Vaqif Semedoglu – Wikipedia

Очиқ қолди деразам
бир қиш кечаси.
Ўлди балиқлар…

Vaqif Səmədoğlu

Vəkilov Vaqif Səməd oğlu (Vaqif Səmədoğlu) — şair, dramaturq, publisist, 1970-ci ildən Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü, Əməkdar incəsənət xadimi (1989), Azərbaycanın xalq şairi (1999), Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin deputatı (2000, 2005), “Nəsimi” mükafatı laureatı (2014).
Vaqif Səmədoğlu 1939-cu il iyunun 5-də Bakı şəhərində, məşhur Azərbaycan şairi Səməd Vurğunun ailəsində anadan olmuşdur. Bülbül adına musiqi məktəbində, Üzeyir Hacıbəyov adına Azərbaycan Dövlət Konservatoriyasında təhsil almışdır. Azərbaycan Sovet Ensiklopediyası Baş redaksiyasında incəsənət redaksiyasının müdiri (1968-1971), “Oğuz eli” qəzetinin baş redaktoru (1992-1994) vəzifələrində çalışmışdır. “Humay” mükafatı laureatıdır (1998). 2014-cü ildə “Nəsimi” m Vəkilov Vaqif Səməd oğlu (Vaqif Səmədoğlu) — şair, dramaturq, publisist, 1970-ci ildən Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü, Əməkdar incəsənət xadimi (1989), Azərbaycanın xalq şairi (1999), Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin deputatı (2000, 2005), “Nəsimi” mükafatı laureatı (2014).
Vaqif Səmədoğlu 1939-cu il iyunun 5-də Bakı şəhərində, məşhur Azərbaycan şairi Səməd Vurğunun ailəsində anadan olmuşdur. Bülbül adına musiqi məktəbində, Üzeyir Hacıbəyov adına Azərbaycan Dövlət Konservatoriyasında təhsil almışdır. Azərbaycan Sovet Ensiklopediyası Baş redaksiyasında incəsənət redaksiyasının müdiri (1968-1971), “Oğuz eli” qəzetinin baş redaktoru (1992-1994) vəzifələrində çalışmışdır. “Humay” mükafatı laureatıdır (1998). 2014-cü ildə “Nəsimi” mükafatına layiq görülmüşdür[2].

Azərbaycanın xalq şairi Səməd Vurğunun oğludur.
Əməkdar mədəniyyət işçisi Xavər Vəkilovanın oğludur.
Azərbaycanın xalq yazıçısı Yusif Səmədoğlunun qardaşıdır.
Əməkdar mədəniyyət işçisi Aybəniz Vəkilovanın qardaşıdır.
Görkəmli ictimai-siyasi xadim, tarixçi alim, yazıçı, pedaqoq, Mehdixan Vəkilovun qardaşı oğludur.

Kitabları
Yoldan teleqram. 1968
Mən burdayam, ilahi. 1996
Uzaq yaşıl ada. 1996

Dram Əsərləri[redaktə]
Bəxt üzüyü
İntizar
Uca dağ başında
Lotereya
Yayda qartopu oyunu,
Yaşıl eynəkli adam,
Generalın son əmri,
Mamoy kişinin yuxuları

Filmoqrafiya
1001-ci qastrol (film, 1974)(tammetrajlı bədii film)
Ağır şkaf (film, 1971)
Ayrılıq bir dənizmiş. (veriliş, 2002)
Beşmərtəbəli evin altıncı mərtəbəsi (film, 1996)
Bəxt üzüyü (film, 1991)
Bircəciyim (film, 1986)
Cin mikrorayonda (film, 1985)
Çıxılmaz vəziyyət (film, 1983)
Evləri göydələn yar (film, 2010)
Evləri köndələn yar (film, 1982)
Gün keçdi (film, 1971)
Gün keçdi (film, 2012)
Xəzinə (film, 1970)
Karvan (film, 1995)
Qətl günü (film, 1990)
Maestro. Özüm və zaman haqqında. Bəstəkar Xəyyam Mirzəzadə (film, 2011)
Nəğməkar torpaq (film, 1981)
Toya dəvətnamə (film, 1973)
Vurğun ocağı (film, 2003)
Yaşıl eynəkli adam (film, 1987)
Yaşıl eynəkli adam-2 (film, 1999)
Yaşıl eynəkli adam-3 (film, 2002)
Yumurta (film, 2003) . more

Vaqif Semedoglu – Wikipedia

Vaqif Səmədoğlu (Vaqif Səməd oğlu Vəkilov; 5 iyun 1939 , Bakı – 28 yanvar 2015 , Bakı ) — şair, dramaturq, publisist, Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü (1970), Azərbaycan SSR əməkdar incəsənət xadimi (1989), Azərbaycanın xalq şairi (1999), Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin II və III çağırış deputatı.

Mündəricat

Vaqif Səmədoğlu 1939-cu il iyunun 5-də Bakı şəhərində, məşhur Azərbaycan şairi Səməd Vurğunun ailəsində anadan olmuşdur. Əslən Qazax rayonunun Yuxarı Salahlı kəndinin Vəkilovlar soyundandır. Bülbül adına musiqi məktəbində, Üzeyir Hacıbəyov adına Azərbaycan Dövlət Konservatoriyasında təhsil almışdır. Azərbaycan Sovet Ensiklopediyası Baş redaksiyasında incəsənət redaksiyasının müdiri (1968–1971), “Oğuz eli” qəzetinin baş redaktoru (1992–1994) vəzifələrində çalışmışdır.

Çaykovski adına Moskva Konservatoriyasında ixtisas kursu keçib (1962–1963). Sonra Azərbaycan Dövlət Konservatoriyasında fortepiano üzrə ixtisas müəllimi (1963–1971). C. Cabbarlı adına “Azərbaycanfilm” kinostudiyasında kino-aktyor teatrının ədəbi hissə müdiri vəzifəsində (1982–1985) işləyib. [3] Poeziya, teatr və dramaturgiya sahəsində də ciddi fəaliyyət göstərib. “Yeddi şeir” adlı ilk mətbu əsəri 1963-cü ildə “Azərbaycan” jurnalında dərc olunub. Bundan sonra dövri mətbuatda vaxtaşırı çıxış etmiş, “Oğuz eli” qəzetinin baş redaktoru vəzifəsində çalışmışdır (1992–1994) [4] .

Azərbaycanın Milli Məclisinə deputat seçilib (2000).

Vaqif Səmədoğlu 2015-ci il yanvarın 28-i Bakıda dünyasını dəyişib. 29 yanvarda Birinci Fəxri xiyabanda dəfn olunmuşdur.

2019-cu ilin iyununda Qazax rayonunun “Fəxri qazaxlılar” parkında Vaqif Səmədoğlunun büstünün açılışı olub. [5]

Mükafatları

• Azərbaycan Respublikasının Xalq Şairi
• “Əməkdar İncəsənət Xadimi”
• “İstiqlal” ordeni
• “Şərəf” ordeni
• “Humay” mükafatı laureatıdır (1998).
• “Nəsimi” mükafatı (2014) [6] .

• Azərbaycanın xalq şairi Səməd Vurğunun oğludur.
• Əməkdar mədəniyyət işçisi Xavər Vəkilovanın oğludur.
• Azərbaycanın xalq yazıçısı Yusif Səmədoğlunun qardaşıdır.
• Əməkdar mədəniyyət işçisi Aybəniz Vəkilovanın qardaşıdır.
• Görkəmli ictimai-siyasi xadim, tarixçi alim, yazıçı, pedaqoq, Mehdixan Vəkilovun qardaşı oğludur.
• Səməd Vurğunun ev-muzeyinin direktoru Nüşabə Vəkilovanın həyat yoldaşı [7][8]

Voqif Samado’g’li. She’rlar & Vaqif Səmədoğlu. Sandıq şeirləri

Таниқли озарбайжон шоири Воқиф Самадўғли (Vaqif Səmədoğlu) 1939 йилнинг 5-июнида Боку шаҳрида туғилган.Озарбайжон шеъриятиниг устунларидан бири бўлмиш Самад Вурғуннинг ўғли. Воқиф Самадўғли Булбул номидаги мусиқа мактабини, Узейир Ҳожибеков номидаги Озарбайжон давлат консерваториясида таҳсил олган.»Ҳумой» мукофотининг соҳиби. 20 дан ортиқ фильм сенарийлари муаллифи. Воқиф Самадўғлининг шеърлари туркий халқлар адабиёти хазинасидан муносиб ўрин эгаллаган.
Шоир 2015 йилнинг 28 январида узоқ давом этган касалликдан кейин вафот этган.

Мозоримга
на қабр тоши қўйинг,
на ҳайкал.
Бир жуфт пойафзал қўйинг
оёқяланг
кийиб кетсин…

Йирик,
Мовий мамонт эдим
Ер юзининг Муз даврида.
У вақт
На Гўрўғли бор эди,
На Мери Пикфорд,
На Ломбаранский,
На Ҳенрих Форд.
У вақт ўнг йўқ эди,
Сўл йўқ эди.
Светафорли йўл йўқ эди.
Муз…
Денгиз…
Яна муз…
Совуқ эди.
Йирик,
Мовий Мамонт эдим.
Энди…Фортепиано муаллимиман.

Мен ўлган кун
Бир шамол эсажак
Кўчаларда
Ва ҳилпирар
Ипда осилиб қуриган
бир сариқ чечакли гўдак кўйлаги,
Мотам байроғидек ҳилпирар
Гўдак кўйлаги
мен ўлган кун.

Нелар қилмади Инсон
Бир хотин учун:
Халқлар,тиллар,
Қабилалар,ўлкалар,
Сарҳадлар ошиб
Муҳорибани қўйди
Уларнинг мудофаасига.
Бу бир хотин учун
Кетган урушда ютганимиз –
Шеър
Ва яна
Мусиқа бўлди.

Мактуб ёзсанг,
на бу ерга ёз,на боққа.
Дўлдан сўнгра тоғ ўтларининг
атрига тўлмиш
бир уйқунинг ичидаман,
уйқумга ёз
мактуб ёзсанг.

Ер юзида агар бир хотин бор бўлса
муҳаббат бор ер юзида.
Ер юзида бир гўдак бор бўлса –
авлод бор ер юзида.
Ер юзида
бир дарахт бор бўлса –
кўлка бор ер юзида.
Ер юзида
агар бир парча ер бўлса —
Ватан бор ер юзида.

Бир гўзал аёлнинг
Ёнидан ўтдим.
Тўхтамадим.
Бир гўзал нағма айтарди,
Тўхтамадим.
Бир гўзал дунёнинг
Ичидан кетардим.
Тўхтамадим…

Рауф Парфи таржималари

Энди арздан, энди доддан
Бош олиб қочмоқ вақтидир.
Очилмаган эшикларин
Кенг қилиб очмоқ вақтидир.

Энди ҳар сас, ҳар бир куйдан
Сукутга кетмоқ вақтидир,
Миллат, давлат зирвасидан
Инсонга етмоқ вақтидир.

На дуо-ю, на-да қарғиш,
На назир демак вақтидир.
Бу дунё сукут ичра,
Оллоҳга кўмак вақтидир.

Салом, ота,салом.
Биламан,сен
орқамдасан.

Мозорингдан бор-йўғи эллик-олтмиш
қадам масофада туриб
троллейбусни кутаман,ота.
Троллейбусга миниб,
сенинг ёнингга
келишга қадар
яшамоққа кетаман, ота.
Умр, шу эканми, ота?

Келди…
Салом, троллейбус,
алвидо, ота…

Сен маним
асл онамсан, Озодлик,
ман сенинг
остонангда турган ёт болангман.

Сен энг сўнгги умидим қолдирган
оқ байроқсан, Озодлик,
мен сени
силкиган шамолман.

Туғилдим 1939-да,
1937-да тутилдим.
48-да бувим ўлди,
умримда илк дафъа
мурда узра йиғладим.

Балиқлар сақладим
аквариумда.

Очиқ қолди деразам
бир қиш кечаси.
Ўлди балиқлар…

Энди 1965-нинг
январ кечасидир.
Сезяпсанми,яшамоқ истайман.

Қўлимни узатдим
севинчлар томон,
кўрдимки, йўқ,
ўртамизда тиғлар турарди.

Отамни чақирдим,
кўмакка келсин,
кўрдимки, йўқ,
ўртамизда қабр турарди.

Юзимни бурдим сўнг
Аллоҳ тарафга,
кўрдимки, йўқ,
ўртамизда ҳаёт турарди.

Мен ўлган кун
бир шамол эсажак кўчаларда.
Ва силкитажак
чақалоқнинг
арқонга осиғли,қуриган,
сариқ гулли кўйлакларини.

Мотам байроғидек ҳилпиражак
гўдак кўйлаклари
мен ўлган кун…

Хуршид Даврон таржималари

Koʻplab xalqaro adabiy mukofotlarning sohibi Voqif Samadoʻgʻlining sheʼrlari turkiy xalqlar adabiyoti xazinasidan munosib oʻrin egallagan.

VOQIF SAMADOʻGʻLI
SHEʼRLARIDAN NAMUNALAR
Rauf Parfi va Xurshid Davron tarjimalari

Taniqli ozarbayjon shoiri Voqif Samadoʻgʻli (Vaqif Səmədoğlu) 1939 yilning 5-iyunida Boku shahrida tugʻilgan.Ozarbayjon sheʼriyatinig ustunlaridan biri boʻlmish Samad Vurgʻunning oʻgʻli. Voqif Samadoʻgʻli Bulbul nomidagi musiqa maktabini, Uzeyir Hojibekov nomidagi Ozarbayjon davlat konservatoriyasida tahsil olgan.“Humoy” mukofotining sohibi. 20 dan ortiq film senariylari muallifi. Voqif Samadoʻgʻlining sheʼrlari turkiy xalqlar adabiyoti xazinasidan munosib oʻrin egallagan.
Shoir 2015 yilning 28 yanvarida uzoq davom etgan kasallikdan keyin vafot etgan.

Mozorimga
na qabr toshi qoʻying,
na haykal.
Bir juft poyafzal qoʻying
oyoqyalang
kiyib ketsin…

Yirik,
Moviy mamont edim
Yer yuzining Muz davrida.
U vaqt
Na Goʻroʻgʻli bor edi,
Na Meri Pikford,
Na Lombaranskiy,
Na Henrix Ford.
U vaqt oʻng yoʻq edi,
Soʻl yoʻq edi.
Svetaforli yoʻl yoʻq edi.
Muz…
Dengiz…
Yana muz…
Sovuq edi.
Yirik,
Moviy Mamont edim.
Endi…Fortepiano muallimiman.

Men oʻlgan kun
Bir shamol esajak
Koʻchalarda
Va hilpirar
Ipda osilib qurigan
bir sariq chechakli goʻdak koʻylagi,
Motam bayrogʻidek hilpirar
Goʻdak koʻylagi
men oʻlgan kun.

Nelar qilmadi Inson
Bir xotin uchun:
Xalqlar,tillar,
Qabilalar,oʻlkalar,
Sarhadlar oshib
Muhoribani qoʻydi
Ularning mudofaasiga.
Bu bir xotin uchun
Ketgan urushda yutganimiz –
Sheʼr
Va yana
Musiqa boʻldi.

Maktub yozsang,
na bu yerga yoz,na boqqa.
Doʻldan soʻngra togʻ oʻtlarining
atriga toʻlmish
bir uyquning ichidaman,
uyqumga yoz
maktub yozsang.

Yer yuzida agar bir xotin bor boʻlsa
muhabbat bor yer yuzida.
Yer yuzida bir goʻdak bor boʻlsa –
avlod bor yer yuzida.
Yer yuzida
bir daraxt bor boʻlsa –
koʻlka bor yer yuzida.
Yer yuzida
agar bir parcha yer boʻlsa —
Vatan bor yer yuzida.

Bir goʻzal ayolning
Yonidan oʻtdim.
Toʻxtamadim.
Bir goʻzal nagʻma aytardi,
Toʻxtamadim.
Bir goʻzal dunyoning
Ichidan ketardim.
Toʻxtamadim…

Rauf Parfi tarjimalari

Endi arzdan, endi doddan
Bosh olib qochmoq vaqtidir.
Ochilmagan eshiklarin
Keng qilib ochmoq vaqtidir.

Endi har sas, har bir kuydan
Sukutga ketmoq vaqtidir,
Millat, davlat zirvasidan
Insonga yetmoq vaqtidir.

Na duo-yu, na-da qargʻish,
Na nazir demak vaqtidir.
Bu dunyo sukut ichra,
Ollohga koʻmak vaqtidir.

Salom, ota,salom.
Bilaman, sen
orqamdasan.

Mozoringdan bor-yoʻgʻi ellik-oltmish
qadam masofada turib
trolleybusni kutaman, ota.
Trolleybusga minib,
sening yoningga
kelishga qadar
yashamoqqa ketaman, ota.
Umr, shu ekanmi, ota?

Keldi…
Salom, trolleybus,
alvido, ota…

Sen manim
asl onamsan ,Ozodlik,
man sening
ostonangda turgan yot bolangman.

Sen eng soʻnggi umidim qoldirgan
oq bayroqsan, Ozodlik,
men seni
silkigan shamolman.

Tugʻildim 1939-da,
1937-da tutildim.
48-da buvim oʻldi,
umrimda ilk dafʼa
murda uzra yigʻladim.

Baliqlar saqladim
akvariumda.

Ochiq qoldi derazam
bir qish kechasi.
Oʻldi baliqlar…

Endi 1965-ning
yanvar kechasidir.
Sezyapsanmi,yashamoq istayman.

Qoʻlimni uzatdim
sevinchlar tomon,
koʻrdimki, yoʻq,
oʻrtamizda tigʻlar turardi.

Otamni chaqirdim,
koʻmakka kelsin,
koʻrdimki, yoʻq,
oʻrtamizda qabr turardi.

Yuzimni burdim soʻng
Alloh tarafga,
koʻrdimki, yoʻq,
oʻrtamizda hayot turardi.

Men oʻlgan kun
bir shamol esajak koʻchalarda.
Va silkitajak
chaqaloqning
arqonga osigʻli,qurigan,
sariq gulli koʻylaklarini.

Motam bayrogʻidek hilpirajak
goʻdak koʻylaklari
men oʻlgan kun…

Xurshid Davron tarjimalari