Press "Enter" to skip to content

Pişiklər Və Pişiklərin Cütləşməsi: Cütləşmə Necə Baş Verir, Ev Heyvanlarının Ilk Cütləşməsi Və Sahiblərinə Digər Tövsiyələr Neçə Yaşda Olmalıdır

Kalori sıxlığınıza nəzarət etməyiniz lazımdırsa, az yağlı versiyalarda zülal ilə yağ nisbəti təxminən 8 ilə 1 arasındadır, eyni zamanda yaxşı bir dad təklif edir.

Cinlər barədə bilmədiklərimiz – Təsəvvür etdiyimiz kimi qorxulu deyillər

Cin tayfası barədə məlumatlara keçməzdən öncə bir neçə xatırlatma etmək yerinə düşərdi. Əvvəla qeyd edim ki, bu tayfalar haqqında düzgün məlumatı yalnız Quranın, Əhlibeytin (ə) və Allah dostlarının təqdimatında öyrənə bilərik. Bəzən bəzi istisna hallarda ola bilər ki, digər mənbələrə də müraciət edək. Hər halda əsas istinadgahımız Quran və Əhlibeyt (ə) olacaq.
İkinci olaraq qeyd etməliyəm ki, ola bilər ki, ilk məqalələrdə olan məlumatlar sizə tanış olsun və ya çox da maraqlı gəlməsin. Xüsusi olaraq bildirim ki, bu əsas məlumatlar olmadan biz cinlər barədə düzgün yanaşmaya sahib ola bilmərik. O üzdən ilkin paylaşacağım məlumatları diqqətlə oxumaq və yadda saxlamaq zəruridir.

Üçüncüsü isə mən bu məlumatları elə ardıcıllıqla tərtib etmək arzusundayam ki, cin tayfası barədə heç bir məlumatı olmayan şəxslər də belə bu məlumatlar nəticəsində sıfırdan başlayaraq mövzu barədə düzgün təsəvvürə malik ola bilsinlər. Həmçinin də məqsədimiz cin tayfası barədə yanlış təsəvvürlər tamamilə aradan aparmaqdır.
Uca Allah nə qədər lütf edərsə.

“Cin və insanları yalnız mənə ibadət etmək üçün yaratmışam”
Zariyat surəsi, 56-cı ayə.

Cin məsələsi Qurani-Kərimdə aşkar və dəqiq formada qeyd olunmuşdur. İslam əqidəsinə və digər səmavi dinlərə görə cinlərin mövcudluğu aksiom bir məsələdir, yəni onların varlığına səmavi dinlərdə şübhə yoxdur. Qurana əsasən cinlər də eynilə biz insanlar kimi, bir çox məqamlarda bizə çox bənzər olaraq yaradılmış varlıqlardır. Bizim şəxsiyyətimiz, şüurumuz, qidamız, məskənimiz, paltarımız və sairə digər həyati əhəmiyyət daşıyan ehtiyaclarımız olduğu kimi, cin tayfasının da bütün bunlara bənzər ehtiyacları və özlərinəxas həyat tərzləri vardır.

“Cin” sözünün ərəb dilindən tərcümədə mənası “gizli”, “örtülü”, “bağlı” deməkdir. Yəni onlara gözlə görünə bilmədikləri və əyani müşahidə oluna bilmədikləri üçün cin deyilib. Ərəb dilində “cin” söz kökündən yaranmış bütün kəlmələr örtüməyə və gizliliyə dəlalət edir. “Cənnət” sözü də bu kökdən yaranmış sözdür və ağaclarla örtülü olduğu üçün “cənnət”, yəni örtülmüş yer adlanır. Ərəblər ana bətnində olan uşağa da örtülü və gizli olduğuna görə “cənin” deyirlər. Qurani-Kərimdə “cin” kəlməsi 50 dəfə müxtəlif formalarda istifadə olunmuşdur.

Cinin vücudu bizim maddi hissiyyat üzvlərimizdən gizlidir. Qurana əsasən deyə bilərik ki, cinlər tüstüsüz oddan yaradılmış varlıqlardır. Yəni onların yarandığı ilkin material plazmadır. İnsanın ilkin mənşə olaraq torpaqdan yaranıb, lakin hal-hazırda isə ət və sümükdən ibarət olduğu kimi, cinlər də oddan yaranıb özlərinə məxsus fiziki quruluşa, xassələrə malikdirlər. Cin metafizik (maddi təbiətə yad) varlıq olduğuna görə bizim adi halda onu gözlə görməyimiz mümkün deyil. Lakin bəzi klassik və müasir müsəlman alimləri, xüsusən də Şeyx Mufid etiqad edirlər ki, Allah cinə öz lətif (radiasiya, radioaktiv dalğa, plazma, foton və ya bizə məlum olmayan hər hansı başqa cins) cinsindən çıxıb, insanın gözünə görünə bilən maddi bir cism halı almaq qüdrəti verə bilər və bəzən bu hal müşahidə olunub. Yəni cin insan gözünə maddi bir varlıq kimi görünüb. Lakin bu görünmənin başqa bir izahı da bundan ibarətdir ki, əslində cin bizim alt şüurumuza təsir edərək özü barəsində istədiyi təsviri bizim zehnimizdə yarada bilər və biz elə təsəvvür edə bilərik ki, bizim qarşımızda müəyyən görünüşə malik bir varlıq vardır. Əslində isə o varlıq maddi olaraq qarşımızda deyil, sadəcə cinin şüurumza təsiri ilə alt şüurumuzda yaranmış qeyri-real təsvirdir. Cinlər adətən bir neçə heyvan, məsələn, ilan xaric (istisnalar da var) digər heyvanların cildinə girərək də görünə bilərlər. Cinlərin həqiqətdə necə bir görünüşə malik olmaları barədə gələcək məqalələrdə danışacayıq.

Cinlərdə də erkək və dişi cins kateqoriyası vardır. Onlar da cinsi əlaqə yolu ilə artıb törəyən varlıqlardır. Həzrət Rəsulallah (s) İmam Əliyə (ə) buyurub: “Cinlər (qəməri) ayın birinci, orta və sonuncu günü öz zövcələrilə yaxınlığı artırarlar.” (Vəsaliuş-şiə, c-14, s-91) Lakin onların bu əlaqə formasının və dünyaya yeni cin gətirməsinin necəliyi barədə mənbələrdə dəqiqi bir məlumat yoxdur. Cinlər də insan kimi bioloji inkişaf dövrü keçirlər. Kiçikdən böyüyə, cavanlıqdan qocalığa doğru inkişaf edərək, sonda öz əcəllərilə dünyalarını dəyişirlər.

Qurana əsasən cinlər də insanlar kimi Allaha ibadət etmək – bəndəçilik, kamilləşmək üçün yaradılmış varlıqlardır. (Zariyat 56). Cinlərin də şüuru vardır, düşünə bilir və mühakimə yürüdürlər. Onlar da ətraf aləmi bizim kimi müşahidə və qavrama yolu ilə dərk edirlər. Cinlərin həyatı məhduddur, sadəcə ömürləri insan ömrünə nisbətən çox uzun olur. Orta hesabla ömürləri 800-1000 il arası olur. Hətta min ildən yuxarı yaşadıqları haqda da etibarlı mənbələrdə məlumatlar vardır.

Cinlər zaman etibarilə Adəmin, yəni hal-hazırda mövcud olan insan sivilizasiyasından çox-çox illər öncə yaranmış varlıqlardır. (Hicr surəsi, 27). Bəzi alimlərin iddiasına görə bu müddət qırx il olmuşdur. Lakin bu qırx ilin cinlərə məxsus zaman ili ilə olmasını fərz etsək o zaman bu bizə görə böyük bir zaman məsafəsi olar. Çünki cinlərin yaşadığı paralel aləmlə bizim aləm arasında zaman fərqi mövcud olması barədə iddialar vardır. Onların 1 ilinin bizim zamanla ən azı 35-40 ilə bərabər ola bilmə fikri də mövcuddur. Bizim üçün fərq etməz, əsas olan budur ki, cinlər insandan öncə yaranmış varlıqlardır.
Qurani-Kərimə əsasən cinlər mükəlləf, yəni Allah və İslam şəriəti qarşısında öhdəçiliyi olan varlıqlardır. İnsan kimi nisbi azadlığa malikdirlər. Öz istəklərilə Allaha ibadət edə və yaxudda üsyan edib itaətsizlik edə bilərlər. Ümumi olaraq xeyirxah və şər cin kateqoriyasına bölünürlər. (Cin surəsi, 11). Öz şəxsi arzuları, iradələri, müxtəlif xasiyyətləri, zövqləri, sevdikləri vardır. Cinlər insanda olan bütün xarakterik xüsusiyyətlərə – əsəb, səbr, şəhvət, həyəcan, qorxu, mehribanlıq, rəhm və digər xüsusiyyətlərə də sahibdirlər. Onlara da insanlar kimi iradə azadlığı prinsipi hakimdir. Cinlər haqqı batildən seçə bilmək üçün məntiqi əsaslandırma qüdrətinə malikdirlər. Yaddaşları normal orta statistik insana nisbətən çox güclüdür. Cəmiyyət halında yaşayar, tayfa, qəbilə və nəsil bölgüsünə sahibdirlər.

Cinlər mənşə etibarilə tüstüsüz və şölələnən oddan (Ər-Rahmən, 15) yaransalar da hal-hazırda bioloji olaraq alovdan ibarət deyillər. Onların da zahiri bədən quruluşu, daxili orqanları və insanda olduğu kimi hərəkət orqanları vardır. Burada xüsusi olaraq qeyd etmək lazımdır ki, bizim yanlış təsəvvürümüzdən fərqli olaraq cinlərdə quyruq və buynuz olmur. Cinlər arasında da insanlarda olduğu kimi güc fərqi mövcuddur. Nisbətən güclü və zəif cinlər vardır.

Cinlər adi halda insanın gözünə görünə bilməsə də, amma onlar insanı bizim bilmədiyimiz istiqamətlərdən müşahidə edə və eşidə bilirlər. (“Əraf”, 27). Qurani-Kərimdə “Cin” surəsinin əvvəlində təqribən bu məzmunda ayə qeyd olunur ki, Həzrət Rəsulallahın (s) təbliğat üçün getdiyi Taif şəhərindən qayıdarkən Məkkə yaxınlığında bir cin vadisində Quran oxumasına bir qrup cin gizlincə qulaq asıb və öz tayfalarının yanına qayıdıb belə deyirlər:
– Həqiqətən biz heyrətamiz bir Quran eşitdik! (“Cin”, 1)
Bu ayədən məlum olduğu kimi onlar insanı istədikləri vaxt kənardan dinləyə və görə bilirlər. Bəzi seçilmiş insanlar – peyğəmbərlər, övliyalar onları öz sürətində görə bilir və onlarla ünsiyyət qura bilirlər. Bəzi etibar etdiyimiz mənbələrdən alınan məlumatlara əsasən həqiqi cadugərlər də şər cinləri olduğu kimi müşahidə edə bilirlər. Ümümi insanlar isə cinləri yalnız maddi cildə girdikləri zaman və yaxud zehinlərində yaranmış təsəvvür əsasında müşahidə edə bilərlər. Buna “təməssül” deyilir. Təməssül lüğətdə bir şeyin başqa bir surətdə və qiyafədə digəri üşün zahir olması mənasını verir. Bu zaman əks tərəf təməssül edən varlığı öz əsl simasını deyil, onun başqa formada olan təsvirini görür. Təməssül edən zaman cinlər öz həqiqi formalarını əsla dəyişmirlər, onlar həqiqətdə elə cin olaraq qalırlar, lakin zahir olduqları formal (şərti) surət dəyişir. Təməssül prosesi o qədər canlı və dəqiqi baş verə bilər ki, insan onun mənbəyinin daxili (batini) və ya xarici olmasını aid edə bilməz. Cinlər təməssül edən zaman yalnız görünmək istədikləri şəxsə görünərlər. Ətrafda olanlar onu görə bilməzlər. Quran ayələrində və hədislərdə cin tayfasından olan İblisin (Diqqət! İblis, yəni Şeytan mələk deyil, cindir.) dəfələrlə təməssül edərək müxtəlif sürətlərdə zahir olması qeyd olunmuşdur. İblis Həzrət Rəsulallahın (s) təbliğatla məşğul olduğu dövrlərdə dəfələrlə insan cildinə girərərək Məkkə müşriklərini ona qarşı qaldırırdı və onlara bilmədiklərini öyrədir, məsləhətlər verir və aranı qızışdırırdı. Məşhur “Darun-Nüdbə” hadisəsi buna bir misal ola bilər: Məkkə müşriklərindən bir neçə nəfər şəxs İslam peyğəmbərilə necə edəcəkləri barədə toplantı keçirirlər və bu zaman İblis yaşlı bir kişi qiyafəsində zahir olaraq özünü Nəcd əhlindən olan yaşlı bir kişi kimi təqdim edir. Onlara məsləhət vermək üçün bura gəldiyini bildirir. Müxtəlif dəqiq məsləhətlər verərək Hz. Peyğəmbərin (s) təbliğat fəaliyyətinin qarşısını almaq üçün onları təşfiq edir. Bu hadisəni Allah vəhy vasitəsilə öz peyğəmbərinə çatdırır. (“Ənfal”, 30)
Cinlər öz həqiqi formalarında heç də bizim təsəvvür etdiyimiz kimi qorxulu, çirkin, bədheybət və dişləri iri, iri buynuzlu varlıqlar deyillər. Bəzən şər cinlərin insanları qorxutmaq üçün aldıqları bəzi maddi qorxunc formaların kimlərsə tərəfindən müşahidə olunması (nadir hallarda baş verə bilir) və müxtəlif filmlər, nağıllar, əfsanələr vasitəsilə ötürülən xürafi məlumatlar zaman-zaman səbəb olmuşdur ki, insanlarda cin tayfasının görünüşü barədə səhv fikir formalaşsın.
Bəzi təqvalı müsəlman alimləri cinlərlə ünsiyyət qurub və onların necə göründüyü barədə məlumatlar əldə edə biliblər. Lakin çox təəssüf ki, onların əksəriyyəti bu barədə heç bir yazılı mənbə qoymayıblar və bu məlumatlar şifahi olaraq dillərdə dolaşıb və sonradan kimlərsə tərəfindən bir qədər dəyişkliyə uğrayaraq qələmə alınıb. Ümumiyyətlə bu mövzu barəsində çox nadir rast gəlinən yazılı mənbələr mövcuddur. İstərdim mövzunun bu hissəsində İsa Muhəmməd Davud adlı şəxsin (İslam alimi olub) Mustafa Kənçur adlı 180 yaşlı cinlə qurduğu ünsiyyət əlaqəsi zamanı cinlərin necə göründüyü barədə verdiyi suala cinin verdiyi cavabı ümumiləşdirərək müxtəsər formada sizlərlə bölüşüm:

– Cinlərin göz rəngi qırmızı və çox parıltılı olur. Bəzi cinlərdə kəhrəba rəngində də ola bilir. İnsandan fərqli olaraq gözlərinin forması yumru deyil, ellipsvari formada olur. Qulaqları azacıq at qulağına bənzəyir və çox xırda tüklərlə örtülü olur. Burunla çox uzunsov deyil, daha çox dairəvi görünüşə malikdir. Üzlərinə insanda olduğu kimi saqqal çıxır. Lakin müsəlman cinlər istisna olmaqla digər cinlər saqqal saxlamağı heç sevmirlər. Erkək cinlərin saçları çox seyrək olur, dişi cinlər isə çox uzun saç saxlayırlar. Dəri rəngləri insanlarda olduğu kimi fərqli ola bilir. Lakin əsasən əsmər və qarabuğdayı rəngdə olurlar. Bədənlərində tük az olur. Dərisinin qırmızı olduğu cinlərə də rast gəlinə bilir.

Cinlərin ömrü niyə uzun olur?

Cinlər də insanlar kimi övladlarını öz südlərilə bəsləyirlər. Südəmərlik dövürləri adətən 40-45 ilə qədər ola bilir. Onların hamiləlik dövrü insana nisbətən azdır. Cəmi 6-7 ay çəkir. Cinlərin yaşının bizə görə çox görünməsinin səbəbi isə budur ki, cinlər radioaktiv dalğaya bənzər varlıqlardır və onların aləmində olan hərəkət bizim material aləmə nisbətdə olduqca böyük sürətlə baş verir. Fizika elmindən də bizə məlum olduğu kimi hərəkət sürəti artdıqca zaman yavaşıyır. Sürət müəyyən bir nöqtəyə çatdığı zaman isə zaman durur. “Nisbilik nəzəriyyəsi”nə əsasən zaman kainatın hər yerində eyni axmır və cismin kütləsindən, qravitasiya qüvvəsindən asılı olaraq sürətli və ya zəif axa bilir. Bunu sübut etmək üçün fiziklər bir sıra praktiki sınaqlar da keçirilmişlər. Məlum olmuşdur ki, zaman kütləyə və sürətə bağlı bir məsələdir və mütləq hesab oluna bilməz. Cinlər də maddi varlıq deyil dalğa tezliyinə bənzər (radiasiya kimi) varlıqlar olduqlarına görə öz aləmlərində normal halda 70-80 il ömür sürürlər, lakin daim yüksək sürət içərisində yaşadıqlarına görə bu zaman kəsiyi bizim aləmdə 800-1000 ilə bərabər ola bilir.
Zamanın nisbilik nəzəriyyəsi Qurani-Kərimdə də təsdiqini tapmış bir mövzudur. Belə ki, uca Allah buyurur:
– Həqiqətən sənin Rəbbinin yanında bir gün sizin saydığınız min il kimidir. (Həcc surəsi, 47-ci ayə)
Cinlərin hərəkət etməsi üçün isə bizim kimi maddi nəyəsə söykənməsi şərt deyil. Onlar fəzada da hərəkət edə və bizim üçün keçilməz olan material maneələri (dağ, təpə, sıldırım, quyu və s.) rahatlıqla keçə bilirlər. Bizə təsir edən qravitasiya qüvvəsi cinlərə hərəkət üçün o qədər də mane ola bilmir. Lakin bu o demək deyil ki, onlar yerin cazibə qüvvəsindən tam xilas ola biliblər.

Cinlərin qidaları barədə görüşlər müxtəlifdir. Lakin məhşur nəzər budur ki, cinlər havanı bürüyən qida qoxusu, bəzi qida tullantıları və sümüklə (qoxusu ilə) qidalanırlar. Bəzi hədislərdə qeyd olunub ki, Allah sümükləri cinlər üçün ruzi qərar vermişdir. Lakin cinlər metafizik varlıq olduqları üçün material hesab olunan sümüyü necə yeməkləri barədə əlimizdə ciddi bir nümunə yoxdur. Mən özüm bu tip qidalanmanın cinlərə aid edilməsini səhv yanaşma hesab edirəm. Burada qeyd etməliyəm ki, mən bu kimi hədislərin izahında belə bir fikirə rast gəlmişəm ki, cinlər sümüyü yeməzlər, onun qoxusu ilə qidalanarlar. Bu ağıla batan bir izahdır. Ümumiyyətcə cinlərin qoxulayaraq qidalanması İslam alimləri arasında məhşur biz nəzərdir. İncə bir məqam isə budur ki, müsəlman cinlər gözəl qoxuları sevər, kafir cinlər isə pis qoxularla qidalanarlar. Məhz bu üzdən də hədislərdə qeyd olunur ki, evlərinizdə pis qoxu verən əşyaları və çürümüş və xarab olmuş zibili (qida tullantılarını) evdə çox saxlamayın. Tez-tez xoş ətirlərdən (xüsusən gül ətrindən) istifadə edin ki, kafir cinlərin diqqətini çəkməyəsiz. Hədislərdə qeyd olunur ki, Hz. Rəsulallah (s) buyurub: “Yağlı yemək yedikdən sonra əllərinizi yuyun, yoxsa cinlər sizin əllərinizi yalarlar (iylərlər)”. Təbii ki, bu kimi hədislərin gigiyenik cəhətdən də izahı və əhəmiyyəti çoxdur, lakin bu hədisin sonunda qeyd olunan cin məsələsi onu göstərir ki, təmizlik məsələsi təkcə gigiyenik önəmi olan məsələ deyil, həm də şər cinlərin uzaq qalması üçün vacib bir şərtdir. Heyvanı kəsərkən Allahın adının zikr olunmasının bir səbəbi də məhz bu üzdəndir ki, kəsilən heyvanın ətinin və sümüyünün qoxusu kafir cinləri cəlb etməsin. Çünki Allahın adı çəkilmədən kəsilən heyvanın tullantılarının qoxusu kafir və təhlükəli cinlərin qidasıdır.

İslam dünyasının böyük filosofu Molla Sədra özünün “Məfatihul-ğeyb” adlı əsərində qeyd edir ki, cinin həm hissiyat (material) aləmində vücudu var, həm də qeybi (bərzəx aləmində) aləmdə. Onların bu aləmdəki vücudu barədə belə demək olar:
Maddi aləmdə lətif cismə malik olan elə bir varlıq yoxdur ki, onun ruhu və nəfsi olmasın. Bəzi vaxtlar o varlıqların gizli (yəni “cinni”) surətlərinin zahir olmasının səbəbi onların lətif bədənlərinin lətafət və yumşaqlıq baxımından orta həddə, ya pərakəndə halda olması, yaxud da cəmləşmək qabiliyyətlərindən irəli gəlir. Belə ki, cəmləşən və yığılan halda onların cismi qalınlaşır və bunun nəticəsində müşahidə oluna bilirlər. Amma pərakəndə halda olanda cismi yayılır və daha da lətif olaraq müşahidə olunmur. (“Məfatihul-ğeyb”, səh. 255)
Molla Sədranın qeyd etdiyi məqam budur ki, cinlər çox lətif varlıq olduqları üçün görünə bilmirlər. Biz bunu primitiv bir misalla suya bənzədə bilərik: su buxarlanıb havaya qarışdığı zaman görünməz olur. Lakin cəmlənib sıxıldığı zaman isə görülən bilən hala gəlir. Cinlər də material formada görünmək istədikləri zaman öz hallarını istədikləri formada dəyişə bilirlər. Biz necəki suyu istənilən qəlibin içərisinə töküb, sonra donduraraq buz halına salıb istədiyimiz füquru ala bilərik, cinlər də öz hallarını istənilən qəlibə uyğun dəyişərək müxtəlif formalar ala bilirlər. Bu onların fitri bir potensialıdır. Başqa bir misal olaraq qeyd edə bilərik ki, ağac materialının içərisində yanmaq, yəni oksigenlə kimyəvi reaksiyaya daxil olub plazma halına düşəmək potensialı var. Bu ekzotermik reaksiya səbəb olur ki, biz ağac materialında zahirən baxaraq görmədiyimiz bir halı – plazmanı, yəni alovu görə bilirik. Cinlər də bu cürdür, bəzən onlar öz daxillərində olan hazır potensialı aşkar edərək, maddi aləmdə müəyyən surətlərdə zahir ola bilirlər, halbu ki, onlar vücud etibarilə görünməzdirlər. Lakin onların maddi gözlə görünməz olan vücudlarında görünə bilmək potensialı vardır.

Cinlərlə görüşmək və cinlər aləmi ilə rabitə yaratmaq mümkündürmü?

Bu mövzunu müəyyən müqəddimələr olmadan başa düşmək çətindir. Zərurət olduğu üçün bəzi müqəddimə məlumatlarla tanış olmaq gərəkir. İlk öncə yadda saxlamalıyıq ki, cinin də eynilə insanda olduğu kimi ruhu vardır. Cin və insanda ruh ilə bədən daima qarşılıqlı əlaqədə olurlar. Yəni ruh və bədən bütövlük təşkil edir. Bəzən bioloji bədən metafizik ruha təsir edir, bəzən isə əksinə ruh bədən üzərində öz təsirini qoyur. Ruh bəzən özünə aid fəaliyyətləri yerinə yetirmək istəsə, gərək bədən də xüsusi şəraitə düşsün. Məsələn, insan ac olduğu halda ruhun düşünmək qabiliyyəti artırır, çünki insan ac olduğu zaman beyinə qan çox gedir. Tox olduğu zaman isə beyinə qan az getdiyi üçün ruhun düşünmək qabiliyyəti zəifləyir. Bəzən isə ruh qorxduğu, sarsıldığı zaman insanın dərisinin rəngi solur, iştahası küsür və hətta müxtəlif təhlükəli xəstəliklər belə yarana bilir. Bəzən də olur ki, insan qorxduğu halda adi halda edə bilmədiyi işləri görə bilir, fiziki gücü artır. Məsələn, üzərinə vəhşi heyvan hücum edən şəxsin adi halda çıxa bilmədiyi divara çox sürətlə dırmaşa bilməsi kimi və sairə. Bu hal elmi dildə “psixologiyanın fiziologiyaya təsiri” kimi ifadə olunur. Şəriətimizdə qeyd olunan bütün maddi ibadət növləri, məsələn, oruc, namaz, zəkat, xüms hamısı zahiri əməllərdən ibarət olsalar da, amma insan ruhunda mühüm təsirlərə malikdirlər. İnsan müəyyən vasitələrlə öz ruhunu maddi təsirlərin cəngindən nisbətən xilas edib azad edə biləcəyi təqdirdə mələkuti (metafizik) aləmlə kontakta girə bilər. Yəni ruh nə qədər ki, bədənin bütün qüvvələrini özünə ram edə bilməyib o halda o müxtəlif nəfsani qüvvələr tərəfindən hər dəfə bir istiqamətə çəkiləcək və öz ilahi potensialından məhrum qalacaq. İnsanın öz ruhani potensialını, öz gizlin istedadlarını üzə çıxarması üçün ən əsas və düzgün vasitə təhriflərdən uzaq qalmış ilahi şəriətdir. Çünki şəriətdən qeyri yollarla bunu etmək haramdır və təhlükəlidir. Şərqin dahi şəxsiyyəti İbn Sina özünün “İşarat və tənbihat” adlı əsərində belə bir qeyd aparmışdır: “Şəriətin təsiri altında mənəvi təlim-tərbiyə nəticəsində nəfs aram olar və bütün bədən qüvvələri vahid mərkəzə (pak ruh, ağıl) tabe olarlar.”
Bundan sonra isə insan çox rahatlıqla qarşılaşdığı maneələri keçə biləcək və istədiyi müəyyən hədəflərə surətlə çata biləcək. Çünki insanda mövcud olan bütün nəfsani qüvvələr eyni hədəfə yönəldikcə məqsədə çatmaq çox rahat olacaq. Təsəvvür edin ki, insanın beş əli var və hər bir əli ilə müxtəlif nəfsani mərkəzlərdən əmr alaraq müxtəlif istiqamətlərə zərbə vurur. Bu zaman güc dağınıqlığı yaranacaq. Lakin beş əlin hər biri eyni mərkəzdən əmr alaraq bir istiqamətə vura bilsə güc mərkəzləşməsi yaranacaq və gücün qüdrəti artacaq.
Öz ruhunu maddi aləmin təsirindən azad edən və nəfsinə nəzarət edə bilən böyük Allah dostlarında təbii olaraq bəzi xüsusi istedadlar yaranmışdır ki, bu istedadlara irfan elmində kəramət və mükaşifə də deyilir. Təbii ki, bu kimi kəramətlərin bəzilərini (az bir hissəsini) qeyri-dini, yəni şeytani yollarla da əldə etmək mümkündür.

Qurani-Kərimdə bu mövzu aşkar bir şəkildə “Nəml” surəsində qeyd olunmuşdur. Belə ki, cinlərə və insanlara hökmdarlıq edən peyğəmbərlərdən olan Həzrət Süleyman bir gün öz tabeçiliyində olanlara sual edir ki, mənə Səba ölkəsinin şahı Bilqeysin taxtını kim gətirə bilər? Həzrət Süleymanın yanında olan bir ifrit (cin tayfasından olan qüdrətli bir varlıq) bildirir ki, “Sən yerindən qalxmamış mən onu sənə gətirərərəm. Mən bu işi görməyə çox qüvvətliyəm, etibarlıyam! Kitabdan bir qədər xəbəri olan birisi (Asəf ibn Bərxiya) isə belə dedi: “Mən onu sənə bir göz qırpımında gətirərəm! (Bu zaman Süleyman) onu (taxtı) yanında hazır durmuş görən kimi. ” (“Nəml” surəsi, 39, 40-cı ayə)
Bu ayələrdə qeyd olunan hadisədə bir ifrit adlanan cin öz gücünü nümayiş etdirərək çox uzaq məsafədən böyük bir taxtı gətirə biləcəyini bildirir. Lakin ona bu iş üçün icazə verilmir və halbu ki, o bu işi bacara biləcəkdi. Burada həmin bu qeyri-adi iş mənəvi potensialı və ruhi qüdrəti daha çox olan insana – Asəf ibn Bərxiyaya tapşırılır və o da taxtı bir göz qırpımında hazır edir. Bu ayələrdən çıxan bir neçə məna vardır:
1. Cinlər kimi bəzi insanlar da qeyri-adi işlər görməyi, bir çoxlarına mümkünsüz görünənləri bacara bilirlər.
2. İnsanın ruhi qüdrəti cinlərin ən güclüsünün belə qüdrətindən çoxdur. Belə ki, cin taxtı müəyyən çox kiçik zaman fasiləsində gətirə biləcəyini bildirdiyi halda, insan bu işi daha az, nəzərə çarpmayacaq qədər kiçik zaman daxilində görə bilir.

Bu ayələr bizə əsas verir ki, qeyd edək ki, insan öz ruhi qüdrətini müəyyən təyin olunan vasitələrlə artıra bilsə artıq onun üçün məkan məsələsi heç bir məna daşımaz. İnsan məkanın və zamanın fövqünə qalxa bilər və ətraf aləmə təsir qoyma qabiliyyətinə malik olar. Quran da təsdiq edir ki, müəyyən elmləri bilmək, Allahın qanunlarına ixlasla tabe olmaq, nəfsi paklamaq və bütün nəfsani qüvvələri nəzarət altına almaq yolu ilə insan bu qüdrəti əldə edə bilər. Təbii ki, belə bir qüdrətə sahib olan insan üçün cinlər aləmini müşahidə etmək çox asan bir iş olacaq. Bəzən insanlar bu kimi işləri görmək üçün şər yollara da əl atırlar. Şər yol şəriətin qeyd etdiyinin tam əksidir. Şəriət yolu ilə insan paklanmaqla müəyyən aləmlərlə əlaqə yarada bilirsə, şər yolda isə insan mənəviyyat baxımından tənəzzül etmək və alçalmaqla bu aləmlərlə əlaqə yaradır. Belə şəxslər öz ruhlarını asketik tərbiyələnməklə və ya ruhlarını bütövlükdə çirkaba bulaşdırmaqla cin aləmilə əlaqə yarada bilirlər. Təsəvvür edin ki, şər cinlərlə əlaqə yaratmaq istəyən cadügərlər, kahinlər öz nəcislərini belə yeyir, Quranı təhqir edir, nəcisə batırır, məhrəmlərilə zina edir, qan içir və ağıla gəlməyən alçaq və iyrənc işlər görürlər ki, nəhayət şər cinlər və şeytanla əlaqə yarada bilsinlər.
Həzrət Rəsulallahın (s) da cinlərlə görüşməsi barədə islami mənbələrdə müxtəlif haisələr nəql olunur. Burada onlardan birini sizin üçün qeyd etmək istərdim:

Əlqəmə ibn Qeysdən nəql olunur: Abdullah ibn Məsuddan soruşdum: “Cin gecəsi sizlərdən kim Allahın Rəsulu (s) ilə birlikdə idi?” Dedi: “Həmin gecə bizlərdən heç kəs o Həzrətlə (s) birgə olmayıb. Cin gecəsində biz Allah Rəsulunu Məkkə yaxınlığında itirdik və onu Bədr yaxınlığında axtardıq. Elə düşünürdük ki, ya Allah Rəsulunu (s) oğurlayıblar, ya da Meraca gedib. Onu axtara-axtara dərəyə düşəndə gördük ki, Peyğəmbər (s) Hira dağı tərəfindən gəlir. Soruşduq: “Ey Allahın Rəsulu (s), harada idin? Biz sənin həyatın üçün çox qorxduq və narahaq olduq. Dünən gecədən bu gecəyə qədər heç bir qövmün yaşamadığı pis bir gecə yaşadıq”.

Həzrət Rəsulallah (s) buyurdu: “Dünən gecə cinlərin təbliğatçısı mənim yanıma gəlmişdi, mən də onlar üçün Quran oxumağa (İslamı təbliğ etməyə) getmişdim.”

Bu sözlərdən sonra o Həzrət (s) bizi özü ilə apardı və cinlərin ayaq izlərini, ocaqlarının yerini bizə göstərdi. (“Əl-Mizan” təfsiri, cild 20, səhifə 74)

Məhəmməd Vaqif
Milli.Az

Pişiklər Və Pişiklərin Cütləşməsi: Cütləşmə Necə Baş Verir, Ev Heyvanlarının Ilk Cütləşməsi Və Sahiblərinə Digər Tövsiyələr Neçə Yaşda Olmalıdır

Video: Pişiklər Və Pişiklərin Cütləşməsi: Cütləşmə Necə Baş Verir, Ev Heyvanlarının Ilk Cütləşməsi Və Sahiblərinə Digər Tövsiyələr Neçə Yaşda Olmalıdır

Video: Pişik və pişikdən qorxan it. 2023, Bilər
2023 Müəllif: Bailey Albertson | [email protected] . Son dəyişdirildi: 2023-05-22 02:55

A-dan Z-yə pişik sevgisi: ev heyvanlarını cütləşdirmə qaydaları

  • 1 Pişiklərdə və pişiklərdə yetkinlik başlanğıcı
  • 2 İlk cütləşmə üçün ümumi qaydalar
  • 3 Ev pişiklərinin cütləşməsinin təşkili
    • 3.1 Çiftleşmeden əvvəl saxlama şərtləri
    • 3.2 Hazırlıq
    • 3.3 Bir tərəfdaş tapmaq üçün necə

    3.3.1 Cütləşmə halında müqavilə münasibətləri

    Pişiklərdə və pişiklərdə yetkinlik başlanğıcı

    Cinsi yetkinlik nəsillər istehsal etmək üçün fizioloji qabiliyyətin başlanğıcına aiddir. Reproduktiv funksiyanın çiçəklənməsi, yerli pişik cinsindən asılı olaraq öz xüsusiyyətlərinə malikdir:

    • Qadınlarda yetkinlik, ümumiyyətlə 7-9 aylıqda baş verən ilk estrusun başlanğıcı ilə əlaqələndirilir. Cinsi istiliyin müddəti 7-12 gündür. Östrusun başlanğıcının tezliyi ilin vaxtından, cinsindən, heyvanın fizioloji xüsusiyyətlərindən asılıdır, fasilələr bir neçə həftə və ya bir neçə ay ola bilər. İstiliyin başlanğıcı bir sıra xüsusi simptomlarla müəyyən edilə bilər:
      • davranış dəyişikliyi – pişik mehriban olur, intensiv şəkildə əşyalara və ayaqlara sürünür, yerə yuvarlanır, tez-tez miyovlayır, qışqırır, bədənin arxasını qaldırır və quyruğunu kənara qoyur; Pişiyin istisi Estrus zamanı pişik mayalanma üçün bir mövqe tutmağa başlayır – bədənin arxasını qaldırır və quyruğunu düzəldir
      • genital mukozanın şişməsi – zahiri olaraq, vulvanın şişməsini görə bilərsiniz;

      İlk istilik, heyvanın onsuz da yetişdirilə biləcəyinə dair bir siqnal deyil. Gənc yaşda, yetkinlik yaşına baxmayaraq, pişik bədəni bütövlükdə hələ bu qədər ağır bir yük daşıya bilmir. Erkən cütləşmə reproduktiv sağlamlıq üçün nəticələrlə doludur və hətta ev heyvanının həyatı üçün təhlükə yarada bilər, buna görə pişiklərə bir yaşından əvvəl cütləşməyə başlamaq tövsiyə edilmir.

      Yetkinlik dövrünü dəyişdirə və normadan bu və ya digər istiqamətdə uzaqlaşdıran amillər var:

      • irsiyyət – reproduktiv sistemin inkişaf xüsusiyyətləri əsasən heyvanın valideynlərində olduqları ilə müəyyən ediləcəkdir;
      • mövsüm – yaz-yay dövründə altı aylıq yaşa çatan pişiklərdə yetkinlik daha erkən olur;
      • fiziki – incə, zərif bədənli qadınlarda istilik ümumiyyətlə böyük və kütləvi cinslərdən daha erkən başlayır;
      • qidalanma – rahat yaşayış şəraiti və yaxşı qidalanma yetkinlik yaşının erkən başlamasına birbaşa təsir edir, lakin həddindən artıq qidalanma və artıq çəki yığmaq gecikdirir;
      • cəmiyyət – bir ev heyvanı digər yetkin pişiklərlə yaşayırsa, o zaman evdəki yeganə ev heyvanı olan heyvandan daha erkən yetişəcəkdir.

      İlk cütləşmə üçün ümumi qaydalar

      İlk cütləşmənin əsas qaydası heyvanın tam yetişməsini gözləməkdir. Yüksək keyfiyyətli nəsillər əldə etmək üçün həm pişik, həm də pişik ən azı 1-1,5 yaşında olmalıdır. Bir centlmenlə ilk görüşdən əvvəl bir pişik 2-3 istidən keçməlidir – bu müddətdə bədəni tamamilə formalaşacaq. Yetişdirməyi planlaşdırarkən heyvan sahibləri aşağıdakılara diqqət yetirməlidirlər:

      • bütün məcburi peyvəndlərin olması – peyvənd olunmamış heyvanların nəsillər üçün yüksək risklər olması səbəbindən onların yetişdirilməsinə icazə verilmir;
      • ev heyvanlarının tam sağlamlığı – tarix əvvəlcədən təyin edilmiş və razılaşdırılmış olsa da və pişik və ya pişikin arxasında nasazlıq əlamətləri görünsə də, cütləşməni mütləq sağlamlıq vəziyyətinin başlanmasına qədər təxirə salmaq daha yaxşıdır;
      • “təcrübəli” bir partnyor seçimi – heyvanları bir araya gətirməmək daha yaxşıdır, əgər hər ikisi üçün bu cütləşmə birinci olacaqsa, ortağı ilk dəfə qarşılaşmasa, hər şey ev heyvanının psixikası üçün daha asan və daha az travmatik olacaq. oxşar bir tapşırıqla.

      Ev pişiklərinin cütləşməsinin təşkili

      Heyvan sahibinin uğurlu cütləşmə və daha da bərabər dərəcədə uğurlu hamiləlik üçün şərait hazırlamaq və təmin etmək üçün geniş iş aparmalıdır.

      Çiftleşmədən əvvəl saxlama şərtləri

      Uğurlu yetişdirmə üçün əsas şərtlərdən biri əla heyvan sağlamlığıdır. Sahiblər ona daim qayğı göstərməlidirlər: vaxtında baytar həkimi ziyarət edin, aşılar, parazitlər üçün müalicə şəklində profilaktik prosedurlardan keçin. Düzgün qidalanma xüsusi əhəmiyyət kəsb edir. Beləliklə, cılız və ya əksinə, tam bir heyvan öz sağlamlığı və ya pişik balalarının sağlamlığı üçün heç bir nəticə vermədən nəsil yarada bilməz. Buna görə yaxşı bəslənmə prinsiplərinə riayət etmək və ya müxtəlif təbii qidalar və ya keyfiyyətli yemdən istifadə etmək vacibdir. Planlaşdırılan cütləşmədən 1-2 ay əvvəl, pəhrizdə kəskin dəyişikliklər etməməlisiniz, ancaq multivitamin əlavə etmək məsləhətdir.

      Taurinli pişiklər üçün vitaminlər

      Əlavə bir vitamin mənbəyinə ehtiyacınız baytarınızla müzakirə edilməlidir

      Hazırlıq

      Ev heyvanınızdan nəsil almaq qərarına gəldikdə və uyğun yaşı gözlədikdən sonra dərhal bir tərəfdaş axtarmağa başlamalısınız. Bunun üçün əvvəlcədən qayğı göstərmək vacibdir, çünki vaxt apara bilər və pişikdəki növbəti estrusun dəqiq tarixi məlum deyil. Hər iki heyvanın sahibləri bir sıra hazırlıq tədbirləri görməlidirlər:

      • lazım olan bütün aşıların mövcud olduğundan əmin olun, heç biri olmadıqda – peyvənd edin (lakin burada aşılamadan iki həftə keçməmiş bir heyvan toxuya bilməyəcəyinizi nəzərə almaq lazımdır);
      • iki həftə içində, qurdlara qarşı hər hansı bir uyğun şəkildə profilaktik müalicə aparın;
      • cütləşmədən əvvəl ev heyvanlarının pençələrini kəsmək daha yaxşıdır – bu cütləşmə zamanı yaralanma riskini azaldacaqdır. Pişik dırnaqları Cütləşmə zamanı yaralanma riskini minimuma endirmək üçün bir pişik və bir pişikin dırnaqlarını kəsmələri daha yaxşıdır

      Planlaşdırılan cütləşmədən əvvəl pişiyi yuyunmamalısınız – şampun təbii qoxunu aşacaq və pişiklər üçün bu qədər cəlbedicidir və uğurlu ünsiyyət üçün lazımdır. Pişik bir neçə gün ərzində pişik ərazisinə gətirilir, ona görə də bunun üçün rahat şərait yaradılmalıdır. Heyvan özünü yeni bir mühitdə tapacaq və uyğunlaşma vaxtı üçün bir yerdə təqaüdə çıxmaq, tədricən pişiyi tanımaq fürsətinin olması vacibdir. Cənab sahibinin pişik üçün ayrı bir mühit, bir qəfəs, lazım olduqda otaqdan çıxma qabiliyyəti təmin etməsi lazımdır.

      Romantik bir həftə sonu bir pişik toplayarkən, başqa bir evdə 2-3 gün yaşamağınıza əsasən ehtiyacınız olan hər şeyi götürməlisiniz.

      • tepsi;
      • yemək və su üçün qablar;
      • yem;
      • daşıma – pişik öz küncünə sahib olmağı daha rahat hiss edə biləcək. Pişik və daşıyıcı Dişi cütləşdirməyə gətirdikdən sonra onu daşıyıcı ilə tərk etmək daha yaxşıdır – bu yolla ətraf mühitin dəyişməsinin stresinə daha asan dözə bilər.

      Bir ortaq necə tapılır

      Təmiz heyvanları cütləşdirərkən yalnız heyvan sağlamlığı böyük əhəmiyyət daşımır, həm də gələcək nəsillərin cins standartlarına uyğun olmasını təmin edir. Pişiyin sahibi cütləşmək üçün bir kişi seçimi ilə məşğuldur, buna görə nəticə üçün bütün məsuliyyət onun üzərinə düşür (istisnalar istisnalar cənabdakı xəstəliklər və ya anormalliklərdən qaynaqlanan hallardır – o zaman sahibin sahibi kişi cavabdehdir). Seçim, cinsin genetik xüsusiyyətlərini öyrənməyə və bir sıra qaydalara riayət etməlidir:

      • Hər iki ev heyvanı eyni cinsdən və ya keçməyə icazə verilən cinslərdən olmalıdır. Məsələn, İskoç Kıvrımlarını bir araya gətirmək qadağandır, çünki qulaqların asılmasından məsul olan gen bu vəziyyətdə kas-iskelet sisteminin ciddi xəstəliklərinə səbəb olacaqdır. İskoç Kıvrımları nəslinin sağlamlığını qorumaq üçün onlar yalnız İskoç Düz (İskoç Düz) və ya Dağlıq Düzə endirilir. Düz və qırışlar Sağlam nəsillər əldə etmək üçün İskoç Kıvrımları yalnız düz cinslərlə yetişdirilir – bu cütləşmə ortağı seçərkən nəzərə almaq son dərəcə vacibdir, həm düz, həm də asılmış qulaqları olan bala balaları zibildə olacaqdır.
      • Müəyyən bir cins içərisində hansı palto rənglərinin tanındığını və hansının evlilik sayıldığını bilmək vacibdir. Ancaq burada fərqli qiymətləndirmə sistemlərinin fikirləri fərqli ola bilər, buna görə yalnız ev heyvanının sərgilənməsi planlaşdırıldığını nəzərdən keçirməyə dəyər. Məsələn, Dünya Pişiklər Federasiyasının (WCF) sisteminə görə, bir Həbəşistan pişiyi rəngli şokolad ola bilər, ancaq digərlərinə görə bu qəbuledilməz bir evlilikdir. Bir pişik üçün parlaq bir naxış və ya bir ortağın unikal bir rəngini düzəltmək üçün eyni rəng növünü və ya daha yaxşısını – eyni naxışla seçməyə dəyər.
      • Mütəxəssislərin qiymətləndirmələri və şərhləri nəzərə alınmalıdır. Beləliklə, bir pişikin çox böyük gözləri varsa, onda gözləri standarta yaxın olacaq bir pişik seçməlisiniz – bu çatışmazlığı kompensasiya edəcəkdir.
      • Heyvanlar arasındakı ailə əlaqələrini istisna etmək üçün seçilmiş bir potensialın damazlığını öyrənmək lazımdır. Ümumi uzaq qohumların varlığının cütləşməkdən imtina etməsi üçün bir səbəb olmadığını, ancaq bacı-qardaşlar, valideyn övladları arasında bir-biri ilə sıx əlaqəli kəsişmə (qohumluq) qadağan olunduğunu aydınlaşdırmağa dəyər, çünki bu vəziyyətdə nəsildə ciddi genetik anomaliyalar riski var.

      Həm müstəqil olaraq bir cüt axtarır, həm də pişiyin aid olduğu klubun köməyinə müraciət edə bilərsiniz.

      Cütləşmə zamanı müqavilə münasibətləri

      Təmiz pişiklər yetişdirərkən sənədlər məsələsi ən kəskindir, çünki bu, yavruların damazlığını təmin edir və onlarla sərgilərdə iştirak etmək və satmaq imkanı verəcəkdir. Çiftleşmə üçün hər iki partnyorun soy damcıları tələb olunur; bəzi sistemlərdə klubdan cütləşmə icazəsi və ən azı “yaxşı” bal toplayaraq sərgiyə məcburi ziyarət tələb olunur. Heyvan sahibləri arasındakı mübahisəli vəziyyətləri aradan qaldırmaq üçün aşağıdakıları müəyyənləşdirən cütləşmə müqaviləsi bağlanır.

      • bir pişikin bir pişiklə qalma müddəti;
      • pişik sahibinin, müddət başa çatdıqdan sonra pişiyi sağ-salamat qaytarmaq öhdəliyi;
      • pişik xidmətləri üçün ödənişin miqdarı və şərtləri;
      • pişik balalarının 2 aya çatdıqdan sonra paylanması (nəsillər tamamilə pişik sahibində qala bilər və cütləşmə ödənişinin bir hissəsi olaraq qismən pişik sahibinə verilə bilər);
      • uğursuz bir konsepsiya, hamiləliyin kəsilməsi, anomaliyalı bir övladın doğulması, övlad ölümü halında maliyyə məsələlərinin həlli şərtləri (cütləşmə üçün məbləğin tam geri qaytarılması, təkrarlanan mayalanma ilə bitən bir çox seçim ola bilər pulsuz əsasda).

      Müqavilənin bağlanması hadisələrin gözlənilməz inkişafı halında mübahisələrin və qalmaqalların qarşısını almağa imkan verəcək; əməliyyatın bütün aspektləri ilə əvvəlcədən danışıqlar aparmaq daha yaxşıdır.

      Razılaşma heyvanların cütləşməsi prosesində ortaya çıxan bütün mübahisəli məsələlərin qarşısını almağa kömək edəcəkdir

      Cinsi davranış

      Pişikin arxasında estrusun başlanğıc əlamətləri görüldükdən sonra sahibinin 3-4 gün gözləməsi və sonra ev heyvanını pişiyə yığması lazımdır. Cütləşmə pişikləri çox vaxt aparan bütöv bir ritualı əhatə edir:

      1. Bir pişiyi yeni bir əraziyə çatdırdıqdan sonra onu daşıyıcıdan zorla çıxartmamalısınız. Yalnız qapını açmalı və hazır olduqda öz-özünə çıxmasına icazə verməlisən. Bu, hətta bir neçə saat çəkə bilər.
      2. Daşıyıcıdan çıxdıqda, pişik pişiyi qarşılamağa hazır olacaq. Ev heyvanları iyləməyə başlayacaq və qadının reaksiyası mənfi olacaq – yoldaşını pəncə ilə vura bilər, qaça bilər, tıslaya bilər və s.
      3. Sonra flört mərhələsi gəlir. Pişik xanımın ətrafında gəzəcək, tərpənəcək, onun üçün “oxuyacaq”. Bu zaman, pişik çox güman ki, centlmenin onunla heç maraqlanmadığını iddia edəcək və kifayət qədər yaxın məsafəyə getməsinə icazə verərək onu yenidən qovacaq. Çiftleşmə ilkdirsə, pişik sahibinin nəzarəti məcburidir – təcrübəsiz bir heyvan çox aqressiv reaksiya verə bilər və başqasına zərər verə bilər.
      4. Pişik döllənməyə hazır olduqda, qaldırılmış bir çanaq və əyilmiş bir quyruq ilə bir mövqe tutacaq və kişinin ona yaxınlaşmasına icazə verəcəkdir. Pişik yuxarıdan tırmanacaq, partnyorunu pəncələri ilə möhkəm bir şəkildə düzəldəcək və dişlərini dişləri ilə tutacaq – bu vəziyyət oturacaq deyilir. Uğurlu olarsa, mayalanma başlayır. Cütləşən pişiklər Cütləşmək üçün pişiklər xüsusi bir mövqe tutmalıdırlar – pişik dişi üstünə çıxır, onu quruyub saxlayır və pəncələrini qucaqlayır
      5. Coitus (cütləşmə) özü 5-10 saniyə davam edir, sonunda pişik qışqıraraq qışqırmağa başlayır, pişik birdən onu buraxır və hücumu gözləyərək kənara atlanır. Pişik də öz növbəsində yerə yuvarlanmağa başlayır. Pişik yerə yuvarlanır Döllənmədən sonra pişik aktiv şəkildə yerə yuvarlanmağa başlayır.
      6. Bir saatda 6-8-ə qədər qarışıqlıq ola bilər, hər sonrakı hissə daha qısa bir flört dövrü ilə müşayiət olunacaq – pişik artıq kişini özündən uzaqlaşdırmayacaq və özünü büruzə verməyə imkan verəcəkdir. Tədricən, kişi qonaqlara olan marağını itirəcəkdir.
      7. 2-3 gündən sonra, heyvanlar arasındakı əlaqənin fəaliyyətinə görə, dişi hələ estrus bitməsə də evə aparıla bilər.

      Mümkün toxuculuq çətinlikləri

      Ümumiyyətlə, pişiklər cütləşdikdə hər şey yaxşı gedir, çünki bütün proses güclü instinktlərin təsiri altında həyata keçirilir. Ancaq uğursuz cütləşmə halları var, buna görə mümkün çətinliklərə hazırlaşmağa dəyər:

      • Pişik pişiklə maraqlanmır və cinsi maraq göstərmir. Bu bir neçə səbəbə görə ola bilər:
        • hormonal pozğunluqlar – aşağı testosteron səviyyəsi cazibəni azaldır və kişi sadəcə qadını dölləşdirməyəcək, bu problemi yerində həll etmək mümkün olmayacaq, heyvanı baytar tərəfindən müayinə etmək lazımdır;
        • keçmiş mənfi təcrübə – məsələn, ilk cütləşmədə bir pişik onu yaralayan (cızıqlanmış və ya dişlənmiş) təcavüzkar bir pişik tərəfindən tutulmuşsa, gələcəkdə kişi ona mənfi bir yaddaşa səbəb olan pişikləri cütləşdirməkdən imtina edə bilər, məsələn. təhlükəli tərəfdaşla eyni rəngdə, heyvanın bu xüsusiyyətini bilərək, pişik sahibi cütləşməyə namizədlər arasında diqqətlə seçməlidir;
        • kişi pişiyi sevmir – pişiklərdə belə olur, dişi və ya davranışı bəydən xoşu gəlmirdi və ondan çəkinəcək, ediləcək bir şey yoxdur, qalanı cütləşməni ləğv edib axtarmaq başqa bir qadın.

        Video: pişiklər və pişiklər cütləşmə qaydaları

        Bir pişikin hamilə olub olmadığını necə izah etmək olar

        Çiftleşdikdən sonra sahibi pişiyi evinə aparır, bundan sonra gözləmə başlayır – gübrələmə olub-olmaması və pişik ailəsinə bir əlavə olub-olmaması. Hamiləliyin başlanğıcının ilk əlamətləri ola bilər:

        • iştahanın pisləşməsi, 1-2 həftə ərzində qusma (bunlar toksikoz təzahürləridir);
        • məmə bezlərinin şişməsi, daha doymuş çəhrayı bir rəng əldə etmələri (xüsusən də ilk hamiləliyin olduğu gənc pişiklərdə ölçüdə bir artım hiss etmək asandır); Pişik yan tərəfi yalayır Hamiləliyin başlanğıcı pişikdəki məmə bezlərinin qızartı və şişməsi ilə müəyyən edilə bilər.
        • laqeyd əhval-ruhiyyə, yuxululuğun artması – tez-tez hamilə pişiklər enerjiyə qənaət edir, aktiv oyunlardan imtina edir və uzun bir istirahətə üstünlük verirlər.

        Vaxt keçdikcə əlamətlər birmənalı olur – kilo alması, iştahanın artması və nəticədə qarın böyüməsi və içindəki bala balalarının gözə çarpan hərəkəti.

        Hamiləlik niyə gəlmədi?

        Cütləşmənin hamiləliyin başlanğıcı ilə bitmədiyi olur. Burada səbəb fərqli amillər ola bilər:

        • cütləşmənin səhv təşkili – pişik çox erkən gətirildi (hamiləliyin ilk iki günü baş verə bilməz) və ya tez bir zamanda götürüldü və dölləmə baş vermədi;
        • pişiyin hörmətli yaşı – yaşla birlikdə bədənin funksiyaları azalır və cinsi istək təzahürlərinə baxmayaraq, pişikdə yumurtlama artıq sırasıyla meydana çıxa bilməz və cütləşmədən sonra hamiləlik baş verməyəcək;
        • stres – xüsusilə həssas insanlar yeni, tanış olmayan bir mühitdə yerləşdikləri üçün əsəbi ola bilər, bu da cinsi fəaliyyətin normal gedişatını dayandıracaq;
        • fizioloji problemlər – cütləşmə mütəmadi olaraq uğursuz başa çatırsa, bəlkə də problem sağlamlıqdadır; Fallop tüplərinin tıxanması ilə başlayan, hormonal fonda pozğunluqlarla başlayan pişik sonsuzluğunun bir çox səbəbi var, baytar həkimi ziyarət etmədən və hərtərəfli müayinə olmadan edə bilməzsiniz.

        Hamiləlik əlamətləri görünməmişsə, pişikin ultrasəs müayinəsindən keçəcəyi baytarlıq klinikasına getməyə dəyər – analizin nəticələri uğursuz cütləşməni təsdiq edəcəkdir. Bundan sonra nə ediləcəyi sahiblər arasında əvvəlcədən hazırlanmış razılaşma ilə həll ediləcək – bəlkə də uğurlu bir nəticəyə qədər görüşlər keçiriləcək və ya bəlkə də pul qaytarılacaq və pişik sahibləri onun üçün yeni bir bəy axtarmağa başlayacaqlar.

        Pişiyin ultrasəs müayinəsi hamiləliyin başlanğıcından əmin olub-olmamasına kömək edəcəkdir

        Doğuşdan sonra

        Doğuş bitdi, bala balaları məmnuniyyətlə südü yudu, ancaq bir aydan sonra pişik yeni bir estrusa başlaya bilər. Burada sahibi sual soruşur – sağlamlığa zərər vermədən nəsillərinizi nə qədər tez-tez edə bilərsiniz. Baytarlıq dünyasında vahid fikir yoxdur.

        Əksər həkimlər heyvanı ildə 1-2 dəfədən çox yetişdirməyin daha yaxşı olduğu mövqeyinə sadiqdirlər və klublar cütləşmə cədvəllərini qurarkən bu tövsiyəyə əməl edirlər. Tez-tez doğuşun heyvanı tükəndirdiyinə inanılır, ancaq insan bədəni ilə müqayisə burada əhəmiyyətsizdir – ev heyvanlarının aybaşı olmur, yetişmiş yumurtalar bədəni tərk edə bilməz. Pişik qışqırır, yeməkdən imtina edir, hətta tez-tez tüklərini itirir – ən boş axınlar beləcə başa çatır və buna bədənin rahatlığı deyilə bilməz. İldə 3-4 dəfə doğuş təhlükəli deyil, yalnız yaxşı heyvan baxımı, yaxşı bəslənmə və sağlamlığa nəzarət nəzərə alındıqda. Eksik istilik üçün birbaşa göstəricilər aşağıdakı vəziyyətlərdir:

        • pişik hələ əvvəlki nəslini bəsləyir – eyni vaxtda laktasiya və hamiləlik bədənə çox stress verir;
        • heyvan xəstəliyi;
        • ağır əvvəlki doğuş, xüsusilə cərrahi müdaxilə ilə – belə bir istirahət müddətindən sonra lazımdır, lakin tez-tez fəsadlar heyvanın sterilizasiyası ilə başa çatır.

        Doğuşdan sonra cütləşmə, əsas şərt yerinə yetirildiyi təqdirdə uğurlu olacaq – pişik tamamilə sağlamdır və əla hiss edir. Çiftleşmə tezliyi heyvan sahibi tərəfindən ayrı-ayrılıqda təyin olunur.

        Kəsilməmiş pişiklərdə və zərərsizləşdirilmiş pişiklərdə cinsi ov

        Neytrallaşdırma (pişiklərdəki testislərin və ya pişiklərdəki uşaqlıq və yumurtalıqların çıxarılması) və sterilizasiya (qadınlarda yumurtalıqların çıxarılması) doğuşa nəzarət üsulları kimi istifadə olunur. Bu cür əməliyyatlardan sonra heyvan bala verə bilmir. Əksər sahiblər, pişik və ya pişiyin çoxalma marağını tamamilə itirəcəyinə əmindir, buna görə ev heyvanı cinsi istiliyi yaşamağa başlayanda çoxları təəccüblənir. Dərhal demək lazımdır ki, bu normanın bir variantıdır.

        Sterilizə olunmuş pişik və tökmə pişik cinsi davranış epizodlarına düşə bilər, çünki proseslər yalnız yumurtalıqların və xayaların işi ilə deyil, həm də hipofiz və hipotalamus tərəfindən beyində istehsal olunan hormonlar tərəfindən tənzimlənir. Qadınlarda prosedurun nəticələri əsasən sterilizasiya metodundan asılıdır. Fallop tüplərini bağlayarkən və ya yumurtalıqları qoruyarkən uşaqlığı çıxararkən cinsi hormonların ifrazedici orqanları tamamilə qorunur və nəsillərə sahib olmağın mümkünsüzlüyünə baxmayaraq, heyvan estrus etməyə davam edir. Ən etibarlı üsul, yumurtalıqların və ya yumurtalıqların uşaqlıq yolu ilə birlikdə çıxarılmasıdır, lakin bu vəziyyətdə də estrus zaman zaman hipofiz bezinin, böyrəküstü vəzilərin, bir hormonun əmələ gəlməsinin fonunda görünə bilər. şiş istehsal edən və s.

        Pişik sahiblərinin cütləşmə haqqında rəyləri

        Bir pişiyin və ya bir pişiyin ilk cütləşməsi bədənin son formalaşmasından sonra, yəni 1-1,5 yaşdan əvvəl olmayan bir yaşda edilməlidir. Doğru tərəfdaş seçimi və psixoloji vəziyyətlərinə diqqətlə yanaşma ilə cütləşmə uğurlu olacaqdır. Gələcəkdə, pişik sahibi ev heyvanının hamiləliyini və doğuşunu və uğursuz bir konsepsiya olması halında, eyni və ya onsuz da yeni bir pişiklə yeni bir cütləşməyi gözləyəcəkdir.

        Zülallarla zəngin 32 qida (Heyvanlar və tərəvəzlər)

        Mən sizə bir siyahısını buraxıramzülalla zəngin qidalar, həm də digər sağlamlıq faydaları olan heyvanlar və tərəvəzlər. Bəziləri yunan yoğurt, yumurta, yağsız ət, hinduşka göğsü, ton balığı, mərcimək, buğda tozu və ya kinodur.

        Bu makroelementlər müxtəlif və vacib funksiyaları sayəsində son illərdə dəbdədir. Birincisi, əzələlərin qurulması və düzəldilməsi üçün kifayət qədər zülala ehtiyacınız var. Bunlar həmçinin metabolik səviyyədə son dərəcə əhəmiyyətli bir rol oynayır, yağ yanmasını stimullaşdırır və aclıq hissini azaldır.

        Bundan əlavə, zülallar mədədən çıxmağı və karbohidratların qan dövranına sürətli gəlməsini maneə törətmək üçün vaxt alan mürəkkəb molekullardır ki, bu da qanda qlükoza və insulindəki tırmanışların qarşısını almağa kömək edə bilər. yağ və aşağı enerji səviyyələri.

        Yüksək proteinli qidalar

        1- Yunan qatığı

        Hər 240 qrama 23 qram protein verir.Yunan tərzi variantları daha da əlavə edə bilər. Yaxşı keyfiyyətli və asan həzm olunan zülal olma üstünlüklərinə malikdirlər. Bundan əlavə, qatıq bağırsaq floranızı tənzimləməyinizə və digər qida maddələrinin mənimsənilməsini yaxşılaşdırmağa kömək edən probiotik bakteriyalar təmin edir.

        Qatıq yüksək kalsium tərkibli olduğu üçün sümük sağlamlığını da dəstəkləyir. Unutmamalı olduğunuz şey, bir çoxunun çox miqdarda şəkər ehtiva etməsidir. Buna görə satın almadan əvvəl qidalanma məlumatlarını yaxşıca yoxlayın.

        2- Kəsmik pendir

        Hər 1/2 fincan üçün 14 qram protein verir. Maksimum doyma təmin etməsi və həzmi ləngitməsi, zülallardan amin turşularının davamlı və davamlı bir şəkildə əzələlərə çatmasına imkan verən süddən kazein zülalıdır. Kəsmik pendirin sodyumda daha yüksək olduğunu unutmayın.

        3- İsveçrə pendir

        Hər 30 qram üçün 8 qram protein verir. İsveçrə pendir, baqqal dükanında yayılmış digər növlərdən daha çox protein təmin edir və məşq sonrası sendviçlərinizi hazırlamaq üçün ideal bir seçimdir.

        Kalori sıxlığınıza nəzarət etməyiniz lazımdırsa, az yağlı versiyalarda zülal ilə yağ nisbəti təxminən 8 ilə 1 arasındadır, eyni zamanda yaxşı bir dad təklif edir.

        4- Yumurta

        Böyük bir yumurta 6 qram verir. Ən keyfiyyətli protein və bədənin ən çox istifadə etdiyi proteindir.

        Biyolojik dəyər böyük ölçüdə bir qidanın tərkibində olan əsas amin turşularının miqdarı ilə təyin olunur və yumurtada bu amin turşularının hamısı vardır.

        5- Yarı yağsız süd

        1 stəkan porsiyaya 8 qram protein verir. Yüksək bioloji dəyəri olan və asan həzm olunan bir protein mənbəyidir (laktoza dözümsüzlük olmaması şərtilə).

        Tamamilə yağsız versiyanı istehlak etməkdən çəkinin, çünki bir az yağ tərkibindəki D vitamini qəbul etməyə kömək edir. Əlavə olaraq, süd yağı azalmış qarın yağı və artan əzələ kütləsi ilə əlaqələndirilmişdir.

        Çəmən süd əldə edə bilsəniz, daha əlverişli yağ profilinə sahib olduğundan daha da yaxşısını əldə edə bilərsiniz.

        6- zərdab zülalı

        Orta hesabla bir kaşığı başına 24 qram protein verir.

        Zərdab zülalı ən sürətli həzm olunan zülallardan biridir. Yağ itirmək və ya əzələ yığmaq üçün hazırlanmış hər hansı bir pəhriz üçün mükəmməl bir əlavədir.

        Zərdab zülalı az kaloridir, asanlıqla həzm olunur və məşqdən dərhal sonra, səhər ilk şeydən, hətta az proteinli yeməklərlə qəbul etmək üçün mükəmməldir!

        Zərdab zülalı son dərəcə anabolikdir və əzələ qurmaq üçün idealdır, çünki budaqlı zəncirli amin turşuları və ya BCAA’ların xüsusilə zəngin bir mənbəyidir.

        7- Yağsız ət

        100 qrama 23 qram protein verir.

        Yağsız ətlər yüksək keyfiyyətli protein mənbəyi və ən yaxşı dəmir mənbəyidir, çünki bədən onu daha yaxşı mənimsəyir.

        Bu şəkildə əzələ üçün amin turşuları və oksigen tədarükünü təmin edirik. Digər tərəfdən, ətdəki əzələ lifləri aclıq hissini çox gecikdirir və əzələ tərifi planları üçün idealdır.

        8- kıyılmış ət (% 95 yağsız)

        100 qrama 18 qram protein verir və hamburgerlərinizin və ətli ətlərin karton kimi dadılmaması üçün lazımi miqdarda yağ verir. Bir zülal yükünün xaricində bu qırmızı ət də yaxşı bir kreatin mənbəyidir.

        9- Donuz pirzolası (sümüksüz)

        100 qrama 26 qram protein verir. Mükəmməl bioloji dəyəri olan ətlər kimi, yağların keyfiyyəti baxımından bu seçim daha yaxşıdır.

        Kotletləri duzlu suya salmaq, onları yumşaltmağa kömək edə bilər. Sadəcə, hər 4 stəkan su üçün 1/4 stəkan duzdan hazırlanmış duzlu suda donuz pirzolasını örtün (ətin tamamilə batması üçün kifayət qədər maye istifadə edin). Üzərini örtün və 30 dəqiqədən 2 saata qədər soyudun.

        10- Toyuq döş (dərisiz və sümüksüz)

        100 qrama 24 qram protein verir.

        Bu yemək quşların digər hissələrindən daha çox protein təmin edir, buna görə də alış-veriş səbətinizdə daimi olmalıdır.

        11- Türkiyə döşü

        100 qrama 24 qram protein verir.

        Mükəmməl qidalanma keyfiyyəti və demək olar ki, sıfır yağ tərkibli proteinlərdir.

        12- Tuna

        100 qrama 25 qram protein verir.

        Ən keyfiyyətli zülaldır. Həm də antioksidan mineral olan B vitamini və selenyumun çox miqdarını təmin edir. Bu əvəzolunmaz omeqa-3 yağlarının əvəzsiz bir mənbəyidir.

        14- çəhrayı somon

        100 qrama 23 qram protein verir. Yağ tərkibi sayəsində bu balıq həzmi ləngidir və yağ itirmək istəyirsinizsə ideal bir seçimdir. Bişirmə zamanı daha çox ləzzət verdiyinə görə dəri toxunmamış qızıl balıqlara baxın.

        Bundan əlavə, somon balığı infarktın qarşısını almaq və ya xərçənglə mübarizə aparmaq kimi digər xüsusiyyətləri və sağlamlıq faydaları təmin edir.

        15- Toyuq

        100 qrama 21 qram protein verir. Nəzərə alınması lazım olan tək şey, ümumiyyətlə sahib olduqları antibiotik və hormonların varlığıdır. Buna görə təsərrüfatlardan toyuq seçdiyinizə əmin olun.

        16- Sardalya

        100 qramda 21 qram protein var. Həm də bol miqdarda omeqa-3 yağları və D vitamini təklif edirlər. Tədqiqat D vitamininin daha yüksək qəbulunun testosteron istehsalını artıra biləcəyini göstərir.

        17- Ağ lobya

        1 stəkan porsiyada 20 qram protein ehtiva edirlər.

        Fasulye inanılmaz dərəcədə ucuz bir protein mənbəyidir və ən çox mövcud olan konservləşdirilmiş baklagillerdir. Hər fincan təsirli 13 qram pəhriz lifi də verir.

        18- Quru mərcimək

        1/4 fincan porsiyada 13 qram protein ehtiva edirlər.

        Bunlar orta keyfiyyətli protein, lif və müxtəlif həyati minerallar mənbəyidir. Yeməyinizə tam bir protein qoymaq istəyirsinizsə, mərciməkləri düyü ilə qarışdırın. Onları bəyənmirsinizsə, emal edib mərci unundan istifadə edə bilərsiniz.

        19- Kanada donuz əti

        100 qrama 15 qram protein verir.

        Donuzun daha incə arxasından qaynaqlanan Kanada tərzi donuzunun ənənəvi donuz ətindən təxminən altı qat daha az yağı var.

        20- Fıstıq yağı

        2 xörək qaşığı 8 qram protein verir. Çox miqdarda omeqa 6 yağ ehtiva etdiyi üçün orta dərəcədə ideal olduğunu unutmayın.

        Az yağlı versiyalarını unut. Sadəcə sağlam yağları şəkərlə əvəzləməkdir.

        21- qoz-fındıq qarışığı

        Hər 60 qramda 6 qram protein verir. Doyma üçün böyük bir tutuma və digər vacib qida maddələrinin böyük bir töhfəsinə sahib olan əla bir protein mənbəyidirlər.

        Unutmayın ki, tez-tez əlavə şəkər və ya natrium ilə doludur. Etiketlərə baxın və müvafiq unları da hazırlaya biləcəyinizi unutmayın.

        22- Zülal titrəyir

        1 stəkan porsiyaya 16 qrama qədər protein verə bilərlər.

        Evdə hazırlanan protein kokteylləri hər zaman üstünlük təşkil edir, amma tez bir sarsılmaq istəyirsinizsə, şəkər olmayanlara üstünlük verin.

        Sarsıntınızın tərkibindəki siyahıda yalnız meyvə deyil, zərdab zülalı kimi yaxşı bir protein mənbəyi olduğundan əmin olun ki, bu da sürətlə şəkər yüklənməsinə səbəb ola bilər.

        23- Tofu

        Hər 90 qramda 12 qram protein verir.

        Möhkəm növü seçib marine edilmiş və ya ızgara hazırlaya bilərsiniz. Tofu orta keyfiyyətli zülalları ehtiva edir, lakin toxluğun böyük bir töhfəsi ilə və ləzzət baxımından neytral olduğundan şirin və ləzzətli hazırlıqlarda istifadə edilməsinə imkan verir.

        24- Edamame

        ½ fincan edamame 8 qram əla keyfiyyətli zülal ehtiva edir.

        Eyni zamanda lif, vitamin və mineral təmin edir. Çox yüksək toxluq potensialına malikdir və qəlyanaltı kimi idealdır. Az yağlı olduğunuz üçün məşqlərdən sonra istehlak edə bilərsiniz.

        25- noxud

        Bir noxudda noxudda 7 qram protein olur.

        Digər tərəvəzlərlə müqayisədə ən yaxşı protein mənbələrindən biridir. Bundan əlavə, onlar çox yönlüdür və qablarda və ya un şəklində, təmizlənmiş unun əvəzinə istifadə edilə bilər.

        26- Buğda toxumu

        30 qramda 6 qram protein verir.

        Buğda toxumu, endospermin üç hissəsi, kəpək və mikropdan ibarətdir. Mikrob ən çox qidalandırıcı hissədir və nəzərə çarpan dərəcədə bitki mənşəli zülal daxildir. Yulaf ununuza, pancake-yə və hətta smoothies-ə zülal əlavə etmək üçün istifadə edilə bilər.

        27- qarabaşaq yarması

        Hər 90 qramda 12 qram protein var.

        Buğda əsaslı əriştələrdən daha çox protein ehtiva edirlər. Daha da yaxşısı, buğda makaronlarının yarısının vaxtında bişirirlər. Bundan əlavə, qarabaşaq yarması tərkibində gluten olmayan bir yalançı toxumdur, ona görə də bu zülala qarşı dözümsüzlüyü olan insanlar tərəfindən istehlak edilə bilər.

        28- Quinoa

        1 stəkan porsiyada 8 qram protein ehtiva edir

        Tam taxıllar arasında Cənubi Amerika quinası, əsas amin turşularının tam bir arsenalını ehtiva edən nadir bir şeydir, yəni əzələ kütləsi qazanmaq üçün böyük potensiala sahib tam bir zülaldır.

        Yeməkdən əvvəl quinoa quru bir tavada və ya bir tencerede yavaş bir atəşdə qızartmaq ona bir ləzzət verə bilər və bişirmə müddətini azaltmağa kömək edəcəkdir. Yadda saxlayın ki, bişirmədən əvvəl islatmaq rahatdır.

        29- Yezekiel çörəyi

        Darı, arpa, qarğıdalı, buğda, soya və mərcimək daxil olmaqla tam dənli və üzvi və cücərmiş paxlalı bitkilərdən hazırlanan çörək növüdür.

        Əksər çörəklərlə müqayisədə Hizekiel çörəyi zülal, lif və müxtəlif qida baxımından olduqca yüksəkdir.

        1 dilim, 80 kalori ilə 4 qram protein ehtiva edir.

        30- Balqabaq toxumu

        Bunlar efir yağları və bir çox lif ilə mükəmməl bir zülal tədarüküdür, buna görə toxluq təmin edirlər. Dəmir, maqnezium və sink kimi bir çox qida baxımından inanılmaz dərəcədə yüksəkdirlər.

        Kalorilərin% 14-ü zülaldan gəlir, yəni 1 xörək qaşığı 125 kalori ilə 5 qram protein ehtiva edir. Bütün xüsusiyyətlərindən faydalana bilmək üçün torpaq toxumlarını istehlak etməyiniz vacibdir.

        Əldə etdikləri örtük həzm edilə bilməz və bu səbəblə əvvəlcə parçalanarsa bədən bir çox qidaya çatmaz.

        Balqabaq toxumlarını sevməsəniz, kətan toxumlarını (kalorilərinin 12% -i zülaldan əldə edilir), günəbaxan toxumlarını (kalorilərinin 12% -i zülaldan) və chia toxumlarını (onların 11% -ni) seçə bilərsiniz. kalori zülal verir).

        31- Karides

        Karides dəniz məhsulları növüdür. Kalorisi azdır, lakin selenyum və B12 vitamini kimi müxtəlif qidalarla olduqca zəngindir.

        Ən çox dəniz balıqları kimi, karides də yüksək miqdarda omeqa-3 yağ turşuları ehtiva edir.

        85 qr porsiyada 18 qram, yalnız 84 kalori var.

        32- Brüssel cücərtiləri

        Brüssel lahanası, mütləq protein qəbuluna görə deyil, kalori qəbuluna görə yüksək protein dəyəri olan bir tərəvəzdir. Çox az kalori çox miqdarda protein və digər qida təmin edir.

        Lif, C vitamini və digər qidalarla olduqca yüksəkdir. Yarım stəkan (78 g) 28 kalori ilə 2 qram protein ehtiva edir.

        Zülal olan başqa hansı qidaları bilirsiniz?

Comments are closed, but trackbacks and pingbacks are open.