Tarixi abidələrin mühafizəsi və bərpası, mədəni irsimizin beynəlxalq aləmdə təbliği istiqamətində böyük işlər görülür

Bu əlamətdar gün Azərbaycanda da geniş qeyd olunur. Hər il bu tarixdə qoruqlarda, tarixi məkanlarda abidələrin və tarixi yerlərin qorunmasının təbliği məqsədi ilə müxtəlif tədbirlər, sərgilər təşkil olunur.

NEWTIMES

Amerika Birləşmiş Ştatları demokratik dövlət quruculuğu, vətəndaşların hüquq və azadlıqlarının müdafiəsi, vətəndaş cəmiyyəti, qanunun hamı üçün əsas dəyər olması haqqında ideyaları yayan başlıca dövlət olaraq qalmaqdadır. Bu bayraq altında ABŞ tez-tez bir sıra beynəlxalq münaqişələrin həllində birbaşa vasitəçi kimi çıxış edir. Lakin ildən-ilə, administrasiyadan-administrasiyaya ABŞ-ın sülhyaratma prosesində stabil qalmaqda olan mövqeyi o qədər də səmərə vermir. Səmərəsizlik çox vaxt ondan irəli gəlir ki, ABŞ diplomatiyası münaqişə tərəflərinin maraqlarını gözləməklə münaqişələrin tənzimlənməsinə balanslaşdırılmış yanaşma tətbiq edir ki, bunun da nəticəsində münaqişələr uzanır, “nə sülh, nə də müharibə” vəziyyəti davam edir.

ABŞ-ın milli maraqları münaqişə tərəflərindən birinin dəstəklənməsinə yönəlsə belə, hamı ilə tərəfdaşlıq münasibətlərində olmaq, hamının dəstəyini almaq və özünün dünyada lider statusunu qoruyub saxlamaq üçün Amerika münaqişə tərəflərinin hər birinə dəstək verdiyini nümayiş etdirir. Hələ Birinci Dünya müharibəsinin sonunda ABŞ-ın ovaxtkı prezidenti Vudro Vilson Fransa və Böyük Britaniya ilə müttəfiqlikdə “14 bənd” adını almış revanş planının yaradılması ilə bağlı təkliflə çıxış etdi. Bu plana görə, Almaniyanın üzərinə ordunu əsaslı şəkildə ixtisar etmək, müttəfiq ölkələrə vurulan zərərin ödənilməsi kimi öhdəliklər qoyulurdu. Amma təbii ki, Almaniya tələb olunan məbləği vermək iqtidarında deyildi. Buna görə də ABŞ reparasiyaların ödənilməsini öz üzərinə götürdü. Bu, ikili oyundan xəbər verirdi.

Hal-hazırda ABŞ diplomatiyası uğursuzluqlar yaşamaqdadır. Fələstin-İsrail istiqamətində sülh prosesinin uğursuzluqları ABŞ obrazının cazibədarlığına ciddi zərər vurdu. Amerika təbliğatının və müəyyən məbləğin ödəniləcəyi xəbərinin təsiri altında əhalinin küçələrə çıxaraq öz hüquq və azadlıqlarını müdafiə etdikləri Maydan hadisələri ABŞ-ın sonrakı təsiri olmadan başa çatdı. 2008-ci ilin avqust ayında baş vermiş Rusiya-Gürcüstan müharibəsi də Ukraynadakı vəziyyətə bənzəyirdi. Gürcüstan ABŞ-ın dəstəyi ilə “qanadlandı”. Gürcüstan qoşunları ABŞ-ın Tbilisi yaxınlığındakı təlimlərində iştirak edirdi. Amma əlbəttə ki, Rusiya ilə Gürcüstan arasındakı müharibə qeyri-bərabər müharibə idi. Buna baxmayaraq, ABŞ bu müharibədə gözləmə mövqeyini tutdu və Rusiyanın Gürcüstanın suveren ərazisinə soxulmasının nəticələrinin aradan qaldırılması işində ona kömək təklif etməklə kifayətləndi.

Müasir dünyada beynəlxalq münaqişələr öz xarakterinə görə, əsasən, ərazi müharibələridir. Ərazi münaqişələrinin təməlində isə beynəlxalq hüququn bir-birini istisna edən aşağıdakı iki prinsipi durur – ərazi bütövlüyü və xalqların öz müqəddəratını təyin etməsi hüququ. Dövlətlərin ərazi bütövlüyü prinsipinə göz yumub xalqların özünütəyin hüququna dəstək verilməsi dünyada sonsuz xaosa gətirib çıxara bilər. Məhz bundan çıxış edən Amerika alimi Devid Kallahan ABŞ-ı hansısa mövqeyi tutmaq və beynəlxalq münaqişələrin tənzimlənməsi prosesinə öz töhfəsini vermək üçün vahid rəhbər prinsipləri hazırlamağa çağırır (Callahan David, “Unwinnable Wars: American Power and Ethnic Conflict”, New York, 1998).

“Udulmayan müharibələr” adlı kitabın müəllifi olan Devid Kallahan ABŞ-ın müxtəlif etnik böhranlara bu və ya digər reaksiya verməsinin səbəblərini təhlil edir. Onun fikirlərinə görə, Amerika diplomatlarının strategiyasının işlənməsinə təsir göstərən bir sıra amillər vardır. Birincisi, dünyanın bu və ya digər ölkəsinin və ya regionunun ABŞ üçün əhəmiyyətinə diqqət yönəldilir. Onun/onların əhəmiyyəti ABŞ üçün nə qədər çox olsa, ABŞ Dövlət Departamentinin də münaqişə zonasında situasiyanı izləyərək onun bu və ya digər həlli yollarını təklif etməsi ehtimalı da bir o qədər çox olacaqdır. İkincisi, bu dövlətlə tarixi əlaqələrin və ABŞ-da Vaşinqtonun münaqişənin həllinə cəlb edilməsində maraqlı olan nüfuzlu qrupların olması da mühüm rol oynayır. Üçüncüsü, ümumi beynəlxalq fon da əhəmiyyətlidir. Siyasətçilər və diplomatlar bir neçə məsələlərlə eyni zamanda məşğul ola bilmirlər. Onlar diqqətlərini əsas məsələlər üzərində cəmləşdirirlər. Bu zaman etnik məsələlər o qədər də əhəmiyyəti olmayan problemlər sırasına düşə bilir. Dördüncüsü, ictimai rəyi oyadan və “unudulmuş” böhranlara diqqəti çəkən kütləvi informasiya vasitələri də olduqca böyük rol oynayır. Beşincisi, təcrübə göstərir ki, böhran yaşayan dövlətdə çalışan Amerika diplomatları nə qədər peşəkar olsa və kəşfiyyat nə qədər yaxşı məlumatlandırılmış olsa ABŞ-n bu böhrana diqqət yönəltməsi ehtimalı da bir o qədər yüksək olacaqdır (Callahan David, “Unwinnable Wars: American Power and Ethnic Conflict”, New York, 1998).

Beləliklə, ABŞ diplomatiyasının beynəlxalq münaqişələrin həlli istiqamətində balanslaşdırılmış siyasəti, ikitərəfli münasibətlərin gündəminə seçkili yanaşma sülh prosesini uzadır və bu, konkret nəticələrə nail olmaq üçün Amerika diplomatlarının yanaşmasına, mövqeyinə yenidən baxmağı tələb edir.

Tarixi abidələrin mühafizəsi və bərpası, mədəni irsimizin beynəlxalq aləmdə təbliği istiqamətində böyük işlər görülür

Abidələr və tarixi yerlərimiz öz görkəmləri ilə xalqımızın zəngin tarixini bir daha əyani nümayiş etdirir. Bizə hər an kimliyimizi, nəyə qadir olduğumuzu xatırladır, vətən sevgisi və ona sadiqlik hisslərini aşılayır.

Ölkəmizdə də yaşı əsrləri və minillikləri əhatə edən tarixi abidələr mövcuddur. Azıx mağarasından tapılmış qədim insanın çənə sümüyü, Qobustanda aşkar edilmiş yaşayış məskənləri Azərbaycanda ən qədim dövrlərdən insanların məskunlaşdığını təsdiqləyir.

Tarixi abidələrin bərpası və qorunmasına xüsusi diqqət göstərmiş, bu işlərə dövlət dəstəyini əsirgəməmiş ümummilli lider Heydər Əliyevin qoyduğu ənənəni bu gün Prezident İlham Əliyev, Azərbaycanın Birinci vitse-prezidenti Mehriban Əliyeva ölkə daxilində və xaricində böyük işlər həyata keçirilməklə davam etdirir. Son illər ölkəmizdə tarixi abidələrin bərpası və qorunması istiqamətində bir sıra layihələr icra olunub.

Artıq beş ildir ki, dövlət başçısının müvafiq Fərmanı ilə mədəni irsimizin qorunması, inkişafı və təbliğinə bilavasitə cavabdeh olan dövlət qurumu – Mədəni İrsin Qorunması, İnkişafı və Bərpası üzrə Dövlət Xidməti yaradılıb. Mədəni İrsin Qorunması, İnkişafı və Bərpası üzrə Dövlət Xidməti mədəni irsin qorunması, “İçərişəhər” Dövlət Tarix-Memarlıq və “Qala” Dövlət Tarix-Etnoqrafiya qoruqlarının əraziləri istisna olmaqla, dövlət mühafizəsində olan daşınmaz tarix və mədəniyyət abidələrinin istifadəsi, bərpası, rekonstruksiyası, konservasiyası və yenidən qurulması sahəsində dövlət nəzarətini həyata keçirən icra hakimiyyəti orqanıdır. Ötən müddət ərzində Dövlət Xidməti ölkəmizdə bir sıra tarixi abidələrin bərpa və konservasiyasını həyata keçirib, hazırda bu istiqamətdə görülən işlər davam etdirilir.

Dövlət Xidmətindən AZƏRTAC-a bildirilib ki, bu gün tarixi və mədəni irsimizə dövlətimizin başçısı tərəfindən böyük diqqət göstərilir, problemlər yerindəcə həll olunur.

Ölkə başçısının böyük diqqət və qayğısı sayəsində Azərbaycanda tarixi abidələrin tədqiqi, mühafizəsi və bərpası, mədəniyyət nümunələrinin beynəlxalq aləmdə təbliği istiqamətində böyük işlər görülür. Bütün bunlar isə Azərbaycanın qlobal dünyaya öz maddi və mənəvi mədəniyyəti ilə birgə inteqrasiyasını təmin edir.

Bakı, Naxçıvan, Şəki, Şamaxı, Quba, Qəbələ, Gəncə, Bərdə, bir sözlə Azərbaycanın dörd bir yanında yerləşən tarixi binalar, qalalar, dini məbədlər və digər mədəni irs nümunələrimizin bərpası istiqamətində ardıcıl tədbirlər həyata keçirilir.

“Azərbaycan 2020: gələcəyə baxış” İnkişaf Konsepsiyasında mədəni irsin qorunması və səmərəli idarə edilməsi ölkənin strateji inkişaf istiqamətlərindən biri kimi qeyd olunur. Bu Konsepsiyanı həyata keçirmək və milli mədəni irsin qorunmasını təmin etmək məqsədilə Prezident İlham Əliyevin müvafiq Fərmanı ilə “Daşınmaz tarix və mədəniyyət abidələrinin bərpası, qorunması, tarix və mədəniyyət qoruqlarının fəaliyyətinin təkmilləşdirilməsi və inkişafına dair 2014-2020-ci illər üzrə Dövlət Proqramı” təsdiq edilib.

Bu müddət ərzində Dövlət Proqramının icrası məqsədilə milli pasportların və xəritələrin hazırlanması, normativ bazanın gücləndirilməsi, abidələrin təbliği istiqamətində bir sıra işlər həyata keçirilir.

Təkcə ötən il ərzində Şamaxının Dəmirçi kəndində XVII əsr məscidi bərpa və Dəmirçi-Lahıc yolunda nekropolun və qala divarlarının konservasiyası başa çatdırılıb, Şəkidə Bəxtiyar Vahabzadənin ev-muzeyində yenidənqurma, Bakıda Azərbaycan Milli İncəsənət muzeyi, Bərdədə “Allah-Allah” türbəsi, Şuşa Dövlət Dram Teatrında bərpa işləri aparılıb.

Arxeoloji irsin qorunması sahəsində də il ərzində tarixi ərazilərdə 30-dan çox elmi ekspedisiya fəaliyyət göstərib. Yerli mütəxəssislərlə yanaşı, əcnəbi alimlər də arxeoloji qazıntılarda iştirak ediblər.

Abidələrin və tarixi yerlərin dağıdılması xalqın, millətin varlığının məhvi deməkdir. Hazırda dünyada baş verən siyasi proseslər nəticəsində minlərlə abidə məhv olmaq təhlükəsindədir. Abidələr və tarixi yerlərin məhv olmaq təhlükəsi ölkəmizdən də yan ötməyib. Torpaqlarımızın 20 faizini işğal etmiş Ermənistanın hərbi birləşmələri milli mədəniyyət abidələrimizi qəddarcasına dağıdıblar. Erməni terrorçuları tərəfindən zəbt olunmuş qədim Azərbaycan torpaqları olan Dağlıq Qarabağ və ona bitişik rayonlarda 13 dünya əhəmiyyətli – 6 memarlıq və 7 arxeoloji, 292 ölkə, 330 yerli əhəmiyyətli memarlıq, arxeoloji, bağ, park, monumental və xatirə abidələri, sənət nümunələri qalıb. Həmçinin bu ərazilərdə 40 mindən artıq əşyanın toplandığı 22 muzey, yüzlərlə mədəni-maarif müəssisələri də düşmən tapdağı altındadır.

Bu baxımdan Beynəlxalq Abidələr və Tarixi Yerlər Gününün təsis olunması böyük əhəmiyyətə malikdir. Bu əlamətdar gün Tarixi Yerlər və Abidələrin Mühafizəsi Şurasının (İCOMOS) təklifi üzrə UNESCO tərəfindən 1983-cü ildə təsis olunub. Məqsəd insanların diqqətini abidələrin və tarixi yerlərin qorunmasına yönəltməkdir.

Bu əlamətdar gün Azərbaycanda da geniş qeyd olunur. Hər il bu tarixdə qoruqlarda, tarixi məkanlarda abidələrin və tarixi yerlərin qorunmasının təbliği məqsədi ilə müxtəlif tədbirlər, sərgilər təşkil olunur.

Müstəqilliyini bərpa etdikdən sonra ölkəmiz bir sıra əhəmiyyətli beynəlxalq və regional təşkilatlarla əməkdaşlıq siyasətini həyata keçirir. Dünya səviyyəli mütəxəssislərin, texniki yardımların, kadrların hazırlanması, qlobal elmi layihələrdə iştirak etmək məqsədilə 1992-ci ildə Azərbaycan dövləti UNESCO ilə əməkdaşlığa başlayıb.

Azərbaycan artıq beynəlxalq səviyyədə mədəniyyətlərarası dialoqun mərkəzinə və təşkilatçısına çevrilib. Bu baxımdan son illər dövlətimizin nüfuzlu beynəlxalq konfranslara ev sahibliyi etməsi təsadüfi deyildir. Elə yaxın günlərdə UNESCO-nun Dünya İrs Komitəsinin 43-cü sessiyası Bakı şəhərində keçiriləcək.

Azərbaycanın bir sıra maddi və qeyri-maddi mədəni irs nümunələri UNESCO-nun Ümumdünya İrs və Qeyri-maddi irs üzrə reprezentativ siyahılarına daxil edilib. 2000-ci ildə İçərişəhər Qız Qalası və Şirvanşahlar Sarayı ilə birlikdə, 2007-ci ildə isə Qobustan Dövlət Tarixi-Bədii Qoruğu UNESCO-nun Dünya İrsi Siyahısına daxil edilib. Hazırda digər tarixi yerlər və abidələrimizin də bu siyahıya daxil edilməsi istiqamətində işlər davam etdirilir.

Göründüyü kimi, aparılan işlərin nəticəsi olaraq zəngin mədəni irsimiz Azərbaycanın vizit kartına çevrilib.

Ölkəmizin zəngin mədəni irsinin təbliği, milli memarlıq və bərpaçılıq sənətinin təşviqi, tarix və mədəniyyət abidələrinin qorunması sahəsində fəaliyyətin dəstəklənməsi və stimullaşdırılması məqsədilə 2013-cü ildən etibarən Mədəniyyət Nazirliyi tərəfindən “Milli irs mükafatı” təsis edilib. Bu mükafat mədəni irsimizin təbliği, milli memarlıq və bərpaçılıq sənətinin təşviqi, tarix və mədəniyyət abidələrinin qorunması sahəsində fərqlənmiş şəxslərə və təşkilatlara təqdim olunur.

Abidələr xalqın daş yaddaşıdır. Onları qorumaq, abad saxlamaq və gələcək nəsillərə ötürmək bizim hər birimizin vətəndaşlıq borcumuzdur.

Birillik Azərbaycan Kitabiyyatı – 2006 – Azərbaycan Milli Kitabxanası

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASI MƏDƏNİYYƏT VƏ TURİZM NAZİRLİYİ M.F.AXUNDOV adına AZƏRBAYCAN MİLLİ KİTABXANASI Milli Kitabxana – 85 BİRİLLİK AZƏRBAYCAN KİTABİYYATI 2006 BAKI – 2008 1

• Page 2 and 3: AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASI MƏDƏNİ
• Page 4 and 5: MÜQƏDDİMƏ Milli bibliоqrafiya
• Page 6 and 7: təsvir. Ümumi tələbat və tərt
• Page 8 and 9: 7. İlin ziyalısı [Mətn]: (Ə.Ə
• Page 10 and 11: 002 Mətbuat. Sənədləşdirmə. E
• Page 12 and 13: metodikası (fizika materialları
• Page 14 and 15: 47. Gəncliyə həsr olunmuş ömü
• Page 16 and 17: 59. Məhərrəm Əli oğlu Məmməd
• Page 18 and 19: A.Z.Məmmədova; elmi red. A.İ.Əl
• Page 20 and 21: 030 Lüğətlər. Ensiklopediyalar
• Page 22 and 23: 94. Bakı muzeyləri [Mətn]: bəl
• Page 24 and 25: 107. İsmayılov, İ. Riyaziyyat v
• Page 26 and 27: antologiyası- II kitab).- 5 man.,
• Page 28 and 29: Ə.Ə.Əlizadə; Təhsil problemlə
• Page 30 and 31: 151. Həmidullah, M. İslama giriş
• Page 32 and 33: 168. Rzayev, S. Quran və müasir e
• Page 34 and 35: komitəsi.- B.: Səda, 2006.- 228 s
• Page 36 and 37: 316 Sosiologiya 199. Abbasov, Ə.
• Page 38 and 39: 213. Arif, E. Erməni iddialarını
• Page 40 and 41: XVIII kitab: oktyabr, 1998- dekabr,
• Page 42 and 43: Vəfaddin İbayev; elmi red. L.Hüs
• Page 44 and 45: 258. Politologiya [Mətn]: dərs v
• Page 46 and 47: с.; табл.; 20 см. – Прил
• Page 48 and 49: Мой Раджаб /Ровшан
• Page 50 and 51: 298. Azərbaycan Respublikasının
• Page 52 and 53: 311. Azərbaycan Respublikası Mill
• Page 54 and 55: H.Babayev; Azərb. Resp. İqtisadi
• Page 56 and 57: 338. Azərbaycan Respublikasının
• Page 58 and 59: 353. Gömrük rəsmiləşdirilməsi
• Page 60 and 61: 369. Quliyev, R. Azərbaycanda iqti
• Page 62 and 63: 382. Milli iqtisadi inkişafın Az
• Page 64 and 65: 396. Süleymanov, Q. Beynəlxalq ə
• Page 66 and 67: ed. H.S.Qurbanov.- B.: Qanun, 2006.
• Page 68 and 69: Mətn Azərb., rus və ing. dillər
• Page 70 and 71: F.Səməndərov.- B.: Azərnəşr,
• Page 72 and 73: ədəbiyyatı, 2006.- 431, (1) s.;
• Page 74 and 75: şək.; 20 sm.- Biblioqr.: s. 79.-
• Page 76 and 77: заложника [Текст]: м
• Page 78 and 79: 494. Abbasov, M. Məktəblinin təb
• Page 80 and 81: sm.- (Azərbaycan elm və mədəniy
• Page 82 and 83: A.Abdullayev.- B.: Açıq dünya, 2
• Page 84 and 85: B.: Qismət, 2006.- 79, [1] s.: ş
• Page 86 and 87: университет.- Б.: Те
• Page 88 and 89: 566. Kərimov, Y. Dilimizi öyrən
• Page 90 and 91: 579. Əlirzayev, Ə. Turizmin inki
• Page 92 and 93: 396 Qadın məsələsi 593. Azərba
• Page 94 and 95: [Mətn] /Firədun İbrahimov.- B.:
• Page 96 and 97: s.: şək.; 20 sm.- Biblioqr.: s. 9
• Page 98 and 99: 635. Azərbaycanca-rusca-ingiliscə
• Page 100 and 101: 648. Джафарова, Ж. Ото
• Page 102 and 103: 662. Məşhur zooloq və elm xadimi
• Page 104 and 105: 677. Çobanov, R.Ə. İnsanın prot
• Page 106 and 107: 697. Quliyev, F.Ş. Vərəm meningi
• Page 108 and 109: 713. Tağıyev, Ə. Ömrü gödəld
• Page 110 and 111: 730. Əhmədzadə, Ə. Meliorasiya
• Page 112 and 113: 744. Metalların texnologiyası və
• Page 114 and 115: см.- Библ.: с.110-122.- 2 м
• Page 116 and 117: E.Qədirov [və b.]; elmi red. E.B
• Page 118 and 119: 65 İstehsalat müəssisələrinin
• Page 120 and 121: 800. Məmmədov, M. Ətirli maddəl
• Page 122 and 123: 7 İncəsənət. Dekorativ-tətbiqi
• Page 124 and 125: il.; 34 sm.- (Görkəmli xalçaçı
• Page 126 and 127: 837. Əfəndiyeva, R. Vətəndir Ar
• Page 128 and 129: 851. Гасанова, Р. Прос
• Page 130 and 131: 863. Sadıqov, R. Azərbaycan Xalq
• Page 132 and 133: nəşr.- B.: Şərq-Qərb, 2006.- C
• Page 134 and 135: 2006.- 411, (1) s.: şək.; 24 sm.-
• Page 136 and 137: 903. İngiliscə- Azərbaycanca fra
• Page 138 and 139: 915. Məhərrəmqızı, A. Azərbay
• Page 140 and 141: in-tu.- B.: Mütərcim, 2006.- 120
• Page 142 and 143: us dillərində.- 4 man., 500 nüs.
• Page 144 and 145: А.Дж.Гаджиев; БГУ.- Б
• Page 146 and 147: Nurlan, 2006.- Kitab I.- 171, [1] s
• Page 148 and 149: müəl. S.Qəniyev.- B.: Səda, 200
• Page 150 and 151: Əhməd.- B., Şirvannəşr, 2006.-
• Page 152 and 153: 1016. İsmayılov, H. Azərbaycan f
• Page 154 and 155: 1031. Mirzəyev, H. Filologiya məs
• Page 156 and 157: P.Quliyeva; Azərb. Atatürk mərk
• Page 158 and 159: 1061. Багиров А.Д. Рах
• Page 160 and 161: qəp., 25000 nüs.- ISBN 10 9952-34
• Page 162 and 163: 1093.Anar S. Gəlsəydin, səni gö
• Page 164 and 165: 1110. Aşıq şeiri [Mətn] /tərt.
• Page 166 and 167: 12.01.04-cü il tarixli Sərəncam
• Page 168 and 169: Bərgüşadlı.- B.: Çaşıoğlu,
• Page 170 and 171: 1157.Coculu, S. Türküstan [Mətn]
• Page 172 and 173: 1174.Elçin R. Səndən sonra. [M
• Page 174 and 175: T.Vəkixanlı.- B.: Mütərcim, 200
• Page 176 and 177: olunur) /Nərinam Əyyub; red. Q.N
• Page 178 and 179: 1226. Güləmail. Sənli sənsiz [M
• Page 180 and 181: 1243.Həbib, E. Məmləkətim, məh
• Page 182 and 183: 1258.Xaliq, R.Q. Məmləkət hekay
• Page 184 and 185: 1272. İlkin, Q. Seçilmiş əsərl
• Page 186 and 187: 1289.İsmayılqızı, X. Ağ və qa
• Page 188 and 189: 1306.Köçərli, H. İki qəlbin ha
• Page 190 and 191: 2006.- 165, (3) s., portr.; 19 sm.-
• Page 192 and 193: 1339.Qızılqulaqoğlu, Ə.H. Ümid
• Page 194 and 195: B.: Şərq-Qərb, 2006.- 215, (1) s
• Page 196 and 197: 1372.Məzlum, Q. Bilib, öyrətməs
• Page 198 and 199: Sərəncamı ilə nəşr olunur.- 5
• Page 200 and 201: Resp. Prezidenti İlham Əliyevin 1
• Page 202 and 203: 1416.Oqtayqızı, S. Açılan sabah
• Page 204 and 205: Ə.Əsgərli.- B.: BQU, 2006.- 431,
• Page 206 and 207: ədəbiyyatı).- Azərb. Resp. Prez
• Page 208 and 209: 1466. Söz, Söz. Söz!: [Mətn]
• Page 210 and 211: 1482. Şiruyə, S. Ayrılığın so
• Page 212 and 213: S.Ağayev.- B.: Avropa, 2006.- 239,
• Page 214 and 215: 1516. Yunus, Ə. Niyə açdım, ay
• Page 216 and 217: см.- 5 ман., 500 экз.- ISBN
• Page 218 and 219: 1546.Aristotel. Poetika [Mətn] /Ar
• Page 220 and 221: Sarovlu.- Təkrar nəşr.- B.: Avra
• Page 222 and 223: nüs.- ISBN 10 9952- 8091-9-0.- ISB
• Page 224 and 225: 1581.Qorki, M. Seçilmiş əsərlə
• Page 226 and 227: Prezidenti İlham Əliyevin 12.01.0
• Page 228 and 229: ISBN 10 9952-34-039-7.- ISBN 13 978
• Page 230 and 231: 1616.Voyniç, E.L. Ovod [Mətn]: ro
• Page 232 and 233: 1630.Mirzə-zadə, Ə. Güllü və
• Page 234 and 235: Press, 2006.- 198, [1] s.: şək.;
• Page 236 and 237: 1659. Turan, F. Doğma evdən başl
• Page 238 and 239: 1672. Atatürk xatirələri və Ata
• Page 240 and 241: 1687. Gəncəli, S. (Məmmədov). N
• Page 242 and 243: 9952-421-52-2.- ISBN 13 978-9952-42
• Page 244 and 245: 1712. Mehdiyev, R. Milli məfkürə
• Page 246 and 247: 10 9952-34-002-8.- ISBN 13 978-9952
• Page 248 and 249: sm.- Biblioqr.: s. 150-158.- 3 man.
• Page 250 and 251: 1754.Кулизаде З. О кон
• Page 252 and 253: 1768.Маммадов, И.М. Ар
• Page 254 and 255: 1781.Vəliyeva, Y. İbtidai istinta
• Page 256 and 257: Elmlər namizədi alimlik dərəcə
• Page 258 and 259: 1806.Hüseynov, N. Karbonat yataqla
• Page 260 and 261: 1820.Sərdarov, T. Azərbaycanda ba
• Page 262 and 263: 1832.Abdullayev, F. Apelyasiya məh
• Page 264 and 265: 1845.Ширалиева, С. Кон
• Page 266 and 267: tərbiyənin nəzəriyyəsi və met
• Page 268 and 269: 1867.Cəfərov, T. Ge-Si məhlullar
• Page 270 and 271: 1880. Гумбаталиев, Э.
• Page 272 and 273: НАНА Ин-т математик
• Page 274 and 275: пропаргиловыми эфи
• Page 276 and 277: 57 Biologiya elmləri Elmlər dokto
• Page 278 and 279: Ин-т физиологии им.
• Page 280 and 281: 1939.Abdinov, E. Peritonitin müali
• Page 282 and 283: 1953.Hüseynov, A. Bud-çanaq oyna
• Page 284 and 285: 1967.Агаева, А. Социал
• Page 286 and 287: [Текст]: 14.00.28- Нейро
• Page 288 and 289: 1991.Əliyev, Ə. Boyuna istiqamət
• Page 290 and 291: 2003.Məmmədov, K. Neftçıxarmada
• Page 292 and 293: исследовательский
• Page 294 and 295: 2027. Мехтиев, П. Иссл
• Page 296 and 297: öyrənilməsi və davamlı növlə
• Page 298 and 299: 2048.Musazadə, R. Dügah dəstgah
• Page 300 and 301: Сравнительно-истор
• Page 302 and 303: 2077.Əhmədova, A. Müasir Azərba
• Page 304 and 305: 2094.İskəndərli, X. Nizami və t
• Page 306 and 307: Rəhman Purəkbər Xeyavi; AMEA, N
• Page 308 and 309: Семитские языки /Ай
• Page 310 and 311: AMEA, A.A.Bakıxanov ad. Tarix in-t
• Page 312 and 313: 2155.Musalı, M. Azərbaycan Səfə
• Page 314 and 315: Алекперли; НАНА, Ин-
• Page 316 and 317: Axundov, Ş. 325,326 Axundova, E. 6
• Page 318 and 319: Cəlilov, A. 506 Cəlilov, B. 2143
• Page 320 and 321: Əlizadə, S. 619,1201 Əlizadə, Y
• Page 322 and 323: Hüseynov, B.N. 736 Hüseynov, E. 1
• Page 324 and 325: Kəngərli, V.S. 787 Kərim, Ə. 12
• Page 326 and 327: Mansurzadə, H.A. 160,790 Marağayi
• Page 328 and 329: Müstafayev, B. 460 Müşfiq, Ə. 1
• Page 330 and 331: Salahlı, P. 1445 Salahlı, Ş. 144
• Page 332 and 333: Tofiqli, V. 486 Toğıoğlu, Ə. 17
• Page 334 and 335: Байкал, М. 582 Байрам
• Page 336 and 337: Намазов, С. 1986 Нифти
• Page 338 and 339: Azərbaycan folkloru antologiyası
• Page 340 and 341: Bakalavr hazırlığı üçün muas
• Page 342 and 343: Hüquq elmləri üzrə dissertasiya
• Page 344 and 345: Məhdud məsuliyyətli cəmiyyətl
• Page 346 and 347: Sirli kainatlı dünyamız. 15
• Page 348 and 349: Заболевания предст
• Page 350 and 351: 351/354 Dövlət inzibatı idarəet
• Page 352: BİRİLLİK AZƏRBAYCAN KİTABİYYA