Tenderdə kimin qalib gəldiyini hardan bilə bilərəm, şirkətlərin milli reyestrində

Başqa bir tərəfdən, iqtisadçıya görə, medianın, vətəndaş cəmiyyətinin prosesi izləmələrindən qaçan məmurlar da izi itirmək üçün belə edirlər:

Tenderdə kimin qalib gəldiyini hardan bilə bilərəm, şirkətlərin milli reyestrində

“Azərbaycanda keçirilən əksər tenderlərdə təcrübəsiz, yenicə yaranan şirkətlərin qalib gəlməsi ənənəsi məmur müdaxiləsindən qaynaqlanır və bu addım vergi xidmətindən yayınmaq, izi itirməyə hesablanıb”.

Bunu Qaynarinfo-ya açıqlamasında İqtisadi və Sosial İnkişaf Mərkəzinin rəhbəri Rəşad Həsənov deyib. Ekspertin sözlərinə görə, tenderlərdə yeni yaranan şirkətlərin qalib gəlməsi ənənəsi iki səbəbdən qaynaqlanır:

“Dövlət Satınalmaları Haqqında” Qanunda qeyd edilir ki, satınalma prosesində qalibin qiymətləndirilməsi zamanı şirkətin təcrübəsi nəzərə alınmalıdır. Amma təcrübədən görürük ki, əksər hallarda qanunvericiliyin bu bəndi pozulur, heç bir təcrübəsi olmayan, 3 gün, 10 gün və ya bir ay bundan qabaq yaranan şirkətlər tenderlərin qalibi olurlar. Belə situasiyanın yaranmasına əsasən iki amil səbəb olur.

Dövlət satınalmalarında məmurlar birbaşa olaraq prosesə müdaxilə edirlər. Onlar müdaxilə yolu ilə təcili şəkildə tender ərəfəsi özlərinə bu və ya digər dərəcədə aid olan şirkətlər yaratmaqla, prosesə qoşulur və tenderdə qalib elan olunurlar.

Digər tərəfdən, bu tendensiya vergi və izləmə prosesiylə bağlıdır. Vergi xidmətinin diqqətindən yayınmaq və izi itirmək üçün 2-3 ildən bir yaranan şirkətlər ləğv olunur və əvəzində yeni adda şirkətlər meydana çıxır. Adətən vergi orqanları 3 və daha çox illik fəaliyyətləri yoxlayır”.

Başqa bir tərəfdən, iqtisadçıya görə, medianın, vətəndaş cəmiyyətinin prosesi izləmələrindən qaçan məmurlar da izi itirmək üçün belə edirlər:

“Bir şirkət yaradıb, onları idarə etdikləri qurumların satınalmalarına salır, növbəti dəfə isə başqa adda şirkət yaradırlar ki, hansısa ciddi ittihamlarla üzləşməsinlər. Belədə, görüntü yaradırlar ki, guya tenderin qalibi başqa şirkətlər olur. Əslində isə burada maraqlı tərəf bir nəfərdir. Məmur şirkətin adını dəyişərək prosesi bu şəkildə müəyyən qədər mürəkkəbləşdirir”.

Belə halların qarşısını almaq üçün həmsöhbətimizə görə, qanunvericiliyə dəyişiklik edilməlidir:

“Qanunvericilik səviyyəsində müəyyən məhdudiyyətlər tətbiq olunmalıdır. Spesifik fəaliyyət sahələrində yaranan yeni şirkətləri başa düşmək olar. Amma digər istiqamətlərdə tenderin qalibi olmaq üçün şirkətin ən azından 1 ildən çox təcrübəyə malik olması əsas götürülməlidir. Digər tərəfdən, bir şirkətin satınalmalarda ümumi iştirak payı 30 faizdən çoz olmamaqla limit tətbiq olunmalıdır. Dövlət satınalmalarına nəzarət funksiyasını həyata keçirən İstehlakçıların Hüquqlarının Müdafiəsi və Antiinhisar Siyasəti Agentliyi, Hesablama Palatası, Maliyyə Nazirliyi kimi qurumlar bu məsələdə diqqətli olmalıdır. Şirkətin qalib olmasının ciddi əsasları olmalıdır. Proses ciddi şəkildə izlənilməlidir. Bu məsələyə yuxarıdan baxış dəyişməlidir”.

Tenderdə kimin qalib gəldiyini hardan bilə bilərəm, şirkətlərin milli reyestrində

Şəmkir Rayon İcra Hakimiyyətinin keçmiş başçısı, hazırda həbsdə olan Alimpaşa Məmmədovun növbəti məhkəmə prosesi keçirilib.

“Qafqazinfo” xəbər verir ki, Gəncə Ağır Cinayətlər Məhkəməsində Natiq Əliyevin sədrliyi ilə keçirilən prosesdə keçmiş icra başçısına qarşı açılan cinayət işinin epizodları üzrə baxış olub. Budəfəki prosesdə 10-dan artıq şahid dindirilib. Məhkəmədə Sahibkarlığa Yardım Fondunun rəsmisi də iştirak edib.

Çinarlı kəndinin icra nümayəndəsi işləmiş korrupsiya və digər bənzər maddələrlə həbs olunan Elçin Abbasov da ifadə verib. Məlum olub ki, həbsdə olan icra nümayəndəsi qəsəbənin bəzi sakinlərindən müxtəlif obyekt və tikintilərin aparılması müqabilində vəsaitlər alıb və həmin pullar Alimpaşa Məmmədova çatıb. Bundan başqa ümumi himayədarlıq adı ilə də pullar yığılıb.

2016-2019-cu illərdə Şəmkir Rayon Mərkəzi Xəstəxanasının baş həkimi olan Ayaz İbrahimov ifadəsində bildirib ki, 2018-ci ildə Hesablama Palatasının audit yoxlaması nəticəsində vaxtilə rəhbərlik etdiyi xəstəxanada bir çox qanun pozuntuları aşkar olunub. Belə ki, xəstəxanaya lazım olan avadanlıqlar və bəzi ləvazimatlar şişirdilmiş qiymətlərlə hesablanıb. Nəticədə yoxlama bu faktları müəyyən edib. Beləliklə o dövlətə vurulan 200 min manatlıq borcu evini, avtomobilini girov qoymaqla və banklardan aldığı əlavə kreditlər hesabına ödəyə bilib.

Məhkəmədə bildirilib ki, keçmiş baş həkimə şişirdilmiş qiymətləri yazmaq və təsdiq etməyi Alimpaşa Məmmədova məxsus “21-əsr” şirkətinin rəsmisi olan Azər Kərimov adlı şəxs tapşırıb. Amma 200 min manatı geri qaytarmaqda həmin şəxsə köməklik göstərilməyib.

Məhkəmədə o da bəlli olub ki, Şəmkirdə müxtəlif şəxslərin adına şirkətlər yaradılıb və həmin şirkətlər əksər tenderləri saxta yolla udub. Bu şirkətlərə isə Alimpaşa Məmmədovun birbaşa göstərişi ilə Azər Kərimov nəzarət edib. Tenderlərdən əldə olunan məbləğlərin müəyyən faizi isə sabiq icra başçısına çatıb.

Prosesdə bildirilib ki, Alimpaşa Məmmədov Elşən Hüseynov adlı şəxsə tenderdə qalib olması üçün şərait yaradıb. Həmin şəxs Şəmkirdə uşaq bağçalarına qida məhsulları paylayıb. Artıq qalan mallar isə Elşən İsmayılovun supermarketində satılıb, pullar Alimpaşa Məmmədova çatdırılıb. Tenderdə qalib gəlməsi əvəzində Elşən İsmayılov və Seymur adlı sahibkara əlavə olaraq uşaq bağçası tikmək tapşırılıb. Bunun üçün adıçəkilən şəxslər təxminən 130 min manat xərcləyiblər.

Xatırladaq ki, Alimpaşa Məmmədov 2021-ci ilin aprel ayında Dövlət Təhlükəsizliyi Xidməti (DTX) tərəfindən keçirilən əməliyyatla həbs olunub. Sabiq icra başçısına qarşı Cinayət Məcəlləsinin mənimsəmə, cinayət yolu ilə əldə edilmiş pul vəsaitlərini leqallaşdırma, vəzifə səlahiyyətlərindən sui-istifadə və təkrar külli miqdarda rüşvət alma maddələri ilə ittiham elan olunub.

Tender nədir – yeni bir iştirakçı üçün tenderdə iştirak etmək və qazanmaq necədir?

Tenderdə müxtəlif mal və xidmətlər istehsal edən bir çox firma iştirak edir. Hər kəsə xeyirli faydalar gətirir. Tenderə görə müştərilər, malların / xidmətlərin keyfiyyətinin və onların qiymətlərinin ən yaxşı nisbətini tapır. Qələbə qazandıqda, ifaçılar böyük bir müqavilə əldə edirlər və mükəmməl bir nüfuz qazanıblar.

Tender – nədir?

Dövlət və ya özəl şirkət tender elan edə bilər. Məqsəd hər zaman eynidır – ən yaxşı təklifi tapmaq. Tətbiqin əsasları normativ sənədlərdə nəzərdə tutulmuş müddəaları əhatə edir:

• istəklər;
• müsabiqələr;
• hərrac.

Tender nədir və necə aparılırsa, rəqabətqabiliyyətli bir seçimdir. Müəssisədə iştirak edərək, öz mallarını və ya xidmətlərini təklif edə bilərlər. İştirak edən firmalar arasında seçim etmək üçün müştəri onun üçün idealdır. Aldanma ilə maraqlanmır. Prosedura özü hər kəs üçün açıq və şəffafdır və qaydalar pozulursa, qanuni bir cəza gözləyir. Hər şeydən əvvəl, şirkətin imicini çəkəcəyik.

Tenderin növləri

Hər kəs tenderə necə qatılacağını bilmir. Təklif olunan bir məhsul və ya xidmət üçün hansı rəqabətin uyğun olduğunu müəyyən etmək vacibdir. Tenderin bölündüyü bir neçə növü vardır:

1. Aydındır . Bu növün fərqli bir xüsusiyyəti, tamamilə şəffaf və sağlam bir rəqabət olmasıdır. Axtarış ən etibarlı təchizatçıdır. Uzunmüddətli əməkdaşlıqda maraqlı olan hər kəs iştirak edə bilər. Bu cür tenderlərin başlanması kütləvi informasiya vasitələrində çox sayda iştirakçıları cəlb etmək üçün bildirilir.
2. Bağlıdır . Ad özü üçün danışır. Xüsusi bir məhsul təqdim etdiyinə görə iştirakın həddi çox məhduddur. Məsələn, silahlar.
3. Seçməli tenderlər iki mərhələdən ibarətdir. Ərizə təqdim etdikdən sonra, müəyyən meyarlara uyğun olaraq, iddiaçılar öz aralarında seçilirlər. Sonda onların sayı yeddidən çox olmamaqdadır. Selektiv seçimdən keçən satıcılar birbaşa iştirak edə bilərlər.
4. İki mərhələli bir tender, təchizat bazarını daha yaxşı anlamaq üçün istifadə edilir. Başlanğıc mərhələdə bütün tender iştirakçıları, müştəri vəzifə alır və onlarla danışıqlar aparır. Ən maraqlı təkliflərlə işlər davam etdirilir, qüsurlar düzəldilir, vəzifə yaxşılaşdırılır, qiymətlər müzakirə olunur.

Tenderə baxmaq üçün harada?

Düzgün seçilmiş rəqabət onu qazanma şansını əhəmiyyətli dərəcədə artırır. Müsabiqələr üçün axtarış tez və asan ola bilməz, şərtləri anlamaq, mümkün qədər çox təklif görmək lazımdır. Əsas odur ki, tenderin dəqiq olduğunu başa düşməkdir. Fərqli auksion tapın, həm ictimai, həm də fərdi şəxslər və şirkətlər İnternetdə ola bilər. Ən məşhur elektron tenderlərdir. Onlar hökumət tərəfindən nəzarət edilən xüsusi yerlərdə keçirilir. Lazımi bir site axtararkən, müştərinin tələblərini diqqətlə öyrənməlisiniz.

Tenderdə necə iştirak etmək olar?

Bir satın alma informasiya sistemi çox sayda müsabiqə təşkil edir. Şirkətin fəaliyyətinin həyata keçirildiyi sənayenin seçilməsi və şərtlərin uyğun olduğundan əmin olun, təqdimat müddətlərini yoxlamalıdır. Ərizə hələ də mümkün olsa, qiymət siyasətini diqqətlə öyrənin. Bu addımlar onlara rast gəlinən bütün iştirakçılar üçün sadə və anlaşılırdır.

Yeni gələn bir tenderə necə qoşulmaq olar? Bir neçə ipucu var. Keyfiyyətli məhsullar və yaxşı qiymət zəfər üçün zəruri şərtlər qrupudur. Müştəriyə maraq göstərə biləcək bir şey təklif etmək üçün bazar araşdırdıq. Elektron rəqəmsal imza hazırlamaq lazımdır. Onun gücü indiki ilə bərabərdir, sizin məlumatlarınızla bir flash sürücüdür və sənədləri uzaqdan imzalamaq üçün zəruridir. Dürüst bir tenderin dəqiq bir şəkildə başa düşülməsi və bir firmanın niyə iştirak etdiyinin yarısı müvəffəqiyyətidir.

Tenderdə necə qeydiyyatdan keçmək olar?

İmza hazır olduqdan sonra növbəti mərhələyə keçə bilərsiniz. Sahələri düzgün və dəqiq doldurmaq, müvafiq sənədlərin surətlərini əlavə etmək lazımdır. Tətbiqin nəzərdən keçirilməsi təxminən 2 gün davam edir. Tenderdə iştirak etmək üçün müraciət edə bilərsiniz. İştirak üçün lazım olan sənədlərin paketi daxildir:

• qeydiyyatı təsdiq edən şəhadətnamə;
• bütün vergilərin ödənilməsini təsdiq edən sənədlər;
• vergi orqanından heç bir borc olmadığı barədə arayış;
• maliyyə sabitliyini təsdiq edən bir bank sənədi;
• mühasibat hesabatı, daha çox əvvəlki il üçün;
• Tenderə təqdim olunan malların sertifikatları;
• son addım hesabı doldurmaqdır. Əgər iştirak ödənilirsə, ondan borc pul çəkiləcəkdir. Bir qayda olaraq tenderdə iştirak etmək üçün sənədlərin paketi eynidır.

Tenderdə necə ünsiyyət qurmaq olar?

Müsabiqənin şərtləri çox sadədir və həm yerli, həm də xarici fəaliyyət növlərinin tamamilə şirkətlərində əllərini sınamağa imkan verir. İP tenderlərdə iştirak edə bilərmi? Cavab bəli! Eyni şərtlər onlara tətbiq edilir, fərq yalnız vergi sistemindədir. Ən son ana qədər, iddiaçılar gizli saxlanılır və yarışmacılar, bir qayda olaraq, bir-biri ilə ünsiyyət qurmur. Təchizatçının müştərinin dürüstlüyünə şübhə olmadığını təmin etmək üçün tenderin başlamazdan əvvəl həmişə əlaqə saxlaya və onun xüsusi məqsədlərini tapın .

Tenderini necə qazanmaq olar?

Tenderlərin keçirilməsinə dair ekspertlərin fikrincə, tenderdə iştirak etmək təcrübəsi müvəffəqiyyətin açarıdır. Yeni başlayanlara kiçik müsabiqələrlə başlamaq və tədricən böyük tenderlərdə iştirak etmək üçün tövsiyə olunur:

1. Daha tez-tez bir müəssisə müxtəlif auksionlarda, müsabiqələrdə və müsabiqələrdə iştirak edir, qazanma şansını artırır, yalnız təcrübə ilə tenderin nə olduğunu başa düşür.
2. Öz maliyyə imkanlarını real və real hesablamalı etmək lazımdır. Bir çox şirkət biznesmenləri itirir, çünki fondun olmaması səbəbindən tender şərtlərini bütün tələblərə uyğun yerinə yetirmir.
3. Tenderin qalibləri qeyd edirlər ki, hərracda qalib gəlmək üçün ilk addım müəssisənin bir növ biznes kartı kimi çıxış edəcək nitelikli hazırlanmış bir müraciətdir. Yalnız müştərinin ifadə etdiyi məhsul və ya xidmətlərin keyfiyyətlərinə və xüsusiyyətlərinə diqqət yetirməlidir. Sifarişin anlaşılması, tenderin keçirildiyi kimi, müsabiqə başlamazdan əvvəl iştirakçıları qeyri-qənaətbəxş tətbiq etməyi xahiş edə bilər.
4. Zəmanətlərin göstərilməsi şirkət seçmək üçün bir təşviq kimi xidmət edəcəkdir. Zəmanət öhdəlikləri olmadan ərizələr, bəzi tender komissiyaları nəzərə alınmır.

Tender ilə necə işləmək olar?

Tenderdə iştirak etmək qərarı artıq qərara alındıqda, bu sahədəki sənədləri toplayan və əvvəllər keçirilən hər hansı müsabiqədə iştirak etmək üçün şirkətin təhlilini aparan məsul şəxsin seçimi ilə hərəkət etməyə başlaya bilər. Müvafiq bir tender üçün axtarış müəyyən meyarlara uyğun olaraq həyata keçirilir:

• bölgə;
• hərracın predmeti;
• başlanğıc qiyməti.

İstənilən ticarət mərtəbəsi tapıldıqda tender sənədinin tələbləri və sənədləri, sifariş vermə üçün son tarixləri və malların və ya xidmətlərin sifarişçisinin tələbləri ilə əlaqədar araşdırılmalıdır. Tenderlərin keçirilməsinə dair məlumatlar ixtisaslaşdırılmış saytlarda tapıla bilər. Kanıtlanmış saytlar ilə başlamaq məsləhət görülür, yeni başlayanlar peşəkarlara müraciət edə bilərlər və iştirakçıların qələbəsi üçün optimal şərait yaratmaq məqsədi ilə “Tender Support” xidmətinə sifariş verə bilərlər.

Tenderdə necə pul qazanmaq olar?

Qələbə qazananda şirkət bir sifariş gözləyir. Bu böyük bir dövlət tenderi olursa, o zaman böyük və sərfəli olacaq. Qələbə həmçinin firmanın reytinqinin yüksəldilməsini təmin edir, məhsullar daha tez-tez alınmağa başlayacaq və xidmətlər sifariş veriləcək. Tenderdə biznesin perspektivli olmasına və iştirakın hər hansı bir firmaya böyük gəlir gətirə biləcəyini bildirir.