Tqdk ingilis dili qrammatika kitabi

Bu cümlələrdə some sayılamayan isimlərlə istifadə olunmuşdur və tək olaraq düşünülmüştür.

A-dan Z-ə İngilis Dili Qrammatikası

Pulsuz qrammatika dərsləri vermək və Azəringiliscə İngilis dili təhsilinin asan və praktik tədris metodu haqqında bir fikir əldə etmək üçün veb saytımızda İngilis dili qrammatika bölməsi hazırlanmışdır. Bundan əlavə, ingilis dilini öyrənən insanlar üçün qısa bir qrammatika işi yaradılmışdır. İngilis dili qrammatika mövzuları veb saytımızda xülasə olunur və izahı asandır. Xüsusilə onlarla, zaman, nümunə, nümunə cümlə və qrammatika suallarına nümunələr verilir. İngilis dili təhsil dəstlərimizdəki asan və praktik izahlardan istifadə edərək yaradılan bu xülasə qrammatika məlumatları ilə İngilis dilini öyrənməyiniz çox asandır. Bəs, siz, İngillis dili qrammatikasının əsasını təşkil edən mövzuları qısa və ətraflı şəkildə öyrənmək istəyirsiniz? Müxtəlif qarışıq qaynaqlar arasında itmisiniz? Bu zaman, bu bloq yazımızdan faydalanaraq İngilis dili qrammatikasının əsasını təşkil edən mövzularla tanış ola bilər və onlar haqqında qısa, dəqiq, ətraflı məlumat ala bilərsiniz.

Ən Vacib İngilis Dili Qrammatika Mövzuları Hansılardır?

İngilis dilində vacib qrammatika mövzuları saytımızda mövcuddur. Aşağıda qrammatika mövzusunun bəzi hissələrinin nümunələrini görə bilərsiniz. Aşağıda İngilis dili qrammatikası üçün əsaslı olan mövzulara başlıqlar açacayıq və onları qısa və ətraflı şəkildə sizlərə anladacayıq.

İngiliscə İsmi Cümlələri Nədir?

• This is a book. – Bu bir kitabdır.
• This is a good book. – Bu yaxşı bir kitabdır.
• Flowers are in the garden. – Çiçəklər baxçadadır. ; kimi cümlələr isim cümlələrdir.
• She is not a good teacher. – O, yaxşı müəllimə deyil.
• They are not children. – Onlar, uşaq deyil.

İngilis dilində gördüyünüz ən sadə cümlələr və ismi xəbərdən (xəbərin kökü isimdən) ibarət cümlələr ismi cümlələrdir

Pozitif İsmi Cümlələr

Adından da göründüyü kimi pozitif cümlələrdir yəni cümlə inkarlıq bildirmir, sadə nəqli cümlə şəklində olur.

• This is Cara. – Bu Caradır.
• She is a doctor. – O, həkimdir.
• This is a book. – Bu, kitabdır.
• Flowers are in the garden. – Çiçəklər baxçadadır.
• Phones are on the table. – Telefonlar stolun üstündədir.

Daha çox pozitiv cümlə nümunələri üçün İngilis Dilində Təsdiq Cümlələri yazımıza keçid ala bilərsiniz.

Neqativ İsmi Cümlələr

Neqativ ismi cümlələr isə inkarlıq bildirən söz və ya şəkilçilərlə qurulur. Köməkçi felə “not” əlavə edilir. Gəlin, nümunələrə baxaq:

Azəringiliscə proqramı ilə ingilis dilinizi inkişaf etdirin.

• This is not a pen. – Bu, qələm deyil.
• She is not a doctor. – O, həkim deyil.
• It is not a good book at all. – Bu, elə də yaxşı kitab deyil.
• Flowers aren’t in the garden. – Çiçəklər baxçada deyil.
• Phones are not on the table. – Telefonlar masanın üstündə deyil.

Daha çox neqativ cümlə nümunələri və istifadə qaydası üçün İngilis Dilində İnkar Cümlələri yazımıza klikləyə bilərsiniz.

It, This, That (O, Bu) İstifadəsi

It, This	Bu
That	O

İşarə əvəzlikləridir. “That” işarə edilən əşyanın uzaq məsafədə olduğunu qeyd edərkən, “this” yaxın məsafədəki əşyanı bildirir. “It” isə ümumi olaraq istifadə olunur, əşyanın məsafə uzaqlığı qeydə alınmır.

• This is a book. – Bu bir kitabdır.
• That is a phone. – O, telefondur.
• No, it is not a pen. – Xeyr, bu qələm deyil.
• It is a horse. – Bu atdır.
• That is not a cat. – O, pişik deyil.

İngiliscə Şəxs Əvəzlikləri

My	Mənim
Your	Sənin
His	Onun (kişi)
Her	Onun (qadın)
Its	Onun (heyvan və ya əşya üçün)
Our	Bizim
Your	Sizin
Their	Onların

• This is my book. – Bu mənim kitabımdır.
• My father is a doctor. – Mənim atam həkimdir.
• Your teacher is in İstanbul. – Sənin müəllimin İstanbuldadır.
• His mother is at home. – Onun anası evdədir.
• Her book is on the table. – Onun kitabı masanın üzərindədir.

İngilis Dilində Zamanlar

Simple Past (Sadə Keçmiş Zaman)

Simple Past Tense, İngilis dilində keçmiş zamanı təsvir edən bir zamandır. Bu vaxt belə izah edilə bilər. Keçmişdə müəyyən bir vaxtda bir iş görülmüşsə, bu cümlə Simple Past Tense ilə izah olunur. Bu xüsusi vaxt çox köhnə və ya bir neçə dəqiqə əvvəl ola bilər.

Formullar:

1. POSITIVE: (+): I, you, he, she, it, we, you, they + verb2
2. NEGATIVE (-): I, you, he, she, it, we, you, they + didn’t + verb1
3. QUESTION (?): Did + I, you, he, she, it, we, you, they + verb1?
4. NEGATIVE QUESTION (-?): Didn’t + I, you, he, she, it, we, you, they + verb1?

Nümunələr:

• I saw Ayşe yesterday. – Dünən Ayşəni gördüm.
• I didn’t play football when I was young. – Gənc ikən futbol oynamadım.
• I swam everyday in my last vacation. – Son tətilimdə hər gün üzürdüm.
• I played with him yesterday. – Dünən onunla oynadım.
• Did she see me? – O, məni gördü?

Simple Past ilə bağlı ətraflı məlumat üçün yazıya klikləyin.

Past Continuous (Keçmiş Davamedici Zaman)

Keçmiş Davamedici Zaman keçmişdə davam edən hadisələrdir. Keçmiş davamedici zaman, keçmişdə başlayan və müəyyən bir müddət ərzində davam edən işləri təsvir etmək üçün istifadə olunur. Başqa sözlə, “Keçmiş davamedici zaman cümlələri bir müddətdir bir işin edildiyini bildirir” deyə bilərik.

Formullar:

1. POSITIVE (+): I, he, she, it + was + verb-ing / we, you, they + were + verb-ing
2. NEGATIVE (-): I,he,she,it + was not (wasn’t)verb-ing / You,we,they + were not (weren’t) + verb-ing.
3. QUESTION (?): Was + I, he, she, it + verb-ing ? / Were we, you, they + verb-ing?
4. NEGATIVE QUESTION (-?): Wasn’t + I, he, she, it + verb-ing ? / weren’t + we, you, they + verb-ing?

Nümunələr:

• I was having a terrifying dream when the alarm clock went off at six o’clock this morning. – Bu səhər saat altıda zəngli saat sönəndə dəhşətli bir yuxu görürdüm.
• While we were playing tennis, it started to rain. – Tennis oynayarkən yağış yağmağa başladı.
• I was listening to my music, so I didn’t hear the phone ring. – Musiqimə qulaq asırdım, ona görə telefonun səsini eşitmədim.
• While she was sleeping, someone took her phone. – O yatarkən kimsə onun telefonunu götürdü.
• I was making dinner when he arrived at my house this evening. – Bu axşam evimə gələndə nahar edirdim.

Past Continuous ilə bağlı ətraflı məlumat üçün yazıya klikləyin.

Past Perfect Tense (Keçmiş Bitmiş Zaman)

Past Perfect Tense, İngilis dilində keçmiş zamanı təsvir edən başqa bir zamandır. Keçmişdə bir tarixdən əvvəl bir işin edildiyini izah etmək istəsək, bu zamanı istifadə etməliyik. Past Perfect Tense cümlələrində görülən iş göstərilən tarixə qədər bitməlidir. Bu səbəbdən, cümlələri çox vaxt Sadə keçmiş zaman cümləsi ilə birlikdə istifadə olunur. Bu zamana İngilis dilində əvvəlki keçmiş zaman və ya keçmiş zamanın hekayəsi də deyə bilərik.

Formullar:

1. POSITIVE (+): I, you, we, they + had + verb3 / he, she, it + had + verb3
2. NEGATIVE (-): I, you, we, you, they + hadn’t + verb3 / he, she, it + hadn’t + verb3
3. QUESTION (?): Had + I, you, you, they + verb3 ? / Had + he, she, it, we + verb 3?
4. NEGATIVE QUESTION (-?): Hadn’t + I, you, we, you, they + verb3 ? / Hadn’t + he, she, it + verb3?

Nümunələr:

• After Sofie had finished her work, she went to lunch. – Sofie işini bitirdikdən sonra nahara getdi.
• I washed the floor when the painter had gone. – Rəssam gedəndə döşəməni yudum.
• Harold had known about it for a while. – Harold bir müddət əvvəl bu barədə məlumatlı idi.
• I didn’t say anything until she had finished talking. – Söhbəti bitirənə qədər heç nə demədim.
• After she had moved out, I found her notes. – Evdən köçdükdən sonra qeydlərini tapdım.

Past Perfect ilə bağlı ətraflı məlumat üçün yazıya klikləyin.

Past Perfect Continuous Tense (Keçmiş Bitmiş Davamedici Zaman)

Keçmiş Bitmiş Davamedici zaman keçmişdə davam etmiş bir işi təsvir edən zamandır. Bir işin keçmişdə edildiyini və müəyyən bir müddət davam etdiyini izah edir.

Formullar:

1. POSITIVE (+): I, you, we, they, he, she, it + had been + verb-ing
2. QUESTION (?): had + I, you, we, they, he, she, it + been + verb-ing?
3. NEGATIVE (-): I, you, we, they, he, she, it + hadn’t been + verb-ing

Nümunələr:

• He had been drinking milk out the carton when Mom walked into the kitchen. – Ana mətbəxə girəndə kartondan süd içmişdi.
• I had been working at the company for five years when I got the promotion. – Təqdimat alanda şirkətdə beş il işləyirdim.
• Martha had been walking three miles a day before she broke her leg. – Marta ayağını sındırmazdan əvvəl gündə üç mil yol getmişdi.
• The program that was terminated had been working well since 1945. – Xitam verilən proqram 1945-ci ildən bəri yaxşı işləyirdi.
• Cathy had been playing the piano for 35 years when she was finally asked to do a solo with the local orchestra. – Cathy, 35 ildir ki, yerli orkestrlə solo etməsi istənəndə piano çalırdı.

Past Perfect Continuous ilə bağlı ətraflı məlumat üçün yazıya klikləyin.

Simple Present Tense (Sadə İndiki Zaman / Geniş Zaman)

Simple Present Tense İngilis dilində ən vacib zamandır. Bir işin həmişə edildiyini söyləyir. Azərbaycan dilində Geniş Zaman deyilir. Bu Onları belə bir təriflə izah etmək olar. Bir iş həmişə olduğu kimi ifadə edilirsə, bu cümlə indiki zamandır. Yəni Simple Present Tense bir cümlədir. Bu Onlar bəzi İngilis dili qrammatika kitablarında Present Simple Tense adı ilə göstərilir.

Formullar:

1. POSITIVE (+): I, you, he, she, it, we, you, they + verb2
2. NEGATIVE (-): I, you, he, she, it, we, you, they + didn’t + verb1
3. QUESTION (?): Did + I, you, he, she, it, we, you, they + verb1 ?
4. NEGATIVE QUESTION (-?): Didn’t + I, you, he, she, it, we, you, they + verb 1?

Nümunələr:

• I play tennis. – Mən tennis oynayıram.
• She does not play tennis. – O, tennis oynamır.
• Does he play tennis? – O, tennis oynayır?
• The train leaves every morning at 8 AM. – Qatar hər səhər 8-də yola düşür.
• The train does not leave at 9 AM. – Qatar səhər 9-da yola getmir.

Simple Present ilə bağlı ətraflı məlumat üçün yazıya klikləyin.

Present Continuous Tense (İndiki Davamedici Zaman)

İndiki Davamedici Zaman indiki vaxtı təsvir edən zamandır. Danışıq anında bir işin edildiyini söyləyir. Bu zamanı belə bir təriflə izah etmək olar; Hal-hazırda bir iş görülürsə, bu cümlə indiki davamedici zamandır.

Formullar:

1. POSITIVE (+): Subject + BE (am is are) + verb-ing
2. NEGATIVE (-): Subject + BE NOT (am not isn’t aren’t) + verb-ing
3. QUESTION (?): BE (am is are) + Subject + verb-ing?
4. NEGATIVE QUESTION (-?): BE NOT (isn’t aren’t) + Subject + verb-ing?

Nümunələr:

• I am writing articles on different topics. – Müxtəlif mövzularda məqalələr yazıram.
• He is reading various kinds of books. – Müxtəlif növ kitablar oxuyur.
• They are playing football now. -İndi futbol oynayırlar.
• She is drinking coffee. – O, qəhvə içir.
• He is going to the library. – O, kitabxanaya gedir.

Present Continuous ilə bağlı ətraflı məlumat üçün yazıya klikləyin.

Present Perfect Tense (İndiki Bitmiş Zaman)

Present Perfect Tense, İngilis dilində birmənalı olmayan keçmişi təsvir edən zamandır. Bu zaman istifadə olunduğu yerdə çox vacib olan zamandır. Harada istifadə ediləcəyi və keçmişi də izah edən Simple Past Tense ilə qarışdırılmamalıdır. Present Perfect Tense keçmişdə hər hansı bir qeyri-müəyyən vaxtda bir iş edildiyini ifadə edir. Başqa sözlə, keçmişdə icra edilmiş hərəkətləri Present Perfect Tense ilə izah etməyin uyğun olduğunu deyə bilərik.

Formullar:

1. POSITIVE (+): I, you, we, they + have + verb3 / he, she, it + has + verb3
2. NEGATIVE (-): I, you, we, you, they + haven’t + verb3 / he, she, it + hasn’t + verb3
3. QUESTION (?): Have + I, you, you, they + verb3 ? / Has + he, she, it + verb3?
4. NEGATIVE QUESTION (-?): Haven’t + I, you, we, you, they + verb3 ? / Hasn’t + he, she, it + verb3?

Nümunələr:

• She has lived here all her life. – Ömrü boyu burada yaşayır.
• They have written three letters already. – Artıq üç məktub yazmışlar.
• I have worked here since I graduated school. – Məktəbi bitirəndən bəri burada işləmişəm.
• He has finished his homework. – Ev tapşırığını bitirdi.
• We have been to Canada. – Kanadada olmuşuq.

Present Perfect ilə bağlı ətraflı məlumat üçün yazıya klikləyin.

Present Perfect Continuous (İndiki Bitmiş Davamedici Zaman)

İndiki Bitmiş Davamedici Zaman keçmiş və indiki zamanda davamlılığı təsvir edən zamandır. İndiki və ya keçmiş zamandakı bir işi təsvir etmək üçün Present Perfect Continuous Tense cümləsi hazırlamalıyıq.

Formullar:

1. POSITIVE (+): I, you, we, they + have been + verb-ing / he, she, it + has been + verb-ing
2. QUESTION (?): have + I, you, we, they + been + verb-ing? / has + he, she, it + been + verb-ing?
3. NEGATIVE (-): I, you, we, they + haven’t been + verb-ing / he, she, it + hasn’t been + verb-ing

Nümunələr:

• I have been writing articles on different topics since morning. – Səhərdən bəri müxtəlif mövzularda məqalələr yazıram.
• He has been reading the book for two hours. – İki saatdır kitabı oxuyur.
• They have been playing football for an hour. – Bir saatdır futbol oynayırlar.
• She has been finding the dress since morning. – Paltarı səhərdən bəri axtarır.
• He has been studying in the library for three hours. – O, üç saatdır kitabxanada oxuyur.

Present Perfect Continuous ilə bağlı ətraflı məlumat üçün yazıya klikləyin.

Simple Future Tense (Sadə Gələcək Zaman)

Gələcək zaman gələcəyi ifadə edən və gələcəkdə planlaşdırılan hərəkətlərdə istifadə olunan bir mənadır.

Formullar:

1. POSITIVE (+): I, you, he, she, it, we, you, they + will + verb
2. NEGATIVE (-): I, you, he, she, it, we, you, they + will not (won’t) + verb
3. QUESTION (?): Will + I, you, he, she, it, we, you, they + verb?
4. NEGATIVE QUESTION (-?): Won’t + I, you, he, she, it, we, you, they + verb?

Future Simple ilə bağlı ətraflı məlumat üçün yazıya klikləyin.

Nümunələr:

• I will write articles on different topics. – Fərqli mövzularda məqalələr yazacağam.
• Robert will read various kinds of books. – Robert müxtəlif növ kitablar oxuyacaq.
• They will play football in that field. – O sahədə futbol oynayacaqlar.
• April will prefer coffee to tea. – Aprel çaydan daha çox qəhvəyə üstünlük verəcəkdir.
• Bob will go to the library tomorrow. – Bob sabah kitabxanaya gedəcək.

Future Continunous Tense (Gələcək Dacamedici Zaman)

Gələcək Davamedici Zaman, Gələcək Zamandakı Davamlılığı təsvir edən onluqlardır. Bir işin gələcəkdə də davam edəcəyini ingilis dilində izah etmək istəyiriksə, Future Continuous Tense ilə bir cümlə qururuq. Beləliklə, Gələcək Davamedici Zaman bir işin gələcəkdə davamlı və ya müəyyən bir müddət ərzində ediləcəyini söyləyir. Başqa sözlə, gələcəkdəki davamlılığı göstərir.

Formullar:

1. POSITIVE(+): I, you, he, she, we, you, they + will be + verb-ing
2. NEGATIVE(-): I, you, he, she, we, you, they + won’t be + verb-ing
3. QUESTION(?): Will + I, you, he, she, we, you, they + be + verb–ing
4. NEGATIVE QUESTION(-?): Won’t + I, you, he, she, we, you, they + be + verb–ing?

Nümunələr:

• Michael will be running a marathon this Saturday. – Michael bu şənbə günü bir marafon çalıştıracak.
• Eric will be competing against Michael in the race. – Eric yarışda Michael ilə yarışacaq.
• I will be watching Michael and Eric race. – Michael və Eric yarışlarını izləyəcəyəm.
• I will be working at 10am. – Səhər 10-da işləyəcəm.
• You will be lying on a beach tomorrow. – Sabah bir çimərlikdə uzanacaqsan.

Future Continuous ilə bağlı ətraflı məlumat üçün yazıya klikləyin.

Future Perfect Tense (Gələcək Bitmiş Zaman)

Gələcək Bitmiş Zaman, Gələcək Zamanında tamamlanacağı deməkdir. Gələcəkdə bir işin mütləq başa çatacağını demək istəyiriksə, Future Perfect Tense-dən istifadə etməliyik. Başqa sözlə, Future Perfect Tense, danışdığımız andan gələcəkdə müəyyən bir zamana qədər edəcəyimiz işlərdən bəhs edir.

Bu zamanla qurulmuş cümlələrdə buna diqqət yetirək. Gələcəkdə görüləcək işlərin müəyyən bir vaxta qədər tamamlanması vacibdir. Başqa sözlə, Future Perfect Tense-də işin nə zaman ediləcəyi, nə vaxt başa çatacağı dəqiq deyil.

Formullar:

1. POSITIVE (+): I, you, he, she, it, we, you, they + will have + verb3
2. NEGATIVE (-): I, you, he, she, it, we, you, they + won’t have + verb3
3. QUESTION (?): Will + I, you, he, she, it, we, you, they + have + verb3
4. NEGATIVE QUESTION (-?): Won’t + I, you, he, she, it, we, you, they + have + verb3?

Future Perfect ilə bağlı ətraflı məlumat üçün yazıya klikləyin.

Nümunələr:

• I will have finished this book. – Bu kitabı bitirmiş olacağam.
• You will have studied the English tenses. – İngilis zamanlarını öyrənmiş olacaqsınız.
• She will have cooked dinner. – Yemək bişmiş olacaq.
• He will have arrived. – O, gəlmiş olacaq.
• We will have met Julie. – Julie ilə tanış olmuş olacağıq.

Future Perfect Continuous Tense (Gələcək Bitmiş Davamedici Zaman)

Gələcək Bitmiş Davamedici zaman, Gələcək Zamanında davam edəcək bir işi izah edən zamandır. Başqa sözlə, bir işin gələcəkdə də davam edəcəyini qeyd etmək istəyiriksə, cümləni Future Perfect Continuous Tense ilə qururuq.

Formullar:

1. POSITIVE (+): I, you, we, they + will + have been + verb-ing / he, she, it + has been + verb-ing
2. QUESTION (?): have + I, you, we, they + will + been + verb-ing? / has + he, she, it + been + verb-ing?
3. NEGATIVE (-): I, you, we, they+ will + haven’t been + verb-ing / he, she, it + hasn’t been + verb-ing

Nümunələr:

• In November, I will have been working at my company for three years. – Noyabr ayında üç ildir şirkətimdə işləyəcəyəm.
• At five o’clock, I will have been waiting for thirty minutes. – Saat beşdə otuz dəqiqə gözləyirdim.
• When I turn thirty, I will have been playing piano for twenty-one years. – Otuz yaşıma çatanda iyirmi bir ildir ki, fortepiano çalmış olacağam.
• On Thursday, I will have been knowing you for a week. – Cümə axşamı artıq bir həftədir səni tanımış olacağam.
• On Thursday, I will have known you for a week. – Cümə axşamı səni artıq bir həftə tanımış olacağam.

Future Perfect Continuous ilə bağlı ətraflı məlumat üçün yazıya klikləyin.

Gerunds Nədir?

Bəzən İngilis dilindəki fellər cümlələrdə fel əvəzinə isim, sifət və ya zərf kimi istifadə olunur. Məsələn, yazmaq, yazış, gəliş, gələrək kimi sözlərə ingilis dilində gerund deyilir.

İngilis dilində -ing etiketli fellər bunu edir. Bir felin sonuna -ing əlavə edərək, eyni yazılışı və tələffüzü, lakin fərqli mənaları olan üç söz əldə edilir.

1- writing: yazma, yazış (isim olaraq istifadə olunur.)

2- writing: yazan (sifət olaraq istifadə olunur.)

3- writing: yazarak (zərf olaraq istifadə olunur.)

• My writing is better than your writing. – Mənim yazılarım sizin yazılarınızdan daha yaxşıdır.
• Ali is good at writing letters. – Əli məktub yazmağı yaxşı bacarır.
• Are you interested in singing songs? – Mahnı oxumaqla maraqlanırsınız?
• Fat people prefer sitting to running. – Şişman insanlar oturmaqdan qaçmağa üstünlük verirlər.
• She is the girl who writing this letter. – Bu məktubu yazan qızdır.

Şərtli Cümlələr

İngiliscə şərtli cümlələr Conditional Sentences olaraq keçir. Bəs şərtli cümlə nə deməkdir? Əslində, Azərbaycan dili qrammatikası ilə qarşılaşdırda eyni funksiyalara malik olan qrammatik mövzudur. İngilis dilində qurulan şərtli cümlələrin quruluş qaydası ilə Azərbaycan dilində şərtli cümlələrin quruluş qaydası eynidir. Ona görə də, bu mövzunu oxuyarkən sizə çətinlik törətməyəcəyinə əminlik verə bilərik. Belə ki, şərtli cümlələr iki müstəlif cümlələrin bir-birinə “if” ilə bağlanmasından əmələ gəlir. Cümlənin özünə görə verdiyi məna isə; hər hansı bir şərt altında bir hərəkətin icra ediləcəyini göstərir. “If”-in yazıldığı cümlə budaq cümlə, digər tərəf isə baş cümlə olur. Yəni, “if” yazılan cümlə özü ayrı bir fikri ifadə etsə də, bir cümlə kimi müstəqil bir fikri ifadə edə bilmir və buna görə də, baş cümləyə ehtiyac duyur. Bir də, şərtli cümlələr üçün istifadə olunan zamanlar vardır, istədiyimiz hər zamanı şərtli cümlələrdə istifadə edə bilmərik. Gəlin, dediklərimizi nümunələrlə sizlərə daha aydın başa salaq.

Budaq cümlə	Baş cümlə
Simple Present Tense	Future Tense
Simple Past Tense	Conditional
Past Perfect Tense	Past Conditional

• If it had rained, you would have gotten wet. – Yağış yağsaydı, islanardın.
• You would have gotten wet if it had rained. – Yağış yağsaydı islanardın.
• You would have passed your exam if you had worked harder. – Daha çox çalışsaydınız imtahanınızı verərdiniz.
• If you had worked harder, you would have passed your exam. – Daha çox çalışsaydın, imtahanından keçərdin.
• I would have believed you if you hadn’t lied to me before. – Daha əvvəl mənə yalan danışmasaydın sənə inanardım.

Əlavə ətraflı məlumat üçün İngilis Dilində “If” İstifadəsi yazısına klikləyə bilərsiniz.

Active – Passive (Məlum – Məçhul) Cümlələr Nədir?

Active cümlə nədir?

Aktive (məlum) növ cümlələrdə hərəkəti icra edən bir-başa verilir. Mübtəda açıq-aşkar cümlədə bariz olur və ya hərəkəti icra edən cümlədə bir-başa mübtəda rolunda çıxış edir.

• Harry ate six shrimp at dinner. – Harry axşam yeməyində altı karides yedi.
• Beautiful giraffes roam the savannah. – Savannada gözəl zürafələr dolaşır.
• Sue changed the flat tire. – Sue təkəri dəyişdirdi.
• We are going to watch a movie tonight. – Bu axşam bir film izləyəcəyik.
• I ran the obstacle course in record time. – Maneə rekord müddətində qaçdım.

Passive (məçhul) cümlə nədir?

Passive (məçhul) növdə isə cümlədə hərəkəti icra edən bariz bəlli olmur, “tərəfindən” cümləsi ilə hərəkəti icra edən dolayı yolla göstərilir və ya cümlənin mübtədası rolunda çıxış etmir. Hərəkəti icra edən şəxsin etdiyi hərəkət (subyet deyil, obyekt) cümlənin mübtəda rolunda çıxış edir. Və ən önəmlisi, xəbər məçhul növ şəkilçisi ilə (-ldi, edildi, yazıldı və s.) yazılır. Gəlin, eyni cümlələri məçhul növdə analiz edək.

• At dinner, six shrimp were eaten by Harry. – Yeməkdə, altı karides Harry tərəfindən yeyildi.
• The savannah is roamed by beautiful giraffes. – Savanna gözəl züfarələr tərəfindən dolaşılıb.
• The flat tire was changed by Sue. – Düz təkər Sue tərəfindən dəyişdirildi.
• A movie is going to be watched by us tonight. – Bir film bu gecə biz tərəfindən izləniləcək.
• The obstacle course was run by me in record time. – Maneə rekord müddətini mən qaçdım.

Passive Voice üçün əlavə məlumata yazıya klikləyərək çata bilərsiniz.

Tag Questions Nədir?

Tag Questions mövzusunun tərcümə olaraq Azərbaycan dilində qarşılığı “elə deyilmi?”-dir. Bir sualı verib, üzərinə verilən sualı təsdiqləmə və ya inkarlama məqsədilə vurğulanması üçün “elə deyilmi?, elə?” tərzində suallar sual cümləsinin sonuna əlavə edilir. Gəlin, İngilis dilində bu tərz cümlələr necə istifadə olunu nəzər yetirək.

1) Pozitiv suallarda əlavə vurğulanan sual neqativ, neqativ suallarda əlavə vurğulanan sual pozitiv olur:

• You go to school, don’t you? – Siz məktəbə gedirsiniz, elə deyil?
• You don’t go to school, do you? – Siz məktəbə getmirsiniz, eləmi?

2) Cümlədə köməkçi fel varsa, əlavə vurğulanan sual köməkçi fellə istifadə olunar:

• He has gone, hasn’t he? – O getdi, elə deyil?
• He hasn’t gone, has he? – O getmədi, eləmi?

3) Cümlə hansı zamanda istifadə olunubsa, əlavə vurğulanan sual o zamanla yazılır:

• He went yesterday, didn’t he? – O dünən getdi, elə deyil?
• He didn’t go yesterday, did he? – O dünən getmədi, elə?

Direct – Indirect (Dolaysız – Dolaylı) Cümlələr Nədir?

Direct (dolaysız) cümlə necə olur?

Bir söz o sözü söylənən şəxsin ağzından çıxdığı kimi ifadə edilirsə, bu zaman cümlə direct (dolaysız) şəkildə yazılır. Burada əsas ünsur, cümlədə şəxsin dediyi söz olduğu kimi dırnaq içində yazılmasıdır.

• “You’ll never guess what I’ve just seen!” said Sam, excitedly. – “İndiyə qədər gördüklərimi heç vaxt təxmin edə bilməzsən!” – deyə Sam həyəcanla dedi.
• “What’s that?” asked Louise. – “Bu nədir?” – deyə Louise soruşdu.
• “Our teacher has a broomstick and a black pointy hat in the back of her car. Maybe she’s a witch!” said Cara. – “Müəllimimizin maşınının arxasında süpürgə çubuğu və qara sivri papaq var. Bəlkə də cadugərdir!” – deyə dedi Cara.

Indirect (dolaylı) cümlə necə olur?

Birisinin söylədiyi söz başqa biri tərəfindən ötürülərsə bu zaman dolaylı cümlə olur. Burada dırnaq olmur, X şəxsi Y şəxsinin dediyi sözü Z şəxsinə ötürür. Indirect cümlədə şəxs başqasının söylədiyi sözü öz kəlimələri ilə başqasına ötürür.

• He told me he was going to call Alan. – Mənə Alana zəng edəcəyini söylədi.
• They told her they would arrive a little late. – Ona bir az gec gələcəklərini dedilər.
• You told us you’d already finished the order. – Sifarişi artıq başa çatdırdığınızı söylədiniz.

Bu mövzu ilə bağlı əlavə məlumata Direct / Indirect Speech Nədir? yazısına klikləyərək çata bilərsiniz.

Azəringiliscə proqramı ilə ingilis dilinizi inkişaf etdirin.

Ingilis dili Miqdar Sifətləri ( Quantifiers )

ingilis dili qrammatika testleri
ingilis dili qrammatikasi azerbaycan dilinde
ingilis dili qrammatika oyrenmek
ingilis dili qrammatika dersleri
ingilis dili qrammatika izahi
ingilis dili qrammatikası qaydalar
ingilis dili qrammatika test
ingilis dili qrammatika tqdk
ingilis dili qrammatik testler

A lot, much, many, a little, a few

► A lot of; lots of; plenty of

Bu üç ifadə eyni mənada istifadə olunur ancaq ən ümumi olanı a lot of’dur. Üçü də həm sayılabilən isimlərlə və həm də sayılamayan isimlərlə istifadə olunurlar. Sayılabilən isimlərlə istifadə olunduqları zaman isimlər daima cəm olur. Sayılamayan isimlerlə istifadə olunduqları zaman isə tək olurlar.

A lot of, lots of ve plenty of təsdiq cümlələrdə istifadə olunurlar. Ancaq müsbət( təsdiq) bir cavab gözlənərək soruşulan sual cümlələrində də istifadə oluna bilirlər

EXAMPLES (NÜMUNƏLƏR)

– There are a lot of pens in my bag. ( Çantanda birçox qələm var .)

– There is a lot of milk in the bucket. ( vedrədə çox süt var .)

– She wants a lot of money but her husband doesn’t have any. ( O çox pul istiyir ancaq ərində heç yoxdu .)

– My mother bought a lot of apples at the market yesterday. ( Anam dünən bazardan xeyli alma aldı .)

– Your bag is very large. Do you have a lof of books in it? ( Çantan çox böyük. İçində çox kitabın mı var? )

– Is there a lot of sugar in your glass? ( Stəkanında çox şəkər var ?)

Many daima sayılabilən isimlərlə istifadə olunur və isimlər həmişə cəm olur. Many ümumiyətlə sual cümlələrində və inkar cümlələrdə istifadə olunur.

– I haven’t written many letters today. ( Bugün çox məktub yazmadım )

– Does she want many dresses? ( Çox çox paltar istiyirmi ?)

– There aren’t many pnotos in my album. ( Albomumda çoxlu şəkil yoxdur .)

– Didn’t you need many workers while you were building this house? ( Bu evi tikərkən çox fəhləyə ehtiyacın olmadı mı ?)

Many , rəsmi İngilizcədə və cümlə başlarında təsdiq cümlələrdə də istifadə edilə bilir.

– Many people agree with you, sir. ( Birçox insan sizinlə eyni fikirdə, cənab .)

– The Minister of Tourism declared that many tourists visited the country this summer. ( Turizm Naziri keçən il ölkəyə birçox turistin gəldiyini bildirdi. )

Günlük danışmalarda əksəriyətlə özündən əvvəl too, so, a great, a good kimi ifadələr istifadə olunduğu zaman many təsdiq cümlələrdə istifadə olunabilir.

– There were too many people outside the building on the day of the murder. ( Cinayet günündə evin çölündə həddindən artıq çox insan vardı .)

– I bought my wife so many dresses that she couldn’t decide which to wear first. ( Həyat yoldaşıma o qədər çox paltar aldımki ilk hansını geyinəcəyinə qərar verə bilmədi. )

– You need to read a great many books if you want to learn English. (İngiliscə öyrənmək istiyirsənsə xeyli kitap oxumalısan .)

Much, daima sayılamayan isimlərlə istifadə olunur və sayılamayan isimlərin cəm forması olmayacağı üçün isimlər həmişə tək olurlar. Much ümumiyətlə sual cümlələrində və inkar cümlələrdə istifadə olunur.

– I haven’t written much information about this flower in my book. ( Kitabımda bu çiçək haqqında çox məlumat yazmadım .)

– Does she want much money? ( Çox pul istəyirmi ?)

– Didn’t you need much cement while you were building this house? ( Bu binayı tikərkən çox sementə ehtiyacın olmadı mı ?)

Rəsmi İngiliscədə mübtəda şəklində much, təsdiq cümlələrdə istifadə olunur.

– Much money will be spent on food next century. ( Gələcək əsirdə yeməyə çox pul xərclənəcək .)

– Much time has passed since the government abolished this law. ( Hakimiyyət bu qərarı götürəndən bəri çox zaman keçdi .)

Günlük danışıqlarda özündən əvvəl too və so ifadələri gəldiyində təsdiq cümlələrdə much much istifadə olunabilir.

– The man drank too much wine and died instantly. ( Adam həddindən artıq çaxır içdi və o dəqiqə öldü .)

– Camels drink so much water before a long travel that they could go for days without drinking any water. ( Dəvələr uzun bir səyahətə çıxmadan o qədər çox su içirlər ki, su içmədən günlərcə yol gedəbilirlər. )

► A few, few, very few, quite a few

A few ve few həmişə sayılabilən isimlərlə istifadə olunur və isimlər həmişə cəmdəolur.

– There are a few men at the bus-stop. ( Avtobus dayanacağında bir neçə adam var .)

– I have seen few camels so far. ( İndiyə qədər az dəvə görmüşəm .)

Few ilə a few arasında fərq vardır.

a few; cümləyi söyləyənin nəzərində ” birneçə, birazcıq ” mənasını verir.

few; cümləyi söyləyənin nəzərində ” yox deyecək qədər az ” mənasını verir.

– I have a few books in my bookcase. ( Kitaplığımda birneçə kitab var. )

(Cümləni söyləyənə görə birneçə kitab vardır və miqdarı azdır.)

– I have few books in my book case. ( Kitablığımda az kitab var .)

(Cümləni söyləyənə görə kitab vardır yox kimidir. Yəni var sayılmaz.)

Very few isə ( çox az ) deməkdir və sayılabilən isimlərlə istifadə olunur.

– They bought very few things. ( Çox az şey satın aldılar .)

– We saw very few people there. ( Orada çox az insan gördük .)

Very few yerinə only a few da istifadə olunur.

– They bought only a few things. ( Çox az şey satın aldılar .)

– We saw only a few people there. ( Orada çox az insan gördük. )

Quite a few ise ” olduqca çox, xeyli ” mənasına gəlir və yenə sayılabilən isimlərlə istifadə olunur.

– There were quite a lot of people in front of the hotel. ( Otelin qabağında xeyli insan vardı. )

– I bought quite a lot of books last month. ( Keçən ay olduqca çox kitab satın aldım .)

► A little, very little

A little ve little daima sayılamayan isimlərlə istifadə olunur və sayılamayan isimlər cəm olamayacağı üçün hər zaman tək olur.

– There is a little milk in the bottle. ( Butulkada biraz süt var .)

– I have drunk little water this morning. ( Bu səhər az su içdim .)

Little ile a little arasında fərq vardır. A little cümləni söyləyənə görə ” biraz, az ” mənasındadır. Little cümləni söyləyənə görə ” yox deyiləcək qədər az ” mənasındadır.

– I have a little money. ( Biraz pulum var .)

(Cümləni söyləyənə görə onun az miqdarda pulu vardır.)

– I have little money. ( Az pulum var .)

(Cümleni söyləyənə görə onun yox deyiləcək qədər az pulu vardır. Bu cümlədə “ var sayılmaz ama, biraz var ” mənası başa düşülməlidir.)

Very little ( çox az ) mənasına gəlir və sayılamayan isimlərlə istifadə olunur.

– He drank very little milk. ( O çox az süt içdi .)

– There is very little butter in the fridge. ( Soyuduca çox az nehrəyağı var .)

Very little əvəzinə, only a little da istifadə olunabilir.

– He drank only a little milk. ( O çox az süd içdi .)

– There is only a little butter in the fridge. ( Soyuduca çox az nehrəyağı var. )

Some / Any (Biraz / Heç)

Some, biraz bir neçə mənasında istifadə edilir və həm sayılabilən, hem də sayılamayan isimlərlə birlikdə istifadə olunur. Sayılabilən isimlərlə birlikdə istifadə edildiyində birneçə, sayılamayan isimlərlə istifadə edildiyində isə biraz mənalarına gəlir.

Some, sayılabilən isimlərlə istifadə edildiyi zaman isimlər cəm olur, sayılamayan isimlərlə isə hər zaman tək olaraq gəlir. Birneçə istisna hal xaricində some hər zaman təsdiq cümlələrdə istifadə olunur. Bu istisna hallar aşağıda etraflı izah edilmişdir.

EXAMPLES (NÜMUNƏLƏR)

– There are some children in front of your house. ( Evinizin önündə birneçə uşaq var .)

– There are some flowers in a vase on his table. ( Masanın üstündə güldan içerisində birneçə çiçək var .)

– Her mother has some pairs of shoes. ( Anasının bir neçə cüt ayaqqabısı var .)

– Some people called the police this morning. ( Birneçə adam bu səhər polisi axtardılar .)

Yuxarıdakı cümlələrdə some, sayılabilen isimlərlə istifadə edilməkdədir və isimlər həm cəm olaraq görülməktədir.

– There is some water in the bottle. ( butulkada biraz su var .)

– I have got some money in my purse. ( pul qabımda biraz pulum var .)

– Dad is going to buy some sugar. ( Atam biraz şəkər alacaq .)

– He needs some medicine. ( onun biraz dərmana ehtiyacı var .)

Bu cümlələrdə some sayılamayan isimlərlə istifadə olunmuşdur və tək olaraq düşünülmüştür.

► Some ifadəsi normaldə olumlu cümlələrdə istifadə olunur. Ancaq bəzi hallarda sual cümlələrində də istifadə olunabilir. Egər sual cümləsini quran adam cavabının hə olacağını düşünür vəya belə bir cavab umursa, sual cümləsində some kullanılabilir.

– Have you got some coffee? ( Biraz kofeniz var mı ?)

– Dad, can you give me some money? ( Ata mənə biraz pul verə bilərsən ?)

► Some ayrıca, xahiş vəya təklif mənasını verən sual cümlələrində də istifadə olunur. Bu cümlələr struktur olaraq sual cümləsi olsa da, məna olaraq sual deyil, xahiş vəya təklif cümlələridir.

– Would you like some more orange juice? ( Biraz daha portağal suyu alardınız ?)

– May I have some of your pens? ( Qələmlərdən birneçəsini alabilərəm ?)

Any ifadəsi heç mənasında istifadə edilməktədir və həm sayılabilən həm də sayılamayan isimlərlə istifadə edilir. Sayılabilən isimlərlə istifadə edildiyində hər zaman cəm, sayılamayan isimlərlə istifadə edildiyində isə tək olur. Any ifadəsi yalnızca inkar və sual cümlələrində istifadə olunur.

EXAMPLES (NÜMUNƏLƏR)

– There aren’t any students in the classroom. ( Sinifdə heç tələbə yoxdur .)

– Are there any cars in the garage? ( Garajda heç maşın var mı ?)

– Did he bring any friends to the party last week? ( keçən həftə qonaqlığa heç dost gətirdi mi ?)

– Doesn’t your teacher have any books on this subject? ( Bu mövzu haqqında müəlliminizin heç kitabı yoxdu ?)

Yuxarıdaki cümlələr sayılabilən isimlərdir və görüldüyü kimi hamısı cəmdədir.

– There isn’t any jam in the fridge. ( Soyuducuda heç mürəbə yoxdur .)

– Have you got any money in your purse? ( pulqabında heç pul var ?)

– Don’t you eat any butter for breakfast? ( səhər yeməyində heç kərəyağı yemirsən ?)

► Any ifadəsi, yalnızca If və weather kimi bağlayıcılarla birlikdə istifadə olunarsa, təsdiq cümlələrdə isttifadə olunabilir.

– I’m not sure if/weather there is any jam in the jar. ( Balonda mürəbbə olup olmadığından əmin deyiləm .)

– I’ll always help you if you have any problems. ( Problemlərin olarsa sizə daima köməkçi olacağam .)

Some of, Any of, None of .

► SOME OF

Some of; sayılabilən isimlərlə istifadə olunduğu zaman cəm isim alır və “bəziləri vəya bir qismi” mənasına gəlir. Sayılamayan isimlərlə istifadə olunduğunda (bir kısmı) şəklində tərcümə olunur.

EXAMPLES (NÜMUNƏLƏR)

– Some of the cars were new. ( Maşınlardan bəziləri təzə idi .)

– Some of the students were answering the question. ( Tələbələrin bir qismi suallara cavab verirdi .)

– Some of the money was stolen. ( Pulun bir qismi oğranıldı. )

– I found some of them. ( Onların bəzilərini tapdım .)

– He drank some of the orange juice. (Portağal suyunun bir qismini içdi.)

Any of; inkar cümlələrdə ” heçbiri ” mənasına gəlir. inkar cümlələrdə mübtəda olaraq istifadə oluna bilməz.

EXAMPLES (NÜMUNƏLƏR)

– I don’t like any of them. ( Onların heç birini xoşlamıram .)

– They don’t want to see any of us. ( Heçbirimizi görmək istəmirlər .)

– I can’t answer any of the questions. ( Sualların heç birinə cavab verə bilmərəm .)

Any of sual cümlələrində və təsdiq cümlələrdə ” hərhansı biri ” mənasına gəlir.

– Have you seen any of them? ( Onlardan hərhansı birini gördün mü ?)

► MOST OF

Most of, ” çoxu, əksəriyyəti ” mənasına gəlir.

EXAMPLES (NÜMUNƏLƏR)

– Most of the students were listening to the teacher. ( Tələbələrin çoxu müəllimə qulaq asırdı .)

– Most of them wanted to stay here. ( Onların çoxu burada qalmaq istiyirdi .)

– I answered most of the questions. (S ualların çoxuna cavab verdim. )

– Most of us were ready. ( əksəriyətimiz hazır idi .)

One of; ” biri ” mənasına gəlir və tək fellə istifadə olunur.

EXAMPLES (Nümunələr)

– One of the boys was ill. ( Uşaqlardan biri xəstə idi. )

– One of them was waiting for you. ( Onlardan biri səni gözlüyürdü .)

– I liked one of the cars. ( Maşınlardan biri xoşuma gəldi .)

– One of the players is ill. ( oyunçulardan biri xəstə idi .)

► ALL OF

All of, ” hamısı ” mənasına gəlir.

EXAMPLES (NÜMUNƏLƏR)

– All of the animals were hungry. ( Heyvanların hamısı ac idi .)

– All of us were waiting for the teacher. ( Hamımız müəllimi gözləyirdik .)

– He didn’t eat all of the apples. ( Almaların heçbirini yemədi .)

► NONE

None tək olaraq istifadə olunur və ” heçbir şey, heç kimsə ” mənalarında istifadə olunur. Bunlardan hansının yerində istifadə olunan cümlənin gəlişinden vəya hadisələrin axışından başa düşülür.

A: Have you got any brothers? ( Heç qardaşınız varmı? )
B: None. ( I have none.) ( Heç yox )

A: How much money do you want? ( Nə qədər pul istiyirsən? )
B: None. (I want none.) ( Heç istəmirəm .)

► NONE OF

none of ( heçbirisi ) mənasında istifadə olunur. Tək ya da cəm olaraq istifadə edilə bilməkdədir. Cəm olaraq istifadəsi daha ümumidir. Təsdiq cümlələrdə istifadə olunur və inkar məna daşıyır.

– None of the boys are / is happy. ( Uşaqlardan heçbiri xoşbəxt deyil .)

– None of them want / wants to go. ( Onların heçbiri getmək istəmir .)

İngilis Dilində Qrammatika

İngilis dili qrammatikası dedikdə, əslində bir çox mövzunu əhatə edən bir başlıqdan bəhs edirik. İngilis dilinin qrammatika mövzuları, dilin necə istifadə edildiyi, cümlə və söz quruluşları kimi əsas və əvəzolunmaz qrammatika qaydaları deməkdir.

İNGİLİZCE ÖĞRENMENİN KOLAY YOLU

Wordly’nin kullandığı özel yöntemle kolayca kelime öğrenin. ŞİMDİ ÜCRETSİZ DENEYİN!

Nazrin Akhundova Mən Nəzrin Axundova 1998-ci il sentyabr ayında Bakıda anadan olmuşam.İlk təhsilim Azərbaycanda olsa da, ali təhsilimi İstanbul şəhərində almağa başlamışam.2016-ci ildə İstanbul Universiteti Ədəbiyyat Fakültəsinə daxil olmuşam.Mənim dillərə marağım məni ingilis, türk, rus, italyan dillərini öyrənməyə həvəs yaradıb.5ildən artıqdır ki,ingilis dilində müxtəlif mətn və məqalələri,oçerkləri,esseləri tərcümə edirəm.Bu işdən zövq alıram.Ən böyük istəyim,arzum bundan yararlanana bilən insanlara kömək etməkdir.

İngilizce Kelime Ezberlemek Artık Çok Kolay

✓ Uygulamayı Ücretsiz İndir; Her gün yeni kelimeler telefonuna gelsin

✓ Örnek cümle ve anlamlarını öğren

✓ Hatırlatmalarla pratik yap, kalıcı öğren, unutma