UNESCO: Azərbaycanın sədrliyi çərçivəsində Şərqi Avropa ölkələri üzrə II seçki qrupunun iclası keçirilib VİDEO

Davamlı inkişaf üçün kommunikasiya və informasiyadan istifadənin əhəmiyyətinə toxunan UNESCO Baş direktorunun kommunikasiya və informasiya üzrə müavini Tavfik Celasi sürətli rəqəmsal transformasiya, COVID-19 böhranı, eləcə də üzləşilən çağırışlar qarşısında ideyaların sərbəst axınının təşviqindən, koronavirus böhranından sonra “daha yaxşı gələcək qurmaq” üçün qlobal səylərin tərkib hissəsi kimi gələcəyə istiqamətlənən vahid yanaşmanın qəbul edilməsindən, Davamlı İnkişaf-2030 gündəliyinin reallaşması üçün kommunikasiya və informasiyadan istifadə edərək, ictimai mənfəət kimi informasiya vizyonunun həyata keçirilməsindən söz açıb.

Avropa İttifaqı ölkələri

Avropa İttifaqına daxil olan üzv dövlətlər bir strukturda birləşmiş demokratik dövlətlərdir. Milli müstəqilliyini qoruyaraq eyni zamanda üzv dövlətlər daxili və xarici siyasətin müxtəlif sferalarına aid ümumi kurs keçməlidirlər.

Avropa İttifaqının yaranma tarixi öz başlanğıcını 1950-ci ildən götürür. Bu zaman Fransanın xarici işlər naziri Robert Şuman Fransa və Almaniyanın (AFR) kömür və polad sənayesini birləşdirməyi təklif etmişdi.

Daha sonradan inkişaf edən digər Avropa ölkələri ardıcıl olaraq danışıqlara qoşuldular və Kopenhagen meyarlarına uyaraq Avropa İttifaqının tərkibini tamamlamışlar. Hazırda Avropa İttifaqına daxil olan ölkələrin sayı 27-dir.

Bundan başqa, daha dörd ölkə bu ittifaqa namizəd olaraq qalır. Bunlar İslandiya, Xorvatiya, Türkiyə və Makedoniyadır.

Avropa İttifaqına daxil olan ölkələrin siyahısı

Aİ-na üzv dövlətlər	Paytaxt	Aİ-na daxil olduğu il
1	Avstriya	Vena	1995
2	Belçika	Brüssel	1957
3	Bolqarıstan	Sofiya	2007
4	B.Britaniya	London	1973
5	Macarıstan	Budapeşt	2004
6	Almaniya	Berlin	1957
7	Yunanıstan	Afina	1981
8	Danimarka	Kopenhagen	1973
9	İrlandiya	Dublin	1973
10	İspaniya	Madrid	1986
11	İtaliya	Roma	1957
12	Kipr	Nikosiya	2004
13	Latviya	Riqa	2004
14	Litva	Vilnüs	2004
15	Lüksemburq	Lüksemburq	1957
16	Malta	Valletta	2004
17	Niderland	Amsterdam	1957
18	Polşa	Varşava	2004
19	Slovakiya	Bratislava	2004
20	Sloveniya	Lyüblyana	2004
21	Portuqaliya	Lissabon	1986
22	Ruminya	Buxarest	2007
23	Finlandiya	Helsinki	1995
24	Fransa	Paris	1957
25	Çexiya	Praqa	2004
26	İsveç	Stokholm	1995
27	Estoniya	Tallin	2004

Ölkələrin Avropa İttifaqına daxil olma xronologiyası

Avropa İttifaqı bir anda yaranmamışdır və bu proses bu gün də davam edir. Ölkələrin bir strukturda birləşməsinin əsası 1951-ci ildə AFR, Belçika, Niderland, Lüksemburq, Fransa və İtaliyanın kömür və polad sənayesinin birləşdirilməsi barədə olan Avropa sazişinin imzalanması ilə qoyuldu. Bu saziş 1952-ci ilin iyulunda qüvvəyə mindi.

1957-ci il martın 25-də Belçika, Almaniya, Fransa, İtaliya, Lüksemburq və Niderland Avropa İqtisadi Birliyinin və yaradılması EAEC-ın yaradılması barədə müqavilə imzaladılar.

1996-cı ilin yanvarında Sloveniya və Çexiya Avropa İttifaqına daxil olma arzularını bildirmişlər.

1997-ci ilin iyulunda Avropa Komissiyası Aİ-nın genişləndirilməsi barədə Agenda 2000 proqramını yaratmışdır.

1998-ci ilin martında Kipr, Polşa, Macarıstan, Sloveniya, Estoniya və Çex Respublikası ilə Aİ-ə daxil olmaları barədə danışıqlar başlanıldı.

2000-ci il oktyabrın 26-da Parisdə genişlənmə ilə bağlı ilk Sənaye Forumu öz işinə başlamışdı. Forumda Aİ-ə üzv-dövlətlər və namizəd ölkələr iştirak edirdi.

2000-ci ilin 8 noyabrında Avropa Komissiyası nəticələr barədə regulyar hesabat nəşr etmişdi.

1972, 1994-cü illərdə Norveçin Avropa İttifaqına daxil olması barədə iki dəfə referendum keçirilmişdi. Birinci referendum ölkənin, ikincisi isə ölkənin kənd təsərrüfatının məhdud müstəqilliyə sahib olacağından ehtiyatlanaraq ləğv olunmuşdu

Norveç, İslandiya və İsveçrə Avropa İttifaqına üzv olmasalar da, Şengen zonasına daxildirlər. Qrenlandiya isə 1985-ci ildə Avropa İttifaqının tərkibindən çıxmışdı.

UNESCO: Azərbaycanın sədrliyi çərçivəsində Şərqi Avropa ölkələri üzrə II seçki qrupunun iclası keçirilib VİDEO

UNESCO-nun mənzil-qərargahında qurumun Azərbaycanın sədrlik etdiyi Şərqi Avropa ölkələrindən ibarət II seçki qrupunun iclası keçirilib.

AZƏRTAC xəbər verir ki, UNESCO yanında daimi nümayəndə, səfir Elman Abdullayev iclası açaraq gündəliyini təqdim edib.

Gündəlik qəbul edildikdən sonra UNESCO Baş direktorunun kommunikasiya və informasiya üzrə müavini Tavfik Celasi, müvafiq qərara layihələrinin məhsuldar müzakirələrlə əlaqədar “Coğrafi bölgü” üzrə İcra Şurasının açıq işçi qrupunun sədri, Çinin UNESCO yanında daimi nümayəndəsi, səfir Yanq Jin və UNESCO sosial və humanitar elmlər sektorunun icra aparatının rəhbəri Mariaqrasiya Skiçiarini çıxış ediblər.

Davamlı inkişaf üçün kommunikasiya və informasiyadan istifadənin əhəmiyyətinə toxunan UNESCO Baş direktorunun kommunikasiya və informasiya üzrə müavini Tavfik Celasi sürətli rəqəmsal transformasiya, COVID-19 böhranı, eləcə də üzləşilən çağırışlar qarşısında ideyaların sərbəst axınının təşviqindən, koronavirus böhranından sonra “daha yaxşı gələcək qurmaq” üçün qlobal səylərin tərkib hissəsi kimi gələcəyə istiqamətlənən vahid yanaşmanın qəbul edilməsindən, Davamlı İnkişaf-2030 gündəliyinin reallaşması üçün kommunikasiya və informasiyadan istifadə edərək, ictimai mənfəət kimi informasiya vizyonunun həyata keçirilməsindən söz açıb.

Çoxdilliliyin və dil müxtəlifliyinin təşviqi, dünya dilləri xəritəsinin istifadəyə verilməsi, beynəlxalq yerli dillər onilliyinə (2022-2032) hazırlıq, davamlı inkişaf üçün innovasiya və texnologiyanın təşviqi kimi məsələlərə toxunub.

Pandemiya dövründə dezinformasiya və nifrət nitqlərinin artması problemlərindən söz açıb. Bu problemlərin aradan qaldırılması üçün media və məlumat savadlılığının təmin edilməsinin əhəmiyyətinə toxunub.

Müvafiq qərar layihələrinin məhsuldar müzakirələri ilə əlaqədar “Coğrafi bölgü” üzrə İcra Şurasının Açıq işçi qrupunun sədri, Çinin UNESCO yanında daimi nümayəndəsi, səfir Yanq Jin qurumun katibliyinin işçilərinin vətəndaşlığına dair coğrafi bölgü məsələsinə toxunaraq, onun 60 il əvvəl qurumun idarə heyəti tərəfindən vacib məsələ kimi tez-tez müzakirə olunduğunu qeyd edib. Sonradan bu məsələ ilə bağlı İşçi Qrupunun yaradıldığını, UNESCO-nun insan resurslarını idarəetmə strategiyası çərçivəsində “Coğrafi bölgü”yə dair Fəaliyyət Planı hazırlandığını diqqətə çatdırıb. Bildirib ki, görülən tədbirlərə baxmayaraq, lazımi irəliləyişə hələ də nail olunmayıb və “Coğrafi bölgü”nü təkmiləşdirmək istiqamətində daha çox səy göstərilməlidir. O, üzv ölkələrin qurumun Katibliyində təmsil olunması göstəricilərini təqdim edib və bəzi ölkələrin çox zəif təmsil olunduğunu deyib. Qeyd edib ki, insan resurslarının idarə etdilməsi bürosu İşçi qrupunun katibliyi rolunu oynayır. Katibliyin “Coğrafi bölgü”nün təkmilləşdirilməsi istiqamətində həyata keçirilmiş müxtəlif tədbirlərdən, təbliğat, eləcə də işə qəbul proqramları, işə qəbul siyasətinin təkmilləşdirilməsindən söz açıb. İşçi qrupunu n əldə etdiyi əsas mülahizə və fikirləri təqdim edib.

UNESCO sosial və humanitar elmlər sektorunun icra aparatının rəhbəri Mariaqrasiya Skiçiarini süni intellekt texnologiyası sahəsində irəliləyişlərin sürəti və miqyası, yaratdığı müsbət və mənfi imkanlardan danışıb. UNESCO-nun süni intellekt etikası ilə bağlı tövsiyələrini xatırladıb.

İclasda Şərqi Avropa ölkələrinin müxtəlif namizədlikləri, eləcə də bütün Qrupların namizədliyi ilə əlaqədar universal cədvəlin yaradılması məsələsi müzakirə olunub.

İclas müxtəlif məsələlər ətrafında iştirakçıların fikir mübadiləsi ilə davam edib.

Şəhla Ağalarova

AZƏRTAC-ın xüsusi müxbiri

Paris