Bitcoin Mining necə işləyir

Bir çox mədənçilik üçün əsas çəkiliş Bitcoin ilə mükafatlandırılma perspektividir. Yəni, əlbəttə ki, kripto valyutası əlamətlərinə sahib olmaq üçün madenci olmaq lazım deyil. Fiat valyutasından istifadə edərək kriptovalyutaları da ala bilərsiniz; başqa bir kripto istifadə edərək Bitstamp kimi birjada ticarət edə bilərsiniz (nümunə olaraq Bitcoin almaq üçün Ethereum və ya NEO istifadə edərək); hətta alış-veriş edərək, istifadəçilərə kripto valyutasında pul verən platformalarda blog yazıları yayımlayaraq və ya faiz qazanan kripto hesabları quraraq da qazana bilərsiniz.Kripto blog platformasına bir nümunə Steemitdir, bu da Medium kimidir, istisna olmaqla, istifadəçilər bloqqerlərə STEEM adlı xüsusi kriptovalyutası ödəməklə mükafat verə bilər. STEEM daha sonra Bitcoin üçün başqa yerdə satıla bilər.

Bitcoin nədir, necə almaq olar?

Bitcoin termini Azərbaycanda demək olar yenidir və çox az yayılıb. Bitcoin bəzi xarici ölkələrdə pulun gələcəyidir deyə bilərik. Bu kriptovalyuta hətta son zamanların ən çox maraq obyekti olduğunuda deyə bilərik. Dəyərinin artması və azalması xəbər başlıqları halını alaraq sosial medianın əsas mövzusu olmuşdur.

Bitcoin nədir və nece yaranıb?

Bu termin dünyaya Yaponiyadan gəlməkdədir. Bitcoin 2008ci ildə Satoshi Nakamoto tərəfindən təcrübə olaraq yaradılmış və son zamanlarda daha çox tanınmaqdadır. Bitcoin rəqəmsal dünya üçün valyuta növüdür. Bu valyuta qlobal bazarlarda avro və dollara alternativ olaraq təqdim edilir.

Bitcoinin özəlliyi ondan ibarətdir ki mərkəzi bank daxil olmaqla heçbir qurum tərəfindən idarə olunmur. Bitcoin əməliyyatlarının təhlükəsizliyi bitcoin miner adlanan serverləri tərəfindən təmin edilir. Bitcoin Blok zincirinin şifrəli(kriptolu) olması səbəbi ilə kriptovalyuta da adlanir.

Kriptovalyuta nədir?

Kriptovalyuta virtual valyuta deməkdir. Kriptovayutaya internetin qızılıda demək olar çünki internet üzərindən ödənişlərin bəziləri bu valyutalarla həyata keçirilir.

Bitcoin necə almaq olar?

Bitcioni istifadə etmək üçün virtual pul kisəsi lazımdır və bunu yaratmaq da çox asan bir prosesdir. Bu virtual kisəni mobil telefonda, komputerinizdə yarada biləcəyiniz kimi, internet üzərində olan web servislərdə də istifadə edə bilərsiniz. Siz bir deyil hətta bir neçə kisə də yarada bilərsiniz. Bu sistemin ən gözəl tərəfi də budu ki yaratdığınız cüzdan üçün heçbir şəxsi melumatlarınızı vermirsiniz. Tamamən özəl və gizlidir. Yaratdığınız bu virtual cüzdan ilə pul göndərə və ya ala bilərsiniz, hətta internet üzərindən aliş-verişdə edə bilərsiniz.

Bitcoinə nə qədər güvənmək olar?

Burada gördüyünüz hər bir iş şifrələnir. Həmçinin bitcoin özü də sağlam bir yaddaşa malikdir. Cüzdanın şifrəsini oğurlatmanız və ya komputerinizin bloklanması kimi istifadəçi xətası və ya diqqətsizlikdən yaranan səbələrdən başqa, sistemin özünün təhlükəsizlik problemi yoxdur. Yəni bu vəziyyətin pul qabınızı və ya kredi kartınızı itirməkdən bir fərqi yoxdu. Pulun sizə aid olduğunu və daha əvvəl başqa birinə göndərilmədiyi, əməliyyatdan öncə sistem tərəfindən öyrənilir. Yəni hiylə ilə Bitcoinin yaradıb satmaq mümkün deyil.

Bitcoinin üstünlükləri nələrdir?

Bitcoinin istifadəsinin müxtəlif riskləri ilə yanaşı bir çox üstünlüyü də vardır. Ən əsas üstünlükləri infiliasyon və çökmə riskinin azlığı, sadə, güvənli, anonim olmasidır. Bitcoin də pul göndərmək digər hesablara görə həm ucuz, həm də daha asandır.

Bitcoin kağız və ya metal olaraq istifadə olunan bir pul deyil. Bu tamamən virtual olaraq yaradılan və kökündə riyazi formulu olan bir sistemdir. Bu riyazi formul hərkəsə açiqdır və istəyən hərkəs bu sistemə daxil ola bilər. Bitcoin əməliyyatlar komputer təchizatla ilə aparılır. Komputeriniz nə qədər güclü olsa performanansınız o qədər güclü olacaq. Bitcoin əməliyyatları üçün xüsusi olaraq hazırlanmış sistemləri ala və ya icarəyə götürə bilərsiniz. Bu barədə bilmirsinizsə əgər, mövcud olan “mayning hovuzlarina” (Bitcoin hovuzları) qoşulmaqla gəlirinizi artıra bilərsiniz. “Mayning hovuzlari” hal hazırda yetəri qədər çoxdur. Sadəcə bu haqda ciddə araşdırmalı və sistemin necə işlədiyini öyrənməyiniz kifayətdir.

Bitcoin Mining necə işləyir?

Bitcoin mədənçiliyi, yeni bitkoinlərin dövriyyəyə buraxıldığı müddətdir, eyni zamanda blok zəncirinin saxlanılması və inkişafının vacib bir hissəsidir. Son dərəcə mürəkkəb hesablama riyaziyyat problemlərini həll edən çox inkişaf etmiş kompüterlər istifadə olunur.

Kriptovalyuta mədənçiliyi zəhmətkeş, baha başa gəlir və yalnız ara sıra faydalıdır. Buna baxmayaraq, madencilik kripto ayələri ilə işlərinə görə mükafatlandırıldığı üçün kripto valyutası ilə maraqlanan bir çox investor üçün maqnit cəlbediciliyinə malikdir. Bunun səbəbi, təşəbbüskar növlərin mədənçiliyi, 1849-cu ildəki California qızıl axtarışçıları kimi cənnətdən bir qəpik olaraq gördükləri ola bilər. Əgər texnoloji cəhətdən meylliysinizsə, niyə etməməlisiniz?

Bununla birlikdə, vaxt və avadanlıq yatırmadan əvvəl, mədən işinin həqiqətən sizin üçün olub olmadığını görmək üçün bu izahı oxuyun. Əsasən Bitcoin-ə diqqət edəcəyik (bütün müddətdə şəbəkə və ya kriptovalyutaya bir anlayış kimi istinad edərkən “Bitcoin” və fərdi nisbətlərə toxunarkən “bitcoin” istifadə edəcəyik).

Açar paketlər

• Madencilik edərək, bunun üçün pul qoymadan kriptovalyuta qazana bilərsiniz.
• Bitcoin madencileri, Bitcoin’i blok zəncirinə əlavə edilmiş təsdiqlənmiş əməliyyatların “bloklarını” tamamladığı üçün bir mükafat olaraq alır.
• Madencilik mükafatları əvvəlcə kompleks bir heş bulmacasına bir həll kəşf edən madenciyə ödənilir və bir iştirakçının həllini tapma ehtimalı, şəbəkədəki ümumi mədən gücünün bir hissəsi ilə əlaqəlidir.
• Bir mədən qurğusu qurmaq üçün ya bir GPU (qrafik işləmə vahidi) ya da tətbiqetmə üçün inteqrasiya edilmiş dövrə (ASIC) lazımdır.

Yeni Qızıl Rush

Bir çox mədənçilik üçün əsas çəkiliş Bitcoin ilə mükafatlandırılma perspektividir. Yəni, əlbəttə ki, kripto valyutası əlamətlərinə sahib olmaq üçün madenci olmaq lazım deyil. Fiat valyutasından istifadə edərək kriptovalyutaları da ala bilərsiniz; başqa bir kripto istifadə edərək Bitstamp kimi birjada ticarət edə bilərsiniz (nümunə olaraq Bitcoin almaq üçün Ethereum və ya NEO istifadə edərək); hətta alış-veriş edərək, istifadəçilərə kripto valyutasında pul verən platformalarda blog yazıları yayımlayaraq və ya faiz qazanan kripto hesabları quraraq da qazana bilərsiniz.Kripto blog platformasına bir nümunə Steemitdir, bu da Medium kimidir, istisna olmaqla, istifadəçilər bloqqerlərə STEEM adlı xüsusi kriptovalyutası ödəməklə mükafat verə bilər. STEEM daha sonra Bitcoin üçün başqa yerdə satıla bilər.

Madencilerin aldığı Bitcoin mükafatı, insanları mədənçiliyin əsas məqsədinə kömək etməyə təşviq edən bir təşviqdir: Bitcoin əməliyyatlarını qanuniləşdirmək və izləmək və etibarlılığını təmin etmək. Bu vəzifələr dünyanın bir çox istifadəçiləri arasında yayıldığından, Bitcoin “mərkəzləşdirilməmiş” bir kriptovalyutadır və ya tənzimləməsinə nəzarət etmək üçün bir mərkəzi bank və ya hökumət kimi heç bir mərkəzi orqana etibar etməyən bir kriptovalyutadır.

Bitcoins mədən necə

Madenciler, müfəttiş olaraq gördükləri işə görə maaş alırlar. Bitcoin əməliyyatlarının qanuniliyini yoxlamaq üçün iş görürlər. Bu konvensiya Bitcoin istifadəçilərinin dürüst olmasını təmin etmək məqsədi daşıyır və bitcoinin qurucusu Satoshi Nakamoto tərəfindən düşünülmüşdür. Madenciler əməliyyatları təsdiq edərək “ikiqat xərcləmə problemi” nin qarşısını almağa kömək edir.

İkiqat xərcləmə, bir bitcoin sahibinin eyni bitcoini iki dəfə qanunsuz xərclədiyi bir ssenaridir. Fiziki valyuta ilə bu bir problem deyil: birinə bir şüşə araq almaq üçün 20 dollarlıq bir banknot təqdim etdikdə, artıq əlinizdə deyil, bu səbəbdən qonşu loto biletlərini almaq üçün həmin 20 dollarlıq banknotdan istifadə etməyiniz üçün heç bir təhlükə yoxdur. Saxta nağd pul qazanma ehtimalı olsa da, eyni dolları iki dəfə xərcləməklə tam eyni deyil. İnvestopedia lüğətində izah edildiyi kimi rəqəmsal valyuta ilə, “sahibinin rəqəmsal jetonun bir nüsxəsini çıxarıb orijinalını saxlayaraq bir tacirə və ya başqa bir tərəfə göndərməsi riski var.”

Deyək ki, bir qanuni 20 dollarlıq əskinaz və eyni 20 dollarlıq bir saxta var. Həm həqiqi, həm də saxta xərcləməyə çalışsanız, hər iki vərəqənin seriya nömrələrinə baxmaq problemini görən biri eyni sayda olduğunu görər və beləliklə onlardan biri yalan olmalıdır. Bir Bitcoin madencisinin etdiyi şey buna bənzəyir – istifadəçilər eyni bitcoini iki dəfə qanunsuz xərcləməyə çalışmadıqlarına əmin olmaq üçün əməliyyatları yoxlayırlar. Bu mükəmməl bir bənzətmə deyil – aşağıda daha ətraflı izah edəcəyik.

Madenciler “blok” olaraq bilinən 1 MB (megabayt) dəyərində bitcoin əməliyyatlarını təsdiqlədikdən sonra, bu madenciler bir miqdar bitcoin ilə mükafatlandırılmağa haqq qazanırlar (aşağıda bitcoin mükafatı haqqında da daha çox). 1 MB həddi Satoshi Nakamoto tərəfindən təyin olundu və mübahisələrə səbəb olur, çünki bəzi madencilerin daha çox məlumat yerləşdirmək üçün blok ölçüsünün artırılması lazım olduğunu düşünürlər ki, bu da bitcoin şəbəkəsinin əməliyyatları daha sürətli işləyə və doğrulaya biləcəyi deməkdir.

Qeyd edək ki, 1 MB dəyərində əməliyyatın təsdiqlənməsi bir sikkə mədənçisini uyğunlaşdırır bitcoin qazanmaq üçün əməliyyatları təsdiqləyən hər kəsə pul verilmir.

1 MB əməliyyatlar nəzəri olaraq bir əməliyyat qədər kiçik ola bilər (baxmayaraq ki, bu ümumiyyətlə yayılmır) və ya bir neçə min. Bu, əməliyyatların nə qədər məlumat götürməsindən asılıdır.

“Yəni əməliyyatları təsdiqləyən bu qədər işdən sonra hələ bunun üçün bir bitcoin ala bilməyəcəyəm?”

Bitkoin qazanmaq üçün iki şərti yerinə yetirməlisiniz. Biri səy məsələsidir; biri şans məsələsidir.

1) ~ 1 MB dəyərində əməliyyatı təsdiqləməlisiniz. Bu asan hissədir.

2) Siz olmalısınız əvvəlcə madencinin ədədi problemə doğru cavabı və ya ən yaxın cavabı gəlməsi. Bu müddət iş sübutu kimi də bilinir.

“Nə demək istəyirsən, ‘ədədi problemin doğru cavabı’?”

Yaxşı xəbər: Heç bir inkişaf etmiş riyaziyyat və ya hesablama iştirak etmir. Madencilerin çətin riyazi problemləri həll etdiklərini eşitmiş ola bilərsiniz – bu tam doğru deyil. Əslində etdikləri, hədəf hashdan az və ya bərabər olan 64 rəqəmli onaltılıq sayını (“karma”) ortaya qoyan ilk madenci olmağa çalışır. Əsasən təxmindir.

Pis xəbər: Bu fərziyyədir, lakin bu problemlərin hər biri üçün ehtimal olunan ümumi təxminlərin trilyonlarla əmrdə olması ilə inanılmaz dərəcədə ağır bir işdir. Bir problemi əvvəlcə həll etmək üçün madencilerin çox sayda hesablama gücünə ehtiyacı var. Uğurla mədən aparmaq üçün saniyədə megahaşalar (MH / s), saniyədə gigahaşalar (GH / s) və saniyədə terahaşalar (TH / s) ilə ölçülən yüksək “hash dərəcəsi” olmalıdır.

Bu, çox həşəratdır.

Mədən qazma qurğusunun hash dərəcəsi ilə nə qədər bitkoin qazana biləcəyinizi təxmin etmək istəyirsinizsə, Cryptocompare saytı faydalı bir kalkulyator təklif edir.

Mədənçilik və Bitcoin dövriyyəsi

Madencilerin ciblərini örtmək və bitcoin ekosistemini dəstəkləməklə yanaşı, mədənçilik başqa bir vacib məqsədə xidmət edir: Yeni kriptovalyutanı dövriyyəyə buraxmağın yeganə yoludur. Başqa sözlə, madenciler, əsasən, pul vahidi “zərb edirlər”. Məsələn, 2020-ci il noyabr ayından etibarən dövriyyədə təxminən 18,5 milyon bitcoin var idi.Genesis blokundan (qurucu Satoshi Nakamoto tərəfindən yaradılan ilk blok) vurulan sikkələr bir yana, bu Bitcoin-lərin hər biri madenciler üzündən meydana gəldi. Madencilerin olmadığı təqdirdə, bir şəbəkə olaraq Bitcoin hələ də mövcud olacaq və istifadə edilə bilər, lakin heç vaxt əlavə bitkoin olmayacaqdır. Nəhayət Bitcoin mədəninin bitəcəyi bir zaman gələcək; Bitcoin Protokoluna görə, ümumi bitkoinlərin sayı 21 milyon səviyyəsində olacaqdır. Lakin “qazılan” bitkoin nisbətinin zamanla azaldığı üçün son bitcoin 2140-cı ilə qədər dövriyyəyə buraxılmayacaq. əməliyyatlar təsdiqlənməyəcək demək deyil. Madenciler əməliyyatları təsdiqləməyə davam edəcək və Bitcoin şəbəkəsinin bütövlüyünü qorumaq üçün bunu etdikləri üçün haqq olaraq ödəniləcəkdir.

Qısamüddətli Bitcoin qazancından başqa, bir sikkə mədənçisi olmaq, Bitcoin şəbəkə protokolunda dəyişiklik təklif edildiyi zaman sizə “səsvermə” gücü verə bilər. Başqa sözlə, madencilerin çəngəl salma kimi məsələlərdə qərar qəbul etmə müddətinə müəyyən dərəcədə təsiri var.

Bir mədənçi nə qədər qazanır

Bitkoin mədənçiliyi üçün mükafatlar hər dörd ildən bir yarıya endirilir. Bitkoin ilk dəfə 2009-cu ildə çıxarıldıqda, bir blok çıxarmaq sizə 50 BTC qazandıracaqdı. 2012-ci ildə bu, iki dəfə azalaraq 25 BTC-yə endirildi. 2016-cı ilə qədər bu, yenidən yarıya endirilərək 12,5 BTC-yə endirildi. 11 May 2020-ci ildə mükafat yenidən yarıya enərək 6.25 BTC-yə çatdı. 2020-ci ilin Noyabr ayında Bitcoin qiyməti Bitcoin başına təxminən 17.900 dollar idi, bu da bir bloku tamamladığınız üçün 111.875 dollar (6.25 x 17.900) qazanacağınız deməkdir. Yuxarıda göstərilən bu kompleks hash problemini həll etmək üçün pis bir təşviq deyil, görünə bilər. .

Bu yarılmaların nə vaxt baş verəcəyini dəqiq bir şəkildə izləmək istəyirsinizsə, bu məlumatları real vaxtda yeniləyən Bitcoin Clock’a müraciət edə bilərsiniz. Maraqlıdır ki, bitkoinin bazar qiyməti tarix boyu dövriyyəyə daxil olan yeni sikkələrin azalmasına yaxından cavab verməyə meyllidir. Bu endirmə inflyasiya qıtlığı artırdı və tarixən qiymət artdı.

İndiyə qədər neçə blok çıxarıldığını görmək istəyirsinizsə, Blockchain.info da daxil olmaqla, sizə bu məlumatı real vaxtda verəcək bir neçə sayt var.

Bitcoins çıxarmaq üçün nəyə ehtiyacım var?

Bitcoin tarixinin əvvəlində fərdlər normal bir ev kompüteri ilə bloklar uğrunda rəqabət edə bilsələr də, bu artıq belə deyil. Bunun səbəbi Bitcoin-in hasilatının çətinliyinin zamanla dəyişməsidir. Blok zəncirinin rahat işləməsini və əməliyyatları emal və təsdiqləmə qabiliyyətini təmin etmək üçün Bitcoin şəbəkəsi hər 10 dəqiqədə bir blok istehsal etməyi hədəfləyir. Bununla birlikdə, hash problemini həll etmək üçün bir milyon mədən platforması yarışırsa, ehtimal ki, 10 mədən qurğusunun eyni problem üzərində işlədiyi ssenaridən daha sürətli bir həll yolu tapacaqlar. Bu səbəbdən Bitcoin, hər 2.016 blokda və ya təxminən iki həftədə bir mədən hasilatının çətinliyini qiymətləndirmək və tənzimləmək üçün nəzərdə tutulmuşdur. Bitcoin üçün mədən işləmək üçün kollektiv olaraq işləyən daha çox hesablama gücü olduqda, blok istehsalını sabit bir səviyyədə saxlamaq üçün mədənçilikdə çətinlik səviyyəsi artır. Daha az hesablama gücü çətinlik səviyyəsinin azalması deməkdir. Hesablama gücünün nə qədər iştirak etdiyini başa düşmək üçün Bitcoin 2009-cu ildə başladığı zaman ilk çətinlik səviyyəsi bir idi. 2019-cu il noyabr ayından etibarən 13 trilyondan çoxdur.

Bütün bunlar, madencilerin rəqabətçi bir şəkildə mədən çıxarmaq üçün artıq bir GPU (qrafik işləmə vahidi) və ya daha realist olaraq tətbiqetmə üçün inteqrasiya edilmiş bir dövrə (ASIC) kimi güclü kompüter avadanlıqlarına investisiya yatırması lazım olduğunu söyləməkdir. Bunlar 500 dollardan on minlərə qədər davam edə bilər. Bəzi madenciler, xüsusən Ethereum madencileri, mədən əməliyyatlarında bir araya gəlməyin ucuz bir yolu olaraq fərdi qrafik kartları (GPU) satın alırlar. Aşağıdakı fotoşəkil müvəqqəti, evdə hazırlanmış mədən maşınlarıdır. Qrafik kartları vızıltılı pərəstişkarları olan düzbucaqlı bloklardır. Qrafika kartlarını metal dirəyə aparan sendviç bükmə bağlarına diqqət yetirin. Bu, bəlkə də mədən çıxarmaq üçün ən səmərəli yol deyildir və təxmin etdiyiniz kimi, bir çox madenci pul üçün olduğu qədər əyləncə və meydan oxumaq üçün buradadır.

“Beş yaşımda olduğu kimi izah et” versiyası

Bitkoin mədəninin incəliklərini olduğu kimi anlamaq çətin ola bilər. Haş probleminin necə işlədiyinə dair bu illüstrasiya nümunəsini nəzərdən keçirin: Üç dostuma bir ilə 100 arasında bir rəqəm düşündüyümü söyləyirəm və bu rəqəmi bir kağıza yazıb zərfdə möhürlədim. Dostlarım dəqiq sayını təxmin etmək məcburiyyətində deyil; düşündüyüm saydan az və ya ona bərabər olan hər hansı bir rəqəmi təxmin edən ilk şəxs olmalıdırlar. Və nə qədər təxmin etdikləri üçün heç bir məhdudiyyət yoxdur.

B və C hər ikisi eyni vaxtda cavab verərsə, ELI5 bənzərliyi pozulur.

Bitcoin baxımından eyni vaxtda cavablar tez-tez baş verir, lakin günün sonunda yalnız bir qalib gələn cavab ola bilər. Hədəf sayına bərabər və ya az olan birdən çox sinxron cavab təqdim edildikdə, Bitcoin şəbəkəsi sadə bir səs çoxluğu ilə – 51% -i hörmət edən madencinin qərarını verəcəkdir. Tipik olaraq, ən çox iş görən və ya başqa sözlə, ən çox əməliyyatı təsdiqləyən madencidir. İtirən blok sonra “yetim blok” olur. Yetim bloklar, blok zəncirinə əlavə olunmayan bloklardır. Hash problemini uğurla həll edən, lakin ən çox əməliyyatı təsdiqləməyən madenciler bitcoin ilə mükafatlandırılmırlar.

“64-rəqəmli onaltılıq ədədi” nədir?

Budur, belə bir sayın nümunəsi:

Yuxarıdakı rəqəm 64 rəqəmdən ibarətdir. İndiyə qədər anlamaq üçün kifayət qədər asandır. Yəqin ki, fərq etdiyiniz kimi, bu rəqəm yalnız rəqəmlərdən deyil, əlifba hərflərindən də ibarətdir. Niyə belədir?

Bu hərflərin rəqəmlərin ortasında nə etdiyini anlamaq üçün “onaltılık” sözünü açaq.

Bildiyiniz kimi, “onluq” sistemindən istifadə edirik, yəni bunun bazası 10-dur. Bu da öz növbəsində, çoxrəqəmli ədədin hər rəqəminin sıfırdan doqquza qədər 10 imkanı olduğunu göstərir.

Digər tərəfdən, “onaltılık”, baza 16 mənasını verir, çünki “hex” altı, “deca” 10 yunan sözündən əmələ gəlmişdir, onaltılık bir sistemdə, hər bir rəqəmin 16 imkanı vardır. Ancaq ədədi sistemimiz yalnız rəqəmləri təmsil etməyin 10 yolunu təklif edir (sıfırdan doqquza qədər). Bu səbəbdən hərfləri, xüsusən a, b, c, d, e və f hərflərini yapışdırmalısınız.

Bitcoin mədən edirsinizsə, bu 64 rəqəmli rəqəmin (hash) ümumi dəyərini hesablamağınıza ehtiyac yoxdur. Təkrar edirəm: Bir qarışığın ümumi dəyərini hesablamağa ehtiyac yoxdur.

Yaxşı, “64 rəqəmli onaltılı rəqəmlərin” bitkoin mədənçiliyi ilə nə əlaqəsi var?

Bir kağıza 19 rəqəmini yazdığım və möhürlənmiş bir zərfə qoyduğum ELI5 bənzətməsini xatırlayırsınız?

Bitkoin mədəni baxımından, zərfdəki məcazi açıqlanmayan rəqəmə hədəf qarışığı deyilir.

Madencilerin o nəhəng kompüterlərlə və onlarla soyutma fanatı ilə nə etdiyini hədəf qarışığında təxmin edir. Madenciler, bu təxminləri ən qısa müddətdə təsadüfi olaraq mümkün qədər çox “nonces” yaradaraq edir. Bir nonce “yalnız bir dəfə istifadə olunan nömrə” üçün qısadır və qeyri-mənası haqqında danışdığım bu 64 bitlik onaltılı rəqəmləri yaratmağın açarıdır. Bitcoin mədənində bir nonce 256 bit olan karma ilə müqayisədə 32 bit ölçülüdür. Qeyri-hədəfi hədəf hashdan az və ya bərabər olan bir hash əmələ gətirən ilk madenciyə bu bloku tamamladığı üçün kredit verilir və 6.25 BTC qəniməti verilir.

Nəzəri olaraq eyni hədəfə təsadüfi rəqəmlərə çatmaq üçün 16 tərəfli ölümü 64 dəfə yuvarlayaraq nail ola bilərsiniz, amma niyə yer üzündə bunu etmək istərdiniz?

Aşağıdakı Blockchain.info saytından götürülmüş ekran görüntüsü, bütün bu məlumatları bir baxışda birləşdirməyə kömək edə bilər. 490163 saylı blok çıxarıldıqda baş verən hər şeyin xülasəsinə baxırsınız. “Qalib gələn” hash əmələ gətirən qeyri-bərabərlik 731511405 idi. Hədəf qarışığı yuxarıda göstərilir. “Antpool Relayed” ifadəsi, bu blokun daha uğurlu mədən hovuzlarından biri olan AntPool tərəfindən tamamlandığına işarə edir (aşağıda mədən hovuzları haqqında daha çox məlumat). Burada gördüyünüz kimi Bitcoin cəmiyyətinə verdiyi töhfə, bu blok üçün 1768 əməliyyatı təsdiqləmələridir. Bu blok üçün bu əməliyyatların 1768-inin hamısını görmək istəyirsinizsə, bu səhifəyə keçin və “Əməliyyatlar” başlığına endirin.

“Bəs hədəf hashda necə təxmin edə bilərəm?”

Bütün hədəflər sıfırdan başlayır – ən azı səkkiz sıfır və 63-ə qədər sıfır.

Minimum hədəf yoxdur, ancaq Bitcoin Protokolunun təyin etdiyi maksimum hədəf var. Heç bir hədəf bu rəqəmdən böyük ola bilməz:

Randomizə edilmiş hashlərin bəzi nümunələri və madencinin uğur qazanacağına dair meyarlar:

“Başqalarından əvvəl hədəf qarışığını təxmin etmək şansımı necə artıracağam?”

Sürətli bir mədən qurğusu almalı və ya daha real şəkildə bir mədən hovuzuna qoşulmalısınız – hesablama gücünü birləşdirən və çıxarılan bitcoini bölən bir qrup madenci qrupu. Mədən hovuzları üzvləri kütləvi şəkildə lotereya bileti alan və uduşları bölüşməyə razı olan Powerball klubları ilə müqayisə edilə bilər. Nisbətən nisbətdə çox sayda blok ayrı-ayrı madenciler tərəfindən deyil, hovuzlar tərəfindən minalanır.

Başqa sözlə, sözün əsl mənasında sadəcə rəqəmlər oyunudur. Nümunəni təxmin edə və ya əvvəlki hədəf karışımlarına əsaslanaraq bir proqnoz verə bilməzsiniz. Yazı zamanı ən son blokun çətinlik səviyyəsi təqribən 17,59 trilyon təşkil edir, yəni hədəfin altından bir qarışıq istehsal etmək şansı 17,59 trilyondan birdir. Çox güclü bir mədən qurğusu ilə də olsa, öz gücünüzlə işləsəniz, böyük bir ehtimal yoxdur.

“Bitkoinin mənim üçün sərfəli olub-olmayacağına necə qərar verirəm?”

Madencilerin yalnız bir hash problemini həll etmək şansı qazanması üçün lazım olan bahalı avadanlıqlarla əlaqəli xərcləri nəzərə almaları lazım deyil. Həm də həll yolunda çox sayda qeyri-qanad istehsalında istifadə olunan elektrik enerjisi qazma qurğularının əhəmiyyətli miqdarını nəzərə almalıdırlar. Bütün bunlara baxmayaraq, bitcoin mədənçiliyi bu yazıdan bəri bir çox madenciler üçün böyük ölçüdə zərərlidir. Cryptocompare saytı, xərcləri və faydaları qiymətləndirmək üçün hash sürətiniz və elektrik xərcləri kimi nömrələri əlavə etməyə imkan verən faydalı bir kalkulyator təklif edir.

Sikkə mədəni hovuzları nədir?

Madencilik mükafatları əvvəlcə tapmacaya bir həll yolu tapan madenciyə ödənilir və həll yolu tapan bir iştirakçı olma ehtimalı şəbəkədəki ümumi mədən gücünün hissəsinə bərabərdir. Madencilik gücünün az bir hissəsinə sahib olan iştirakçılar növbəti bloku təkbaşına tapmaq şansı çox azdır. Məsələn, bir neçə min dollara ala biləcəyi bir mədən kartı, şəbəkənin mədən gücünün 0,001% -dən azını təşkil edəcəkdir. Növbəti bloku tapmaq üçün belə kiçik bir şansla, madencinin bir blok tapmasına çox vaxt qala bilər və qalxma çətinliyi işləri daha da pisləşdirir. Madenci heç vaxt sərmayələrini geri ala bilməz. Bu problemin cavabı mədən hovuzlarıdır. Mədən hovuzları üçüncü tərəflər tərəfindən idarə olunur və madencilerin qruplarını əlaqələndirir. Bir hovuzda birlikdə işləmək və bütün iştirakçılar arasında ödənişləri bölüşməklə madenciler madencilerini aktivləşdirdikləri gündən etibarən davamlı bir bitkoin axını əldə edə bilərlər. Bəzi mədən hovuzlarının statistikasına Blockchain.info-da baxmaq olar.

“Hesablamanı etdim. Madenciliği unut. Kriptovalyutalardan mənfəətin daha az çətin yolu varmı?”

Yuxarıda qeyd edildiyi kimi, bitcoin əldə etməyin ən asan yolu, sadəcə bir çox borsadan birində satın almaqdır. Alternativ olaraq, hər zaman “qazma strategiyası” ndan istifadə edə bilərsiniz. Bu, 1849-cu ildə Kaliforniyada qızıl tələskənliyi dövründə ağıllı investisiyanın qızıl üçün deyil, daha çox madencilik üçün istifadə edilən qazma qazanları etmək üçün qurulduğuna əsaslanır. Və ya müasir dillə desək, həmin qazma maşınlarını istehsal edən şirkətlərə investisiya qoyun. Kripto valyuta kontekstində, qazma ekvivalenti Bitcoin mədənçiliyi üçün istifadə olunan avadanlıq istehsal edən bir şirkət olacaqdır. Məsələn, bunun əvəzinə ASIC avadanlıqları və ya GPU istehsal edən şirkətlərə baxmağı düşünə bilərsiniz.

Bitcoin Mining Qanunvericidir?

Bitcoin mədəninin qanuniliyi tamamilə coğrafi mövqeyinizdən asılıdır. Bitcoin konsepsiyası, fiat valyutalarının üstünlüyünü və hökumətin maliyyə bazarları üzərindəki nəzarətini təhdid edə bilər. Bu səbəbdən Bitcoin müəyyən yerlərdə tamamilə qanunsuzdur.

Bitcoin sahibliyi və madenciliği, daha çox ölkədə qanunidir. Qanunsuz olduğu bəzi yerlərə Cezayir, Misir, Fas, Boliviya, Ekvador, Nepal və Pakistan aiddir.Ümumiyyətlə, Bitcoin istifadəsi və madenciliği dünyanın əksəriyyətində qanunidir.

Mədənçıxarma riskləri

Madencilik riskləri ümumiyyətlə maliyyə riski və tənzimləmə riskidir. Qeyd edildiyi kimi, Bitcoin mədənçiliyi və ümumiyyətlə madencilik maliyyə riskidir. Yüzlərlə və ya minlərlə dollar dəyərində dağ-mədən avadanlıqları almaq üçün bütün səyləri sərf etmək olar, ancaq investisiyalarının geri qaytarılmaması üçün. Bu risk, mədən hovuzlarına qoşulmaqla azaldıla biləcəyini söylədi.Mədən işlətməyi və qadağan olunmuş bir ərazidə yaşamağı düşünürsənsə, yenidən baxmalısan. Mədən avadanlıqlarına investisiya qoymadan əvvəl ölkələrinizin tənzimləməsini və kriptovalyutaya dair ümumi düşüncəni araşdırmaq da yaxşı bir fikir ola bilər.

Bitkoin mədəninin (və digər işlək sistemlərin də) böyüməsindən əlavə bir potensial risk, mədən alqoritmlərini işləyən kompüter sistemlərinin tələb etdiyi artan enerji istifadəsidir. Mikroçip səmərəliliyi ASIC çipləri üçün kəskin şəkildə artsa da, şəbəkənin özü də texnoloji tərəqqini üstələyir. Nəticədə, Bitcoin mədənçiliyinin ətraf mühitə təsiri və karbon izi ilə bağlı narahatlıqlar var. Bununla yanaşı, mədən əməliyyatları üçün daha təmiz və yaşıl enerji mənbələri axtararaq (məsələn, geo-termal və ya günəş kimi) bu mənfi xarici təsirləri azaltmaq üçün səylər var, həm də karbonla əvəzləşdirmə kreditlərindən istifadə etmək olar. Ethereum-un həyata keçirməyi planlaşdırdığı pay sübutu (PoS) kimi daha az enerji tələb edən konsensus mexanizmlərinə keçid başqa bir strategiyadır; Bununla birlikdə, PoS öz çatışmazlıqları və səmərəsizliyi ilə gəlir.