Kişilərin xəyanət etməsini necə bilmək olar

Ciddiyə alınmalı başqa bir yanma növü də radiasiyadır. Dəri, günəş və ya ionlaşdırıcı radiasiya ilə zədələndiyi zaman meydana gəlir, buna görə də günəşdə və ya solaryumda çox günəşlənmək təhlükəlidir. Belə bir yanma radiasiya terapiyası ilə də baş verə bilər. Dərinin qızartı, köpüklənmə, yanma və qızdırması müşaiyət olunur.

Yanacaq Qənaəti Necə ölçülür (və Niyə Fərqli MPG-lər Alırsınız)

Video: Yanacaq Qənaəti Necə ölçülür (və Niyə Fərqli MPG-lər Alırsınız)

Video: Yanacaq alarkən aldanmayın! 2023, Bilər
2023 Müəllif: Oscar Gilmore | [email protected] . Son dəyişdirildi: 2023-05-22 03:21

Image Heç görəsən bu yanacaq qənaəti nömrələrini kim düşünür? Ətraf Mühitin Mühafizəsi Agentliyi bunu bəzi gizli yeraltı yuvada edir, yoxsa Kanzasdakı bir yerdə anbarda olan Billy Bob adlı oğlandır? Necə olursa olsun bu rəqəmləri necə düşünürlər? Gəlin əsas elmlə danışaq. Bu günlərdə yanacaq qənaəti hər şeydir. Avtomobillər həm tənzimləyici, həm də istehlakçıların tələblərini ödəmək üçün hər galon başına milin hər onda birində çıxmaq üçün halqalardan atlanırlar, buna görə də bu məhsullar vacibdir. Bununla yanaşı, ən vacib yanacaq qənaəti nömrələri, Monroney Sticker adlanan “etiket” lə nömrələrdir. Bu rəqəmlərin haradan gəldiyindən danışaq.

Yanacaq qənaətini kim ölçür?

Image Əvvəlcə ilk şey: avtomobil istehsalçıları öz yanacaq qənaətini ölçürlər. EPA Ann Arbordakı müəssisələrindəki nəqliyyat vasitələrinin təqribən 10-15 faizini yoxladığını söyləyir, ancaq yanacaq qənaəti haqqında dəqiq məlumat vermək həqiqətən istehsalçıların əlindədir. EPA-nın sadəcə bütün avtomobilləri sınamaq üçün mənbələri yoxdur. EPA bütün avtomobilləri sınamaq üçün vasitələrə sahib olmasa da, tonlarla kompleks yanacaq qənaəti test üsulları və qaydalarını çıxarmaqda çətinlik çəkmir. EPA bunların hamısını istehsalçılara təmin edir ki, yanacaq qənaətini necə ölçəcəyini dəqiq bilsinlər. Avtomobil şirkətlərində bu sınaq prosedurlarının təfsirinə həsr olunmuş bütün şöbələr var, çünki bu səhv almaq sizə böyük maliyyətlər gətirə bilər.

Yanacaq qənaəti necə ölçülür?

Image Beləliklə, avtomobil şirkətləri yalnız bir neçə dəfə avtomobili bir yolda sürərək və əvvəl və sonra yanacaq kütləsini ölçərək yanacaq qənaətini hesablayırmı? Xeyr. Bu, nəzarət olunan bir mühit deyil, buna görə nəticələr təkrarlana bilməz. Bunun əvəzinə, istehsalçılar bütün yanacaq qənaəti testlərini şassi dinamometrləri üzərində aparırlar, əsasən real sürüşü simulyasiya etmək üçün bir avtomobilin təkərlərinə yük tətbiq edən qapalı yayma yollar (demək olar ki, qaçış yolları kimi). Təyin edilmiş yanacaq qənaət dövrləri işləyir (daha sonra sürücülük dövrlərində daha çox) və yanacaq istifadəsi şlanqları avtomobillərin işlənmiş borularına bağlamaqla ölçülür. Egzozun kimyəvi tərkibi sürücülük dövrü ərzində nə qədər yanacağın yandırıldığını dəqiq müəyyən etmək üçün istifadə olunur. Beləliklə, indi bilirik ki, avtomobil istehsalçıları öz yanacaq qənaətini dinolar üzərində müəyyənləşdirirlər, amma o sehrli MPG rəqəmini necə dəqiqliklə ortaya qoyurlar?

EPA sürücülük dövrləri

Drive Cycles haqqında danışmağa başlayaq. “Cədvəllər” və ya “Sürüş Rutinləri” olaraq da adlandırılan EPA Sürücü Dövrləri, bütün sertifikatlı nəqliyyat vasitələrinin yanacaq qənaəti testləri zamanı izləmələri lazım olan sadəcə sürət izləri (nəqliyyat vasitəsinin sürətinə və zamana) aiddir. Aşağıda göstərilən sürət izi, FTP şəhər dövrü adlanan EPA şəhər testidir. 70-ci illərdən bəri bu test proseduru keçici, trafik sıx bir sürücülük vəziyyətini simulyasiya etmək üçündür. Əsasən, şəhər trafiğini dayandırın. Image Sonra Magistral Yanacaq İqtisadiyyatının Test Cədvəli (HFET) var. Təxminən 50 mil / saat sürətə sahib olan bu, davamlı axan magistral sürücülüyü əks etdirir. Birlikdə, şəhər və magistral dövrlər “etiket” yanacaq qənaətini təyin edərkən nəzərə alınan yalnız iki EPA sürmə dövrü idi. Otoyol dövrünün kifayət qədər mülayim olduğu olduqca açıqdır və aşağıdakı cədvəldə şəhər dövrü zamanı maksimum sürətlənməyə baxsanız, bunun da tam aqressiv olmadığı aydın olur. (Qeyd etmək vacibdir ki, oxuduğunuz prosedur ABŞ-ın yanacaq qənaəti testidir – avropalılar özlərini fərqli ölçürlər, bu səbəbdən MPG reytinqləri eyni nəqliyyat vasitələri üçün gülünc dərəcədə bizdən daha yüksək görünür. Ancaq bu başqa bir gün üçün bir hekayədir.) Image EPA, 2008-ci ildə “etiket” yanacaq iqtisadiyyatının müştərilərin real dünyada gördüyü yanacaq iqtisadiyyatına çox yaxınlaşmasını təmin etmək üçün üç əlavə test prosedurunu tətbiq edərək onu işə salmağa qərar verdi. Bu əlavə testlər, US06, SC03 və Soyuq FTP, müasir yollarda, kondisioner istifadəsi və soyuq mühit istiliyində görülən daha yüksək sürət və sürətlənmələrin təsirlərini sırasıyla hesab edir. Texniki məlumatları aşağıda göstərilən beş testin hamısına yapışdırdım, ancaq EPA-nın veb saytında beş sürücülük dövrü üçün sürət izlərinə baxa bilərsiniz. Image Beləliklə, ümumilikdə, “etiket” yanacaq qənaətini ölçmək üçün istifadə olunan beş ümumi sürmə dövrü var. EPA, bu beş testin nəticələrindən istifadə edən, külək, təkər təzyiqi, yanacaq və yol səthinin dəyişmələrini nəzərə alaraq tənzimləyən və pəncərənizdə qalan son şəhər və magistral yanacaq qənaəti dəyərlərini təqdim edən kompleks bir formulaya malikdir.. Oh, və bu Kombinə MPG nömrəsi? Sadəcə,% 55 şəhər sürücülüyü və 45 faiz avtomobil yolu sürücülük hesab edən ağırlıqlı bir ortalamadır. Sizin nerds üçün tənlik şəklində qoyun: Image Yəni avtomobil istehsalçıları bütün beş dövrü bütün nəqliyyat vasitələrinin dəyişmələri üzrə işləməlidirlər? Qısa cavab “yox” dur. Bəzi hallarda, yalnız FTP City və Highway testlərini aparmaqla qaça bilərlər. Bunlardan çıxan məhsul düzəldilir və MPG “Türetilmiş Yanacaq İqtisadiyyatı” metodu ilə təyin olunur. Avtomobil istehsalçılarının beş testin hamısını yerinə yetirməmək məcburiyyətində qalması üçün yerinə yetirilməsi lazım olan müəyyən şərtlər var, amma bunları araşdırmayacağam. Və avtomobil istehsalçıları hər nəqliyyat vasitəsinin konfiqurasiyasını işə salmaq məcburiyyətində deyillər. EPA-da avtomobil istehsalçılarına hansı nəqliyyat vasitəsinin konfiqurasiyasını və alt konfiqurasiyasını təsdiqləyəcəyini seçməyi izah edən təlimatlar var. Əsasən avtomobilin ağırlığına və gözlənilən satış həcmlərinə əsaslanır.

Yanacaq qənaəti testi

Beləliklə, avtomobil istehsalçıları EPA-nın təyin etdiyi test cədvəllərini dinoslarda işləyirlər, amma həqiqi yanacaq qənaəti məlumatlarını necə yaradırlar? Dinoslar əsasən idarə olunan təkərlərin altında oturmuş bir sıra silindirlərdir. Onların işi sadədir: yük əlavə edin. Bir dino idman velosiped kimi düşünün. Müqaviməti əymisinizsə, eyni sürəti qorumaq üçün daha çox enerji lazımdır. Beləliklə, təsəvvür etdiyiniz kimi nə qədər yük əlavə edəcəyinizi düşünmək yanacaq qənaətinə böyük təsir göstərir. Image Yalnız bir dino üzərində oturan və idarə olunan təkərlərini fırlayan bir avtomobil, eyni sürət dövrü ilə işləyən real dünyada olduğundan daha yaxşı yanacaq qənaətinə sahib olacaqdır. Bunun səbəbi, sürülməmiş təkərlərdən və əlaqəli sürücülükdən süründürmə dinoda nəzərə alınmamasıdır. Aerodinamik qüvvələr də hesaba alınmır. Bəs, avtomobil istehsalçıları avtomobilin yolda həqiqətən görəcəyi yükləri tutmaq üçün dinonu necə tənzimləyirlər? Cavab Coast Down testindədir. Image Gəlin hamar bir yolda sürərkən bir avtomobilə təsir edən yüklərdən danışaq. Bir avtomobilin irəli hərəkətinə müqavimət göstərən üstünlüklü qüvvələr bunlardır: aerodinamik sürüşmə, daşıyıcı süründürmə, əyləc süründürmə, dişli sürtünmə və təkərlərin yuvarlanma müqaviməti. Dinoslarda işləyən yanacaq qənaəti testləri bu qüvvələri dəqiq bir şəkildə təmsil etməlidir. Dyno avtomobili həddindən artıq yükləsə, avtomobil zəif nəticə verəcəkdir. Vasitə üzərində çox az yük və yanacaq qənaəti nömrələri şişirdiləcəkdir. Çözüm “Coast Down” testlərini aparmaqdır. Avtomobil Mühəndisləri Cəmiyyəti tərəfindən standartlaşdırılan sınaq sadədir: avtomobil istehsalçıları avtomobillərini 80 mil / saat sürən yolda sürür, avtomobili neytral vəziyyətə salır və sürətini zamana qarşı ölçürlər. Oradan, avtomobilin kütləsindən istifadə edərək, bir hərəkət vasitəsi sürəti olaraq bir avtomobil üzərində irəli hərəkətə, F-yə müqavimət göstərən qüvvəni təyin edə bilərlər. Tənlik aşağıdakı formanı alır: Image Bu, aerodinamik sürət sürət kvadratına görə dəyişdiyindən mənalı olan ikinci bir çox polinomdur. Bu tənlikdəki katsayılara “Sahil Aşağı Katsayıları” və ya “ABC Katsayıları” deyilir. Bu düsturu anlamaq üçün asan bir yol, C müddətini aero sürüşməsini təmsil edən kimi düşünməkdir, B və A termini isə sırasıyla sürətləndirmə itkisini və yuvarlanan müqaviməti təmsil edir. İdarə olunan təkərlərdə rulman və əyləc sürüşməsi kimi müəyyən qüvvələr, hətta dinoda da mövcud olacaq, buna görə də dinonun test zamanı bu yükü yenidən vasitəyə atmasına ehtiyac yoxdur. Beləliklə, avtomobil istehsalçıları bu dəfə başqa bir sahil aşağı testi keçir və bu məlumatları müəyyən amilləri çıxarmaq üçün istifadə edirlər. Günün sonunda, avtomobil istehsalçıları gerçək, real dünya sürücülük şərtlərini simulyasiya etmək üçün dinamometrlərində istifadə etdikləri bir sıra təmizlənmiş sahil aşağı əmsalları ilə başa çatırlar (bunlar EPA-nın veb saytında açıqdır). EPA-nın sürət izlərini işlədirlər, yanmış yanacağın təyin edilməsi üçün egzozun kimyəvi tərkibini ölçürlər, bir neçə hesablama aparırlar və parlaq yeni yanacaq qənaəti dəyəri çıxırlar.

Nə alırsınız?

Image Bütün bunlar vacibdir, çünki istehlakçı, yanacaq qənaəti sayında dəfələrlə aldanmısınız. Stikerinizdə 40 MPG yazılır və siz qızılca 32 əldə edirsiniz. Qəbul edilə bilməz. Hyundai’nin böyük fikirləri, yol yükünü səhv ölçdükləri üçün dinolarını tənzimləmək üçün istifadə etdikləri ABC əmsalları çox səxavətli idi. Dino avtomobildə kifayət qədər yük vermədi və yanacaq qənaəti şişirdildi. Bəs reklam olunan yanacaq qənaətinə çevrilməməyinizin başqa səbəbləri nədir? EPA testlərinin mükəmməl olmadığını bilir. Heck, “Yürüşünüz dəyişə bilər” adlı bir veb səhifəyə sahibdirlər, buna görə istehlakçılardan eşitdiklərini eşitdiklərini düşünürsünüz. EPA uyğun veb saytlarında MPG-lərinizin etiket dəyərlərindən aşağı düşməsinə səbəb ola biləcək digər amilləri təsvir edir. Sürücülük üslubundan, nəqliyyat vasitəsinin vəziyyətindən, yanacaqdakı dəyişikliklərdən və mühərrikin sıradan çıxmasından danışırlar. Bütün yaxşı məqamlar. Səhv yanacaq, çılğın sürücü, yeni mühərrik aşağı MPG-lərə bərabərdir. Pis bir təkər yatağı və ya sürünən əyləc daha yüksək yol yükü və aşağı MPG deməkdir. Ətraf mühit şəraiti yanacaq qənaətinə də təsir göstərir. Çöldə soyuq olarsa, mühərrikiniz daha yüksək boş qalacaq, viskoz itkilər artacaq və müəyyən yanacaq qənaəti funksiyaları aradan qalxa bilər. Bu, daha çox qaz alacağınız deməkdir. Digər bir dəyişkən vasitə konfiqurasiyadır. Böyük təkərləri və 4.10 ox nisbətini seçsəniz, bu sizə başa gələcək, çünki avtomobil ehtimal ki, daha kiçik təkərlər və daha yüksək ox nisbəti ilə etiketlənmişdi. Bunlar stikerdə gördüyünüzdən daha az yanacaq qənaətini müşahidə edə biləcəyiniz bir çox səbəbdən yalnız bir neçəsidir. Hibridə sahibsinizsə, işlər daha da mürəkkəbləşir, çünki temperatur dəyişikliyinə xüsusilə həssasdırlar və sınaq metodologiyası adi vasitələrdən xeyli fərqlənir. İnşallah yanacaq qənaətinin həqiqətən necə sınaqdan keçirildiyini bilmək, istehlakçı, bu iki böyük rəqəmi pəncərə stikerinizə qoymaq üçün avtomobil istehsalçılarının getməli olduqları uzunluğu anlamağınıza kömək edəcəkdir. Şəkil krediti: Associated Press, The EPA

Kişilərin xəyanət etməsini necə bilmək olar.

Türkiyənin klinik psixoloqu Mehmet Başkak bir kişinin həyat yoldaşını aldatdığını göstərən bariz işarələr olduğunu deyib.

Mehmet Başkakın sadaladığı həmin 12 əlaməti təqdim edirik.

1. Köynəyinin yaxasında və geyimlərində dodaq boyası ləkələri, bədənində cinsi əlaqə zamanı yarandığını düşündüyünüz bəzi izlər, saçında, ya da paltarlarında başqa bir qadının qoxusu. Səhər başqa alt paltarıyla gedib axşam başqasıyla dönənlər. Xüsusən də bütün bunlar bir dəfədən çox baş veribsə.

2. Xarici görünüşünə həddindən çox fikir verir? Bəlkə, daha yaxşı geyinir, bəlkə, birdən-birə təraşdan sonra aşırı miqdarda ətir vurur, yaxud anidən idman eşqi baş qaldırır və ağırlıq məşqlərinə başlayır, hər dəfə istifadə etdiyi ətri qəfil dəyişir, geyim tərzi başqalaşır.
Heç adətkarı olmadığı zamanlarda evə gəlib çimməsi, ya da yatağa girmədən öncə duş alması da başqa bir ipucudur. Bunu digər qadının qoxusu üstündən getsin deyə edə bilər. Bundan başqa, digər qadına aid hər hansı bir izin qalmaması üçün də maşınını daha tez-tez təmizləyə bilər.

3. Birdən-birə ərinizin iş saatı artır, hətta bəzən iş gərəyi səyahət etmək məcburiyyətində qalır. Bəzən bir neçə gün gecələri sizdən ayrı keçirir? Ərinizin gündəlik məsrəflərində ciddi bir artım olursa. Bunlar ərinizin gecələri başqasıyla keçirdiyinin açıq dəlilləridir.

4. İş yerindəki yoldaşına qarşı marağı birdən-birə artır. Əvvəllər heç olmadığı qədər tez-tez ondan bəhs edir və ona kömək etmək istəyir. Hətta bu qadına həddindən çox kömək edir. Belə vəziyyətdə siz özünüzü əzilmiş hiss edirsiniz.

5. Yanınızdadır, amma sizinlə deyil. Hər nə qədər fiziki olaraq yanınızda olsa da, əriniz öz dünyasında yaşayır və əslində həqiqətən də sizinlə bərabər deyil.

6. Sizi artıq gözü görmür. Başınıza papaq əvəzinə bir çanta qoysanız belə, bunu fərq etməyəcək durumdadırsa. Gerçək mənada sizin yanınızda olmaq üçün ciddi cəhd göstərsə də, əslində sizin fərqinizdə deyilsə.

7. Əriniz sizi qısqanc, ya da dəli, paranoik və s. olmaqda günahlandırır. Qabaqdangəlmişlik etmək partnyorlarına xəyanət edənlərin ən sıx istifadə etdiyi silahdır. Sizi özünüzdən şübhələnməyə sövq edəcək bəzi bəlli taktikaları var. Əgər normalda qısqanc biri deyilsinizsə, o zaman daxili səsinizə güvənin.

8. Əriniz sizə sms mesajlarını və mail-lərini göstərir. Aldatma mövzusunda peşəkarlaşmış kişi başqa qadınlarla görüşmək üçün başqa mobil telefondan istifadə edəcək mütləq. Bu, e-mail-lərə də aiddir. Sosial media mesajlarına gəlincə isə, axmaq biri deyilsə, təbii ki, orada sizi aldatdığını ələ verəcək hansısa ipucu paylaşmaz.

9. Birdən-birə ortaya çıxan aşırı mədəni davranışlar. Televizorda nəyə baxmaq istəsəniz, icazə verir, sizə hədiyyələr alır, ən çox bəyəndiyiniz restorana yeməyə aparmaq istəyir. Əvvəllər problem yaradırdısa, indi məsələn, rəfiqələrinizlə görüşməyə icazə verir. Bu durum iki səbəbdən ola bilər. Həyat yoldaşını aldadan kişilərdən bəziləri digər münasibətlərindən dolayı daha xoşbəxt olmağa başlayırlar. Bəziləri isə xəyanət etdiyinə görə özünü günahkar sayar və bu cür jestlərlə sanki günahlarını yumağa çalışırlar.

10. Bəlkə də, tam tərsidir, əriniz daim sizdə qüsur tapır və ya onu aldatdığınızı düşünür. Xəyanət edən kişi bəzən belə də fikirləşir: “Mən onu hiss etdirmədən aldada bilirəmsə, bəlkə, elə o da məni eyni şəkildə aldadır?”

11. İş yoldaşlarınızın, dostlarınızın və ailə üzvlərinizin xəbərdarlıqları, atmacaları da önəmlidir. Ehtimal ki, insanlar yaxşılığınızı istəyir və sizin bilmədiyiniz şeyləri bilirlər.

12. Daxili səsiniz ərinizin sizi aldatdığını sanki hayqırır. Bəlkə, bunu sübut etməyə bir dəlil tapa bilmirsiniz. Amma bu, daxili səsinizin söylədiyinin yalan olduğu anlamına gəlməz.

Bütün bu maddələrdən sadəcə bir, ya da ikisi tək başına bir şey ifadə etməyə bilər. Ancaq sadalananlardan ən az yarısını sezmisinizsə, deməli, xəyanətin ciddi işarələrini əldə etmisiniz.lent.az

İlk yardım: yanıqları necə müalicə etmək lazımdır

Yanma ən çox rast gəlinən ev xəsarətlərindən biridir. Təəssüf ki, yanma dərəcəsi nə olursa olsun həmişə kiçik də olsa xəsarət olur. Qızartma bişirəm zamanı dəriyə düşən bir damla yağ və ya kimyəvi yanma olsun, hər halda kiçik bir çapıq qala gözləniləndir. Ancaq nəticələr daha ciddi ola bilər, əgər ilk tibbi yardım vaxtında və düzgün göstərilərsə, çox şeyin qarşısını almaq olar.

Bu gün "İlk yardım lazım olarsa nə etməli" layihəsində sizə müxtəlif növ yanıqlarla necə davranacağınızı izah edəcəyik. Layihə Respublika Diaqnostika Mərkəzinin (RDM) mütəxəssisləri ilə ortaq şəkildə hazırlanmışdır

Fərqli yanıq növləri üçün ilk yardım

Yanmaların səbəbləri tamamilə fərqli ola bilər: yanğın, buxar, aqressiv kimyəvi birləşmələr ciddi yaralanmalara səbəb olur. İlk yardım həmişə yanma növündən asılı olacaq. Hər biri haqqında ətraflı danışaq:

Termal yanıqlar

Termal yanıqlar, od və ya yüksək temperaturlu maddələrlə təmas nəticəsində yaranan ən çox yayılmış yanma növüdür. Oddan yanma zamanı kəskin bir ağrı, yanma hissi, təsirlənmiş dəri sahəsinin qızartması görünür. Qaynar su ilə yanma halında, ağrı və qızartı ilə yanaşı dərinin təsirlənmiş hissəsində yüngül, şəffaf bir maye ilə ödem və qabarcıqlar əmələ gəlir. Qabarcıqlar qopan yerində yara açılır, beləliklə bu cür yanma zamanı zədələnmiş toxumalara yoluxma riski var. Buxar yanığı ilkin simptomlarda qaynar su yanmasına bənzəyir. Bu cür yanma ən çox təmizlik və ya pişirmə zamanı baş verir. Müəssisələrdə qəzalar zamanı baş verdikdə və ya təhlükəsizlik tədbirlərinə əməl edilmədikdə ən təhlükəli yanmalardan biridir.

Necə kömək etmək olar

1. Əvvəlcə yanmış yeri su ilə soyudun. Bu istinin getdikcə daha dərin yayılmasının qarşısını alacaq və ağrını da azaldacaqdır. Zədələnmiş yeri ən azı 10 dəqiqə soyudun.
2. Qurban nəfəs almırsa və nəbzi itibsə, dərhal ürək-ağciyər reanimasiyasına davam edin. Yalnız yanıq ciddidirsə, əvvəlcə dərinin zədələnmiş hissəsi soyudulmalı və sonra nəbzini və nəfəsini bərpa etməyə çalışmalısınız.
3. Qurbandan sıx geyim və aksesuarları çıxarın. Bədən şişə bilər və lazımsız şeylərdən qurtulmaq çətin olacaq.
4. Zədələnmiş yerə sarğı tətbiq edin. Əlinizdə bir şey yoxdursa, təmiz bir plastik torbadan istifadə edə bilərsiniz.

1. Üzdə yanma olması halında təmiz hava ilə təmin edin, nəfəs almağa nəzarət edin və lazım olduqda ürək-ağciyər reanimasiyasına davam edin. Yanmış yerlərə yaş dəsmal çəkin və soyuduqdan sonra bir neçə təbəqə ilə örtün. Qurbanı dərhal xəstəxanaya yerləşdirin.
2. Ağız boşluğu və tənəffüs yolları təsirlənirsə, hava yollarının açıqlığını təmin edin. Qurban şüurludursa, ona bir neçə qurtum su verin. Həm də dərhal xəstəxanaya yerləşdirin.
3. Gözlərdə istilik zədələnməsi olduqda onları su və ya soyuq çay dəmləməsi ilə soyudun. Gözlərini bağlayın və xəstəxanaya yerləşdirin.

Kimyəvi yanıqlar

Kimyəvi yanıqlar da tez-tez rast gəlinən yanıq hesab edilir. Bu tip yanmağa səbəb ola biləcək bir çox maddə var: uçucu yağlar, turşular, qələvilər, ağır metal duzları və s. Bu maddələr adətən ümumi təmizləyici və yuyucu maddələrdə olur. Yanıq əlamətləri fərqlidir: turşu toxumaların dehidrasiyasına, qaranlıq qaysaqlara səbəb olur və qələvi yanığı ilə yaşıl-boz rəngli bir qabıq görünür.

Necə kömək etmək olar

1. Kimyəvi yanma zamanı ediləcək ilk şey, təsirə məruz qalan səthdən maddəni ən qısa müddətdə çıxarmaqdır. Dəridə yaranan kimyəvi qalıqlardan qurtulmaq və soyudaraq ağrıları azaltmaq üçün yaranı 15-30 dəqiqə su ilə bolca yuyun.
2. Kimyəvi maddəni neytrallaşdırın, zədələnmiş dəri bölgəsi ilə təmasda olan paltar və aksesuarları diqqətlə çıxarın.
3. Qurbana ağrını azaltmaq üçün güclü bir analqetik verilməlidir.

1. Təsirə məruz qalan dəridən kimyəvi maddəni çıxardıqdan sonra steril bir cuna sarğı tətbiq edin.
2. Xüsusilə gözlər, qollar, ayaqlar, üz, qasıq nahiyəsi, həmçinin ağız və yemək borusu təsirlənsə xəstənin xəstəxanaya yerləşdirilməsini təmin edin.
3. Yanmağa səbəb olan kimyəvi maddə olan qabı həkimə göstərdiyinizə və ya ətraflı təsvir etdiyinizə əmin olun.

Bilməlisiniz ki:

• turşu yanıqları halında, zərərsizləşdirmək üçün 2-3% nisbətində soda istifadə olunur
• qələvi ilə yanıqlar üçün — 1–2% limon, borik və ya sirkə turşusu məhlulu
• əhənglə yanma halında əvvəlcə əhəng qalıqlarını quru şəkildə təmizləyin və yalnız sonra təsirlənmiş ərazini uzun müddət və güclü şəkildə yuyun.
• Fosfor yanması halında yanan paltarları atın və ya suya batırılmış hər hansı bir parçanı yanan səthin üstünə qoyun. Fosfor alovu krantdan su axını ilə və ya 1-2% mis sulfat məhlulu ilə söndürülür. Pinsetlə, görünən bütün fosfor hissəciklərini çıxarın, bundan sonra yanmış səthə bir sarğı tətbiq edin, mis sulfat 2%-i, bikarbonat soda 5% və ya kalium permanganat 3-5% məhlulu ilə bolca nəmləndirin.

Elektrik yanması

Elektrik yanması yalnız müəssisədə deyil, həm də gündəlik həyatda baş verə bilər – zədəli ev əşyaları, elektrik yuvaları və ya tellər səbəbindən yarana biləcək adi bir şeydir. Belə bir yanma ilə huşunu itirməyə, başgicəllənməyə, tənəffüs və ürək-damar sistemlərinin funksiyalarının pozulmasına qədər ürək zəifliyi mümkündür.

Necə kömək etmək olar

1. Elektrik cərəyanı vurması halında ilk növbədə qurban elektrik mənbəyindən təcrid olunmalıdır.
2. Nəfəs alma və nəbz yoxdursa, reanimasiya tədbirlərinə başlamaq lazımdır – qapalı ürək masajı, süni tənəffüs edilməlidir.

1. Zədələnmiş dəri nahiyəsini termik yanıqla eyni şəkildə müalicə edin.
2. Qurbanı təcili xəstəxanaya yerləşdirin.

Radiasiya yanıqlar

Ciddiyə alınmalı başqa bir yanma növü də radiasiyadır. Dəri, günəş və ya ionlaşdırıcı radiasiya ilə zədələndiyi zaman meydana gəlir, buna görə də günəşdə və ya solaryumda çox günəşlənmək təhlükəlidir. Belə bir yanma radiasiya terapiyası ilə də baş verə bilər. Dərinin qızartı, köpüklənmə, yanma və qızdırması müşaiyət olunur.

Necə kömək etmək olar

1. Radiasiya mənbəyindən gizlənin.
2. Nüvə elektrik stansiyasında bir qəza halında radio qoruyucu və sabit yod için.
3. Yanıq su axını və dezinfeksiya edici vasitə ilə yaxalanmalıdır. Radionuklidləri aradan qaldırmaq üçün yaranı hidrogen peroksid məhlulu ilə müalicə edin.

1. Zədələnmiş yerə aseptik sarğı tətbiq edin.
2. Qurbanı təcili xəstəxanaya yerləşdirin.

Yanıq zamanı nə etmək olmaz

Adətən qurbanın vəziyyəti yanıqlar üçün ilk yardım qaydalarını bilməməsi səbəbindən pisləşir. Təsirə məruz qalan əraziləri müalicə edərkən əsas olmazları xatırlayın:

• Yanıqlardan yaranan səpgiləri açmayın, dərini aşındırmayın. Bunu etmək yaranı yoluxdura bilər və dəridə iz buraxa bilər.
• Yanma yerinə yapışqan maye qoymayın, onu qoparanda, dərini soymaq olar.
• Yandırma halında yaraya pambıq yun tətbiq etməyin.

• Heç bir yağ, məlhəm və ya losyon istifadə etməyin. Yaranın qurumasının qarşısını alır və istiliyi saxlayırlar.
• Eynisi geyim üçün də tətbiq olunur. Geyim yanıq yerinə yapışırsa, yapışan sahənin kənarındakı parçanı diqqətlə kəsərək qurbanı azad edin, əks təqdirdə daha da böyük yaralanmalara səbəb olacaqsınız.

Uşaqları yanıqdan necə qorumaq olar

Yanmaların ən ümumi səbəbi diqqətsizlik və təhlükəsizlik qaydalarına məhəl qoymamaqdır. Özünüzü və yaxınlarınızın təhlükəsizliyini təmin etmək üçün diqqətli olun.

1. Mətbəxdə işləyərkən uşaqlara nəzarət edin. Beş yaşınadək uşaqların sobaya belə toxunmasına icazə verməyin.
2. Qazanların və tavaların tutacaqlarını divara çevirin ki, uşaq əlləri ilə tutub yıxa bilməsin.
3. Uşağınızı elektrikli qızdırıcılarla və ya ütü ilə tək qoymayın.

1. Digər əliniz qaynar su ilə bir fincan və ya digər qablarla məşğul olarkən bir əlinizlə başqa şey etməyə çalışmayın.
2. Uşağınıza yemək və ya içki verməzdən əvvəl onu çox isti olmadığından əmin olun.
3. Uşağınız çimərkən kranlarla oynamasına icazə verməyin, çünki qaynar suyu təsadüfən aça bilər.