Falı bitki qızılgül

Təbiətə gözəllik verən yaşıllıqdır. Bu gözəlliyə əlvan rəngli gül-çiçəyin qarışması isə ətrafa, bağ-bağçaya həm təravətli ətir, həm də füsunkar bir görünüş bəxş edir. Son illər muxtar respublikamızda yeni salınan bağlar, yol kənarlarında əkilən yaşıllıqlar, bəzək kolları, ətirli və təravətli güllər təbiətin gözəlliyinə yeni bir harmoniya qatıb. Hər bir ağac, salınan yaşıllıq zolağı yurdumuzun bəzəyi olmaqla yanaşı, eyni zamanda aldığımız havanı təmizləyir və sağlam yaşayışa töhfə verir. Ancaq elə güllər də var ki, onlardan təkcə bəzək kolu kimi yox, gündəlik məişətimizdə həm qida, həm də müalicəvi təsirinə görə dərman kimi də istifadə edirik. Çiçəklərin şahı olan qızılgül belə bitkilərdəndir. Ruhumuza sakitlik gətirib, insanı ətrinə valeh edən bu gülün tarixinin XVI əsrə aid olduğu qeyd edilir. Əvvəlcə, yalnız var-dövlət simvolu kimi çarların həyətində əkilən bu bəzək kolu sonralar bütün dünyaya yayılıb. Qızılgül dünyanın bir çox ölkələrində milli gül rəmzini daşıyır. Ölkəmizdə də sevilən bu gül kolundan ailə təsərrüfatçıları geniş istifadə edir, ondan müxtəlif ədviyyatlar, şirniyyatlar, mürəbbə və kompotlar hazırlayırlar.

Yazın xoş ətirli bitkisi qızılgülün faydaları

Təbiətə gözəllik verən yaşıllıqdır. Bu gözəlliyə əlvan rəngli gül-çiçəyin qarışması isə ətrafa, bağ-bağçaya həm təravətli ətir, həm də füsunkar bir görünüş bəxş edir. Son illər muxtar respublikamızda yeni salınan bağlar, yol kənarlarında əkilən yaşıllıqlar, bəzək kolları, ətirli və təravətli güllər təbiətin gözəlliyinə yeni bir harmoniya qatıb. Hər bir ağac, salınan yaşıllıq zolağı yurdumuzun bəzəyi olmaqla yanaşı, eyni zamanda aldığımız havanı təmizləyir və sağlam yaşayışa töhfə verir. Ancaq elə güllər də var ki, onlardan təkcə bəzək kolu kimi yox, gündəlik məişətimizdə həm qida, həm də müalicəvi təsirinə görə dərman kimi də istifadə edirik. Çiçəklərin şahı olan qızılgül belə bitkilərdəndir. Ruhumuza sakitlik gətirib, insanı ətrinə valeh edən bu gülün tarixinin XVI əsrə aid olduğu qeyd edilir. Əvvəlcə, yalnız var-dövlət simvolu kimi çarların həyətində əkilən bu bəzək kolu sonralar bütün dünyaya yayılıb. Qızılgül dünyanın bir çox ölkələrində milli gül rəmzini daşıyır. Ölkəmizdə də sevilən bu gül kolundan ailə təsərrüfatçıları geniş istifadə edir, ondan müxtəlif ədviyyatlar, şirniyyatlar, mürəbbə və kompotlar hazırlayırlar.

Qeyd edək ki, qızılgül əsasən may ayından başlayaraq iyun ayının sonunadək çiçək açır. Qızılgüldən ta qədimdən nənələrimiz gözəl mürəbbə hazırlayıblar. Onlar deyərlər ki, mürəbbə hazırlamaq üçün qızılgülün sübh çağı şehli yığılması məsləhətdir.

Qızılgülün mürəbbəsi də xüsusi bacarıqla hazırlanmalıdır.

Gülün ləçəkləri təmizlənir, ucları vurulur. Təmizlənmiş gül yuyulub çəkilir. 100 qram gülə 1 kiloqram şəkər tozu əlavə etməklə mürəbbə bişirilir. Mürəbbənin təbii gül rəngini saxlaması üçün qızılgülün ləçəkləri ayrı qaynadılıb süzülür. Süzülən suda şirə qaynadılır. Qaynadılan şirə gül ləçəklərinin üzərinə əlavə olunur və bişənə qədər qaynadılır. Şirə qatılaşanda azca limon şirəsi əlavə olunur. Bəzən gül mürəbbəsinə qoz ləpəsi də qatırlar. Naxçıvan mətbəxində qızılgülün ləçəklərindən kompot və şərbət də hazırlanır. Bayramlarda gül şərbəti dadı və rəngi ilə süfrələrə yaraşıq verir.

Tarixən qızılgül həm də xalq təbabətində müxtəlif xəstəlikləri müalicə edən vasitə olub.

Qızılgüldən hazırlanan gülqəndi təbii antibiotik adlandırırlar. Əsasən soyuqdəymə və qanazlığında istifadə olunan gülqənd hazırlamaq üçün gülün ləçəkləri yuyulub təmizlənir. Suyu süzülmək üçün süzgəclərə qoyulur və ağzı örtülü şüşə qablara yığılır. Gülün arasına şəkər tozu əlavə olunduqdan sonra Günəş şüasının altına qoyulur. Gül ləçəkləri şirəni özünə çəkdikcə gül aşağı yatır. Ardınca bankalara yığılıb ağzı bağlanır.

Qızılgülün ləçəkləri ilə bərabər, ortasında olan bığcıqlar da çox müalicəvi olduğu üçün qurudulur. Balaca uşaqlarda olan ağız yaralarına qızılgül bığcıqları ilə balın qarışığı yaxşı təsir göstərir. Qızılgül çayı isə yorğunluğu aradan qaldırır. Təzyiqi aşağı olanlara qızılgül mürəbbəsi və çayı yaxşı təsir edir.

Qızılgüldən hazırlanan gülabdan əsasən yas mərasimlərində istifadə olunur.

Qeyd edək ki, Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisi Sədrinin 2021-ci il 29 mart tarixli Sərəncamı ilə təsdiq edilmiş “2021- 2025-ci illərdə Naxçıvan Muxtar Respublikasında kənd təsərrüfatı məhsullarının istehsalı, emalı və ixracının stimullaşdırılmasına dair Dövlət Proqramı”nda qızılgül sahələrinin genişləndirilməsi, gülab və gül yağı istehsalının dəstəklənməsi nəzərdə tutulub. Müvafiq dövlət proqramının icrası istiqamətində hektarlarla sahədə qızılgül kolları əkilib. Ailə təsərrüfatçıları bu müalicəvi bitkini əkib-becərməklə böyük iqtisadi səmərə əldə etməyə çalışırlar.

Səriyyə Salahova

“Arazın səsi” qəzeti

Şəfalı bitki qızılgül

Şəfalı bitki qızılı qızıl – qızıl çubuq (Solidá virgá urea), bir astroves ailəsi. İnsanlar bunu hələ də deyirlər: qızıl yara çəmən, sümük, qızılbalıq, həyat verən, sintipedes, qızılbalıq, gulls, dəmir filizi. Şəfa yerdən (yer üzündə) olan bitki hissəsidir. Qızılcuqdan tibbdə istifadə edilən dərmanlar və üsulları nəzərdən keçirmək lazımdır.

Qızılgül bir dərman bitkisidir.
Bitki qızılgülü – çoxillik otsulu bitki, bəzən isə bir çalı ola bilər. Hündürlüyündə 1 metr çatır, düz bir kök ilə, yarpaqlar növbə ilə təşkil edilir, alt yarpaqları daralır və üst yarpaqlar sakit olur. Piramida şəklində çiçəklər, sarı, kokusu zəifdir. Qızıl çubuq çiçəklənməsi avqust ayında başlayır və oktyabr ayında bitir. Yalnız bu dövrdə müalicəvi xüsusiyyətləri ortaya çıxır. Qızıl şahzadə günəşli yerləri sevir, buna görə açıq yamaclarda, meşə kənarında, bağırsaqlarda böyüyür.
Dərman xammalının toplanması və saxlanılması prosesi.
Yuxarıda qeyd edildiyi kimi, avqust ayında qızılgülün çiçəklənməsi başlayır, bu anda müalicəvi xüsusiyyətlər əldə edilir. Bu yalnız qızılgülün yuxarıdakı hissələrinə aiddir. Buna görə də, yarpaqlar toplanması üçün üst. Soyuducuda, yaxşı havalandırılan yerdə quru. Tanın, flavonoidləri, saponinləri, efir yağını – unikal xüsusiyyətlərini təmin edən zavodun aktiv aktiv komponentləri.
Farmakoloji xüsusiyyətləri, rəsmi tibbdə istifadə.
Zolotarnik – dərman vasitəsi, tibbdə geniş istifadə olunur. Çox tez-tez iltihabı aradan qaldırmaq üçün böyrəkləri, kisənin yuyulması üçün istifadə olunur. Dərinin, qaraciyərin xəstəlikləri üçün istifadə olunur. Bundan əlavə, qızılgülün qarışığı metabolizmin normallaşması və sürətlənməsinə kömək edir. Almaniyada, qızılgülü urolitiyaziyanın profilaktik və müalicəvi prosesləri, sidik yollarının iltihabi prosesləri ilə məşğul olan mütəxəssislər tərəfindən tövsiyə olunur. Yalnız bu müalicə üsulu yalnız böyrək və ürək çatışmazlığından əziyyət çəkməyən xəstələr üçün uygundur. Goldenrod suyu şəklində istifadə olunur. Bundan əlavə, müxtəlif fito çayının bir hissəsidir.
Qızılgülün tətbiqi.
Rusiyada qədim zamanlardan bəri xolelitiaz və nefrolitiyaz, müalicə iltihabı prosesləri, diüretik və analjezik kimi müalicə etmək üçün qızılgülün infuziyasını istifadə edirdilər. Bu bitkinin infuziyası revmatizm, gut, xolesistitin müalicəsində kömək edir, mədə ağrısı və bağırsaq xəstəliklərini aradan qaldırır. Damar, gecə enuresis, pyelonefrit, sistitin müalicəsi üçün də faydalıdır. Zolotarnik ödem, boğmaca, ishal ilə kömək edə bilər və astma və vərəmə müalicə edir.
Homeopatiyada tətbiqi.
Goldenrod bir homeopatik vasitə kimi istifadə olunur. Təzə çiçəklər hazırlanır. Homeopatik hazırlıq – damcılar, gün ərzində bir neçə dəfə alınır. Xroniki böyrək xəstəlikləri, romatizmal ağrılardan və bezlərin kiçik şişməsindən müalicə üçün istifadə olunur.
Xalq təbabətində tətbiqi.
Xalqın təbabətində qızılbalıq çox olur. Müxtəlif xəstəliklərə müalicə üçün istifadə olunur: gecə sidiksüzlük, dəri xəstəliklərinin, gutun, revmatizmin, sidik sisteminin müalicəsi üçün. Qızıl çubuq, öskürək olan, astma ilə “köməkçi” olur. Qızılgülün təzə kəsilmiş və yüngül püresi olan yarpaqları iltihaba və ya iltihab olan diş ətinə tətbiq olunursa, yaxşılaşacaqlar.
Qızılgüldən dərmanların istehsal üsulları.
Qızılbağın infuziyasını hazırlamaq üçün dərman bitkisinin 1 kaşığı incə doğranmış hissəsini götürmək lazımdır. Emalı yeməklərdə bitki ½ litr qaynar su dökün. Dərmanı bütün gecəni dayandırsın, səhər çölə atın. İnfusion yeməkdən yarım saat əvvəl, gündə üç dəfə 2/3 fincan alınır.
Xroniki nefriti müalicə etmək üçün resept qızıl çubuqla doldurulur: 2 çörək qaşığı yer xammalı yarım litr su tələb edir. Xammal 10 dəqiqə qaynatın və sonra təxminən bir saat dəmləndirilsin. Çətin. Infuziya tətbiq edin, yeməkdən 30 dəqiqə əvvəl, gündə 4 dəfə məsləhət görülür. Doz 100 ml’dir.
Nefrolitiyazın müalicəsi üçün hazırlıq. Suyu hazırlamaq üçün, 1 fincan qaynar suya dökmək və aşağı temperaturda 5 dəqiqə tutmaq üçün 1 kaşığı çırpılmış dərman xammalına ehtiyacınız var. 3 saat içində bulyonu bağlayın, sonra boşaltın. Dərid gündə üç dəfə 2 qaşıq qəbul edilir.
Qızılgüldən hazırlanan çay. Otların 2 çay qaşığı üçün 14 litr soyuq suya ehtiyacınız var, bitki su ilə tökün və qaynadək gətirin. Dəm çayları. 2 dəqiqə gözləyin. Dərhal qaynar su ilə otu oğurlaya və 10 dəqiqə israrlı ola bilərsiniz. Kontrendikasyon olmadığı təqdirdə, qandakı və böyrəyin müxtəlif xəstəliklərinin qarşısını almaq üçün gündəlik 3 stəkan içmək lazımdır.
Bitkilərə əsaslanan dərmanların istifadəsindən yan təsirləri.
Bugünkü məlumatın nəticələrinə görə, qızılgül zavodunda yan təsirləri yoxdur. Bununla belə, müalicənin başlamazdan əvvəl, müalicə ilə mübahisələrin olması barədə məsləhətçi ilə məsləhətləşmək lazımdır.

Azərbaycanda qızılgülün 9 yeni sortu yetişdirilib (FOTO)

Azərbaycanda seleksiya və hibridləşmə üsulu ilə qızlgülün 9 yeni sortu əldə edilib.

Uzunmüddətli tədqiqatlardan sonra həmin sortları yaratmağa nail olan Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası Mərkəzi Nəbatat Bağının Çiçəkçilik laboratoriyasının rəhbəri, biologiya üzrə fəlsələ doktoru Asəf İsgəndərov Trend-ə bildirib ki, bu sahədə tədqiqatlar aparmağa 2006-cı ildən başlayıb və bu yaxınlarda yeni qızılgül sortlarının əldə edilməsi ilə bağlı müsbət nəticələrə nail olub. Xarici ölkələrin qızılgül sortlarının tozlandırılması nəticəsində əldə edilən yeni sortlar “Sənsiz” (Üzeyir Hacıbəyovun “Sənsiz” romansının adına verilib), “Nizami Gəncəvi”, “Odlar Yurdu”, “Şərqin səhəri”, “Abşeron simfoniyası”, “Qara gilə”, “Köhnə Bakı” (qədim qızılgül sortlarına oxşayır), “Sarı köynək” və “Ulduzlu Xəzər” adlanır. Bu bitkilərin yarpaqları, ləçəkləri və tikanları onların çarpaz olunduğu güllərdən tamamilə fərqlənir.

A.İsgəndərov deyib ki, qızılgül kolleksiyasında dekorativ göstəriciləri yüksək olan sortlara yaxşı aqrotexniki qulluq göstərilsə də, onlar Abşeron şəraitində xəstəliklərə asan tutulur, qızmar yay istilərinə və quraqlığa davam gətirmir və yaxud yeni şəraitə uyğunlaşa bilməyərək quruyurlar. Yeni sortlar isə Azərbaycanın, xüsusilə Abşeronun iqlim şəraitinə tam uyğundur. Bu güllər quraqlığa və qızmar yay istilərinə davamlı olmaqla yanaşı, bol və fasiləsiz çiçəkləyir, onların xəstəlik və ziyanvericilərə qarşı immunitetləri var.

Azərbaycanda ilk dəfə olaraq üç yeni qızılgül sortu (“Əsrin Müqaviləsi”, “Sarı Gəlin” və “Nazpəri”) əldə edən və bunlar üçün patent alan müəllif yeni sortlar üçün də müəlliflik şəhadətnaməsi almaq üçün Azerbaycan Respublikası Kənd Təsərrufat Nazirliyi Seleksiya Nailiyyətlərinin Sınağı və Mühafizəsi üzrə Dövlət Komissiyasına müraciət edəcək.

A.İsgəndərov deyib ki, müasir yaşıllaşdırmada, bəzək bağçılığında, eləcə də kosmetika və yeyinti sənayesində istifadə olunan bitkilər arasında Rosa L cinsinin müxtəlif növlərinin və onların yüksək dekorativ və efir yağlı sortlarının xüsusi yeri var. Belə ki, şəhər və qəsəbələrin, park və xiyabanların yaşıllaşdırılmasında, eləcə də həyətyanı və bağ sahələrinin abadlaşdırılmasında qızılgül sortlarına daha çox ustünlük verilir.