Gündəlik təkrar testləri

III Tutmosun hakimiyyəti. III Tutmosun (1504-1450) hakimiyyəti dövründə

Ümumi (9 illik) və tam (11 illik) orta təhsil səviyyəsi üzrə buraxılış imtahanı üçün “Abituriyent” jurnalının xüsusi buraxılışları növbəti həftə ərzində nəşr olunacaq

DİM-in Direktorlar Şurasının Sədri Məleykə Abbaszadənin tam (11 illik) orta təhsil səviyyəsi üzrə buraxılış imtahanı üçün “Abituriyent” jurnalının xüsusi buraxılışında yer alan müraciətini oxuculara təqdim edirik

13.01.22 16:35

“Abituriyent” jurnalının bu xüsusi buraxılışlarında 9 və 11 illik orta təhsil səviyyəsi üzrə buraxılış imtahanı üçün fənlər üzrə alt standartlar, proqramlar, tapşırıq nümunələri, qiymətləndirmə meyarları və digər zəruri materiallar dərc olunacaq.

DİM-in Direktorlar Şurasının Sədri Məleykə Abbaszadənin tam (11 illik) orta təhsil səviyyəsi üzrə buraxılış imtahanı üçün “Abituriyent” jurnalının xüsusi buraxılışında yer alan müraciətini oxuculara təqdim edirik.

Hörmətli oxucular!

Bildiyiniz kimi, 2008-ci ildən respublikanın ümumtəhsil məktəblərində tədris fənn kurikulumları əsasında həyata keçirilir.

Fənn kurikulumlarının tətbiqi təhsilin məzmununda dəyişikliklərə və “yaddaş məktəbi”ndən “təfəkkür məktəbi”nə keçidə səbəb olmuşdur. Bu isə o deməkdir ki, tədris prosesində yalnız biliklərin öyrədilməsi deyil, həm də kompetensiyaların formalaşdırılması əsas götürülür.

2016-cı ildə Dövlət İmtahan Mərkəzi Təhsil Nazirliyi ilə birgə ümumi orta təhsil bazasında müvafiq fənn kurikulumlarının təlim nəticələri əsasında buraxılış imtahanlarının keçirilməsi üçün yeni qaydalar hazırlamışdır.

Bu qaydalar hazırlanarkən tədris dili (Azərbaycan dili və rus dili) üzrə nitq və dil, düşünmə, öyrənmə və danışma, dərketmə, tətbiqetmə, riyaziyyat fənni üzrə məlumat toplama, müqayisəetmə, nəticə çıxarma, mühakiməyürütmə, məntiqi düşüncə, induksiya və deduksiya, ümumiləşdirmə və konkretləşdirmə, analiz və sintez, təsnifetmə və sistemləşdirmə, analogiya yaratma, xarici dil fənni üzrə nitq – dil, dərketmə, tətbiqetmə, qazanılmış yeni dil bacarıqlarının real həyatda kommunikativ bacarıqlarla əvəz olunması kimi kompetensiyaların yoxlanılması və qiymətləndirilməsi əsas götürülüb.

2017-ci ildə ilk dəfə olaraq, fənn kurikulumlarının təlim nəticələrinə uyğun şəkildə 9-cu və 2019-cu ildə isə 11-ci siniflərdə buraxılış imtahanlarında şagirdlərin bilik və bacarıqları yeni qiymətləndirmə vasitələri ilə yoxlanılmışdır.

2017 – 2021-ci illərdə keçirilmiş buraxılış imtahanlarının nəticələri əsasında elmi-statistik məlumat bazası toplanmışdır. Hər il bu nəticələr “Abituriyent” jurnalının 12-ci nömrəsində çap edilir və “Mənim məktəbim” (http://mekteb.edu.az) saytında yerləşdirilir.

Bundan əlavə, ölkənin hər bir rayonu üzrə bütün məktəblərin nəticələri ayrıca kitabçalar şəklində nəşr edilərək məktəblərə paylanır.

Buraxılış imtahanlarının elmi-statistik təhlilləri həm 9, həm də 11-ci siniflər üzrə keçirilmiş buraxılış imtahanlarında tətbiq olunan imtahan modellərinin fənn kurikulumlarının tələblərinə və dərsliklərin məzmununa tam uyğun olduğunu təsdiq edir.

2022-ci ildə də buraxılış imtahanları mövcud qaydalar əsasında fənn kurikulumlarının tələblərinə uyğun keçiriləcəkdir.

Məlumat üçün bildiririk ki, bilik və bacarıqlar müvafiq fənn kurikulumlarına uyğun olaraq aşağı siniflərdən etibarən öyrədilir və formalaşdırılır. 1-ci sinifdən 11-ci sinifədək ayrı-ayrı fənlər, o cümlədən tədris dili, riyaziyyat və xarici dil fənləri üzrə kurikulumların müəyyən etdiyi məzmun xətləri dəyişmir, tələbləri isə sadədən mürəkkəbə doğru dəyişir.

Tədris proqramlarına görə xarici dil fənnindən 9-cu sinifdə, tədris dili və riyaziyyat fənləri üzrə isə 11-ci sinifdə dərs ilinin birinci yarımilində əsas bilik və bacarıqlar formalaşmış olur.

Qeyd olunanlar nəzərə alınaraq, buraxılış imtahanları dərs ilinin ikinci yarısında istənilən vaxtda keçirilə bilər.

Cari dərs ilində buraxılış imtahanlarının ikinci yarımilin ortasında keçirilməsi nəzərdə tutulduğu üçün Azərbaycan dili, riyaziyyat və xarici dil fənlərindən tədrisi həmin dövrə təsadüf edən mövzular proqrama salınmayıb.

Onu da bildiririk ki, həmin mövzular ali təhsil müəssisələrinə qəbul imtahanı proqramlarına daxil ediləcək.

Məlumdur ki, ümumtəhsil məktəblərində də tədris ilinin sonunda fənlər üzrə qiymətləndirmə aparılır və həmin qiymətlər attestatda qeyd olunur.

“Abituriyent” jurnalının bu xüsusi buraxılışında sizə 11-ci sinif üzrə buraxılış imtahanı fənlərinin proqramlarını və tapşırıq modellərini təqdim edirik.

Jurnalda, həm də dinləyib-anlama bacarığını yoxlamaq üçün tapşırıq nümunələri, DİM-in internet saytında isə müvafiq audiofayllar təqdim edilir (http://dim.gov.az/news/2504/). Hər kəs bu faylları öz telefonuna və ya kompüterinə yükləyib dinləməklə jurnalda təqdim edilən tapşırıqları cavablandıra bilər. İmtahan modelinə uyğun tapşırıq nümunələri siniflər üzrə “Qiymətləndirmə tapşırıqları” kitablarında da nəşr edilmişdir.

Sizə DİM-in təqdim etdiyi materiallarla “Abituriyent” jurnalı, saytımız və rəsmi sosial media hesablarımız vasitəsilə tanış olmağınızı tövsiyə edirik. Sizin bütün suallarınıza cavab verməyə və təqdim olunmuş materialları şərh etməyə hazırıq.

DİM-in Direktorlar Şurasının sədri

Məleykə Abbaszadə

Ümumi tarix

“LANDAU” məktəbinin şagirdlərinin daha bir qrupu AZƏRTAC-da olub. Məktəblilər əvvəlcə Agentliyin yeni binasında Ümummilli Lider Heydər Əliyevin, Prezident İlham Əliyevin və birinci xanım Mehriban Əliyevanın müxtəlif tədbirlərdə iştirakını, yerli və .

BDU-nun tələbələri arasında bədii qiraət və rəsm müsabiqəsi

Bakı Dövlət Universiteti (BDU) tələbələr arasında Ümummilli Lider Heydər Əliyevin 100 illik yubileyinə həsr olunmuş bədii qiraət və rəsm müsabiqəsi elan edir. Bu barədə AZƏRTAC-a BDU-dan məlumat verilib. Bildirilib ki, müsabiqədə iştirak etmək istə.

“Refleksiv müəllim” layihəsi üzrə seminarlar davam edir

Təhsil İnstitutunun Metodik Dəstək və Peşəkar İnkişaf Mərkəzi tərəfindən həyata keçirilən “Refleksiv müəllim” layihəsi üzrə seminarlar davam edir. İnstitutdan AZƏRTAC-a bildirilib ki, budəfəki seminarlar Bakıdakı 61 və 204 nömrəli tam orta məktəb.

Uşaq səfirlər STEAM mərkəzində

Uşaq səfirlər “STEAM İnnovasiya Mərkəzi” ilə tanış olublar. Bakı Şəhəri üzrə Təhsil İdarəsindən (BŞTİ) AZƏRTAC-a bildirilib ki, məktəbli səfirlər STEAM mərkəzində astrofizika laboratoriyası, aviasiya məkanı, klassik Nyuton, oyun, konstruksiya, .

ABŞ alimləri kiçik almaz kürə ilə təmiz enerji əldə ediblər

ABŞ-nin Kaliforniya ştatında alimlər 192 şüa lazerini kiçik bir almaz yanacaq kapsulu olan silindrə yönəldiblər. Lazer işığının bu güclü partlayışı böyük temperatur və təzyiqlər yaradıb və sintez reaksiyasına – günəş enerjisini artıran reaksiyaya .

Haqqımızda

Bu portalı yaradılmasında məqsədimiz ən tez yenilənən təhsil xəbərlərı məkanı yaratmaq idi. Burada sizlər heç yerdə olmayan testlər, sınaqlar, gündəlik dərslərin yoxlanılması imkanı tapacaqsınız.

Əlaqə

• Azərbaycan, Bakı şəhəri
• +994 50 686 86 44
• sbabanli@yahoo.com

Abunə

Xüsusi kampaniyalar, endirimlər, sınaqlar haqqında ən birinci məlumat almaq üçün abunə olun (PULSUZDUR)

© Bütün hüquqlar qorunur.

Anar İsayev. Ramil Rəhimov. Ümumi tarix xronologiya

Vəsait yeni nəşr olunan kurikulumla yazılmış tarix dərslikləri əsasında hazırlanmışdı.

Vəsaitdə yalnız tarixi hadisələr şərh edilmir, onların mahiyyəti, səbəb-nəticə əlaqələri

haqqında qısa xülasə də verilir. Vəsait orta məktəb şagirdləri, abituriyentlər və tarix

müəllimləri üçün nəzərdə tutulmuşdur.

Abituriyentlər üçün vəsait

Xronologiya

I HİSSƏ

Kurikulum dərslikləri əsasında hazırlanmış

Qədim Misir

E.ə. IV minilliyin II yarısı

Yuxarı Misirdə və Aşağı Misirdə iki müstəqil padşahlıq yarandı.

E.ə. IV minilliyin sonu

Yuxarı Misir ilə Aşağı Misir padşahları arasında müharibə baş verdi. Müharibə

nəticəsində iqtisadi cəhətdən güclü olan Yuxarı Misir qalib gəldi, Yuxarı və

Aşağı Misir birləşdirildi, Qədim Misirin vahid dövlətdə birləşdirilməsi başa

çatdı, Vahid Misir dövləti yarandı. Memfis paytaxt oldu.

E.ə. IV minilliyin sonu

Misirdə yazı meydana gəldi. Misirdə dövlətin yaranması ilə eyni vaxda yazı

meydana gəlmişdir. Bu, şəkli yazı idi. Sonralar Misirdə“Müqəddəs işarələr”

adlandırılan heroqliflər yarandı. Heroqlif yazı növü, müxtəlif anlayışlardan ibarət

E.ə. II minillik

Misirin paytaxtı Fiv şəhərinə köçürüldü.

E.ə II minilliyin əvvəlləri

I Tutmosun hakimiyyəti. I Tutmosun hakimiyyəti dövründə Misir işğalçılıq

müharibələrini genişləndirdi, Şərqi Aralıq dənizi ölkələrinə uğurlu yürüş təşkil

edildi, yürüşlər nəticəsində Misirin ərazisi Fərat çayına qədər çatdı.

E.ə II minilliyin ortaları

III Tutmosun hakimiyyəti. III Tutmosun (1504-1450) hakimiyyəti dövründə

Misirin siyasi hakimiyyəti altında olan Ön Asiya ölkələri firona tabe olan

canişinlərtərəfindən idarə edilirdi.

E.ə. XIII əsrin əvvəlləri

II Ramzesin hakimiyyəti. II Ramzesin dövründə (1301-1235) Misirin yenidən

geniş işğalçı yürüşləri başlandı. II Ramzes het tayfalarını məğlub edərək onlarla

sülh bağladı. Fələstin, Finikiya və Suriyanın cənubu yenidən Misirin hakimiyyəti

altına düşdü. Beləliklə, II Ramzes III Tutmos kimi işğalçı müharibələr apararaq

Fələstini, Finikiyanı və Suriyanı Misirə tabe etdi. Lakin II Ramzesin vəfatından

sonra Ön Asiyada Misirin mövqeyi zəiflədi. II Ramzesin Misirdə 66 il fironluq

etdiyi dövrdə ölkədə aşağıdakı quruculuq işləri həyata keçirildi: yeni şəhərlər

salındı, Misir və Nubiyada böyük sərdabələr, saraylar və məbədlər tikildi,

Nubiyadakı məbəddə II Ramzesin 24 metrlik heykəli ucaldıldı.

Qədim Mesopotamiya. Babil

E.ə. VII-VI minilliklər

Türkdilli xalqlar olan şumerlər Mərkəzi Asiya və Altay dağlarının ətəklərindən

gələrək Mesopotamiyada məskunlaşdılar.

E.ə. III minilliyin əvvəlləri

Mesopotamiyada şəhər-dövlətlər meydana gəldi. Həmin şəhər-dövlətlər Eredu,

Laqaş, Umma, Nippur idi.

E.ə. III minilliyin əvvəlləri

Şumerlər mixi yazı növünü yaratdılar. Şumerlərdən sonra şimalda yaşayan

akkadlar, babillər və aşşurlar da mixi yazını mənimsəmişdilər.

E.ə III minillik

Qədim Mesopotamiya memarlığında zikkurat formalı pilləli məbədlər geniş

E.ə. II minilliyin əvvəli

Babil şəhər-dövləti yarandı. Babil şəhər-dövləti Mesopotamiyada yaranmışdı.

Dövlətin banisi Sumuabum, paytaxtı isə Babil şəhəri olmuşdu. Yunanlar onu

Vavilion, akkadlar isə Babili (Tanrının qapısı) adlandırırdılar.

E.ə. 1792-1750-ci illər

Hammurapinin hakimiyyət illəri. Hammurapinin hakimiyyəti dövründə

kanalların və yolların çəkilməsi genişləndi, yeni binaların tikilməsinə diqqət

artırıldı, əkin sahələri və bağçılıq genişləndi, sənətkarlıq və ticarətin inkişafına

böyük diqqət yetirirdi, bütün ölkə üçün vahid qanunlar külliyyatı tərtib edildi.

Hammurapinin 282 maddədən ibarət olan qanunlar külliyyatı qara bazalt daş

üzərinə mixi yazı ilə həkk olunmuşdu.

Finikiya. Assuriya

E.ə. II minillik

Finikiyalılar Tir, Sidon və Bibil kimi ticarət şəhər dövlətləri yaratdılar.

E.ə. II minillik

Finikiyalılar ən yaxşı gəmi inşaatçıları və dənizçilər olmuşlar.

Finikiyalılar Şimali Afrikada, Kipr, Sardiniya, Siciliya adalarında koloniyalar

E.ə II minillik

Aşşur dövləti yarandı. Aşşur dövləti Babildən şimalda, Dəclə çayının yuxarı

axarında yaranmış, e.ə. IX-VIII əsrlərdə Ön Asiyanın ən qüdrətli dövləti

E.ə. VIII-VII əsrlər

Aşşur dövləti Babili, Suriyanı və Fələstini işğal etdi.

E.ə. 612-ci il

Aşşur dövlətinin paytaxtı Nineva şəhəri Midiya və Babil qoşunları tərəfindən

E.ə. 605-ci il

Aşşur dövləti Midiya və Babil dövləti tərəfindən süquta uğradıldı.

Midiya, Əhəmənilər və Parfiya dövləti

E.ə. II minilliyin sonları

Ari tayfaları İran ərazisində məskunlaşdılar.

E.ə. VIII əsrin sonu

Deyok Midiyada dövlət yaratmağa təşəbbüs etdi, Ekbatan (Həmədan) şəhərini

saldırdı və Midiya dövətinin paytaxtı elan etdi.

E.ə. 672-ci il

Midiya tayfaları aşşurların işğalından xilas oldular.

E.ə 672-550-ci illər

Midiya dövlətinin mövcud olması dövrü.

Zərdüştilik dini meydana gəldi.

E.ə. VII əsrin ortaları

Aşşur dövləti ilə Midiya arasında müharibə baş verdi. Kaştariti (e.ə 672-653)

Aşşura yürüş etdi. Əvvəl midiyalılarla dostluq edən kimmer, iskit və sak tayfaları

bu döyüşdə aşşurlara köməkək etməsi nəticəsində midiyalılar məğlub oldu,

Midiya hökmdarı Kaştariti həlak oldu və Midiya iskitlərin hakimiyyəti altına

E.ə 625-585-ci illər

Kiaksarın hakimiyyəti. Kiaksarın hakimiyyəti dövründə Midiyada iskit ağalığına

son qoyuldu. Kiaksarın hərbi islahatına əsasən Midiya ordusu yenidən quruldu,

ordu nizəçi və oxçu dəstələrinə bölündü, süvarilər (atlılar) piyadalardan ayrıldı,

güclü nizami ordu yaradıldı.

E.ə. 616-612-ci illər

Midiya və Babil qoşunları Aşşur, Arbela, Kalat və Nineva şəhərlərini işğal

E.ə. 605-ci il

Aşşur dövləti süqut etdi. Onun torpaqları isə Midiya və Babil arasında

Midiyanın sonuncu hökmdarı Astiaqın hakimiyyəti dövrü.

E.ə. 550-ci il

II Kir Ekbatan şəhərini tutaraq Midiya hökmdarı Astiaqı taxtdan saldı və

Əhəmənilər dövlətinin əsasını qoydu. Midiya dövləti süqut etdi.

E.ə 550-330-cu illər

Əhəmənilər dövlətinin mövcud olması dövrü.

E.ə 550-530-cu illər

II Kirin kakimiyyəti. II Kirin kakimiyyəti dövründə Əhəmənilər Midiyanın bütün

ərazilərini işğal etdilər, Kiçik Asiyada Lidiya çarlığının əraziləri tutuldu, Misirə

qədər bütün ölkələr Əhəmənilər dövlətinə tabe edildi, massaget tayfalarına qarşı

uğursuz hərbi yürüş təşkil edildi.

E.ə 530-522-ci illər

II Kambizin hakimiyyəti.

E.ə. 525-ci il

II Kambiz Misirə yürüş etdi. Yürüş nəticəsində Misir ələ keçirildi. Misir

kahinləri II Kambizi firon elan etdilər.

E.ə. 522-ci il

Əhəmənilər dövlətində Qaumata üsyanı baş verdi. Qaumata (Bardi) Əhəmənilər

dövlətində hakimiyyəti ələ keçirdi. Qaumatanın yeddi aylıq hakimiyyəti

Dostları ilə paylaş:

Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2023
rəhbərliyinə müraciət