Ərəb-fars sözləri lüğəti

Lüğət klassik Azərbaycan ədəbiyyatı nümunələrinin orijinal yazıda oxunuşunu, nəşr edilmiş klassik mətnlərdə tez-tez rast gəlinən ərəb və fars mənşəli alınma söz və ifadələrin başa düşülməsini asanlaşdırmaq və ümumiyyətlə, Azərbaycan dilində işlənən ərəb və fars alınmalarının ümumi mənzərəsini sistemli şəkildə əks etdirmək məqsədi daşıyır. Lüğətin əsas məqsədi Azərbaycan ədəbiyyatı klassiklərinin əsərləri ilə yaxından tanış olmaq, onu daha dərindən öyrənmək istəyən oxuculara, xüsusən yeni nəslə kömək etməkdən ibarətdir. Buna uyğun olaraq, lüğətə yalnız anlaşılması çətin olan, bu gün ədəbi dilimizdə işlədilməyən və ancaq klassiklərin əsərlərində təsadüf olunan ərəb və fars sözləri daxil edilmişdir.

heyf

1. о чувстве сострадания, жалости, испытываемом по отношению к кому-л. Heyf sənə, gör sənin kimi gözəl və ağıllı qız kimə qismət oldu жаль тебя, кому досталась такая красивая и умная девушка, как ты; heyf o oğlana, ağıllı (zəkalı) oğlan idi жаль парня, с головой был; uşağa heyf жаль ребёнка

2. о чувстве сожаления, возникающем вследствие чего-л. İtirilən vaxta heyf жаль потерянного времени, xərclənən pullara heyf жаль израсходованных денег (средств); heyfdir жаль, жалко:

1. о чувстве сострадания, жалости, испытываемом по отношению к кому-л. Cavanlar heyfdir, onlar millətin gələcəyidir, onları qorumaq lazımdır жалко молодёжи, она – будущее нации, её надо беречь

2. о чувстве сожаления, возникающем вследствие чего-л.; о чувстве горечи по поводу отказа от кого-л., чего-л. очень ценного. Belə istedadlı mütəxəssis heyfdir, ondan imtina etmək ağılsızlıq olardı жалко такого талантливого специалиста – отказаться от него было бы безумием

3. о нежелании тратить, отдавать и т.п. , лишиться чего-л. Bu əlyazmalar heyfdir, onları atmayın, gələcəkdə bizə lazım olar жалко этих рукописей, не бросайте их – в будущем они могут пригодиться нам; su heyfdir, onu qənaətlə işlətmək lazımdır воды жалко – её надо расходовать экономно

вводн. сл. жаль, к сожалению (выражает огорчение по какому-либо поводу). Heyf, hava korlandı жаль, погода испортилась; heyf, adını unutmuşam жаль, забыл название; heyf, sizi gec tanımışam жаль, поздно узнал вас; heyf ki, … жаль, что; heyflər olsun ki, … жаль, очень жаль, что …; səd heyf! во сто крат жаль!; heyfi gəlmək: 1. безл. становиться, стать жалко, жаль кого, чего; быть жалко, жаль кого, чего:

1) о чувстве сожаления, возникающем вследствие чего-л. Təhsilini yarımçıq qoymağa onun heyfi gəlirdi ему было жалко бросать учебу

2) о нежелании тратить, отдавать что-л., лишиться чего-л. Belə bir var-dövlətə onun heyfi gəldi ему стало жалко такого богатства, pulu verməyə mənim heyfim gəlirdi мне было жаль отдавать деньги; 2. жалеть (беречь, щадить; неохотно расходовать, тратить); пожалеть. Qiymətli əşyalara heyfi gəlmək жалеть ценные вещи, pula heyfi gəlmək жалеть деньги, belə bir iş üçün vaxta heyfiniz gəlməsin не жалейте времени для такой работы, məktəb və xəstəxanalırın tikintisi üçün vəsaitə dövlətin heyfi gəlməməlidir государство не должно жалеть средств на строительство школ и больниц; heyfi gəlməmək kimə, nəyə, не жалеть, не пожалеть кого, чего; heyf olmaq: 1. рано уйти из жизни (умереть, погибнуть – обычно о талантливом, вообще хорошем человеке); 2. испортиться (о предмете и веществе хорошего качества)

2

1. месть, отмщение, возмездие. Heyf çıxmaq (almaq) kimdən мстить, отомстить кому. Düşməndən heyf almaq отомстить врагу

2. разг. реванш (отплата за поражение на войне, в игре и т.п. )
1) жаль, жалко, какая досада; 2) месть; heyf almaq, heyfini çıxmaq мстить, отомстить, выместить.
1. а. Böyüklər getdi, amma uşaqlar evdə qaldılar взрослые ушли, а дети остались дома

2. но. Qocadır, amma güclüdür старый, но сильный; o, az danışar, amma ürəkdən danışardı он говорил мало, но от всей души, amma heyf ki … но жаль, что …

3. однако. Amma belə olmadı однако этого не случилось
4. зато. Amma onu görə bildik зато смогли увидеть его
5. да (в знач. “но”). Gözü görür, amma ağzı çatmır видит око, да зуб неймёт
6. хотя (однако, но). O da (mahnı) oxuyurdu, amma pis он тоже пел, хотя плохо
1. ну, ну и ну, здорово. Amma nə dedi ну и сказал он, здорово сказал
2. только (однако, но)

числ. устар. сто; употребляется в сочетаниях: səd afərin! səd mərhəba! браво! молодец во сто крат; səd heyf жаль во сто крат (очень жаль)

См. также в других словарях:

• heyf — heyf, heyfar, fer etc., obs. ff. heave, heifer … Useful english dictionary
• heyf — ə. 1) təəssüf, əfsus; 2) heyif … Klassik Azərbaycan ədəbiyyatında islənən ərəb və fars sözləri lüğəti
• HEYF — Sıcak rüzgâr … Yeni Lügat Türkçe Sözlük
• heyfar — heyf, heyfar, fer etc., obs. ff. heave, heifer … Useful english dictionary
• kəşf — is. <ər.> 1. Əvvəlcə məlum olmayan bir şeyi tapıb meydana çıxarma. İbtidai insanlar tərəfindən odun kəşfi. Amerikanın kəşfi. Yeni neft yataqlarının kəşfi. – <Fərhadoğlu:> Biz bu mədən sularının kəşfində böyük həyat mənası axtarırıq! S … Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
• maarifpərvərlik — bax maarifçilik 1 ci mənada. Heyf, səd heyf ki, ittifaqı pozan və ittihadın bünövrəsinə rəxnə yetirən əvvəlcə o kəslər oldu ki, maarifpərvərlik ismini üstlərinə götürüb rəyasətlik iddiasındadırlar. F. K … Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
• qocalmaq — f. 1. Qoca olmaq, qocalıq yaşına dolmaq. O çox tez qocaldı. – Cavanlar gəldi dünyayə, qocaldım, heyf, pir oldum. S. Ə. Ş.. Əfsus qocaldım, ağacım düşdü əlimdən; Səd heyf, cavanlıq! M. Ə. S.. 2. məc. Köhnəlmək, gücdən düşmək, yıpranmaq. Köhnə… … Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
• rəxnə — is. <fars.> 1. Yıxıq, dağınıq yer, çökmüş yer. 2. məc. Zərər, ziyan. Rəxnə salmaq – çaxnaşma salmaq, qarma qarışıqlıq salmaq, vəlvələ qopartmaq. İlahi rəxnə salmasın; Bu qurğu, dövrana, deyin. A. Ə.. Rəxnə vurmaq (yetirmək) – ziyan vurmaq,… … Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
• Hayedeh — (en persan: هایده), née le 10 avril 1942 à Kermanshah et décédée le 20 janvier 1990 à San Francisco, est une chanteuse iranienne à voix de contralto qui a fait vingt trois ans de carrière dans la musique classique iranienne et la musique pop.… … Wikipédia en Français
• diriğ — f. 1) əsirgəmə, qıymama; 2) heyf, əfsus … Klassik Azərbaycan ədəbiyyatında islənən ərəb və fars sözləri lüğəti
• diriğa — f. əfsus olsun, heyf olsun … Klassik Azərbaycan ədəbiyyatında islənən ərəb və fars sözləri lüğəti

Ərəb-fars sözləri lüğəti

(+994 12) 493 30 77

• Fəlsəfə
• Tarix
• Azərbaycan tarixi
• Sosiologiya
• Etnoqrafiya
• İqtisadiyyat
• Dövlət və hüquq
• Siyasət. Siyasi elmlər
• Elm və təhsil

• Mədəniyyət
• Kitabxana işi
• Psixologiya
• Dilçilik
• Ədəbiyyatşünaslıq
• Folklor
• Bədii ədəbiyyat
• İncəsənət
• Kütləvi informasiya vasitələri

Klassik Azərbaycan ədəbiyyatında işlənən ərəb və fars sözləri lüğəti: II cild

Abunə

Lokal şəbəkədə oxucuların istifadəsinə “Rusiya Federasiyasının Qanunvericilik Bazası” təqdim olunur.

Lokal şəbəkədə oxucuların istifadəsinə bütün elm sahələri üzrə 5 000 e-kitabdan ibarət elektron kitabxana – Elektron Kitabxana Sistemi İPR Books təqdim olunur.

Polpred.com Medianin İcmalı. Hər gün minlərlə xəbərlər, Rus dilində tam mətn, son 15 ilin informasiya agentliklərinin və işgüzar nəşrlərin ən yaxşı milyon mövzusu.

Bannerlər

Əlaqə

Ünvan: AZ1005, Azərbaycan Respublikası, Bakı şəhəri,
Nizami küçəsi 58

Tel.: (+99412) 596-26-13

İş vaxtı:
Bazar ertəsi – Cumə: 9:00-18:00
Fasilə: 13:00-14:00
İstirahət günləri: Şənbə, Bazar

Copyright © 2013 Prezident Kitabxanası. Bütün hüquqlar qorunur.
Məlumatlardan istifadə zamanı istinad vacibdir.

Klassik Azərbaycan ədəbiyyatında işlənən ərəb və fars sözləri lüğəti. 1-ci cild

Lüğət klassik Azərbaycan ədəbiyyatı nümunələrinin orijinal yazıda oxunuşunu, nəşr edilmiş klassik mətnlərdə tez-tez rast gəlinən ərəb və fars mənşəli alınma söz və ifadələrin başa düşülməsini asanlaşdırmaq və ümumiyyətlə, Azərbaycan dilində işlənən ərəb və fars alınmalarının ümumi mənzərəsini sistemli şəkildə əks etdirmək məqsədi daşıyır. Lüğətin əsas məqsədi Azərbaycan ədəbiyyatı klassiklərinin əsərləri ilə yaxından tanış olmaq, onu daha dərindən öyrənmək istəyən oxuculara, xüsusən yeni nəslə kömək etməkdən ibarətdir. Buna uyğun olaraq, lüğətə yalnız anlaşılması çətin olan, bu gün ədəbi dilimizdə işlədilməyən və ancaq klassiklərin əsərlərində təsadüf olunan ərəb və fars sözləri daxil edilmişdir.

Oxuculara təqdim olunan bu lüğətin ilk variantı hələ ikinci dünya müharibəsindən əvvəl keçmiş Lüğətlər İnstitutunun elmi əməkdaşı Mirzə Əsgərli tərəfindən hazırlanmış, sonrakı dövrdə onun üzərində Akademiyanın Dilçilik İnstitutunun əməkdaşlarından Bəhruz Abdullayev və Həsən Zərinəzadə də işləmiş və lüğəti təkmilləşdirmişlər. 1966-cı ildə Akademiyanın nəşriyyatında çapdan çıxmış həmin varianta o zaman qəbul edilmiş təlimata əsasən Mirzə Fətəli Axundovdan sonrakı dövrdə yaşayıb-yaratmış ədiblərin əsərlərindən seçilmiş ərəb və fars mənşəli alınma sözlər daxil edilmişdi. Sonralar tarixin daha erkən çağlarında yazılmış mətnlərdə işlədilən alınmaların da lüğətə salınmasına ehtiyac yaranmış, H.Zərinəzadə və B.Abdullayev onun üzərində yenidən təkmilləşdirmə işi aparmışlar. Lüğət ikinci dəfə 1985-ci ildə «Yazıçı» nəşriyyatında çapdan çıxmışdır.

Aşağıdakı düyməyə vuraraq resursu yükləyə bilərsiniz.