Bir bala necə qurdlanmaq olar

– Ener­ji ə m ə k­da ş ­l ığı n­dan söz dü ş mü ş k ə n, Ru­m ı ­niya üçün han­s ı lay­i­h ə da­ha m ü na­si­b­dir?

RUMINİYADAN QARABAĞA YOL

«R+»un Rumıniya prezidentinin müşaviri Yulian Kifu ilə eksklüziv müsahibəsi

Müəllif: Çingiz Məmmədov BAKI

Ap­re­lin ə v­v ə ­lin­d ə Ba­k ı ­da “C ə ­nu­bi Qaf­qaz v ə onun ə t­ra­f ı n­da ge­o­siy­a­si v ə ­ziyy ə ­tin for­ma­la ş ­d ı ­r ı l­ma­s ı n­da NATO-nun ro­lu” möv­zu­sun­da bey­n ə l­xalq kon­frans ke­ ç i­ril­di. “Re­g­i­on+” jur­na­l ı h ə ­min t ə d­bi­rin ə sas m ə ­ru­z ə ­ ç i­l ə ­rin­d ə n bi­ri, Ru­m ı ­niya pre­zi­den­ti­nin stra­te­ji m ə ­s ə ­l ə ­l ə r v ə bey­n ə l­xalq t ə hl ü k ə ­siz­lik ü zr ə m ü ş a­vi­ri Yu­li­an Ki­fu il ə m ü sa­hi­b ə ­ni t ə ­q­dim edir.

– Az ə r­baycan-Ru­m ı ­niya ə la­q ə ­l ə ­ri­nin ha­z ı r­k ı s ə ­viyy ə ­si­ni nec ə qiy­m ə t­l ə n­di­rir­si­niz?

– He­sab edi­r ə m, bi­zim ə la­q ə ­l ə ­ri­miz ə la s ə ­viyy ə ­d ə ­dir: h ə m siy­a­si, h ə m d ə ener­ji sa­h ə ­sin­d ə stra­te­ji m ü na­si­b ə t­l ə ­ri­miz var. Ha­z ı r­da stra­te­ji lay­i­h ə ­l ə r olan “Na­bucco West” v ə “AGRI”ni re­al­la ş ­d ı r­ma ğ a ha­z ı r­la­ şı ­r ı q. Biz bir­lik­d ə M ə r­k ə ­zi Asiy­a­dan Rot­ter­da­ma q ə ­d ə r uza­nan, X ə ­z ə r v ə Qa­ra v ə d ə ­niz­l ə ­ri Reyn-Mayn-Du­nay ka­na­l ı il ə ba ğ lay­an, Av­ro­pa­n ı n düz üry ə ­in­d ə n ke­ ç ə n n ə q­liyyat lay­i­h ə ­si­ni n ə ­z ə r­d ə n ke­ ç i­rir v ə t ə ­ ş ­viq edi­rik. Ey­ni za­man­da, biz Qa­ra d ə ­niz – X ə ­z ə r D ə ­ni­zi ü z ə ­rin­d ə n ge­ni ş Ş ə rq-Q ə rb d ə h­li­zi ü z ə ­rin­d ə i ş ­l ə y­i­rik. Bu lay­i­h ə ç ə r­ ç i­v ə ­sin­d ə ener­ji, n ə q­liyyat d ə h­liz­l ə ­rin­d ə n, el ə c ə d ə Ə f­qa­n ı ­s­ta­na v ə ora­dan Av­ro-At­lan­tik m ə ­ka­na h ə r­bi d ə h­liz­l ə r­d ə n m ü xt ə ­lif y ü kl ə r da­ şı ­nacaq. Bu tica­r ə t v ə s ə r­may ə d ə h­li­zi Av­ro­pa v ə Av­ro-At­lan­ti­ka s ə r­h ə d­l ə ­ri­ni M ə r­k ə ­zi Asiya ü z ə ­rin­d ə n İ p ə k Yo­lu il ə ba ğ lay­acaq. Son­da biz yüks ə k s ə ­viyy ə ­li siy­a­si m ü na­si­b ə t­l ə ­r ə tica­r ə t v ə kom­mer­siya müba­di­l ə ­si­ni d ə ə la­v ə et­m ə y ə ü mid­va­r ı q ki, bu da bi­zim iq­ti­sa­diyya­t ı ­m ı ­z ı n ə sl po­ten­si­a­l ı ­na ya­x ı n r ə ­q ə m­l ə ­r ə ç at­ma­q­da k ö ­m ə k ed ə c ə k. Az ə r­baycan t ə ­r ə ­fin­d ə n d ə m ü xt ə ­lif s ə p­ki­l ə r­d ə s ə r­may­ ə ­l ə r g ö z­l ə ­ni­lir. Be­l ə ki, Ru­m ı ­niya s ə r­may­ ə ­l ə r üçü n bir s ı ­ra im­kan­lar aç ı b v ə Az ə r­baycan ş ir­k ə t­l ə ­ri­nin s ə r­may ə qoya bi­l ə c ə yi bir s ı ­ra sa­h ə ­l ə ­ri ö z ə l­l ə ş ­m ə y ə ç ı ­xar­ma ğ a ha­z ı r­la­ şı r.

– Bir ne­ç ə il ə v­v ə l Ru­m ı ­niya v ə Az ə r­baycan pre­zi­den­t­l ə ­ri stra­te­ji ə m ə k­da ş ­l ı q haq­q ı n­da ra­z ı l­ ş a­ma im­za­lay ı b­lar. İ ki öl­k ə ­nin stra­te­ji partnyor­lu ğ un­da ə sas ye­ri han­s ı sa­h ə tu­tur?

– Bi­zim öl­k ə ­l ə ­ri­mi­zin ener­ji sa­h ə ­sin­d ə stra­te­ji ə m ə k­da ş ­l ığı var. Av­ro­pa ba­zar­la­r ı üçün al­ter­na­tiv neft-qaz m ə n­b ə ­l ə ­ri v ə n ə q­liyyat yol­la­r ı ­n ı n t ə k­lif olun­ma­s ı bi­zi bir s ı ­ra lay­i­h ə ­l ə r­d ə bir araya g ə ­ti­rir. C ə ­nub Ener­ji D ə h­li­zin­d ə ar­t ı q Ba­k ı -Ti­f­lis-Cey­han neft k ə ­m ə ­ri v ə Ba­k ı -Ti­f­lis- Ə r­zu­rum qaz k ə ­m ə ­ri ki­mi lay­i­h ə ­l ə r var. TANAP is ə “Na­bucco” stra­te­ji lay­i­h ə ­si­ni iki his­s ə y ə ay ı r­maq üçün çox vacib bir h ə ll yo­lu ol­du. Bu lay­i­h ə Bol­qa­r ı ­s­tan­da Av­ro­pa İ t­ti­fa­q ı ­n ı n s ə r­h ə ­di­n ə q ə ­d ə r, “Na­bucco West” is ə ora­dan Av­striy­aya, Ba­um­qar­ta q ə ­d ə r. “AGRI” (Az ə r­baycan-G ü rc ü stan-Ru­m ı ­niya İ n­tercon­nek­tor) d ə maye qa­z ı n Gürcüsta­n ı n Ku­le­vi li­ma­n ı n­dan Kon­stan­taya n ə ql edil­m ə ­si­ni n ə ­z ə r­d ə tu­tan lay­i­h ə ­dir. Biz, h ə ­m­ ç i­nin h ə r iki t ə ­r ə f üçü n s ə ­m ə ­r ə ­li olacaq ener­ji sek­to­run­da al­ter­na­tiv ə m ə k­da ş ­l ı q yol­la­r ı ha­q­da da dü ş ünürük.

– Ener­ji ə m ə k­da ş ­l ığı n­dan söz dü ş mü ş k ə n, Ru­m ı ­niya üçün han­s ı lay­i­h ə da­ha m ü na­si­b­dir?

– Biz h ə r za­man m ö ­vcud si­s­te­min d ə y­i ş ­di­ril­m ə ­si üçü n Av­ro­paya ki­fay­ ə t q ə ­d ə r qaz g ə ­ti­r ə bi­l ə c ə k stra­te­ji ener­ji d ə h­liz­l ə ­ri­ni d ə ­s­t ə k­l ə ­mi­ ş ik. Bu cür stra­te­ji ener­ji d ə h­liz­l ə ­ri h ə m d ə bu za­ma­na q ə ­d ə r bi­zim üçü n uni­kal olan m ə n­b ə ­l ə r­d ə n g ə ­l ə n di­g­ ə r n ə q­liyyat yol­la­r ı il ə ba­lans ya­rat­ma­q­da yar­d ı ­m­ç ı olacaq. Biz “Na­bucco West” v ə “AGRI” lay­i­h ə ­l ə ­ri­n ə c ə lb olun­mu­ ş uq. Ş übh ə ­siz, Ru­m ı ­niya bu stra­te­ji lay­i­h ə ­l ə ­ri d ə ­s­t ə k­l ə y­ir.

– Az ə r­baycan­la Ru­m ı ­niy­a­n ı n ox­ ş ar ke­ç­mi­ ş i var. Bu ba­x ı m­dan, Ru­m ı ­niya Av­ro­paya in­te­q­ra­siya m ə ­s ə ­l ə ­sin­d ə Az ə r­bayca­na han­s ı d ə ­s­t ə yi ve­r ə bi­l ə r?

– İ lk növ­b ə ­d ə , bi­zim ö l­k ə bu yo­lun m ü mk ü nl ü y ü n ə v ə q ı ­sa za­man­da ke­çil­m ə ­si­nin re­al­l ığı ­na sübut­dur. Az ə r­bayca­n ı n özün ə ­m ə x­sus x ü su­siyy ə t­l ə ­ri var. Odur ki, Az ə r­baycan Av­ro­pa İ t­ti­fa­q ı ­na da­ha da ya­x ı n­la ş ­maq üçün han­s ı yo­lun g ə ­r ə k ol­du ğ u­nu, is­la­hat­la­ra nec ə na­il ol­ma ğı v ə han­s ı d ə y­i­ ş ik­lik­l ə r et­m ə yi ö z ü se­ ç ­m ə ­li­dir. Ə l­b ə t­t ə , bu, bir gec ə ­d ə ba ş ve­r ə ­si dey­il. Bu ba­x ı m­dan, Ru­m ı ­niya öz t ə cr ü b ə ­si il ə b ö l ü ş ə bi­l ə r v ə ö z ə l­lik­l ə bu sa­h ə ­d ə da­n ı ­ şı q­lar­da özünün bir çox müt ə ­x ə s­sis­l ə ­ri­n ə m ü raci­ ə t ed ə bi­l ə r. Biz A İ -nin göz­l ə n­ti­l ə ­ri v ə t ə ­l ə b­l ə ­ri­nin t ə rc ü m ə ­sin­d ə k ö ­m ə k­lik g ö ­s­t ə ­r ə bi­l ə ­rik. La­kin la­z ı m olan nor­ma­la­r ı n v ə

Bir bala necə qurdlanmaq olar

Bala qurdlara çox həssasdırlar, çünki hamiləlik, doğuş və ya ana südü zamanı analarından müqavilə bağlaya bilərlər. Onlar həmçinin çirklənmiş torpaqdan, nəcisdən, qidadan və sudan qurd çəkə bilərlər. Bala 2 və ya 3 həftəyə çatan kimi onu qurdlardan təmizləmək, sonra isə müntəzəm degelmintizasiya rejiminə keçmək vacibdir. Qurdlar ya maye və ya həb şəklində bala verilə bilən dərmanlarla müalicə olunur.

addım

3-cü hissənin 1-ci hissəsi: Baytarla məsləhətləşmə

• Əksər hallarda, balanızı müalicə etmək üçün baytara baş çəkmək təxminən 75-100 ABŞ dollarına başa gələ bilər.

• Nəcisdə görünən qurdları (növlərdən asılı olaraq spagettiyə bənzər, saça bənzər və ya yuvarlaq, seqmentli qurdlar kimi görünə bilər) görməsəniz də, onlar hələ də ola bilər. Bəzi qurd növləri mikroskopikdir.
• Baytara səfər etmək, balanızın qurdlarından xilas olmaq üçün asan bir yol ola bilər. Əgər baytar köpəyinizin nəcisindəki qurdları vizual olaraq müəyyən edə bilsə, o, köpəyinizə şifahi dərman verməklə yerindəcə qurdla mübarizəyə başlaya bilər.

• Baytarınız sizə resept verməzdən əvvəl balanızı ziyarətə gətirməyinizi xahiş edə bilər.
• Fərqli qurdlar düzgün müalicə üçün müxtəlif növ dərman tələb edir. Baytarınızdan köpənizin hansı marka və növ dərmana ehtiyacı olduğunu soruşun.
• Degelmintizasiya dərmanlarının əksər reseptsiz formaları lent qurdları, yuvarlaq qurdlar, bağırsaq qurdları və qarğıdalı qurdları kimi müxtəlif qurdları müalicə edir.
• Əksər pet mağazalarında və ya pərakəndə satış mağazalarında bu dərman təxminən 35 ABŞ dollarına satılır.

3-cü hissənin 2-ci hissəsi: Qurddan Müalicə Dərmanının Seçilməsi

1. Baytarınızın tövsiyəsini soruşun. Bəzi qurd qurdlarının ishal kimi digərlərindən daha ciddi yan təsirləri ola bilər. Sizin üçün hansı variantların mövcud olduğu barədə baytarınızla danışın. Çox güman ki, onların seçdikləri və balınıza tövsiyə edə biləcəkləri müəyyən degelmint dərmanları var.
2. Köpəyinizin sahib olduğu qurdu öldürən bir qurd müalicəsi seçin. Əksər qurdlar yalnız müəyyən qurdlara qarşı təsirli olur. Köpəyinizə yanlış növ vermək, itinizə yoluxmuş parazitə qarşı təsirsiz ola bilər. Qurd müalicəsini seçməzdən əvvəl qurdu müəyyən etdiyinizə əmin olun.
   • Qurdun hansı növ olduğunu öyrənmək üçün ya özünüzə baxaraq, ya da baytarınızla məsləhətləşərək müəyyən edə bilərsiniz. Baytarınızla danışmaq həmişə yaxşıdır.
   • Bazarda daha çox parazit, o cümlədən qurdlar olub olmadığını yoxlamaq üçün balanızın boynuna hər ay tətbiq edə biləcəyiniz məhsullar var. Məsələn, Revolution və Advocate hər ikisi parazitlərlə mübarizə üçün aylıq istifadə edilə bilər. Bu dərmanları köpəyinizdə istifadə etmək barədə baytarınızla danışın.
3. Balalara uyğun olduğundan əmin olmaq üçün etiketi yoxlayın. Bəzi qurd qurdları balalarda istifadə üçün hazırlanmamışdır və ev heyvanınız üçün təhlükəli ola bilər. Etiketdə açıq şəkildə göstərilməlidir ki, onu bir balada istifadə etmək olar. Əks halda, başqa məhsul seçin.

3-cü hissə: Köpəyinizə dərman verin

1. Düzgün dozanı tətbiq etdiyinizə əmin olmaq üçün iti çəkin. Dərman verməzdən əvvəl bala çəkisini çəkmək daha yaxşıdır, çünki bala hələ də böyüyür. Dəqiq çəkiyə sahibsinizsə, dərmanın dozaj cədvəlinə baxın. Köpəyin qurdları müalicə etmək üçün kifayət qədər dərman alması çox vacibdir, lakin heç vaxt çox dərman qəbul etməməlidir.
2. Şprisi təyin olunmuş miqdarda dərmanla doldurun. Öz şprisinizi doldurmaq lazımdırsa, maye dərmanın yuxarı hissəsini batırın və flakonu maye ilə doldurmaq üçün pistonu geri çəkin. Onu baytar həkiminiz tərəfindən təyin edilmiş və ya qablaşdırmada təklif olunan məbləğə qədər doldurun.
   • Köpəyə həb versəniz və ya şprislər qablaşdırmaya doldurulubsa, bu addımı atlaya bilərsiniz.
   • Dərmanın tam və ya boş mədədə verilməsini yoxlayın. Dərmanın təsirli olması üçün bu qaydalara əməl etməlisiniz.
3. Köpəyin diqqətini cəlb edin. Köpəyin diqqətini əllərinizdən birinə yönəltmək üçün barmaqlarınızı çırpın, balanın üzünün önündə oyuncaq yelləyin və ya burnunuzun önündə bir ləzzət tutun. Kuklalar çox diqqəti yayındırır, ona görə də diqqəti cəlb etdikdən sonra itə qurdlara qarşı dərman vermək üçün sürətlə hərəkət etməlisiniz.
   • Qucağında oturarkən itə dərman vermək ən asan ola bilər. Bir qolunuzla onu bir yerdə tuta və itin diqqətini çəkmək və dərmanı ağzınıza qoymaq üçün sərbəst əlinizdən istifadə edə biləcəksiniz.
4. Boş əlinizlə balanın ağzını açın. 1 əlin barmaqlarını istifadə edərək, köpəyin ağzını yumşaq bir şəkildə açın. Barmaqlarınızı balanın ağzının önündə dodaqlarının arasına itələyin və çənələrini açmaq üçün daim basın.
   • Bu, bala diqqətini yayındırmaqla nisbətən asan olmalıdır.
5. Dərmanı balanın ağzına qoyun. Köpəyin ağzı açıq olduqda, dərmanı içəriyə yerləşdirə bilərsiniz. Əgər siz bala maye dərmanı şpris vasitəsilə verirsinizsə, şprisin ucunu balanın ağzında ən azı 5 sm içəridə saxlayın və mayeni buraxın. Köpək onu tez udmalıdır.
   • Köpəyə tibbi həb versəniz, onu təqribən geri qoyun. İtin ağzında 7,6 sm-dir ki, həbi udsun və yenidən tüpürməsin.
6. Baytarın təklif etdiyi cədvələ uyğun olaraq itinizə dərman dozasını verin. Degelmint dərmanları bir neçə dəfə bir bala verildikdə ən təsirli olur. Dozaların sayı və tezliyi balanın təyin etdiyi dərmanın markasına və növünə görə dəyişir.
   • Tək dozadan sonra təsirli olsalar da, qalıq təsiri yoxdur. Bu o deməkdir ki, bala yumurtadan çıxanda qurdların hər nəslini öldürmək üçün daha çox qurdlara ehtiyac duyur.
   • Məsələn, tipik bir dozaj cədvəli, balanızın 1-3 gün ardıcıl olaraq dərmanlanmasını və sonra 2 və ya 3 həftə sonra itə əlavə 1-3 dozanın verilməsini əhatə edir.
7. Son nəcis nümunəsini baytarınıza gətirin. Qurd müalicəsi başa çatdıqdan sonra, balanızdan başqa nəcis nümunəsi toplayın. Bu nümunəni baytara gətirin və ondan qurdların olub olmadığını yoxlamalarını xahiş edin.
   • Baytarınız bu nəcis nümunəsini araşdıracaq və balanızın qurdlardan azad olduğunu təsdiq edə biləcək.

İcma sualları və cavabları

3 aylıq bala qurd vurmaq olar? O, zəifdir, qan qusdurur və qusur. Mən nə etməliyəm?

Degelmintizasiya 3 aydan sonra aparılmalıdır, ancaq təsvir etdiyiniz digər problemlər üçün onu dərhal baytara aparmalısınız. Sizin bala açıqca çox xəstədir və bu xəstəlik müalicə olunmazsa ölümcül ola bilər.

Mənim 2 yaşlı körpəm var və biz ona qurdlardan müalicə olunan 4 aylıq bir bala aldıq. Uşağım xəstələnə bilər, yoxsa bala qurdları uşağıma keçirə bilər?

Mənim 3 aylıq balam qusdu və içində uzun, yuvarlaq, əriştə kimi qurdlar var idi. Hansı növ degelmintizasiyadan istifadə etməliyəm?

Bir tapeworm nəcis nümunəsində nə kimi görünür? Düşünürəm ki, mənim hərəkətimdə tapeworm var, lakin hələ də qeyri-müəyyəndir.

Məsləhətlər

• Köpəyinizin qurdlara tutulmasının qarşısını almaq üçün mütləq həyətinizi mütəmadi olaraq təmizləyin və köpəyin yataq dəstini yuyun. Əgər köpəyinizə qurd düşmürsə, əllərinizi yumağınızdan əmin olun və zəhlətökən parazitlərdən təmizlənənə qədər itinizi öz yatağında yatdırın!

Rumıniyadan bir bala necə gətirə bilərəm?

Arıçılıq qədimdən insanların məşğuliyyətinə çevrilmişdir. Arıçılıq haqda ilkin informasiyalara qədim misir papiruslarında rast gəlinir. Həmin vaxtlarda arıçılıq Misirdə geniş inkişaf etmişdir. Qədim misirlilər bal və digər arı məhsullarının (arıdan əldə edilən məhsullar sırasına baldan əlavə propolis, arı südü, arı zəhəri, vərəmum, çiçək tozcuğu-güləm aiddir) müalicəvi təsirləri haqda çox şey bilirdilər. Həmin dövrdə Vavilyonda, Fələstində, Assuriyada, Ərəbistan və Krit adasında da arıçılıqla məşğul olurdular. Qədim Yunanıstana arıçılıq elə məhz Misirdən keçmişdir. Homerin əsərlərində bal və ondan yunanların qida məqsədilə istifadə etmələri haqda məlumatlara rast gəlmək mümkündür.

Bal dünyanın ən möcüzəvi məhsullarından biridir. Bal bəşəriyyətə çoxdan məlum olan və dadlı bir təam, həm də dərman kimi istifadə edilən bir məhsuldur. Bal çox qiymətli bir qida məhsuludur. Bal mədədə uzun müddət qalır, bağırsaqdan asanlıqla keçərək limfatik sistemə sorulur, buradan isə qana və toxumalara yayılır. Balın əsas tərkibi insan orqanizmi tərəfindən asanlıqla mənimsənilən qlükoza və fruktozadır. Bunlardan əlavə tərkibində olan vitamin kompleksi, mikroelement, antibakterial maddə, biogen stimulyatorların hesabına balı təbii unikal bir dərman da hesab etmək olar. Balın kimyəvi tərkibi onun hansı çiçəklərdən, hansı ərazidə və ilin hansı fəslində yığılmasından asılı olaraq dəyişir. Baldan həm elmi, həm də xalq təbabətində istifadə edilir.

Hal-hazırda yeni sort balların işlənməsi üsulları hazırlanmışdır. Bu məqsədlə arıları xüsusi şirintəhər məhlulla qidalandırırlar. Balın bu əldə edilmə üsulu ekspress və ya sürətli üsul adlanır. Bu metodla 85 yeni sort bal əldə edilmişdir: polivitamin, hematogen, südlü, jenşen balı və s. İndi süni bal da sintez edirlər: qarpız, yemiş, qarğıdalı, balqabaq, xurma balı və s. Bu cür balı bu meyvələrin şirələrinin uzun müddət buxarlandırılması yolu ilə əldə edirlər. Təbii ki, bu cür təam həm kimyəvi tərkibinə, həm də müalicəvi təsirinə görə təbii balı əvəz edə bilməz. Təəssüflər olsun ki, hal-hazırda bazarlarda keyfiyyətsiz, saxtalaşdırılmış yalançı ballara da rast gəlirik. Bəs təbii balı saxta baldan necə ayırd etməli:

10 QIZIL QAYDA

Satıcılar çox zaman bala təbii görüntü vermək üçün ona un və ya nişasta qatırlar. Bu da balın dad keyfiyyətinə və kalorisinə mənfi təsir edir. Bunu müəyyən etmək üçün bir qədər balın üzərinə azca distillə olunmuş təmiz su (ev şəraitində qaynadılmış su da olar) əlavə edib qarışdırın. Daha sonra isə bir neçə damcı yod əlavə edin. Əgər maye göyərərsə, deməli balda un və ya nişasta qatqısı var. Əksinə olarsa, deməli qatqı yoxdur. Un və ya nişasta qatqısının olmasını balın yapışqan kimi olmasına və kristallaşmamasına əsasən də bilmək olar. Əgər bal uzun müddətdir qalıb və xarlanma (kristallizasiya) baş verməyibsə, bu bal saxtadır. Ancaq bal xarlanıb, lakin kristallaşma bərabər səviyyələrdə getməyibsə, bu da balın saxtalığına işarədir. Həmçinin təbii bal uzun müddət qaldıqda rəngi tündləşir, konsistensiyası qatılaşır.

Saxta balın heç bir ətri olmur. Lakin bəzi bitkilərdən alınan balın da ətri olmaya bilər. Məsələn, yağıotu (ivançay) bitkisinin balı.

Hətta bəzən bala tabaşir də qatırlar. Bunu tərkibdə müəyyən etmək üçün balı bir qədər təmiz suda həll edib üzərinə bir neçə damcı sirkə damızdırın, əgər məhlul qaynamağa, köpüklənməyə başlayarsa, bu tərkibdə tabaşirin olmasını göstərir.

Balı təmiz suda həll edin, əgər çoxlu çöküntü yaranarsa, bal saxtadır. Təbii balda çox cüzi çöküntü ola bilər.

Təmiz təbii bal köpüklənməməlidir, əgər köpüklənirsə, bu balın tam yetişmədiyini və turşuduğunu göstərir.

Balın su ilə 5-10%-li məhluluna AgNO3 (gümüş-nitrat) məhlulu tökdükdə ağ çöküntü verərsə, bu balın tərkibində şəkər şərbətinin olduğunu göstərir.

Təbii balda su olmamalıdır. Bunu müəyyən etmək üçün bala bir tikə çörək salın və 10 dəqiqə gözləyin. Əgər çörək yumşalarsa, balın tərkibində deməli su var, yox əksinə olaraq bərkiyərsə, onda bal təbiidir.

Baldan bir qədər götürüb onun axıcılığına fikir verin, əgər bal yavaş-yavaş axırsa, axını həmcins olub heç yerdə qırılmırsa, bu bal təbiidir.

Balın içərisinə nerj materialından olan bir məftil salın, məftili geri çəkdikdən sonra məftilin üzərində bal qalıbsa, bal saxtadır.

Barmaqlarınıza bir qədər bal yaxıb saxlayın, saxta bal əldə yapışqanlılığını tez itirir, təbii bal isə uzun müddət saxlayır.

Arı məhsulları üzrə mütəxəssis, “Propolis” apifito məhsulları satış mərkəzinin rəhbəri