Press "Enter" to skip to content

Перевод rəqabət на русский

соревнование, соперничество — самые популярные переводы слова «rəqabət» на русский. Пример переведенного предложения: Rəqabət ruhundan və onun ayrılmaz hissəsi olan stressdən azad oldum. ↔ Я избавилась от духа соперничества и напряжения, которое он вызывал.

Rəqabət

İqtisadi inkişafın bazar mexanizmi bir sıra iqtisadi ünsürlərin qarşılıqlı əlaqədə fəaliyyəti ilə şərtlənir. Bu ünsürlərdən biri də rəqabətdir. Rəqabət latın sözü olub( concurere) “toqquşma”mənasını verir. Rəqabin meydana gəlməsi tarixən mülkiyyət ayrıseçkiliyinin və əmək bölgüsünün şərtləndirdiyi əmtəə istehsalının meydana gəlməsi dövrünə təsadüf edir, əmtəə istehsalının inkişafı ilə iqtisadi inkişafın ən fəal ünsürünə çevrilir. İstehsal vasitələri üzərində xüsusi mülkiyyət rəqabətin mövcudluğunu şərtləndirir. Rəqabət bəhsləşmədir.Rəqabət nəticəsində istehsalçı və istehlakçılar bərabər imkarlara malik olmalarına baxmayaraq,bu imkanlardan daha səmərəli istifadə etməklə qalib gəlm k istəyi həmişə onları istehsalın nəticəsini yaxşılaşdırmağa stimullaşdırır.
Rəqabət bazarın təbiətinə daxilən xas olan bir ünsür olub bazar iqtisadiyyatını inkişaf etdirən başlıca amillərdən biri kimi çıxış edir.

Rəqabət bazar əlaqələrinə cəlb olunmuş bazarın iştirakşıları arasında xüsusi formada təzahür edən münasibətləri ifadə edir. O, bir tərəfdən istehsalçıların öz aralarında, ikinci tərəfdən, istehsalçılarla istehlakçılar arasında, üçüncü tərəfdən isə istehlakçıların öz aralarında mənafelərinin reallaşması uğrunda mübarizəni əks etdirir. Onlar öz aralarında rəqabət mübarizəsi yolu ilə istehsalda, satışda alışda əlverişli şəraitə nail olmağa çalışırlar. Bu mübarizə isə həmişə onları istehsalı təkmilləşdirməkdə, inkişaf etdirməkdə maraqlı edir, çünki rəqabət mübarizəsinə dözməməkdə həmişə iflasa uğramaü təhlükəsi var. Rəqabət bazar iqtisadiyyatı şəraitində müəssisələrin, xüsusi sahibkarlıq fəaliyyətinin səmərəliliyinin yüksəldilməsinin başlıca amilidir. Rəqabət nəticəsində subyektlər həmişə bir birini ötməyə, bir- birini öz iqtisadi göstəricilərini yaxşılaşdırmağa sövq etdirir, bir- birindən geri qalmamağa çalışır.

Rəqabət bir tərəfdən istehsalın kifayət dərəcədə çevik olmasında istehsalçıları stimullaşdırır, digər tərəfdən bu iqtisadi mübarizəyə tab gətirməyənlərin iflasa uğramasına səbəb olur. O elmi- texniki tərəqqinin nailiyyətlərinin istehsala tətbiqinin sürətləndirilməsini, əməyin təşkilinin mütərəqqi formalarının tətbiqini, eyni zamanda iqtisadiyyatda təşkilati və struktur dəyişikliyin aparılmasını zəruri edir. Əks təqdirdə iqtisadiyyatın dünya iqtisadi inkişafından geri qalması prosesi müşahidə olunur. Rəqabət nəticəsində məhsulun keyfiyyətinin yaxşılaşdırılmasına, dünya bazarına rəqabət qabiliyyətli məhsulla çıxmağa imkan yaranır. Rəqabət nəticəsində məhsul vahidinə material məsrəfləri istehsalçı tərəfindən aşağı salınır və nəticədə həm istehsalın həm də bütövlükdə iqtisadiyyatın səmərəliliyi yüksəlir. Bu isə nəticə etibarı ilə istehlakçıların tələbatlarını mövcud resurslardan səmərəli istifadə etməklə daha dolğun ödənilməsinə şərait yaradır. Digər tərəfdən rəqabət təsərrüfat subyektlərini məcbur edir ki, istehsal güclərinin bir hissəsini ehtiyatda saxlasınlar. Daha əlverişli bazar şəraiti yaranan kimi həmin ehtiyatda olan resursları istehsala cəlb etməklə özləri üçün əlverişli istehsal və bazar şəraiti yaratsınlar. Qərb ölkələrinin təcrübəsi göstərir ki, istehsal güclərinin bir hissəsinin ehtiyatda saxlanılması rəqabət mübarizəsində məhv olmamaq zərurətindən irəli gəlir.
Rəqabət həmçinin istehsalçılarla istehlakçılar arasında təzahür edir. Bunun da məzmunu satıcının alıcı üzərində hökmranlığına, bazarın istehsalçıların inhisarına çevrilməsinə və s. yol verməməkdən ibarətdir.
Rəqabətin tarixən sadə əmtəə istehsalı şəraitində meydana gəlçəsinə baxmayaraq o, iri maşınlı istehsal şəraitində də iqtisadi inkişafın həlledici amillərindən biri kimi çıxış edir. İri maşınlı istehsal şəraitndə o, təkcə fərdi istehsalçılar arasındakı rəqabət şəklində deyil, həmçinin sahədaxili və sahələrarası rəqabət kimi də çıxış edir. Sahədaxili rəqabət eynitipli fəaliyyət növü ilə məşğul olan təsərrüfat subyektləri arasında, sahələrarası rəqabət isə müxtəlif sahələrə daxil olan, lakin müəyyən məkan daxilində olan bazar subyektlərinin bəhsləşməsi kimi təzahür edir.

      1. rəqibin təsərrüfatının təqlidi;
      2. rəqibin təsərrüfat fəaliyyətinin gözdən salınması;
      3. rəqibin təsərrüfat fəaliyyətinə müdaxilə;
      4. haqsız sahibkarlıq fəaliyyəti;
      5. haqsız işgüzarlıq davranışı;
      6. istehlakçıların çaşdırılması.

      Rəqabətin tipləri və modelləri

      1. satıcılar və alıcılar o qədər çoxdur ki, onların heç biri və ya heç bir qrupu bazar proseslərinə, əsasən də qiymətlərə təsir göstərmək qabiliyyətinə malik deyillər;
      2. bütün satıcılar tərəfindən satış üçün əmtəənin fərdi xarakteristikalarını, xüsusi əmtəə nişanları və markalarını əks erdirməyən eyni əmtəə və xidmətlər- özünəməxsus, identik- standartlaşmış əmtəələr təklif olunur;
      3. bütün alıcılar və satıcılar bazar haqqında tam informasiyaya( qiymət, əmtəə, tələb, təklif və s.) malikdirlər;
      4. satıcılar və alıcılar hər hansı qanunvericilik, malyyə, texnoloji maneələin olmadığı halda bazara azad surətdə daxil olub, onu azad surətdə tərk edə bilirlər;
      5. bütün maddi, maliyyə və digər resurslar tam çevikdir, bazarın iştirakçıları azad surətdə lazım olan resursları istehsala cəlb edə bilirlər. Beləliklə, azad rəqabətli bazarda əsas şərt odur ki, bazarda qiymət praktik olaraq ayrı- ayrı subyektlərin arzu və hərəkətlərindən asılı deyildir, o elə bil öz- özünə “ gözəgörünməz əl” ilə tələblə təklifin təsiri ilə formalaşır. Azad rəqabətli bazar- müəyyən dərəcədə nəzəri abstraksiyadır, modeldir; bu cür bazar heç vaxt, heç yerdə mövcud olmayıb.
          1. Mükəmməl rəqabətli bazar;
          2. İnhisarçı rəqabətli bazar;
          3. Oliqapolik bazar;
          4. Xalis inhisarçı bazar.

          Yüksək rəqabətli bazarın zəif cəhətləri də vardır. Bir əmtəənin satıcıların sayının qeyri- məhdudluğu prinsipi, bazarın hər bir iştirakçısının kapitalının məlum ölçüsünün eyniliyinin cüziliyidir. Mükəmməl rəqabətli bazar iri istehsalının yaradılmasının, elmi- texniki inkişafın, iri miqyaslı problemlərin onsuz realizə edilməsinin mümkün olmamasından olan kapitalın mərkəzləşdirilməsinə qarşı hədlər qoyur. Bundan, əlavə göstərildiyi kimi praktik olaraq bütün şərtlərin eyni vaxtda yerinə yetirilməsi, azad bazarın kriteriyalarının gözlənilməsi imkanı qeyri- mümkündür.
          Mükəmməl rəqabətli bazardan fərqli olaraq qeyri- mükəmməl rəqabətli bazarda ayrı- ayrı istehsalçılar və ya onların birlikləri satış şərtlərinə, xüsusən də onların qiymətlərinə təsir göstərmək vəziyyətindədir.Buna görədə bütün qeyri- mükəmməl bazarların hamısını “ qiyməti yaradan bazar” adlandırırlar. Onların əsas fərqləndirici cəhəti kimi inhisarlaşdırmanın dərəcəsi çıxış edir.

          İnhisarçı rəqabət bazarında müxtəlif firmaların istehsal etdikləri əmtəələrin müxtəlifliyi prinsipi xeyli dərəcədə gözlənilir. Əgər bu əmtəələr qarşılıqlı mübadiləyə, eyni tələbatın ödənilməsinə malikdirsə, onda bazar rəqabəti satıcıların( istehsalçıların)məhdud sayı olduğu şəraitdə yaranır və elə bil əmtəələr arasındakı rəqabətə keçir. Daha ümumi görünüşdə inhisarçı rəqabəti özündə oxşar, lakin identik olmayan məhsulları satışa təklif edən, satıcıların sayının çox olduğu( onlarla) bir bazar strukturunu əks etdirir. Bu zaman inhisarçı rəqabət bazarında təmsil olunan hər bir firma başqa firmların hərəkətlərinə reaksiya, fikir vermədən özünü tam müstəqil hiss edə bilər.Bu cür sahələrə üst geyimləri, ayaqqabı, kosmetika mallarının istehsalını, kitab nəşrini, turizmi misal göstərmək olar.
          İnhisarçı rəqabət şəraitində rəqabətin aləti nəinki qiymət, hətta bu və ya digər əmtəənin keyfiyyəti də çıxış edir.İnhisarçı rəqabət bazarında material, stil, işin keyfiyyəti cəhətdən fərqlənən geyim, daimi alıcılar güzəştlər, kreditə satılmaqla bağlı olan ticarət təklif olunur.
          İnhisarçı rəqabət şəraitində istehsalçıların məhsulların qiymətlərinə nəzarət etməyə imkanları məhduddur. Çünki, alıcılar və satıcılar bir- birilərinə təbii bağlı deyillər, alıcılar özləri bu və ya digər məhsulun qiymətini müəyyən edirlər.
          İnhisarçı rəqabəti xarakterizə edən cəhətlərdən biri də odur ki, bu şəraitdə sahəyə yeni firmanın daxil olması asandır, bu da praktiki olaraq firmalar arasında gizli danışıqların, sazişlərin yaranmasının qeyri- mümkünlüyünə səbəb olur.

          1. bazarda əmtəəni yalnız bir satıcı satır, başqa sözlə, bütün sahə bir firma tərəfindən təmsil olunur;
          2. əmtəə elə nadirdir ki, onu əvəz edən başqa bir əmtəə yoxdur.Alıcı ya bu əmtəəni inhisarçıdan almalıdır, ya da bu əmtəəsiz keçinməlidir;
          3. satıcı yalnız öz əmtəəsi ilə ticarət aparır;
          4. satıcı qiymət üzərində nəzarətin ona məxsus olduğundan qiyməti dikdə edir. Bu fakt isə böyük xərclər tələb etməyən və informasiya xarakteri daşıyan reklamın yerini əvvəldən müəyyən edir;
          5. sahəyə daxil olmaq imkanı yoxdur.

          Rəqabətin metodları

          1. qiymət metodu
          2. qeyri- qiymət metodu.
          1. məhsulun texniki üstünlüklərinin təmin edilməsi;
          2. satış metodlarının təkmilləşdirilməsi;
          3. istehlakçılara xidmət göstərilməsi və güzəşt edilməsi;
          4. reklam və s.
          1. məhsulun keyfiyyətinin diferensiasiyası. Bu vaxt istehlakçılara eyni adlı məhsulun müxtəlif çeşidləri təklif edilir və onlar bunun içərisindən özlərinə lazım olanı seçirlər;
          2. möhlətlə satışın təşkili. Bu vaxt firmalar məhsulların kredit vasitəsilə satışını gücləndirir. Alıcılar ona görə də nəğd şəkildə pulları olmadığı halda buna üstünlük verirlər. Nəticədə möhlətlə satışı təşkil edən firmalar digər firmalar nisbətən daha çox məhsul sataraq çox gəlir əldə edirlər.
          3. təminatlı xidmət müddətinin uzadılması. Təminatlı xidmət müddətinin uzadılmasının əsasını yüksək keyfiyyətli məhsul istehsalı təşkil edir.Firmalar məhsulun keyfiyyətini yüksəltməklə təminatlı xidmət müddətini artıraraq daha çox məhsul satmağa səy göstərir. Alıcılar bazarlardan məhsul alarkən həmişə çalışır ki, təminatlı xidmət müddəti çox olsun.
          4. lizinq xidmətinin təşkili. Bu əsasən istehsal vasitələrinin satışı ilə məşğul olan firmalar aiddir, onlar lizinq xidməti vasitəsilə istehsal vasitələrini uzunmüddətli icarəyə verirlər. Bu metodun üstünlüyü ondan ibarətdir ki, istehsal vasitələrini istehsal edən firmalar lizinq xidməti vasitəsilə öz məhsullarını icarəyə verməklə onların mənəvi aşınmasının qarşısını alırlar.
          5. reklamlaşmanın təşkili.
          • Teqlər:
          • rəqabət nəzəriyyəsi
          • , rəqabətli bazar
          • , rəqabət

          Перевод “rəqabət” на русский

          соревнование, соперничество — самые популярные переводы слова «rəqabət» на русский. Пример переведенного предложения: Rəqabət ruhundan və onun ayrılmaz hissəsi olan stressdən azad oldum. ↔ Я избавилась от духа соперничества и напряжения, которое он вызывал.

          “rəqabət” в словаре азербайджанский – русский

          соревнование

          noun neuter
          Показать алгоритмически созданные переводы

          Автоматический перевод ” rəqabət ” в русский

          Glosbe Translate
          Google Translate

          Переводы с альтернативным написанием

          “Rəqabət” в словаре азербайджанский – русский

          соперничество

          взаимодействие на основе различий

          Rəqabət ruhundan və onun ayrılmaz hissəsi olan stressdən azad oldum. Я избавилась от духа соперничества и напряжения, которое он вызывал.

          Переводы «rəqabət» на русский в контексте, память переводов

          Daha sonra stansiya Los Angeles ərazisində KFWB və KHJ ilə rəqabət edən ən yaxşı radiostansiyalardan biri olur.

          Позже станция становится одной из лучших радиостанций в районе Лос-Анджелеса, соревнуясь с KFWB и KHJ.

          WikiMatrix

          Bunu etməklə onlar sülhü pozan rəqabət ruhunun yaranmasına yol vermir və yığıncaqda birliyin olmasına dair gözəl nümunə verirlər.

          Они препятствуют появлению разрушительного духа соперничества и всему собранию подают прекрасный пример единства.

          Liza adlı pioner bir bacı qeyd edir: «İş yerimdə rəqabət və paxıllıq ruhu hökm sürür.
          Пионер по имени Лиса отмечает: «На работе часто царит дух соперничества и зависти.

          XX əsrin sonlarına doğru, dijital(rəqəmsal) texnologiyadan da əvvəl analoji texnologiya inkişaf edir, mediyada rəqabət güclənməyə başlayırdı.

          И шаг за шагом к концу 20-го века дефицит стал исчезать — и я не говорю о цифровой технологии, я говорю об аналоговой.

          Onlar arasındakı rəqabət münaqişələrə səbəb olur.
          Они превратились в настоящих соперников, что приводит к ссорам и разногласиям.

          Bunu həvarilərdən hər biri edə bilərdi, amma, görünür, ürəklərində rəqabət hissi olduğundan heç biri qabağa çıxmır.

          Это мог бы сделать любой из апостолов, но, вероятно из-за соперничества, никто из них не проявляет инициативы.

          4 Həvari Pavel məsihçilərə məsləhət edirdi: «Rəqabət və ya şöhrətpərəstliklə heç bir şey etməyin, amma təvazökarlıqla bir-birinizi özünüzdən yuxarı sayın» (Filipililərə 2:3).

          4 Апостол Павел увещал христиан: «Ничего не делайте из сварливости или тщеславия, но по смирению ума считайте других выше себя» (Филиппийцам 2:3).

          Lakin bir şey aydındır: «Yəhuda İncili» həmin dövrdə xristianlığın rəqabət aparan və hərəsinin öz etiqadı olan çoxsaylı təriqətlərə parçalandığını birmənalı olaraq sübut edir.

          Ясно одно: «Евангелие от Иуды» однозначно свидетельствует о том, что однажды в христианстве произошел раскол и тогда стали появляться многочисленные секты, у каждой из которых были свои учения.

          2 Gəmi Siciliyanın Sirakuz şəhərində üç gün qaldıqdan sonra, onu da qeyd edək ki, bu şəhər Roma və Afina ilə rəqabət aparırdı, İtaliya yarımadasının cənubunda yerləşən Regium şəhərinə yola düşür.

          2 Простояв три дня в Сиракузах, красивом сицилийском городе, соперничающем по значимости с Афинами и Римом, корабль отплывает в Регий, который находится на «носке» итальянского «сапога».

          Buna görə də, insanlar əmək bazarında rəqabət aparırlar.
          Поэтому на рынке труда существует конкуренция.

          Rəqabət ruhu ilə daha da alovlandırılan paxıllıq Kristinanın gözünü o dərəcədə tutmuşdu ki, özünün və ərinin etdiyi yaxşı işləri görmürdü və həyatından narazı idi.

          Пламя зависти, раздуваемое соперничеством, ослепило ее, заставив забыть об их с мужем добрых делах, и лишило ее радости.

          Bəs əgər hansısa idman növü onda aqressivlik, rəqabət və millətçilik ruhu, hədsiz risk, zədə almaq təhlükəsinin yüksək olduğu, haylı-küylü bayramları ilə tanındığı və bu kimi digər şeylərin əks olunduğu üçün səni cəlb edirsə, onda necə?

          Но что, если тебя привлекают какие-то виды спорта свойственной им агрессивностью, соперничеством, повышенным риском и травматизмом, бурным празднованием победы, духом национализма или подобными «ингредиентами»?

          Həvari Pavel, evliləri də daxil etməklə, məsihçilərə müdrik məsləhət vermişdir: «Rəqabət və ya şöhrətpərəstliklə heç bir şey etməyin, amma təvazökarlıqla bir-birinizi özünüzdən yuxarı sayın. Hər kəs yalnız öz mənfəətini deyil, başqalarının da mənfəətini güdsün» (Filipililərə 2:3, 4).

          Апостол Павел дал христианам, в том числе и состоящим в браке, мудрый совет: «Ничего не делайте из сварливости или тщеславия, но по смирению ума считайте других выше себя, заботясь не только о своих интересах, но также об интересах других» (Филиппийцам 2:3, 4).

          Bunun üçün onlardan Allahın Kəlamına əsasən tərbiyə edilmiş vicdanlarına uyğun hərəkət etmək, eləcə də rəqabət və ya millətçilik ruhunda keçən tədbirlərdə iştirak etməmək qətiyyəti tələb olunur (Qal.

          Это означает, что вы будете задействовать свою воспитанную по Библии совесть и решительно настроитесь не участвовать в мероприятиях, пропитанных духом соперничества или национализма (Гал.

          5 Əgər bir kəs daxilində gizlənən rəqabət və ya eqoizm ruhunu cilovlamasa, get-gedə başqalarına hörməti azalacaq və artıq heç kimi bəyənməyəcək.

          5 Если не контролировать дух соперничества и тщеславные стремления, это может привести к тому, что человек станет высокомерным и перестанет уважать других.

          Brooks mövsüm sonuna qədər rəqabət göstərdi, amma hələ Jack Brabham’a çempionluq zəfəri itirdi.

          Брукс оставался конкурентоспособным до конца сезона, но всё-таки уступил победу в чемпионате Джеку Брэбему.

          WikiMatrix

          O qeyd edirdiki, Rusiyada şahmata nəzarət elə səviyyəyə çatıb ki, ədalətli rəqabət haqqında söz belə gedə bilməz.

          Он вовсе не мстителен, он извиняется в причинённом горе, старается исправить несправедливость.
          WikiMatrix
          Müqəddəs Kitab rəqabət ruhuna dair bizi nədən xəbərdar edir?
          Как Библия предостерегает от того, чтобы иметь дух соперничества?

          Rəqabət və xudbinlik heysiyyətinin əvəzinə, məhəbbət və mehribançılıq insan həyatını daha qiymətli edəcəkdir, narahatçılıq və özünü ləyaqətsiz sanmaq hissi aradan qaldırılacaq.

          Конкуренция и эгоистические амбиции уйдут в прошлое; любовь и доброта сделают жизнь радостной, никто не будет страдать или испытывать чувство неполноценности.

          Yığıncağın ağsaqqalları da bir-birləri ilə rəqabət aparmadıqlarını başa düşdükləri üçün çiyin-çiyinə çalışıb sıx əməkdaşlıq edirlər.

          Старейшины в собрании, понимая, что они не конкуренты друг другу, трудятся плечом к плечу, как единое целое.

          Din isə rəqabət və qabaqcadan yaranmış yanlış fikirlərin qarşısını almaq əvəzinə, münaqişələri daha da alovlandırır.

          А религия, вместо того чтобы гасить пламя ненависти, нередко только подливает масла в огонь.

          Biz, Pavelin: “Rəqabət və ya şöhrətpərəstliklə heç bir şey etməyin, amma təvazökarlıqla bir-birinizi özünüzdən yuxarı sayın” – məsləhətinə riayət edən qardaşlıq arasında olmağımıza necə də şadıq! (Filipililərə 2:3).

          Как рады мы находиться в братстве, которое следует наставлению Павла: «Ничего не делайте по любопрению или по тщеславию, но по смиренномудрию почитайте один другого высшим себя» (Филиппийцам 2:3).

          Daxilimizdəki rəqabət ruhunu cilovlamasaq, o nəyə gətirib çıxara bilər?
          К чему может привести дух соперничества, если его не контролировать?

          Məsihçilər nüfuz üstündə rəqabət aparmamalı, əksinə, İsanın «siz isə bir-birinizə qardaşsınız» sözlərini yadda saxlamalıdırlar.

          Вместо того чтобы искать себе славы, христианам следует помнить слова Иисуса: «Вы все — братья».

          Eyni zamanda bizə məsləhət edilir: “Rəqabət və ya şöhrətpərəstliklə heç bir şey etməyin, amma təvazökarlıqla [edin]” (Filipililərə 2:3).

          К тому же нам советуется: «Ничего не делайте по любопрению или по тщеславию, но по смиренномудрию» (Филиппийцам 2:3).

Comments are closed, but trackbacks and pingbacks are open.