Müasir Olimpiya Oyunlarının siyahısı

Müasir Olimpiya Oyunlarının başçısı 1906-cı ildəki oyunları qeyri-rəsmi olaraq elan etdi.

Ukrayna

Dövlət İmtahan Mərkəzindən Azvision.az -a verilən xəbərə görə, ali təhsil müəssisələrinə qəbul olmaq hüququna tam orta, orta ixtisas və ya ali təhsili başa vurması haqqında müvafiq dövlət nümunəli sənəd almış şəxslər malikdirlər.

Ali və orta ixtisas təhsili müəssisələrinin tələbələri (buraxılış kurslarında təhsil alanlar istisna olmaqla) ali təhsil müəssisələrinə qəbul olmaq üçün müsabiqədə iştirak edə bilməzlər.

Bakalavriat səviyyəsində təhsil dövlət sifarişi əsasında (dövlət büdcəsinin vəsaiti hesabına) və ya ödənişli əsaslarla həyata keçirilir. Dövlət ali təhsilin hər bir səviyyəsində təhsilalanların yalnız bir dəfə pulsuz təhsil almaq hüququnu təmin edir.

Ali təhsil müəssisələrinə tələbə qəbulu ilə bağlı əri­zələrin qəbulu 2020-ci il mayın 12-dən iyunun 5-dək internet vasitəsilə aparılır. Abituriyentlər Dövlət İmtahan Mərkəzinin (bundan sonra – DİM) internet saytının ekabinet.dim.gov.az səhifə­sin­də “Şəxsi kabinet” yaratdıqdan sonra şəxsi kabi­netlərinin istifadəçi adı və parolundan istifadə etmək­lə DİM-in mü­va­fiq internet səhifəsinə (eservices.dim.gov.az/erizebak/erize) daxil olub, “Abituriyentin elektron ərizəsi” formasını doldurur və təsdiq edirlər (etdirirlər).

Müsabiqədə iştirak ödənişlidir. “Azərbaycan Respub­lika­sında ali və orta ixtisas təhsili müəssisələrinə tələbə qəbulu imtahanlarının təşkilinin tənzimlənməsi ilə bağlı əlavə tədbirlər haqqında” Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Sərəncamına əsasən ali təhsil müəssisələrinə tələbə qəbulu ilə bağlı imtahanda iştirak üçün ilk dəfə müraciət edən Azərbaycan Respub­likası vətəndaşlarının (yalnız ümumi təhsil müəssisələrini bitirən) cari ildə keçirilən qəbul imtahanında iştirakı dövlət büdcəsinin vəsaiti hesabına olacaq (bax: səh. 8, “Ali təhsil müəssisələrinə tələbə qəbulu ilə bağlı göstərilən xidmətlərin ödəmə sxemi haqqında məlumat”). Digər abituriyentlər isə ərizəni təsdiq etmək (etdirmək) üçün tələb olunan məbləği şəxsi kabinetindəki hesabına əlavə edirlər və həmin məbləğ ərizə təsdiq olun­duq­dan sonra onların şəxsi kabinetindəki hesabından çıxılır.

Ali təhsil müəssisələrinə I-IV ixtisas qrupları üzrə qəbul imtahanı iki mərhələdə keçirilir.

Abituriyentlər eyni zamanda ali təhsil müəs­sisələrinin I-IV ixtisas qruplarına daxil olan ixtisaslar, V ixtisas qrupuna daxil olan ixtisaslar və tam orta təhsil bazasında orta ixtisas təhsili müəssisələrinin ixtisasları üzrə müsabiqədə iştirak edə bilərlər. Bunun üçün onlar ərizələrində müvafiq istəklərini bildir­məlidirlər.

Ərizənin təsdiqi DİM-in məlumat bazasında abituriyent barədə olan məlu­matların yetərli olub-olmamasından asılı olaraq iki üsulla (bax: 1.1 və 1.2-ci bəndlər) həyata keçirilir (ərizənin hansı üsulla təsdiq ediləcəyi barədə məlumat proqram tərəfindən “Abituriyentin elektron ərizəsi” forması təsdiq edilənədək ərizəyə hər dəfə daxil olarkən ekranda göstərilir):

1.1. Aşağıda göstərilən kateqoriyalardan olan abituriyentlər elektron ərizələrini Sənəd Qəbulu Komissiyalarına (SQK) müraciət etmədən 1-ci bənddə göstərilən müddətdə özləri təsdiq edirlər:

– Azərbaycan Respublikasının ümumi təhsil müəssisələrini cari ildə bitirən abituriyentlər;

– Azərbaycan Respublikasının ümumi təhsil müəssisələrini 2012-ci və ondan sonrakı illərdə bitirən qadın cinsli abituriyentlər;

– Azərbaycan Respublikasının ilk peşə-ixtisas təhsili müəssisələrini 2013-cü və ondan sonrakı illərdə bitirən qadın cinsli abituriyentlər;

– 2012-ci və ondan sonrakı illərdə Azərbaycan Respublikasının ali təhsil müəssisələrinin bakalavriat səviyyəsinə və tam orta təhsil bazasında orta ixtisas təhsili müəssisələrinə qəbul olmaq üçün ərizə verib onu təsdiq etdirmiş qadın cinsli abituriyentlər.

1.2. Digər abituriyentlər elektron ərizələrini doldurduqdan sonra 2020-ci il mayın 18-dən iyunun 5-dək DİM-in internet saytından elektron qaydada növbə götürərək tələb olunan sənədləri şəxsən təqdim etməklə elektron ərizələrini müvafiq SQK-larda təsdiq etdirirlər. SQK-lar hər gün (şənbə, bazar və bayram günləri istisna olmaqla) saat 9-dan 17-dək fəaliyyət göstərirlər:

DİM-in Badamdar ofisi

(Bakı ş, Yasamal r, Mikayıl Müşfiq küç., 1M)

DİM-in Asiya ofisi

(Bakı ş, Nəsimi r, Abdulvahab Salamzadə küç., 28)

DİM-in Gənclik ofisi

(Bakı ş, Nərimanov r, Koroğlu Rəhimov küç., 108A)

DİM-in Naxçıvan MR Regional Bölməsi (Naxçıvan ş., Nizami küçəsi, 10);

DİM-in Gəncə Regional Bölməsi

(Gəncə ş., H.Əliyev meydanı, İnzibati bina);

DİM-in Lənkəran Regional Bölməsi

(Lənkəran ş., H.Aslanov xiyabanı, 52);

DİM-in Xaçmaz Regional Bölməsi

(Xaçmaz ş., M.Ə.Rəsulzadə küç., 7b);

DİM-in Şəki Regional Bölməsi

(Şəki ş., M.Rəsulzadə prospekti, 182);

DİM-in Şirvan Regional Bölməsi

(Şirvan ş., M.Rəsulzadə küçəsi, 19);

DİM-in Göyçay Regional Bölməsi

(Göyçay ş., Rauf İsayev küçəsi, 43);

DİM-in Bərdə Regional Bölməsi

(Bərdə ş., H. Əliyev prospekti, 88);

DİM-in Şəmkir Regional Bölməsi

(Şəmkir ş., Bakı – Qazax şosesi, İnzibati bina –“west gate”).

1.3. Elektron ərizələrini SQK-larda təsdiq etdir­məli olan abituriyentlər SQK-ya aşağıdakı sə­nəd­ləri təq­dim edirlər:

– elektron ərizəsinin iş nömrəsi və şəxsi kabinetinin istifadəçi adını (şəxsiyyəti təsdiq edən sənəddə göstərilən Fərdi İdentifikasiya Nömrəsini (FİN));

– tam orta, orta ixtisas və ya ali təhsil haqqında sənədin əslini[1] (orta ixtisas və ya ali təhsil haqqında sənədin əslini təqdim edən abituriyentlər, həmçinin məzunu olduqları ümumi təhsil müəssisəsi tərəfindən verilən, müəyyən olunmuş formada attestat qiymətləri göstərilən arayışı – “Azərbaycan Respublikasının ali təhsil müəssisələrinə tələbə qəbulu Qaydaları”na

2 nömrəli əlavə[2]);

– şəxsiyyətlərini təsdiq edən sənədin əslini:

· Azərbaycan Respublikasının vətəndaşları şəxsiyyət vəsiqələrini;

· əcnəbilər icazə vəsiqələrini və (və ya) pasportlarını;

· vətəndaşlığı olmayan şəxslər icazə vəsiqələrini və ya yaşadıqları ölkənin hüdudlarından kənara getmək üçün onlara verilən sənədlərini;

· Azərbaycan Respublikasında daimi yaşayan vətəndaşlığı olmayan şəxslər şəxsiyyət vəsiqələrini;

· qaçqın statusu almış şəxslər və onların ailə üzvləri qaçqın vəsiqələrini, onlara verilmiş yol sənədlərini, beynəlxalq müqavilələrdə nəzərdə tutulmuş hallarda, digər sənədləri və ya icazə vəsiqələrini;

– Azərbaycan Respublikasında ali təhsil müəssisələrini ödənişli əsaslarla bitirən abituriyentlər (2012 və ondan sonrakı illərdə ali təhsil müəssisələrini bitirənlər istisna olmaqla) dövlət hesablı yerlərin müsabiqəsində iştirak etmək üçün bitirdikləri təhsil müəssisələri tərəfindən verilən və ali təhsilinin ödənişli əsaslarla olmasını təsdiq edən arayışı (“Azərbaycan Respublikasının ali təhsil müəssisələrinə tələbə qəbulu Qaydaları”na

3 nömrəli əlavə [3]);

– hərbi bilet və ya çağırışçı şəhadətnaməsini;

– əcnəbilər və xarici ölkələrdə təhsil almış şəxslər yuxarıda qeyd olunan sənədlərlə yanaşı, həmin sənədlərin notarial qaydada təsdiq edilmiş Azərbaycan dilinə tərcüməsini.

2. Xüsusi təyinatlı ali təhsil müəssisələrində təhsil almaq istəyən abituriyentlər 1-ci bənddə gös­təri­lən müddətdə və qaydada elektron ərizələrini təsdiq etməklə (etdirməklə) yanaşı, müvafiq ali təhsil müəs­sisələrinin müəyyən etdikləri xüsusi prosedur­lardan keçməlidirlər (bax: Xüsusi təyinatlı ali təhsil müəs­sisələrinə qəbul elanları, “Abituriyent” jurna­lının 2020-ci il tarixli 1-ci nömrəsi və digər müvafiq informasiya mənbələri).

3. 1985-2002-ci il təvəllüdlü (2002-ci il iyulun 30-na qə­dər anadan olmuş) 35 yaşınadək olan çağırışçıların ali təhsil müəssisələrinə sənəd vermək üçün möhlət haq­qında arayışı və hərbi sənədlərində bu barədə Azər­bay­can Respublikasının Səfərbərlik və Hərbi Xidmətə Çağırış üzrə Dövlət Xidmətinin (SHXÇDX) qeydiyyatı ol­malıdır. Çağırışçıya möhlətin verilməsi haqqında məlumat SHXÇDX-nin elektron-məlumat bazasında mövcud olduğu halda, abituriyent ərizəsini SQK-ya gəlmədən özü təsdiq edir. Hərbi qeydiy­yatın aparıl­ması Azərbaycan Respublikasının SHXÇDX tərəfindən təsdiq edilən qaydalarla tənzimlənir.

Xüsusi qabiliyyət imtahanlarına qeydiyyat

4. Xüsusi qabiliyyət tələb edən ixtisaslar (XQTİ‑lər) üzrə təhsil almaq istəyən və imtahanda topladıqları ümumi balları mü­vafiq müsabiqə şərtlərini ödəyən abituriyentlər im­ta­hanların nəticəsi elan olunduqdan sonra DİM tərəfindən elan olunacaq müddətdə eservices.dim.gov.az/erizebak/qabiliyyet inter­net səhi­fə­sinə daxil olaraq seçdikləri XQTİ-nin aid olduğu komissiya üzrə qeydiyyatdan keçməlidirlər. Qeydiyyatdan keçmək üçün abituriyent şəxsi kabinetinin istifadəçi adı və parolundan istifadə etməli və tələb olunan məbləği (qeydiyyatdan keçmək istədiyi komissiyaların sayından asılı olaraq) şəxsi kabinetindəki hesabına əlavə etməlidir. “Azərbaycan Respublikasında ali və orta ixtisas təhsili müəssisələrinə tələbə qəbulu imtahanlarının təşkilinin tənzimlənməsi ilə bağlı əlavə tədbirlər haqqında” Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Sərəncamına əsasən, ali təhsil müəssisələrinə tələbə qəbulu ilə bağlı imtahanda iştirak üçün ilk dəfə müraciət edən Azərbaycan Respublikasının vətəndaşlarının (yalnız ümumi təhsil müəssisələrini bitirən) cari ildə ilk seçdiyi (qeydiyyatdan keçdiyi) komissiya üzrə qabiliyyət imtahanında iştirakı dövlət büdcəsinin vəsaiti hesabına olacaq (bax: səh. 8, “Ali təhsil müəssisələrinə tələbə qəbulu ilə bağlı göstərilən xidmətlərin ödəmə sxemi haqqında məlumat”).

Qeydiyyatdan keçmiş abituriyentlər müəyyən olunacaq cədvəl üzrə DİM tərəfindən elan olunacaq tarixlərdə qabiliyyət imtahanında iştirak edirlər. Qabiliyyət imtahanları DİM tərəfindən mər­kəz­ləşdirilmiş qaydada keçirilir (“Abituriyent” jurnalının xüsusi buraxılışı olan “Xüsusi qabiliyyət imtahanları” jurnalının 1-ci sayı) və imtahanların nəticəsi balla və ya “məqbul/qeyri-məqbul”la qiymətləndirilir. XQTİ‑ləri yalnız bu ixtisaslar üzrə qabiliyyət imtahanlarında iştirak edən və müsabiqə şərtlərini ödəyən abituriyentlər seçə bilərlər.

Qeyd: Orta ixtisas təhsili pilləsi üzrə “subbakalavr” peşə-ixtisas dərəcəsi almış şəxslərin (subbakalavrların) ərizə qəbulu ilə bağlı ətraflı məlumat 7-ci səhifədə təqdim olunmuşdur.

Ərizə qəbulu ilə bağlı xüsusi hallar

5. “Jurnalistika” ixtisasına qəbul olmaq istəyən III qrupun abituriyentləri müvafiq müsabiqə şərtlərini ödədikləri halda, III ixtisas qrupu üzrə imtahan nəticələri elan olunduqdan sonra DİM tərəfindən elan olunacaq müddətdə eservices.dim.gov.az/erizebak/erize internet səhifəsində “Jurnalistika” ixtisasına qəbul olmaq istəyən abituriyentlərin qeydiyyatı üçün nəzərdə tutulmuş bölməyə daxil olaraq qeydiyyatdan keçməlidirlər. Qeydiyyatdan keçmək üçün abituriyentlər şəxsi kabinetinin istifadəçi adı və parolundan istifadə etməli və tələb olunan məbləği şəxsi kabinetindəki hesabına əlavə etməlidirlər. Ali təhsil müəssisələrinə tələbə qəbulu ilə bağlı imtahanda iştirak üçün ilk dəfə müraciət edən və digər XQTİ‑lər üzrə qeydiyyatdan keçməyən Azərbaycan Respublikasının vətəndaş­larının (yalnız ümumi təhsil müəssisələrini bitirən) cari ildə “Jurnalistika” ixtisası üzrə qabiliyyət imtahanında iştirakı dövlət büdcəsinin vəsaiti hesabına olacaq.

Qeydiy­yatdan keçən abituriyentlər DİM tərəfindən elan olunacaq tarixdə qabiliyyət imtahanında iştirak edirlər. Abituriyentlər imtahanda təqdim olunan mövzu üzrə yazı işi (inşa) yerinə yetirirlər. Qabiliyyət imtahanından uğurla keçən abituriyentlər ixtisas seçimi zamanı digər ixtisaslarla yanaşı, “Jurnalistika” ixtisasını da seçə bilərlər.

6. Dövlət Gömrük Komitəsinin Akademiya­sında təhsil almaq istəyən abituriyentlər ərizələrində imtahan verəcəyi xarici dil kimi ingilis dilini seçməlidirlər.

7. Milli Aviasiya Akademiyasının I qrup ix­ti­sas­la­rı üzrə təhsil almaq istəyən abituriyentlər ərizə­lərində imtahan verəcəyi xarici dil kimi ingilis dilini seçməlidirlər.

Milli Aviasiya Akademiyasının “Uçuş mühən­disliyi” ixtisasına 23 yaşına çatmamış kişi cinsli abituriyentlər, “Hava nəqliyyatının hərəkətinin təşkili” ixtisasına isə 23 ya­şına çatmamış həm kişi, həm də qadın cinsli abi­turiyentlər ərizə verə bilərlər.

Milli Aviasiya Akademiyasının “Uçuş mühən­disliyi” və “Hava nəqliyyatının hərəkətinin təşkili” ixtisasları üzrə təhsil almaq istəyən abituriyentlər 1-ci bənddə göstərilən müd­dətdə və qaydada elektron ərizələrini təsdiq etdikdən sonra Heydər Əliyev Beynəlxalq Aeroportu Tibbi Sanitar İdarəsinin Aviasiya Poliklinikasında xü­su­si tibbi mü­ayinə­­dən və “Psixofizioloji peşə seçimi” üzrə qabiliyyət müsabiqəsindən, Milli Aviasiya Akademiyasında isə “Fiziki hazırlıq” üzrə qabiliyyət müsabiqəsindən keçmə­lidirlər.

8. “ADA” Universitetinin I qrupa daxil olan ixtisasları üzrə müsabiqəyə ümumi balı 300-dən, II və III qruplara daxil olan ixtisasları üzrə müsabiqəyə isə 400-dən az olmayan abituriyentlər buraxılırlar.

“ADA” Universitetinin ixtisaslarının mü­sabiqəsinə beynəlxalq SAT imtahanı üzrə ən azı 1100 bal toplayan (esse tələb olunmur), həmçinin ya IELTS Academic üzrə minimum 5.5, ya IBT üzrə minimum 62, ya PTE üzrə minimum 42 və ya Duolingo English Test üzrə minimum 90 balı olan abituriyentlər də buraxılacaqlar. Qeyd olunan şərtləri ödəyən abituriyentlər 1-ci bənddə gös­təri­lən müd­dət­də və qaydada “Abituriyentin elektron ərizəsi” formasını təsdiq etməklə yanaşı “ADA” Universitetinin də elektron ərizə formasını universitet tərəfindən müəyyən olunmuş qaydada doldururlar, həmçinin iyunun 30-dək SAT və IELTS Academic (və ya IBT, yaxud digər tələb olunan) imtahanlarının nəticə­lərini DİM-ə (elektron və kağız formada) və “ADA” Universitetinə (elektron formada) təqdim etməlidirlər. “Biznesin idarə edilməsi”, “İqtisadiyyat”, “Kompüter elmləri”, “Kompüter mühəndisliyi” və “İnformasiya texnologiyaları” ixtisaslarına müraciət edən abituriyentlərin SAT imtahanından “Riyaziyyat” bölməsi üzrə ən azı 600 bal toplamaları tələb olunur.

“ADA” Universitetinin “Hüquqşünaslıq” ixtisasına SAT imtahanının nəticələrinə əsasən qəbul aparılmır.

9. Azərbaycan Tibb Universitetinin Hərbi Tibb Fakültəsinin “Hərbi tibb” və “Stomatologiya” ixtisasları üzrə 15.09.2020-ci il tarixinədək 16 yaşı tamam olan, lakin 23 yaşı tamam olmayan mülki ümumtəhsil müəssisələrinin tam orta təhsil səviyyəsini bitirmiş Azərbaycan Respublikasının kişi cinsli vətəndaşları təhsil ala bilərlər. Bu ixtisaslar üzrə təhsil almaq istəyən abituriyentlər 1-ci bənddə göstərilən müddətdə və qay­da­da elektron əri­zə­lərini təsdiq etdikdən (etdirdikdən) sonra Azərbaycan Tibb Univer­sitetinin Hərbi Tibb Fakültəsi rəisinin adına ərizə ilə müraciət etməli, sonra hərbi tibb fakültəsində hərbi həkim komissiyasından keçmə­lidirlər. Ərizə qəbulunun vaxtı Azərbaycan Tibb Univer­sitetinin Hərbi Tibb Fakültəsi tərəfindən müəyyən olunacaq və elan ediləcəkdir.

Naxçıvan Muxtar Respublikasında yaşayanlar ərizələrini Naxçıvan şəhərində yerləşən Heydər Əliyev adına Hərbi Liseyə təqdim edib, həmin təhsil müəs­sisəsində hərbi həkim komissiyasından keçmə­lidirlər.

10. Azərbaycan İlahiyyat İnstitutunun “İslamşünaslıq” ixti­sa­sına qəbul olmaq istəyən abituriyentlər III ixtisas qrupu üzrə qəbul imtahanında topladıqları ümumi balları ən azı 150, imtahanın ikinci mərhələsi üzrə balları isə ən azı 50 olduğu halda, imtahan nəticələri elan olunduqdan DİM tərəfindən müəyyən olunacaq müddətdə eservices.dim.gov.az/erizebak/erize internet səhifəsində müvafiq bölməyə daxil olaraq qeydiy­yatdan keçməlidirlər. Qeydiyyatdan keçmək üçün abituriyentlər şəxsi kabinetinin istifadəçi adı və parolundan istifadə etməli və tələb olunan məbləği şəxsi kabinetindəki hesabına əlavə etməlidirlər. Ali təhsil müəssisələrinə tələbə qəbulu ilə bağlı imtahanda iştirak üçün ilk dəfə müraciət edən və digər XQTİ‑lər üzrə qeydiyyatdan keçməyən Azərbaycan Respubli­ka­sı­nın vətəndaş­larının (yalnız ümumi təhsil müəssisələrini bitirən) cari ildə Azərbaycan İlahiyyat İnstitutunun “İslamşü­nas­lıq” ixtisası üzrə müsahibədə iştirakı dövlət büdcəsinin vəsaiti hesabına olacaq.

Qeydiy­yatdan keçən abituriyentlər elan olunacaq tarixlərdə Azərbaycan İlahiyyat İnstitutunda yaradılan dini-psixoloji komissiya tərəfindən aparılan müsahibədə iştirak edirlər. Müsahibənin proqramı “Abituriyent” jurnalının xüsusi buraxılışı olan “Xüsusi qabiliyyət imtahanları” jurnalının 1-ci sayında təqdim olunur. Müsahibədən uğurla keçən abituriyentlər ixtisas seçimi zamanı digər ixtisaslarla yanaşı, Azərbaycan İlahiyyat İnstitutunun “İslamşü­nas­lıq” ixtisasını da seçə bilərlər.

11. Azərbaycan Dövlət Dəniz Akademiyasının tədrisi ingilis dilində olan “Dəniz naviqasiyası mühəndisliyi” və “Gəmi energetik qurğularının istismarı mühən­disliyi” ixtisaslarının müsabiqəsinə attesta­tında xarici dil fənni kimi ingilis dili göstərilən və qəbul imtahanının birinci mərhələsində (cari ilin məzunları üçün buraxılış imtahanında) ingilis dili fənni üzrə nisbi balı 60‑dan az olmayan abituri­yentlər buraxılır.

12. Azərbaycan Dillər Universitetində təhsil almaq istəyən abituriyentlərin imtahan verəcəyi xarici dil seçiminə müəyyən məhdudiyyətlər qoyulur. Aşağıdakı cədvəldə hər bir ixtisas üzrə müsabiqədə iştirak etmək üçün abituriyentin hansı xarici dildən imtahan verəcəyi göstərilir:

Filologiya (Azərbaycan dili və ədəbiy­yatı)

xarici dil seçiminə heç bir məhdudiyyət qoyulmur

Xarici dil müəllimliyi (alman dili)

Dil və ədəbiyyat müəllimliyi (alman dili və ədəbiyyatı müəllimliyi)

Regionşünaslıq (Almaniya üzrə)

Filologiya (alman dili və ədəbiy­yatı)

Tərcümə (alman dili)

alman və ya ingilis dili

Müasir Olimpiya Oyunlarının siyahısı

Müasir Olimpiya Oyunları 1896-cı ildə, qədim olimpiadaların ləğv olunmasından 1503 il sonra başlamışdır. Hər dörd il ərzində – bir neçə istisna olmaqla ( Dünya müharibəsi və II Dünya müharibəsi zamanı ) keçirilmişdir – bu oyunlar sərhədlər və bütün dünyada dostluq gətirdi.

Bu Olimpiya Oyunlarının hər birində atletlər çətinlik və mübarizə aparmışlar. Bəziləri yoxsulluqdan əziyyət çəkirdilər, bəziləri isə xəstəlik və zədələri yıxdılar.

Halbuki onların hamısı hamısını verdi və dünyanın ən sürətli, ən güclü və ən yaxşı kim olduğunu görmək üçün yarışdı.

Aşağıdakı siyahıda hər Olimpiya Oyunlarının unikal hekayəsini kəşf edin.

Bütün Müasir Olimpiya Oyunlarının siyahısı

1896 : Afina. İlk Modern Olimpiya Oyunları, 1896-cı ilin aprelin ilk həftələrində Yunanıstanın paytaxtı Afinada keçirildi. 241 idmançı, yalnız 14 ölkəni təmsil etdi və milli forma əvəzinə atletik klubu formasını geydi. Avstraliya, Avstriya, Danimarka, İngiltərə, Fransa, Almaniya, Yunanıstan, Macarıstan, İsveç, İsveçrə və ABŞ-da iştirak edən 14 ölkədən 11-i rəsmən mükafat qeydlərində elan edilmişdir.

1900 : Paris. İkinci Müasir Olimpiya Oyunları 1918-ci ilin may-oktyabr aylarında Parisdə Dünya Sərgisi çərçivəsində keçirilmişdir. Oyunlar disorganizasiya ilə darıxdırılıb və açıqlanmadı. 24 ölkədən 997 idmançı yarışdı.

1904: Sent Louis. III Olimpiya Oyunlarının oyunları Sankt-Peterburqda keçirilmişdir.

Louis-Missouri, 1904-cü ilin avqust ayından sentyabr ayına qədər. Rus-Yapon müharibəsindən gərginlik və Birləşmiş Ştatlara daxil olmaqda çətinliklər səbəbiylə yarışan 650 idmançının 62’si Şimali Amerikanın xaricindən çıxdı. Yalnız 12-15 millət təmsil olundu.

1906: Afina (qeyri-rəsmi). 1900-cü ildən və 1904-cü ildən etibarən 1904-cü ildən etibarən Olimpiya oyunlarına marağın artırılmasına yönəldilən 1906-cı il Afinalı Oyunları, hər dörd ildə (müntəzəm Oyunlar arasında) mövcud olan ilk və yeganə “Interkalated Oyunlar” idi və yalnız Yunanıstanın Atina şəhərində.

Müasir Olimpiya Oyunlarının başçısı 1906-cı ildəki oyunları qeyri-rəsmi olaraq elan etdi.

1908 : London. İlk dəfə Roma üçün dördüncü rəsmi Olimpiya Oyunları Vesuvius dağının püskürməsi sonrasında Londona köçdü. Bu oyunlar ilk açılış mərasimində iştirak etmiş və hələ ən mütəşəkkil hesab edilmişdir.

1912 : Stokholm. Beşinci rəsmi Olimpiya oyunları ilk dəfə elektrik təyinatlı cihazların və ictimai ünvan sisteminin istifadə olundu. 28 ölkəni təmsil edən 2500-dən çox idmançı yarışdı. Bu oyunlar hələ də bu günə qədər ən mütəşəkkil biri kimi bəhs olunur.

1916: Tutulmadı. Dünya müharibəsi illərində artan gərginliklər səbəbindən Oyunlar ləğv edildi. Onlar ilk olaraq Berlinə planlaşdırılıblar.

1920 : Antwerp. VII olimpiada Dünya müharibəsindən sonra dərhal baş verdi, nəticədə müharibə nəticəsində yaranmayan bir sıra ölkələr rəqabətə gələ bilmirdi. Bu oyunlar Olimpiya bayrağının ilk görünüşünü qeyd etdi.

1924 : Paris. IOC-in prezidenti və təsisçisi Pierre de Coubertin’in tələbi və şərəfinə görə VIII Olimpiadası may ayının 1924-cü ilin iyul ayından Paris şəhərində keçirilib. İlk Olimpiya Köyü və Olimpiya Kapanış Mərasimi bu oyunların yeni xüsusiyyətlərini qeyd etdi.

1928: Amsterdam. IX olimpiadada qadınlar və kişilər üçün gimnastika, eləcə də kişi və qadınlar üçün bir çox yeni oyunlar nümayiş etdirildi, lakin ən başlıcası, bu il Olimpiya məşəlini və bu il Oyun repertuarına işıqlandırma mərasimlərini əlavə etdi. 46 ölkədən 3 min idmançı iştirak edib.

1932 : Los Angeles. Hal-hazırda Böyük Depressiyanın təsirlərini yaşayan dünya ilə X Olimpiadası üçün Kaliforniyaya səyahət etmək çətinləşdi və nəticədə dəvət olunan ölkələrdən aşağı cavab göstəricilərinə səbəb oldu. Daxili bilet satışları, kütlələri əyləndirmək üçün könüllü olan məşhurlardan kiçik bir çarpma olmasına baxmayaraq zəif idi. 37 ölkəni təmsil edən yalnız 1300 idmançı iştirak edib.

1936 : Berlin. Hilterin hakimiyyətə gəlməyini bilmədən, 1931-ci ildə IOC Berlində Oyunlar verdilər. Bu, oyunların boykot edilməsi ilə bağlı beynəlxalq müzakirələrə səbəb oldu, lakin 49 ölkə rəqabətə başladı.

Bunlar ilk televiziya oyunları idi.

1940 : Tutulmadı. Yaponiyanın Tokio şəhərində ilk dəfə olaraq Yaponiyanın döyüş tətilləri və Yaponiyanın narahatlıqları səbəbindən boykot təhdidləri, Helsinki, Finlandiya oyunlarını mükafatlandırdı. Təəssüf ki, 1939-cu ildə İkinci Dünya Müharibəsi ərəfəsində oyun tamamilə ləğv edildi.

1944: saxlanmadı. Beynəlxalq Olimpiya Komitəsi 1944-cü il Olimpiya oyunlarını Dünya Müharibəsi dövründə davam edən dünyanın hər yerində davam etdirdiyi üçün cədvəl etməmişdir.

1948 : London. II Dünya müharibəsindən sonra oyunların davam etdirilməməsi və ya davam etməməsi ilə bağlı çox müzakirə olunmasına baxmayaraq, XIV Olimpiya 1948-ci ilin iyul-avqust aylarında Londonda bir neçə müharibədən sonrakı dəyişikliklərlə keçirildi. İkinci Dünya Müharibəsi dövründə Yaponiya və Almaniyanı rəqabətə dəvət etməmişdi. Sovet İttifaqı dəvət olunmasına baxmayaraq qatılmaqdan imtina etdi.

1952 : Helsinki. Finlandiyanın Helsinki şəhərində keçirilmiş XV olimpiadası Sovet İttifaqı, İsrail və Çin Xalq Respublikasının rəqabət aparan ölkələrinə əlavə olundu. Sovetlər Şərq Bloku idmançıları üçün öz Olimpiya Köyü qurdular və “Şərqə və Qərbə” zehniyyətinin hissləri bu oyunların atmosfinə dözdü.

1956: Melburn. Bu oyunlar Cənubi Yarımkürədə keçiriləcək ilk oyunlar kimi noyabr və dekabr aylarında keçirilmişdir. Misir, İraq və Livan, İsraildən Misir və Hollandiya, İspaniya və İsveçrə işğalı səbəbiylə Sovet İttifaqının Budapeşt, Macarıstanın işğalı səbəbiylə boykot etdiyi səbəbiylə Oyunlar etiraz etdi.

1960 : Roma. Roma’daki XVII olimpiadası 1908 Oyunlarının köçürülməsi səbəbindən 50 ildən çox müddətdə ilk dəfə oyunlarını öz ölkələrinə qaytarıb.

Oyunların tam şəkildə televiziya verildiyi və Olimpiya Marşının ilk dəfə istifadə edildiyi yer idi. Bu, sonuncu dəfə Cənubi Afrikanın 32 ildir (ayrı-ayrılıqda başa çatana qədər) yarışmasına icazə verildi.

1964: Tokio. XVIII olimpiadada müsabiqələrin nəticələrini və Cənubi Afrikadakı irqçi apartheid siyasətinə mane olan ilk oyunların keçirilməsi üçün kompüterdən ilk istifadə olundu. 93 ölkədən 5 min idmançı yarışdı. İndoneziya və Şimali Koreya qatılmadı.

1968 : Meksika şəhəri. XIX Olimpiadanın oyunlarında siyasi iğtişaşlar baş vermişdir. Açılış mərasimindən 10 gün əvvəl Meksika ordusu 1000-dən çox tələbə nümayişçisini vurub, onlardan 267 nəfərini öldürdü. Oyunlar bu məsələ ilə bağlı çox az şərh ilə davam etdi və 200 metrlik yarış üçün Qızıl və Bronz qazanmaq üçün mükafat mərasimi zamanı iki ABŞ idmançısı Qara Qüvvət hərəkatına salam vermək üçün bir qara əlcək əlini qaldırdı və nəticədə Oyunlar.

1972 : Münih. XX Olimpiya Fələstinli terror hücumunda ən çox xatırlanan və 11 İsrailli idmançının ölümünə səbəb oldu. Buna baxmayaraq Açılış Töreni planlaşdırılandan bir gün sonra davam etdi və 122 ölkədən 7000 idmançı yarışdı.

1976 : Montreal. 26 Afrika ölkəsi 1976-cı ildəki illərdə Cənubi Afrikaya qarşı müstəqil reqbi oyunları oynayan Yeni Zelandiyaya görə XXI olimpiadaya boykot etdi. Anabolik steroidlərdən istifadə etməkdən şübhələnilən bir neçə idmançıya qarşı ittihamlar (əsasən qəti şəkildə təsdiqlənməyib) işə cəlb edilmişdir.

Yalnızca 88 ölkəni təmsil edən 6000 idmançı yarışdı.

1980: Moskva. XXII Olimpiya Oyunları Şərqi Avropada keçiriləcək ilk və yeganə oyunlardır. Əfqanıstanda Sovet İttifaqının müharibəsi səbəbindən 65 ölkə oyun boykot etdi. Liberal Bell Classic kimi tanınan “Olimpiya Boykotu Oyunları” eyni zamanda Filadelfiyada boykot edən ölkələrin rəqiblərinə ev sahibliyi etmək üçün keçirildi.

1984 : Los Angeles. 1980-ci ildə Moskvada Amerika Birləşmiş Ştatlarının boykotuna cavab olaraq, Sovet İttifaqı və digər 13 ölkə Los-Ancelesdə keçirilən XXIII olimpiadaya boykot etdi. Bu oyunlar 1952-ci ildən bu yana ilk dəfə Çinin dönüşünü gördü.

1988: Seul. Beynəlxalq Olimpiya Komitəsi XXIV Olimpiadada iştirak etmək üçün onlara namizəd göstərməməsi üçün Şimali Koreya ölkələri boykotda mitinq etməyə cəhd göstərdi, lakin yalnız Efiopiya, Kuba və Nikaragua müttəfiqlərinə razı oldu. Bu oyunlar öz beynəlxalq populyarlıqlarına qayıtdı. 1539 ölkə yarışdı, 8391 idmançı təmsil etdi.

1992: Barselona. IOC tərəfindən 1994-cü ildə Olimpiya Oyunları (Qış Oyunları da daxil olmaqla) hətta saylı illərdə dəyişkənlik meydana gətirən bir qərar olduğundan ötən il həm Yaz-Qış Olimpiya Oyunları həm də eyni il keçirildi. 1972-ci ildən bəri boykotlardan təsirlənməmiş ilk idi. 169 ölkəni təmsil edən 9,365 idmançı yarışdı. Köhnə Sovet İttifaqı millətləri köhnə 15 respublikadan 12-dən ibarət Birləşmiş Qrupun tərkibində qatılıb.

1996: Atlanta. XXVI olimpiadası 1896-cı ildə yaradılan Oyunların quruluşunun 100-cü ilini qeyd etdi. Oyunların kommersiyaləşməsinə gətirib çıxaran hökumət dəstəyi olmadan ilk baş tutdu. Atlanta Olimpiya Parkında partladığı bir boru bomba iki insanı öldürdü, amma motivasiya edən və faili heç kim təsbit edilmədi. 197 ölkədən və 10.320 idmançıdan rekord tutdu.

2000: Sidney. Olimpiya tarixində ən yaxşı oyunlardan biri kimi dəyərləndirilən XXVII olimpiadası 199 ölkəyə ev sahibliyi etdi və hər hansı bir növün mübahisələrindən nisbətən təsirlənməmişdir. ABŞ, Rusiya, Çin və Avstraliya tərəfindən ən çox medal qazanmışdı.

2004: Afina. Təhlükəsizlik və terrorizm 2001-ci il sentyabrın 11-də terror hücumundan sonra yüksələn beynəlxalq münaqişə nəticəsində Yunanıstanın Atina şəhərində XXVIII olimpiadaya hazırlıq mərkəzində idi. Bu oyunlarda 6 qızıl medal qazanan Michael Phelps üzgüçülük hadisələrində.

2008: Pekin. Çinin Tibet’deki hərəkətlərinə etiraz nümayişlərinə baxmayaraq, XXIX Olimpiadası planlaşdırıldığı kimi davam etdi. 43 dünya və 132 olimpiya rekordu 302 Milli Olimpiya Komitəsini təmsil edən 10,942 idmançı (bir təmsil olunan “komanda” olaraq təyin olunmuş ölkələr) tərəfindən müəyyən edilmişdir. Oyunlarda yarışanlardan 86 ölkənin bu oyunlarda medal qazanması (ən azı bir medal qazandı).

2012: London. Ən çox ev sahibi olmağı bacaran London XXX Olimpiadası, bir şəhərin (1908, 1948 və 2012) Oyunlara ev sahibliyi etdiyini ən çox dəfə qeyd etdi. Michael Phelps, 22 kariyer Olimpiya medalını qazanan ildən etibarən ən çox bəzənmiş Olimpiya atleti oldu. Birləşmiş Ştatlar Çin və Böyük Britaniyaya ikinci və üçüncü yerləri ilə ən çox medal qazandırdı.

2016: Rio De Janeyro. XXXI olimpiadası Cənubi Sudan, Kosovo və Qaçqın Olimpiya Komandası iştirakçıları üçün ilk müsabiqə elan etdi. Rio, Olimpiya Oyunlarına ev sahibliyi edən ilk Cənubi Amerika ölkəsidir. Ölkənin hökumətinin qeyri-stabilliyi, körfəzinin çirklənməsi və Rusiya üçün dopinq skandalına məruz qalmış hazırlıq. Bu oyunlar zamanı Amerika Birləşmiş Ştatları 1000-ci Olimpiya medalını qazanıb XXIV olimpiadadan ən çox qazanılan Böyük Britaniya və Çin. Braziliya ümumilikdə 7-ci yeri tutub.

2020: Tokio. Beynəlxalq Olimpiya Komitəsi Tokioda Yaponiyanın XXXII Olimpiadasını 7 sentyabr 2013-cü ildə mükafatlandırdı. İstanbul və Madrid də namizədlik üçün qaldı. Oyunlar 24 iyulda başlayacaq və 2020-ci il avqustun 9-da başa çatacaq.

Tələbə olimpiadasının xalını necə yoxlaya bilərəm?

Respublika fənn olimpiadalarının final mərhələsinin nəticələri bəlli olub. Olimpiadada 47 nəfər qızıl, 88 nəfər gümüş, 139 nəfər bürünc olmaqla ümumilikdə 274 nəfər qalib elan olunub.

Modern.az.az xəbər verir ki, olimpiadanın ümumi nəticələri barədə məlumatı www.olimpiada.edu.az saytından əldə etmək mümkündür.

Olimpiada qaliblərinin mükafatlandırılma mərasimi iyunun sonlarında keçiriləcək.

Qeyd edək ki, mayın 5-də ADA Universitetində informatika, 25-də isə Təhsil Nazirliyinin tabeliyindəki İlyas Əfəndiyev adına Elitar gimnaziyada Azərbaycan dili və ədəbiyyat, riyaziyyat, fizika, kimya, biologiya, tarix və coğrafiya fənləri üzrə Respublika fənn olimpiadalarının final mərhələsi keçirilib.

Olimpiadaların təşkil edilməsində məqsəd istedadlı uşaqların aşkar edilməsi, şagirdlərdə fənlərə olan marağın artırılması, onların sağlam rəqabət mühitində öz bilik və bacarıqlarını nümayiş etdirmələrinə imkan yaradılmasından ibarətdir.

Respublika fənn olimpiadası “Kapital Bank”ın baş sponsorluğu ilə həyata keçirilir.

Respublika fənn olimpiadalarının nəticələri :