Darvinin Türlərin mənşəyi haqqında

en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.

Növlərin mənşəyi

Növlərin mənşəyi. (ingiliscə: The Origin of Species.) — Çarlz Darvin 1859-cu ildə çap olunmuş əsəri. Əsərin ingiliscə ilk adı (On The Origin off Species and the by means of natural selection or the presevation of favoured races in the struggle for life)-dır . Bu ad dilimizə (Təbii seçim yolu ilə növlərin mənşəyi ya da həyat mübarizəsində avantajlı irqlərin qorunması üzərinə) olaraq tərcümə edilir. Lakin 1872-ci ildə Darvin əsərin adını dəyişərək (The Origin of Species.), yəni (Növlərin Mənşəyi) adını verdi.

24 noyabr 1859-cu ildə ingilis təbiətşünası Çarlz Darvinin “Təbii seçim yolu ilə növlərin mənşəyi və yaşamaq uğrunda mübarizədə üstün irqlərin qorunması” adlı kitabı çap edilib. Əsərin adı 1871-ci ildə dəyişdirilərək “Növlərin mənşəyi” olmuşdur. Elm tarixinin ən böyük çalışmalarından sayılan əsər Darvinin 1831-36-cı illər ərzində Biql gəmisi ilə səyahəti, xüsusilə də Qalapaqos adasındakı təcrübələrə əsaslanan bioloji təkamül anlayışı ilə qələmə alınıb. Bununla məşhur Təkamül nəzəriyyəsinin elmi əsası qoyulurdu. Əsərdə irəli sürülən tezislər müasir təkamül nəzəriyyəsinin özəyi kimi hələ də öz aktuallığını saxlayır.

Kitab çap olunarkən geniş oxucu kütləsi və ictimaiyyətin böyük marağına səbəb olmuşdur. Əsərin 1250-lik tirajla çap olunan ilk kitab nüsxələrinin hamısı elə həmin gündəcə satılmışdı. Darvinin bu əsəri Karl Marks və Fridrix Engels kimi alimlərin də diqqətindən yayınmamışdı. Darvinin əsəri yayımlanan kimi Engels dostu Marksa belə bir məktub yazır: “Hal-hazırda kitabını oxuduğum Darvin, bircə sözlə desək, mükəmməldir!” Marks da əsərə laqeyd qalmayıb bunları yazmışdı: “Təbii tarix baxımından bizim fikirlərin özülünü əhatə edən kitab, bax, elə budur!”

Darvinin fikrincə, təbiətdəki bütün növlər təbii seçim əsasında yaranaraq inkişaf edə-edə, yəni təkamül yolu ilə indiki hallarına gəlib çıxmışdır. O, öz tədqiqatı əsasında növlərin sabit olmadığını, hətta uzun müddət davam etsə belə, yaşadıqları mühitin xüsusiyyətlərinə görə onlarda dəyişikliklər əmələ gəldiyini yazırdı. Ancaq bu gedişatda hərəkətverici amilin nə olduğunu açıqlaya bilməmişdi. İngilis demoqrafı Maltusun “Demoqrafik təcrübə” adlı əsərindəki fikirlərin Darvinə təsirləri güclü olmuşdu. Maltus həmin əsərində yazrdı: “Bütün canlılar ölüm-qalım savaşındadır. Bunun da səbəbi say artımıdır, çünki qidalanma ehtiyatları məhduddur və bunları əldə etmək üçün mütəmadi olaraq mübarizə aparmaq lazım olur. Bu mübarizədə isə güclülər zəifləri əzib keçir.” Maltusun bu tipli tezislərini öz müşahidə və təcrübələri ilə sintez edən Darvin təkamül nəzəriyyəsinin hərəkətverici qüvvəsinin nə olduğu sualına cavab tapır. Və bunu yaşamaq uğrunda mübarizə nəticəsində formalaşan “təbii seçim” adlandıraraq öz nəzəriyyəsinin əsas anlayışlarından birinə çevirmişdir. Təbiətşünas alim olan Darvin öz fikirlərinə görə din və kilsədən ayrılmış, öz nəzəriyyəsini bütünlüklə ictimaiyyətə açıqlamaqdan çəkinmişdir. Bəzi qeydlərini bir paketə yığaraq üzərinə “ölümümdən sonra açılsın” yazmışdı. Bu paket və sonradan əlavə etdiyi yeni qeydlər təxminən 20 il evindəki zirzəmidə qalmışdır.

Təkamül nəzəriyyəsi haqda ən böyük yanılmalardan biri, Darvinin insanların meymundan tördəyinə dair edilən iddialardır. Əksinə, Darvin özü bu barədə bir xəbərdarlıq vermişdir. Onun fikirlərinə görə, insan meymunlarla eyni bir növdən yaranıb, lakin meymunların təkamülü nəticəsində yaranmayıb. Söhbət ortaq bir əcdaddan nə zamansa baş verən bir ayrılmadan gedir.

Darvin nəzəriyyəsinin ən asas anlayışlarından biri aralıq tiplərin mövcud olmasıdır. O deyirdi ki, təbii seçim əsasında bir növdən digərinin yaranması zamanı mütləq hər ikisinin ortaq cəhətlərini daşıyan aralıq tiplər mövcud olmalıdır. Belə bir tiplərin çoxdankı dövrlərə aid fosillər arasından tapılacağına ümidi olan Darvin öz nəzəriyyəsinin doğru və ya yanlış olmasını bundan asılı sayırdı. [3] [4] [5]

İstinadlar

1. ↑ http://www.bbc.co.uk/programmes/b00hd1mr
2. ↑ Vikimənbə — 2003.
3. ↑ Ч.Дарвин Происхождение видов путём естественного отбора или сохранение благоприятных рас в борьбе за жизнь. — Перевод с шестого издания (Лондон, 1872). — Санкт-Петербург: Наука, 1991. — «С другой стороны, некоторые натуралисты полагали, что виды подвергаются модификации и что существующие формы жизни произошли путем подлинного зарождения (true generation) от ранее существовавших форм. Не останавливаясь на неопределенных намеках по данному вопросу у классических авторов…».
4. ↑ The Origin of Species.[1]
5. ↑ Türlerin Kökeni.[2]

September 15, 2021
Ən son məqalələr

Skruc MakDak (personaj)

Skrıtaya buxtası

Skrıtıy adası

Slumpflyasiya

Slutski düsturu

Slack (proqram)

Slashdot

Slattaratindur

Slavoy Jijek

Slavomir Raviç

Ən çox oxunan

Faiq Rüstəmov

Faiq Rəcəbli

Faiq Rəfiyev

Faiq Rəfiyev (dəqiqləşdirmə)

Faiq Sücəddinov

növlərin, mənşəyi, ingiliscə, origin, species, çarlz, darvin, 1859, ildə, çap, olunmuş, əsəri, əsərin, ingiliscə, adı, origin, species, means, natural, selection, presevation, favoured, races, struggle, life, dır, dilimizə, təbii, seçim, yolu, ilə, növlərin, m. Novlerin menseyi ingilisce The Origin of Species Carlz Darvin 1859 cu ilde cap olunmus eseri Eserin ingilisce ilk adi On The Origin off Species and the by means of natural selection or the presevation of favoured races in the struggle for life dir Bu ad dilimize Tebii secim yolu ile novlerin menseyi ya da heyat mubarizesinde avantajli irqlerin qorunmasi uzerine olaraq tercume edilir Lakin 1872 ci ilde Darvin eserin adini deyiserek The Origin of Species yeni Novlerin Menseyi adini verdi Novlerin menseyiing On the Origin of Species by Means of Natural Selection or the Preservation of Favoured Races in the Struggle for LifeMuellif ler Carlz Darvin 1 Janr Elmi kutlevi edebiyyat TraktatOrijinalin dili ingilisce 2 Orijinalin nesr ili 24 noyabr 1859Sehife 502 Vikianbarda elaqeli mediafayllarMezmun Redakte24 noyabr 1859 cu ilde ingilis tebietsunasi Carlz Darvinin Tebii secim yolu ile novlerin menseyi ve yasamaq ugrunda mubarizede ustun irqlerin qorunmasi adli kitabi cap edilib Eserin adi 1871 ci ilde deyisdirilerek Novlerin menseyi olmusdur Elm tarixinin en boyuk calismalarindan sayilan eser Darvinin 1831 36 ci iller erzinde Biql gemisi ile seyaheti xususile de Qalapaqos adasindaki tecrubelere esaslanan bioloji tekamul anlayisi ile qeleme alinib Bununla meshur Tekamul nezeriyyesinin elmi esasi qoyulurdu Eserde ireli surulen tezisler muasir tekamul nezeriyyesinin ozeyi kimi hele de oz aktualligini saxlayir Kitab cap olunarken genis oxucu kutlesi ve ictimaiyyetin boyuk maragina sebeb olmusdur Eserin 1250 lik tirajla cap olunan ilk kitab nusxelerinin hamisi ele hemin gundece satilmisdi Darvinin bu eseri Karl Marks ve Fridrix Engels kimi alimlerin de diqqetinden yayinmamisdi Darvinin eseri yayimlanan kimi Engels dostu Marksa bele bir mektub yazir Hal hazirda kitabini oxudugum Darvin birce sozle desek mukemmeldir Marks da esere laqeyd qalmayib bunlari yazmisdi Tebii tarix baximindan bizim fikirlerin ozulunu ehate eden kitab bax ele budur Darvinin fikrince tebietdeki butun novler tebii secim esasinda yaranaraq inkisaf ede ede yeni tekamul yolu ile indiki hallarina gelib cixmisdir O oz tedqiqati esasinda novlerin sabit olmadigini hetta uzun muddet davam etse bele yasadiqlari muhitin xususiyyetlerine gore onlarda deyisiklikler emele geldiyini yazirdi Ancaq bu gedisatda hereketverici amilin ne oldugunu aciqlaya bilmemisdi Ingilis demoqrafi Maltusun Demoqrafik tecrube adli eserindeki fikirlerin Darvine tesirleri guclu olmusdu Maltus hemin eserinde yazrdi Butun canlilar olum qalim savasindadir Bunun da sebebi say artimidir cunki qidalanma ehtiyatlari mehduddur ve bunlari elde etmek ucun mutemadi olaraq mubarize aparmaq lazim olur Bu mubarizede ise gucluler zeifleri ezib kecir Maltusun bu tipli tezislerini oz musahide ve tecrubeleri ile sintez eden Darvin tekamul nezeriyyesinin hereketverici quvvesinin ne oldugu sualina cavab tapir Ve bunu yasamaq ugrunda mubarize neticesinde formalasan tebii secim adlandiraraq oz nezeriyyesinin esas anlayislarindan birine cevirmisdir Tebietsunas alim olan Darvin oz fikirlerine gore din ve kilseden ayrilmis oz nezeriyyesini butunlukle ictimaiyyete aciqlamaqdan cekinmisdir Bezi qeydlerini bir pakete yigaraq uzerine olumumden sonra acilsin yazmisdi Bu paket ve sonradan elave etdiyi yeni qeydler texminen 20 il evindeki zirzemide qalmisdir Tekamul nezeriyyesi haqda en boyuk yanilmalardan biri Darvinin insanlarin meymundan tordeyine dair edilen iddialardir Eksine Darvin ozu bu barede bir xeberdarliq vermisdir Onun fikirlerine gore insan meymunlarla eyni bir novden yaranib lakin meymunlarin tekamulu neticesinde yaranmayib Sohbet ortaq bir ecdaddan ne zamansa bas veren bir ayrilmadan gedir Darvin nezeriyyesinin en asas anlayislarindan biri araliq tiplerin movcud olmasidir O deyirdi ki tebii secim esasinda bir novden digerinin yaranmasi zamani mutleq her ikisinin ortaq cehetlerini dasiyan araliq tipler movcud olmalidir Bele bir tiplerin coxdanki dovrlere aid fosiller arasindan tapilacagina umidi olan Darvin oz nezeriyyesinin dogru ve ya yanlis olmasini bundan asili sayirdi 3 4 5 Istinadlar Redakte http www bbc co uk programmes b00hd1mr Vikimenbe 2003 Ch Darvin Proishozhdenie vidov putyom estestvennogo otbora ili sohranenie blagopriyatnyh ras v borbe za zhizn Perevod s shestogo izdaniya London 1872 Sankt Peterburg Nauka 1991 S drugoj storony nekotorye naturalisty polagali chto vidy podvergayutsya modifikacii i chto sushestvuyushie formy zhizni proizoshli putem podlinnogo zarozhdeniya true generation ot ranee sushestvovavshih form Ne ostanavlivayas na neopredelennyh namekah po dannomu voprosu u klassicheskih avtorov The Origin of Species 1 Turlerin Kokeni 2 Menbe https az wikipedia org w index php title Novlerin menseyi amp oldid 6048036, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.

Darvinin “Türlərin mənşəyi haqqında”

Çarlz Darvin 24 noyabr 1859-cu ildə “Növlərin mənşəyi haqqında” dərc edib və insanların elmlə bağlı fikirlərini dəyişib. Darvinin ən mühüm işi tarixin ən təsirli kitablarından birinə çevrildiyini söyləmək üçün şişirtmə deyil.

Artıq onilliklər əvvəl ingilis təbiətşünas və alim beş ildir bir tədqiqat gəmisində, HMS Beagle gəmisində dünyaya gedirdi. İngiltərəyə döndükdən sonra, Darvin sakin işlərdə, bitki və heyvan nümunələrini araşdırdı.

1859-cu ildə onun klassik kitabında ifadə etdiyi ideyalar ona qəflətən ilham verdiyi kimi baş verməmişdir, lakin onilliklər ərzində inkişaf etmişdir.

Araşdırma Darvinin Led yazmasını təmin etdi

Beagle səfərinin sonunda Darvin 1836-cı il oktyabrın 2-də İngiltərəyə gəldi. Dostları və ailəsi ilə salamladıqdan sonra elmi həmkarlarına dünyadakı ekspedisiya zamanı topladığı bir sıra nümunələri payladı. Bir ornitolog ilə məsləhətləşmələr Darvin bir neçə növ quş aşkar etdiklərini təsdiqlədi və gənc təbiətçi bəzi növlərin digər növlərin əvəz olunduğu iddiası ilə təəccübləndi.

Darvin növlərin dəyişdiyini dərk etməyə başladığı kimi, bunun necə olduğunu merak etdi.

1837-ci ilin iyulunda İngiltərəyə döndükdən sonra Darvin yeni bir notebooka başlamış və transmutasiya haqqında düşüncələrini və ya bir növün başqa birinə çevrilmə konsepsiyasını yazmağa məcbur etmişdir. Önümüzdəki iki il ərzində Darwin əsasən öz dəftərində özü ilə fikirləşərək fikirlərini sınayırdı.

Malthus Çarlz Darveni ilhamlandırdı

1838-ci ilin oktyabrında Darvin İngilis filosof Tomas Malthusun “Nüfus prinsipinə əsaslanan esse” adlı nüfuzlu mətni yenidən oxudu. Malthusun irəli sürdüyü ideya, cəmiyyətin varlığa qarşı mübarizənin var olduğunu, Darvin ilə bir akkord vurdu.

Malthus, inkişaf etməkdə olan müasir dünyanın iqtisadi rəqabətində yaşamaq üçün mübarizə edən insanlar haqqında yazırdı.

Lakin Darvin canlı heyvanların növlərini və öz mübarizələrini düşünməyə başlayırdı. “Fittestin sağ qalması” ideyası baş verməyə başladı.

1840-cı ilin yazında Darvin “təbii seleksiya” ifadəsini özü ilə oxuduğu atın yetişdirilməsi ilə bağlı bir kitabın sərhədində yazdı.

1840-cı illərin əvvəllərində Darvin təbii seleksiya nəzəriyyəsini hazırlamışdı və ətraf mühitə ən uyğun olan orqanizmləri yaşamaq və böyütmək meyli verir və bu səbəbdən hakim olur.

Darvin bir qələm sketch ilə bənzədilmiş mövzunu genişləndirmiş bir iş yazmağa başlamışdır və indi alimlərə “Sketch” kimi tanınır.

“Növlərin mənşəyi haqqında” nəşriyyatın gecikməsi

Darvinin 1840-cı illərdə kitabını çap etdirə biləcəyi ehtimal edilirdi, amma o, vermədi. Alimlər gecikmənin səbəbləri barədə uzun müddət fikirləşdilər, ancaq görünür ki, Darvin uzun və yaxşı əsaslandırılmış bir sübut təqdim etmək üçün istifadə edə biləcək məlumatları saxlayırdı. 1850-ci illərin ortalarına qədər Darvin onun tədqiqatları və anlayışlarını birləşdirəcək böyük bir layihə üzərində işə başladı.

Digər bir bioloq, Alfred Russel Wallace eyni ümumi sahədə işləyirdi və o və Darvin bir-birindən xəbərdar idi.

1858-ci ilin iyununda Darvin Wallace tərəfindən ona göndərilən bir paket açdı və Wallace yazdığı bir kitabın surətini tapdı.

Wallace-dən rəqabətlə ilhamlanan Darvin, öz kitabını qabaqlamağa və dərc etməyə qərar verdi. O, bütün tədqiqatlarını özündə birləşdirə bilməyəcəyini və onun davam etdirdiyi işə görə orijinal ünvanını “mücərrəd” adlandırdığını başa düşdü.

Darvin Landmark Kitab 1859-cu ildə nəşr olundu

Darvin əl yazmasını bitirmişdir və onun kitabı, “Təbiətlərin mənşəyinin təbiət seçimi vasitəsi ilə və ya həyat üçün Mübarizə Yarışmalarına Qorunması” adlı kitabı 24 noyabr 1859-cu ildə Londonda nəşr olunmuşdur. (Zamanla, kitabın “Türlərin mənşəyi haqqında” qısa adı ilə tanındı.)

Kitabın orijinal nüsxəsi 490 səhifədir və Darvin yazmaq üçün 9 ay çəkdi. İlk dəfə 1859-cu ilin aprelində onun publisher John Murray fəsillərini təqdim edərkən, Murray kitab haqqında qeydlər etmişdi.

Naşir dostunun Darvinə yazdığı və gigiyenlərlə əlaqədar bir kitab yazdığını fərq etdi. Darvin kədərlə bu təklifi bir kənara çevirdi və Murray yazdıqları Darwinin kitabını irəli sürdü və dərc etdi.

“ Növlərin mənşəyi haqqında” onun naşirəsi üçün olduqca sərfəli bir kitab çıxdı. İlkin mətbuatın təvazökar, yalnız 1250 nüsxəsi idi, lakin satışın ilk iki günündə satılanlar. Bundan sonrakı ayda 3000 ədəd nüsxənin ikinci nüsxəsi də satılıb və kitab onilliklər boyunca ardıcıl nəşrlər vasitəsilə satmağa davam etdi.

Darvinin kitabı çoxsaylı mübahisələr yaradıb, çünki biblical yaradılış hesabına zidd və dinə qarşı çıxmışdı. Darvinin özü müzakirələrdən kənarda qaldı və araşdırma və yazılarını davam etdirdi.

O, “Türlərin kökləri haqqında” altı nəşr ilə yenidən nəzərdən keçirdi və 1871-ci ildə təkamül nəzəriyyəsi, “İnsanın mənşəyi” haqqında başqa bir kitab nəşr etdi. Darvin bitkiləri yetişdirməklə yanaşı yazdı.

Darvin 1882-ci ildə vəfat etdikdə, İngiltərədə bir dövlət cənazəsi verildi və Isaac Newton’un qəbirinin yaxınlığında Westminster Abbeydə dəfn edildi. Böyük bir alim kimi onun statusu “Türlərin mənşəyi haqqında” dərc olundu.

ÇARLZ DARVİN

“Elm və sənət bir quşun qanadları kimidir. Hər iki qanadı istifadə edə bilən cəmiyyət uçar və azad olar. Uça bilməyənlər isə toyuq olur. “Toyuq cəmiyyət” önünə atılan bir ovuc yemi dimdikləyərkən, arxadan yumurtalarının oğurlandığının fərqində belə olmaz.” Çarlz Darvin

XIX əsrin böyük alimlərindən olan məşhur ingilis təbiətşünası Çarlz Robert Darvin 1809-cu il fevral ayının 12-də həkim ailəsində dünyaya göz açmışdır. Edinburq universitetində tibb təhsilini yarımçıq qoyan Darvin, Kembric universitetində ilahiyyat üzrə təhsilinə davam etmiş, eyni zamanda zoologiya, botanika və geologiya sahəsində dərin biliklər əldə etmişdir. Onun dünyagörüşünün formalaşmasında görkəmli ingilis geoloqu Çarlz Layelin “Geologiyanın əsasları” kitabı mühüm rol oynamışdır.
Ç. Darvin 1831-ci il dekabrın 27-də Biql gəmisində səyahətə çıxmış, bu müddət ərzində Cənubi Amerikanın, Afrikanın cənubunun, Avstraliyanın, Yeni Zellandiyanın, Qalapaqos adalarının və başqa ərazilərin bitki örtüyü, heyvanat aləmini, həmçinin geoloji quruluşunu öyrənmişdir. O, topladığı materialları sonralar tədqiq etmək üçün öz ölkəsinə-İngiltərəyə göndərirdi. Yaratdığı nəzəriyyə və yazdığı kitablar üçün əsas materialları da məhz 1831-1836-ci illərdə Biql gəmisində dünya səyahətinə çıxdığı dövrdə əldə etmişdi. Səyahətdən qayıtdıqdan sonra topladığı materiallar üzərində işləyərək çıxardığı nəticələr əsasında 1838-ci ilə “təbii seçmə” fikrini yaratsa da, daha öncə buna bənzər fikirlərin şiddətli etirazlarla qarşılaşdığını gördüyü üçün uzun müddət fikirlərini ən yaxın dostlarından başqa heç kəsə bildirmədi. Ola biləcək etirazlara daha yaxşı şəkildə cavab verə bilmək üçün araşdırma aparmağa və dəlillər toplamağa başladı. Nəhayət 1859-cu ildə üzərində 21 il işlədiyi “Növlərin mənşəyi” əsərini çapdan çıxartdı. Darvin bu əsərdə təkamülün hərəkətverici qüvvələri haqqında öz fikirlərini bildirmişdi. O, təkamülün hərəkətverici qüvvələri kimi irsiyyət, dəyişkənlik və təbii seçmə amillərini qeyd etmişdir. Bundan başqa, müxtəlif dövrlərdə “Ev heyvanlarının və mədəni bitkilərin mənşəyi”, “İnsanın mənşəyi və cinsi seçmə”, ”İnsan və heyvanlarda duyğuların ifadə edilməsi” kimi müxtəlif əsərlər yazmış və insanlar tərəfindən maraqla qarşılanmışdı. İlk canlıdan insana doğru gedən inkişaf yolu olduğunu bildirmiş və bunu qısaca “İqlim qurşaqlarının dəyişkənliyə təsiri” adlandırmışdı.

Darvin yazdığı əsərlərlə insanlar arasında sürətlə məşhurlaşdı. Özünə müəyyən qədər tərəfdar toplasa da, istər elm adamlarının, istərsə də dindarların içində onun nəzəriyyəsinə qarşı çıxan kifayət qədər insan var idi. Ömrünün sonlarına doğru xəstəliyi üzündən disskusiyalara birbaşa qatıla bilməsə də baş verənləri qəzet və jurnallardan izləyir, məktublaşaraq özünə daha çox tərəfdar toplamağa çalışırdı.

Çarlz Darvin 1882-ci il aprel ayının 19-da uzun sürən xəstəlikdən sonra Daunda vəfat etdi və Vestminster abbatlığında İsaak Nyutonun qəbrindən bir neçə metr aralıda dəfn olundu. Ölümündən sonra keçən illər ərzində müasirləri tərəfindən onun nəzəriyyəsinə müxtəlif düzəliş və yeniliklər edilmişdir. Canlı təbiətin qanunlarını izah edən Təkamül nəzəriyyəsi elə təbiətin özü kimi hər zaman öz daxilində təkamülə məruz qalmışdır. Darvinin elmə gətirdiyi fikirlər eyni zamanda mikrobiologiya, antropologiya, farmakologiya, genetika və neçə-neçə elm sahələrinin inkişafına təkan vermişdir. İstər yarandığı dövrdə,istərsə də günümüzdə Darvin və yaratdığı Təkamül nəzəriyyəsi bir çox insan tərəfindən, xüsusilə də dindarlar tərəfindən birmənalı qarşılanmayıb və kifayət qədər tənqid olunub. Ən acınacaqlı hal isə odur ki, bu etirazların əksəriyyəti onun nəzəriyyəsi haqqında olan məlumatsızlıqdan yaranır.

Hazırladı: Murad Xəlilli