Шахбузский район
Район граничит с Арменией на востоке и севере, находится на юге Даралаяз Малого Кавказа и западе Зангезура. Поверхность района в основном горная, самые высокие точки на Зангезуре — гора Салварты (3 160 м) и Кечалдаг (3 115 м), на Даралаяз гора Кюкю (3 120 м), перевал Биченек находится (2 346 м) на севере района.
Sahbuz Rayonu – Wikipedia
Şahbuz rayonu — Azərbaycan Respublikası Naxçıvan Muxtar Respublikasının tərkibində inzibati – ərazi vahidi. Şahbuz rayonu 8 avqust 1930-cu ildə təşkil olunmuşdur. 1963-cü ildə ləğv edilərək ərazisi Naxçıvan (1978-ci ildən Babək) rayonuna verilmişdi; 1965-ci ildən yenidən müstəqil rayondur. Şimalda və şərqdə Ermənistan Respublikası ilə həmsərhəddir. Ərazisi 836,58 km 2 . Rayonda 1 şəhər, 1 qəsəbə, 22 [3] kənd var. Mərkəzi Şahbuz şəhəridir.
Şahbuz rayonu – Naxçıvan MR-in şimalında yerləşir. Dağlıq ərazidir. Ən yüksək nöqtəsi Salvartı (3162 m), Üçqardaş (3156m), Keçəldağdır (3115m). Biçənək dağ aşırımı da buradan keçir. Naxçıvan Muxtar Respublikanın bütün ərazisində olduğu kimi, burada da çoxlu yeraltı sular,o cümlədən badamlı, batabat, Karvansara, Biçənək mineral sular axır. Burada kükürd, tikinti materialları, torf yataqları var. Naxçıvançay və onun qolları: Küküçay, Şahbuzçay, Salvartıçay axır. Göllər – Qanlıgöl, Batabat gölü. Dağlarda meşə massivləri var. Badamlı mineral suyunun doldurulduğu zavodun yanında Badamlı istirahət zonası tikilmişdir (1400 metr yüksəklikdə).
Şahbuz qəsəbəsi
Mündəricat
- 1 Toponimi
- 2 Tarixi və memarlıq abidələri
- 3 Fiziki-coğrafi xüsusiyyətləri
- 3.1 Landşaftları və bioloji müxtəlifliyi
- 3.2 Relyefi
- 3.3 Geoloji quruluşu
- 3.4 Çayları və su hövzəhri
- 3.5 Əsas zirvələri
- 3.6 Əsas su hövzələri
- 6.1 Milli tərkibi
Şahbuz– Naxçıvan MR-də inzibati rayon mərkəzinin adı. Mənbədə Naxçıvan əyalətinin Dərə-Şahbuz mahiyəsinin adı idi. [4] Şahbuz yaxınlığındakı hündür yerdə qalıqları qalmaqla olan qədim qalanın [5] adıdır. Məntəqə yaxınlığındakı Şahbuz qalasının adı ilə adlanmışdır. Qalanın adı isə farsca şəx “sıldırım (dik) qaya və buz (türk dillərində bayz- sıldırım ) sözümüm təhrif formasından ibarətdir. [6]
Şahbuz– Şahbuz eyni adlı rayon mərkəzi. Naxçıvançay sahilində, dağətəyi ərazidədir. Erkən orta əsrlərdə orada mövcud olmuş və xarabalıqlara qalmış qalanın adı ilə adlanmışdır. Həmin qala isə adını Şahbuz (hündür, yüksək dağ) dağının adından almışdır. [7]
Şahbuz– Şahbuz rayonu (Naxçıvan MR) ərazisində çay. Naxçıvançayın qolu. Zəngəzur silsiləsindən başıanır. Çay Şahbuz kəndinin adı ilə adlanmışdır. [7]
Şahbuz– Şahbuz rayonunda (Nax.MR) kənd. Dağətəyi ərazidədir. [7]
Şahbuztəpə– Şahbuz rayonu (Nax.MR) ərazisində dağ. Dağın adı Şahbuz və təpə sözlərindən ibarətdir. Şahbuz bir fikrə görə, şah (yüksək, böyük) və buz (biz, dağ sözünün fonetik şəkli) sözlərindən ibarət olub, Böyük dağ mənasını verir. [7]
Tarixi və memarlıq abidələri
Küküdağ, Şahbuz rayonu
Rayon ərazisində Eneolit, Tunc, Dəmir dövrlərinə, antik dövrə və orta əsrlərə aid yaşayış yerləri, qəbir abidələri qeydə alınmış və öyrənilmişdir. Küküçay vadisində eradan əvvəl III minilliyə aid yaşayış yerləri mövcuddur. Tədqiqatçılar tərəfindən Sarıdərə, Ağbulaq, Kolanı, Kükü, Külüs, Şamlar qədim yaşayış yerləri öyrənilmişdir. Aşkar olunmuş mədəniyyət nümunələri, qəbirlər, Sikkə nümunələri eramızın əvvəllərində ərazidə böyük mədəniyyətin olduğunu sübut edir. Şahbuz qalası eramızın əvvəllərində inşa edilmişdir. Şapurqalası Şahbuz rayonunun eyniadlı kəndi yaxınlığında, hər tərəfdən sıldırım qayalarla əhatə olunmuş dağın üstündədir. Arxeoloji abidə kimi 1990-cı ildə qeydə alınmışdır. Tapıntılar Şapur qalasında həyatın eramızın ilk əsrlərindən XV-XVI əsrlərədək davam etdiyini göstərir. Fərhad qalası Batabat yaylağında arxeoloji abidə kimi qeydə alınmışdır. Tədqiqatlar Fərhad qalasının eramızdan əvvəl I minilliyin sonlarına və eramızın əvvəllərinə aid olduğunu söyləməyə imkan verir. Son dövrlərdə rayonun ərazisində olan tarixi və memarlıq abidələrinin təmiri və bərpası istiqamətində müəyyən işlər görülmüşdür. [8] Arxeoloji abidələri Külüs kəndi yaxınlığında Külüs qalası (m.ə. II minillik), Tunc və erkən Dəmir Dövrlərinə aid Külüs nekropolu. Aşağı Remişin kəndi yaxınlığında Tunc Dövrünə aid Sarıdərə yaşayış yeri və nekropollari. Şamlar kəndi yaxınlığında Dəmir Dövrünə aid yaşayış yeri. Naxçıvançayın sol sahilində m.ə. I minilliyə aid Qarnıyarıq yaşayış yeri, nekropol. Biçənək kəndindən şərqdə, Batabat yaylağında m.ə. I minilliyin sonlarına aid arxeoloji abidə Fərhad evi. Abidə liparid tuf qayada külüng tipli metal alətlə qazılmış dörd otaqdan ibarətdir. Divarlarda kiçik taxçalar qazılmışdır. Birinci otağın sağ küncündə quyu ocaq yeri vardır. Girişin sağ tərəfində qaya üzərində uzun saçlı kişi başı. Solunda qadın rəsmi həkk olunmuşdur.
Tədqiqatlar göstərir ki, Şahbuz bölgəsində boyalı qablar (e. ə. III–II minilliklər), Xocalı-Gədəbəy (e. ə. II minilliyin sonu – I minilliyin əvvəlləri) mədəniyyətləri yayılmışdır (Sarıdərə, Ağbulaq, Qarnıyarıq, Kükü, Külüs, Govurqala, Şamlar və s.). Sarıdərə abidələrində vahid dəfn adətinin olduğu müəyyənləşdirilmişdir. Ağbulaq kəndindən aşkar olunmuş küp qəbirlər, möhür, mis pullar və s. eramızın əvvəllərində ərazinin Qafqaz Albaniyasının tərkibində olduğunu göstərir. Orta əsrlərə aid qaynaqlarda adı çəkilən Şahbuz qalası eramızın ilk əsrlərində inşa edilmişdir. Rayon ərazisində 3–17 əsrlərə aid yaşayış yerləri (Quzey, Eyvaz, Yarnıx, Keçili, Kələkli, Kolanı, Məzrə, Xarabalıq və s.) və qəbir abidələri (Ayrınc, Batabat, Qanlıgöl, Nursu, Söyüdlü, Türkeş və s.) tədqiq edilib öyrənilmişdir.
Şahbuz rayonu ərazisində tarixi-memarlıq abidələrindən orta əsrlərə aid qala (bax Şapurqala), bürc, müdafiə istehkamları, həmçinin Karvansara, pir, məscid və s. mühafizə olunmuşdur. Mühüm elmi və tarixi əhəmiyyət kəsb edən nadir abidələr əsaslı şəkildə bərpa olunmuşdur.
Mahmudoba kəndi yaxınlığında Kəhriz yaşayış yeri (III-VIII əsrlər), Orduyurdu yaşayış yeri (VII-VIII əsrlər). Ağbulaq kəndi yaxınlığında Qızıltapılan və Xarabalıq yaşayış yerləri (V-VIII əsrlər). Keçili kəndi yaxınlığında Kolluq yaşayış yeri (V–VII əsrlər). Külüs kəndi yaxınlığında alban məbədi (VI əsr), Şapurqala yaşayış yeri (I-X əsrlər). Nursu kəndi yaxınlığında alban məbədi (VI əsr). Şahbuz şəhəri yaxınlığında Şapurqalası (VI əsr), Şahbuz və Şahbuzkənd nekropolları (X-XVI əsrlər). Kolanı kəndi yaxınlığında Kolanı və Quzey nekropolları (X-XV əsrlər). Keçəldağın ətəyində XIV-XVII əsrlərə aid daş sənduqələr və qoç fiqurlarından ibarət iki qəbiristanlıq. Biçənək kəndindən şərqdə körpü (XVI-II əsr). Sələsüz kəndi yaxınlığında körpü (XVIII əsr).
Шахбузский район
Шахбузский район (азерб. Şahbuz rayonu ) — административная единица в составе Нахичеванской Автономной Республики Азербайджана с административным центром в посёлке Шахбуз. В районе имеются 1 город, 1 поселок, 23 села. Площадь составляет 814,97 кв.км, население — 22,1 тыс. чел. [1] .
География
Дорожная стела на въезде в Шахбузский район
Район граничит с Арменией на востоке и севере, находится на юге Даралаяз Малого Кавказа и западе Зангезура. Поверхность района в основном горная, самые высокие точки на Зангезуре — гора Салварты (3 160 м) и Кечалдаг (3 115 м), на Даралаяз гора Кюкю (3 120 м), перевал Биченек находится (2 346 м) на севере района.
История
Район образован 8 августа 1930 года, а 4 января 1963 года был ликвидирован и включен в состав Нахчыванского (нынешнего Бабекского) района, снова статус района восстановлен 6 января 1965 года.
Шахбуз Кенд. Природа
Административное устройство
Состоит из муниципалитетов Ağbulaq, Aşağì Qişlaq, Ayrınc, Badamli, Biçənək, Əzizbəyov, Gömür, Güney Qişlaq, Keçil, Kiçikoba, Kolanı, Kükü, Külüs, Qarababa, Qizil Qişlaq, Mahmudoba, Mərəlik, Nursu, Sələsüz, Şada, Шахбуз, Türkeş, Vayxır, Yuxarı Qışlaq.
Примечания
Административно-территориальное деление Азербайджана Города Азербайджана Баку | Гянджа | Евлах | Ленкорань | Мингечаур | Нафталан | Нахичевань | Сумгаит | Ханкенди 1 | Шеки | Ширван | Шуша 1 Районы Азербайджана Агдамский² | Агдашский | Агджабединский | Аджикабулский | Акстафинский | Апшеронский | Астаринский | Ахсуйский | Бардинский | Бейлаганский | Белаканский | Билясуварский | Габалинский | Геокчайский | Геранбойский | Гёйгёльский | Гобустанский | Дашкесанский | Джалилабадский | Джебраильский² | Евлахский | Закатальский | Зангеланский² | Зардобский | Имишлинский | Исмаиллинский | Казахский³ | Кахский | Кедабекский | Кельбаджарский² | Кубатлинский² | Кубинский | Кусарский | Кюрдамирский | Лачинский² | Ленкоранский | Лерикский | Масаллинский | Нефтечалинский | Огузский | Саатлинский | Сабирабадский | Сальянский | Самухский | Сиазаньский | Таузский | Тертерский² | Уджарский | Физулинский² | Хачмасский | Ходжавендский² | Ходжалинский² | Хызынский | Шабранский | Шамкирский | Шекинский | Шемахинский | Шушинский² | Ярдымлинский Районы Нахичеванской
Автономной РеспубликиБабекский | Джульфинский | Кенгерлинский | Ордубадский | Садаракский³ | Шахбузский | Шарурский 1 город контролируется непризнанной Нагорно-Карабахской Республикой
²территория района полностью или частично контролируется непризнанной Нагорно-Карабахской Республикой
³территория района частично контролируется Арменией- Викифицировать статью.
- Найти и оформить в виде сносок ссылки на авторитетные источники, подтверждающие написанное.
- Переработать оформление в соответствии с правилами написания статей.
- Шахбузский район
- Районы Азербайджана
- Нахичеванская Республика
- Появились в 1930 году
Wikimedia Foundation . 2010 .
Category : Şahbuz Rayon
Shahbuz; શાહબુઝ જિલ્લો; Шахбузский район; Şahbuz Rayon; ШахӀбузан кӀошт; شهرستان شاهبوز; 沙赫布茲區; Shahbuz District; Şahbuz Rayonu; シャフブズ県; Şahbuz (distrikt); Шахбузький район; Ноҳияи Шаҳбуз; शाहबुज़ जिला; షాహబుజ్ జిల్లా; Şahbuzin piirikunta; 샤흐부스구; 沙赫布兹区; Шахбуз (округ); ஷாஹபிஸ் மாவட்டம்; Distretto di Şahbuz; শাহবাজ জেলা; Shakhbuz raion; Shahbuz; Šahbuški rajon; ශාබුස් දිස්ත්රික්කය; Շահբուզի շրջան; Shakhbuz; شاحبوز ضلع; शाहबुझ जिल्हा; شاهبوز شهریستانی; Shahbuz (quận); Rayon Shahbuz; Šahbuzas rajons; Шахбушки рејон; Šabuzo apskritis; Şahbuz rayonu; Distrito ng Shakhbuz; Shahbuz; Shakhbuz Rayon; Shahbuz Rayon; Rejon Şahbuz; Şahbuz (distrikt); Şahbuz; Shakhbuz Rayon; Şahbuz (rayon); ಶಹಬುಜ್ ಜಿಲ್ಲೆ; قەزای شەھبوز; Shahbuz District; مقاطعة شهبوز; Σαχμπούζ; ชาฮ์บุช; centro abitato dell’Azerbaigian; district a la République autonome Nakhhitchevan au sein de la République d’Azerbaïdjan; provinsi di Azerbaijan; rayon; район Азербайджана; Rayon in der Autonomen Republik Nachitschewan in Aserbaidschan; district of Nakhchivan Autonomous Republic in Azerbaijan; شهرستانی در جمهوری آذربایجان; Azərbaycan Respublikasının tərkibindəki Naxçıvan Muxtar Respublikasında rayon; مقاطعة في أذربيجان; Sahbuz; シャフブズ地域; Şahbuz (raion); Shakhbuz; Rejon Shakhbuz; Rejon Szachbuz; Rayon Shakhbuz; AZ-SAH; Šahbuzin piirikunta; Shahbuz Rayon; شاخ بز; شاخبز; شاه بوز; شاهبوز; بخش شاهبوز; رایون شاهبوز; شهرستان شاه بوز; شاهبوز; بخش شاه بوز; رایون شاه بوز; Şahbuz; Shahbuz Rayon district of Nakhchivan Autonomous Republic in Azerbaijan
locator map image
- district of Azerbaijan
- second-level administrative country subdivision
- Nakhchivan Autonomous Republic
- Nakhchivan Autonomous Soviet Socialist Republic
- Azerbaijan
- 8 August 1930
- 25,300 (2020)
- 836.58 km²
Q388081
VIAF ID: 131572677
Library of Congress authority ID: n2007084950Subcategories
This category has the following 8 subcategories, out of 8 total.
Comments are closed, but trackbacks and pingbacks are open.