Yol hərəkəti qaydaları

Bu qaydalar yolun düzgün axması və təhlükəsiz olması üçün çox vacibdir. Təəssüf ki, hər gün gördüyümüz və izlədiyimiz yol qəzaları bu məcburi qaydaların unudulduğunu və ya bir çox sürücü və piyadanın riayət etmədiyini göstərir.

Yol hereketi qaydalari haqqında

Yol hereketi qaydalari piyadaların və avtomobillərini idarə edən bütün sürücülərin diqqət etməsi lazım olan, əks halda, əks halda cəza ala biləcəkləri yazılı maddələrdir.

Bu qaydalar yolun düzgün axması və təhlükəsiz olması üçün çox vacibdir. Təəssüf ki, hər gün gördüyümüz və izlədiyimiz yol qəzaları bu məcburi qaydaların unudulduğunu və ya bir çox sürücü və piyadanın riayət etmədiyini göstərir.

Ölkəmizdə baş verən qəzalara baxdıqda, əksəriyyətinin sürücülərin səhv davranışlarından və yol qaydalarına riayət etməmələrindən qaynaqlandığını görürük. Qəza sayında artım səyahətlər zamanı, xüsusən tətil zamanı daha da çox müşahidə oluna bilər. Bəzi əsas yol hərəkəti qaydalarına diqqət yetirərək baş verə biləcək qəzalara qarşı tədbir almaq mümkün ola bilər.

Ötürülmənin səhv olması, təhlükəsizlik kəməri taxmamaq, yol nişanlarına tabe olmamaq, aşa

izləmə məsafəsini saxlamamaq, sürəti pozmaq kimi həyati yol hərəkəti qaydaları sürücülər və piyadalar tərəfindən mənimsənilməlidir. Yaxşı, bu gün ən çox hansı yol qaydaları pozulur? Yolda olan sürücülərin və piyadaların diqqət yetirməsi lazım olan bəzi əsas qaydalar hansılardır?

• Sağ döngədə piyadaya yol verin
• Piyada keçidlərində yavaşlayın
• Digər nəqliyyat vasitələri arasında məsafə qoyun
• Tək yolda Yol Nişanlarına Baxaraq İrəliləyin
• Boş Yerdə siqnal verməyin
• İçkili maşın sürməyin
• Sürət limitlərindən çəkinin
• Şeriddən gedin
• Təhlükəsizlik kəməri taxın

Sürücülər, xüsusən də kəsişmələrə və təpələrə yaxınlaşarkən, dolama yollarla səyahət edərkən, piyada və səviyyə keçidlərinə, tunellərə, ensiz körpülərə və borulara yaxınlaşarkən, şəhərdən keçərkən, tikinti və təmir sahələrinə daxil olduqda sürətlərini azaltmalıdırlar. Mümkün qəza riskinə qarşı sürücülər sürətlərini göstərilən sürət həddində qalmaqla yanaşı, görünürlük, yol, hava və yol

şərtlərinə uyğun olaraq müəyyən edilməlidir.

Nəzarət olunmayan sürət qəfil əyləc edilməsinin tələb olunduğu hallarda yol qəzalarına səbğb olur. Ani əyləc altında dayana bilməyərək önünüzdəki maşına və ya qarşısınızdakı piyadanı vuraraq avtomobilin içərisindəki sərnişinlərin şiddətli əyləc səbəbindən boyun yaralanmasına səbəb ola bilərsiniz.

Yol hereketi qaydaları insanları xilas edir. Bu səbəbdən sürücü olmağa hazırlaşan namizədlər və sürücülər bu qaydaları bilməlidir və vərdiş etməlidirlər. Bu qaydalara riayət edilməməsi halında yol polisi tərəfindən cərimələnə və daha da pisi, özlərinin və başqalarının həyatını təhlükə altına ata bilərlər.

Yol hərəkəti qaydalarının yaranması

Səliqəli yollar salındıqca onlarda nizamlı hərəkət edilməməyi problemi ortaya çıxmağa başladı. Bunu nəzərə alan Britaniya parlamenti 1756-cı ildə London körpüsündə sol tərəfli hərəkəti qanuniləşdirdi. Hətta bu qanunu pozan şəxs 1 funt sterlinq məbləğində çərimə olunurdu.
Amma fransızlar sağ tərəfli hərəkətə üstünlük verərək1798-ci ildən onu qanuniləşdirdilər.
Avtomobillər çoxaldıqca yalnız sol və ya sağ tərəfli hərəkətlərlə kifayətlənmək olmazdı. Yeni yol hərəkəti qaydaları haqqında düşünmək lazım idi. Belə bir düşünülmüş addım 1683-cü il yanvarın 3-də rus çarı I Pyotr tərifindən atıldı. Sürətli hərəkəti qadağan edən bu çar fərmanı 1828 – ci il Moskvada qəbul olunan digər fərmanla təkmilləşdirildi fərmana əsasən sağ tərəfli hərəkət, avtomobillərin texniki vəziyyətinə nəzarət və nömrə nişanlarının tətbiq edilməsi qaydaları qəbul edildi.
Sonra polis tərəfindən hərəkətin jezl ilə (1908-ci il, Peterburq) və hərəkətin iki rəngli (qırmızı, yaşıl svetoforla nizamlanması (ABŞ, 1914-cü il) kimi mükəmməl yeniliklər baş verdi.
Qəbul edilmiş qaydalar ayrı-ayrı ölkələrə aid olduğundan beynəlxalq aləmdə bir effekt vermirdi. Bütün bunları nəzərə alan dünyanın mütərəqqi adamları vahid qaydalar qəbul etmək üçün 1909-cu ildə Paris şəhərinə toplaşdılar.
Bu mövzuda çağırılan ilk beynəlxalq konfransda aşağıdakı qaydalar: avtomobillərin istismarı üçün beynəlxalq Tədbirlər, yol nişanlarının tətbiqi, Avtomobillərdə şassi nömrəsinin və istehsalçı firmanın adının həkk edilməsi, Sürücülərin yaşının 18-dən aşağı olmamağı sərhədlərin avtomobillə keçilməsi və 4 yol nişanı (yol ayrıcı, şlaqbaum, nahamar yol, əyri yol) qəbul olundu.
Yol hərəkəti qaydalarının qəbul edilməsi onlara nəzarət məqsədi ilə SSRİ də 1935-ci ildə DAM yaradıldı və 1936-cı ilin 3 iyununda isə onun ilk Əsasnaməsi qəbul edildi.
Sonra, 1949-cu ildə Cenevrə və 1968-ci ildə Vyana şəhərlərində yol hərəkəti ilə bağlı Beynəlxalq konvensiyalar qəbul olunmuşdur. Bu konvensiyalara Hindistan və Yaponiyadan başqa əsas dövlətlər qoşulmuşlar. SSRİ 1959-cu ildə, müstəqil Azərbaycan isə 1997-ci ildə həmin konvensiyalara qoşulmuşdur, Ölkəmiz Beynəlxalq konvensiyalarda qəbul olunan qaydalara uyğun olaraq, 1998 – ci ildə Yol hərəkəti haqqında Qanununu da imzalamışdır.
Bütün bu qayda-qanunlara baxmayaraq, avtomobillərin insanlar üçün yaratdıqları problemlər bitib tükənmir.

Avtonəqliyyat vasitələri haqqında ümumi məlumat » V.Əliyev X. Muxtarov
Ardı Var.

• Teqlər:
• yol hərəkəti qaydaları