Опытные онлайн-репетиторы

S.Rüstəmxanlı bildirir ki, Cənubi Qafqaz “İran” deyilən dövlətin heç vaxt təsir dairəsi olmayıb:

Sacilr dövlti

“Dövlət sabitliyi, dövlətin gələcəyi üçün təhlükə törədən adamların həbs olunması çox ciddi bir işdir, hamısı da razılıq doğurur. Amma bu 19 nəfər bir dəstədir, Azərbaycanda bunların sayı çoxdur”.

Bu fikirləri Real TV-nin efirində Vətəndaş Həmrəyliyi Partiyasının sədri, deputat Sabir Rüstəmxanlı İran xüsusi xidmət orqanının nəzarəti altında yaradılmış qanunsuz silahlı birləşmənin ifşasından danışarkən deyib.

Millət vəkili bildirib ki, bu şəxslər illərcə Azərbaycanda yuva qurub və burada “işləyiblər”, həmçinin müxtəlif dövlət idarələrində yer tutublar.

“Biz İrana qonşu kimi baxmışıq. Biz farsların İranı kimi baxmırıq, biz İrana türklərin İranı kimi baxırıq. İllər boyu bu, bizim dövlətimiz olub. Başında bizim insanlarımız dayanıb. İndi Avropa ölkələrinin, o vaxt Böyük Britaniyanın müəyyən proqramları üzrə burada ikinci türk dövlətinin olmağı uyğun sayılmayıb. Qacarlar dövlti, o türk dövləti tədricən müəyyən xarici layihələr üzrə fars dövlətinə çevrilib. Yəni, İran Türküstan olub həmişə, İran heç vaxt Farsistan olmayıb. Persiya olmayıb. İndi dünya mədəniyyəti gedib Persiya mədəniyyətinə gedib çıxırlar, o da olur farsın. Halbuki, “İran” deyilən farsdan deyil” – deyə partiya sədri vurğulayıb.

S.Rüstəmxanlı bildirir ki, Cənubi Qafqaz “İran” deyilən dövlətin heç vaxt təsir dairəsi olmayıb:

İran tərəfindən həmişə “Cənubi Qafqaz bizim təsir dairəmizdir, ərazimizdir” iddiaları qoyulub. Onlar adi bir şeyi başa düşmürlər ki, bunun cavabı çox asandır. 1925-ci ildən qurulan Pəhləvilər hakimiyyətinə heç aidiyyatı olmayıb. O regionda yaranmış dövlətlərin tərkibində olub. Amma o dövlətlər olub – Atabəylər Azərbaycan dövləti, Qaraqoyunlu, Ağqoyunlu dövləti, Səfəvi dövləti, sonra Əfşar dövləti, Qacar dövləti. O dövlətlər türk dövlətləri idi. İran deyilən ərazi türk dövlətləri olanda, Qafqaz onun tərkibində idi. Farsistan əl çəksin iddiasından, İranı çevirək təzədən türk dövlətinə, onda münasibətimizi tamam ayrı cür qura bilərik. Onların indiki iddialarının heç bir əsası yoxdur”.

Azərbaycan Sacilər dövləti: 7 -ci sinif

Saciler dovletinin esasini Afwin leqebi dawiyan , eslen Merkezi Asiyanin Usruwana vilayetinin qedim turk nesillerinden olan Saciler(879-941)qoymuwdur. Mewhur serkerde Afwin Heyder ibn Kavus bu nesilden idi . Xilafet Bizansla serhedleri mohkemlendirmek ucun Merkezi Asiyadan Azerbaycana ve Serqi Anadoluya yeni-yeni turk tayfalari kocururdu . Saciler sulalesini banisi Ebu Sac Divdad xilafet ordusunda xidmet eden mewhur turk serkerdelerinden biri idi. Dovlet xidmetlerine gore Azerbaycanin idaresi Sacilere hevale edilmiwdi. Onlar xilafetin xezinesine 120 min dinar xerac odeyirdiler. 9cu esrin sonlarinda Ebu Sac Divdadin oglu Mehemmedin adindan pul kesilmesine bawlandi . Mehemmedin qarddawi Yusif 912-ci ilden xilafete xerac gondermekden tamamile imtina etdi ve Sirvansahlari ozunden asili veziyyete saldi . Belelikle , Saciler dovleti 10cu esrin evvelinde cenubda Zencandan simalda Derbende qeder , serqde Xezer denizinden qerbde Ani ve Debil weherlerine qeder olan erazileri ehate edir .Sacilerin adindan pul kesilmesi onlarin musteqil oldugunu subut edir. Saciler Dovletinin paytaxti evvel Maraga , sonra Erdebil weheri idi . 9cu esrin 80ci illerinde 10cu esrin 40ci illerinedek butun Azerbaycan torpaqlarinin vahid dovletin terkibinde olmasi olke miqyasinda iqtisadi , medeni elaqelerin inkiwafina ve Azerbaycan turk xalqinin formalawmasina musbet tesir gosterdi.

Tebriz, Maraga , Eher hakimi Ebulhica 981-ci ilde sonuncu Salari hokmdari Ibrahimi taxtdan salib , Revvadiler dovletinin esasini qoydu. Bu sulalenin banisi er-Revvad xelife Elininin haklimiyyeti dovrunde Besre ve Kufeden Azerbaycana kocurulen Ezdiler neslinden idi . VIII esrin sonunda Revvadiler Azerbaycanin cenubunda yarimmusteqil emirlik yaratmiwdilar .
Salariler dovletinin varligina son qoyan Revvadiler Azerbaycanin cenub torpaqlarini oz hakimiyyetleri altinda birlewdirdiler . Sonra Mugan hakimliyini de asili veziyyete saldilar . 10280ci ilde Sultan Mahmud Qeznevi terefinden sixiwdirilan iki min oguz ailesi Revvadi hokmdari Vehsudanin (1020-1059) icazesi ile Azerbaycan erazisinde mesken saldi . Revvadiler dovletinin paytaxti Erdebilden Tebrize kocuruldu. Tebriz Werq olkelerini Araliq ve Qara deniz sahilleri ile , hemcinin Derbend kecidi vasitesile Volqaboyu ve Werqi Avropa ile birlewdien ticaret yollarinin qovwaginda yerlewirdi . Bu ise onun ehemiyyetini daha da artirirdi. Revvadiler dovleti 1054-cu ilde selcuqlardan asili veziyyete duwdu.

Sacilərin dövründə ilk dəfə Azərbaycanda.

1) bütün tarixi Azərbaycan torpaqları vahid dövlət halında birləşdirildi

2) Azərbaycan tarixində ilk türk-müsəlman dövləti yarandı

3) Cənubi Azərbaycan ərazisində ilk feodal dövləti yarandı

Rəvvadilər dövləti dövründə Azərbaycan tarixində ilk dəfə.

1) Oğuz-türk tayfaları Azərbaycan ərazisində məskən saldı

2) Cənubi Azərbaycan torpaqlarında ilk dəfə olaraq ərəbmənşəli dövlət yaranmışdır

Sacilər və Rəvvadilərin oxşar cəhətləri :

1) feodal dövlətləri olub

2) müsəlman dövlətləri olub

3) Azərbaycan torpaqlarına köçüb gəlmişlər tərəfindən yaradılmışdır

4) Ərəb xilafətinin dağılması gedişində yaranmışlar

5) Cənubi Azərbaycan ərazisində əsası qoyulmuşdur