Dünyanın ən qədim XƏRİTƏLƏRİ

Alimlərin fikrincə, heç də bütün qayaüstü rəsmləri ilkin incəsənət əsəri hesab etmək olmaz, onların bir hissəsi daha çox xəritəyə bənzəyir.

Xəritə

Xəritə — Yer kürəsi və ya digər planetlərin bütövlükdə və ya ayrı-ayrı hissələrinin iki və ya üçölçülü şərti işarələrlə kiçildilmiş təsviridir.

Dünya Xəritəsi (2004, The World Factbook)

Mündəricat

• 1 Etimologiyası
• 2 Növləri
• 3 Xəritələrin təsnifatı
• 4 Xəritənin riyazi əsasları

Etimologiyası

Xəritə ərəb mənşəli söz olub (خريطة) yer səthinin coğrafi vəziyyətinin kağız və s. üzərində təsviri mənasını verir.

Növləri

Xəritələr növlərinə görə aşağıdakı qruplara bölünür:

• ümumcoğrafi xəritələr
• xüsusi (tematik)xəritərlər
• topoqrafik xəritələr
• plan və sxemlər

Xəritələrin üçölçülü modellərinə maket və qlobus daxildir.

Xəritələrin təsnifatı

Xəritənin riyazi əsasları

Miqyas – uzunluq və sahələrin kiçilmə dərəcəsini göstərir;

Geodeziya əsası – Yerin fiziki səthindən şərti ellipsoid səthinə keçməyi müəyyən edir və xəritədə təsvir olunan coğrafi elementlərin vəziyyətini en və uzunluq dairələrinə və yüksəkliyə görə düzgün müəyyən edir;

Kartoqrafik proyeksiya – ellepsoid səthindən müstəvi səthə keçmə üsulunu müəyyən edir və bu zaman xəritə üzərində yaranmış təhriflərin paylanma qanunlarını öyrənir;

Koordinat şəbəkələri – kartofrafik şəbəkədən, kilometr (yaxud düzbucaqlı koordinatlar) şəbəkəsindən və s. şəbəkədən ibarətdir;

Komponovka elementləri – xəritənin çərçivəsi, cəhətlənməsi və s. riyazi elementlərdən ibarətdir.

Avqust 08, 2021
Ən son məqalələr

Fərhad Süleymanov

Fərhad Səmədov

Fərhad Teymurov

Fərhad Turanlı

Fərhad Vəliyev

Fərhad Xudiyev

Fərhad Xəlilov

Fərhad Yusifov

Fərhad Yusifov (aktyor)

Fərhad Yusifov (alim)

Ən çox oxunan

Behistan (Çaypara)

Behiyyə Naxçıvani

Behişti-Zəhra

Behiştiyan

Behlül Haznedar

xəritə, kürəsi, digər, planetlərin, bütövlükdə, ayrı, ayrı, hissələrinin, üçölçülü, şərti, işarələrlə, kiçildilmiş, təsviridir, dünya, 2004, world, factbook, mündəricat, etimologiyası, növləri, lərin, təsnifatı, riyazi, əsasları, etimologiyası, redaktə, ərəb, . Xerite Yer kuresi ve ya diger planetlerin butovlukde ve ya ayri ayri hisselerinin iki ve ya ucolculu serti isarelerle kicildilmis tesviridir Dunya Xeritesi 2004 The World Factbook Mundericat 1 Etimologiyasi 2 Novleri 3 Xeritelerin tesnifati 4 Xeritenin riyazi esaslari Etimologiyasi Redakte Xerite ereb menseli soz olub خريطة yer sethinin cografi veziyyetinin kagiz ve s uzerinde tesviri menasini verir Novleri Redakte Xeriteler novlerine gore asagidaki qruplara bolunur umumcografi xeriteler xususi tematik xeriterler topoqrafik xeriteler plan ve sxemlerXeritelerin ucolculu modellerine maket ve qlobus daxildir Xeritelerin tesnifati RedakteXeritenin riyazi esaslari RedakteMiqyas uzunluq ve sahelerin kicilme derecesini gosterir Geodeziya esasi Yerin fiziki sethinden serti ellipsoid sethine kecmeyi mueyyen edir ve xeritede tesvir olunan cografi elementlerin veziyyetini en ve uzunluq dairelerine ve yuksekliye gore duzgun mueyyen edir Kartoqrafik proyeksiya ellepsoid sethinden mustevi sethe kecme usulunu mueyyen edir ve bu zaman xerite uzerinde yaranmis tehriflerin paylanma qanunlarini oyrenir Koordinat sebekeleri kartofrafik sebekeden kilometr yaxud duzbucaqli koordinatlar sebekesinden ve s sebekeden ibaretdir Komponovka elementleri xeritenin cercivesi cehetlenmesi ve s riyazi elementlerden ibaretdir Menbe https az wikipedia org w index php title Xerite amp oldid 5926492, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.

Dünyanın ən qədim XƏRİTƏLƏRİ

Xəritələr bütün dünyada həmişə müxtəlif baxışların təbliği üçün istifadə olunub. Bu mənada müasir texnologiyalar ötən əsrlərin ənənəsini davam etdirir.

Oxu.Az dünyanın ən qədim 9 xəritəsini təqdim edir:

1. Mamont dişi üzərində xəritə

Üzərində xəritə həkk olunmuş mamont dişi Çexiyanın Pavlov şəhəri yaxınlığında tapılıb. Uzun illər aparılan tədqiqatlardan sonra dişin üzərindəki ornament ən qədim xəritə kimi qəbul edilib.

Onun yaşı 25-27 min il hesab olunur. Dişin üzərində çay, təpə, yarğan, qayalar, eləcə də ovçuların evi təsvir olunub.

2. Lasko mağarasındakı xəritə

Fransada eramızdan 15-18 min il əvvəl yaranmış Lasko mağarası qədim qayaüstü rəsmlər əks olunmuş heyrətamiz abidədir.

Hazırda mağaraya giriş qadağandır. Belə ki, alimlər temperaturu, rütubətin səviyyəsini nizamlayaraq, eləcə də ayda iki dəfə göbələkdən təmizləyərək abidədə hələ də araşdırma işləri aparırlar.

Alimlərin fikrincə, heç də bütün qayaüstü rəsmləri ilkin incəsənət əsəri hesab etmək olmaz, onların bir hissəsi daha çox xəritəyə bənzəyir.

3. Abaunts Lamizulo mağarasında xəritə

Xəritə 2009-cu ildə əl ölçüsündə olan qumdaşı üzərində aşkar edilib. Üzərində dağ, çay, hətta heyvanlar əks olunan kiçik daş parçası İspaniyanın şimalında, Basklar diyarının mərkəzindəki Navarrada yerləşən Abaunts Lamizulo adlı mağarada tapılıb.

Daşın tapıldığı ərazidə həkk olunan bu xəritənin madlen ovçuları-yığıcıları tərəfindən istifadə olunduğu hesab edilir.

4. Papirusdan olan Turin xəritəsi

Papirusdan olan Turin xəritəsi dünyanın günümüzə qədər gəlib çatan ən qədim coğrafi (eyni zamanda geoloji) xəritəsidir.

Burada Vadi-Həmmamatın ağac, təpə, qızıl mədənləri və daş karxanaları, eləcə də onlar arasındakı məsafə daxil olmaqla, 15 kilometrlik hissəsi əks olunub. E.ə. 1160-cı ildə IV Ramzes tərəfindən daş çıxarma yerlərinə təşkil olunmuş ekspedisiya üzvləri üçün tərtib olunmuşdu.

Bərpadan sonra ölçüləri 280×41 sm olan xəritə Turinin Misir muzeyində saxlanılır.

5. Dünyanın Babil xəritəsi

Dünyanın Babil xəritəsi Mesopotamiyada düzəldilmiş son Babil dövrünə aid gildən olan lövhədir ki, burada həm real coğrafi obyektlər, həm də mifoloji elementlər əks olunub.

Lövhə Britaniya muzeyində saxlanılır. Alimlər toponimlərin yazılma üslubuna əsasən xəritəni e.ə. VIII əsrin sonları – VII əsrin əvvəllərinə aid edirlər.

Bütün real coğrafi obyektlər iki konsentrik çevrənin içində yerləşir. Çevrələr dünya okeanını bildirir və hərfi mənada “duzlu su” kimi qeyd olunub. Xarici üçbucaqlar isə müxtəlif mifoloji obyekləri bildirirlər.

6. Anaksimandrın xəritəsi

Qədim yunan filosofu Anaksimandr nəzmlə yazılmış ilk yunan elmi əsərinin müəllifidir.

“Qanun” terminini ilk dəfə işlətməklə, ictimai praktika anlayışını təbiət və elmə tətbiq edib. Anaksimandr Yerin ölçülərini o dövrdə məlum olan digər planetlərin ölçüləri ilə müqayisə etməyə çalışmışdı. Hesab olunur ki, o, Yerin bizə qədər gəlib çatmayan, lakin qədim müəlliflərin təsviri vasitəsilə qismən bərpa olunan ilk xəritələrindən birini tərtib edib.

Əvvəlki dövrün şəhər, yol və digər obyektlər təsvir olunan digər xəritələrindən fərqli olaraq, Anaksimandr öz xəritəsində insan yaşamayan əraziləri də əks etdirməyə çalışmışdı.

7. Hekatey xəritəsi

Miletli Hekatey qədim yunan tarixçisi və coğrafiyaşünasıdır. O, antik coğrafiyanın banilərindən biri sayılır. Oykumenlərin – o dövrün yunanlara məlum olan bütün ölkələrinin ətraflı təsviri də məhz onun adı ilə bağlıdır.

Onun əsas əsərləri ilkin formada “Asiya” və “Avropa” adlanan, lakin günümüzə 300 fraqment şəklində çatan iki kitabdan ibarətdir. Alimin fikrincə, iki materik arasında sərhəd Don, daha sonra isə Azov dənizi üzrə keçirdi.

8. Eratosfenin xəritəsi

E.ə. III əsrdə yaşamış qədim yunan riyaziyyatçısı və coğrafiyaşünası Eratosfen ilk dəfə olaraq Yerin ölçülərini müəyyən edib, müasir dövrdə də istifadə olunan “paralel” və “meridian” anlayışlarını tətbiq edib.

O, paralel və meridianlar şəbəkəsini düzəldərək, bunun da əsasında Yerin insanlar yaşayan hissəsinin xəritəsini tərtib edib.

Bu, Yerin kürə formasında olmasını nəzərə almaqla tərtib olunmuş ilk xəritə idi və ondan e.ə. I əsrin sonlarına kimi istifadə olunurdu.

9. Strabonun xəritəsi

Strabon Roma Yunanıstanının antik tarixçisi və coğrafiyaşünasıdır. O, “Tarix” və günümüzə, demək olar, tam şəkildə gəlib çatmış 17 kitabdan ibarət “Coğrafiya” əsərlərinin müəllifidir. Qeyd edək ki, bu əsər qədim dünyanın coğrafiyasını öyrənmək üçün ən yaxşı mənbə sayılır.

Strabon “Coğrafiya”sında yalnız quru məlumatlarla kifayətlənməyərək, o zamanların məşhur ərazilərinin təsvirini verir. Bundan savayı, bütöv mətnlə yanaşı, X əsrin məşhur epitomları (qısaltmalar, iqtibaslar) da saxlanılıb.

Strabonun çox səyahət etdiyi və bu zaman qeydlər apardığı bildirilir. O, kitablarını yazarkən əvvəlki dövrlərin də əsərlərinə müraciət edib.

Dunya xeritesi “Scratch-map”

“Scratch-map” silinən dünya xəritəsi – səyahət etməyi və özü üçün yeni ölkələri açmağı sevən insanlar üçün orijinal hədiyyədir. БЕЗ ТУБУСА Карта предоставит вам возможность похвастаться окружающим местами, в которых вы успели побывать.Это не просто обычная карта. На ее поверхность нанесен защитный слой, который нужно аккуратно счистить с границ той страны, в которой вы побывали. Чем больше стран вы посетите, тем больше откроете стран на карте. Эта оригинальная карта мира пробудит страсть к путешествиям даже у закоренелых домоседов. Также Scratch Map позволит вспомнить уроки географии взрослым, а детям даст возможность “подтянуть” себя в этом предмете. Желаем всем путешественникам, чтобы однажды на карте не осталось ни единого золотистого пятнышка! Отличный подарок для тех, кто любит путешествовать.
Посещенные страны “стираются” монеткой, таким образом карта постепенно “раскрашивается”.
Карта упакована в плотный надежный тубус с интересным оформлением.
Карта мира на английском языке.
Размеры карты – 82 х 58 см

Oxşar mallar

Gagarin Map ulduzlu işıqsaçan səma xəritəsi

Светящаяся в темноте карта звездного неба Star Map

Skretç-xəritə “dünya Xəritəsi”

Skretç-xəritə “Kəşflər хəritəsi”

Qeyri-adi skretç dünya xəritəsi “Travel Map” gold

Мотивационный скретч постер “100 Больших и Очень Больших Дел”

“Açılışlar” Scratch-map dünya xəritəsi

Dünya siyasi xəritəsi

Tövsiyəmiz

Нажмите ««Нравится»», чтобы читать нас на Facebook

Нажмите ««Нравится»», чтобы читать нас на Facebook

İnformasiya

• VAKANSİYALAR
• Bizim maqazin
• Ödəmə və Çatdırılma
• Necə sifariş etmək?
• İSTİFADƏ QAYDALARI

Support

Adres: Metro Nizami, Nizami Mall
Tel.:+99455-793-34-94
Tel.:+99450-793-34-94
• Bizimlə əlagə