Press "Enter" to skip to content

Tekstil İnqilabı

Providence, Rhode Island başqa bir şirkət otuz iki iğ ilə iplik maşınları qurmağa çalışdı. Onlar pis işlədilər və onları su elektriklə başlamağa cəhdləri uğursuz oldu. 1790-cı ildə səhv maşınlar Pawtucket’dən Musa Brown’a satıldı. Brown və onun ortağı William Almy, əlində bir il səkkiz min metr parça istehsal etmək üçün kifayət qədər əl toxucular işləmişdir.

Tekstil sənayesinin Türk Şurası ölkələrinin inteqrasiyasındakı rolu

Bu gün də vacib tekstil məhsulu hesab edilən xalça tarixən türk toplumlarının həyatının hər sahəsində böyük bir əhəmiyyətə sahib olub. XX əsrin ortalarında Altay dağlarında yerləşən Pazırıq kurqanlarında aparılan arxeoloji tədqiqat nəticəsində tapılmış eramızdan əvvəl 5 və 6-cı əsrə aid olan xalça nümunələri bunu sübut edir. Tarixi İpək Yolunun üzərində yerləşən bu ölkələrin ticarətində xalçaçılıq, ipəkçilik, pambıq və digər bu kimi sahələrə aid məhsullar xüsusi çəkiyə malik olub. İndiki dövrdə ticari əlaqələr yenə də Tarixi İpək yolunun çərçivəsində artıq müasir tələblərə uyğun iş bölgüsü və keyfiyyətli xammala ehtiyacın təmin olunmasında öz təzahürünü tapa bilər. Dünyada ən rəqabətli sahələrdən biri hesab olunan tekstil sənayesi hal-hazırda Türk Şurası ölkələrinin iqtisadiyyatında önəmli yer tutur. Belə ki, bu sənayenin inkişafı üçün gərəkli olan əsas resurslara (keyfiyyətli xammal və işçi qüvvəsi, ucuz enerji resursları, hədəflənən ixrac bazarlarına yaxınlıq, logistika infrastrukturu) malik olan bu ölkələr sektorun gələcəyi baxımından böyük potensial vəd edir. Tekstil sənayesinin əsas xammalı olan pambığın istehsalı və ixracı baxımından da çoxillik mədəniyyətə sahib olan Türkiyə (988 min tonla dünya altıncısı), Özbəkistan (640 min tonla dünya yeddincisi) və Türkmənistan (300 min tonla dünya onuncusu) dünyada ixracata görə ilk onluqda qərarlaşır.

Ölkələr üzrə tekstil sənayesinin vəziyyətinə ümumi baxış:

Tarixi pambıqçılıq regionu olmuş və Sovet İttifaqı zamanı ən böyük pambıq istehsalçısı olan Özbəkistan son illərdə pambıq ixracatını azaldaraq, bunu ölkə içində öz tekstil sənayesi üçün xammal olaraq istifadə etməkdədir. Dövlət yerli istehsalatı artırmaq niyyətilə yerli və xarici sahibkarlar üçün müxtəlif təşviq proqramlarıyla çıxış edir. Ölkədə türk sahibkarlar tərəfindən investisiya qoyularaq yaradılmış çoxsaylı tekstil müəssisəsiləri fəaliyyət göstərməkdədir. 2018-ci ildə təqribən 1,2 milyard dollarlıq tekstil məhsulu ixrac edən Özbəkistan bir sıra təşviqedici layihələrlə 2019-2025-ci illər arasında bu rəqəmi 7 milyard dollara çatdırmağı hədəfləyib.

Tekstil sənayesi Türkmənistanın qaz və neft ixracından sonra ən çox gəlir gətirən 2-ci sahəsidir. Müstəqillik illərindən bugünədək tekstil sektoruna 2 milyard dollar həcmində investisiya qoyularaq, ölkədə iş qüvvəsinin önəmli qismi istehsalata cəlb olunmuşdur. Türkmənistan sadəcə xammalla deyil, həmçinin xammal məhsulları üzərində əlavə dəyər yaradaraq ixrac potensialını artırmaqdadır. Ölkədə mühüm irsi dəyər hesab olunan xalça toxuma sahəsinə böyük önəm verilir və Türkmənistanın Xalı Nazirliyinin nəzdində fəaliyyət göstərən Türkmənxalı Dövlət Qurumu ölkənin bütün əyalətlərində xalça emalı üçün geniş şəbəkə yaratmışdır. Dərisi və yunu baxımından məşhur olan qaragül sortu qoyunçuluq da ölkədə inkişaf etmişdir. Məhz bu növdən hazırlanan müxtəlif geyimlər çox məşhurdur. Türkmənistanda tekstil sənayesinə ən çox qoyulan xarici sərmaye Türkiyə mənşəlidir. Ölkədə son texnologiyalara uyğun, 100% ekoloji cəhətdən təmiz məhsullar istehsal edən tekstil müəssisələri (sap fabrikləri, parça zavodları və s.) fəaliyyət göstərir. Belə ki, ölkənin tekstil sənayesinin məhsulları (pambıq da daxil) ABŞ, Kanada, Rusiya və İngiltərə başda olmaqla 100-dən çox ölkəyə ixrac edilir. 2018-ci ildə Azərbaycan və Türkmənistan arasında Lapis Lazuli marşrutunun açılması, eləcə də digər nəqliyyat infrastrukturları Türkmənistan məhsullarının daha qısa zamanda Türkiyə və Avropa bazarlarına çıxmasında önəmli rol oynamış və tekstil sənayesində yüksək rəqabət kriteriyalarından hesab olunan məhsulların daşınma vaxtını və yolunu qısaldaraq ölkəyə yeni imkanlar qazandırmışdır.

Son illərdə Azərbaycan tekstil sənayesinin inkişafına xüsusi diqqət ayırıb. Ölkədə zəngin tarixi ənənələrə malik ipəkçilik, pambıqçılıq və digər tekstil sənayesinin alt sektorları bərpa olunaraq inkişaf etdirilir. Bu məqsədlə ölkə xarici satış bazarlarına fokuslanaraq ixracat həcmlərini ilbəil artırmaqdadır. 2019-cu ildə 124 milyon dollarla pambıq mahlıcı ölkənin qeyri-neft malları ixracı üzrə 4-cü yerdə qərarlaşır. Azərbaycan da yuxarıda adları çəkilən digər ölkələr kimi həm pambıq həm də tekstil sənayesinin digər çoxçeşidli məhsulları ilə daxili bazarın tələbatını ödəyir, habelə son texnologiyalara cavab verməklə Avropa, Rusiya və digər regionlara ixrac edir.

Tekstil sənayesi yuxarıda adı keçən ölkələrə nisbətən Türkiyə Respublikasında daha güclü inkişaf etmişdir və ölkə iqtisadiyyatının lokomotiv sahələrindən biridir. Belə ki, bu sahə ölkə ixracatının 17%-ni təşkil edir və ölkə əhalisinin məşğulluğunda ilk sırada yer tutur. Əsas xammal — pambıq ehtiyacının yarısına qədəri yerli istehsal hesabına qarşılansa da, Türkiyə, illik 700 min tonla (2019-cu ildə) dünyada ən çox pambıq idxal edən 6-cı ölkədir. Türkiyə pambığı əsasən ABŞ (50%), Braziliya (12%) Yunanıstan (9%), Türkmənistan (5%) və Azərbaycandan (5%) idxal edir. Ölkə eyni zamanda parça istehsalında istifadə olunan avadanlıq və boyaq maddələrinin təminatında xaricdən (əsasən Avropa) asılıdır. 2007-ci il etibarilə Avropa Birliyi bazarına kvotasız ixracat həyata keçirməyə başlayan Çin qarşısında Türkiyə, keyfiyyəti aşağı salaraq qiymətdə rəqabət etmə yolunu deyil, markalaşma və məhsullar üzərində əlavə dəyər yaratma yolunu seçmişdir.

Regional inteqrasiyanın ölkələr üçün faydaları

Getdikcə qloballaşmadan regionlaşma müstəvisinə keçid edən ümumdünya ticarət sisteminin tələbi və diktəsi ilə, ölkələrin iqtisadi sektorları arasında regional inteqrasiya artıq məcburi xarakter daşıyır və bir çox sahələr, eləcə də tekstil sənayesi üçün olmazsa olmaz seçimə çevrilmişdir. Xüsusilə rəqabət gücünü artırmaq üçün regional inteqrasiya önəmli bir strategiyadır. Regional inteqrasiyanın əsas motivi ixrac məhsullarını şaxələndirmək, istehsalçılar üçün satış və mənfəətləri artırmaq, istehlakçı qruplarına uyğun qiymət siyasəti tətbiq etmək, ölkələrin Ümumi Daxil Məhsul göstəricilərini və əhalinin məşğulluğunu artırmaqdır. Tekstilin strateji xammalı olan pambıq bitkisi əlavə dəyər yaratma və məşğulluq baxımından böyük iqtisadi önəmə sahib bir məhsuldur. Pambıq, emal baxımından pambıqtəmizləmə sənayesinin, lifi ilə tekstil sənayesinin, toxumu ilə qida, yağ və yem sənayesinin və linteri ilə də kağız sənayesinin xammalıdır. Tekstil sənayesi də öz növbəsində kənd təsərrüfatı və heyvandarlıq, neft-kimya, tibb, inşaat və avtomobil sənayesi ilə qarşılıqlı əlaqədədir. Tekstildə baş verən hər hansı bir inkişaf bu sektorlara da qısa, orta və uzun vədədə fayda gətirəcəkdir. Sözügedən ölkələr arasında regional inteqrasiyanı reallaşdırmaq üçün vacib olan məqamlara diqqət yetirsək görərik ki:

Dünya bazarında bu sahədə çox önəmli bir oyunçu olan Türkiyə daxili istehsalatı üçün ABŞ və Braziliyadan (birlikdə ümumi idxalının 62%-i) tədarük etdiyi pambığın müəyyən bir qismini Özbəkistan və ya Türkmənistandan da ala bilər. Bu, ölkələr arası tədarük zəncirinin qurulması üçün önəmli addım ola bilər. Türkiyənin qabaqcıl tekstil sənayesini Türkmənistan və Özbəkistanın zəngin xammalı ilə təmin etmək üçün əlverişli nəqliyyat infrastrukturu da mövcuddur. Bu yolda Azərbaycan və Türkmənistan arasında olan mövcud marşrutlardan istifadə, daşınma sürətini önəmli dərəcədə artırıb. Türk Şurasının önəmli pambıq istehsalçısı olan Özbəkistan və Türkmənistan da Türkiyəyə yönəlik pambıq ixracatında hər hansı bir güzəştli siyasət yeritsələr, bu proses regional inteqrasiyaya öz töhfəsini verər.

Özbəkistan və Türkmənistanda son illərdə fəaliyyət göstərməyə başlamış zavod və fabriklərdə yüksək texnologiya ilə sap və parça istehsal olunur. Bu məhsullar öz növbəsində Türkiyə markaları üçün xammal rolunu oynaya bilər.

Coğrafi baxımdan Orta Asiya və Türkiyə arasında önəmli strateji qovşaqda yerləşən Azərbaycan, lojistik depo olaraq öz mühüm rolunu oynaya bilər. Belə ki, Ələtdə yerləşən Bakı Beynəlxalq Dəniz Ticarət Limanında Özbəkistan və Türkmənistandan Türkiyə və Avropaya dəniz daşımaçılığı ilə göndərilən xammal və yarımfabrikat tekstil məhsullarının saxlanılması üçün bütün vacib infrastruktur (warehouse) şəbəkəsi qurula bilər.

Bu istiqamətdə digər bir məsələ ondan ibarətdir ki, zəngin xammal ehtiyatı olan ölkələr bu məhsullar üzərində yüksək rəqabətə davam gətirə bilmək üçün tekstil texnologiyasına yönəlik araşdırmalara diqqət yetirməlidirlər.

Rəqabətdə yaradıcılıq (kreativlik) gərəkdirən tekstil sənayesində inkişaf etmiş qabaqcıl ölkələrin təcrübəsinə baxsaq moda tədbirlərinin bu sektorun inkişafında önəmli rol oynadığının şahidi olarıq. Azərbaycan bunu nəzərə alaraq moda və dizayn sahələrinin inkişafı üçün təşviqedici siyasət yürütməlidir. Moda və dizayn studiyalarının fəaliyyəti Türk ölkələrindəki gənclərin mədəni inteqrasiya prosesindəki rolunu sürətləndirməyə də xidmət edə bilər. Məhz bu məqsədlə bu ölkələrdə davamlı olaraq illik moda tədbirlərinin, eləcə də sərgi, konfrans və forumların keçirilməsi, bu sahədə təhsilin inkişafı inteqrasiya baxımından önəmli ola bilər. Bu proses həmçinin ortaq tarixi və mədəni bağlara malik olan bu ölkələr arasında mövcud olan yüksək səviyyəli mədəni əməkdaşlığı artıraraq, regionun sürətli inteqrasiyasına təkan verər.

Tekstil Sənayesinda dünyada mövcud olan əsas regional tədarük zəncirlərinə (Asiya, Avropa Birliyi və Amerika qitəsi) diqqət yetirdikdə sənayeyə aid məhsullar üçün heç bir gömrük tariflərinin olmaması diqqəti çəkir. Əgər sözügedən ölkələr gömrük tariflərini bu məsələdə tənzimləsələr, məhsulun maya dəyərini azaltmaqla qlobal rəqabətdə daha uğurlu ola bilərlər.

Hal-hazırda dünyada ən rəqabətli sahələrdən biri hesab olunan tekstil sənayesi Türk Şurası ölkələrinin iqtisadiyyatında önəmli yer tutmaqda davam edir. Belə ki, bu sənayenin inkişafı üçün gərəkli olan əsas resurslara (keyfiyyətli xammal və işçi qüvvəsi, ucuz enerji resursları, hədəflənən ixrac bazarlarına yaxınlıq, logistika infrastrukturu) malik olan bu ölkələr sektorun gələcəyi baxımınıdan böyük potensial vəd edir. Əgər ölkələrarası iqtisadi münasibətləri genişləndirmək məqsədilə yuxarıda sadalanan addımlar atılsa, nəinki ikitərəfli, eləcə də regionlararası inteqrasiya prosesi sürətlənmiş olar.

Tekstil İnqilabı

Toxuculuq və paltar istehsalında əsas addımlar aşağıdakılardır:

  • Məhsulu və yəni təmizləyin və təmizləyin.
  • Kartı qoşun və onu mövzuya çevirin.
  • Ipləri parça-parça edin.
  • Moda və parça paltar paltar.

Tekstil maşınlarında Böyük Britaniya lideridir

XVIII əsrin əvvəllərində Böyük Britaniya toxuculuq sənayesinə üstünlük verməyi qərara aldı. Qanunlar, İngilis tekstil maşınlarının ixracatını, maşınların təsvirlərini və digər ölkələrdə inşa ediləcək maşınların yazılı spesifikasiyalarını qadağan etdi.

İngiltərədə toxuculuq üçün müntəzəm dəzgahın işlədilmiş, mexanik olaraq işlənmiş bir buxarla təchiz edilmiş versiyası var idi. İngiltərədə ipləri daha sürətli bir dərəcədə güclü ipliklər yarada biləcək iplik çərçivəsi də var idi.

Digər tərəfdən, bu maşınların baş verən hadisələri başqa ölkələrdə həddən artıq həsəd aparardı. Amerikalılar hər evdə olan köhnə əl çarxlarını düzəltmək üçün mübarizə aparırdılar və bir dövrdə bir iplə işləyən iplik çarxını əvəz etmək üçün bir növ iplik maşını yaratdılar.

ABŞ-ın tekstil sənayesi və Amerika tekstil sənayesi şirkəti ilə işləyən Amerika uğursuzluqları

1786-cı ildə Massachusetts ştatında, Richard Arkwright’ın Britaniyada hazırlanmış iplik çərçivəsi ilə tanış olduğunu iddia edən iki şotlandiyalı immiqrant, iplik kütləvi istehsalı üçün iplik maşınlarını hazırlamaq və qurmaq üçün işlədilər. Ixtiraçılar ABŞ hökuməti tərəfindən dəstəklənmiş və pul köçürmələri ilə məşğul olmuşlar. At gücündən istifadə edilən maşınlar xamdır və toxuculuq qeyri-qanuni və qeyri-qənaətbəxşdir.

Providence, Rhode Island başqa bir şirkət otuz iki iğ ilə iplik maşınları qurmağa çalışdı. Onlar pis işlədilər və onları su elektriklə başlamağa cəhdləri uğursuz oldu. 1790-cı ildə səhv maşınlar Pawtucket’dən Musa Brown’a satıldı. Brown və onun ortağı William Almy, əlində bir il səkkiz min metr parça istehsal etmək üçün kifayət qədər əl toxucular işləmişdir.

Braun daha çox iplə təmin etmək üçün iplik işləmə maşınına ehtiyac duydu, ancaq aldığı maşınlar limon idi. 1790-cı ildə ABŞ-da tək bir uğurlu güc tapılmadı.

ABŞ-da Tekstil İnqilabı nəhayət baş verdi?

Tekstil sənayesi aşağıdakı iş adamlarının, ixtiraçılarının və ixtiralarının işi və əhəmiyyəti ilə təsis edilmişdir:

Samuel Slater və Mills

Samuel Slater həm də “Amerika Sənaye Atası” və “Amerika Sənaye İnqilabının Qurucusu” adlandırılıb. Slater, New England’da bir çox uğurlu pambıq dəyirmanı tikdi və Slatersville, Rhode Island şəhərini qurdu.

Francis Cabot Lowell və Power Looms

Francis Cabot Lowell Amerikalı iş adamı və dünyanın ilk tekstil fabrikinin təsisçisi idi. Möcüzə Paul Moody ilə birlikdə Louell, daha səmərəli bir güc loopunu və iplik aparatını yaratdı.

Elias Howe və tikiş maşınları

Tikiş maşınının ixtirası əvvəlcədən ən çox tikiş evlərində olan fərdlər tərəfindən həyata keçirilmişdi, lakin çoxları əmək haqqı çox aşağı olduğu kiçik mağazalarda tikici və ya tailor kimi xidmət etmişdir. Bir ixtiraçı, iynə tərəfindən yaşayanların işini yüngülləşdirmək üçün metal bir fikir qoymaq üçün mübarizə aparırdı.

Hazır geyim

Güclü tikiş maşını ixtira edildikdən sonra, fabrikdə böyük miqyasda paltar və ayaqqabılar istehsal olunduqdan sonra idi. Tikiş maşınlarından təxminən bütün paltarlar yerli və əlli idi, əksər şəhərlərdə tikiş və tikişlər var idi. müştərilər üçün fərdi geyim əşyaları yarada bilər.

1831-ci ildə George Opsyke (daha sonra Nyu-Yorkun Bələdiyyə Başçısı) kiçik hazırlıqlı geyim hazırlamağa başlayıb, o, əsasən, New Orleans mağazasından satmış və satmışdır. Opdyke bunu etmək üçün ilk Amerika tacirlərindən biri idi. Güclü tikiş maşınının ixtira edildikdən sonra böyük miqyasda paltarların istehsalına başlandı. O gündən etibarən geyim sənayesi böyüdü.

Hazır paltarlar

1851-ci ildə The Singer maşınları dəri tikmək üçün kifayət qədər güclü idi və ayakkabıcılar tərəfindən qəbul edildi.

Bu ayakkabıcılar əsasən Massaçusetsdə tapılmışdı və ən azı çıraqlara öyrətmiş məşhur ayakkabıcı (təxminən 1636) olan Philip Kertlanda ənənəyə qayıtmış ənənələr var idi. Maşından əvvəlki günlərdə belə, əmək bölgüsü Massachusetts ştatı mağazalarında qayda idi. Bir işçi tez-tez binalarda qurulan dəri kəsmək; başqa biri üstlərini tikdi, ikincisi də bazara tikildi. Ağac taxtaları 1811-ci ildə ixtira edilmiş və daha ucuz ayaqqabıları üçün 1815-ci ilədək ümumi istifadəyə verilmişdir: Tezliklə qadınların öz evlərində qadınların edəcəyi uşaqların göndərilməsi təcrübəsi yayılmışdır. Bu qadınlar tələsik ödənilmiş və tikiş maşın əl ilə edilə biləcəyi işdən daha yaxşı bir iş görməyə gəldikdə, “işdən çıxarmaq” praktikası tədricən azaldı.

Dikini yuxarıya çəkmək daha çətin işi aparmaq üçün tikiş maşınının bu dəyişməsi yalnız bir oğlan Lyman Blakein ixtirası idi. 1858-ci ildə başa çatan ilk model qeyri-kamil idi, amma Lyman Blake Bostondan Gordon McKay ilə maraqlana bildi və üç illik xəstəlik təcrübəsini izlədi və böyük xərclər izlədi. İstehsal etdikləri McKay tək tikiş maşını istifadə edildi və iyirmi bir il ərzində ABŞ və Böyük Britaniyada demək olar ki, universal olaraq istifadə edildi. Ancaq bu, bütün digər faydalı ixtiralar kimi, zamanla genişləndi və çox yaxşılaşmışdı və ayaqqabı sənayesində yüzlərlə digər ixtira edilmişdi. Dəri bölmək üçün makinalar var, qalınlığı tamamilə uniforma etmək üçün, uppers tikmək, göz qapaqlarını taxmaq, topuq başlarını kəsmək və daha çox.

Əslində, əmək bölgüsü ayaqqabıların bir çox sənayelərinə nisbətən daha çox aparıldığı üçün, ayaqqabı istehsalı üçün təxminən üç yüz ayrı əməliyyat var.

Tekstil Sənayesi və Sənaye İnqilabının Maşınları

Sənaye İnqilabı, təxminən 1760-dan 1820-1840-cı illər arasında yeni istehsal proseslərinə keçid idi.

Bu keçid dövründə əl istehsalı üsulları maşınlara dəyişdirildi və yeni kimyəvi istehsal və dəmir istehsalı prosesləri tətbiq olundu. Su enerjisinin səmərəliliyi yaxşılaşdı və buxar enerjisinin artan istifadəsi artdı. Dəzgahlar inkişaf etdirildi və fabrik sistemi yüksəlməyə başladı. Məşğulluq, məhsulun dəyəri və qoyulmuş kapital qədər Sənaye İnqilabının əsas sənayesi tekstil idi. Müasir istehsal metodlarından ilk olaraq tekstil sənayesi də istifadə etdi. Sənaye İnqilabı Böyük Britaniyada başladı və mühüm texnoloji yeniliklərin çoxu İngilislər idi.

Sənaye İnqilabı tarixin böyük bir dönüş nöqtəsi idi; gündəlik həyatın demək olar ki, hər tərəfi bir şəkildə dəyişdi. Orta gəlir və əhali sürətlə artmağa başladı. Bəzi iqtisadçılar Sənaye İnqilabının əsas təsirinin ümumi əhali üçün yaşayış səviyyəsinin tarixdə ilk dəfə ardıcıl artmağa başladığını söyləyirlər, bəziləri isə 19 və 20-ci illərin sonlarına qədər həqiqətən yaxşılaşmağa başlamadığını söyləyirlər. əsrlər. Təxminən Sənaye İnqilabı baş verərkən, İngiltərədə kənd təsərrüfatında bir inqilab baş verdi, bu da yaşayış səviyyəsinin yüksəldilməsinə kömək etdi və sənaye üçün artıq işçi qüvvəsi təmin etdi.

Tekstil Maşınları

Tekstil maşınlarında bir neçə ixtira, Sənaye İnqilabı dövründə nisbətən qısa müddətdə meydana gəldi. Bəzilərini vurğulayan bir zaman çizelgesi:

  • 1733 John Kay tərəfindən icad edilən uçan servis: toxuculara daha sürətli toxumaq imkanı verən dəzgahlarda bir inkişaf.
  • 1742 Pambıq fabrikləri ilk dəfə İngiltərədə açıldı.
  • 1764 James Hargreaves tərəfindən icad edilən iplik jenni: iplik təkərini inkişaf etdirən ilk maşın.
  • 1764 Richard Arkwright tərəfindən icad edilmiş su çərçivəsi: ilk işləyən tekstil maşını.
  • 1769 Arkwright su çərçivəsini patentləşdirdi.
  • 1770 Hargreaves Spinning Jenny-yə patent verdi.
  • 1773 İlk pambıqlı tekstil fabriklərdə istehsal olunurdu.
  • 1779 Crompton toxuma prosesinə daha çox nəzarət etməyə imkan verən iplik qatırını icad etdi.
  • 1785 Cartwright elektrik dəzgahını patentləşdirdi. 1813-cü ildə dəyişkən sürət çubuğunu ixtira etməsi ilə tanınan William Horrocks tərəfindən təkmilləşdirilmişdir.
  • 1787 Pambıq məhsulları istehsalı 1770-ci ildən bəri 10 dəfə artmışdır.
  • 1789 Samuel Slater tekstil maşın dizaynını ABŞ-a gətirdi.
  • 1790 Arkwright İngiltərənin Nottingham şəhərində buxarla işləyən ilk tekstil fabrikini tikdi.
  • 1792 Eli Whitney pambıq təmizləyicisini icad etdi: pambıq toxumunun qısa ştapel pambıq lifindən ayrılmasını avtomatlaşdıran maşın.
  • 1804 Joseph Marie Jacquard, kompleks dizaynlar toxuyan Jacquard Loom ixtira etdi. Jacquard bir iplik dəzgahındakı çözgü və atqı ipliklərini kartların bir sətirindəki deşik naxışlarını qeyd edərək avtomatik olaraq idarə etməyin bir yolunu icad etdi.
  • 1813 William Horrocks dəyişən sürət çubuğunu icad etdi (gücləndirilmiş dəzgah üçün).
  • 1856 William Perkin ilk sintetik boyanı icad etdi.

Comments are closed, but trackbacks and pingbacks are open.