Rus əlifbasını necə öyrənmək olar

Bakı. 10 aprel. REPORT.AZ/ Aprelin 9-da Dövlət İmtahan Mərkəzi (DİM) Bakı, Naxçıvan, Gəncə, Sumqayıt, Şəki, Bərdə, Göyçay, Lənkəran, Şirvan və Xaçmaz şəhərlərində ali və orta ixtisas təhsili müəssisələrinə qəbul imtahanını Azərbaycan dilindən fərqli dildə verən abituriyentlər üçün Azərbaycan dili imtahanı keçirilib. DİM-dən “Report”a verilən məlumata görə, imtahanın nəticələri DİM-in internet saytında yerləşdirilib. İmtahanda iştirak etmiş abituriyentlər DİM-in internet saytı vasitəsilə nəticələri haqqında məlumatla, habelə cavab kartının qrafik təsviri ilə tanış ola bilərlər. İmtahanda iştirakı nəzərdə tutulan 6151 abituriyentdən 92 nəfəri imtahana gəlməyib. İmtahanda iştirak edən 6059 abituriyentdən 4561 nəfəri tələb olunan müsabiqə şərtini ödəyərək “məqbul” qiymət alıb. Aprelin 1-dən 10-dək elektron ərizəsini təsdiq edən, eləcə də aprelin 9-da keçirilən imtahanda “qeyri-məqbul” qiymət alan və ya müxtəlif səbəblər üzündən imtahanda iştirak etməyən abituriyentlər iyunun 11-də keçiriləcək növbəti “Azərbaycan dili” imtahanında iştirak edə bilərlər.

“Azərbaycan dili”ndən imtahan verən rus bölməsi abituriyentlərinin nəticələri açıqlanıb

“Azərbaycan dili”ndən imtahan verən rus bölməsi abituriyentlərinin nəticələri açıqlanıb İmtahanda iştirak edən 6059 abituriyentdən 4561 nəfəri tələb olunan müsabiqə şərtini ödəyərək “məqbul” qiymət alıb

10 Aprel , 2017 18:12

https://static.report.az/photo/2dbb50b5-1b1f-4116-8b64-17f822889bb0.jpg

Bakı. 10 aprel. REPORT.AZ/ Aprelin 9-da Dövlət İmtahan Mərkəzi (DİM) Bakı, Naxçıvan, Gəncə, Sumqayıt, Şəki, Bərdə, Göyçay, Lənkəran, Şirvan və Xaçmaz şəhərlərində ali və orta ixtisas təhsili müəssisələrinə qəbul imtahanını Azərbaycan dilindən fərqli dildə verən abituriyentlər üçün Azərbaycan dili imtahanı keçirilib. DİM-dən “Report”a verilən məlumata görə, imtahanın nəticələri DİM-in internet saytında yerləşdirilib. İmtahanda iştirak etmiş abituriyentlər DİM-in internet saytı vasitəsilə nəticələri haqqında məlumatla, habelə cavab kartının qrafik təsviri ilə tanış ola bilərlər. İmtahanda iştirakı nəzərdə tutulan 6151 abituriyentdən 92 nəfəri imtahana gəlməyib. İmtahanda iştirak edən 6059 abituriyentdən 4561 nəfəri tələb olunan müsabiqə şərtini ödəyərək “məqbul” qiymət alıb. Aprelin 1-dən 10-dək elektron ərizəsini təsdiq edən, eləcə də aprelin 9-da keçirilən imtahanda “qeyri-məqbul” qiymət alan və ya müxtəlif səbəblər üzündən imtahanda iştirak etməyən abituriyentlər iyunun 11-də keçiriləcək növbəti “Azərbaycan dili” imtahanında iştirak edə bilərlər.

Rus əlifbasını necə öyrənmək olar

Rus əlifbası, Xristianlığın 9 və 10-cu əsrlərdə yayılmasını asanlaşdırmaq üçün Bizans Yunan dilindən inkişaf etdirilmiş Kiril və Qlagolit yazılarına əsaslanır. Müasir rus əlifbasındakı bəzi hərflər İngilis dilində danışanlara tanış görünür – Е, У, К, А – digər hərflər İngilis əlifbasındakı hər hansı bir işarəyə bənzəmir.

Rus əlifbası səsləri

Rus əlifbasını səs başına bir hərf prinsipi sayəsində öyrənmək nisbətən asandır. Bu prinsip fonemlərin əksəriyyətinin (məna ifadə edən səslər) öz hərfləri ilə təmsil olunduğu deməkdir. Rus sözlərinin yazılışı ümumiyyətlə bu sözün bir hissəsi olan bütün səsləri əks etdirir. (Allofonlara – mümkün tələffüz varyasyonlarına keçdiyimiz zaman bu daha mürəkkəbləşəcək.)

Aşağıdakı üç sütunu da öyrənərək rus əlifbasını tanıyın. Birinci sütunda rus hərfi, ikinci sütunda təxmini tələffüz (ingilis işarələrindən istifadə etməklə), üçüncü sütunda ingilis sözündən bir nümunə götürərək məktubun necə səsləndiyi barədə fikir verilir.

Rus məktubu	Telaffuz	Ən yaxın İngilis Səsi
А, a	Ah ya aah	Far, lamb
Б, б	B	Bay
В, в	V	Vest
Г, г	Gh	Gyaxşı
Д, д	D.	D.ya da
E, e	Bəli	Yes
Ё, ё	Yoh	York
Ж, ж	J.	yalvarışsuyenidən, beiGe
З, з	Z	Zoo
И, и	E	Meet
Й, й	Y	Üçüny
К, к	K	Kilo
Л, л	L	Love
М, м	M	Mop
Н, н	N	No
О, о	O	Morning
П, п	P	Pony
Р, р	R (yuvarlanmış)
С, с	S	Song
Т, т	T	Tyağış
У, у	Ooh	Boo
Ф, ф	F	Fun
Х, х	H	Budurch
Ц, ц	Ts	Ditzy
Ч, ч	Ç	Çəldə edilmişdir
Ш, ш	Sch	Salam
Щ, щ	Sh (Ş-dən daha yumşaq)	Şoe
Ъ, ъ	sərt işarəsi (səssiz)	yox
Ы, ы	Uhee	ekvivalent səs yoxdur
Й, ь	yumşaq işarə (səssiz)	yox
Э, э	Aeh	Aerobotlar
Ю, ю	Yu	Sən
Ya, ya	Ya	Yard

Rus əlifbasını öyrəndikdən sonra, mənasını bilməsən belə, əksər rus sözlərini oxuya bilməlisən.

Stressli və stresssiz saitlər

Növbəti addım, rus sözlərinin necə vurğulandığını öyrənməkdir, bu sadəcə sözdəki hansı saitin vurğulandığını göstərir. Rus hərfləri stres altında fərqli davranır və əlifba səslərinə görə daha aydın tələffüz olunur.

Vurğusuz saitlər azaldılır və ya birləşdirilir. Bu fərq, yeni başlayanlar üçün çaşqınlıq yarada bilən rus sözlərinin yazılışında əks olunmur. Vurğusuz hərflərin tələffüz qaydalarını tənzimləyən bir neçə qayda mövcud olsa da, öyrənməyin ən asan yolu təbii olaraq yol boyu stresli saitlər hissi əldə edərək söz ehtiyatınızı mümkün qədər genişləndirməkdir.