Həddən artıq arıq olan, kökəlmək istəyənlər nə etsin? Dietoloq izah edir

– Bir müddət əvvəl dietoloqlardan biri iddia etdi ki, toyuqlar hormonla yetişdirilir. Bu səbəbdən də toyuq əti ilə qidalanan oğlan uşaqlarında qadın kimi kökəlmə müşahidə edilir.

Arıq olmasam necə arıqlaya bilərəm?

Bu yalnız genetik bir amil ola bilər, daha sürətli bir maddələr mübadiləsinə sahib olan və iştahı normaldan daha az olanlar daha arıqdır.
Yüksək fiziki fəaliyyət də arıqlığa yol aça bilər.
Qeyri-kafi bəslənmə kilo artımına mane olar.
Bağırsaq parazitləri arıqlamağınıza səbəb olur.
Troid problemləri, diabet, həzm xəstəlikləri, hətta xərçəng kimi xəstəliklər də kilo itkisinin səbəbidir.
İstifadə edilən bəzi dərmanlar da iştah azalmasına, mədə bulantısına, zəifləməyə gətirib çıxara bilər.
Psixoloji vəziyyətlər. Depressiya, stress və bəzi yemə pozuqluqları da kilo verməyə səbəbdir.

Varsa bu cür xəstəliklər saptanmalı və həkim idarəsində müalicə edilməlidir.

Ayrıca çox zəif olan insanların zəif bir immunitet sistemi vardır və daha kövrək sümüklərə malikdirlər. Və də məhsuldarlıq problemləri, saç tökülməsi, anemiya və anemiyaya bağlı olaraq yorğunluq, baş gicəllənməsi kimi sağlamlıq problemləri yaşaya bilərlər.

Baxılıb: 12 966
Sağlam kilo almanın yolları
Kilo almaq istəyən qızlarımız
Kilo artıran 7 əsas səbəb
Çox zəifim necə kilo ala bilərəm?

Hörmətli Qonaq, saytda şərhləri oxumaq, şərh yazmaq, xəbər göndərmək üçün QEYDİYYATDAN keçməyiniz lazımdır.

Həddən artıq arıq olan, kökəlmək istəyənlər nə etsin? – Dietoloq izah edir

Ötən il Azərbaycanda 678 uşaqda ilk dəfə piylənmə aşkar edilib. Qeyd edək ki, bu rəqəm müvafiq olaraq 2017-ci ildə 699, 2016-cı ildə 712, 2015-ci ildə 586 nəfər olub.

2018-ci ildə 18 yaşadək olan hər 100 000 nəfər arasında 26 nəfərə ilk dəfə piylənmə diaqnozu qoyulub. 2017-ci ildə bu göstərici 27 nəfər təşkil edib. 2019-cu ilin əvvəlinə bu xəstəliklə qeydiyyatda olan uşaqların sayı əhalinin hər 100 000 nəfərinə hesabı ilə 51 nəfər (2017-ci ildə 57) olub. Piylənmə daha çox oğlan uşaqları arasında müşahidə edilir.

Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatının məlumatına görə, uşaq yaşlarında piylənmə akademik fəaliyyətə təsir göstərir. Bu amil dərslərdə yüksək dərəcədə davamsızlığa və gözləniləndən daha aşağı müvəffəqiyyət dərəcəsinə gətirib çıxarır.

BiG.AZ bildirir ki, Sputnik Azərbaycan sağlam qidalanma pəhrizi ilə tanınmış dietoloq Aynurə Aşurova ilə kökəlmənin səbəbi, arıqlamağın sirləri və s. barədə söhbətləşib.

– Artıq çəkiyə səbəb nədir?

– Artıq çəki düzənsiz yeməkdən başlayır. Mən həmişə deyirəm – arıqladan və kökəldən qida yoxdursa, bəs kökəlmə nədən asılıdır? Bu bizim qəbul etdiyimiz qidanı nə zaman qəbul etməyimizdən, nə ilə qəbul etdiyimizdən və necə qəbul etdiyimizdən asılıdır. Yəni biz əgər kartofu axşam saatlarında yağda qızartsaq, daha bunu sonra çörək ilə qəbul etsək, əlbəttə kökələrik. Amma o kartofu əzmə formasında yesək, kökəlmə olmayacaq. Yəni kökəlmə qidanın növündən çox onun qəbul etmə formasından və qəbul etmə zamanından asılıdır. Kökəlmə problemi qidaların düzgün istifadə edilməməsi, zamansız və düzənsiz qəbul etmədən baş verir.

– Uşaqlarda kökəlmənin səbəbi nədir?

– Əslində günah uşaqda deyil, paketli qidanı çantasına qoyub məktəbə göndərən valideynindədir. Yəni valideynlər uşaqlara nə yedizdirməli olduğunu bilməlidir. Uşaq bilmir ki, lobya və noxud faydalıdır. Çünki evdə bu ərzaqlar bişirilmir. Uşaqlarda kökəlməyə səbəb düzənsiz və sağlıqsız yeməkdir. Uşaqlarda sağlıqsız yemək daha pisdir. Kilo almasalar belə, uşaqlar sağlıqlı qidalanmalıdır. Uşaqların sağlamlığı üçün bu vacibdir.

– Bir müddət əvvəl dietoloqlardan biri iddia etdi ki, toyuqlar hormonla yetişdirilir. Bu səbəbdən də toyuq əti ilə qidalanan oğlan uşaqlarında qadın kimi kökəlmə müşahidə edilir.

– Bəli, toyuqlar hormon vasitəsi ilə yetişdirilir. Və həmin qidaları biz qəbul edərkən toyuğa verilən hormonlar insanın orqanizminə daxil olur və kökəlmə müşahidə edilir. Ümumiyyətlə, çalışmaq lazımdır ki, normal və təbii şəkildə böyümüş toyuq məhsullarını qəbul edək. Ət olaraq, quzu əti yeyilməlidir. Çünki quzular heç bir hormon və antibiotik qəbul etmir, qəbul etdiyi an ölür. Quzu ətı bahalı olsa da, rahatlıqla qəbul edilə bilən sağlam qidadır.

– Siz pəhriz təyin edəndə xəstəlikləri nəzərə alırsınızmı?

– Sağlam qidalanma üsulunda bütün xəstəlikləri nəzərə alıram və ona uyğun proqram yazıram. Ümumiyyətlə, insanlara proqram tətbiq etsək də, hər zaman öncəliyimiz insanın sağlamlığı olur. Mən xüsusən uşaqlarda heç vaxt qidalanmanın qarşısını almıram. Mənim menyularımda çərəz də, xurma da, yağ da, ət də, toyuq da, balıq da, tərəvəzlər də var. Hər zaman deyirəm ki, sağlıqlı qidalanma yaşıl boşqab deyil.

Biz həkimlər ilə paralel işləyirik. Amma etiraf edim ki, Azərbaycanda dietologiya elmi inkişaf eləməyib. Universitetlərdə belə bir ixtisas açılsa, yaxşı olar.

– Kökəlməyin yaşı varmı?

– Kökəlməyin yaşı yoxdur, amma yaşın kökəlməyə təsiri var.

– Oturaq iş insanı kökəldirmi?

– Əslində hərəkət inan orqanizmi üçün çox vacibdir. Çünki aldığımız kaloriləri hərəkət ilə yandırmış oluruq. Oturaq işdə olan insanlar kökəlirsə, ona kalori defisti vermək lazımdır. Qidalanmanı düzgün etməlidirlər.

Əsas məsələ bizim sağlamlığımızdır. Mənim əsas məqsədim müraciət edənlərə kilo atdırmaqla yanaşı, sağlıqlı qidalanmağı öyrətməkdir. Mən hər zaman xanımlara deyirəm ki, mənim biliyimdən istifadə edin, öyrənin.

– Bəs həddən artıq arıq olan, kökəlmək istəyənlər nə etsin?

– Kökələ bilməyənlər gün ərzində 5-6 dəfə sağlam qidalanmalıdır və zülal qəbul etməlidir. Bəzən sosial şəbəkələrdə deyirlər ki, 6-7 dəfə qidalanmaq lazımdır. Mən belə düşünürəm ki, bu kilo almaq üçün atılan yanlış addımdır, zərərdir. Bu dırnaqarası dieatoloqların biznesidir. Yanıma gələn pasientlər ilə söhbət zamanı məlum olur ki, bu tip dietoloqlar pasientləri yeməkdən asılı vəziyyətə salırlar. Mənim dieta menyumda qidalanma zamanı arada 4-5 saat ara vermək lazımdır. Bu arada biz bədəni dinləndirməliyik. Yəni qidalanmaq olmaz. Çünki mədəaltı vəzi, mədə və əsasən də beynimiz sakit olmalıdır.

-Dietasız normal insan gündə neçə dəfə qidalanmalıdır?

– 3 dəfə. Biz dietada meyvəni səhər yeyiriksə, normal qidalanmada günün istənilən vaxtında yeyə bilərik. Amma yaxşı olar ki, yeməklər arası 4-5 saat heç nə yeməyək. Bu salamlığımız üçün vacibdir.

Sağlamlıq Baxılıb: 2302 Tarix: 20 oktyabr 2019

Şikayətiniz varsa Whatsapp: 051 7028255

Daldırılmış vəziyyətdə necə əyilmək olar

“Arıq daldırma” çılpaq üzgüçülük üçün ümumi termindir. Bu riskli fəaliyyət bir çox insanın meşə siyahılarındadır və başa düşüləndir – bu, üzgüçülüyün bütün əyləncəsidir, lakin əlavə adrenalin ilə! Düzgün şəraitdə, tutulmadan müvəffəqiyyətlə arıqlaya və həyatınızın qalan hissəsini davam etdirəcək bir yaddaşa sahib ola bilərsiniz.

addım

3-cü hissənin 1-ci hissəsi: Macəranızı planlaşdırın

Dostunuzun hovuzu ən yaxşı seçimdir, lakin bu, çətin ki, ən maraqlısı deyil. Əgər bunu ictimai yerdə etməyi planlaşdırırsınızsa, tutulmamaq üçün planınız olduğundan əmin olun. Dəmir yolu ilə daldırma cərimələr olduqda o qədər də əyləncəli deyil.

Tutaq ki, bir axşam məclis və ya məclis var. Mənalı başını salladıqdan və ya qısa mətn söhbətindən sonra siz mövzunu nəzərdən keçirə və hər kəsi heyran edə bilərsiniz. Siz ikiniz çox həyəcanlı olduğunuz zaman insanlar da həyəcanlanmağa məcbur olacaqlar və özlərini darıxdırıcı deviantlar kimi hiss etməyəcəklər.

Bunu bayramın bir hissəsi və ya partidən sonra etmək yaxşıdır. Bu şəkildə hər kəs məşğuldur və gedib mənzilin enerjisini qidalandırmağa hazırdır. Partiya gəlmirsə, onu planlaşdırın!
Gecələr dəmir yolu islatmaq macəra hissi əlavə edir və daha çox şüurlu olanların qabıqlarından çıxmasına kömək edə bilər. Ancaq gündüz nazik daldırma da bir seçimdir, xüsusən də xüsusi bir yerdə olsanız. Və heç bir qaralma xətləri salam.

Bu niyə bu qədər faydalıdır? İnsanların çoxu özünü dərk edir və necə görünmək istədikləri ilə bağlı narahatdır. Onlara bir az xəbərdar olmaq onlara təraş etmək və ya düzünü desəm, tampon taxmaq üçün vaxt verir. Bir qrup işi etmək şansınızı artırmaq üçün onları əvvəlcədən təbliğ edin.

3-cü hissənin 2-ci hissəsi: əməli yerinə yetirmək

Düzgün vaxt. Ziyafətin və ya məclisin əvvəlində incə dipləri qırmağa çalışmayın. Bunun əvəzinə, işlərin bir az həll olunmasına icazə verin. Hamı gələnə, yemək yeməyə və qarışmağa vaxt tapana qədər gözləyin. Əhvalınız mülayim görünəndə, mövzunu gündəmə gətirməyə hazır olun.
- Yəqin siz də günəşi gözləyəcəksiniz. Günəşin doğuşu, gün batması və ay səmada yüksək olduqda, bütün yaxşı vaxtlar nazik daldırma üçündür.
- Əgər bunu qeyri-qanuni edirsənsə, səlahiyyətlilərin getdiyi vaxtdır. Siz onların nəzarət planı ilə tanış olmalı və buna uyğun hərəkət etməlisiniz.
İdeyanı təqdim edin. Siz ya ətrafınızdakı insanlara zərif daldırma vaxtının olduğunu bildirə bilərsiniz, ya da sadəcə suya gedib geyinməyə başlaya bilərsiniz. İstənilən halda, 2-ci addımda danışdığınız şəxsi qoşulmağa təşviq edin. Başqasının qoşulduğunu görən hər kəs bu ideya haqqında danışmağa başlayır.
- Özünüzü xüsusilə cəsarətli hiss edirsinizsə, diqqəti cəlb edən bir stunt çəkin. Hər kəs top güllələri üzərində məşq edirsə və siz dalğıc taxtasındasınızsa, həmin anda kostyumunuzu çıxarın. Daha böyük bir “nazik dip” edirsiniz.
İnamla soyun və soyun. Görünüşünüzə son dərəcə tənqidi yanaşsanız və ya özünüzə şüurlu olsanız, çılpaq qalmaqda özünüzü rahat hiss etməyəcəksiniz. Tərəddüd etmədən və qəbul etdiyiniz səhvlərə görə üzünüzü burmadan paltarlarınızı çıxarın. Özünüz haqqında müsbət şeylər düşünün və bəyəndiyiniz bədən hissələrinə diqqət yetirin. Heç kim mükəmməl deyil, ona görə də sahib olduğunuz bədəni qiymətləndirməyi öyrənin.
- Həmçinin ətrafınızdakı insanları özünə güvənməyə təşviq edin. Hər hansı bir dost sizə qoşulmaqdan çəkinirsə, çatışmazlıqların böyük bir şey olmadığını və yaxşı göründüyünü başa düşməyə kömək edin. Özünü dərk etmək nazik daldırma üçün ən böyük zehni maneələrdən biridir.
Paltarlarını gizlət. Bir az əyildikdən sonra paltarlarınızı düzgün yerə qoymağa vaxt ayırın. Əgər ictimai yerdəsinizsə, onları sizin üçün əlçatan, lakin başqaları üçün əlçatan olmayan bir yerdə istəyirsiniz. Başqa sözlə, yaxın bir yerdə, lakin gizli.
- Bəzən qrupda elə adam olur ki, hamının paltarını oğurlamağın əyləncəli olacağını düşünür. Bu sizin müdafiə etdiyiniz şəxsdir. Bununla belə, say və görmə gücü də var: Siz də hər kəsin paltarını hamının gözü qarşısında böyük bir yığında qoya bilərsiniz. Beləliklə, onlar oradadırlar və heç kim hiyləgər olmağa çalışmayacaq.
Alt paltarınızı çıxarmağı düşünün suda olanda. İncə daldırma üçün daha təvazökar bir yanaşma paltarınızı atmaq və alt paltarınızla tullamaqdır. Özünüzü arıq dibi ilə o qədər həyəcanlı hesab edin ki, hamısını atmaq üçün belə səbirsizlənirsiniz. Beləliklə, parıldayan H20 qalxanının yarısı gizləndikdə, alt paltarı çıxır.
- Çox güman ki, başqaları bunu təsəlli tapacaq, çünki bir çox insan həmyaşıdlarının qarşısında çılpaq qalmaqdan (və tullanmaqdan) narahatdır. Bunu belə etsəniz, dostlarınızın əyləncənizdə iştirak etməkdən daha az tərəddüd etdiyini görə bilərsiniz.
Suda oynayın. Üzmək, ətrafa sıçramaq və dalma. Ehtiyatlı olun ki, başqalarının təmasda olduğuna əmin deyilsinizsə, onları daha dərindən fırçalamamağa çalışın. Əhval-ruhiyyəni yüngül saxlamağa və hadisəni qəribə deyil, əyləncəli etməyə çalışın.
- Oynayarkən ətrafınıza diqqət yetirin, xüsusən də olmamağınız lazım olan yerdəsinizsə. Əgər başqa biri narahat dərəcədə arıqdırsa, onu batırın, hər halda onlara baxmaq lazım olduğunu söyləyin – bu şəkildə utanmaqdan daha az utanacaqlar.

3-cü hissə: Ağıllı olmaq və özünə inamlı olmaq

Sərxoş halda heç vaxt arıqlamayın. Sərxoş olmaq tez-tez nazik daldırmağın yaxşı bir fikir olduğunu düşünməyi asanlaşdırsa da, belə deyil. Sərxoş halda üzmək birbaşa təhlükəlidir. Təsəvvür edin ki, dostlarınızdan biri boğulmağa başlayıbsa və siz kömək etmək üçün çox sərxoş olmusunuzsa – planlaşdırdığınız əyləncə deyil.
- Dostlarınızdan hər hansı biri sərxoşdursa, bütün mərcləri qeyri-mümkün hesab edin. Əvvəlcədən ziyafətin nisbətən sakit olduğundan və ya hamınız suya girməzdən əvvəl insanların səs-küydən düşmək üçün bir az vaxtı olduğundan əmin olun.
Dostlarınızın şəkil çəkdirməsinə icazə verməyin. Yaxşı bir macəra çılpaq foto qalmaqalı ilə asanlıqla məhv edilə bilər (demək olar ki, hər hansı bir məşhurdan soruşun). Üstəlik, əgər bir yerdə olsanız, nazik daldırma qanunsuzdur, ətrafda üzən dəlilləriniz olmayacaq. Bütün telefonlar və kameralar sudan uzaq olmalıdır.
- Yenə də dostlarınızla nəzakətli olun. Əksər insanlar öz şəkillərinin ictimai sahə olmasını istəmirlər. Gecə sadəcə peşman olduğunuz bir şeyə çevrilir.
Özünüzü narahat hiss edirsinizsə, gəzməyin. Əgər fikrinizi dəyişmisinizsə və ya həmin anla bağlı nəsə varsa, getməyin. Heç kim səni itələmir. Sən hələ də sərinsən. Əgər təşəbbüskar siz olsaydınız, bilin ki, heç kimə izahat borcunuz yoxdur. Sadəcə hiss etmirsən.
- Əgər kimsə sizi narahat edirsə, bu, ikiqat artır. Deyək ki, siz bu məclisdə getməyə hazır idiniz və bütün gecə ovda olan bir sürünən sizi vurdu və hamını ac etdi. İnsanın qarşısında çılpaq üzməyin – bunlar praktik olaraq qapınıza problemlər dəvət edir. Ətrafınızdakı insanlara etibar etməlisiniz.
Tək getmə. İki vəziyyəti nəzərdən keçirin:
- Əgər ictimai ərazidəsinizsə, təkbaşına eniş etməyin. Siz tapa bilərsiniz, paltarlarınız və qiymətli əşyalarınız oğurlana bilər və bir sıra sonrakı bədbəxt hadisələr baş verə bilər. Bunu rəqəmlərlə etmək daha təhlükəsizdir.
- Dostlarınız buna hazır deyilsə, özünüz getməyin. Birdən siz başqalarını bir az narahat edən çılpaq insana çevrilirsiniz. Bu, əlindən alınması çətin olan bir başlıqdır. Digər insanlar bunu hiss etdikdə də onu saxla.

İcma sualları və cavabları

Dostlarla çimmək zərif olanda onların bədənlərinə baxmaq olarmı?

Çox güman ki, təsadüfi görünüş baş verəcək, lakin heç kimə baxmamağa və qıdıqlamamağa çalışın.

Suyun temperaturunun əhəmiyyəti varmı?

Ən yaxşı dostumla arıqlamaq istəsəm, amma onun bədənimi mühakimə etməsindən qorxuramsa?

Dostlarınız şəkil çəkdirsə nə edərsiniz?

Əgər dostlarımla (hər iki cinsdən) arıq olsam, sonra bir-birimizi geyinmiş görəndə bir-birimizi eyni cür düşünəcəyikmi?

Arıqlamaq üçün ən yaxşı insan kimdir?

Bəs kimsə penisimi tutsa?

Bir qızı mənimlə necə arıqlaya bilərəm?

Qız olsam oğlanla arıqlaya bilərəmmi?

Ereksiya olsam yaxşı olarmı? Yoxsa gizlətməyə çalışıram?

Məsləhətlər

Tək-tək nazik daldırma üçün yaxşı bir strategiya “sizinkini çıxarsanız, mənimkini çıxararam” münasibətidir.
Əgər kişisinizsə, ereksiyanı dayandırmağa çalışın, çünki bu, başqalarını narahat edə bilər.
Daha əvvəl bunu edən digər insanları düşünün. Bunu edən yaxşı dostunuz varsa, onlardan sizə qoşulmasını xahiş edə bilərsiniz.
Heyranlıqla öyrənmə arasındakı fərqi bilin. Digər nazik çubuqlara minnətdarlıqla baxmaq zərərsizdir, ancaq özünüzə baxmaqdan çəkinməyə çalışın. Uzunmüddətli görünüş ürpertici və kobud görünür.
Bütün qanunları əvvəl oxuyun.
Bakteriyalara məruz qaldığınız halda duş və ya vanna qəbul edin.

Xəbərdarlıqlar

Qrup fəaliyyəti kimi nazik daldırma təklif edərkən diqqətli və nəzakətli olun; pozğun kimi çıxa bilərdin.
Bəzi insanlar çılpaqlıqdan narahatdırlar. Kimsə xoşuna gəlmirsə, onu incə daldırmağa məcbur etməyin.
Yerin uyğun olduğundan əmin olun. Hovuz partiyanızı həmişə kiçik uşaqların görməsindən uzaq tutun. Yetkinlik yaşına çatmayanların olduğu zaman dəmir yoluna batırmaq ictimai ədəbsizliyə görə həbs olunmağınıza səbəb ola bilər.
Bəzi yerlərdə ictimai çılpaqlıq qanunsuzdur. Bilet almamaq üçün bunu özəl çimərliklərdə və hovuzlarda etmək daha yaxşıdır.
Paltarlarınızı təhlükəsiz yerə qoyun ki, itirilməsin və ya oğurlanmasın.