Qurani kerim azerbaycanca
Mir Məhəmməd Kərim ağa Cəfərzadə həmçinin müqəddəs kitabımızın üç cildlik təfsirini (izahı) hazırlamış və Quranla birgə məşhur neft milyonçusu, mesenat Hacı Zeynalabdin Tağıyevin köməkliyi ilə 1904-cü ildə “Kaspi” qəzetinin Bəxariyə mətbəəsində çap etdirmişdir. Onun bu zəhməti müqabilində Hacı Zeynalabdin Tağıyev kitabların ağırlığında Mir Məhəmməd ağaya qızıl da bağışlamışdı.
Qurani kerim azerbaycanca
Həzrət Rəsuli-Əkrəmdən (s) nadir və bənzərsiz hikmətli kəlamlar:”Təqva (günahdan çəkinib vacibata əməl etmək) ən şərəfli əməldir.” “İmkan olduğu halda borcu qaytarmamaq zülmdür.” “İmkan olduğu halda dilənmək atəşdir. (Cəhənnəm odudur.)” “Allahın ne`mətlərini yada salmaq həmin ne`mətlərin şükrüdür.” “Fərəcin (İmam Zamanın (ə) zühuru) intizarı ibadətdir.”
Qurani-Kərimin Əl-Bəqərə surəsi-1 (ərəbcə)
Müəllif: Allahıma aşiqəm | 24-04-2014, 17:00 | Baxılıb: 75 506
Bəqərə (İnək) surəsi
(Mədinədə nazil olmuşdur-286 ayədir.)
Bismillahir-Rəhmanir-Rəhim
(1) Əlif Ləm Mim.
(2) Zəlikəl-kitəbu la rəybə fih hudən lil-muttəqin.
(3) Əlləzinə yu`minunə bil-ğaybi və yuqimunəs-səlatə və mimma rəzəqnahum yunfiqun.
(4) Vəl-ləzinə yu`minunə bima unzilə iləykə və ma unzilə min qablikə və bil-axirəti hum yuqinun.
(5) Ulaikə əla hudən min rəbbihim və ulaikə humul- muflihun.
(6) İnnəl-ləzinə kəfəru səvəun ələyhim ə`ənzər təhum əm ləm tunzir hum lə yuminun.
(7) Xatəməllahu ələ qulubihim və ələ səmihim və ələ əbsarihim ğişəvətun və lə hum əzəbun əzim.
(8) Və minən-nəsi mən yəqulu əmən-nə billahi və bil-yəvmil-Əxiri vəmə hum bimuminin.
(9) Yuxadiunəl-lahə vəl-ləzinə əmənu vəmə yəxdəunə illə ən-fusəhum vəmə yəşurun.
(10) Fi qulubihimm-mərazun fəzədəhumul-lahu mərazan və ləhum əzəbun əlimum bimə kənu yəkzibun.
(11) Və izə qilə ləhum lə tufsidu fil ərdi qalu innəmə nəhnu muslihun.
(12) Ələ innəhum humul mufsidunə və ləkil-lə yəşurun.
(13) Və izə qilə ləhum əminu kəmə əmənən-nəsu qalu ənu minu kəmə əmənəs-sufəhə ələ innəhum humus-sufəhə və ləkil lə yələmun.
(14) Və izə ləqul ləzinə əmənu qalu əmənnə və izə xaləv ilə şəyətinihim qalu innə mə`əku innəmə nəhnu mustəhziun.
(15) Allahu yəstəhziu bihim və yəmuddu hum fi tuğyənihim yəməhun.
(16) Uləikəl-ləzinəştəravud-dalə-lətə bilhudə fəmə rabihət-ticəratuhum vəmə kənu muhtədin.
(17) Məsəluhum kəməsəlil-ləzis təvqadə nəran fələmmə ədaətmə həvləhu zəhəbəl-lahu binurihim vətərakəhum fi zulumətil-lə yubsirun.
(18) Summum bukmun umyun fəhum lə yərciun.
(19) Əv kəsayyibim minəs-səməi fihi zulumətun vəradun vəbərqun yəcəlunə əsa biəhum fi əzənihim-minnəs-savəiqi həzəral məvti-vəlləhu muhitum bil kəfirin.
(20) Yəkədul bərqu yəxtafu əbsarahum kulləmə ədaə ləhum-məşəv fihi vəizə əzləmə ələyhim qamu vələv şəl-lahu ləzəhəbə bisəmihim və əbsarihim innəl-ləhə ələ kulli şəyin qadir.
(21) Yə əyyuhən- nəsu budu rabbəkuml-ləzi xaləqakum vəlləzinə min qablikum ləəlləkum təttəqun
(22) Əlləzi cə ələ ləkumul ərda firaşən vəs-səmə ə binəən vəənzələ minəs-səməi məən fəəxracə bihi minəs-səmərati rizqan ləkum fələ təcəlu lilləhi əndədən və əntum tələmun
(23) Və in kuntum fi raybim-mimmə nəzzəlnə ələ əbdinnə fətu bisuratim-mimmilihi vədu şühədəə kum-min dunillahi in kuntum sadiqin
(24) Fəin ləm təfəlu vələn təfəlu fəttəqun-nəral-ləti vəqudu hən-nəsu vəl hicəratu uiddət lil kəfirin
(25) Vəbəşşiril-ləzinə əmənu vəəmilus-salihəti ənnə ləhum cənnətin təcri min təhtihəl ənhəru kulləmə ruziqu minhə min səməratin rizqan qalu həzəlləzi ruziqnə min qablu və utu bihi mutəşəbihən vələhum fihə əzvəcum- mutəhhəratun vəhum fihə xalidun
(26) İnnəllahə yəstəhi ən yədribə məsələm-məbəudatən fəmə fəvqahə fəəmml-ləzi əmənu fəyələmunə ənnəhul həqqu min rrabbihim və əmməl-ləzinə kəfəru fəyəqulunə məzə əradəllahu bihəzə məsələm yudillu bihi kəsiran vəyəhdi bihi kəsiran vəmə yudillu bihi illəl fəsiqin
(27) Əlləinə yənqudunə əhdəl-lahi mim bədi misəqihi və yəqtaunə mə əmərallahu bihi ən yusalə və yufsidunə fil ərdi uləikə humul xasirun
(28) Kəyfə təkfurunə billahi və kuntum əmvətən fə əhyəkum summə yumitukə summə yuhyikum summə iləyhi turcəun
(29) Huvəl-ləzi xaləqa ləkum-mə fil ərdi cəmiən summəs təvə iləs-səməi fəsəvvə hunnə səbə səməvətin vəhuvə bikulli şəyin əlim
(30) Və iz qalə Rabbuə lilmələikəti inni cəilun fil ərdi xalifətən qalu ətəcəlu fihə və yəsfikuddi mənə və nəhnu nusəbbihu bihəmdikə və nuqaddisu ləkə qalə inni ələmu mələ tələmun
(31) Və əlləmə ədəməl əsməə kulləhə summə əradəhum ələl mələikəti fəqalə əmbiuni biəsməə hə uləi in kuntum sadiqin
(32)Qalu subhənəkə lə ilmə lənə illə mə əlləmtənə innəkə əntəl əlimul həkimu
(33) Qalə yəədəmu əmbihum biəsməihim fələmmə əmbəəhum biəsməihim qalə ələm əqul-ləkum inni ələmu ğaybəs-səməvəti vəl ərdi və ələmu mə tubdunə vəmə kuntum təktumun
(34) Və iz qulnə lil mələikətis cudu li ədəmə fəsəcədu illə iblisə əbə vəstəkbəra vəkənə minəl kəfirin
(35) Və qulnə yə ədəmuskun əntə və zzəvcukəl cənnətə vəkulə minhə rağadən həysu şitumə vələ təqrabə həzihiş şəcəratə fətəkunə minəzzalimin (36) fə əzəlləhuməş şəytanu ənhə fə əxracəhumə mimmə kənə fihi və qulnəh bitu bədukum libəzin əduv-vun vələkum fil ərdi mustəqaruv və mətəun iləhin
(37) Fətələqqa ədəmu min rabbihi kəlimətin fətəbə ələyhi innəhu huvələvvəbur-rahim
(38) Qulnəhbitu minhə cəmiən fəimmə yə tiyənnəkum-minni hudən fəmən təbiə hudə yəfələ xavfun ələyhim vələhum yəhzənun
(39) Vəlləzinə kəfəru və kəzzəbu bi əyətinə uləikə əshəbun -nərihum fihə xalidin
(40) Yəbəni israiləzkuru nimətiyəlləti ənəmtu ələykum vəəvfu bi əhdi ufi bi əmrikum fəiyyəyə fərhəbun
(41) Və əminu bimə ənzəltu musaddiqal- limə məəkum vələ təkunu əvvələ kəfirim bihi vələ təştəru biəyəti səmənən qalilən və iyyəyə fəttəqun (42) vələ trəlbisul həqqa bil bətili vətəqtumul həqqa və əntum tələmun
(43) Və əqimus-salətə və ətuz –zəkətə vər kəu məərrakiin
(44) Vtəmurunən- nəsə bil birri vətənsəvnə ənfusəkum və əntum tətlinəl kitəbə əfələ təqilun
(45) Vəstəinu bis-sabri vəs-saləti və innəhə ləkəbiratun illə ələl xaşiinə
(46) Əlləzinə yəzunnunə ənnəhum muləqu rabbihim və ənnəhum iləyhi raciun
(47) Yəbəni israiləz kuru nimətiyəl ləti ənəmtu ələykum və ənni fəddaltukum ələl ələmin
(48) Və ttəqu yəvməl lə təczi nəfsun ən-nəfsin şəyəv vələ yuqbəlu min hə şəfəətun vələ yuxazu minhə ədlu vələ hum yun sarun
(49) Və izə nəcəynə kum min əli firəvnə yəsumu nə kum su əl əzəbi yuzəbbihunə əbnə ə kum və yəstəhyunə nisə ə kum və fi zəlikum blə um mər rabbikum əzm
(50) Və iz fəraqnə bi kumul bəhra fə əncəynəkum və əğraqnə ələ firəvnə və əntum tənzurun
(51) Və iz vəədnə musə ərbəinə ləylətən summət təxaztumul inclə mim bədihi və əntum zalimun
(52) Summə əfəvnə əntum-mim bədi zəlikə ləəllkum təşkurun
(53) Və iz ətəynə musəl kitəbə vəl furqannə ləəlləkum təhtəkun
(54) Və iz qalə musə liqavmihi yəqavmi innəkum zaləmtum ənfusəkum bit tixazi kumul iclə fətubu ilə bəri ikum fəqtulu ənfusəkum zəlikum xayrul ləkum ində bəri ikum fətəbə ələykum innəhu huvət-tvvəbur rahim
(55) Və iz qultum yə musə lən numinə ləkə həttə nərallahə cəhratən fə əxazətkumus saiqatu vəəntum tənzuran
(56) Summə bəsnəkum mim bədi məv tikum ləəlləkum təşkurun
(57) Və zalləlnə ələykumul ğaməmə vəənzəlnə ələykumul mənnə vəssəlvə kulu min tayyibəti mə razəqdəkum vəmə zaləmunə vələkin kənu ənfusəhum yəz limun
(58) Və iz qulnəd xulu həzihil qaryətə fəkulu minhə həysu şitum rağadəv vəd xulul bəbə sucudən və qulu hittatun nəğfir ləkum xatayəkum vəsənəzidul muhsinin
(59) Fəbəddələlləzinə zaləmu qavlən ğayralləzi qilə ləhum fəənzəlnə ələlləzinə zaləmu riczəm mənəs səmə bimə kənu yəfsuqun
(60) Və izistəsqa musə liqavmihi fəqulnədrib biəsakəl həcəra fən fəcərat minhu isnətə əşratə əynən qad əlimə kullu unəsim məşrabəhum kulu vəşrabu min rizqillahi vələ təsəv fil ərdi mufsidən
(61) Və iz qultum yə musə lən-nəsbira ələ taəmi vəhidin fədu lənə Rabbəkə yuxriclənə mimmə tumbitul ərdu mim bəqlihə və qissəihə və fumihə və ədəsihə və bəsalihə qalə ətəstəbdilunəl-ləzi huvə ədnə billəzi huvəxayrun əhbitu misran fəinn ləhum-məsə əltum və zuribət ələyhimuz-ziltu vəl məskənətu vəbəu biğadabim-minəl-lahi zəlikə biənnəhum kənu yəkfurunə biəyətillahi və yəqtulunən- nəbiyyinə biğayril həqqi zəlikə bimə əsavəkənu yətədun
(62) İnnəl ləzinə əmənu vəlləzinə hədu vənnəsara vəs-sabiinə mən əmənə billahi vəl yəvmil əxiri vəəmilə salihən fələhum əcruhum ində rabbihim vələ xavfun ələyhim vələhum yəhzənun
(63) Və iz əxaznə misəqakum vərafənə fəvqakumut –tura xuzumə ətəynəkum biquvvətin vəzkuru məfihi ləəlləkum təttəqun
(64) Summə təvəlləytum mim bədi zəlikə fələvlə fədlul- ləhi ələykum vərahmətuhu ləkuntum-minəl xasirin
(65) Və ləqad əlimtumul –ləzinə ətədəv minkum fis-səbti fəqulnə ləhum kunu qiradətən xasiin
(66) Fəcəəlnəhə nəkələl-limə bəynə yədəyhə vəmə xalfəhə vəməv izatəl-lilmuttəqin
(67) Və iz qalə musə liqavmihi innəllahə yəmurukum əntəzbəhu bəqaratən qaluətət-təxizunə huzuvən qalə əuzubilləhi ən əkunə minəl cəhilin
(68) Qalu dulənə rabbəkə yubəyyin lləə məhiy qalu innəhu yəqulu innəhə bəqaratul-lə fərizun vələ bikrun əvənum bəynə zəlikə fəfəlu mətumərun
(69) Qalu dulənə Rabbəkə yubəyyil lənə mələv nuhə qalu innəhu yəqulu innəhə bəqaratun safraun fəqiul ləv nuhə təsurrun-nəzirin
(70) Qlu dulənə Rabbəkə yubəyyil-lənə məhiyə innəl bəqara təşəbəhə ələynə və innə in şəəllahu ləmuhtədun
(71) Qalə innəhu yəqulu innəhə bəqaratullə zəlulun tuşirul ərza vələ təsqil hərsə musəlləmətullə şiyətə fihə qalul ənə citu bil həqqi fəzəbəhunə vəmə kədu yəfəlun
(72) Və iz qatltum nəfsən fəddərstum fihə vəllahu muxricum məkuntum təktumun
(73) Fəqulnədribuhu bibədihə kəzəlikə yuhyillahul məvtə və yurikum əyətihi əlləkum təqilun
(74) Summə qasət qulubukum mimbədi zəlikə fəhiyə kəl hicəratin əv əşəddu qasvəh və innə minəl hicəratin ləmə yətəfəccəru minhul ənhər və innə minhə ləmə yəş-şəq-qaqu fəyəxrucu minhul mə və innə minhə ləmə yəhbitu min xaşiyətillahi vəməllahu bi ğafilin əmmə təməlun
(75) Əfətətməlunə ən yuminu ləkum vəqad kənə fəriqum minhum yəsməunə kələməllahi summə yuhərrifunəhu mim bədi mə əqaluhu və hum yələmun
(76) Və izə ləqulləzinə əmənu qalu əmənnə və izə xalə bəduhum ilə bədin qalu ətuhəddisu nəhum bimə fətəhəllahu ələykum liyuhəc-cukum bihi indərabbikm əfələ təqilun
(77) Əvələ yələmunə ənnəllahə yələmumə yusirrunə vəmə yulinun
(78) Və minhum ummiyyunə lə yələmunəl kitəbə illə əməniyyə və in hum illəyuzunnun
(79) Fəvəylul-lilləzinə yəktubunəl kitəbə biəydihim summə yəqulunə həzə min indilləhi liyəştəru bihi səmənən qalilən fəvəylul ləhum-mimmə kətəbət əydihim vəvəylun lləhum-mimmə yəksibunə
( 80) Və qalu lən təməssənən nəru illə əyyəməm mədudəh qul əttəxaztum indəllahi əhdən fələn yuxlifəllahu əhdəhu əm təqulunə ələllahi mələ tələmun
(81) Bələmən kəsəbə səyyiətən və əhətat bih xatiətuhu fə uləikə əshəbun nərihum fihə xalidun
(82) Vəlləzinə əmənu və əmilus-salihəti uləikə əshəbul cənnəti hum fihə xalidun
(83) Və iz əxaznə misəqa bəni israilə lə təbudunə illəllahi və bil vəlidəyni ihsənən vəzil qurbə vəl yətəmə vəl məsəkin vəqulu linnəsi husnən və əqimus salətə və ətuz zəkət summə təvəlləytum illə qaliləm minkum və əntum muridun
(84) Və iz əxaznə misəqakum lə təsfikunə diməəkum vələ tuxricunə ənfusəkum min diyəri kum summə əqrartum və əntum təşhədun
(85) Summə əntum həuləi təqtulunə ənfusəkum və tuxricunə fəriqam minkum mindiyərihim təzahərunə ələyhim bil ismi vəl udvəni və in yətukum usəra tufəduhum vəhuvə muhərramun ələykum ixracuhum əfətu minunə bibədil kitəbi və təkfurunə bibədin fəmə cəzəun mən yəfəlun zəlikə minkum illə xizyun fil həyətiddunyə və yəvməl qiyəməti yuraddunə ilə əşəddil əzəbi vəməlahi biğafilin əmmə təməlun
(86) Uləikəlləzinəş təravul həyətəd dunyə bil əxirati fələ yuxaffəfu ənhumul əzəbu vələhum yunsarun
(87) Və ləqad ətəynə musəl kitəbə vəqaffəynə mim bədihi bir rusuli və ətəynə isəbnə məryəməl bəyyinəti və əyyədnəhu biruhil qudusi əfəkulləmə cəəkum rasulum bimə lə təhvə ənfusukumus təkbərtum fəfəriqan kəzzəbtum vəfəriqan təqtulun
(88) Və qalu qulubunə ğulfum bəl ləənhumullahu bikufrihim fəqaliləm mə yuminun
(89) Və ləmmə cəəhum kitəbum min indillahi musaddiqul ləmə məəhum vəkənu min qablu yəstəftihunə ələl-ləzinə kəfəru fələmmə cəəhum mə ə
rafu kəfəru bihi fələnətul-lahi ələl kəfirin
(90) Bisəməştərav bihi ənfusəhum ən yəkfuru bimə ənzələllahu bəğyən ən yunəzzələllahu min fədləhi ələ mən yəşəu min ibədih fəbəu biğadabin ələ ğadabi vəlilkəfirinə əzəbum muinu
(91) Və izə qilə ləhum əminu bimə ənzələllahu qalu numinu bimə unzilə ələynə və yəkfurunə bimə vəraəhu və huvəl həqqu musaddiqal ləmə məəhum qul fəlimə təqtulunə əmbiyəəl-lahi min qablu in kuntum muminin
(92) Və ləqad cəəkum musə bil bəyyinət summət təxaztumul iclə mim bədihi vəəntum zaləmun
(93) Və iz əxaznə misəqakum vərafənə fəvqakumut tura xuzumə ətəynəkum biquvvətin vəsməu qalu səminə vəəsaynə vəuşribu fi qulubihimul iclə bikufrihim qul bisəmə yəmurukum bihi imənukum in kuntun muminin
(94) Qul in kənət ləkumud dərul əxiratu indəllah xalisatəm min duninnəsi fəqamənnəvul məvtə in kuntum sadiqin
(95) Və lən yətəmənnəvhu əbədəm bimə qaddəmət əydihim vəllahu əlimum bizzalimin
(96) Və lətəcidən nəhum əhrasan nəsi ələ həyətin və minəlləzinə əşraku yəvəddu əhəduhum ləv yuəmməru əlfə sənətin vəmə huvə bimuzəhzihihi minəl əzəbi ən yuəmməra vəllahu bəsiram bimə yəməlun
(97) Qul mən kənə əduvvəl licibril fəinnəhu nəzzələhu ələ qalbikə biiznillahi musaddiqil limə bəynə yədəyhi yəhudən vəbuşra lilmuminin
(98) Min kənə əduvvəllillahi vəmələikətihi vərusulihi vəcibrilə və mikələ fəinnəllahə əduvvul lilkəfirin
(99) Vələqad ənzəlnə iləykə əyətim bəyyinətin vəmə yəkəfuru bihə illəl fəsiqun
(100) Əvəkulləmə əhədu əhdən nəbəzəhu fəriqum minum bəl əksəruhum lə yuminun
(101) Vələmmə cəəhum rasulum min indillahi musaddiqul limə məəhum nəbəzə fəriqum minəlləzinə utul kitəbə kitəbəllahi vəraə zuhurihim kəənnəhum lə yələmun
(102) Vəttəbəu mətətluş şəyətinu ələ mulki suləymənə vəmə kəfəra suləymənu vələkinnəş şəyətinə kəfəru yuəllimunən nəsəs sihra vəmə unzilə ələl mələkəyni bibəbil hərutə vəmərut vəmə yuəlləməni min əhədən həttə yəqulə innəmə nəhnu fitnətun fələ təkfur fəyətəəlləmunə minhumə mə yufəriqunə bihi bəynəl məri vəzəvcihi vəməhum bidarrinə bihi min əhədin illə biiznillah vəyətəəlləmunə mə yədurruhum vələ yənfəuhum vələqad əlimu ləməniş tərahu mələhu fil əxirati min xaləqi və ləbisə mə şərav bihi ənfusəhum ləv kənu yələmun
(103) Vələm ənnəhum əmənu vəttəqav ləməsubitum min indillahi xayrul ləv kənu yələmun
(104) Yəəyyuhəl-ləzinə əmənu lə təqulu rainə və qulun zurnə vəsməu vəlil kəfirinə əzəbun əlim
(105) Mə yəvəddulləzinə kəfəru min əhlil kitəbi vələl muşrikinə ən yunəzzələ ələykum min xayrim min rabbikum vəllahu yəxtəssu birahmətihi min yəşəu vəlləh zul fədlil əzim
(106) Mənənsəx min əyətin əv nunsihə nəti bihəyrim mənhə əv mislihə ələm tələm ənnəllaə ələ kulli şəyin qadir
(107) Ələm tələm ənnəllahə ləhu mulkəs-səməvəti vəl ərdi vəmə ləkum min dunillahi min vəliyyin vələ nəsir
(108) Əm turidunə ən təsəli rusuləkum kəmə suilə musə min qablu vəmən yətəbəddələl kufra bil iməni fəqad dallə səvəəs səbil
(109) Vəddə kəsirum mən əhlil kitəbi lə yəruddunəkum mim bədi imənikum kəffəran həsədən minindi ənfusihim mim bədi mə təbəy-yənələhumul həqqu fəfu vəsfəhu həttə yətiyəllahu bi əmrihi innəllahə ələ kulli şəyin qadir
(110) Və əqimus-salətə və ətuzzəkəh vəmə tuqaddimu li ənfusəkum min xayrin təciduhu indəllahi innəllahə bimə təməlinə bəsir
(111) Və qalu lən yəd xulul cənnətə illə mən kənə hudən əv nəsara tilkə əməniy-yəhum qul hətu burhənəkum in kuntum sadiqin
(112) Bələ mən əsləmə vəchəhu lillahi vəhuvə muhsinun fələhu əcruhu ində Rabbihi vələ xavfun ələyhim vələ hum yəhzənun
(113) Və qalətil yəhudu ləysətin nəsara ələ şəyin və qalətin nəsara ləysətil yəhudu ələ şəyin vəhum yətlunəl kitəbə kəzəlikə qaləlləzinə lə yələmunə mislə qavlihim fəllahu yəhkumu bəynəhum yəvməl qiyəməti fimə kənu fihi yəxtəlifun
(114) Vəmən əzləmu mimməm mənəə məsəcidəllahi ən yuz kəra fihəsmuhu vəsəə fi xarabihə uləikə məkənə ləhum ən yəd xuluhə illə axifin ləhum fiddunyə xizyun vələhum fil əxirati əzəbun əzim
(115) Vəlilləhik məşriqu vəl məğrib fəəynəmə tuvəllu fəsəmmə vəchullah innəllahə vəsiun əlim
(116) Vəqalut təxazəllahu vələdən subhənəhu bəlləhu məfissəməvəti vəl ərdi kullul ləhu qanitun
(117) Bədius-səməvəti vəl ərdi və izə qadə əmran fəinnəmə yəqulu ləhu kun fəyəkun
(118) Və qaləlləzinə lə yələmunə ləv lə yukəllimunəllahu əv tətinə əyətun kəzəlikə qaləlləzinə min qablihim mislə qavlihim təşəbəhət qulubuhum qad bəynənəl əyəti ləqavmin yuqinun
(119) İnnə ərsələkə bil həqqi bəşiran və nəziran vələ tusəlu ən əshəbil cəhim
(120) Vələn tərda əntəl yəhudu vələn nəsara həttə təttəbiə millətəhum qul innə hudəllahi huvəl hudə vələinit təbətə əhvəəhum bədəlləzi cəəkə minəl ilmi mələkə minəllahi min vəliyən vələ nəsir
(121) Əlləzinə ətəynəhumul kitəbə yətlunəhu həqqa tilə vətihi uləikə yuminunə bihi vəmən yəkfur bihi fə uləikə humul xasirun
(122) Yəbəni israiləz kuru nimətiyəlləti ənəmtu ələykum və ənni fəddaltukum ələl ələmin
(123) Vəttəqu yəvməllə təczi nəfsun ən-nəfsin şəyən vələ yuqbəlu minhə ədlun vələ tənfəuhə şəfəətun vələ hum yunsarun
(124) Və izibtələ ibrahimə Rabbuhu bikəlimətin fəətəmməhunnə qalə inni cəilukə linnəsi iməmən qalə və min zurriyyəti qalə lə yənəlu əhdiz zalimin
(125) Və iz cəələl bəytə məsəbətəl linnəsi və əmnən vəttəxizu mim məqami ibrahimə musallən və əhidnə ilə ibrahimə və isməilə in tahhira bəytiyə littaifinə vəl əkifinə vər rukkəissucud
(126) Və iz qalə ibrahimu Rabbicəl həzə bələdən əminən vərzuq əhləhu minəssəmərati mən əmənə minhum billəhi vəl yəvmil əxiri qalə vəmən kəfəra fəuməttəuhu qalilən summə ədtarruhu ilə əzəbin nəri və bisəlməsir
(127) Və iz yərfəu ibrahimul qavə idə minəl bəybi və isməilu Rabbənə təqabbəl minnə innəkə əntəs səmiul əlim
(128) Rabbənə vəcəlnə musliməyni ləkə və min zurriyyətinə ummətəm muslimətəl ləkə və ərinə mənə sikənə vətub ələynə innəkə əntət təvvəbur rahim
(129) Rabbənə vəbəs fihim rasulən minhum yətlu ələyhim əyətikə və yuəlləmuhumul kitəbə vəl hikmətə və yuzəkkihum innəkə əntəl əzizul həkim (130) Vəmən yərğbu ən milləti ibrahimə illə mən səfihə nəfsəh vələqadis tafəynəhu fidunyə və innəhu fil əxirati ləminəs salihun
(131) İz qalə ləhu Rabbuhu əslim qalə əsləmtu lirabbil ələmin
(132) Və vəssabihə ibrahimu bənihi vəyəqubu yəbəniyyə innəllahəs tafə ləkumuddinə fələ təmutunnə illə və əntum muslimun
(133) Əm kuntum şühədəə iz həsara yəqubəl məvtu iz qalə libənihə mə təbudunə mim bədi qalu nəbudu ələhəkə və iləhə əbəikə ibrahimə və isməilə və ishaqa iləhən vəhidin və nəhnu ləhu muslimən
(134) Tilkə ummətun qad xalət ləhə mə kəsəbət və ləkum mə kəsəbtum vələ tusəlunə əmmə kənu yəməlun
(135) Və qalu kunuhudən əvnəsara təhtədu qulbəl millətə ibrahimə hənifən vəmə kənə minəl muşrikin
(136) Qulu əmənnə billəhi vəmə unzilə iləynə vəmə unzilə ilə ibrahimə və isməilə və ishəqa və yəqubə vəl əsbəti vəmə utiyə musə və isə vəmə utiyən nəbiyyunə min Rabbihim lə nufərriqu bəynə əhədəm minhum və nəhnu ləhu muslimun
(137) Fəin əmənu bimisli məə məntum bihi fəqadihtəhə və in təvəlləv fəinnəmə hum fi şiqaqin fəsəyək fikəhumullah vəhuvəs səmiul əlim
(138) Sibğatəllahi vəmən əhsənu minəllahi sibğatən və nəhnu ləhu əbidun
(139) Qul ətuhəc cunənə fillahi vəhuvə Rabbənə və rabbukum vələnə əməlunə və ləkum əməlikum və nəhnu ləhu muxlisun
(140) Əm təqulunə innə ibrahimə və isməilə və ishəqa və yəqubə vəl əsbəta kənu hudən əv nəsara qul ə əntum ələmu əmillahu vəmən əzləmu mimmən kətəbə şəhədətən indəhu minəllahi vəməllahu biğafilinəmmə təməlun
(141) Tilkə ummətun qad xalət ləhəmə kəsəbət vələkummə kəsəbətum vələ tusəlunə əmmə kənu yəməlun
(142) Səyəqulus sufəhəu ninən nəsi məvəlləhum ən qiblətihimulləti kənu ələyh qullillahil məşriqu vəl məğrib yəhdi mənyəşəu ilə siratim mustəqim
(143) Vəkəzəlikə cəəlnəkum ummətən vəsətal litəkunu şühədəə ələn nəsi vəyəkunərrasulu ələykum şəhidən vəmə cəəlnəl qiblətəlləti kuntə ələyhə illə linələmə mən yəttəbiurrasulə mimmən yənqalibu ələ əqibəyh və in kənət ləkəbiratən illə ələlləzinə hədəlləhu vəmə kənəllahu liyudiə imənəkum innəllahə binnəsi lərau furrahim.
Qurani-Kərimdə 10 məşhur ayə
(Vəhdət) Hamılıqla Allahın ipinə (dininə, Qurana) möhkəm sarılın və (firqələrə bölünüb bir-birinizdən) ayrılmayın! Allahın sizə verdiyi nemətini xatırlayın ki, siz bir-birinizə düşmən ikən. O sizin qəlblərinizi (islam ilə) birləşdirdi və Onun neməti sayəsində bir-birinizlə qardaş oldunuz. Siz oddan olan bir uçurumun kənarında ikən O sizi oradan xilas etdi. Allah Öz ayələrini sizin üçün bu şəkildə aydınlaşdırır ki, haqq yola yönəlmiş olasınız! (Ali-Imran, 103)
(Əmr sahiblərinə itaət) Ey iman gətirənlər! Allaha, Peyğəmbərə və özünüzdən olan ixtiyar (əmr) sahiblərinə itaət edin! Əgər bir iş barəsində mübahisə etsəniz, Allaha və qiyamət gününə inanırsınızsa, onu Allaha və Peyğəmbərə həvalə edin! Bu daha xeyirli və nəticə etibarilə daha yaxşıdır. (Nisa, 59)
(Təthir) Evlərinizdə qərar tutun. Ilkin Cahiliyyat dövründəki kimi açıq-saçıq olmayın. (Bər-bəzəyinizi taxaraq evdən çıxıb özünüzü, gözəlliyinizi yad kişilərə göstərməyin!) Namaz qılın, zəkat verin, Allaha və Rəsuluna itaət edin. Ey əhli-beyt! Allah sizdən çirkinliyi (günahı) yox etmək və sizi tərtəmiz (pak) etmək istər! (Əhzab, 33)
(Mustəzəflərin höküməti) Biz isə istəyirdik ki, o yerdə zəif düşüb əzilənlərə (Israil oğullarına) mərhəmət göstərək, onları (xeyirxah işlərdə) öndə gedənlər və (Fironun mülkünə) varislər edək (Qəsəs, 5)
(Haqq gəldi) De: “Haqq (islam) gəldi, batil (şirk və küfr) yox oldu. Çünki batil (öz-özlüyündə) yoxluğa (heçliyə) məhkumdur!” (Isra, 81)
(Və in yəkad) (Ya Peyğəmbər!) Həqiqətən, kafirlər Quranı eşitdikləri zaman (sənə olan həsədlərindən və qəzəblərindən dolayı) az qala səni gözləri ilə yeyələr. Onlar (sənin barəndə): “O divanədir!” – deyirlər. (Qələm, 51)
(Əmin Nəfs) (Qiyamət günü Allah-təala mömin kimsəyə belə buyuracaqdır: ) “Ey (öz imanından, əməlindən və Allahın vədindən) xatircəm olan kəs! (Və ya: “Ey arxayın nəfs!”) Dön Rəbbinə, sən Ondan razı olaraq, O da səndən! (Əməlisaleh) bəndələrimin zümrəsinə daxil ol! (Onlarla birlikdə) Cənnətimə varid ol!” (Fəcr,27-30)
(Qiyamətdə hesab) Kim (dünyada) zərrə qədər yaxşı iş görmüşdürsə, onu (onun xeyrini) görəcəkdir (mükafatını alacaqdır). Kim də zərrə qədər pis iş görmüşdürsə, onu (onun zərərini) görəcəkdir (cəzasını çəkəcəkdir). (Zəlzələ, 7 və 8
(Ayətul-Kursi) Allah başqa heç bir tanrı yoxdur. (Zatı və kamal sifətləri ilə hər şeyə qadir olub bütün kainatı yaradan və idarə edən, bəndələrini dolandıran və onların işlərini yoluna qoyan) əbədi, əzəli varlıq Odur. O nə mürgü, nə də yuxu bilər. Göylərdə və yerdə nə varsa (hamısı) Onundur. Allahın izni olmadan (qiyamətdə) Onun yanında (hüzurunda) kim şəfaət (bu və ya digər şəxsin günahlarının bağışlanmasını xahiş) edə bilər? O, bütün yaranmışların keçmişini və gələcəyini (bütün olmuş və olacaq şeyləri) bilir. Onlar (yaranmışlar) Allahın elmindən Onun Özünün istədiyindən başqa heç bir şey qavraya bilməzlər. Onun kürsünü (elmi, qüdrət və səltənəti) göyləri və yeri əhatə etmişdir. Bunları mühafizə etmək Onun üçün heç də çətin deyildir. Ən uca, ən böyük varlıq da Odur! Dində məcburiyyət (zorakılıq) yoxdur. Artıq doğruluq (iman) azğınlıqdan (küfrdən) ayırd edildi. Hər kəs Taqutu (Şeytanı və ya bütləri) inkar edib Allaha iman gətirsə, o, artıq (qırılmaq bilməyən) ən möhkəm bir ipdən (dəstəkdən) yapışmış olur. Allah (hər şeyi olduğu kimi) eşidəndir, biləndir! Allah (Ona) iman gətirənlərin dostudur, onları zülmətdən çıxarıb işığa tərəf yönəldər. Kafirlərin dostu isə Taqutdur (şeytanlardır). Onları (kafirləri) nurdan ayırıb zülmətə salarlar. Onlar cəhənnəmlikdirlər və orada həmişəlik qalacaqlar! (Bəqərə 255-257)
- Teqlər:
- Qurani-Kərim
- , Quran
- , Quran oxumaq
- , Quran ayeleri
- , quran ayələri
Qurani-Kərimi ilk dəfə Azərbaycan dilinə tərcümə edən şəxs
Azərbaycanda Qurani-Kərimin ilk tərcüməçisi axund Mir Məhəmməd Kərim ağa xalqın maariflənməsində, Bakıda qızlar məktəbinin açılmasında misilsiz xidmətləri olan məşhur din xadimi olub. Axund Mir Məhəmməd Kərim ağa İçərişəhərdə yaşayan tanınmış seyid, Bakının hörmətli şəxslərindən sayılan Ağa Seyid Məhəmmədin nəvəsidir.
Mir Məhəmməd Kərim ağa Cəfərzadə müsəlmanların müqəddəs kitabı olan Quranı ərəb dilindən Azərbaycan dilinə tərcümə edəndən sonra din xadimləri arasında ona qarşı hücumlar başlamışdı. Çünki mollalar istəmirdilər ki, camaat Qurani-Kərimi dərindən mənimsəsin. Qurandan xəbəri olmayanları aldatmaq, bu müqəddəs kitabı istədikləri kimi şərh vermək bəzi mollalara sərfəli idi.
Mir Məhəmməd Kərim ağa Cəfərzadə həmçinin müqəddəs kitabımızın üç cildlik təfsirini (izahı) hazırlamış və Quranla birgə məşhur neft milyonçusu, mesenat Hacı Zeynalabdin Tağıyevin köməkliyi ilə 1904-cü ildə “Kaspi” qəzetinin Bəxariyə mətbəəsində çap etdirmişdir. Onun bu zəhməti müqabilində Hacı Zeynalabdin Tağıyev kitabların ağırlığında Mir Məhəmməd ağaya qızıl da bağışlamışdı.
Mir Məhəmməd Kərim ağanın doğum tarixi mübahisəlidir. Müəlliflər axundun 1853-cü ildə anadan olduğunu yazırlar. Lakin Mir Məhəmməd Kərim ağanın doğum tarixi haqqında ən müfəssəl məlumat Salman Mümtaz adına Azərbaycan Dövlət Ədəbiyyat və İncəsənət arxivində saxlanılan, axundun oğlu Böyükağa – əsl adı Mir Cəfərin 1976-cı ilin may ayının 21-də yazdığı qeyddir. O yazır:
“Atam, Mir Məhəmməd Kərim Cəfərzadə 1855-ci ilin iyun ayında anadan olmuşdur. Bu şeir atam Mir Məhəmməd Kərim Cəfərzadənindir.
“Yetmiş səkkiz sinə vardım, daima leylü-nəhar, Bu cahan əsrarının həllində oldum paydar:
Qibət məlumum oldu, ey həkimani – cahan, Bu cahan əsrarının həllində yoxmuş iqtidar””.
Göründüyü kimi, şair bu misraları 78 yaşında yazmışdır. Axundun oğlu qeyd edir ki, bu şeiri atası 1933-cü ilin sentyabrında qələmə alıb. O zaman şeirin 1933-cü ildə yox, 1931-ci ildə yazıldığı müəyyənləşir. Axundun oğlunun sözündən belə nəticəyə gəlmək olur ki, 78 yaşında yazılan bu şeirin müəllifi axund Mir Məhəmməd Kərim Cəfərzadə 1853-cü ildə yox, 1855-ci ildə doğulub. Lakin Mərkəzi Dövlət Tarix Arxivi alimin doğum tarixi haqqında verdiyi arayışda Mir Məhəmməd Kərim ağanın 1853-cü ildə anadan olduğu göstərilir. Bu arayışı daha dəqiq hesab etmək olar. Çünki XX əsrin əvvəllərinə qədər doğum, ölüm, kəbin haqqında qeydlər həmən şəxsin yaşadığı evin yaxınlığındakı məscidlərdə aparılırdı.
Bakı quberniyasının qazisi
Mir Məhəmməd Kərim ağa Cəfərzadə ilk təhsilini yaşıdları kimi, doğulduğu Bakı şəhərindəki mədrəsədə almışdı. O, öz istedadı və bacarığı ilə seçilirdi, öz üzərində yorulmadan çalışmaqla daha yüksək biliklər qazanmaq üçün elmin müxtəlif sahələrinə müraciət edirdi. Fitri istedadını görən ata təhsilini davam etdirmək üçün Mir Məhəmməd Kərim ağanı Iraqın Bağdad şəhərinə göndərmişdi. Mir Məhəmməd Kərim ağa burada on il tam təhsil aldıqdan sonra vətənə qayıtmışdır. İsmailiyyə binasının təməlqoyma mərasimində o, Bakının qazısı olaraq dua oxumuşdu. Mir Məhəmməd Kərim ağa Cəfərzadə öncə İçərişəhərdəki “Şah məscidi”ndə axund, sonra isə yüksək bilik və bacarığına görə Bakı quberniyasının qazisi təyin edilmişdi. O, şəhərin ictimai-mədəni həyatında, xalqının maariflənməsində fəal iştirak edirdi. Bəzi qaragüruh ruhanilər qızlara təhsil vermək təklifindən qəzəblənərək avam camaatı ayağa qaldırır və bəzən onları “cihad”a çağırmaqdan belə çəkinmirdilər.
Lakin qız məktəbini açmaq təklifini H.Z.Tağıyev bəyənmişdi və buna görə də, şəhərin maarifpərvər axundlarından bir neçəsini öz vəsaiti hesabına islamın müqəddəs sayılan yerlərinə – Məkkəyə, Kərbəlaya, Xorasana, Məşhədə və s. yerlərə göndərir və tapşırır ki, orada olan mötəbər, rəsmi din xadimlərindən sənədlər alsınlar ki, müsəlman qızları şəriət məktəblərində təhsil ala bilər və burada heç bir qəbahət görmürlər. Bununla da, axund Mir Məhəmməd Kərim ağa və başqa sağlam fikirli ruhanilər qaragüruhçuların təqiblərindən xilas olurlar.
XX əsrin əvvəllərində Bakıda 30-dan artıq xeyriyyə cəmiyyəti fəaliyyət göstərirdi. Əhəmiyyətinin dərəcəsinə görə bunların arasında 1906-cı il martın 4-də nizamnaməsi təsdiq edilmiş, noyabrın 10-da isə Bakı dumasının zalında təntənəli açılışı olmuş tam şəkildə “Nəşri-savad və maarif”, qısaca olaraq “Nəşri-maarif” adlanan xeyriyyə cəmiyyətini xüsusilə qeyd etmək olar. Bu cəmiyyətin başlıca məqsədi Bakı şəhərində və quberniyasında yaşayan müsəlmanlar arasında elm və maarifi, xüsusilə ibtidai təhsili Azərbaycan və rus dillərində yaymaq, hər növ maarifçilik fəaliyyətini dəstəkləmək idi. Həmin cəmiyyətə Bakı quberniyasının baş qazisi və Bakı Müsəlman Şiə Ruhani Idarəsinin sədri Axund Mir Məhəmməd Kərim Mircəfərzadə sədr, vətənpərvər ziyalı Əhməd bəy Ağayev isə katib seçilmişdi.
“Antisovet Quran”a görə güllələnmə
Mir Məhəmməd Kərim ağa ədəbi fəaliyyətlə də məşğul olub. O, şərq dillərindən – əsasən ərəb dilindən bir sıra əsərləri Azərbaycan dilinə tərcümə etmişdir. O, böyük ərəb yazıçısı, alimi Cürci Zeydanın İslam tarixinə aid on yeddi romanından beşini Azərbaycan dilinə çevirmişdir. Bunlardan “Əzrayi-Qüreyş”, “Kərbəla yanğısı”, “Osmanlı inqilabı”, “İslamın mədəniyyət tarixi”, “On yeddi Ramazan” tarixi romanlarını göstərmək olar. Mir Məhəmməd Kərim ağa Şam və Fələstində müsəlmanlarla xristianlar arasında gedən ikiyüzillik (490-690) müharibəni təsvir edən “Səlib müharibəsi” romanını yazmış və 1913-cü ildə nəşr etdirmişdir.
30-cu illər repressiyaları Mir Məhəmməd Kərim ağa Cəfərzadədən də yan keçməmişdir. “Üçlük” nəzarəti altında gedən repressiyanın qurbanları siyahısında nəinki ziyalılar, əksinqilabçılar, inqilabdan əvvəl müxtəlif partiya üzvləri, fəhlələr, kəndlilər, hətta dini xadimlər də var idi. Həmin din xadimlərindən biri də ictimai həyatımızda əvəzsiz xidmətləri olan axund Mir Məhəmməd Kərim Cəfərzadə də var idi.
Qala-Maştağa rayonu antisovet elementlərin (ASE) fəallarının siyahısının çıxarışında göstərilirdi: “Mir Məhəmməd Kərim Mir Cəfər oğlu – 70 yaşında, keçmişdə Qazi, səsdən məhrum edilmiş, məşğuliyyəti müəyyən edilməmiş, Mərdəkan kəndindən, mühakimə olunmamış. Keçmiş Zaqafqaziya “Qazi”si, gizli şəkildə dinin təbliği ilə məşğuldur, çadranın atılmasına qarşı təbliğat aparır və qadınların ictimai işlərdə iştirakının əleyhinədir. Azərbaycan SSR Xalq Daxili İşlər Komissarının müavini, təhlükəsizlik mayoru: Borşev əsli ilə düzdür: XDIK-nın rayon şöbəsinin rəisi Ziyalov 13 fevral 1938-ci ildə tərtib olunmuş “Axtarış protokolu”nda göstərilir ki, M.K.Cəfərzadənin evində axtarış aparılan zaman C/V 183877 saylı pasport və müxtəlif antisovet quranlar aşkar edilib”. 14 fevral 1938-ci ildə Ziyalovun imzası ilə Mir Məhəmməd Kərim Mir Cəfər oğlu Cəfərzadənin həbsi üçün həmin gün order yazılır. Həmin gün də Axund Mir Məhəmməd Kərim ağa XDIK-nin Maştağa rayon şöbəsi tərəfindən həbs edilir. Axund Mir Məhəmməd Kərim ağa 1938-ci ildə güllələnib.
“Azadlıq”
Comments are closed, but trackbacks and pingbacks are open.