıdakılardan ibarətdir: uc-uca (a), üst-üstə(b), tavrlı (v) və bucaq (q) birləşmələri.Geniş yayılmış uc-uca birləşdirmədə qaynaq tikişi aparmaq üçün qaynaq ediləcək uclar hazırlanır ki, bu da metalın qalınlığından və qaynaq üsulundan asılı olaraq aşağıdakı şəkillərdə yerinə yetirilir.Qalınlığı 3 mm-ə qədər olan metal təbəqələri birləşdirmək üçün qıraqlar qatlanır və qatlanan uclar əridilərək qaynaq edilir (Şəkil a). 3-6 mm qalınlığında metal təbəqələrin qıraqları çapılmadan uc-uca tutularaq qaynaq edilir (Şəkil b). Qalınlığı 5-22 mm olan məmulatların qaynaqla birləşdirmə üçün V-şəkilli çapma aparılır (Şəkil v). Qalınlığı 20 mm-dən çox olan metal materiallar üçün mümkün olan yerlərdə X-şəkilli çapma ilə qaynaq tikişinin aparılması məsləhət görülür (Şəkil q).

20-50 mm qalınlıqda metallar U-şəkilli və ya kasa şəkilli hazırlıq emalından sonra qaynaq edilir. Qaynaq birləşmələri üçün qaynaq ediləcək uc-qıraqların çapılması və ya hazırlaması xüsusi tilyonun dəzgahlarda və ya qaz kəsiciləri vasitəsilə yerinə yetirilir. Qaynaq tikişləri en kəsiklərinin formasına görə normal , zəif və gücləndirilmiş tikişlərə bölünür. Qaynaq aparılan zaman fəzada tutduqları vəziyyətlərinə görə tikişlər aşağı üfüqi , şaquli və tavan tikişlərinə bölünür.

Mövzu 18. Qaynaq üsulları. Qaynaq birləşmələri və tikişləri.

Qaynaq üsullarının təsnifatı. Qaynaqlanma qabiliyyəti barədə anlayış. Qaynaq birləşmələri və tikişləri. Metalların elektrik -qövs qaynağının mahiyyəti. Elektrik -qövs qaynağı və onun xassələri. Əl ilə elektrik-qövs qaynağının texnologiyası, əl ilə elektrik-qövs qaynağı üçün örtüklü elektrodlar. Avtomatik və yarımavtomatik qövs qaynağı.

Elektrik kontakt qaynağının müxtəlif üsulları. Uc-uca kontakt qaynağının mahiyyəti. Nöqtəvi kontakt qaynağının mahiyyəti. Diyircəkli kontakt qaynağının mahiyyəti. Təzyiqlə qaynağın digər üsulları. Qaz qaynağı. Asetilen-oksigen alovu. Qaz qaynağı avadanlığı.

Metal və ya metallar qrupunun müəyyən qaynaq texnologiyası ilə məmulatın konstruksiyası və istismarı tələblərinə cavab verən qaynaq birləşməsi yaratma imkanına qaynaqlanma qabiliyyəti deyilir. Materialın qaynaqlanma qabiliyyəti qaynaq birləşməsinin xassələrinin əsas metalın xassələrinə uyğunluq dərəcəsi ilə və onların çat, boşluq, posa birləşmələri və s. kimi qaynaq qüsurları əmələ gətirməyə meylliliyi ilə qiymətləndirilir. Materialı bu əlamətinə görə yaxşı, orta və pis qaynaq olunan adlandırırlar. Bir sıra qeyri – bircinsli materiallar, xüsusilə metallarla qeyri-metallar bir-birilə qarşılıqlı əlaqəyə girmir. Belə materiallar praktiki olaraq qaynaq olunmayan materiallar adlanır.

Elektrik-qövs qaynağının mahiyyəti metal hissələrinin uclarını və qatqı metalını (elektrodu) əritmək üçün elektrik enerjisinin istiliyindən istifadə etməkdən ibarətdir. Bu qaynaqda istilik mənbəyi elektrodla pəstah arasında yanan elektrik qövsündən ibarətdir. Qövs sabit və ya dəyişən cərəyanla qidalanır.

Əl ilə elekrtik-qövs qaynağı zamanı qaynaq elektrodlarının qövs zonasına verilməsi və pəstahın uzunu boyunca hərəkəti əl vasitəsilə yerinə yetirilir. Əl ilə qaynaqda istifadə edilən elektrodlar üzərinə örtük çəkilmiş metal çubuqdan ibarətdir. Elektrod çubuğunu yüksək keyfiyyətli qaynaq məftilindən hazırlayırlar.

Elektrik qövsünü yaratmaq üçün nisbətən kiçik potensiallı fərqi tələb olunur. Qövsün alınması ilə də bu gərginlik düşür. Qövsün yaranması üçün elektrodun ucunun və məmulatın qaynaqlanan ucunun qızması tələb edilir ki, bu da qısa toxunma vaxtında (0,1 san) coul istiliyi hesabına təmin olunur. Əsas və elektrod metalını əridən qövs qaynaq qövsü adlanır. Qövsün ətrafında qövs alovu yaranır. Qaynaq qövsünün əritmə zamanı əsas metalda əmələ gətirdiyi yalağa krater deyilir. Kraterin dibindən elektrod metalının ucuna qədər olan məsafə qövsün uzunluğunu təşkil edir. Ərimiş metal qaynaq vannasını yaradır. Qövsün uzunluğu metal elektrodlar üçün 2-4 mm saxlanılır. Qaynağın texnikasında keyfiyyətli tikişlər almaq üçün başlıca amil cərəyan şiddətidir. Cərəyan şiddətinin qiyməti elektrodun diametrinə görə, elektrodun diametri isə təcrübi olaraq qaynaqlanan metalın qalınlığına görə təyin edilir.

Avtomatik qövs qaynağı. Elektrik qövs qaynağının mexanikləşdirilmiş növü olan avtomatik qaynaqda elektrod məftilinin qaynaq tikişinə doğru və tikiş boyu hərəkəti, yəni qövsün idarə edilməsi və qövs sahəsinə flüsün verilməsi qaynaq avtomatı adlanan mexanizmlər vasitəsi ilə yerinə yetirilir.

1. qaynaq məhsuldarlığı əl ilə qövs qaynağına nisbətən 5-20 dəfə artır;
2. qaynaq tikişinin mexaniki xassələri əsas metalınkına bərabər və bəzən ondan yüksək alınır;
3. elektrod materialına qənaət edilir;
4. qövs istiliyindən tam, səmərəli istifadə edilməsi nəticəsində elektrik enerjisinə qənaət edilir;
5. qaynaq qövsü qapalı halda açıq qövsə nisbətən daha sabit yanır və s.

1. flüs altında gedən qaynaq sahəsini müşahidə etmək mümkün olmur;
2. flüs tozu çox sərf edildiyindən və onun dəyəri yüksək olduğundan avtomatik qaynağın dəyəri də yüksəkdir.

Kontakt qaynağı. Qaynaq ediləcək hissələr onlardan keçirilən elektrod cərəyanının hesabına qızdırılır. Ən çox istilik metal hissələri görüşdüyü səthdə, yəni kontakt səthində alınır. Plastik vəziyyətə gətirilmiş hissələrə xüsusi mexanizm vasitəsilə təzyiq göstərərək onları qaynaq edirlər. Qaynaq üçün tələb edilən istilik elektrik cərəyanı vasitəsilə əldə edilir. Kontakt qaynağı uc-uca, nöqtəvi, diyircəkli, relyefli və s.qaynaq növlərinə ayrılır.

Kontakt qaynağı ən məhsuldar, qənaətbəxş və sürətli qaynaq üsullarından sayılır. Bu üsul avtomobil, traktor, vaqon qayırma, aviasiya, elektrik lampası sənayesində kütləvi və seriyalı hissələri istehsalında, qaynaq edilməsində böyük əhəmiyyyətə malikdir.

Uc-uca kontakt qaynağında pəstahlar bütün təmas sahələri üzrə qaynaq edilir.

1. müqavimətlə qaynaq; b) əritmə ilə qaynaq.

Nöqtəvi və tikişli qaynaq. Bu üsul ilə hissələrin ayrı-ayrı nöqtələrində qaynaq aparılır. Qaynaq birləşməsi nöqtələr şəklində alınır. Nöqtəvi qaynaq müxtəlif karbonlu və legirli poladlardan, əlvan metal və onların ərintilərindən olan təbəqə, zolaq, məftil və s. məmulatların oturaq və ya səyyar istehsalat şəraitində qaynağı üçün geniş tətbiq edilir.

Tikişli qaynaq elektrodunun diyircək şəklində olması ilə fərqlənir və qaynaq birləşməsi bir xətt boyunca alınan tikişi xatırladır.Tikişli qaynaq iki üsulla, yəni cərəyanın fasiləsiz və fasiləli verilməsi ilə aparılır.

Qaz qaynağının xüsusiyyəti qaynaq ediləcək hissələrin uclarını və qatqı metalını əritmək üçün qaz yanacağının oksigendə yandırılması ilə alınan qaz alovu istiliyindən istifadə etməkdən ibarətdir. Qaz qaynağında oksigen, asetilen qazlarından və başqa yanar qazlardan, yəni hidrogen, neft qazı,propan, koks qazı kerosin buxarı və s. materiallarından istifadə edilir. Oksigen (O₂) atmosfer təzyiqi və normal temperaturda rəngsiz, iysiz və havadan nisbətən ağır qazdır. Yanar qaz və yanacaq buxarları təmiz oksigendə daha şiddətlə yanır və yüksək temperaturlu (3200 o ) qaynaq alovunu əmələ gətirir. Oksigendən metallurgiyada əritmə proseslərini intensivləşdirmək üçün kimya sənayəsində və s. geniş istifadə edilir.

Kalsium karbiddən (CaC₂) asetilen qazı almaq üçün istifadə edilir. Kalsium karbidini almaq üçün sönməmiş əhəng koksla birlikdə qövslü elektrik sobalarında əridilir və bərkidikdən sonra xırdalanaraq 100-130 kq-lıq dəmir bockalara qablanır.

Qaz qaynaq avadanlıqları. Qaz balonları. Oksigen və başqa sıxılmış qazlar üçün balonlar karbonlu və ya legirli poladdan hazırlanır. Onların alt oturacağına başmaq geydirilir. Balonun ağızı tıxac ventili taxılan konus yivli boğazlıq hissə ilə tamamlanır.

Ventillər. Oksigen balonunun ventili bürüncdən hazırlanır və bürünc oksigenlə yanmır. Polad nəm və sıxılmış oksigenin təsiri ilə şiddətli korroziyaya uğradığından və yana bildiyindən oksigen ventilini poladdan hazırlamaq olmaz. Asetilen ventili əksinə olaraq poladdan hazırlanır. Onu mis ərintisindən hazırlamaq olmaz, belə ki, ərintidə 70%-dən çox mis olduqda asetilen onunla partlayıcı birləşmə yarada bilər.

Reduktorlar. Balonlardakı qazın yüksək təzyiqini işçi təzyiqinə qədər endirmək və onu qaynaq ərzində sabit saxlamaq üçün reduktordan istifadə edilir. Qaynaq reduktorları adətən iki nanometrə malik olurlar ki, bunlardan biri balondakı ümumi yüksək təzyiqi, ikincisi isə reduktorun çıxışında qazın işçi təzyiqini ölçür.

Asetilen generatorları . Asetilen generatorları kalsium karbidinə su ilə təsir edərək asetilen qazı istehsal etmək üçündür. Karbid və suyun qarşılıqlı sisteminə görə asetilen generatorları üç növə ayrılır:

1) Su üzərində karbid generatorları;

2) Karbid üzərinə su sistemli generatorlar;

3) Toxunma (kontaktlı) sistemli generatorlar.

Su cəftəsi. Qaz qaynağı və kəsmə zamanı bəzən asetilen-oksigen qarışığının alovu əks zərbə ilə yandırıcı və ya kəsicinin müşdüyünə və oradan da şlanq vasitəsilə generatora keçə bilər ki, bu da partlayışla nəticələnir. Bunun qarşısını almaq üçün asetilen generatoru ilə qaz yandırıcısı arasında qoruyucu su cəftəsi qoyulur.

Mövzu 19. Metalların kəsilməsi və lehimlənməsi.

Metalların oksigenlə kəsmə üsulları. Qaz-oksigen kəsməsinin mahiyyəti. Asetilen –oksigen kəsməsi. Oksigen-flüs kəsməsi. Oksigenlə səthi kəsmə üsulu. Metalların lehimlənməsi.

Texnikada metalların soyuq halda mexaniki kəsilişi ilə bərabər odlu kəsmə üsullarından da geniş istifadə edilir. Odlu kəsmə qaz alovu və ya elektrik qövsü ilə aparılır. Maşınqayırmada ən çox, xüsusilə yayma təbəqələrindən və çeşidli yayma məhsullarından pəstahlar hazırlamaq üçün, qaz-oksigen kəsməsi tətbiq edilir.

Qaz-oksigen kəsməsinin mahiyyəti qaz alovu ilə qızdırılmış metalı başdan-başa (qalınlığı qədər) oksigen axınında yandırıb, yanma məhsullarını kənar etməkdən ibarətdir. Metalın daxili qatlarının qızması əsasən xarici təbəqənin yanmasından alınan istiliyinin və az miqdarda alovun istiliyi hesabına baş verir. Qaz-oksigen kəsmə prosesi üç ardıcıl mərhələ üzrə yerinə yetirilir:

a)kəsmə yerində metalın oksigendə yanma temperaturunadək qızdırılması;

b)qızmış metalın oksigen axınında yandırılması və metal oksidlərinin əridilməsi;

v)yanma məhsullarının və ərimiş metal oksidlərinin üfürülərək kəsmə sahəsindən kənar edilməsi.

Deməli, qaz-oksigenlə kəsmə ilə elə metalları kəsmək mümkündür ki, onların alışma temperaturları və oksidlərin ərimə tempraturları öz ərimə temperaturlarından aşağı olur.Ərimiş oksidlər yaxşı duru axıcılığa malik olmalidir ki, kəsmə prosesində asanlıqla kənar edilə bilsin.Həm də metalın yanma istiliyi kifayət qədər yüksək olmalıdır.

Göstərilən tələbləri dəmir, titan, az və ortakarbonlu poladlar və azlegirli poladlar təmin edir.Ən yaxşı kəsilən dəmir və azkarbonlu poladdır.Yüksəkkarbonlu poladları kəsmək üçün onlar əvvəlcə (polad üçün 1000-1200ºC) qızdırılır.

Çuqun, yüksəklegirli poladlar, alüminium, mis və onların ərintiləri həmin kəsmə tələblərini ödəmirlər.Çuqunun alışma temperaturu (1350ºC) onun ərimə temperaturundan (1200ºC) yüksəkdir.Yüksəkxromlu, xromnikelli və s. poladların, əlvan metal ərintilərinin kəsmə zamanı yaratdıqları oksidlərin ərimə temperaturları əsas metalın ərimə temperaturlarından xeyli yüksək olur.Onlar üçün adi oksigenli kəsmə tətbiq edilmir.Belə metalları kəsmək üçün kəsmək sahəsinə kəsici oksigenlə bərabər dəmir tozu da verilir ki, bu da yandıqda güclü əlavə istilik ayırır.Buna oksigen-flüslü kəsmə deyilir.

Qaz-oksigen kəsmədə qazla qaynaq avadanlıqlarından istifadə edilir.Yalnız qaz və oksigen xəttinə qazyandırıcı əvəzinə qaz kəsicisi birləşdirilir. Qaz kəsicisi qazyandırıcıdan fərqli olaraq qızdırıcı alov qarışığını və kəsici oksigeni vermək üçün iki kanallı quruluşa malikdir. Qazla kəsmə əl ilə və maşınla aparıla bilər.

Maşınlı-qaz oksigen kəsməsi. Qazla kəsmədə məhsuldarlığını artırmaq, işin dəyərini azaltmaq və kəsmənin keyfiyyətini yüksəltmək üçün proses mexanikləşdirilir və avtomatlaşdırılır. Mexanikləşdirilmiş avtomatik qazla kəsmə ilə elə yüksək dəqiq və təmiz kəsmə alınır ki, sonrakı mexaniki emala ehtiyac olmur.Bu da istehsalat xərcini daha da çox azaldılır. Qaz-oksigen kəsmədə çox müxtəlif maşınlardan istifadə edilir.Onları aşağıdakı əlamətlərinə görə növləşdirmək olar:

Avtomatlaşdırma dərəcəsinə görə: avtomatlar və yarımavtomatlar.

Kəsicilərin sayına görə: bir, iki və çoxkəsici maşınlar.

Kəsmənin xarakterinə görə:düzxətli, dairəvi və fasonlu kəsmələr apara bilən universial maşınlar.

Konstruktiv və hərəkət xüsusiyyətlərinə görə: səyyar və stansionar maşınlar.

Lehimlə metal hissələri daha asan əriyən və lehim adlanan aşqar metalının köməyi ilə birləşdirmək prosesinə deyilir.Lehimləmədə əsas metal bərk, lehim isə ərimiş halda olur.Əsas metalın hissələri tikiş zonasında lehim və əsas metalın bir-birində həll olması və diffuziyası nəticəsində birləşir. Lehim əsas metal bir-birində o zaman həll olar və diffuziya edə bilər ki, lehim əsas metalı isladır; məsələn, qurğuşun misi islatmır, buna görə də o mis üçün lehim ola bilməz.Diffuziya üçün lehimlənən səthlərin çirkdən və oksidlərdən təmizlənmiş olması da zəruri şərtdir.

Lehimləmə ilə karbonla və legirlənmiş poladların bütün markalarını, bərk ərintiləri, özlü və boz çuqunları, eləcə də nəcib, az tapılan, əlvan metalları və onların ərintilərini birləşdirmək olar. Lehimləmənin üstünlükləri bunlardır: lehimləmə əməliyyatının sadəliyi, birləşmələrin köməyi ilə möhkəmliyi və təmizliyi, əsas metalın əriməməsi, lehimlənən hissələrin öz ölçüləri və formalarını mühafizə etməsi, prosesi mexanikləşdirmək və avtomatlaşdırmağın mümkün olması.

Lehimləmə iki növdür: yumşaq lehimlə lehimləmə və bərk lehimlə lehimləmə.Yumşaq lehimlərin mexaniki möhkəmliyi yüksək deyildir və ərimə tempraturu 400ºC-dən aşağıdır.Bərk lehimlər xeyli möhkəmdir və ərimə temperaturu 500ºC-dən yüksəkdir.

Yumşaq lehimlə lehimləmədə alınan tikiş böyük yüklərə davam gətirə bilmir, buna görə də yumşaq lehimlə lehimləmə başlıca olaraq böyük gərginliyə məruz qalmayan detallarda birləşmələrin hermetikliyini təmin etmək üçün işlədilir.

Bərk lehimləmə böyük gərginliklərə davam gətirə bilən möhkəm birləşmələr almağa imkan verir; bu üsul maşın və mexanizmlərin detallarından bir çoxu üçün tətbiq oluna bilər.

Mövzu 20. Metalların kəsmə ilə emalına dair əsas anlayışlar.
Mexanizm və maşın detallarının əksəriyyətinin hazırlanması texnologiyasında çertyojda nəzərdə tutulmuş formasını və ölçü­lərini ancaq mexaniki emaldan sonra, yəni kəsmə ilə emaldan sonra alır. Metalın kəsmə ilə emala qədərki forması, emal prosesində pastahdan artıq metalın dəzgahdan kəsilib atılması barədə məlumat.

Kəsmə ilə emal pro­sesini yerinə yetirmək üçün tətbiq edilən kəski alətinə və pəs­taha verilən hərəkətlər.

Mexanizm və maşın detallarının əksəriyyətinin hazırlanması texnologiyasında çertiyojda nəzərdə tutulmuş formasını və ölçüsünü ancaq mexaniki emaldan sonra, yəni kəsmə ilə emaldan sonra alır. Metalın kəsmə ilə emala qədərki forması pəstah adlanır. Emal prosesində pəstahdan artıq metalı dəzgahlarda yonqar şəklində kəsib ayırırlar. Həmin ayrılan metal artığına mexaniki emal payı deyilir. Pəstahdan yonqar müxtəlif kəsici alətlərlə qoparılır. Tələb olunan formalı səthlər almaq üçün pəstah və alətləri metal emal edən dəzgahlara bərkididirlər. Kəsmə ilə emal prosesini yerinə yetirmək üçün tətbiq edilən kəski alətinə və pəstaha bir-birinə nisbətən müxtəlif hərəkətlər vermək lazım gəlir. Bu hərəkətlər üç qrupa ayrılır: əsas, quraşdırıcı və köməkçi.

Əsas hərəkətlər pəstahdan yonqar qoparıldığı hərəkətlərə deyilir. Əsas hərəkət iki yerə bölünür: baş hərəkət və veriş hərəkəti. Baş hərəkət yonqarın ayrılma sürətini təyin edir. Veriş hərəkəti kəsici alətin fasiləsiz olaraq metalın təzə qatlarını yararaq ona daxil olmasını və bütün emal edilən səthdən yonqartın ayrılmasını təmin edir.

Mexaniki emal payını pəstahdan kəsməyə başlamazdan əvvəl kəsici alət və pəstahı dəzgahda müəyyən olunmuş qarşılıqlı vəziyyətdə quraşdırmaq lazımdır. Bu məqsədlə tələb olunan hərəkətlərə quraşdırıcı hərəkətlər deyilir.

Emal prosesini təmin etmək üçün pəstah və alətləri dəzgahda bərkitmək, açmaq, dəzgahı işə salmaq və dayandırmaq, detalları ölçmək və s. kimi hərəkətlər də icra edilir. Belə hərəkətlərə köməkçi hərəkətlər deyilir.

Yonma əməliyyatında- pəstah baş fırlanma hərəkəti, alətlərlə ( kəsicilərə ) isə veriş hərəkəti verilir.

Frezlənmə əməliyyatında – əksinə, baş hərəkət alətə ( frezə ) veriş hərəkət isə pəstaha verilir.

Deşmə əməliyyatında – istər baş hərəkət, istərsə də veriş hərəkəti adətən alətə verilir, lakin xüsusi dəzgahlarda buna əməl edilməyə də bilər.

Yununa düz yonuş dəzgahlarında düzyonuş əməliyyatlarında baş hərəkət pəstaha veriş hərəkət üzrə isə alətə (kəskiyə) verilir.

Eninə düzyonuş dəzgahlarında düzyonuş əməliyyatında və pəstahlar isgənə dəzgahlarında emal edildikdə baş hərəkət isə pəstaha verilir.

Dairəvi və müstəvi pardaqlama əməliyyatında baş hərəkət hər zaman fırlanma hərəkətdir; onu fırladan alət pardaq dairəsidir.

Müstəvi pardaqlama əməliyyatında uzununa veriş çox vaxt pəstah tərəfindən, eninə veriş isə pardaq dairəsi və ya pəstah tərəfindən həyata keçirilir.

Dartma əməliyyatında- baş hərəkət (düzxətliu hərəkət) alətə (dartıya) verilir, verişi isə dartının yan-yana olan iki qonşu dişinin hündürlükləri arasındakı fərq ilə müəyyən edilir.

Mövzu 21. Kəsmə elementləri və kəskinin həndəsəsi. Metalkəsən dəzgahların təsnifatı.

Kəsmə ilə emalın müxtəlif üsulları. Kəsmə elementləri. Kəsicinin həndəsi elementləri. Kəsmə prosesi və yonqarın əmələ gəlməsi Kəsmə rejimləri barədə anlayış. Yonmada kəsmə qüvvələri.Metalkəsən dəzgahlar barədə ümumi məlumatlar. Metalkəsən dəzgahların təsnifatı.

Metal emal edən dəzgahlar yonqar qoparmaq yolu ilə müəyyən formada metal detallar (habelə plastik kütlədən, saxsıdan, şüşədən və s.) hazırlanmaq üçün işlədilən maşınlara deyilir. Metal emal edən dəzgahlar istehsal vasitələrinin istehsalında, o cümlədən də metal emalı dəzgahlarının özlərinin eləcə də istehlak vasitələrinin istehsalında çox mühüm rol oynayır. Metal emal edən dəzgahlar parkı maşınqayırma sənayesinin əsasıdır.

Emal işlərində dəzgahlarında üçün əlavə avadanlıq olan müxtəlif tərtibatı növləri mühüm rol oynayır. Tərtibatlarının köməyi ilə pəstah və alətlərin öz yerinə salınır, bazalaşdırılır və sıxıb bərkidilir, eləcə də emal prosesləri mexanikləşdirilir və avtomatlaşdırılır. Tərtibatlar iki yerə bölünür: universal və xüsusi məhsul istehsalında, xüsusi tərtibatlar isə böyük seriya ilə və kütləvi məhsul istehsalında işlədilir.

1. baş hərəkətin xarakterinə görə;

c) tətbiq edilən alətin növünə görə.

Ən çox yayılmış qruplar bunlardır: tokor dəzgahları, frez dəzgahları, deşikaçma və iç yonuş dəzgahları və s.

Hər qrupun daxilində dəzgahlar öz konstruktiv və texnoliji xüsusiyyətlərinə, ixtisaslaşma dərəcəsinə və sairəyə müvafiq olaraq yarımqruplara və tiplərə bölünür. Daha geniş təsnifatı dəzgahların özlərinin və məmulatın emal edilməsi xüsusiyyətlərinə əsasən aparılır, məsələn, dəzgahların ölçüləri nəzərə almaqla-stolüstü, xırda, orta, iri və ağır dəzgahlar; emalın dəqiqlik dərəcəsinə görə-normal dəqiqlik, yüksək dəqiqlik, çox yüksək dəqiqlik dəzgahları; emalın təmizliyi dərəcəsinə görə-soyma, normal və tamamlama dəzgahları; sürət xarakteriskasına görə-normal və cəldgedişli dəzgahlar; şpindellərinin sayına görə-birşpindelli və çoxşpindelli dəzgahlar; universallıq dərəcəsinə görə-universal, ixtisaslaşdırılmış və xüsusi dəzgahlar və s. Göstərilən təsnifata uyğun olaraq hər bir dəzgaha müəyyən şifr verilir. Şifr – müəyyən rəqəmlərdən, hərflərdən və ya rəqəm və hərflərdən ibarətdir.

Konstruksuya xüsusiyyətlərinə görə üfüqi, şaquli, karusel və baraban dəzgah tipləri mövcuddur. Metalkəsən dəzgahlarda fərdi ötürücülərdən istifadə edilir, yəni hər bir dəzgah bir və ya bir neçə elektrik mühərrikindən hərəkətə gətirir.

Mövzu 22. Qeyri-metal materiallar. Plastik kütlələr.

Plastik kütlələr. Metallara görə plastik kütlələrin üstün və nöqsan cəhətləri. Plastik kütlələrin komponenti və onların təyinatı. Termoplastik və termoreaktiv plastik kütlələr.

Xalq təsərrüfatında qara və əlvan metallarla yanaşı qeyri-metal materiallar da tətbiq edilməkdədir. Qeyri-metal materiallarının bir qismi konstruksiya materialı kimi işlədilir. Bunlardan maşın və başqa avadanlıq hissələri hazırlanır. Qeyri-metal materiallardan yardımcı vasitələr, məsələn yapışdırıcılar, örtüklər, aşqarlar kimi də istifadə edirlir. Qeyri-metal materiallar fiziki, kimyəvi, mexaniki, texnoloji və s.kimi bir sıra qiymətli xassələrə malikdir. Qeyri-metal materialların iqtisadi cəhətdən səmərəli olması onların müasir texnikada geniş yayılmasına səbəb olmuşdur. Plastik kütlələrdən hazırlanan bir sıra məmulat möhkəmlik, ucuzluq, dəqiqlik və yüngüllük cəhətdən metallardan heç də geri qalmır. Maşınqayırmada yüzlərcə metal hissələri plastik kütlələrdən hazırlanmış hissələrlə əvəz edilir; ağac, plastik kütlələr, rezin, şüşə, asbest, gön, lak və boyalar müasir maşınqayırmada ən çox işlədilən materiallardandır. Qeyri-metal materiallar eyni zamanda aviasiyada, elektrotexnikada, kimya sənayesində, radiotexnikada, metallurgiyada, cihazqayırmada və başqa sahələrdə geniş tətbiq edilməkdədir.

Plastik kütlələr. Maşınqayırma və cihazqayırma sənayelərində plastik kütlələrdən istifadə edilməsinin çox böyük xalq təsərrüfatı əhəmiyyəti vardır. Süni, yaxud təbii qətranlar əsasinda alınmış və yüksək molekulyar çəkili üzvi maddələrlə plastifikatorların, doldurucu, yağlayıcı və boyaq materialların qatışığından əmələ gəlmiş mürəkkəb maddələrə

Qaynaq: qaynaq üsulları və texnologiyası. qaynaq proseslərinin təsnifatı

Welding – bir qəbul daimi oynaqların istilik və hissələrinin kənarları ərimə ilə. Əgər əvvəllər yalnız metallar idi, lakin bu gün bu üsul bağlı və plastik kimi digər materialları, edir.

ərimə və ya qaynaq təzyiqlərə ilə əldə edilmişdir biridir – One qaynaq birgə demək olar ki. Əlbəttə ki, istənilən nəticə əldə etmək üsulları çox var. Məsələn, orada onunla belə bir elektrik qövs kimi element və qaynaq həyata keçirilir. qaynaq üsulları bir sıra var, biz onları nəzərdən üçün ən yaxşı çalışacağıq.

tarixi bir az. təsnifat

Döymə metal – ilk qaynaq prosesi. metal məhsulları təmiri üçün ehtiyac və daha yaxşı hissələrinin yaradılması qaynaq proseslərinin inkişafına şərt olur. Belə ki, qövs 1800-1802 illərdə açılıb. -Ci ildən müxtəlif təcrübələr etdi. Nəhayət nəfər elektrik qövs ilə qaynaq oynaqların etmək necə öyrəndim. Rusiya ərazisi fəal ixtisaslı qaynaq hazırlaşır də yeni texnologiyalar daim əsaslı müxtəlif yanaşmalar, və s. Hazırlanır əla nəzəri və praktik baza bir bariz nümunəsi Bauman adına təlim institut var.

Hal-hazırda qaynaq həyata olan təxminən 150 üsulları var. Welding üsulları, fiziki, texniki və texnoloji səbəbiylə ayrılır. Məsələn, üç böyük qruplar fiziki göstəriciləri ilə seçilən bilər:

• Thermal – istilik enerjisi istifadə etməklə həyata keçirilir qaynaq bu cür. Bu qaz, elektrik qövs, lazer və başqaları daxildir. Welding.
• TMP – qaynaq növü, istilik, həm də təzyiq yalnız istifadə edir. Bu əlaqə, diffuziya, döymə və s Compound ola bilər
• qaynaq Mechanical növü. Belə hallarda, mexaniki enerji. Ən ümumi soyuq qaynaq, partlayış, sürtünmə və s.

enerji xərcləri, ətraf mühitin dostu hər bir müxtəlif növ, eləcə də əməliyyat zamanı istifadə olunan avadanlıq.

alov qaynaq

Bu halda, əsas istilik mənbəyi oksigen ilə qarışdırılır yanacaq yanma ilə yaradılan bir alov kimi çıxış edir. Tarix üçün, istifadə edilə bilər bir çox tanınmış qazların çoxdur. ən məşhur – asetilen, IAF, propan və butan edir. istilik doldurucu material ilə birlikdə yerüstü əriyir.

operator alov xarakter ayarlar. Bu qarışıq oksigen və qaz məbləğindən asılı olaraq, neytral və ya azaldılması, bir oksidləşdirici ola bilər. Son illərdə, IAF yalnız yüksək qaynaq sürəti, həm də möhür əla keyfiyyət təmin edən, istifadə olunur. Amma eyni zamanda ehtiyac manqan və silisium yüksək tərkibi ilə daha bahalı tel istifadə etmək. Tarix üçün, bu təhlükəsizlik və oksigen yüksək yanma temperatur (2430 dərəcə Selsi) görə faktiki qarışıq qaz qaynaq edir.

Çox qaynaq planlaşdırılır metal, tərkibində asılıdır. Belə ki, doldurucu çubuqlar bu göstərici seçilmiş məbləğindən asılı olaraq, və metal qalınlığı nəzərə almaqla – onların diametri. diqqətli hazırlıq əvvəl sorunsuz qaynaq üçün.

Bütün qaynaq üsulları (qaz) ortaq ki, bir hamar səth temperaturu. onlar alət polad, habelə 0,5-5 mm, Əlvan metalların polad vərəqələri ilə işləmək üçün gəlib çuqun görə.

qaz qaynaq üçün bəzi üsulları bir daha nəzər salaq. çox var.

sağ və vasitəsilə qaynaq, Sol

hesabatı qalınlığı ən çox sol qaz qaynaq formasını istifadə çox 5 mm deyil zaman. Buna görə, burner sağ sol köçürülüb və bir doldurucu rod qarşısında edir. alov tikişi idarə və müalicə altına yaxşı site və doldurucu tel heats edir. Technique metal qalınlığı asılı olaraq dəyişir. hesabatı az 8 mm olarsa, burner yalnız tikişi boyunca hərəkət edir. artıq 8 mm, bu, eyni zamanda təkmilləşdirilmiş qaynaq keyfiyyəti eninə istiqamətdə oscillatory hərəkətləri icra etmək lazımdır. metodun Sol üstünlüyü operator aydın hədəf yerində görmək bilər, və eyni təmin edə bilər ki.

sağ qaynaq arasında prinsipial fərq daha çox iqtisadi olmasıdır. səbəb burner alova tikişi, və onlara olan idarə deyil ki. Bu yanaşma açılış bucağı kənarları kiçik çıxdığı maksimum qalınlığı bir qaynaq metallar imkan verir. olan burner hərəkət soldan sağa, və bunun arxasında bir doldurucu rod edir.

qaz qaynaq üsulları nəzərə alsaq, əlbəttə ki, bu, roller qaynaq vasitəsilə qeyd əmin olun. Siz şaquli butt birgə almaq lazımdır zaman edin. Alt xətt interfeysi altındakı kiçik deşik vasitəsilə həyata keçirilir ki. burner yuxarı hissəsində hərəkət zaman əriyir apertures və aşqar vurulan zaman, alt hissəsi qaynaq edilir. hesabatı qalınlığı çox böyük olduqda, iş hər iki tərəfdən edilir və iki operatorları tərəfindən həyata keçirilir.

Bathing qaynaq metodu möhkəmləndirilməsi

Bizə çox geniş cast-frame tikinti istifadə armatur ilə tanış edir. Bu üst-üstə düşən blokları, hemoroid, və s. Tətbiq edilir Bu qaynaq xüsusiyyətləri bir daha nəzər salaq. Ən tez-tez üfüqi bar üçün istifadə olunur. üsul polad birgə yaratmaq üçün qaynaq edilir ki ibarətdir. O görə qövs istilik göyərmiş metal bir hovuz yaradır. Bu, qaynaq təchiz bitir əridir və ümumi vanna təşkil ki, baş verir. Buna görə, tam əlaqə soyutma ərzində formalaşır.

Amma siz qaynaq çubuqlar vanna hazırlamaq lazımdır başlamaq əvvəl. yerüstü və bitir çirklənməsi hər cür məsələn, pas, dəyirman miqyası və kir çıxarılır ilə lüt edilir: Bu aşağıdakı kimi edilir. Bu yanaşma, metal fırça üçün. Yeri gəlmişkən, bu qaynaq 30 mm uzunluğu valve soyunmaq üçün vacibdir. çubuqlar coaxially quraşdırılıb. Bu halda fərq (sonunda) elektrod yarım diametri artıq olmamalıdır.

proses yüksək axınları altında yer tutur. Məsələn, 6 mm qaynaqçı elektrod 450 Amp cari fəaliyyət zaman. aşağı temperatur gəldikdə, cari 10-12% artıb. Bundan başqa, iş bir neçə elektrodlar tərəfindən həyata keçirilə bilər. Bu üsul prosesin mürəkkəbliyi, məhsulun dəyəri, eləcə də enerji istehlakı azaltmaq bilər ki, diqqət çəkir. qaynaq möhkəmləndirilməsi tarixi Vanny metodu ən məşhur və etibarlı. Bu, aşağı enerji istehlakı və yüksək keyfiyyətli əlaqələri ilə bağlıdır.

Welding təzyiq (plastik)

Bu da soyuq qaynaq adlanır. səbəb əlaqə zamanı müalicə səthinin heç bir əlavə istilik olmasıdır. Bu üsul sıxılma və ya sürüşmə altında Plastik deformasiya əsaslanır. İş diffuziya olmadan normal və ya aşağı temperaturda həyata keçirilir. Bu üsul ən qədim biri hesab olunur.

emal səthlərin deformasiya səbəb Xüsusi cihazlar, əvvəlcədən təmizlənmiş olmalıdır yüksək keyfiyyətli qaynaq əldə etmək üçün istifadə olunur. Nəticədə monolit və olduqca möhkəm bağlantısı. müxtəlif növ və qaynaq (plastik) üsulları var. Hal-hazırda, üç var: Ləkə, tikişi və butt.

Cold qaynaq belə mis, qurğuşun, alüminium, kadmium, dəmir və digər materiallar qoşulub bilər. Bu istilik olduqca həssas müxtəlif materialları ilə iş yerinə yetirmək üçün zəruri olduqda ən çox seçilən plastik qaynaq deyil.

Əlbəttə ki, bu təzyiq qaynaq əsas və ən mühüm üstünlüyü səthi pre-qızdırılması üçün elektrik enerjisi güclü mənbə qoşulmaq lazım deyil ki, qeyd etmək lazımdır. Bundan əlavə, tikişi, beləliklə əldə davamlı, həm də homogen və korroziyaya davamlı deyil. Lakin, bəzi çatışmazlıqlar var. Onlar yüksək ductility metallar ilə işləyə bilər ki, ibarətdir. qaynaq boru bəzi metodları istifadə edilə bilər baxmayaraq, digərləri isə – heç bir, və biz ərimə istifadə etmək lazımdır. Bu su elektrik və qaz xətləri aiddir.

qaynaq proseslərinin təsnifatı. artırma

aşağıdakı kimi özü, proses davam edir. Parts bir-birinə yaxın yerləşdirilmiş qoşulub olunacaq. Bundan sonra iş ədəd əriyir istilik güclü mənbə qidalanır.

(Heç bir əlavə mexaniki təsiri olmadan) göyərmiş metal ümumi qaynaq hovuz əlavə edilir. istilik mənbəyi qaynaq sahəsində çıxarılır zaman, tikişi soyudulur, və təhvil metal çox güclü bir istiqrazın təşkil edir. Əsas problem istilik mənbəyi yüksək güc və temperatur olmalıdır ki. Məsələn, polad əməliyyat üçün, çuqun və ya mis 3 min dərəcə Selsi temperatur cihaz lazımdır. qəsdən rəqəm aşağı olarsa, qaynaq performans dramatik düşür və proses səmərəsiz olacaq.

Skip Fusion qaynaq üsulları, istilik mənbəyi asılı olaraq aşağıdakı var:

• Arc qaynaq. istilik mənbəyi kimi elektrod və iş parça arasında yandırır elektrik qövs edir.
• Plazma qaynaq. istilik mənbəyi – elektrik qövs sıxılmış. Yüksək sürət (səsdən) və Therethrough plazma xassələri əldə bir qaz təmizlik edir.
• Electroslag – metal tökmə flux vasitəsilə elektrik cari vəsaitlərinin ilə qızdırılır.
• Elektron şüa qaynaq – istilik elektronların kinematik enerji ilə həyata keçirilir. Onlar elektrik sahəsinin təsiri altında vakuum hərəkət.
• Laser qaynaq kvant generatoru optik şüa vasitəsilə metal istilik tərəfindən həyata keçirilir. radiasiya bu intervalında işıq və ya infraqırmızı ola bilər.
• Gas qaynaq – yanma qaz oksigen qarışığı səbəbiylə müalicə səthinin ərimə.

Arc qaynaq və onun növ

Bu günə qədər bir çox sanayi üçün ən əhəmiyyətli qövs qaynaq deyil. mövcud obyektlərin sayı mütəxəssislərin işlə, eləcə də məhsulların sayı bütün dünyada aparıcı yüksək keyfiyyətli welds istehsal sonra belə bir yol saymaq varsa. nin qövs qaynaq əsas üsulları nəzərdən keçirək. Bu günə qədər bir neçə var.

ən ümumi avtomatik qaynaq deyil. Onun mahiyyəti bir hərəkəti operator avtomatlaşdırılmış ki, yatır. (Yarı-avtomatik rejimdə qarşı) Məsələn, tikişi boyunca təchizatı elektrod və hərəkət insan müdaxiləsi olmadan edilir. Bu yanaşma bir qədər ki, qaynaq keyfiyyət və məhsuldarlıq artımı yaxşıdır, və zədə riski azalır. Tez-tez qazma zamanı oksidləşmə və Nitritleşme qaynaq qarşısını almaq üçün lazım olan qoruyucu qazı istifadə etdi.

bir dərslik qaynaq da var ki, ərimə kənar əlaqə və (qeyri-istehlak elektrod üçün) Excite qövs. doldurucu material qızdırılır və ərinmiş sonra, sonradan tikişi yaradır vanna çevrilir. Bu elektrod bir neçə texniki xüsusiyyətləri təsnif elektrik qövs istifadə üsulları qaynaq ki, diqqət çəkir. Məsələn, istifadə qaz növü (aktiv və ya təsirsiz), mexanizasiya (avtomatik dərslik, və s.) və digər xüsusiyyətləri dərəcəsi.

manual qövs qaynaq haqqında daha ətraflı məlumat üçün

Biz artıq ümumi şəkildə əl rejimində qaynaq birgə əldə prinsipini müzakirə etdik. Bu nöqtədə daha ətraflı baxaq. Tarix üçün, öz yolu nadir hər hansı dərslik qövs qaynaq yolları var. Məsələn, çox elektrodlar prosesində istifadə edilə bilər: ərimə və qeyri-istehlak. İkinci növ seçilmiş Əgər aşağıdakı kimi qaynaq qoşulma edilir: Edge-birinə tətbiq və qrafit və ya karbon elektrod müalicə səthi gətirir və qövs yaradır. nəticə bir müddət sonra solidifies və qaynaq təşkil hamam var. Bu üsul əlvan metallar və onların ərintiləri ilə istifadə üçün ən müvafiq, həmçinin qaynaq üçün istifadə olunur.

Başqa bir yolu xüsusi daubing ilə istehlak elektrod istifadə etməkdir. Bu ən ümumi və uzun müddət üçün istifadə olunur Bu üsul, manual qaynaq baxımından klassik adlandırmaq olar. Yuxarıda təsvir metodu yalnız fərq elektrod səthi ilə birlikdə əriyib ki, yatır. nəticə qövs çıxarılması yüksək keyfiyyətli qaynaq yaratmaq üçün sonra hardens ümumi hamam edir. qaynaq metodu seçilməsi xüsusi vəziyyət, material, tərkibi, və daha çox asılıdır.

Bəzi mühüm xal

Biz qaynaq əsas üsulları nəzərdən keçirdik. soyuq və isti qaz Onlar şərti üç qrupa bölünür. Lakin, bəzən birgə istifadə əldə xüsusi yolları qeyd etmək lazımdır. Bu reaktiv metallar və onların ərintiləri gəldiyi zaman Biz lazımdır. Yeri gəlmişkən, bu materiallar getdikcə kritik hissələrinin tikintisi üçün tikinti istifadə edilir. Belə hallarda, iş aşağı oksigen məzmun və hava azot çıxış və qaynaq yüksək temperatur olmalıdır. A parlaq misal plazma və şüa qaynaq deyil. İkinci halda, CRT bənzər şüa mənbəyi haqqında 30-100 kV-lik bir gərginlik var.

Daha mürəkkəb və keyfiyyətli əlaqə plazma qaynaq əldə baxımından daha maraqlı. onun mahiyyəti, biz bir az aydın var. Prosesində belə elektrik cari plazma keçiriciliyi kimi əsas xüsusiyyətləri var. Onun əsas vəzifəsi əlavə plazma təşkil qaz, həmçinin oksidləşmə və Nitritleşme olan tikişi qoruyur. Biz inamla bu texnika diqqət lazımdır ki, demək olar, lakin bəzi məhdudiyyətlər var. Məsələn, enerji təchizatı 120V daha bir gərginlik olmalıdır və quraşdırma çox bahalı və mürəkkəbdir.

nəticə

Burada belə qaynaq olması ilə məşğul oluruq. qaynaq üsulları müxtəlif var. Əksər hallarda, məsələ yalnız operator yüksək keyfiyyətli əldə etmək, həm də uzun müddət mexaniki stress tab güclü tikişi edir. istehlak və ya məsələn elektrod qaynaq üçün müxtəlif üsulları var. Bundan başqa, texnologiya ustaları sənət asılı olaraq fərqlənə bilər. sağ – Biri kimsə, sol qaynaq işlərini həyata keçirmək üçün rahatdır.

Hətta əsas qaynaq üsulları klapan təlimatlara uyğun həyata keçirilməlidir. partition qaynaqçı saxta və bir az saxlamaq üçün qərar yalnız çünki dolu olacaq, çox gözəl ola bilməz, razıyam.

Bu günə qədər mürəkkəb kompleks və bahalı hazırlanması daha çox növ bütün. Bu bir neçə amillər ilə bağlıdır. Birincisi, texniki tərəqqi görə strukturu kövrəklik forge qaynaq istifadə həmişə mümkün deyil gətirib çıxarır. İkincisi, uzunmüddətli, dinamik və titreşimli yük qırmaq deyil ki, bir yüksək keyfiyyətli qaynaq almaq üçün çalışırıq. qaynaq birgə ən əhəmiyyətli düşmən – Bu ki, şok və vibrasiya hesab xüsusilə, nail olmaq üçün asandır. Lakin müasir qaynaq (qaynaq üsulları) daim gücləndirilməsi və güclü və yüksək keyfiyyətli oynaqların almaq üçün yeni və yenilikçi yanaşmaları inkişaf təkmilləşdirilir.

Alüminium üçün soyuq qaynaq: qiymətlər, istifadə qaydaları

Alüminium sənayedə on illərdir istifadə olunan yüngül bir metaldır. Bu müddət ərzində alüminium və onun ərintiləri üçün soyuq qaynaq iş parçalarını birləşdirməyin yeganə yoludur.

Soyuq qaynaq nədir?

Soyuq qaynaq, istilik olmadan, təzyiq altında həyata keçirilən metal hissələrin birləşdirilməsidir. Bağlama, kütlənin plastik deformasiyası və qaynaqlanacaq səthlərə nüfuz etməsi səbəbindən həyata keçirilir. Alüminium üçün soyuq qaynaq geniş yayılmışdır və xüsusi təlim və kompleks avadanlıq tələb etmir. Proses birbaşa otaqda, otaq temperaturunda baş verir. Ark qaynağı istilik mənbələri tələb olunmur.

Tərkibi və xüsusiyyətləri

Soyuq qaynaq əslində metal bir yapışdırıcıdır və aşağıdakılardan ibarət olan bir və ya iki komponentli bir resept ola bilər.

• Qaynağın əsasını təşkil edən və kompozisiyanın homojenliyindən və elastikliyindən məsul olan epoksi qatranlar.
• Dolgu kimi metal komponent.
• Yapışmanı, aqressiv mühitə qarşı müqaviməti, temperatur xüsusiyyətləri və s. Yaxşılaşdıran əlavə maddələr və qatqılar.

Güc onun tərkibindən, düzgün istifadəsindən və səth hazırlanmasının keyfiyyətindən asılıdır.

Müvafiq şərtlərdə birləşmə birləşdiriləcək metaldan daha güclüdür, lakin praktikada göstərildiyi kimi, yapışdırıldıqdan sonra tikiş ənənəvi qaynaqla müqayisədə daha az güclü bir əmrdir. Buna görə də, yalnız kiçik təmirlər üçün istifadə edilməsi tövsiyə olunur.

“Alüminium üçün soyuq qaynaq” yapışdırıcısı demək olar ki, hər bir hardware mağazasında tapılır – çox sayda xarici və yerli istehsalçı yalnız xarici dizaynı ilə fərqlənən bu kompozisiyanı istehsal edir.

Mastik ümumiyyətlə plastilinə bənzəyən iki qatlı bir çubuq olaraq satılır və ya rahatlığı üçün silindrik bir paketə qoyulur.

Qaynaqdan əvvəl, lazımi miqdar parçadan kəsilir (ciddi şəkildə dik). Qaynaq elementləri, barmaqlarla yoğurduqdan sonra istənilən yerə sürətlə tətbiq olunur.

Deformasiya qaynaq prinsipi

Alüminium səthlərin yapışdırılması plastik deformasiyaya görə aparılır.

Soyuq qaynaq zamanı birləşdiriləcək obyektlər bir-biri ilə çox sıx şəkildə sıxılır, nəticədə xarici təbəqə məhv olur, güclü bir əlaqə yaradan molekullararası bir əlaqə yaranır.

Daha yaxşı bir əlaqə təmin etmək üçün hissələri əvvəlcədən yağdan təmizləmək, tozdan təmizləmək məsləhətdir.

Soyuq qaynaq üsulları

Alüminium texnologiyasına soyuq qoşulma 3 üsula bölünə bilər:

Butt qaynaq

Bu üsulla, alüminium boşluqlar xüsusi çənələrə yerləşdirilir və sıxılır. Bundan əlavə, onlara ox boyunca yönəldilən bir qüvvə tətbiq olunur. Nəticədə hissələr mümkün qədər sıx bir araya gəlir və plastik deformasiya meydana gəlir.

Bu metodun bəzi mənfi cəhətləri var:

• uzun hissələri birləşdirmək demək olar ki, mümkün deyil, çünki ölçüləri sıxma cihazının dizaynı ilə məhdudlaşır;
• sıxma qolundakı boşluqların bir hissəsi deformasiya olunur;
• hissələri qısqaclardan çıxarmaq çətindir.

Ləkə qaynağı

Bu metod üst-üstə alüminium iş parçaları üçün istifadə olunur. Xüsusi yumruqlardan istifadə olunur. Sıxılmış zımbanın yeri spot qaynaq adlanır. Qaynaq nöqtələri müəyyən bir fasilə ilə əlaqə xətti boyunca yerləşdirilir.

Bu metodun üstünlüyü, əlaqəli yerlərdə hissələrin əvvəlcədən bərkidilməsinə və metalın aşağı deformasiyasına ehtiyac olmadığıdır. Bu, alüminium üçün ən çox yayılmış soyuq qaynaqdır. Sıxma olmadan və ya sabit hissələrdə edilə bilər.

Dikiş qaynağı

Bu qaynaq üsulu ilə davamlı bir tikiş yaratmaq üçün aralarında birləşdirilmiş boşluqlar və ya dairəvi zımbalar yerləşdirilən silindirlər istifadə edilə bilər.

Qaynaq ya alüminium hissələri dayağa basan bir dönən rulonla, ya da hissələri bir-birinə bağlayan iki fırlanan silindirlə edilə bilər.

Parçaların hissəsinə görə, roller dikişi bir freze dəzgahında və ya əl dəzgahında edilə bilər.

Bu qoşulma üsulu ilə flanşsız bir dikiş əldə edilir, lakin dezavantajı bu yerdəki boşluqların bükülməsinə və bükülməsinə gətirib çıxaran tikiş yerindəki hissələrin hissəsinin incəlməsidir.

Bu dezavantaj, silindrlərin işləyən səthinin diametrini artıraraq azaldıla bilər. Alternativ olaraq, bu metoddan ən yaxşı şəkildə qaçınmaq olar.

Alüminium qaynaq texnologiyası

Kesme qaynağı alüminium üçün soyuq qaynaq metodudur. Tangensial yerdəyişmə ilə sıxılma üsulu ilə həyata keçirilir. Bu proses nəticəsində bütün oksid filmləri soyulur və birləşdirici körpülər əmələ gəlir. Bu metod sənaye yerlərində məftillər və trolleybus tellərini, radio qapaqlarını, kabel qabıqlarını və məişət texnikası üçün müxtəlif çərçivələri birləşdirmək üçün istifadə olunur. Alüminium ərintiləri ilə qaynaq edilərkən əla bir nəticə əldə edilir (iş parçasının səthlərinin təmizliyinə tabedir). Ən kiçik bir çirklənmə vəziyyətində yaxşı bir əlaqə keyfiyyətinə sahib olmaq demək olar ki, mümkün deyil.

Birləşmənin keyfiyyətli bir keyfiyyətini əldə etmək üçün, metalın qaynağın hər iki tərəfindən sərbəst axması üçün çökmə təzyiq tətbiq edilməlidir. Yalnız belə bir şərtin yerinə yetirilməsi hissələrin bir-birinə nisbətən düzgün yerdəyişməsinə nail olmağa imkan verəcəkdir.

Alüminium təbəqədə bir tikiş edilə bilər:

• birbaşa;
• dairəvi;
• fasiləsiz (istənilən uzunluqda).

Qalereyaya baxın

Tətbiqi və xüsusiyyətləri

İşdən əvvəl səth poladdan fırlanan fırçalarla təmizlənməlidir. Alüminium müxtəlif metallarla qaynaq edilə bilər. Alüminium boruların qaynağı tez-tez istifadə olunur. Laboratoriya şəraitində, alüminium və polad ştampların köməyi ilə qaynaq aparmaq cəhdi müvəffəq oldu.

Soyuq qaynağın böyük bir gələcəyi var. İndi yüksək tezlikli cərəyandan istifadə etmək üçün yeni üsullar inkişaf etdirilməsinə baxmayaraq, bu cür qurğular olduqca bahalıdır və onların səmərəliliyi hələ də aşağı səviyyədə qalır.

Qaynaq və lehim induktiv cərəyanlar istifadə edilə bilər. Alüminium birbaşa cərəyanla qaynaq edərkən aşağıdakı kimi davam edə bilərsiniz: iki çubuğu bir qələvi həllinə endirin, sonra birbaşa bir cərəyan keçin. Nəticədə mənfi çubuq sürətlə istilənəcəkdir. İndi çubuqları çıxartmalı və bir layihə etməlisiniz.

Bu metod laboratoriyalarda istifadə olunur. Sənayedə yerini tapa bilmədi.

Alüminium üçün soyuq qaynaq edildikdə, hissələrin xarici istiləşməsi olmur. Bu, elektrik tellərini yalıtımda birləşdirməyə, yanıcı bir ərazidə iş aparmağa, qızdırıla bilməyən bir qabda delikləri bağlamağa imkan verir. Bundan əlavə, alüminiumu poladla birləşdirmək mümkündür. Alüminiumda soyuq qaynaq istifadə edərkən metal tullantıları demək olar ki, 10 dəfə azaldıla bilər. Alüminium, mis və titan, eləcə də digər metal və ərintilərə qaynaq üçün qaynaq avadanlığı istifadə olunur. Alüminium qaynaq etmək üçün həmişə axınlara ehtiyac yoxdur.

15 mm qalınlığa qədər təbəqə metal qaynaq edilə bilər.

Popo üsulu çubuqları 30 mm-ə qədər bir kəsiyi və eyni diametrli bir tel ilə birləşdirir. Alüminium üçün yüksək temperaturlu soyuq qaynaq, çox güclü bir tikişlə 100 x 10 mm eninə malik mis zolaqları birləşdirə bilər.

Sac metal hissələrdə tikiş qaynağı tamamilə istənilən uzunluqda sıx bir tikiş istehsal edir

Alüminiumun soyuq qaynağı stasionar şərait üçün nəzərdə tutulub. Təchizatda pozucu mexanizm, hidravlik sürücü, hissələrin sıxılma mexanizmi ola bilər.

Məişət istifadəsi üçün soyuq qaynaqların tərkibinə doldurucular, epoksi qatranlar, kükürd qatqıları daxildir. Polimer tərkibi yüngül istiləşmə ilə görünən bir yapışqan xüsusiyyətə malikdir. Maddənin bir hissəsini ovuclarınıza bir neçə dəqiqə yoğurmaqla əldə etmək olar. Sonra kütlə hissələrin qovşağına tətbiq oluna bilər.

Bu növ qaynaq məişət texnikası, santexnika qurğuları, yükselticilər, radiatorlar, pəncərələr, susturucular, yanacaq çənləri və s.

Ayarlandıqdan sonra kütlə işləndikdə hər hansı bir formanı qəbul edə bilər. Tam qatılaşma 1-8 saatda baş verir. Detallar daha sonra rənglənə bilər.

Alüminium üçün soyuq qaynaq, dəfələrlə istifadə edən insanlardan ən müsbət rəyləri aldı. Onları təhlil etdikdən sonra, birləşmənin davamlılığı və keyfiyyəti, bir qayda olaraq, seçilmiş yapışqan tərkibdən və texnologiyanın düzgünlüyündən tamamilə asılıdır.

Sankt-Peterburqda alüminiumun soyuq qaynağı həm ixtisaslaşmış avtomobil təmir sexlərində, həm də müstəqil olaraq evdə aparılır. Materialın qablaşdırılması 38-40 rubldan başa gəlir.

Alüminium üçün ən yaxşı soyuq qaynaq

Alüminium, silumin və duralumindən hazırlanmış bölmələrin və avtomobil hissələrinin təmiri üçün xüsusi hazırlanmışdır.

Formulu alüminium və ərintilərinə daha yaxşı yapışmaq üçün xüsusi hazırlanmış “Polirem-Alüminium” sürətli qidalandırıcı soyuq qaynaq, qaynaq aparatı istifadə etmədən alüminium hissələrin keyfiyyətli və etibarlı təmirini həyata keçirməyə imkan verir.

Bu soyuq qaynağı tətbiq edərək səmərəli və tez bir zamanda təmir etmək mümkündür:

• alüminium avtomobil qanadları;
• avtomobil radiatorları;
• alüminiumdan və ya ərintilərdən hazırlanmış boru kəmərləri;
• avtomatik silindr başlıqları;
• gövdə panelləri və digər avtomobil hissələri.

Qiyməti ambalajdan asılı olan və 40 rubl arasında dəyişən alüminium üçün soyuq qaynaq, tərkibini alüminium və ərintilərinə gücləndirilmiş yapışma ilə təmin edən bir doldurucu ehtiva edir.

İndi qaynaq aparatı ilə çalmağa ehtiyac yoxdur – sadəcə alüminium üçün soyuq qaynaq ala, kompozisiyanı əllərinizlə qarışdırıb düzəltməyə başlaya bilərsiniz.

Related posts:

1. 6ci sinif azerbaycan tarixi metodik vesait pdf
2. Anna frank gündəlik
3. Böyük britaniyada katolik kilsəsi
4. Məqalə