Tərcümeyi hal nümunə

Heydər Əliyev 1987-ci ilin oktyabrmda Sovet İttifaqı ‎Kommunist Partiyası Mərkəzi Komitəsi Siyasi Bürosunun ‎və şəxsən Baş katib Mixail Qorbaçovun yeritdiyi siyasi ‎xəttə etiraz əlaməti olaraq, tutduğu vəzifələrdən istefa ‎vermişdir.‎

Tərcümeyi hal nümunə

Heydər Əlirza oğlu Əliyev 1923-cü il mayın 10-da ‎Azərbaycanın Naxçıvan şəhərində anadan olmuşdur. O, ‎‎1939-cu ildə Naxçıvan Pedaqoji Texnikumunu bitirdikdən ‎sonra Azərbaycan Sənaye İnstitutunun (indiki ‎Azərbaycan Dövlət Neft Akademiyası) memarlıq ‎fakültəsində təhsil almışdır. Başlanan müharibə ona ‎təhsilini başa çatdırmağa imkan verməmişdir.‎

‎1941-ci ildən Heydər Əliyev Naxçıvan MSSR Xalq Daxili ‎İşlər Komissarlığında və Naxçıvan MSSR Xalq ‎Komissarları Sovetində şöbə müdiri vəzifəsində işləmiş ‎və 1944-cü ildə dövlət təhlükəsizliyi orqanlarında işə ‎göndərilmişdir. Bu dövrdən təhlükəsizlik orqanları ‎sistemində çalışan Heydər Əliyev 1964-cü ildən ‎Azərbaycan SSR Nazirlər Soveti yanında Dövlət ‎Təhlükəsizliyi Komitəsi sədrinin müavini, 1967-ci ildən isə ‎sədri vəzifəsində işləmiş, general-mayor rütbəsinə qədər ‎yüksəlmişdir. Həmin illərdə o, Leninqradda (indiki Sankt-‎Peterburq) xüsusi ali təhsil almış, 1957-ci ildə isə ‎Azərbaycan Dövlət Universitetinin tarix fakültəsini ‎bitirmişdir.‎

Azərbaycan Kommunist Partiyası Mərkəzi ‎Komitəsinin 1969-cu il iyul plenumunda Heydər Əliyev ‎Azərbaycan Kommunist Partiyası Mərkəzi Komitəsinin ‎birinci katibi seçilərək respublikanın rəhbəri olmuşdur. ‎‎1982-ci ilin dekabrında Sovet İttifaqı Kommunist ‎Partiyası Mərkəzi Komitəsi Siyasi Bürosunun üzvü ‎seçilən Heydər Əliyev SSRİ Nazirlər Soveti sədrinin birinci ‎müavini vəzifəsinə təyin edilmiş və SSRİ-nin ‎rəhbərlərindən biri olmuşdur. Heydər Əliyev iyirmi il ərzində ‎SSRİ Ali Sovetinin deputatı, beş il isə SSRİ Ali Soveti ‎sədrinin müavini olmuşdur.‎

Heydər Əliyev 1987-ci ilin oktyabrmda Sovet İttifaqı ‎Kommunist Partiyası Mərkəzi Komitəsi Siyasi Bürosunun ‎və şəxsən Baş katib Mixail Qorbaçovun yeritdiyi siyasi ‎xəttə etiraz əlaməti olaraq, tutduğu vəzifələrdən istefa ‎vermişdir.‎

Heydər Əliyev 1990-cı ilin 20 yanvarında sovet ‎qoşunlarının Bakıda törətdiyi qanlı faciə ilə əlaqədar ‎ertəsi gün Azərbaycanın Moskvadakı nümayəndəliyində ‎bəyanatla çıxış edərək, Azərbaycan xalqına qarşı ‎törədilmiş cinayətin təşkilatçıları və icraçılarının ‎cəzalandırılmasını tələb etmişdir. O, Dağlıq Qarabağda ‎yaranmış kəskin münaqişəli vəziyyətlə bağlı SSRİ ‎rəhbərliyinin ikiüzlü siyasətinə etiraz əlaməti olaraq, 1991-ci ‎ilin iyulunda Sovet İttifaqı Kommunist Partiyasının ‎sıralarını tərk etmişdir.‎

‎1990-cı ilin iyulunda Azərbaycana qayıdan Heydər ‎Əliyev ilk əvvəl Bakıda, sonra isə Naxçıvanda yaşamış, ‎həmin ildə də Azərbaycan Ali Sovetinə deputat ‎seçilmişdir. O, 1991-1993-cü illərdə Naxçıvan Muxtar ‎Respublikası Ali Məclisinin sədri, Azərbaycan ‎Respublikası Ali Soveti sədrinin müavini olmuşdur. ‎Heydər Əliyev 1992-ci ildə Yeni Azərbaycan Partiyasının ‎Naxçıvan şəhərində keçirilmiş təsis qurultayında ‎partiyanın sədri seçilmişdir.‎

‎1993-cü ilin may-iyununda hökumət böhranının son ‎dərəcə kəskinləşməsi ilə ölkədə vətəndaş müharibəsinin ‎baş verməsi və müstəqilliyin itirilməsi təhlükəsi ‎yarandıqda Azərbaycan xalqı Heydər Əliyevin ‎hakimiyyətə gətirilməsi tələbi ilə ayağa qalxdı. ‎Azərbaycanın o zamankı rəhbərləri Heydər Əliyevi ‎rəsmən Bakıya dəvət etməyə məcbur oldular. Heydər ‎Əliyev 1993-cü il iyunun 15-də Azərbaycan Ali Sovetinin ‎sədri seçildi, iyulun 24-də isə Milli Məclisin qərarı ilə ‎Azərbaycan Respublikası Prezidentinin səlahiyyətlərini ‎həyata keçirməyə başladı. 1993-cü il oktyabrın 3-də ‎ümumxalq səsverməsi nəticəsində Heydər Əliyev ‎Azərbaycan Respublikasının Prezidenti seçildi. O, 1998-ci ‎il oktyabrın 11-də xalqın yüksək fəallığı şəraitində ‎keçirilən seçkilərdə səslərin 76,1 faizini toplayaraq, ‎yenidən Azərbaycan Respublikasının Prezidenti ‎seçilmişdir. 2003-cü il oktyabrın 15-də keçirilən prezident ‎seçkilərində namizədliyinin irəli sürülməsinə razılıq ‎vermiş Heydər Əliyev səhhətində yaranmış problemlərlə ‎əlaqədar seçkilərdə iştirak etməkdən imtina etmişdir.‎

Heydər Əliyev bir sıra beynəlxalq mükafatlara, ‎müxtəlif ölkələrin universitetlərinin fəxri doktoru adına və ‎digər yüksək nüfuzlu fəxri adlara layiq görülmüşdür. O, ‎dörd dəfə Lenin ordeni, Qırmızı Ulduz ordeni və çoxlu ‎medallarla təltif edilmiş, iki dəfə Sosialist Əməyi ‎Qəhrəmanı adını almış, bir çox xarici dövlətlərin orden ‎və medalları ilə təltif olunmuşdur.‎

Azərbaycanın son otuz ildən artıq bir dövrünü əhatə ‎edən tarixi taleyi Heydər Əliyevin adı ilə qırılmaz tellərlə ‎bağlıdır. Bu illər ərzində xalqın ictimai-siyasi, iqtisadi və ‎mədəni həyatının bütün sahələrində dirçəliş məhz onun ‎adı ilə əlaqədardır. Heydər Əliyev rəhbərlik etdiyi bu dövr ‎ərzində daim tərəqqisi üçün çalışdığı, zəngin ‎mədəniyyəti, böyük tarixi keçmişi ilə həmişə qürur ‎duyduğu və gələcək nəsillərinin taleyi üçün düşündüyü ‎doğma yurdu Azərbaycanı bir dövlət kimi zamanın ağır ‎və sərt sınaqlarından çıxarmışdır.‎

O, böyük siyasi və dövlət xadimi, xalqın şəksiz lideri ‎olaraq hələ sağlığında canlı əfsanəyə çevrilmiş, buna ‎görə də Heydər Əliyev fenomeni həmişə diqqətləri cəlb ‎etmiş, dünya azərbaycanlılarının bu ümummilli liderinin ‎heyranlıq doğuracaq dərəcədə coşqun siyasi fəaliyyəti ‎istər ölkə, istərsə də dünya mətbuatında geniş ‎işıqlandırılmışdır.‎

Azərbaycan xalqı milli dövlətçiliyinin dağılmaq ‎təhlükəsi qarşısında qaldığını gördüyü və artıq ən ağır ‎günlərini yaşadığı bir zamanda – 1993-cü ilin iyununda ‎mövcud hakimiyyətin dəyişilməsini təkidlə tələb etmiş və ‎həmin vaxtdan taleyini yenə Heydər Əliyevə etibar ‎etmişdir.‎

Xalqının belə dar bir gündə qaldığını görüb onun ‎təkidli dəvətini qəbul edən Heydər Əliyev Azərbaycanda ‎yenidən böyük siyasətə qayıtmışdı. Xalq Heydər ‎Əliyevin bu qayıdışını ümid və sevinclə qarşılamış, ‎həmin günü isə Milli Qurtuluş günü kimi müstəqil ‎Azərbaycanın tarixinə yazmışdır.‎

Tərcümeyi hal nümunə

İlham Heydər oğlu Əliyev 1961-ci il dekabrın 24-də Bakı şəhərində anadan olub.

1967-1977-ci illərdə Bakı şəhərində 6 saylı orta məktəbdə təhsil alıb.

1977-1982-ci illərdə Moskva Dövlət Beynəlxalq Münasibətlər İnstitutunda (MDBMİ) təhsil alıb. MDBMİ-ni bitirdikdən sonra, 1982-ci ildə həmin institutun aspiranturasına daxil olub.

1985-ci ildə dissertasiya müdafiə edərək tarix elmləri namizədi elmi dərəcəsini alıb və 1985-1990-cı illərdə Moskva Dövlət Beynəlxalq Münasibətlər İnstitutunun müəllimi olub.

1991-1994-cü illər ərzində özəl biznes sahəsində çalışıb və bir sıra istehsal-kommersiya müəssisələrinə rəhbərlik edib.

1994-cü ildən 2003-cü ilin avqust ayınadək Azərbaycan Respublikası Dövlət Neft Şirkətinin əvvəlcə vitse-prezidenti, sonra isə birinci vitse-prezidenti olub. Ümummilli lider Heydər Əliyevin neft strategiyasının həyata keçirilməsində fəal iştirak edib.

1995-ci və 2000-ci illərdə Azərbaycan Respublikasının Milli Məclisinə üzv seçilib.

1997-ci ildən Azərbaycan Milli Olimpiya Komitəsinin Prezidentidir.

1999-cu ildə Yeni Azərbaycan Partiyası sədrinin müavini, 2001-ci ildə sədrin birinci müavini, 2005-ci ildə isə partiyanın sədri seçilib.

2001-2003-cü illərdə Avropa Şurası Parlament Assambleyasında (AŞPA) Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin nümayəndə heyətinin rəhbəri olub. 2003-cü ilin yanvar ayında isə Avropa Şurası Parlament Assambleyası sədrinin müavini, AŞPA-nın Büro üzvü seçilib.

2003-cü il avqustun 4-də Milli Məclisdə təsdiq edildikdən sonra Azərbaycan Respublikasının Baş naziri təyin olunub. Bununla əlaqədar deputat səlahiyyətlərinə xitam verilib.

İlham Əliyev 2003-cü il oktyabrın 15-də Azərbaycan Respublikasının Prezidenti seçilib. Prezident seçkilərində seçicilərin 76 faizindən çoxu İlham Əliyevin lehinə səs verib.

2004-cü ildə Avropa Şurası Parlament Assambleyasının fəxri üzvü diplomu və medalı ilə təltif edilib.

2008-ci il oktyabrın 15-də keçirilən seçkilərdə seçicilərin 88,73 faiz səsini qazanan İlham Əliyev ikinci dəfə Azərbaycan Respublikasının Prezidenti seçilib.

2013-cü il oktyabrın 9-da keçirilən seçkilərdə isə seçicilərin 84,54 faiz səsini qazanan İlham Əliyev növbəti dəfə Azərbaycan Respublikasının Prezidenti seçilib.

2018-ci il aprelin 11-də keçirilən seçkilərdə də İlham Əliyev seçicilərin 86,02 faiz səsini qazanaraq yenidən Azərbaycan Respublikasının Prezidenti seçilib.

Azərbaycan, rus, ingilis, fransız və türk dillərini bilir.

Evlidir. Üç övladı, beş nəvəsi var.

Təltiflər və fəxri adların siyahısı:

Ordenlər

Rumıniyanın “Rumıniya Ulduzu” ordeni (11 oktyabr 2004-cü il)

Səudiyyə Ərəbistanı Krallığının “Kral Əbdüləziz” ordeni (8 mart 2005-ci il)

Rusiya Federasiyasının Təhlükəsizlik, Müdafiə və Hüquq Qaydası Problemləri Akademiyasının I dərəcəli Aleksandr Nevski ordeni (11 aprel 2005-ci il)

Azərbaycan Respublikasının “Heydər Əliyev” ordeni (28 aprel 2005-ci il)

Rus Pravoslav Kilsəsinin I dərəcəli Müqəddəs Serqi Radonejski ordeni (14 sentyabr 2005-ci il)

Qafqaz Müsəlmanları İdarəsinin “Şeyxülislam” ordeni (22 dekabr 2005-ci il)

Fransa Respublikasının “Fəxri Legionun Böyük Xaç Komandoru” ordeni (29 yanvar 2007-ci il)

Polşa Respublikasının “Xidmətlərə görə” Böyük Xaç ordeni (26 fevral 2008-ci il)

Ukraynanın 1 dərəcəli “Knyaz Yaroslav Mudrı” ordeni (22 may 2008-ci il)

Küveyt Dövlətinin “Mübarək əl-Kəbir” ordeni (10 fevral 2009-cu il)

Latviya Respublikasının “Üç Ulduz” ordeninin “Böyük Xaç Kavaleri” dərəcəsi (10 avqust 2009-cu il)

Rus Pravoslav Kilsəsinin “I dərəcəli Şöhrət və Şərəf” ordeni (24 aprel 2010-cu il)

Rumıniyanın “Sadiq Xidmət” milli ordeninin Böyük Xaç ranqı (18 aprel 2011-ci il)

Rumıniyanın “Sadiq Xidmət” milli ordeni (18 aprel 2011-ci il)

Bolqarıstan Respublikasının “Stara Planina” ordeni (14 noyabr 2011-ci il)

Tacikistan Respublikasının “İsmoili Somoni” ordeni (12 iyul 2012-ci il)

Belarusun “Xalqlar dostluğu” ordeni (28 avqust 2012-ci il)

“Serbiya Respublikasının lentli Ordeni” (22 fevral 2013-cü il)

Türkiyə Respublikasının “Dövlət nişanı” ordeni (12 noyabr 2013-cü il)

Ukraynanın “Azadlıq” ordeni (18 noyabr 2013-cü il)

Türk Dünyasının Ali Ordeni (12 noyabr 2021-ci il)

Fəxri elmi adlar

Moskva Dövlət Beynəlxalq Münasibətlər İnstitutunun fəxri doktoru (7 fevral 2004-cü il)

Lev Qumilyov adına Qazaxıstan Dövlət Avrasiya Universitetinin fəxri professoru və “Qızıl döyüşçü” medalı (1 mart 2004-cü il)

Türkiyənin Qırıqqala Universitetinin fəxri doktoru (25 mart 2004-cü il)

Türkiyənin Bilkənd Universitetinin fəxri doktoru və İhsan Doğramacı adına Dünya Sülh Mükafatı (14 aprel 2004-cü il)

Rumıniyanın Ployeşti Neft-Qaz Universitetinin fəxri doktoru (12 oktyabr 2004-cü il)

Bolqarıstan Milli və Dünya Təsərrüfatı Universitetinin fəxri professoru (23 sentyabr 2005-ci il)

Koreya Respublikasının Kyunq He Universitetinin fəxri doktoru (24 aprel 2007-ci il)

İordaniya Universitetinin fəxri doktoru (29 iyul 2007-ci il)

Macarıstanın Korvinus Universitetinin fəxri doktoru (18 fevral 2008-ci il)

Moskva Dövlət Universitetinin fəxri professoru (21 fevral 2008-ci il)

Taras Şevçenko adına Kiyev Milli Universitetinin fəxri doktoru (22 may 2008-ci il)

Məxdumqulu adına Türkmənistan Dövlət Universitetinin fəxri professoru (28 noyabr 2008-ci il)

Bakı Dövlət Universitetinin fəxri doktoru (2 noyabr 2009-cu il)

Belarus Dövlət Universitetinin fəxri professoru (12 noyabr 2009-cu il)

Tacikistan Milli Universitetinin fəxri doktoru (16 oktyabr 2014-cü il)

Çinin Renmin Universitetinin “Tarix üzrə fəxri professor” diplomu (11 dekabr 2015-ci il)

İdman təşkilatlarının mükafatları

Dünya Taekvondo Federasiyasının 6-cı Dan Qara kəməri və sertifikatı (10 oktyabr 2003-cü il)

Beynəlxalq Güləş Federasiyasının (FİLA) xüsusi mükafatı (3 aprel 2004-cü il)

Beynəlxalq Olimpiya Komitəsinin “Olimpiya” ordeni (19 aprel 2004-cü il)

Avropa Həvəskar Boks Assosiasiyasının xüsusi mükafatı (1 may 2004-cü il)

Beynəlxalq Hərbi İdman Şurasının “Böyük Kordon” Şərəf ordeni (27 may 2005-ci il)

MDB Ölkələri İdman Təşkilatlarının Beynəlxalq Konfederasiyasının Fərqlənmə nişanı (26 sentyabr 2005-ci il)

Beynəlxalq Güləş Federasiyasının (FİLA) “İdman əfsanəsi” medalı (17 sentyabr 2007-ci il)

Belarus Milli Olimpiya Komitəsinin ali mükafatı (26 oktyabr 2007-ci il)

Azərbaycan Milli Olimpiya Komitəsinin “Olimpiya” ordeni (27 dekabr 2007-ci il)

Ümumdünya Karate Federasiyasının Fəxri 9-cu Dan dərəcəsinin diplomu (20 mart 2008-ci il)

Avropa Ədalətli Oyunlar Hərəkatının “Şərəf” nişanı (15 may 2009-cu il)

Beynəlxalq Paralimpiya Komitəsinin ali paralimpiya mükafatı (26 iyun 2015-ci il)

© 2010-2023 Azərbaycan Respublikası Prezidentinin rəsmi internet saytı. Müəllif hüquqları qorunur.
Saytın idarəetməsi Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Mətbuat Katibinin xidməti və Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Administrasiyasının Qeyri-hökumət təşkilatları ilə iş və kommunikasiya şöbəsi tərəfindən həyata keçirilir.

• FAQ
• Sayt haqqında
• 2007-2010-cu illərin materialları