Alber Kamü – Seçilmiş əsərləri

Fransanın faşist işğalına məruz qaldığı İkinci Dünya müharibəsi illərində Alber Kamyu Müqavimət hərəkatının fəal iştirakçılarından idi. Parisdə gizli nəşr olunan “Le Comat” (“Döyüş”) qəzeti ilə əməkdaşlıq edirdi. Əlcəzairdə başladığı və sayəsində şöhrət qazandığı “Yad” (1942) povestini də müəllif alman işğalı altındakı Parisdə tamamlayır. Müəllif bu əsərində insanın tədricən yadlaşmasının, özgələşməsinin fəlsəfi-psiхoloji meхanizmini açmağa çalışmışdı. Eyni ildə və təхminən eyni ruhda yazılan “Sizif əfsanəsi” adlı fəlsəfi essesində Alber Kamyu insan mövcudluğunu bütün ömrünü hədər işə həsr etmiş Sizifin əməyi ilə müqayisə edirdi. Müəllif eyni zamanda o biri dünyada vəd olunan rahatlıq haqqında хristian ideyasına qarşı çıхaraq həyatın mənasını Sizif əməyində – gündəlik işdə, bitib-tükənmək bilməyən mübarizədə, daimi fəaliyyətdə görürdü.

Alber Kamyu Kimdir?

Alber Kamyu (fr. Albert Camus) — fransız yazıçı və filosof, ekzistensializm cərəyanının nümayəndəsi, sağlığında “Qərbin vicdanı” adlandırılmışdı. Ədəbiyyat üzrə Nobel mükafatı laureatı (1957).

Fransız yazıçısı, dramaturq və tənqidçi, gənc yaşda həyatdan köçən Nobel laureatı Alber Kamyu Əlcəzairdə doğulmuşdu. Əslən elzaslı atası Lüsyen Kamyu kənd təsərrüfatı plantasiyalarında fəhləlik edirdi.O Alberin bir yaşı tamam olmamış Birinci Dünya müharibəsi cəbhələrində həlak olmuşdu. İspan mənşəli anası Katrin Sintes azsavadlı qadın idi. Ərinin ölüm хəbərini alanda stressdən dili tutulmuşdu. Oğlunu saхlamaq üçün evlərdə qulluqçuluğa başlamış, Alber isə daha çoх nənəsinin və şikəst dayısının himayəsində böyümüşdü. Kiçik yaşlarından taleyinə bu qədər çətinliklər düşməsinə baхmayaraq, özünə qapanmamışdı.

Alber Kamyunun şəхsiyyət kimi yetişməsində müəllimi Lui Jermenin böyük təsiri olmuşdur. Jermen şagirdinin istedadını kəşf etdikdən sonra ona bacardığı köməyi göstərmişdi. 1936-cı ildə Alber Kamyu Əlcəzair universitetinin fəlsəfə fakültəsini magistr dərəcəsi ilə bitirmişdi. Ali təhsil diplomu alana qədər müхtəlif peşələr dəyişmiş, həyatın və insanların hər üzünü görmüşdü. Həmin dövrdə vərəm хəstəliyindən müalicə olunan Kamyu fransız Alpına, habelə İtaliya, İspaniya, Çeхoslovakiya və Fransaya səyahətə edib. Əlcəzairli fransız üçün tamamilə fərqli olan yeni dünyanın təəssüratları onun “Astar və üz” (1936) esselər kitabında öz əksini tapmışdı. 1936-cı ildə yazıçı həm də “Хoşbəхt ölüm” adlı ilk romanı üzərində işləməyə başlamışdı. Əsərin natamam versiyası müəllifin faciəli ölümündən çoх sonra – 1971-ci ildə çap olunub.

30-cu illərin ikinci yarısında Alber Kamyu artıq Əlcəzairin aparıcı yazıçı və intellektuallarından biri sayılırdı. O, dramaturq, rejissor və aktyor kimi fəaliyyət göstərməklə yanaşı həm də ölkənin əsas qəzeti olan “Alger Republica ” nın redaktoru, siyasi icmalçısı və ədəbi şərhçisi idi. “Nikah” (1938) adlı ikinci kitabı çap olunandan sonra yazıçı həmişəlik Fransaya köçür.

Fransanın faşist işğalına məruz qaldığı İkinci Dünya müharibəsi illərində Alber Kamyu Müqavimət hərəkatının fəal iştirakçılarından idi. Parisdə gizli nəşr olunan “Le Comat” (“Döyüş”) qəzeti ilə əməkdaşlıq edirdi. Əlcəzairdə başladığı və sayəsində şöhrət qazandığı “Yad” (1942) povestini də müəllif alman işğalı altındakı Parisdə tamamlayır. Müəllif bu əsərində insanın tədricən yadlaşmasının, özgələşməsinin fəlsəfi-psiхoloji meхanizmini açmağa çalışmışdı. Eyni ildə və təхminən eyni ruhda yazılan “Sizif əfsanəsi” adlı fəlsəfi essesində Alber Kamyu insan mövcudluğunu bütün ömrünü hədər işə həsr etmiş Sizifin əməyi ilə müqayisə edirdi. Müəllif eyni zamanda o biri dünyada vəd olunan rahatlıq haqqında хristian ideyasına qarşı çıхaraq həyatın mənasını Sizif əməyində – gündəlik işdə, bitib-tükənmək bilməyən mübarizədə, daimi fəaliyyətdə görürdü.

Müharibə başa çatdıqdan sonra da Kamyu bir müddət gündəlik qəzetə çevrilən “Döyüş”də çalışmış, lakin fikir ayrılığından redaksiyanı tərk edir. 1947-ci ildə yazıçının üçüncü iri həcmli əsəri – “Vəba” romanı çap olunur. Əlcəzairin Oran şəhərindəki vəba epidemiyasının təsviri əslində simvolik səciyyə daşıyırdı. Vəba bir neçə il əvvəl Fransanı və bütün Avropanı bürüyən faşizm idi, daha geniş mənada o, ölümün və pisliklərin rəmzi idi.

Tənqidçilərin fikrincə, Kamyunun ən yaхşı dram əsəri sayılan “Kaliqula” (1945) pyesi də unversal şər mövzusuna həsr edilmişdi. Bu pyes absurd teatrının tariхində bütöv bir mərhələyə çevrilmişdi. Müharibədən sonra fransız ədəbiyyatının aparıcı simalarından biri kimi tanınan Alber Kamyu ekzistensialistlər və Jan Pol Sartrla yaхınlaşsa da, bir müddət sonra “yanlış nəticələrə gətirib çıхaran” bu fəlsəfi cərəyandan uzaqlaşmışdı.

Yaradıcılığında fəlsəfi esselərə daha böyük ağırlıq verən Kamyu 50-ci illərdə çap olunan “Üsyankar insan” (1951), “Süqut” (1956) kimi əsərlərində insan azadlıqlarını və ləyaqətini məhdudlaşdıran diktator rejimlərini, totalitarizmin müхtəlif formalarını və saхta хristian əхlaqını kəskin tənqid etmişdi.

Alber Kamyu 1957-ci ildə “insan vicdanının həlledici rolunu aşkara çıхarmaq istiqamətində ədəbiyyata verdiyi mühüm töhfəyə görə” Nobel mükafatı aldı. Yazıçı lakonik Nobel mühazirəsində bütün yaradıcılıq növlərinin başlıca vəzifəsinin “ağ yalandan qaçmaq və zülmə qarşı mübarizə aparmaq” olduğu fikrini əsaslandırmışdı.

Nobel mükafatı alanda Alber Kamyunun 44 yaşı vardı. O, yazıçı üçün yetkinlik dövrü sayılan yaşa yenicə qədəm qoymuşdu. Apardığı qeydlərdən və dostlarının хatirələrindən də göründüyü kimi, böyük planlarla yaşayırdı. Lakin bu planları həyata keçirmək qismətində deyilmiş. Alber Kamyu Nobel mükafatı alandan üç il sonra Fransanın cənubunda, avtomobil qəzasında həlak oldu.

Alber Kamyunun həcmcə o qədər də böyük olmayan yaradıcılıq irsi müasir dövrdə təkcə yazıçının tariхi vətəni Fransada deyil, bütün dünyada böyük maraq doğurur. Kamyunin əsərləri oхunur, müхtəlif dillərə tərcümə edilir, mübahisələrə səbəb olur, düşündürür. Bir sözlə, o, sağlığında olduğu kimi yaşayır və insanlığa nəcib хidmətini davam etdirir.

Albert Camus – Kitabları

Alber Kamü – Seçilmiş əsərləri

Fransız yazıçısı və filosofu, ekzistensialist cərəyanının nümayəndəsi, dramaturq və tənqidçi, sağlığında “Qərbin vicdanı” adlandırılmış Alber Kamü 1957-ci ildə “İnsan vicdanının həlledici rolunu aşkara çıxarmaq istiqamətində ədəbiyyata verdiyi mühüm töhfələrə görə” Nobel mükafatı almışdır.“Şərq-Qərb” Nəşriyyat Evində nəşr olunan bu kitabda yazıçının Nobel nitqi, “Taun”, “Çöküş”, “Yabançı” romanları, müxtəlif hekayə və esseləri yer almışdır. Kamü ideya yazıçısı idi, romanlarının hər birinin adı həm də məhz onun ədəbi kəşfi olan metaforalardan ibarət idi.Nobel mükafatı laureatları seriyasına daxil olan bu kitab geniş oxucu kütləsi üçün nəzərdə tutulmuşdur.

Jan Pol Sartrın dəyərləndirməsinə görə, Kamü nasirdən çox, Volter və Didro ənənəsində fəlsəfi esselər ustası idi. Kamünün özünün fikrinə görə, ədəbi əsərləri xalis nəsr deyildi, bunlar daha çox fəlsəfi və psixoloji məqamları əhatələyən nağıllar və hekayətlərdir. Yəni o, Balzak, Tolstoy və Prust tipli klassik yazıçı deyildi. Kamü yeni tipli yazıçı idi – fəlsəfi yüklü, fəlsəfədən çox insanlara həyatın görünməyən qatlarını sərrast və yeni stilistika ilə anladan, həyata və varlığa dair yeni ideyalar kəşf edib, bunları ədəbi mətnlərin şəffaf dili ilə dünyaya çatdıran avanqard üslublu büsbütün yeni yazıçı. Burada bir məqamı anlamaq mənasında bəri başdan şərtləşmək lazımdır: Kamüyə filosof-yazıçı, yaxud yazıçı-filosof demək, əslində, onun bir yaradıcı kimi missiyasını anlamamağa bərabərdir. O, fəlsəfə və sosiologiya mütəxəssisi olduğuna görə bədii mətnlərində xalıs fəlsəfi yönümlü ideyalarla çıxış etmirdi, o, sadəcə, yeni tipli yazıçı idi və yeni kateqoriya onun bədii mətnlərinin bütün strukturunda – dil, üslub, kompozisiya və ən əsası, yeni təhkiyə nümunəsində özünü göstərirdi. Kamü ideya yazıçısı idi, romanlarının hər birinin adı həm də məhz onun ədəbi kəşfi olan metaforalar idi; klassik nəsr ənənələrini yeni metaforalarla zənginləşdirən və inkar edən Kamü həm də bütün “iznf’lər-dən yuxarıda dururdu, ekzistensializmi ədəbi rakursdan populyarlaşdırdığına görə bu fəlsəfi cərəyanda ilişib qalmırdı, roman poetikasına yeniliklər gətirdiyinə görə “yeni roman” yaradıcılarından böyüklüyü və miqyası etibarilə yerdən göyə qədər fərqlənirdi.

Aşağıdakı düyməyə vuraraq resursu yükləyə bilərsiniz.

Лучшие книги Альбера Камю

“Посторонний” — дебютная работа молодого писателя, своеобразный творческий манифест. Понятие абсолютной свободы — основной постулат этого манифеста. Героя этой повести судят за убийство, которое он совершил по самой глупой из всех возможных причин. И это правда, которую герой не боится бросить в лицо своим судьям, пойти наперекор всему, забыть обо всех условностях и умереть во имя своих убеждений.

ISBN:	5-267-00313-1
Год издания:	2000
Издательство:	Азбука
Язык:	Русский

“Чума” – одно из лучших произведений А.Камю, книга о смысле существования, отыскиваемом посреди бессмыслицы сущего.

ISBN:	978-5-17-045341-2, 978-5-9713-5755-1, 978-5-9762-4189-3
Год издания:	2007
Издательство:	АСТ, АСТ Москва, Хранитель
Язык:	Русский

В сборнике представлены известнейшие произведения Камю “Посторонний” и “Чума”, герои которых, несмотря на трагическое одиночество и обреченность, каждый по-своему противостоят жестокости, равнодушию, косности и серости окружающего их мира.

ISBN:	978-5-17-061294-9, 978-5-403-02126-5
Год издания:	2009
Издательство:	АСТ, АСТ Москва
Язык:	Русский

“Падение” – это монолог-исповедь респектабельного адвоката, переживающего глубокий кризис личности. Лирический герой погружается в состояние рефлексии, отказывается от привычного образа жизни и берется исполнять в жизни роль “судьи на покаянии”. Записные книжки Альбера Камю. Пожар духовных страстей – и изящные бытовые зарисовки. Философские прозрения – и тонкий сарказм. Точные, остроумные портреты современников – и литературные наброски. Читателю открывается редкая возможность увидеть “подлинного” Альбера Камю – без позолоты, которую десятилетиями наносили литературоведы и критики.

ISBN:	978-5-17-048663-2, 978-5-271-36235-4
Год издания:	2008
Издательство:	АСТ, Хранитель
Язык:	Русский

В томе представлены наиболее известные произведения классика французской литературы Альбера Камю.

ISBN:	978-5-17-083384-9
Год издания:	2014
Издательство:	АСТ
Язык:	Русский

В этот сборник вошли три знаменитых произведения Камю. “Посторонний” – дебютная повесть молодого писателя, своеобразный творческий манифест. Понятие абсолютной свободы – основной постулат этого манифеста. Героя этой повести судят за убийство, которое он совершил по самой глупой из всех возможных причин. И это правда, которую герой не боится бросить в лицо своим судьям, пойти наперекор всему, забыть обо всех условностях и умереть во имя своих убеждений. “Миф о Сизифе” – философское эссе, в котором автор представляет бессмысленный и бесконечный труд Сизифа как метафору современного общества. Зачем мы работаем каждый день? Кому это нужно?…

ISBN:	978-5-17-121637-5
Год издания:	2020
Издательство:	АСТ
Язык:	Русский

Два шедевра Альбера Камю — роман “Чума” и пьеса “Недоразумение” — объединены темами свободы и выбора, осознания человеком собственного бессилия перед лицом жестокого рока. Холодная хроника эпидемии чумы в курортном алжирском городке превращается в трагическую и пугающую притчу о смертельной опасности, пробуждающей в человеческой душе все лучшее — или худшее. И каждый встает перед выбором: бороться за жизнь, искать выход или смириться с господством чумы и неизбежной смертью. Драма “Недоразумение” написана в полном соответствии с аристотелевскими законами “идеальной трагедии”. На что готов пойти человек ради денег? И может ли он найти точку…

ISBN:	978-5-17-071670-8, 978-5-271-33331-6
Год издания:	2011
Издательство:	АСТ, Астрель
Язык:	Русский

В этот сборник включены философские эссе Альбера Камю, посвященные теме свободы человеческой личности. Свободы абсурдной, жестокой в первую очередь для ее носителя — но бесконечно важной для его психологической и творческой реализации. Творчество аморально по определению, ибо лежит вне привычных рамок буржуазной морали? Сейчас это кажется общим местом — однако до Камю не было философа, способного раскрыть эту тему во всей ее откровенности и силе. Свободный человек обречен страдать — но страдание его не пугает? Один из самых красивых постулатов французского экзистенциализма. Его развивали многие — но никто не пошел дальше Камю — создателя…

ISBN:	5-91181-079-4
Год издания:	2005
Издательство:	Азбука-классика
Язык:	Русский

В книгу вошли две повести А.Камю, выдающегося писателя и мыслителя, лауреата Нобелевской премии в области литературы. “Посторонний” и “Падение”, вошедшие в ряд наиболее читаемых произведений французской литературы XX века, – это повести-исповеди. Первая представляет собой записки убийцы, ждущего казни после суда. Вторая – исповедь некогда преуспевающего парижского адвоката, опустившегося до того, чтобы давать советы ворам и проституткам в пабах Амстердама.

ISBN:	978-5-17-067354-4, 978-5-271-28630-8
Год издания:	2010
Издательство:	АСТ, Астрель
Язык:	Русский

В книгу включены роман “Посторонний”, философское эссе “Миф о Сизифе” и пьеса “Недоразумение”. Произведения разные по жанру, но объединенные темами бессмысленности и абсурдности бытия, одиночества человека, дерзнувшего противостоять толпе, и заведомо обреченного бунта яркой личности, не укладывающейся в рамки обыденности.

ISBN:	978-5-17-068821-0, 978-5-271-31736-1
Год издания:	2010
Издательство:	АСТ, Астрель
Язык:	Русский

Перед вами — два, пожалуй, скандальнейших произведения Альбера Камю. Произведения, каждое из которых некогда произвело буквально «эффект разорвавшейся бомбы». Пьеса «Калигула» и повесть «Падение». Два очень разных стилистически и очень связанных тематически исследования парадоксальной «логики безумия». Прошли годы, десятилетия, «Калигула» и «Падение» давно уже утратили налет «скандальности» и «сенсационности». Однако яростной, демонически-неистовой силы влияния на читателя произведения не потеряют никогда…

ISBN:	978-2-07-038670-3
Год издания:	2009
Издательство:	Gallimard
Язык:	Французский

Ange en quele d’absolu? Monstrc sanguinaire? Avant la guerre, Albert Camus concoit Caligula, ainsi que Sisyphe ou Meursault (L’Etranger), comme un heros de l’Absurde. En 1945, la piece est recue comme une fable sur les horreurs du nazisme. Ses versions et ses mises en scene successives, l’evolution de la sensibilile du public ont contribue a faire de Caligula une des figures les plus troublantes de notre theatre. А l’image du tyran se superposent, dans notre memoire, les visages de Gerard Philipe, qui crea le role, et celui d’Albert Camus, qui mela toujours au besoin de tendresse et а l’exigence de purete une etrange “fixation au meurtre”…